STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH GMINY ZAWONIA

Transkrypt

1

2

3 Załą z ik do U hwał r Rady Gminy Zawonia z dnia IV/19/ r. STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH GMINY ZAWONIA NA LATA PROJEKT 2018

4 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE... 3 I. UWARUNKOWANIA TWORZENIA STRATEGII PODSTAWY PRAWNE UWARUNKOWANIA STRATEGICZNE I PROGRAMOWE... 6 II. DIAGNOZA SYTUACJI SPOŁECZNEJ W GMINIE DANE PODSTAWOWE O GMINIE TRANSPORT I KOMUNIKACJA SYTUACJA DEMOGRAFICZNA I ZASOBY MIESZKANIOWE GOSPODARKA I SYTUACJA NA RYNKU PRACY EDUKACJA I WYCHOWANIE KULTURA, SPORT I REKREACJA, TURYSTYKA ZDROWIE I PROBLEM NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI UZALEŻNIENIA I PRZEMOC W RODZINIE PROBLEM BEZDOMNOŚCI PRZESTĘPCZOŚĆ POMOC SPOŁECZNA ORGANIZACJE POZARZĄDOWE WYNIKI BADAŃ ANKIETOWYCH PROBLEMY SPOŁECZNE W ŚRODOWISKU LOKALNYM ANALIZA SWOT WNIOSKI Z DIAGNOZY III. MISJA, CELE I KIERUNKI DZIAŁAŃ IV. PROGRAMY I PROJEKTY V. WDROŻENIE, MONITOROWANIE I EWALUACJA STRATEGII SPIS TABEL I WYKRESÓW

5 WPROWADZENIE Polit ka społe z a oz a za ra jo al ą działal ość państwa i i h pod iotów z ierzają ą do kształtowa ia ogól h waru ków pra i tu lud oś i, pożąda h struktur społe z h i stosu ków społe z o-kulturow h, służą h efekt w e u i sprawiedliwe u zaspokoje iu potrze społe zeństwa. Na pozio ie lokal jed z podstawow h arzędzi służą h jej realiza ji jest strategia rozwiąz wa ia pro le ów społe z h. Strategia rozwiąz wa ia pro le ów społe z h to doku e t przedstawiają ko ep ję działań z ierzają h do ra jo aliza ji lokal ej polit ki społe z ej, sz zegól ie w aspek ie rozpoz awa ia zagrożeń społe z h, i h profilakt ki i i i alizowa ia egat w h skutków w stępują h pro le ów społe z h. Strategia sta owi podstawę do realizacji stosu kowo trwał h wzorów i terwe ji społe z h w o li zu zagrożeń dla prawidłowego fu k jo owa ia lokal ej społe z oś i. Ni iejsza strategia została opra owa a w Gminnym Ośrodku Po o Społe z ej w Zawoni. Powstała w pro esie part pa j z uwzględ ie ie i teresów róż h grup społe z h i prz szeroki h ko sulta ja h społe z h. W pra a h ad doku e te uczestniczyli przedstawi iele sa orządu lokal ego, w t sektora po o społe z ej, oświat, kultur, sportu i rekrea ji, r ku pra, o hro zdrowia, a także poli ji, orga iza ji pozarządow h, koś ioła oraz ieszkań g i. Moderatore pra ad doku e te ło Ce tru Wspiera ia Służ Społe z h w Często howie. Strategia została prz gotowa a a lata Ma umocowanie w dokumentach strategicznych z zakresu polit ki społe z ej prz gotowa h a pozio ie europejskim, ogól opolski i sa orządow skąd, stosow ie do potrze ieszkań ów, prze osi prior tetowe ele i kieru ki działań a pozio lokal. Doku e t u ożliwia u iega ie się o środki zew ętrz e,.i. z fu dusz struktural h U ii Europejskiej, i sta owi ateriał w jś iow do opra owa ia sz zegółow h progra ów i projektów po o społe z ej. Strategia składa się z pię iu zęś i. W pierwszej z i h został przedstawio e podstawy prawne tworzenia dokumentu oraz jego uwarunkowania strategiczne i programowe. Druga zęść strategii o ej uje podstawowe i for a je a te at g i oraz diag ozę s tua ji społe z ej w g i ie, która została prz gotowa a w opar iu o da e 3

6 pozyskane z instytucji i orga iza ji działają h w g i ie ądź o ej ują h zasięgie działa ia jej ieszkań ów, ide t fika ję o h i sła h stro oraz sza s i zagrożeń lokal ego s ste u polit ki społe z ej a aliza SWOT, a także a alizę a kiet skierowa h do ieszkań ów g i, w t przedstawi ieli sa orządu lokal ego. Diag oza została przeprowadzo a w astępują h o szara h: Transport i komunikacja; Sytuacja demograficzna i zasoby mieszkaniowe; Gospodarka i sytuacja na rynku pracy; Edukacja i wychowanie; Kultura, sport i rekreacja, turystyka; Zdrowie i pro le iepeł ospraw oś i; Uzależ ie ia i prze o w rodzi ie; Pro le ezdo oś i; Przestęp zość; Po o społe z a i Orga iza je pozarządowe. W trze iej zęś i strategii, a podstawie w iosków pł ą h z przeprowadzo ej diag oz oraz prz uwzględ ie iu ko pete ji sa orządu g i ego, został sfor ułowa e: isja, ele strategi z e i opera j e oraz kieru ki działań iez ęd h do podję ia w okresie programowania dokumentu. Zostali rów ież wskaza i realizatorz strategii, przedstawione źródła fi a sowa ia doku e tu i zas realiza ji w z a zo h w i kieru ków działań, ramy finansowe strategii oraz prognoza zmian. W zwartej zęś i doku e tu wskaza e są progra oraz przedstawio a jest i for a ja a te at projektów ogą h służ ć realiza ji strategii. Piąta zęść strategii zawiera informacje na temat sposobu realizacji dokumentu oraz prowadzenia jego monitoringu i ewaluacji przy wykorzystaniu przygotowanego zestawu wskaź ików o itori gow h. Prz ist ieją o e ie ogro zapotrze owa iu a śle ie i działa ie strategi z e ależ pa iętać, że sa fakt prz gotowa ia strategii to dopiero zęść teoret z a pro esu, którą ależ uzupeł ić prakt ką i działa ie, z li wdroże ie doku e tu. Tutaj, odpowiedzial ość spada a lokal h polit ków, działa z, przedstawi ieli róż h i st tu ji, zarów o ad i istra ji samorządowej, jak i orga iza ji pozarządow h. I t lko i h skoord owa a współpra a, wola i determinacja w przeznaczaniu i pozyskiwaniu środków fi a sow h przełoż się a skute z ość realiza ji strategii. 4

7 I. UWARUNKOWANIA TWORZENIA STRATEGII 1. PODSTAWY PRAWNE O owiązek opra owa ia Strategii Rozwiąz wa ia Pro le ów Społe z h G i Zawonia na lata wynika z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o po o społe z ej, któr w ra a h zadań włas h g i przewiduje opra owa ie i realiza ję g i ej strategii rozwiąz wa ia pro le ów społe z h ze sz zegól uwzględ ie ie progra ów po o społe z ej, profilakt ki i rozwiąz wa ia pro le ów alkoholow h i i h, któr h ele jest i tegra ja osó i rodzi z grup sz zegól ego r z ka. Do aktów praw h regulują h treść strategii oraz wpł wają h a jej realiza ję ależą rów ież.i.: ustawa z d ia ar a r. o sa orządzie g i, ustawa z d ia paździer ika r. o w howa iu w trzeźwoś i i prze iwdziała iu alkoholizmowi, ustawa z d ia zerw a r. o wspiera iu rodzi i s ste ie pie z zastęp zej, ustawa z listopada r. o świad ze ia h rodzi h, ustawa z d ia wrześ ia r. o po o oso o upraw io do ali e tów, ustawa z d ia lip a r. o prze iwdziała iu prze o w rodzi ie, ustawa z d ia lip a r. o prze iwdziała iu narkomanii, ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym, ustawa z d ia sierp ia r. o reha ilita ji zawodowej i społe z ej oraz zatrud ia iu osó iepeł ospraw h, ustawa z d ia lutego r. o po o państwa w w how wa iu dzie i, ustawa z d ia sierp ia r. o świad ze ia h opieki zdrowot ej fi a sowa h ze środków pu li z h, ustawa z d ia paździer ika r. o s ste ie u ezpie zeń społe z h, ustawa z d ia kwiet ia r. o działal oś i le z i zej, ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, 5

8 ustawa z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, ieszkań hro io h, o legow i i do ów dla ezdo h, ustawa z d ia zerw a r. o o hro ie praw lokatorów, ieszka iow zaso ie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych, ustawa z d ia grud ia r. o Kar ie Dużej Rodziny, ustawa z d ia listopada r. o wspar iu ko iet w iąż i rodzi Za ż ie, ustawa z d ia kwiet ia r. o działal oś i poż tku pu li z ego i o wolo taria ie, ustawa z d ia wrześ ia r. o s ste ie oświat, ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe. 2. UWARUNKOWANIA STRATEGICZNE I PROGRAMOWE Strategia Rozwiąz wa ia Pro le ów Społe z h Gminy Zawonia na lata pozostaje w zgod oś i z dokumentami strategi z i i progra ow i, które opracowano na szczeblu europejskim, krajowym i sa orządow. Należą do nich: Europa 2020 Strategia a rze z i telige t ego i zrów oważo ego rozwoju sprz jają ego włą ze iu społe z e u, Strategia Rozwoju Kraju 2020 Akt w e społe zeństwo, ko kure j a gospodarka, spraw e państwo, Umowa Partnerstwa Programowanie perspektywy finansowej , Progra Opera j Wiedza, Eduka ja, Rozwój -2020, Regio al Progra Opera j dla Województwa Dol ośląskiego -2020, Dol ośląska Strategia I tegra ji Społe z ej a lata -2020, Strategia Rozwiąz wa ia Pro le ów Społe z h Powiatu Trze i kiego a lata , Strategia Rozwoju Gminy Zawonia na lata Europa 2020 Strategia a rze z i telige t ego i zrów oważo ego rozwoju sprzyjają ego włą ze iu społe z e u jest doku e te, którego głów ele jest w jś ie z kr z su, w jaki w ostat i h lata h z alazła się gospodarka europejska, powrót a ś ieżkę rozwoju, a astęp ie a iej pozosta ie. Strategia, której założe ie jest stworze ie 6

9 większej li z iejs pra i pod iesie ie sta dardu ż ia, o ej uje trz wzaje ie ze so ą powiąza e prior tet : 1. Rozwój i telige t rozwój gospodarki opartej a wiedz i i owa ji; 2. Rozwój zrów oważo wspiera ie gospodarki efekt w iej korz stają ej z zaso ów, bardziej przyjaznej środowisku i ardziej ko kure j ej; 3. Rozwój sprz jają włą ze iu społe z e u wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrud ie ia, zapew iają ej spój ość społe z ą i ter torial ą. W ra a h trze h prior tetów te at z h prz gotowa o siede projektów przewodnich. Projekt Unia innowacji a a elu poprawę waru ków ra ow h i dostępu do fi a sowa ia adań i i owa ji, o powi o wz o ić rolę łań u ha i owa ji i zwiększ ć pozio i west ji w ałej U ii. Z kolei projekt Młodzież w drodze służ poprawie w ików s ste ów kształ e ia oraz pod iesie iu atrak j oś i europejskiego szkol i twa w ższego a are ie iędz arodowej, a projekt Europejska agenda cyfrowa zakłada upowsze h ie ie sz kiego I ter etu oraz u ożliwie ie gospodarstwo domowym i przedsię iorstwo zerpa ie korz ś i z jednolitego rynku cyfrowego. Projekt Europa efektyw ie korzystają a z zaso ów a a elu u iezależ ie ie wzrostu gospodarczego od w korz sta ia zaso ów poprzez z iejsze ie udziału e isji węgla w europejskiej gospodar e, większe w korz sta ie od awial h źródeł energii, oder iza ję tra sportu i propagowa ie efekt w oś i e erget z ej, ato iast projekt Polityka prze ysłowa w erze glo aliza ji służ poprawie oto ze ia iz esu, sz zegól ie w od iesie iu do Mał h i Śred i h Przedsię iorstw, oraz wspieraniu rozwoju silnej i zrów oważo ej az prze słowej, prz gotowa ej do ko kurowa ia na rynkach światow h. Cele projektu Progra a rze z owy h u iejęt oś i i zatrud ie ia jest oder iza ja r ków pra poprzez zwiększanie o il oś i sił ro o zej oraz rozwija ie kwalifika ji przez ałe ż ie, o powi o pod ieść współ z ik akt w oś i zawodowej i lepiej dopasować do sie ie pop t i podaż a r ku pra, a projekt Europejski program walki z u óstwe zakłada zapew ie ie spój oś i społe z ej i ter torial ej, tak a korz ś i pł ą e ze wzrostu gospodar zego i zatrud ie ia ł szeroko dostęp e, a oso ubogie i w klu zo e społe z ie ogł ż ć god ie i akt w ie u zest i z ć w ż iu społe z. 7

10 Strategia Rozwoju Kraju 2020 to z kolei ajważ iejsz śred iookresow dokument rozwojow a sz ze lu krajow, określają cele strategiczne do 2020 roku. Wyznacza on trzy obszary strategiczne: Spraw e i efektyw e państwo, Konkurencyjna gospodarka, Spój ość społe z a i terytorial a, w któr h ko e trują się głów e działa ia, oraz określa, jakie i terwe je są iez ęd e w elu prz spiesze ia pro esów rozwojow h. Cele głów Strategii jest wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społe z h i i st tu jo al h pote jałów zapew iają h sz sz i zrów oważo rozwój kraju oraz poprawę jakoś i ż ia lud oś i. Dokument z jednej strony wyznacza działa ia służą e usuwa iu arier rozwojow h, w t ujaw io h przez kr z s gospodar z sła oś i polskiej gospodarki, a z drugiej skupia się a wspo ia h pow żej pote jała h, które ędą st ulował rozwój kraju. Strategia sta owi azę dla strategii zi tegrowa h (Strategia I owa j oś i i Efekt w oś i Gospodarki, Strategia Rozwoju Kapitału Ludzkiego, Strategia Rozwoju Transportu, Bezpie zeństwo E erget z e i Środowisko, Spraw e Państwo, Strategia Rozwoju Kapitału Społe z ego, Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego : Regiony, Miasta, Obszary wiejskie, Strategia Rozwoju Systemu Bezpie zeństwa Narodowego RP, Strategia Zrów oważo ego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa), które powi prz z iać się do realiza ji założo h w iej elów, a zaprojektowa e w i h działa ia rozwijać i usz zegóławiać refor w iej wskaza e. Dokument skierowany jest nie tylko do administracji pu li z ej, ale także do środowisk społe z h i gospodar z h, które u zest i zą w pro esa h rozwojow h i ogą je wspo agać zarów o a szczeblu centralnym, jak i regionalnym. Strategia Rozwoju Kraju 2020 jest rów ież od iesie ie a gru ie krajow dla doku e tów strategi z h prz gotow wa h w kraju na potrzeby programowania środków U ii Europejskiej na lata , tj. Umowy Part erstwa i progra ów opera j h uwzględ iają h środki z polit ki spój oś i, wspól ej polit ki rol ej i wspól ej polit ki r ołówstwa. Wskaza e w strategii cele rozwojowe i priorytety w z a zą zakresie wpisują się w ele strategii u ij ej Europa i są z ią spój e. 8

11 Umowa Partnerstwa jest doku e te określają strategię i terwe ji fu dusz europejskich w Polsce w latach w ramach trzech polityk unijnych: polityki spój oś i, wspól ej polit ki rol ej i wspól ej polit ki r ołówstwa. I stru e ta i realiza ji U ow są krajowe programy operacyjne i regionalne programy operacyjne. Dokumenty te wraz z Umową tworzą spój s ste doku e tów strategi z h i progra ow h a ową perspekt wę fi a sową. Umowa ś iśle wiąże strategię wykorzystania środków europejskich z realiza ją Strategii Rozwoju Kraju 2020 i Strategii Europa Celem konsekwentnie realizowanym w ramach nowej perspektywy finansowej jest, zgod ie ze Strategią Rozwoju Kraju, oparcie rozwoju na dalszym zwiększa iu ko kure j oś i gospodarki, poprawie spój oś i społe z ej i ter torial ej oraz pod osze iu spraw oś i i efekt w oś i państwa. Biorą pod uwagę wskaza e pow żej ele rozwojowe kraju, w Umowie w róż io o zter prior tet fi a sowa ia ze środków europejski h, do któr h zali zo o: otoczenie sprz jają e przedsię ior zoś i i i owa jo, spój ość społe z ą i akt w ość zawodową, i frastrukturę sie iową a rze z wzrostu i zatrud ie ia oraz środowisko i efekt w e gospodarowanie zasobami. Prior tet te ędą realizowane w ramach właś iw h elów tematycznych, wskazanych w projekta h rozporządzeń U ii Europejskiej. Umowa wskazuje m.in. rodzaje inwestycji, mogą h li z ć a dofi a sowa ie, propo uje układ progra ów opera j h, preze tuje zar s s ste u i h wdraża ia, a także przedstawia ogól e założe ia opartego a zasadzie su s diar oś i podziału interwencji po iędzy poziom krajowy i regionalny. Zapew ie iu koord a ji po iędz fu dusza i polit ki spój oś i a pozio ie regio al służ ć a, u ożliwio a po raz pierwsz w okresie programowania 2014-, realiza ja przez sa orząd województw progra ów dwufunduszowych (Europejski Fundusz Społe z i Europejski Fu dusz Rozwoju Regio al ego. I stru e te zapew iają ko ple e tar ość i terwe ji realizowa h przez rząd i sa orząd ter torial ędzie ko trakt ter torial. Zgodnie z U ową Partnerstwa w latach Europejski Fundusz Społe z ędzie współfi a sował krajowy Program Operacyjny Wiedza, Edukacja, Rozwój -2020, dot zą rozwoju kompetencji i u iejęt oś i, włą ze ia społe z ego i do rego rządze ia oraz regio al h progra ów opera j h. Krajowy program zasili go % środków funduszu) ędzie się ko e trował a z ia a h strukturalnych posz zegól h polityk 9

12 sektorowych, a także na takich przedsięwzię ia h, które ają charakter ogól opolski i są priorytetowe z punktu widzenia polityki państwa, natomiast na poziomie regionalnym i terwe ja Europejskiego Fu duszu Społe z ego % środków fu duszu ędzie dot z ła ezpośred iego wspar ia osó w elu poprawy ich sytuacji na rynku. Program Operacyjny Wiedza, Eduka ja, Rozwój o ej uje pięć astępują h osi priorytetowych: I. Oso łode a r ku pra, II. Efektywne polityki publiczne dla rynku pracy, gospodarki i edukacji, III. Szkolnictwo w ższe dla gospodarki i rozwoju, IV. Innowacje społe z e i współpra a ponadnarodowa oraz V. Pomoc Techniczna. Regio al y Progra Opera yj y dla Województwa Dol ośląskiego przewiduje utworze ie osi prior tetow h. Pro le at kę społe z ą ujęto głów ie w ra a h osi prior tetow h. I frastruktura spój oś i społecznej, 8. Rynek pracy i 9. Włą ze ie społe z e. Cele sz zegółowe prior tetów i west j h w z a zo h w ra a h osi prior tetowej I frastruktura spój oś i społe z ej zakładają zwiększe ie dostępu do usług społe z h związa h z pro ese i tegra ji społe z ej, akt wiza ji społe z o zawodowej oraz dei st tu jo aliza ji usług, zwiększe ie dostępu do opieki zdrowot ej w regio ie, a także ko pleksową rewitaliza ję zdegradowa h o szarów iejski h i wiejski h, w w iarze społe z, gospodar z i przestrzennym. Z kolei ele sz zegółowe prior tetów i west j h w z a zo h w ra a h osi prior tetowej R ek pra zakładają poprawę sza s a zatrud ie ie osó, które z ajdują się w sz zegól ej s tua ji a r ku pra +, ko iet, oso iepeł ospraw e, długotrwale ezro ot e, oso o iski h kwalifika ja h, tworze ie ow h i trwał h iejs pra, zwiększe ie zatrud ie ia wśród osó opiekują h się dzieć i do. roku ż ia, poprawę ko kure j oś i przedsię iorstw i przedsię ior ów sektora ikro, ał h i śred i h przedsię iorstw, poprawę zdol oś i adapta j h pra ow ików do z ia za hodzą h w gospodar e w ra a h działań outpla e e tow h, poprawę dostępu do progra ów zdrowot h dot zą h horó egat w ie wpł wają h a r ek pra, ded kowa h oso o akt w zawodowo oraz w dłuże ie akt w oś i zawodowej a r ku pra osó pow żej roku ż ia. Cele sz zegółowe prior tetów i west j h sfor ułowa h w ra a h osi prior tetowej Włą ze ie społe z e zakładają ato iast akt w ą i tegra ję osób 10

13 zagrożo h u óstwe i w klu ze ie społe z poprzez poprawę i wz o ie ie i h zdol oś i do zatrud ie ia, zwiększe ie dostęp oś i środowiskow h usług społe z h, w t opiekuń z h i wspar ia rodzi zagrożo h u óstwe lu w klu ze ie społe z oraz wspar ia pie z zastęp zej, zwiększe ie dostęp oś i usług zdrowot h oraz tworze ie iejs pra w sektorze eko o ii społe z ej. Dol ośląska Strategia I tegra ji Społe z ej a lata -2020, sta owią i tegral ą zęść Strategii Rozwoju Województwa Dol ośląskiego, jest doku e te o harakterze operacyjno-wdroże iow, pre zują i usz zegółowiają działa ia sa orządu województwa podej owa e w o szarze polit ki społe z ej. Na podstawie diagnozy kondycji de ografi z ej i społe z ej województwa w z a zo o w i prior tet i działa ia strategi z e ają e a elu zapew ie ie w sokiej jakoś i ż ia jego ieszkań o poprzez rozwój usług społe z h a rze z wspiera ia, akt wizowa ia i i tegrowa ia osó i grup zagrożo h w klu ze ie społe z, społe z oś i lokal h oraz społe z oś i regio u jako ałoś i. Uz a o, że zasadą orga izują ą działa ia jest koopera ja róż orod h pod iotów i i st tu ji, oparta a part erstwie, ko ple e tar oś i i dąże iu do ko pleksowoś i działań. Prz jęto, że doku e t ędzie realizowa w ra a h o szarów strategi z h, które są wzaje ie ze so ą powiąza e i ko ple e tar e wo e sie ie:. Wsparcie, 2. Akt wiza ja,. I tegra ja i. Współdziała ie. O szar Wspar ie o ej uje działa ia służą e zaspokaja iu spe fi z h potrze i w rów wa iu sza s ż iow h grup społe z h, zagospodarow wa iu i h defi tów, wspiera iu rodzi w fu k ja h opiekuń zo-wychowaw z h, osó iesa odziel h w t osó starsz h w fu k jo owa iu w środowisku za ieszka ia, iepeł ospraw h, ezdo h i z za urze ia i ps hi z i, a także prze iwdziała iu u óstwu, iwelowa iu skutków uzależ ień i prze o. O szar Akt wiza ja o ej uje działa ia o harakterze akt wiza j, zakładają e po udza ie akt w oś i określo h grup społe z h, akt w ą polit kę społe z ą, profilakt kę, pro o ję określo h wartoś i, postaw i st lów ż ia, a także rozwija ie eko o ii społe z ej. W o szarze t ujęto.i. ałokształt działań skierowa h do osó bezrobotnych. 11

14 O szar I tegra ja zawiera działa ia a rze z ogółu społe z oś i dol ośląskiej, har o ij ego rozwoju województwa jako ałoś i, działa ia iędz ge era j e, tworze ie sie i, udowę kapitału społe z ego i o watelskiego, po udza ie i pro owa ie i owa ji w sferze społe z ej, a także ada ia oraz tra sfer wiedz, do r h prakt k i owatorski h rozwiązań. O szar Współdziała ie o ej uje tworze ie powiązań i st tu jo al h a poziomie lokal, regio al, krajow i iędz arodow, e ha iz ów koopera j h z part era i społe z i i gospodar z i, d ałość o w sokie kwalifika je i ko pete je kadr służ społe z h oraz dosko ale ie sposo ów i jakoś i świad ze ia usług społe z h. Strategia Rozwiązywa ia Pro le ów Społe z y h Powiatu Trze i kiego a lata jest doku e te, w któr a podstawie diag oz pro le ów społe z h w powie ie, sfor ułowa o ele strategi z e i opera j e polit ki i po o społe z ej. W o rę ie elu strategi z ego. zapla owa o ele opera j e zakładają e orga izowa ie spotkań przedstawi ieli sektora po o społe z ej, powiatu i organizacji pozarządow h w elu w pra owa ia wspól h rozwiązań w stępują h pro le ów społe z h, rozwijanie precyzyj ej i efekt w ej w ia i for a ji dot zą ej osó zagrożo h w klu ze ie społe z, propagowa ie idei wolo tariatu oraz wspiera ie wspól h i i jat w wolo tariusz z i st tu ja i działają i a tere ie powiatu, rozpowsze h ia ie działań podej owa ch przez PCPR oraz ustawiczne wzbogacanie ko pete ji i podw ższa ie kwalifika ji zawodow h i społe z h osó zatrud io h w orga iza ja h i i st tu ja h po o społe z ej poprzez udział w se i aria h, szkole ia h, kursach, warsztatach czy konferencjach z zakresu po o społe z ej. Cele operacyjne wyznaczone w ramach celu strategicznego 2. skupiono natomiast na pod osze iu świado oś i społe z ej osó peł ospraw h a te at ożliwoś i i potrze osó iepeł ospraw h, tworze iu środowiska prz jaz ego t oso o poprzez likwida ję barier, kształtowa iu postaw i przekaz wa iu rzetel ej wiedz a te at ww. osó, udowa iu wielospecjalistycznego poradnictwa: psychologicznego, pedagogicznego, prawnego, ed z ego i so jal ego skierowa ego do osó iepeł osprawnych i ich rodzin, upowsze h ia iu kształ e ia włą zają ego oraz spe jal ego, wspiera iu i tegra ji społe z ej osó iepeł ospraw h i peł ospraw h poprzez orga izowa ie wspól h i i jat w 12

15 o watelski h, fest ów, i prez okoli z oś iow h i sportow h, podej owa iu działań ają h a elu w zes ą i terwe ję i w zes e wspo aga ie rozwoju dzie i iepeł ospraw h ądź zagrożo h iepeł ospraw oś ią, zwiększe iu dostęp oś i oso o iesł szą usług świad zo h przez urzęd poprzez ko u ikowa ie się z i i za po o ą z aków Polskiego Jęz ka Migowego, aktywizowaniu zawodowym, podnoszeniu kwalifika ji zawodow h, rozwija iu u iejęt oś i społe z h, zapew ie iu ożliwoś i od wa ia stażu oso o iepeł ospraw w ra a h prowadzo h projektów, wspiera iu powstawa ia a otwart r ku iejs pra dla ww. osó i wspiera iu t h, którz stawiają pierwsze kroki a otwart r ku pra poprzez fi a sowa ie usług oso istego as ste ta oso iepeł ospraw ej, tre era akt w oś i lu tre era pra, o itorowa iu pra do ów po o społe z ej oraz iągł podw ższa iu sta dardów ż ia osó iepeł ospraw h i osó starsz h ędą h i h ieszkań a i z jed o zes uwzględ ie ie i h potrze e o jo al h, seksual h, społe z h i zdrowot h, adapta ji dworku w Roś isława h a ele społe z e, rozwoju opieki ałodo owej dla osó starsz h i iepeł ospraw h, i i jowa iu tworze ia klu ów se iora i wspiera iu ist ieją h u iwers tetów trze iego wieku, rozwoju porad i twa społe z ego i wolo tariatu dla osó starsz h, sz zegól ie sa ot h tworze iu pu któw i for a j h, grup wspar ia i i h for akt w ego spędza ia wol ego zasu. Cele opera j e ujęte w o rę ie elu strategi z ego. poświę o o z kolei integracji rodzi z i h środowiskie lokal, wdraża iu lokal h progra ów pro ują h rodzi ę oraz postawy prorodzinne, prowadzeniu poradnictwa pedagogicznego i psychologicznego dla rodzi z trud oś ia i w howawczymi, zintensyfikowaniu pracy socjalnej w rodzinach ależą h do środowisk z grup r z ka, orga izowa iu warsztatów u iejęt oś i w howaw z h dla rodzi ów tego potrze ują h, rozwija iu pie z zastęp zej dla dzie i poz awio h zęś iowo lu ałkowi ie opieki ze stro iologi z h rodzi ów, prowadze iu szkoleń dla ka d datów a rodzi zastęp ze, wspiera iu rodzi zastęp z h w peł ie iu i h fu k ji w howaw z h, prowadze iu grup wspar ia oraz dąże iu do i tegra ji rodzi zastęp z h, wspiera iu iologi z h rodzi ów w dąże ia h do odz ska ia praw rodzicielskich, monitorowaniu Do u Dzie ka w O or ika h Śląski h oraz utworze iu owej pla ówki opiekuń zo-w howaw zej dla dzie i poz awio h zęś iowo lu ałkowi ie opieki i wspar ia ze stro rodziny naturalnej, zwiększe iu li z ieszkań ów 13

16 Hostelu dla usa odziel io h w howa ków pla ówek opiekuń zo-wychowawczych, poz skiwa iu ieszkań dla usa odziel ia h w howa ków rodzi zastęp z h oraz aktywizowaniu zawodowym, podnoszeniu kwalifikacji zawodow h, rozwija iu u iejęt oś i społe z h, zapew ie iu ożliwoś i od wa ia stażu usa odziel iają się w howa ko rodzi zastęp z h i pla ówek opiekuń zo-wychowawczych w ramach prowadzo h projektów. W o rę ie elu strategi z ego. zapla owa o ele opera j e zakładają e prowadze ie ka pa ii społe z ej prze iwko prze o w rodzi ie, uwrażliwia ie lokal ej społe z oś i a przejaw prze o w rodzi ie ieszkają ej w sąsiedztwie przeła wa ie stereot pu pro le u za k iętego w ztere h ś ia a h, rozpowsze h ia ie działal oś i skierowanej na poradnictwo rodzinne, prowadze ie profilakt ki w kieru ku rozwiąz wa ia pro le ów społe z h i rodzi h, prowadzenie specjalistycznego poradnictwa (prawnego, psychologicznego) dla ofiar przemocy, opracowywa ie owatorski h projektów na rzecz pomocy rodzinom, świad ze ie po o so jal ej i środowiskowej oraz terapii dla rodzi dotk ięt h prze o ą oraz prowadze ie progra ów korek j h dla spraw ów przemocy. Cele operacyjne wyznaczone w ramach celu strategicznego 5. skupiono natomiast na wspiera iu pro esów i tegra ji i adapta ji zawodowej osó zagrożo h w klu ze ie społe z, rozwija iu stałej współpra jed ostek orga iza j h po o społe z ej z Powiatow Urzęde Pra, orga iza ja i pozarządow i, orga iza ja i pra odaw ów w zakresie monitorowania zjawiska bezrobocia, kompleksowym wsparciu rodzin zagrożo h dziedzi ze ie ezro o ia, dostosowaniu kwalifikacji zawodowych ieszkań ów do potrze r ku pra poprzez udział w ezpłat h szkole ia h i kursach zawodowych, dostosowaniu poradnictwa i doradztwa zawodowego do potrzeb rynku pracy i ożliwoś i osó zagrożo h w klu ze ie społe z, zwiększe iu dostępu i u zest i twa a r ku pra ko iet oraz osó wieku -34 lata i pow żej. roku ż ia, rozwija iu przedsię ior zoś i zwłasz za wśród osó z zawodow w kształ e ie, u ożliwie iu a ia doświad ze ia zawodowego poprzez orga iza ję prakt k zawodow h, staż, su s diowa ego zatrud ie ia, dota je a podję ie działal oś i gospodarczej dla grup podw ższo ego r z ka zagrożo ego w klu ze ie społe z, wprowadze iu zi tegrowa ego s ste u i for at z ego pozwalają ego w sz ki sposó 14

17 poz skać i formacje o wolnych miejscach pracy oraz awiąz wać ko takt z i st tu ja i działają i a rze z prze iwdziała ia ezro o iu. Strategia Rozwoju Gminy Zawonia na lata jest podstawowym doku e te strategi z w z a zają kieru ki rozwoju g i. W opar iu o diag ozę sytuacji w g i ie, sfor ułowa o w i isję oraz cele i zadania strategiczne. Do zadań istot h z pu ktu widze ia i iejszego doku e tu zali zo o.i.: likwida ję arier ar hitekto i z h w i st tu ja h pu li z h, udowę i oder iza ję i frastruktur sportowej i rekrea j ej oraz eduka j ej, zwiększe ie dostęp oś i usług w zakresie opieki zdrowot ej, wz oga e ie ofert zajęć pozalek j h dla dzie i i łodzież, opra owa ie i wdroże ie pla ów pra świetli wiejski h, oder iza ję o iektów służą h rozwojowi ż ia kultural ego g i, adapta ję koś ioła poewa geli kiego na potrze G i ego Ośrodka Kultur i Bi lioteki, utrz a ie w do r sta ie o iektów i iejs atrak j h wraz z i frastrukturą tur st z o-rekrea j ą wokół i h, w t za ie, oz a za ie i utrz a ie szlaków pieszych, rowerowych i edukacyjnych, stymulowanie rozwoju bazy noclegowej, rozwijanie imprez sportowo-turystycznych organizowanych na tere ie g i, stworze ie i wdroże ie progra u działań kultural h opart h na współpra stowarz szeń, i st tu ji pu li z h z tere u g i, podję ie działań a rze z stworze ia wew ątrzg i ej ko u ika ji pu li z ej, likwida ję o szarów w klu ze ia i for a j ego, udowę owo zes ego targowiska g i ego, st ulowa ie rozwoju przedsię ior zoś i, wspiera ie ist ieją h i ow h produktów lokal h, akt w ą pro o ję g i jako iejs a za ieszka ia oraz w po z ku i rekrea ji oraz awiąza ie współpra z part era i i st tu jo al i i społe z i w Pols e i za gra i ą. 15

18 II. DIAGNOZA SYTUACJI SPOŁECZNEJ W GMINIE 1. DANE PODSTAWOWE O GMINIE G i a Zawo ia jest g i ą wiejską, położo ą w środkowo-ws hod iej zęś i województwa dol ośląskiego, w powie ie trze i ki. W o rę ie powiatu trze i kiego gra i z z g i ą iejsko-wiejską Trze i a, a dalej z g i a i Długołęka w powie ie wro ławski, Do rosz e w powie ie oleś i ki oraz Mili z i Kroś i e w powie ie ili ki. G i a zaj uje powierz h ię, k ², o sta owi, % powierz h i powiatu, a w jej skład w hodzą sołe twa: Bud z e, Cielęt iki, Cza howo, Czeszów, Głu hów Dol, Gro howa, Kałowi e, Ludgierzowi e, Miło owi e, Niedar, Pę iszów, Pstrzejowi e, Prawo i e, Rzędziszowi e, Radłów, Sędzi e, Skot iki, Su ha Wielka, Tar owie, Trzęsowi e, Zawo ia, Złotów i Złotówek. Siedzi a władz g i z ajduje się w Zawo i. G i a Zawo ia leż w zasięgu Kotli Ż igrodzkiej i Wzgórz Trze i ki h; krajo raz g i jest uroz ai o, w pół o ej zęś i płaski i zalesio, w połud iowej wśród iewielki h wzgórz do i ują pola upraw e. Głów iekie wod g i jest Sąsie z i a Sie zka, sta owią a lewo rzeż dopł w Bar z. Historię g i doku e tują za howa e za tki, głów ie o harakterze sakral, ale także zespoł pała owo-parkowe i stanowiska archeologiczne. 2. TRANSPORT I KOMUNIKACJA Przez o szar g i Zawo ia prze iega droga wojewódzka r rela ji Ś i awa Wołów Brzeg Dolny Trzebnica Zawonia Oleś i a. S ste ko u ika j g i uzupeł iają sie i dróg powiatow h o łą z ej długoś i k oraz dróg g i h o łą z ej długoś i iespeł a k. Zawo ia, peł ią a fu k ję ośrodka ad i istra j ego g i, położona jest w odległoś i k od Trze i, k od Oleś i i k od stoli województwa Wro ławia. Usługi ko u ika j e a tere ie g i świad zą fir : Ekspres-Bus z Trzebnicy, Polbus PKS Sp. z o.o. z Wro ławia oraz PKS Sp. z o.o. z Wołowa. 16

19 Ocenia się, że do re połą ze ia ko u ika j e ają ieszkań Zawo i, Su hej Wielkiej oraz Sędzi, ato iast z trud oś ia i ko u ika j i or kają się ieszkań pozostał h iejs owoś i w g i ie. 3. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA I ZASOBY MIESZKANIOWE W latach li z a lud oś i g i Zawo ia zwiększała się iez a z ie z roku a rok z. w r. do. w r.. Na ko ie kolej h lat iez a z ą większość wśród ieszkań ów sta owili ęż z ź i (50,3% w 2015 r., 50,4% w 2016 r. i 50,5% w 2017 r.). Śred ia gęstość zalud ie ia w g i ie w osiła osó a k 2 i ła z a z ie iższa od śred iej dla powiatu trze i kiego, która w osiła oso a k 2. W a alizowa okresie s ste at z ie rosła li z a dzie i i łodzież oraz osó starszych oraz stale z iejszała się li z a osó w wieku poprodukcyjnym. Da e sz zegółowe w t zakresie przedstawiają po iższe w kres. Wykresy 1-2. Lud ość g i y oraz jej struktura wiekowa w latach % 10% % % 40% 50% 60% 70% % r r r. 90% 100% r r r. li z a ieszkań ów g i ogółe li z a ęż z z liczba kobiet li z a osó w wieku poproduk j li z a osó w wieku produk j li z a osó w wieku przedproduk j Źródło da h: Urząd G i Zawo ia. 17

20 Po iższe w kres przedstawiają da e sz zegółowe na temat ruchu naturalnego i salda igra ji ieszkań ów g i. Wykresy 3-4. Ruch naturalny i saldo migra ji lud oś i g i y w lata h r r r r r r li z a urodzeń ż w h li z a zgo ów saldo igra ji w ru hu wew ętrz saldo migracji w ruchu zagranicznym Źródło da h: Urząd G i Zawo ia. A alizują s tua ję de ografi z ą w g i ie, ależ podkreślić, iż prz jęt do ada ia trz let i okres jest z t krótki, a jed oz a z ie zdefi iować harakter za hodzą h z ia. Poz t w aspekte jest ez wątpie ia w ższa li z a dzie i i łodzież iż osó starsz h. Zauważ ć ależ jed ak z a z udział osó w s h łkow okresie wieku produk j ego i starsz h, stąd prz pusz ze ie, że w iedługi zasie g i a z agać się ędzie z postępują pro ese starze ia się społe z oś i lokal ej, o ędzie.i. w agało dostosowa ia w szersz zakresie iż dot h zas wa hlarza usług społe z h do potrze se iorów. S tua ja de ografi z a w g i ie jest jed z uwaru kowań lokal ej polit ki mieszkaniowej. Według da h Głów ego Urzędu Stat st z ego, w lata h liczba ieszkań w g i ie Zawo ia s ste at z ie zwiększała się z. w r. do. w r.. W a alizowa okresie li z a owo odda h ieszkań w g i ie z roku a rok ła iejsza w r., w r., w r. Wśród owo odda h ieszkań ie ło ieszkań poszerzają h zaso g i. 18

21 Z da h Urzędu G i w Zawo i w ika, że w lata h - li z a ieszkań ko u al h ędą h w zaso a h g i pozostawała a podo pozio ie w r., w r., w r.. Wśród i h w roku pojawiło się pierwsze mieszkanie socjalne. W latach roku złożo o w iosków a ieszka ie ko u al e z zaso ów g i, a w roku już t lko w ioski. Na ieszka ie so jal e o zekiwał w każd roku 3 osoby. W a alizowa okresie ie w da o żad ego w roku eks is j ego ez wskaza ia lokalu socjalnego. Dane sz zegółowe a te at zaso ów ieszka iow h w g i ie przedstawiają po iższe w kres. Wykres 5. Zasoby mieszkaniowe w gminie w latach Wykres 6. Mieszka ia pozostają e w zasobach gminy w latach r r r. li z a ud ków ieszkal h w g i ie li z a ieszkań w g i ie li z a owo odda h ieszkań w g i ie r r r. li z a ieszkań ko u al h w t : li z a ieszkań so jal h Źródło da h: Głów Urząd Statystyczny i Urząd G i Zawo ia. Według da h Głów ego Urzędu Stat st z ego a ko ie roku większość ieszkań w g i ie ła w posażo a w i stala je te h i z o-sa itar e w posta i wodo iągu, ustępu spłukiwa ego, łazie ki i e tral ego ogrzewa ia. Do sie i wodo iągowej podłą zo h ło, % ieszkań, ustęp spłukiwa i łazie kę posiadało odpowied io, 19

22 i, % ieszkań, a do e tral ego ogrzewa ia dostęp iało, % ieszkań. Jed o ześ ie, % ieszkań w g i ie ło podłą zo h do sie i gazowej. Mieszkań g i, którz z uwagi a trud ą s tua ję aterial ą ie li w sta ie pokr ć kosztów związa h z utrz a ie ieszka ia, otrz wali, po speł ie iu określo h waru ków, dodatki ieszka iowe. Jest to świad ze ie pie ięż e udziela e w ra a h zadań włas h g i i realizowa e przez G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawoni. Da e sz zegółowe w t zakresie przedstawia po iższa ta ela. Tabela 1. Dodatki mieszkaniowe przyznane w gminie w latach r r r. li z a gospodarstw, któr prz z a o dodatki mieszkaniowe li z a prz z a h dodatków ieszka iow h wartość prz z a h dodatków ieszka iow h w zł Źródło da h: Urząd G i Zawonia. W roku li z a gospodarstw do ow h, któr prz z a o dodatki ieszka iowe, ła iższa iż w roku w r., w r., podo ie jak li z a prz z a h dodatków ieszka iow h w r., w r.. W roku ie prz z awa o dodatków ieszka iow h. W latach w g i ie ie w pła a o dodatków energetycznych. 4. GOSPODARKA I SYTUACJA NA RYNKU PRACY G i a Zawo ia a harakter rol i z, a istot e z a z ie w uż tkowa iu jej tere u ają rów ież gru t leś e. Do i ują ą fu k ją g i w pla a h zagospodarowa ia przestrze ego jest fu k ja ieszka iowa, w dalszej kolej oś i usługowa. W ostatnich latach obszar rol i ze g i w z a z ej zęś i został przez a zo e pod za udowę ieszka iową i usługową. W strukturze uż tkowa ia gru tów do i ują uż tki rol e, %, w t gru t or e, % oraz łąki i pastwiska %. Z a z ą zęść o szaru zaj ują gru t leś e oraz zadrzewio e i zakrzewio e, %. Da e sz zegółowe w t zakresie przedstawia po iższ wykres. 20

23 Wykres 7. Użytki rol e, lasy i gru ty leś e, pozostałe gru ty i ieużytki w ha w g i ie 4570; 38,9% 40; 0,3% 72; 0,6% 153; 1,3% 425; 3,6% 54; 0,46% 18; 0,2% 21; 0,2% 1; 0,01% 402; 3,4% 21; 0,2% 753; 6,4% uż tki rol e gru t or e uż tki rol e sad uż tki rol e łąki trwałe uż tki rol e pastwiska trwałe uż tki rol e gru t rol e za udowa e uż tki rol e gru t pod stawa i 5215; 44,4% uż tki rol e gru t pod rowa i gru t leś e oraz zadrzewio e i zakrzewio e grunty pod wodami grunty zabudowane i zurbanizowane uż tki ekologi z e ieuż tki tere róż e Źródło da h: Głów Urząd Stat st z. Według da h Powsze h ego Spisu Rol ego z roku w g i ie fu k jo ował gospodarstwa rol e, w t gospodarstw prowadzą h działal ość rol i zą. Wśród gospodarstw rol h ło gospodarstw ał h o powierz h i do ha, 184 gospodarstwa o powierzchni od 1 do 5 ha, 99 gospodarstw o powierzchni od 5 do 10 ha, 25 gospodarstw o powierzchni od 10 do 15 ha oraz 36 gospodarstw o powierzchni 15 ha i wię ej. W strukturze upraw do i ował z oża uprawą z óż zaj owało się gospodarstw rol h spośród trud ią h się uprawą i zie iaki. Podstawow kieru ek produk ji zwierzę ej sta owił z kolei hów dła zaj ował się i gospodarstwa spośród utrz ują h zwierzęta gospodarskie i trzod hlew ej. Prowadzo o także hów ko i, a w większoś i gospodarstw hodowa o dró. W latach li z a pod iotów gospodar z h fu k jo ują h w g i ie zwiększała się z roku a rok z w r. do w r.. Zde dowa a większość z i h z ajdowała się w ręka h pr wat h w r., po 474 w latach ). W roku do i ują i rodzaja i działal oś i gospodar zej prowadzo ej w g i ie ł : ha del i usługi w zakresie apraw pod iotów oraz udow i two. Da e sz zegółowe a te at pod iotów gospodar z h fu k jo ują h w gminie przedstawiają po iższe w kres. 21

24 Wykres 8. Podmioty gospodarcze w gminie w latach Wykres 9. Podmioty gospodarcze w gminie w posz zegól y h sek ja h Polskiej Klasyfika ji Działal oś i PKD w roku r r r. li z a pod iotów gospodar z h pu li z h li z a pod iotów gospodar z h pr wat h ha del i usługi w zakresie apraw budownictwo przetwórstwo prze słowe pozostała działal ość usługowa i gospodarstwa usługowe transport i gospodarka magazynowa działal ość profesjo al a, aukowa i te h i z a rol i two, leś i two, łowie two usługi ad i istrowa ia i działal ość wspierają a kultura, rozrywka i rekreacja edukacja o sługa r ku ieru ho oś i informacja i komunikacja opieka zdrowot a i po o społe z a działal ość fi a sowa i u ezpie ze iowa zakwaterowa ie i usługi gastro o i z e inne sekcje Źródło da h: Głów Urząd Statystyczny. Do ajwiększ h pra odaw ów a tere ie g i ależą: Przedsię iorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe Izol et Sp. z o.o. ul. Jaś i owa, -106 Zawonia) produ e t podzespołów do sprzętu AGD, Przedsię iorstwo Produk j o-handlowe Dino M. Majka (ul. Zielona 3, Zawonia) w twór ia gala terii dla zwierząt, Przedsię iorstwo Produk j o-handlowo-usługowe Metali pe, Ch ielews Sp.j. (ul. Oleś i ka, -106 Zawonia) o ró ka skrawa ie, zęś i za ie e do asz rolniczych, FreeKids s.. A. Gąsiorek Z. A druszewski ul. Mili ka, -106 Zawonia) projektowa ie, o taż, serwis pla ów za aw dla dzie i oraz siłow i zew ętrz h. 22

25 Ze względu a walor krajo razowe, dużą lesistość oraz z ste środowisko z dala od za ie z sz zeń prze słow h i ko u ika j h g i a Zawo ia posiada zaple ze do rozwoju tur st ki. Na jej tere ie ożliwa jest popular za ja zarów o tur st ki weeke dowej, jak i dłuższej pobytowej. S tua ja gospodar za w g i ie wpł wa a ko d ję lokal ego r ku pra. Według da h Głów ego Urzędu Stat st z ego, w lata h - li z a posiadają h zatrud ie ie ieszkań ów g i Zawo ia zwiększała się z roku a rok z w r. do. w 2016 r.). Li z a iejs pra a tere ie g i jest iew star zają a. Według sza u ków przedstawi ieli g i, istot a większość ieszkań ów posiadają h zatrud ie ie pra uje poza jej o szare, głów ie w Trze i i Wro ławiu. Według da h Powiatowego Urzędu Pra w Trze i, w lata h liczba osó ezro ot h w g i ie Zawo ia stale spadała ze w r. do w r.. Wśród osó pozostają h ez pra większość sta owił ko iet po w lata h -2016, 89 w 2017 r.). W latach udział osó ezro ot h w ogóle ieszkań ów g i ędą h w wieku produk j z iejszał się z roku a rok. W roku w iósł o, %, rok póź iej osiąg ął pozio, %, a w roku spadł do, %. Da e sz zegółowe a te at pra ują h i ezro ot h ieszkań ów g i przedstawiają po iższe w kres. 23

26 Wykres 10. Mieszkań y g i y posiadają y zatrudnienie w latach * Wykres 11. Bezro ot i w g i ie według pł i w latach r r r r r r. li z a osó pra ują h ogółe li z a pra ują h ęż z z li z a pra ują h ko iet li z a osó ezro ot h ogółe li z a ezro ot h ęż z z liczba bezrobotnych kobiet Źródło da h: Głów Urząd Stat st z i Powiatow Urząd Pra w Trze i. * ez pra ują h w jed ostka h udżetow h działają h w zakresie o ro arodowej i ezpie zeństwa pu li z ego, osó pra ują h w gospodarstwa h i d widual h w rol i twie, du how h oraz pra ują h w orga iza ja h, fu da ja h i związka h, ez pod iotów gospodar z h o li z ie pra ują h do osó. W latach stopa ezro o ia w powie ie trze i ki ła w ższa iż w województwie dol ośląski, ale iższa lu taka sa a jak w kraju. Da e sz zegółowe w t zakresie przedstawia po iższ w kres. 24

27 Wykres 12. Stopa bezrobocia w powiecie trze i ki, w województwie dol ośląski i w kraju w latach (w %) ,2 8,6 9,7 8,1 7,3 8,3 6,6 5,7 6, r r r. stopa bezrobocia w powiecie trzebnickim stopa bezrobocia w kraju stopa ezro o ia w województwie dol ośląski Źródło da h: Głów Urząd Stat st z. Na ko ie roku wśród ezro ot h w g i ie ajwiększe grup sta owił oso łode w wieku - lata osó, w t ko iet, oso pozostają e ez zatrud ie ia długotrwale, tj. iesię i wię ej w su ie osó, w t ko iet, oso ze staże pracy od 1 roku do 5 lat (42 osoby, w t ko iet, a także oso z w kształ e ie zasad i z zawodow osó, w t ko iet. Da e sz zegółowe uwzględ iają e podział ezro ot h w g i ie według wieku, zasu pozostawa ia ez pra, stażu pra i pozio u w kształ e ia przedstawiają po iższe wykresy. 25

28 Wykresy Bezro ot i w g i ie a ko ie roku według wieku, zasu pozostawa ia bez pra y, stażu pra y oraz pozio u wykształ e ia lata do iesią a lata iesią e lata iesię lata iesię lat iesią e lat i wię ej 0 8 pow żej iesię li z a ezro ot h ogółe według wieku li z a ko iet ezro ot h według wieku li z a ezro ot h ogółe według zasu pozostawania bez pracy li z a ezro ot h ko iet według zasu pozostawania bez pracy ez stażu ze staże do 1 roku 1-5 lat 5-10 lat w ższe poli eal e i śred ie zawodowe śred ie ogól okształ ą e lat lat 16 5 pow żej lat li z a ezro ot h ogółe według stażu pra li z a ezro ot h ko iet według stażu pra zasadnicze zawodowe gi azjal e i iższe li z a ezro ot h ogółe według pozio u w kształ e ia li z a ezro ot h ko iet według pozio u w kształ e ia 61 Źródło da h: Powiatow Urząd Pra w Trzebnicy. 26

29 Rozważają położe ie ieszkań ów g i pozostają h ez zatrud ie ia, ależ zwró ić uwagę a potrze ę zwiększa ia ko pete ji, kwalifika ji i o il oś i osó ezro ot h, tak a skute z iej i traf iej odpowiadał a zapotrze owa ie regio al ego rynku pra. W g i ie sz zegól ie waż e jest wspar ie i akt wiza ja ko iet,.i. poprzez zapew ie ie dostępu do szkoleń pozwalają h a z ia ę i pod iesie ie kwalifika ji zawodowych. 5. EDUKACJA I WYCHOWANIE W gminie Zawonia z ajdują się szkoł podstawowe oraz przedszkole. Młodzież z g i ko t uuje aukę w szkoła h po adpodstawow h w Trze i, gdzie z ajdują się szkoł zawodowe, te h ika i li ea. W g i ie ie a żło ka. Da e sz zegółowe a te at pla ówek oświatow h działają h w g i ie przedstawia po iższa ta ela. Ta ela. Pla ówki oświatowe w g i ie lp. azwa pla ówki adres pla ówki Zespół Szkół w Zawo i 1. Szkoła Podstawowa i. M. Koper ika ul. Szkolna 26, Zawonia w tym: Publiczne Przedszkole 2. Szkoła Podstawowa i. księdza Wawrz ń a Czeszów, ul. M. Ko op i kiej, Bochenka w Czeszowie Zawonia Źródło da h: Urząd G i Zawonia. W roku szkol / do przedszkola u zęsz zało łą z ie dzie i a w szkoła h podstawow h aukę po ierało w su ie u z iów. W pla ówka h oświatow h zatrud io h ło łą z ie au z ieli, z zego nauczycieli w przedszkolu, a 62 w szkoła h. Pla ówki oświatowe w g i ie są w posażo e w sprzęt audiowizual, zapew iają dostęp do sali gi ast z ej, oiska szkol ego, świetli, i lioteki i sprzętu ko puterowego, do d spoz ji u z iów jest także stołówka, w której prowadzo e jest doż wia ie. U z iowie w zależ oś i od potrze o ję i są opieką pedagoga, logoped, psychologa i pielęg iarki, ogą rów ież korz stać z porad dorad zawodowego. 27

30 Szkoł orga izują zaję ia pozalek j e, w t koła zai teresowań i zaję ia sportowe, u zest i zą w projekta h i progra a h służą h rozwija iu zai teresowań i u iejęt oś i u z iów, w rów wa iu i h sza s eduka j h i dosko ale iu au z ieli, a także realizują progra profilakt z e i w howaw ze. W ra a h progra ów profilakt z h od wają się.i. zaję ia prowadzo e przez Ko e dę Powiatową Poli ji, Straż Miejską i Powiatową Sta ję Sa itarno-epide iologi z ą, Ko e dę Powiatową Państwowej Straż Pożar ej i Porad ię Ps hologi z o-pedagogi z ą w Trze i. U z iowie ze spe jal i potrze a i eduka j i ogą korz stać z zajęć dydaktyczno-w rów aw z h, korek j o-kompensacyjnych, a także gi nastyki korekcyjnej. Pla ówki oświatowe w g i ie są a ieżą o re o towa e i oder izowa e. W Szkole Podstawowej w Czeszowie przeprowadzo o ter o oder iza ję oraz adapta ję str hu, dzięki ze u powstał owe po iesz ze ia przez a zo e na gabinet pedagoga, har ówkę i ar hiwu ; za o towa o rów ież pa ele sło e z e. Szkoła w Zawo i jest obecnie w trakcie rozbudowy zadanie realizowane jest w ramach Regionalnego Programu Opera j ego Województwa Dol ośląskiego -, współfi a sowa ego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. 6. KULTURA, SPORT I REKREACJA, TURYSTYKA Głów ą i st tu ją prowadzą ą działal ość kultural ą w g i ie jest G i Ośrodek Kultur i Bi lioteka w Zawo i. W skład pla ówki w Zawo i w hodzi G i Ośrodek Kultur w Zawo i i świetli e wiejskie oraz G i a Bi lioteka Pu li z a w Zawo i i jej filia w Czeszowie. Do podstawow h zadań G i ego Ośrodka Kultur ależ.i. orga izowa ie róż orod h for eduka ji kultural ej i w howa ia przez sztukę, opieka ad a atorski ru he art st z i twór zoś ią ludową oraz wspiera ie i koord a ja lokal h i i jat w kultural h. Zada ie jed ostki jest także orga izowa ie spektakli, ko ertów, festiwali, w staw, od z tów, i prez art st z h, rozr wkow h, tur st z h i sportow h. Sza uje się, że ofertą pla ówki o jęt h jest. osó i zatrud ia o a etatow ch pra ow ików. W roku w Ośrodku prowadzo e ł li z e zaję ia klu, koła i warsztat ; działał.i. Klu Fil ow, Klu Se iora, Art st z Klu Malu ha, Kółko 28

31 gitarowe, prowadzo o zaję ia Zu i Pilates; od wał się warsztat wokal e, era i zne, rękodzieła art st z ego. G i a Bi lioteka Pu li z a w Zawo i, która zatrud ia etatow h pra ow ików, służ rozwija iu i zaspokaja iu potrze z tel i z h, kultural h i i for a j h społe zeństwa oraz u zest i z w upowszechnianiu wiedzy i kultur. Do zadań Bi lioteki ależ w sz zegól oś i gro adze ie, opracowywanie, przechowywanie i ochrona ateriałów, udostęp ia ie z iorów a iejs u i w poż za ie i h a zew ątrz oraz prowadze ie działal oś i i for a j ej, eduka j ej i popular zatorskiej. Gminna Biblioteka Pu li z a w Zawo i posiada filię i liote z ą w Czeszowie. Według da h Głów ego Urzędu Stat st z ego, w roku księgoz iór i liote z li z ł. wolu i ów, li z a z tel ików w iosła a li z a w poż zeń księgoz ioru a zew ątrz. wolu i. Pla ówka u ożliwia z tel iko korz sta ie z ko puterów z dostępe do sieć I ter et. O ok podstawowej działal oś i Bi lioteka zaj uje się orga iza ją zasu wol ego dzie i i łodzież,.i. orga izuje lek je i liote z e, konkurs, w staw te at z e, prowadzi ak je pro ują e z tel i two i spotka ia z iekaw i ludź i. W roku Bi lioteka zakupiła ow h książek, w t.i. poz ji eletr st ki dla dorosł h oraz poz je literatur dla dzie i. W zakresie popular za ji książek i z tel i twa Bi lioteka orga izowała.i.: w staw owoś i w daw i z h, ra ki g z tel i z dla dzie i i łodzież szkol ej, d skusje a te at owo zakupionej literatury. Po iższa ta ela zawiera w kaz pla ówek kultural h fu k jo ują h w gminie. Ta ela. Pla ówki kultural e w g i ie lp. azwa pla ówki adres pla ówki 1. G i Ośrodek Kultur i Bi lioteka w Zawo i w tym: G i Ośrodek Kultur w Zawo i Biblioteka w Zawoni Biblioteka w Czeszowie ul. Trzebnicka 11, Zawonia ul. Trzebnicka 11, Zawonia ul. Trzebnicka 11, Zawonia Czeszów, ul. Marii Ko op i kiej, Zawonia 2. Świetli a Wiejska w Cielęt ika h Cielęt iki /, -106 Zawonia 3. Świetli a Wiejska w Czeszowie Czeszów, ul. Trze i ka, Zawonia 4. Świetli a Wiejska w Cza howie Czachowo 18, Zawonia 5. Świetli a Wiejska w Głu howie Dol Głu hów Dol, -106 Zawonia 29

32 6. Świetli a Wiejska w Kałowi a h Kałowi e, -106 Zawonia 7. Świetli a Wiejska w Niedarach Niedary 45a, Zawonia 8. Świetli a Wiejska w Pę iszowie Pę iszów, -106 Zawonia 9. Świetli a Wiejska w Rzędziszowi a h Rzędziszowi e, -106 Zawonia 10. Świetli a Wiejska w Sędzi a h Sędzi e, -106 Zawonia 11. Świetli a Wiejska w Skot ika h Skotniki 1a, Zawonia 12. Świetli a Wiejska w Trzęsowi a h Trzęsowi e a, -106 Zawonia 13. Świetli a Wiejska w Złotowie Złotów, -106 Zawonia Źródło da h: Urząd G i Zawonia. G i Ośrodek Kultur i Bi lioteka w Zawo i ad i istruje świetli a i wiejski i, w i h zarządzie z ajduje się rów ież daw koś iół ewa geli ki w Zawo i, w któr orga izowa o róż ego rodzaju w darze ia kultural e; o e ie o iekt jest w trak ie re o tu zadanie realizowane jest p. Adapta ja daw ego koś ioła ewa geli kiego w Zawo i a ele kultural e, a po jego zakoń ze iu o iekt ędzie głów ą siedzi ą G i ego Ośrodka Kultury. G i a Zawo ia posiada róż orod kale darz i prez kulturalnych, rozrywkowych i sportowo-rekreacyj h. Do ajważ iejsz h i prez kultural h orga izowa h w g i ie ależą: Jar ark Wielka o, G i Dzień Dzie ka a tere a h posz zegól h sołe tw, Motopik ik w Czeszowie, Detri Zawo ia Festiwal, Doż ki G i e, Mikołaj, Jar ark Bożo arodzeniowy, koncerty z okazji Dnia Matki, Powiatow Przegląd Kolęd Rozśpiewa Czeszów, Wielka Orkiestra Świąte z ej Po o oraz liczne wydarzenia i spotkania biblioteczne. Upowsze h ia iu kultur fiz z ej, sportu i rekrea ji w g i ie służ dostęp a a jej terenie infrastruktura sportowo-rekrea j a, a którą składają się głów ie oiska sportowe. Da e sz zegółowe a jej te at przedstawia po iższa ta ela. Tabela 4. Obiekty sportowo-rekreacyjne w gminie lp. nazwa obiektu adres obiektu 1. Hala gimnastyczna przy Zespole Szkół w Zawo i Tarnowiec 9, Zawonia 2. Sala Sportowa w Szkole Podstawowej w Czeszowie Czeszów, ul. M. Ko op i kiej, Zawonia 3. Wielofunkcyjne boisko Sportowe w Czeszowie Czeszów, -106 Zawonia 4. Boisko Sportowe w Pę iszowie Pę iszów, -106 Zawonia 30

33 5. Wielofunkcyjne Boisko Sportowe w Zawoni Zawonia 6. Boisko trawiaste w Czeszowie Czeszów, -106 Zawonia 7. Boisko trawiaste w Grochowej Grochowa, Zawonia 8. Boisko trawiaste w Niedarach Niedary, Zawonia 9. Boisko trawiaste w Sędzi a h Sędzi e, -106 Zawonia 10. Boisko trawiaste w Złotowie Złotów, -106 Zawonia 11. Boisko do gry siatkowej w Skotnikach Skotniki, Zawonia 12. Boisko do gry siatkowej w Niedarach Niedary, Zawonia 13. Boisko do gr siatkowej w Kałowi a h Kałowi e, -106 Zawonia 14. Boisko do gr siatkowej plażowej w Tar ow u Tarnowiec, Zawonia 15. Boisko do gr siatkowej plażowej w Cielęt ika h Cielęt iki, -1-6 Zawonia Źródło da h: Urząd G i Zawonia. W g i ie od wa się wiele i prez sportowo-rekrea j h. Wśród waż iejsz h w ie ić ależ : Doż kow w ś ig kolarski, rajd samochodowy Rally Zawonia, Motopiknik w Czeszowie, Tur iej ż iwiarza w Kałowi a h, Rajd szlakie kurha ów, w ś ig kolarski Koro a Ko i h Gór oraz i preza Rowerowe Wzgórza-Niedary. Gmina posiada zasoby przyrodnicze i kulturowe pozwalają e a rozwój a jej tere ie róż h for w po z ku i rekrea ji. O w soki h walora h prz rod i z h, a także krajo razow h i rekrea j h de dują w dużej ierze las. W stępuje w i h szereg gatu ków rośli, w t gatu ków hro io h o jęt h o hro ą ś isłą oraz o hro ą zęś iową. 7. ZDROWIE I PROBLEM NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI W g i ie Zawo ia fu k jo ują: zakład opieki zdrowot ej z filią, porad ia reha ilita j a oraz działają apteki i pu kt apte z. Da e sz zegółowe w ww. zakresie przedstawia po iższa ta ela. 31

34 Tabela. Zakłady opieki zdrowot ej i apteki w gminie lp. nazwa podmiotu adres podmiotu 1. Zespół Pu li z h Zakładów Opieki Zdrowotnej w Zawoni 2. Filia Wiejski Ośrodek Zdrowia w Czeszowie ul. Spacerowa 6, Zawonia Czeszów, ul. Topolowa, Zawonia 3. Poradnia Rehabilitacyjna w Zawoni ul. Szkolna 1, Zawonia 4. Apteka Malwa w Zawo i ul. Spacerowa 4, Zawonia 5. Apteka Pod Złotą Wagą w Zawoni ul. Milicka 1, Zawonia 6. Pu kt Apte z Pa a eu w Czeszowie Źródło da h: Urząd Gminy Zawonia. Czeszów, ul. Marii Ko op i kiej, Zawonia Zespół Pu li z h Zakładów Opieki Zdrowot ej w Zawo i prz j uje pa je tów z agł i za horowa ia i także w so ot, iedziele i święta. Na tere ie g i rakuje lekarz taki h spe jal oś i, jak: kardiolog, geriatra, okulista, psycholog i neurolog. Spe jalist z e świad ze ia zdrowot e i świadczenia zdrowotne w warunkach za k ięt h dla ieszkań ów g i realizują pla ówki z ajdują e się poza jej tere e, w Trze i, Będkowie koło Trze i i Wro ławiu. Są to: Szpital i. Św. Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy (ul. Prusicka 55, Trzebnica), Porad ie Spe jalist z e Wojewódzkiego Szpitala Spe jalist z ego we Wro ławiu ul. H.M. Ka ieńskiego a, - Wro ław, Ośrodek Med Paliat w ej i Hospi j ej w Będkowie koło Trze i Będkowo, -100 Trzebnica) oraz Pogotowie Ratunkowe w Trzebnicy Pododdział Pogotowia Ratu kowego we Wro ławiu ul. Mili ka, -100 Trzebnica). I for a ji a te at sta u zdrowia ieszkań ów g i dostar zają da e przekaza e przez Zespół Pu li z h Zakładów Opieki Zdrowot ej w Zawo i. W ika z i h, że w roku z powodu horó przewlekł h pod opieką z ą lekarz podstawowej opieki zdrowot ej pozostawało dzie i i łodzież oraz. osó dorosł h. Naj zęś iej stwierdza i u osó w wieku przedproduk j s horze ia i ł : z iekształ e ia kręgosłupa osó, za urze ia rozwoju, za urze ia odż wia ia, alergie skór e po, alergie pokar owe, horo tar z, ot łość, pada zka, alergie dychawica oskrzelowa po. Z kolei u osó dorosł h aj zęś iej od otow wa o horo układu krąże ia 71 osó, ot łość, ukrz ę, horo o wodowego układu erwowego, horo 32

35 tar z, przewlekł ież t oskrzeli d hawi ę oskrzelową, przewlekłe horo układu trawie ego, horo układu ięś iowo-kost ego i tka ki łą z ej po oraz nowotwory (15). Na ko ie roku łą z a li z a osó zadeklarowa h do lekarz podstawowej opieki zdrowot ej w ww. pla ów e w osiła., w t. dzie i i łodzież oraz. oso dorosłe. Da e sz zegółowe a te at s horzeń aj zęś iej stwierdzanych u dzieci i łodzież oraz osó dorosł h przedstawiają po iższe w kres. Wykres 17. S horze ia aj zęś iej stwierdzane u dzie i i łodzieży w roku Wykres 18. S horze ia aj zęś iej stwierdzane u osó dorosły h w roku z iekształ e ia kręgosłupa zaburzenia rozwoju za urze ia odż wia ia alergie skór e alergie pokarmowe 0 horo układu krąże ia ot łość cukrzyca horo o wodowego układu erwowego choroby tarczycy Źródło danych: Zespół Pu li z h Zakładów Opieki Zdrowot ej w Zawo i. W 2017 roku Zespół Pu li z h Zakładów Opieki Zdrowot ej w Zawo i sprawował także opiekę profilakt z ą ad atką i dzie kie. Da e sz zegółowe w t zakresie przedstawia po iższ w kres. 33

36 Wykres 19. Opieka profilaktycz a ad atką i dzie kie w roku ie owlęta w wieku t dzień o jęte porada i patro ażow i i ada ia i ila sow i ie owlęta w wieku iesią o jęte porada i patro ażow i i ada ia i ila sow i ie owlęta w wieku iesię o jęte porada i patro ażow i i ada ia i ila sow i ie owlęta w wieku iesię o jęte porada i patro ażow i i ada ia i ila sow i wiz t profilakt z e położ h pielęg iarek u ie owląt do. t god ia ż ia wiz t patro ażowe oraz test przesiewowe u ie owląt do. roku ż ia porady profilaktyczne udzielone dzieciom do lat 3 profilakt z e ada ia lekarskie dzie i i łodzież od do lat z ada h zgod ie z progra e adań Źródło danych: Zespół Pu li z h Zakładów Opieki Zdrowot ej w Zawo i. W roku porado patro ażow i ada io ila sow w t przesiewow podda o ie owląt od do t god ia ż ia, ie owląt od do iesią a ż ia, ie owląt w wieku iesię oraz ie owląt w wieku iesię. Liczba wizyt profilakty z h położ h pielęg iarek u ie owląt do. t god ia ż ia oraz li z a wiz t patro ażow h pielęg iarek i testów przesiewow h u ie owląt do. roku ż ia w iosła odpowied io i. Z porad profilakt z h korz stał rów ież dzie i do lat 3 (udzielono 651 takich porad), natomiast profilaktycznym badaniom lekarskim poddano dzie i i łodzież w wieku od do lat. S horze ia i aj zęś iej stwierdza i u dorosłej popula ji są horo układu krąże ia. O ok s horzeń arządów ru hu i eurologi z h ależą o e do aj zęstsz h prz z iepeł ospraw oś i, która oz a za trwałą lu okresową iezdol ość do w peł ia ia ról społe z h z powodu stałego lu długotrwałego arusze ia spraw oś i orga iz u, w sz zegól oś i powodują ą iezdol ość do pracy. Relatywnie rzadziej o o iżo ej spraw oś i w odzie ż iu de dują uszkodze ia arządu wzroku i słu hu, horo a ps hi z a oraz upośledze ie u słowe. Jed, peł źródłe i for a ji, które pozwala ustalić li z ę osó dotk ięt h iepeł ospraw oś ią oraz doko ać i h harakter st ki, są arodowe spis powsze h e. 34

37 W po iżej za iesz zo ej diag ozie s tua ji tej grup lud oś i G i Zawo ia w korz sta o dane z ostatniego spisu przeprowadzonego w 2011 roku. Według da h Narodowego Spisu Powsze h ego Lud oś i i Mieszkań, w roku w G i ie Zawo ia ieszkał oso iepeł ospraw e. Wśród i h większość sta owił ko iet osó, tj., % oraz oso iepeł ospraw e praw ie osó, tj. 53,7%), czyli takie, które w zasie ada ia posiadał odpowied ie orze ze ie w da e przez organ do tego upraw io. Oso iepeł ospraw e t lko iologi z ie, z li takie, które ie posiadał odpowied iego orze ze ia, ale od zuwał ogra i ze ie zw kł h podstawow h z oś i ż iow h odpowied i h dla i h wieku, sta owił grupę osó,3%). Udział osó dotk ięt h iepeł ospraw oś ią w ogóle ieszkań ów g i w osił, %, a w i h strukturze wiekowej do i ował oso w wieku lat i wię ej osó, lata (152 osoby) i 45- lata oso. Da e sz zegółowe w t zakresie przedstawiają po iższe w kres. Wykres 20. Oso y iepeł ospraw e w ogóle ieszkań ów gminy w 2011 roku Wykres 21. Oso y iepeł ospraw e w gminie według grup wieku w 2011 roku 281; 4,9% 242; 4,2% 7; 1,3% 6; 1,1% 50; 9,6% 186; 35,6% 28; 5,4% 94; 18,0% 5174; 90,8% li z a osó iepeł ospraw h praw ie li z osó iepeł ospraw h t lko iologi z ie li z a pozostał h ieszkań ów powiatu 152; 29,1% li z a osó iepeł ospraw h w wieku lata li z a osó iepeł ospraw h w wieku lata li z a osó iepeł ospraw h w wieku lata li z a osó iepeł ospraw h w wieku lata li z a osó iepeł ospraw h w wieku lata li z a osó iepeł ospraw h w wieku lata li z a osó iepeł ospraw h w wieku lat i wię ej Źródło da h: Narodowy Spis Powszechny Lud oś i i Mieszkań. 35

38 Oso iepeł ospraw e ędą e w wieku lat i wię ej sta owił, % ogółu lud oś i g i ędą ej w tej grupie wieku w roku. Udział osó dotk ięt h iepeł ospraw oś ią w każdej kolej ej grupie wiekowej ł iejsz. W gro ie osó w wieku lata oraz 45- lata w osił o owie odpowied io, % i, %. Na pozio u zest i twa osó iepeł ospraw h w ż iu społe z i zawodow a wpł w ie t lko rodzaj i stopień iepeł ospraw oś i z wiek, ale rów ież posiada e w kształ e ie, a o za t idzie prz gotowa ie zawodowe. W roku wśród ieszkań ów g i w wieku lat i wię ej dotk ięt h iepeł ospraw oś ią ajwiększe grup sta owił oso z w kształ e ie gi azjal i iższ osó, tj., % oraz zasad i z zawodowym (184 osoby, tj. 3, %. Niski pozio w kształ e ia w z a zą sposó utrud iał oso o iepeł ospraw z alezie ie i utrz a ie zatrud ie ia. Potwierdzają to da e dot zą e i h statusu a r ku pra, z któr h w ika, że zde dowa a większość osó dotk ięt h iepeł ospraw oś ią ła ier a zawodowo oso, tj., %. Da e sz zegółowe a te at pozio u w kształ e ia osó iepeł ospraw h z g i oraz i h akt w oś i eko o i z ej przedstawiają po iższe w kres. Wykres 22. Oso y iepeł ospraw e w wieku 13 lat i wię ej w gminie według pozio u wykształ e ia w roku Wykres 23. Oso y iepeł ospraw e w wieku lat i wię ej w g i ie według statusu na rynku pracy w 2011 roku 21; 4,0% 27; 5,2% 27; 5,2% 44; 8,5% 38; 7,4% 261; 50,2% 184; 35,4% w ższe śred ie zawodowe śred ie ogól okształ ą e zasadnicze zawodowe gi azjal e i iższe 434; 84,1% li z a osó akt w h zawodowo pra ują h li z a osó akt w h zawodowo ezro ot h li z a osó ier h zawodowo Źródło da h: Narodowy Spis Powszechny Lud oś i i Mieszkań. 36

39 Posiadane przez osoby iepeł ospraw e w kształ e ie wpł wało ie t lko a i h akt w ość zawodową, ale także a i h źródła utrz a ia. Da e sz zegółowe w t zakresie przedstawia po iższ w kres. Wykres 24. Oso y iepeł ospraw e w gminie według głów y h źródeł utrzy a ia w roku 61; 13,8% 25; 5,6% 20; 4,5% praca emerytura re ta z t tułu iezdol oś i do pra 150; 33,9% 187; 42,2% pozostałe źródła utrz a ia, w t do hod z włas oś i na utrzymaniu Źródło da h: Narodowy Spis Powszechny Lud oś i i Mieszkań. W roku zde dowa a większość spośród osó iepeł ospraw h w g i ie utrz wała się z e er tur osó, tj., % i re t z t tułu iezdol oś i do pra osó, tj., %. Jed o ześ ie osó iepeł ospraw h, % pozostawało a utrz a iu i h, a osó dotk ięt h iepeł ospraw oś ią, % utrz wało się z pracy. Orze z i twe o iepeł ospraw oś i w od iesie iu do ieszkań ów g i Zawo ia zaj uje się Powiatow Zespół do Spraw Orzeka ia o Niepeł ospraw oś i w Trze i. Według jego da h, w lata h - li z a w da h ieszkań o g i orze zeń o iepeł ospraw oś i dla dzie i do roku ż ia utrz wała się a z liżo pozio ie (84 w 2015 r., w r., w r., a li z a w da h orze zeń o stop iu iepeł ospraw oś i dla osó pow żej roku ż ia w lata h - ła w ższa iż w roku w r., w r., w r.. Da e sz zegółowe w t zakresie przedstawia poniższ w kres. 37

40 Wykres 25. Mieszkań y gminy zaliczeni przez PZOoN w Trzebnicy do osó iepeł ospraw y h i stopnia iepeł ospraw oś i w lata h r r r. li z a w da h orze zeń o iepeł ospraw oś i li z a w da h orze zeń o stop iu iepeł ospraw oś i li z a w da h orze zeń ogółe Źródło da h: Powiatow Zespół ds. Orzeka ia o Niepeł ospraw oś i w Trzebnicy. 8. UZALEŻNIENIA I PRZEMOC W RODZINIE Alkoholiz, arko a ia i prze o w rodzi ie są pro le a i społe z i, które powodują szkod we wsz stki h sfera h ż ia złowieka. Wpł wają egat w ie a po zu ie ezpie zeństwa społe z ego, ogól sta zdrowia, rela je rodzi e i iędz ludzkie, a także zdol ość do ko kure ji a r ku pra. Wśród prz z popada ia w alkoholiz zasad i zą rolę odgr wają uwaru kowa ia społe z e, ieprawidłowe wzor e rodzi e, rak elów ż iow h i utrata zatrud ie ia. Szerze iu się arko a ii sprz jają ato iast oraz większa powsze h ość i dostęp ość środków odurzają h, pa ują a oda a i h zaż wa ie, hęć poszukiwa ia ow h wrażeń i doz ań oraz traktowa ie arkot ków jako środków u ożliwiają h u ie zkę od trud oś i ż ia odzie ego, rozładowa ie stresu i ko fliktów. Prze o w rodzi ie jest z kolei pro le e ają zęsto swoje źródło w uzależ ie ia h i u óstwie. Jej ofiara i są iejed okrot ie oso sła e fiz z ie, ps hi z ie, o iski po zu iu włas ej wartoś i, zależ e od sprawcy. Na ogół są to ko iet i dzie i, rzadziej oso iepeł ospraw e, starsze i chore. Trud o jest ustalić li z ę osó z agają h się z pro le a i alkoholow i, które iejed okrot ie są prz z ą w stąpie ia prze o w rodzi ie. Da e sza u kowe w t 38

41 zakresie przygotowała Państwowa Age ja Rozwiąz wa ia Pro le ów Alkoholow h. Zawiera je po iższa ta ela. Tabela 6. Popula je osó, u który h występują róż e kategorie pro le ów alkoholowy h w Polsce w 100-tys. ieś ie w 25-tys. ieś ie w 10-tys. gminie li z a osó uzależ io h od alkoholu ok. 2% populacji ok. 800 tys. ok osó ok. 500 osó ok. 200 osó dorośli ż ją w otoczeniu alkoholika współ ałżo kowie, rodzi e ok. 4% populacji ok. 1,5 mln ok osó ok osó ok. 400 osó dzie i w howują e się w rodzi a h alkoholików ok. 4% populacji ok. 1,5 mln ok osó ok osó ok. 400 osó oso piją e szkodliwie 5-7% populacji 2-2,5 mln osó osó ok osó ofiary przemocy domowej w rodzinach z problemem alkoholowym / osó dorosł h oraz 2/3 dzieci z tych rodzin razem ok. 2 mln osó : dorosł h i dzieci ok osó : dorosł h i dzieci ok osó : dorosł h i dzieci ok. 530 osó : dorosł h i dzieci Źródło da h sza u kow h: Państwowa Age ja Rozwiąz wa ia Pro le ów Alkoholow h. Da e za iesz zo e w pow ższ zestawie iu pozwalają określić sza u kową li z ę ieszkań ów g i Zawo ia dotk ięt h pro le a i uzależ ień i prze o w rodzi ie. Z w li zeń w ika, że a jej tere ie ż je ok. osó uzależ io h od alkoholu (2% popula ji, ok. osó współuzależ io h % popula ji, ok. - oso piją e szkodliwie alkohol (5- % popula ji, ok. dzie i w howują h się w rodzi a h z problemem alkoholowym (4% populacji) oraz ok. 153 ofiary przemocy domowej w rodzi a h dotk ięt h pro le e alkoholow. A alizują pow ższe da e ależ ieć świado ość, iż ie odzwier iedlają o e w peł i rze z wistej skali pro le ów uzależ ień i przemocy w rodzinie w gminie. Prowadze ie działań w zakresie profilakt ki i rozwiąz wa ia pro le ów uzależ ień i prze o w rodzi ie oraz i tegra ji społe z ej osó i i dotk ięt h ależ do zadań włas h g i. Działa ia te podej owa e są w opar iu o g i e progra profilakt ki i rozwiąz wa ia pro le ów alkoholow h, prze iwdziała ia arko a ii i prze iwdziała ia 39

42 przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie oraz przy wykorzystaniu zapla owa h w i h ra a h środków fi a sow h. Po iższ w kres przedstawia w sokość środków fi a sow h w datkowa h a profilakt kę i rozwiąz wa ie pro le ów alkoholow h oraz prze iwdziała ie arko a ii i przemocy w rodzinie w gminie Zawonia w latach Wykres 26. Środki fi a sowe wydatkowa e a profilaktykę i rozwiązywa ie pro le ów uzależ ień i przemocy w rodzinie w gminie w latach zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł 2015 r r r. razem a profilakt kę i rozwiąz wa ie pro le ów alkoholow h a prze iwdziała ie arko a ii a prze iwdziała ie prze o w rodzi ie Źródło danych: Urząd Gminy Zawonia. W roku w sokość środków fi a sow h w datkowa h w g i ie a profilakt kę i rozwiąz wa ie pro le ów alkoholow h oraz prze iwdziała ie arko a ii i prze o w rodzi ie ła w ższa iż w lata h -., zł w r.,., zł w r.,., zł w r.. Wpł w a to iał wzrost kwot przez a zo h a profilakt kę i rozwiąz wa ie pro le ów alkoholow h. I i jowa ie działań związa h z profilakt ką i rozwiąz wa ie pro le ów uzależ ień i prze o w rodzi ie oraz i tegra ją społe z ą osó uzależ io h w g i ie Zawo ia zaj uje się G i a Ko isja Rozwiąz wa ia Pro le ów Alkoholow h. W ra e da e dot zą e działań podej owa h przez Ko isję, a także lokal ego r ku apojów alkoholow h przedstawia po iższ w kres. 40

43 Wykres 27. Wy ra e da e doty zą e ry ku apojów alkoholowy h w g i ie oraz działal oś i GKRPA w latach r r r. li it pu któw sprzedaż apojów alkoholow h u hwalo przez Radę G i li z a pu któw sprzedaż apojów alkoholow h w g i ie li z a o owiązują h zezwoleń a sprzedaż apojów alkoholow h li z a w da h zezwoleń a sprzedaż apojów alkoholow h li z a osó z pro le e alkoholow, z któr i GKRPA przeprowadziła roz ow li z a osó, w stosu ku do któr h GKRPA podjęła z oś i z ierzają e do orze ze ia o zastosowa iu o owiązku podda ia się le ze iu w pla ów e le ze ia uzależ ień Źródło da h: Urząd Gminy Zawonia. W latach u hwalo przez Radę G i li it pu któw sprzedaż apojów alkoholow h w g i ie ł taki sa w każd roku. Li z a pu któw sprzedaż apojów alkoholow h z iejszała się z roku a rok w r., 22 w 2016 r., 17 w 2017 r.). Stale spadała rów ież li z a o owiązują h zezwoleń a sprzedaż apojów alkoholow h (62 w r., w r., w r., podo ie jak li z a w da h zezwoleń w r., 24 w r., w r. Warto dodać, że w a alizowa okresie ie w da o żad ej de zji w sprawie of ię ia zezwole ia a sprzedaż apojów alkoholow h. W latach li z a osó z pro le e alkoholow, z któr i GKRPA przeprowadziła roz ow, ła a podo pozio ie w r., po w lata h ). W analizowa okresie GKRPA podej owała rów ież z oś i z ierzają e do orze ze ia o zastosowa iu wo e oso uzależ io ej o owiązku podda ia się le ze iu w pla ów e le ze ia uzależ ień wo e osó w i r., ie w stępowała ato iast w tej sprawie do sądu. 41

44 W latach zło kowie GKRPA ie ko taktowali się z oso a i dotk ięt i problemem przemocy w rodzinie. O ok G i ej Ko isji Rozwiąz wa ia Pro le ów Alkoholow h istot ą rolę w profilakt e i rozwiąz wa iu pro le ów uzależ ień oraz prze iwdziała iu prze o w rodzi ie a tere ie g i odgr wają: w Zawo i Pu kt Ko sulta j, G i Ośrodek Po o Społe z ej, Zespół I terd s pli ar ds. Prze iwdziała ia Prze o w Rodzi ie, a we Wro ławiu Wro ławski Ośrodek Terapii Uzależ ień prz Dol ośląski Ce tru Zdrowia Psychicznego. Da e sz zegółowe a i h te at pod iotów ogą h wspierać ieszkań ów g i dotknięt h pro le a i uzależ ień i prze o przedstawia po iższa ta ela. Ta ela. Pod ioty ogą e wspierać ieszkań ów g i y dotk ięty h pro le a i uzależ ień i przemocy w rodzinie nazwa jednostki G i a Ko isja Rozwiąz wa ia Pro le ów Alkoholowych w Zawoni Pu kt Ko sulta j związa z profilakt ką uzależ ień oraz przemocy w rodzinie w Zawoni G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawo i Zespół I terd s pli ar ds. Prze iwdziała ia Prze o w Rodzinie Wro ławski Ośrodek Terapii Uzależ ień prz Dol ośląskiego Ce tru Zdrowia Ps hi z ego Sp. z o. o. we Wro ławiu adres jednostki ul. Trzebnicka 11, Zawonia ul. Trzebnicka 11, Zawonia ul. Trzebnicka 11, Zawonia ul. Trzebnicka 11, Zawonia W rzeże J. Co rada- Korzeniowskiego 18, 50- Wro ław Źródło da h: Urząd G i Zawonia. W działają w g i ie Pu k ie Konsultacyjnym usługi świad z : i struktor terapii uzależ ień. W latach ze wspar ia w Pu k ie skorz stało odpowied io, i osó z pro le e alkoholow, odpowiednio 30, 21 i 34 dorosł h zło ków rodzi oso z pro le e alkoholow w t współuzależ io h i dorosł h dzie i alkoholików, 40 w roku i w roku osó doz ają h prze o w rodzi ie oraz w roku 2 oso stosują e prze o w rodzinie. Z da h G i ego Ośrodka Po o Społe z ej w Zawo i w ika, że w lata h - li z a rodzi o jęt h wspar ie z powodu alkoholiz u z iejszała się z roku a rok rodzi li zą h osó w r., rodzi li zą h oso w r., 6 rodzin 42

45 li zą h osó w r.. Jed o ześ ie w roku Ośrodek prz z ał po o społe z ą 1 rodzi ie li zą ej oso z agają ej się z prze o ą w rodzi ie oraz, w roku, 1 oso ie dotk iętej pro le e arko a ii. G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawo i zapew ia o sługę orga iza j ote h i z ą Zespołu I terd s pli ar ego ds. Prze iwdziała ia Prze o w Rodzi ie. W lata h od ł się po w każd roku posiedze ia Zespołu, tworzo o grup ro o ze w elu rozwiąz wa ia pro le ów związa h z w stąpie ie prze o w rodzi ie w i d widual h prz padka h w związku z otrz a ie odpowied io, i Nie ieski h Kart. Prowadzo a w g i ie działal ość profilakt z a z zakresu prze iwdziała ia uzależ ie io i prze o w rodzi ie w sz zegól oś i w fu k jo ują h a jej tere ie pla ówka h oświatow h o ej uje.i. orga izowa ie i realizowa ie progra ów, zajęć i projektów profilakt z o-terapeut z h p. Akt w e ferie, W howa ie poprzez sport w Zespole Szkół w Czeszowie, Spotka ia z uz ką, Nowe uzależ ie ia ucieczka od rze z wistoś i, Zagroże ia wokół as, Sło e z e waka je, Stop ałogo, Popatrz a świat i a zej, Ż j zdrowo ie pal, Ma w ór ie uszę, Bądź raze! Akt w ie. Zdrowo. Kolorowo!, kampanii (np. Postaw a rodzi ę ), prelekcji i pogadanek, spektakli (np. Grud iowa Opowieść, i prez sportow h, ko kursów, ko ertów p. Cz słowe oż a zra ić?!, pozalek j h zajęć sportow h, szkoleń i warsztatów dla dzie i, rodzi ów, au z ieli i w howaw ów p. Jak radzić so ie z prze iw oś ia i losu oraz w pra owa ie u iejęt oś i stawia ia przed so ą elów w ż iu oraz wypoczynku dla dzie i i łodzież. W roku progra a i profilakt z i reko e dowa i przez Państwową Age ję Rozwiąz wa ia Pro le ów Alkoholow h o jęto w g i ie u z iów i au z ieli, progra a i z o szaru profilakt ki u iwersal ej skierowa i do dzie i i łodzież u z iów i au z ieli, w jed orazow h prelek ja h i pogada ka h u zest i z ło osó, w spektaklach profilaktycznych osó, w pozalek j h zaję ia h sportowych osó, w szkole ia h i warsztata h dla rodzi ów osó, w szkole ia h i warsztata h dla au z ieli i w howaw ów 20 osó, a w kolo ia h i o oza h z progra e zajęć profilakt znych 104 osoby. 43

46 9. PROBLEM BEZDOMNOŚCI W uję iu so jologi z ezdo ość jest pro le e społe z harakter zują się rakie stałego iejs a za ieszka ia. Ze względu a trud ą do określe ia skalę, złożo e prz z oraz sz zegól ie dotkliwe społe z o-eko o i z e skutki jest zjawiskie o zasięgu i z a ze iu glo al, ają jed o ześ ie spe fi z e regio al e i lokalne uwaru kowa ia, które wpł wają a do ór odpowied i h środków prze iwdziała ia. Zapo iega ie ezdo oś i w aga akt w ego, zi tegrowa ego i ko pleksowego działa ia. W korz sta ie ist ieją h zaso ów środowiska i tworze ie waru ków do wdraża ia ow h for wspar ia a rze z osó ezdo h i i h i tegra ji z otoczeniem powi o sta owić podstawow el prowadzo ej a sz ze lu lokal polit ki społe z ej. W g i ie Zawo ia w stępuje zjawisko ezdo oś i. Po o oso o zagrożo i dotk ięt ezdo oś ią świad z G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawo i. W roku ezdo ość ła powode o ję ia świad ze ia i po o społe z ej osó, w roku osó, a w roku ponownie osó. Oso ezdo e posiadają e ostat ie za eldowa ie a tere ie g i Zawo ia, a prze wają e w róż h pla ówka h a tere ie kraju o ej owa o po o ą fi a sową, rze zową oraz pra ą so jal ą. W g i ie ie a pla ówek zapew iają h oso o ezdo s hro ie ie; oso takie ogą ć kierowa e do pla ówek działają h poza jej terenem. Na tere ie powiatu trze i kiego w roku działał ośrodki wspar ia dla osó bezdomnych w O or ika h Śląski h prowadzo e przez Caritas i oferują e po o w posta i pa zek ż w oś iow h i odzież ul. kard. S. W sz ńskiego, -120 Oborniki Śląskie; w roku pu kt w dawa ia i prz j owa ia odzież zawiesił działal ość oraz 1 w Trzebnicy i 1 w Ż igrodzie o a zaj ują się w dawa ie gorą h posiłków. Pla ówkę w Trzebnicy (ul. ks. W. Bochenka 30, Trzebnica) prowadzi Zgro adze ie Sióstr Miłosierdzia Św. Karola Boro eusza, a w Ż igrodzie ul. Koś iel a, - Ż igród Stowarz sze ie Miłosierdzia św. Wi e tego a Paulo prz Parafii Rz sko-katolickiej p.w. Trój Świętej. 44

47 10. PRZESTĘPCZOŚĆ Przestęp zość jest d a i z, podlegają rozwojowi zjawiskie społe z, które sta owi zagroże ie dla o owiązują ego porządku praw ego. W zależ oś i od swej i te s w oś i i zęstotliwoś i wpł wa a for owa ie się postaw i za howań lud oś i oraz od iska pięt o a jej fu k jo owa iu. Zapobieganie przestęp zoś i w aga zastosowa ia rozwiązań ko pleksow h, zakładają h wspól e zaa gażowa ie i st tu ji i orga iza ji państwow h, sa orządow h i społe z h, przedstawi ieli społe z oś i lokal h oraz środków asowego przekazu. Waż ą rolę w zakresie i i jowa ia i orga izowa ia tej działal oś i odgr wa poli ja. Za o hro ę ieszkań ów oraz utrz wa ie ezpie zeństwa i porządku pu li z ego w gminie Zawonia odpowiada Komenda Powiatowa Policji w Trzebnicy (ul. ks. Bochenka 8, Trzebnica). Według jej danych, w 2017 roku na terenie gminy odnotowano 12 przestępstw. Wśród i h ajwię ej ło kradzież ie ia. Da e sz zegółowe a te at przestępstw popeł io h w g i ie w roku przedstawia po iższa ta ela. Ta ela. Przestęp zość w g i ie w roku kategoria przestępstwa liczba przestępstw kradzież ie ia 7 kradzież z wła a ie 3 ójka i po i ie 1 uszkodzenie mienia 1 Źródło da h: Ko e da Powiatowa Poli ji w Trzebnicy. 11. POMOC SPOŁECZNA Po o społe z a jest i st tu ją polit ki społe z ej państwa, ają ą a elu u ożliwie ie oso o i rodzi o przezw ięża ia trud h s tua ji ż iow h, któr h ie są o e w sta ie poko ać, w korz stują włas e upraw ie ia, zaso i ożliwoś i. Instytucja ta wspiera oso i rodzi w w siłka h z ierzają h do zaspokoje ia iez ęd h potrze 45

48 i u ożliwia i ż ie w waru ka h odpowiadają h god oś i złowieka art. pkt i art. pkt ustaw o po o społe z ej. Zada ia po o społe z ej w g i ie Zawo ia w ko uje G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawo i. Podej uje o działa ia.i. a podstawie astępują h przepisów prawa: ustawa o po o społe z ej, ustawa o świad ze ia h rodzi h, ustawa o po o oso o upraw io do ali e tów, ustawa o wspiera iu rodzi i s ste ie pie z zastęp zej, ustawa o prze iwdziała iu prze o w rodzi ie, ustawa o świad ze ia h opieki zdrowot ej fi a sowa h ze środków pu li z h, ustawa o ustale iu i w pła ie zasiłków dla opieku ów, ustawa o Kar ie Dużej Rodzi, ustawa o po o państwa w w how wa iu dzieci, ustawa o dodatkach mieszkaniowych oraz ustawa Prawo energetyczne. Realizują zada ia GOPS współpra uje m.in. z Urzęde G i w Zawo i, rad i i sołt sa i, Powiatow Ce tru Po o Rodzi ie i Powiatow Urzęde Pra w Trze i, pla ówka i oświatow i, kulturalnymi i zdrowotnymi w gminie i powiecie, Ko e dą Powiatową Poli ji w Trze i, Sąde Rejo ow w Trze i, Zakłade U ezpie zeń Społe z h, Kasą Rol i zego U ezpie ze ia Społe z ego oraz Dol ośląski Ośrodkie Polit ki Społe z ej we Wro ławiu. W roku kadrę Ośrodka sta owiło osó, w t kierow ik, pra ow ików so jal h, głów księgow oraz pra ow i ds. świad zeń rodzi h, w howaw z h i funduszu alimentacyjnego. Ośrodek zatrud iał rów ież as ste ta rodzi i pra ow ików świad zą h usługi opiekuń ze. W a alizowa roku Ośrodek speł iał w ikają z art. ust. -12 ustawy o po o społe z ej o owiązku zatrud ie ia pra ow ika so jal ego a t sią e ieszkań ów, ie iej jed ak iż pra ow ików, o a pra ow ika so jal ego prz padało. ieszkań ów gminy. Da e sz zegółowe a te at sta u zatrud ie ia w GOPS-ie i kwalifika ji pra ują h w i osó przedstawia po iższa ta ela. Tabela 9. Kadra GOPS-u i jej kwalifikacje w 2017 roku li z a osó kadra kierownicza 1 w kształ e ie w ższe 1 spe jaliza ja z zakresu orga iza ji po o społe z ej 1 46

49 pracownicy socjalni 3 w kształ e ie w ższe 0 w kształ e ie śred ie 3 specjalizacja 1-ego stopnia w zawodzie pracownika socjalnego 1 specjalizacja 2-ego stopnia w zawodzie pracownika socjalnego 1 spe jaliza ja z zakresu orga iza ji po o społe z ej 0 pozostali pracownicy 4 w kształ e ie w ższe 3 w kształ e ie śred ie 0 w kształ e ie i e 1 wolontariusze 0 pracownicy zatrudnieni w ramach zatrudnienia subsydiowanego 0 staże 1 Źródło da h: G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawoni. W latach w datki a realiza ję zadań z zakresu po o społe z ej i i h o szarów polit ki społe z ej w g i ie ł z a z ie w ższe iż w roku.. zł w r.,.. zł w r.,.. zł w r.. Prz z iło się do tego głów ie świad ze ie w howaw ze, a które w roku w datkowa o zł, a w roku.. zł. W a alizowa okresie s ste at z ie zwiększał się środki fi a sowe przez a zo e.i. a: prze iwdziała ie alkoholiz owi, usługi opiekuń ze, świadczenia rodzi e i utrz a ie dzie i w pie z zastęp zej. Stale z iejszał się ato iast kwot w datkowa e.i. a pokr ie kosztów po tu ieszkań ów g i w do a h po o społe z ej, zasiłki okresowe, elowe i po o w aturze oraz składki a u ezpieczenia e er tal e i re towe, a także po o aterial ą dla u z iów. Da e sz zegółowe w t zakresie przedstawia po iższa ta ela. Tabela 10. Wydatki a realiza ję zadań z zakresu po o y społe z ej i i y h o szarów polityki społe z ej w g i ie w latach rozdziały wysokość wydatków w zł w 2015 r. w 2016 r. w 2017 r. ochrona zdrowia prze iwdziała ie arko a ii prze iwdziała ie alkoholiz owi

50 po o społe z a do po o społe z ej prze iwdziała ie prze o w rodzi ie składki a u ezpie ze ia zdrowot e zasiłki okresowe, elowe i po o w aturze oraz składki a ubezpieczenia emerytalne i rentowe dodatki mieszkaniowe zasiłki stałe Ośrodek Po o Społe z ej usługi opiekuń ze po o w zakresie doż wia ia usuwa ie skutków klęsk ż wiołow h rodzina świad ze ie w howaw ze X świad ze ia rodzi e, świad ze ia z fu duszu ali e ta j ego oraz składki a u ezpie ze ia e er tal e i re towe z u ezpie ze ia społe z ego wspieranie rodziny rodzi zastęp ze działal ość pla ówek opiekuń zo-wychowawczych edukacyjna opieka wychowawcza po o aterial a dla u z iów ogółe w ty w udże ie GOPS-u Źródło da h: G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawoni. W roku li z a osó, któr udzielo o po o i wspar ia, ła iższa iż w latach (222 w 2015 r., 227 w 2016 r., 187 w 2017 r.), podobnie jak liczba osó w rodzi a h, któr prz z a o świad ze ie w r., w r., w r.. Większość od ior ów wspar ia udziela ego przez GOPS sta owił oso długotrwale korz stają e z po o społe z ej w r., w r., w r.. W latach li z a osó w rodzi a h, któr prz z a o świad ze ie pie ięż e, s ste at z ie z iejszała się z w r. do w r., podo ie jak li z a osó w rodzi a h, któr prz z a o świad ze ie iepie ięż e z w r. do w 2017 r.). Po iższe w kres przedstawiają da e sz zegółowe a te at korz stają h z po o społe z ej w g i ie. 48

51 Wykres 28. Oso y w g i ie, który w lata h udzielono pomocy i wsparcia Wykres 29. Oso y i rodzi y w g i ie, który w latach przyz a o świad ze ie r r r r r r. li z a osó li z a osó li z a osó w rodzi a h liczba rodzin Źródło da h: G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawo i. Wykres 30. Oso y i rodzi y w g i ie, który w latach przyz a o świad ze ie pie ięż e Wykres 31. Oso y i rodzi y w g i ie, który w latach przyznano świad ze ie iepie ięż e r r r. liczba rodzin liczba rodzin li z a osó w rodzi a h r r r. li z a osó liczba rodzin li z a osó w rodzi a h Źródło da h: G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawoni. 49

52 Wśród ieszkań ów g i korz stają h ze wspar ia GOPS-u w latach do i ują i powoda i prz z awa ia świad zeń po o społe z ej ł ogól ie rozu ia e u óstwo, długotrwała lu iężka horo a oraz ezro o ie. Li z e grup sta owił rów ież rodzi dotk ięte iepeł ospraw oś ią i w agają e o hro a ierz ństwa. Wykres 32. Powody przyznawania pomocy społe z ej w g i ie w lata h (liczba osó w rodzinach) r r r. u óstwo długotrwała lu iężka horo a bezrobocie iepeł ospraw ość potrze a o hro a ierz ństwa ezrad ość ws. opiekuń zo w howaw z h alkoholizm zdarzenie losowe klęska ż wiołowa ezdo ość trud oś i po opusz ze iu zakładu kar ego Źródło da h: G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawoni. W 2017 roku, w stosunku do lat 2015-, z iejsz ła się li z a osó w rodzi a h korz stają h ze wspar ia GOPS-u z głów h powodów prz z awa ia po o społe z ej w g i ie, tj. u óstwa w r., w r., w r., długotrwałej lu iężkiej choroby (339 w 2015 r., 348 w 2016 r., 292 w 2017 r.), bezrobocia (290 w 2015 r., 280 w 2016 r., w r., a także alkoholiz u w r., w r., 26 w 2017 r.). Jed o ześ ie zwiększ ła się li z a od ior ów po o społe z ej korz stają h ze wspar ia z powodu ezrad oś i w sprawa h opiekuń zo-wychowawczych i w prowadzeniu gospodarstwa do owego z w r. do w r., a a z liżo pozio ie pozostawała li z a świad ze io ior ów w agają h o hro a ierz ństwa w r., 142 w 2016 r. i 136 w 2017 r.). 50

53 Świad ze ia po o społe z ej udziela e przez GOPS ają głów ie harakter pie ięż, iepie ięż i usługow. Da e sz zegółowe w t zakresie za lata przedstawia po iższa ta ela. Tabela 11. For y świad zeń po o y społe znej udzielonych w gminie przez GOPS w latach for y świad zeń pie ięż e iepie ięż e usługi li z a osó li z a świad zeń 2015 r r r r r r. zasiłek stał zasiłek okresow zasiłek elow X X X w tym: zasiłek elow prz z a w ra a h progra u Po o Państwa w zakresie doż wia ia posiłek w tym: posiłek prz z a w ramach progra u Po o Państwa w zakresie doż wia ia schronienie ubranie sprawienie pogrzebu odpłat ość g i za pobyt w do u po o społe z ej usługi opiekuń ze spe jalist z e usługi opiekuń ze spe jalist z e usługi dla osó z zaburzeniami psychicznymi poradnictwo specjalistyczne X X X praca socjalna 62* 75* 62* X X X interwencja kryzysowa X X X kontrakt socjalny X X X indywidualne programy pomocy indywidualny program wychodzenia z ezdo oś i indywidualny program zatrudnienia socjalnego (CIS) X X X X X X 51

54 wspieranie rodziny i piecza rodzi li z a as ste tów rodzi odpłat ość za pobyt dziecka w pie z zastęp zej w zł zastęp za wspieranie rodziny przez asystenta 13* (1) 12* (1) 10* (1) X X X X X X *liczba rodzin Źródło da h: G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawoni. Spośród świad zeń pie ięż h aj zęś iej udziela i for a i po o w lata h ł zasiłek okresow i elow. Zasiłek okresow prz sługuje w sz zegól oś i ze względu a długotrwałą horo ę, iepeł ospraw ość, ezro o ie, ożliwość utrz a ia lu a ia upraw ień do świad zeń z i h s ste ów za ezpie ze ia społe z ego. W a alizowa okresie li z a osó, które z iego skorz stał s ste at z ie alała ze 134 w 2015 r. do 89 w 2017 roku). Zasiłek elow jest ato iast prz z awa a zaspokoje ie iez ęd ej potrze towej, a w sz zegól oś i a pokr ie zęś i lu ałoś i kosztów zakupu ż w oś i, leków i le ze ia, opału, odzież, o uwia, iez ęd h przed iotów uż tku do owego, dro h re o tów i apraw w ieszka iu, opłat za gaz, e ergię, wodę i z sz, a także kosztów pogrzebu. Li z a osó i o jęt h w roku ła iejsza iż w lata h (111 w 2015 r., 110 w 2016 r. i 93 w 2017 r.). Do i ują rodzaj po o iepie ięż ej sta owił z kolei posiłek, któr ł wspar ie udziela głów ie dzie io w ra a h wielolet iego progra u wspiera ia fi a sowego g i w zakresie doż wia ia Po o państwa w zakresie doż wia ia. Cele tego Progra u jest ogra i ze ie zjawiska iedoż wie ia dzie i i łodzież z rodzi o iski h do hoda h lu z ajdują h się w trud ej s tua ji, ze sz zegól uwzględ ie ie u z iów z tere ów o jęt h w soki pozio e ezro o ia i ze środowisk wiejski h oraz osó dorosł h, w sz zegól oś i sa ot h, w podeszł wieku, hor h lu iepeł ospraw h. W latach li z a osó o jęt h posiłkie stale z iejszała się ze w r. do 134 w 2017 r.). Waż ą for ą wspar ia iepie ięż ego ło rów ież pokr wa ie kosztów po tu ieszkań ów g i w do a h po o społe z ej. W latach g i a pokr wała koszt pobytu w do a h po o społe z ej za odpowied io, i osó. 52

55 Wśród usług ajistot iejszą rolę odgr wała pra a so jal a ają a a elu po o oso o i rodzi o we wz a ia iu lu odz skiwa iu zdol ości do funkcjonowania w społe zeństwie poprzez peł ie ie odpowied i h ról społe z h oraz tworze ie waru ków sprz jają h te u elowi. Prowadzo ą w g i ie pra ę so jal ą realizowano poprzez wiz t i odwiedzi w środowiska h, akt wiza ję zawodową, ot wowanie do podję ia i utrz a ia pra, repreze towa ie i teresów klie tów w i st tu ja h, po o w w peł ia iu doku e tów w elu uz ska ia prz sługują h upraw ień i świad zeń,.i. z ZUS, KRUS, PCPR. Pracownicy socjalni w ramach realizowanej pracy socjalnej udostęp iali druki, udzielali i for a ji i po agali klie to w peł iać i ko pletować w ioski o ustale ie stop ia iepeł ospraw oś i oraz doku e t iez ęd e do ustale ia iezdol oś i do pra. Pra a so jal a dot z ła rów ież łagodze ia ko fliktów rodzi h, udziela ia wskazówek dot zą h ra jo al ego gospodarowa ia środka i fi a sow i i prowadze ia gospodarstwa do owego. Pra ow i so jal i orga izowali z iórki odzież, o uwia, e li i sprzętu do owego dla osó i rodzi pozostają h w trud ej s tua ji, prowadzili rekruta ję dzie i a ezpłat e kolo ie oraz współpra owali z rodzi a i w zakresie zapew ie ia odpowied iego w posaże ia dla dzie i. W g i ie świad zo o rów ież usługi opiekuń ze, które w ko wała zatrudniona na peł etat opieku ka, a także 4 osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenie. Liczba osó o jęt h tą for ą po o ła a z liżo pozio ie po w lata h -2016, 6 w 2017 r.). W a alizowa okresie Ośrodek realizował także zada ia z zakresu wspiera ia rodziny i rozwoju pieczy zastęp zej, zatrud iają as ste ta rodzi. Podej ował o działa ia skierowa e zarów o do rodzi ów, jak i dzie i z rodzi o jęt h opieką, zaj ują się.i. pedagogiza ją rodzi ów dot zą ą prawidłowego w howa ia i opieki ad dzieć i, działa ia i a rze z od udow więzi rodzi h oraz porad i twe i tre i ga i w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego. G i a po osiła rów ież odpłat ość za po t dzie i z g i w pie z zastęp zej. W latach w datki a te el rosł z roku a rok z. zł w r. do. zł w r.. W roku w pie z zastęp zej prze wało dzie i z g i, rok póź iej dzie i, a w roku dzie i, w t w rodzi a h zastęp z h i w pla ów e opiekuń zowychowawczej. 53

56 W a alizowa okresie GOPS realizował też zada ia z zakresu prze iwdziała ia prze o w rodzi ie, ędą odpowiedzial za o sługę orga iza j o-te h i z ą Zespołu I terd s pli ar ego ds. Prze iwdziała ia Prze o w Rodzi ie, a także delegują do iego swoi h pra ow ików. W roku Zespół prowadził ow h pro edur Nie ieskie Kart, a także ko t uował pro edur podjęte w lata h w ześ iejsz h, rok póź iej prowadził 2 procedury, a w 2017 roku 14 procedur. W latach w g i ie w pła a o st pe dia szkol e i zasiłki szkol e. Naj zęś iej wspar ie te kierowa e jest do dzie i po hodzą h z rodzi u ogi h lu zagrożo h w klu ze ie społe z, p. dotk ięt h ezro o ie, i służ z iejsze iu róż i w dostępie do eduka ji. W lata h - li z a osó o jęt h tą for ą po o ulegała waha iom (103 w 2015 r., 125 w 2016 r., 104 w 2017 r.) W g i ie realizowa jest także rządow progra po o dla rodzi wielodziet h. Koord a ją jego realiza ji zaj uje się GOPS, któr w daje upraw io Kart Dużej Rodziny. W 2017 roku wydano 32 karty, w t dla rodzi ów i dla dzie i. W roku GOPS w Zawo i rozpo zął realiza ję zada ia w ikają ego z ustawy o po o państwa w w howa iu dzie i. W roku prz z a o świad ze ia dla rodzi, a li z a w pła a h świad zeń w iosła.. Z kolei w 2017 roku liczba rodzin, któr prz z a o świad ze ie, wzrosła do, a li z a w pła a h świad zeń do.. W ra a h realizowa h zadań GOPS prz z awał rów ież świad ze ia rodzi e. W latach ogól a li z a udzielo h świad zeń ła w ższa iż w roku. w 2015 r.,. w r.,. w r.. Li z a w pła o h zasiłków rodzi h i dodatków do zasiłków ulegała waha io. w r., w 2016 r., w 2017 r., z kolei li z a prz z a h zasiłków pielęg a j h zwiększała się z roku a rok z. w 2015 r. do w 2017 r.). Da e sz zegółowe a te at prz z a h w g i ie świad zeń rodzi h przedstawia po iższa ta ela. 54

57 Tabela 12. Świad ze ia rodzi e przyz a e w g i ie w latach r r r. zasiłki rodzi e i dodatki do zasiłków rodzi y h li z a świad zeń zasiłek pielęg a yj y li z a świad zeń świad ze ia pielęg a yj e li z a świad zeń dodatek do świad ze ia pielęg a yj ego li z a świad zeń 0 X X spe jal y zasiłek opiekuń zy li z a świad zeń jed orazowa zapo oga z tytułu urodze ia się dzie ka li z a świad zeń świad ze ie rodzi ielskie li z a świad zeń X ogółe li z a świad zeń zasiłek dla opieku ów li z a świad zeń Źródło da h: Gminny Ośrodek Po o Społe z ej w Zawoni. W a alizowa okresie Ośrodek prz z awał rów ież zasiłek dla opieku ów osó iepeł ospraw h. Prz sługuje o oso o, które utra ił prawo do świad ze ia pielęg a j ego z d ie lip a roku w związku z w gaś ię ie z o prawa a podstawie art. ust. ustaw z d ia grud ia roku o z ia ie ustaw o świad ze ia h rodzi h oraz iektór h i h ustaw, Dz. U. z r., poz. de zji prz z ają ej prawo do świad ze ia pielęg a j ego. W lata h - GOPS w pła ił odpowied io, i zasiłków dla opieku a a łą z ą kwotę odpowied io.,. i. zł. Za oso po ierają e świad ze ia pielęg a j e i spe jal zasiłek opiekuń z GOPS opła ał składki a u ezpie ze ia e er tal e i re towe oraz zdrowot e. W lata h li z a t h składek zwiększała się z roku a rok w r., w r., w r., podo ie jak i h wartość. zł w r.,. zł w r.,. zł w r.. 55

58 Kolej ą for ę po o udziela ej przez Ośrodek sta owił świad ze ia z fu duszu ali e ta j ego, które służą wspar iu osó z ajdują h się w trud ej s tua ji aterial ej w prz padku ezskute z oś i egzeku ji zasądzo h świad zeń ali e ta j h. W lata h li z a rodzi, któr prz z a o tę po o, ła a z liżo pozio ie (36 w r., w r., w r., a li z a w pła o h świad zeń z iejszała się z roku na rok (z 606 w 2015 r. do w r.. Da e sz zegółowe w t zakresie przedstawia po iższa ta ela. Tabela 13. Świad ze ia z fu duszu ali e ta yj ego przyznane w gminie w latach r r r. li z a rodzi, któr prz z a o świad ze ie li z a w pła o h świad zeń łą z a kwota w pła o h świad zeń w zł Źródło da h: Gminny Ośrodek Po o Społe z ej w Zawoni. Po o społe z a polega rów ież a prowadze iu i rozwoju iez ęd ej i frastruktur so jal ej. O ej uje o a zarów o jed ostki środowiskowe, jak i i st tu jo al e. W g i ie Zawo ia, o ok G i ego Ośrodka Po o Społe z ej, ie fu k jo ują żad e i st tu je wsparcia. Mieszkań g i ają ato iast ożliwość korz sta ia z ofert i st tu ji wspar ia działają h poza g i ą. Da e sz zegółowe a i h te at przedstawia po iższa tabela. Tabela 14. I stytu je udzielają e wspar ia poza g i ą, z oferty który h ogą korzystać lub korzystają ieszkań y g i y nazwa i adres instytucji oraz pod iot prowadzą y Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Trzebnicy, ul. T. Koś iuszki, -100 Trzebnica. zakres oferowa y h usług oraz kategoria klie ta Zakres oferowa y h usług: realiza ja zadań powiatu z zakresu po o społe z ej, prze iwdziała ia prze o w rodzi ie, reha ilita ji społe z ej, pie z zastęp zej w sz zegól oś i porad i two praw e, i terwe je, edia je, po o w załatwia iu for al oś i, kierowa ie do pla ówek po o społe z ej, adzór ad pla ówka i. Kategoria klienta: ieszkań powiatu w sz zegól oś i oso iepeł ospraw e; rodzi zastęp ze, ieszkań DPS, oso w kr z sie, u hodź, kadra po o społe z ej 56

59 Do Po o y Społe z ej w O or ika h Śląski h, ul. kard. S. W sz ńskiego, 55- O or iki Śląskie. Do Po o y Społe z ej w O or ika h Śląski h, Filia w Roś isławi a h, ul. Polna 43, 55- O or iki Śląskie. Powiatowy Środowiskowy Do Sa opo o y w O or ika h Śląski h ul. kard. S. W sz ńskiego, -120 O or iki Śląskie Do Dzie ka w O or ika h Śląski h, ul. Parkowa 4, 55- O or iki Śląskie. Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w Trzebnicy, ul. Nowa 1, Trzebnica. Zakres oferowa y h usług: ałodo owa opieka zgod ie ze sta darde określo dla da ego t pu do u, w oparciu o i d widual e potrze jego ieszkań ów. Kategoria klienta: osoby somatycznie chore. Zakres oferowa y h usług: ałodo owa opieka zgod ie ze sta darde określo dla da ego t pu do u, w oparciu o i d widual e potrze jego ieszkań ów. Kategoria klienta: osoby psychicznie chore. Zakres oferowa y h usług: wspar ie dzie e ają e a elu utrz a ie w środowisku za ieszka ia oraz podtrz wa ie i rozwija ie u iejęt oś i iez ęd h i do ożliwie aj ardziej sa odziel ego ż ia.i. terapia zaję iowa. Kategoria klienta: osoby z zaburzeniami psychicznymi. Zakres oferowa y h usług: pla ówka opiekuń zowychowawcza zapew iają a ałodo ową opiekę i wychowanie. Kategoria klienta: dzieci pozbawione opieki rodzicielskiej. Zakres oferowa y h usług: wspomaganie wychowawczej i eduka j ej fu k ji rodzi i szkoł, wsze hstro ego rozwoju dzie i i łodzież, pomoc psychologicznopedagogiczna i logopedyczna dziecio i łodzież oraz rodzi o i au z ielo w rozwiąz wa iu pro le ów wychowawczych i edukacyjnych, diagnozowanie potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dzie i i łodzież. Kategoria klienta: dzie i i łodzież oraz i h rodzi e i nauczyciele. Źródło da h: G i Ośrodek Po o Społe z ej w Zawo i, Powiatowe Ce tru Po o Rodzi ie i Starostwo Powiatowe w Trzebnicy. 12. ORGANIZACJE POZARZĄDOWE Orga iza je pozarządowe są przejawe społe zeństwa o watelskiego, jed ą z for jego akt w oś i. Peł ią istot ą rolę ie t lko w ko solida ji społe z oś i lokal ej, orga iza j wz a ia iu władz lokal h, le z rów ież zwiększają sza se rozwoju ał h i śred i h iejs owoś i. Do rze zorga izowa e środowisko oże sprz jać akt wizowa iu ie t lko pojed z h osó i argi alizowa h grup społe z h, ale i h lokalnego otoczenia, sprz ja udowa iu sa ow star zal oś i społe z oś i lokal h poprzez uruchomie ie i w korz sta ie jej zaso ów. Współpra a sa orządu lokal ego z pod iota i ależą i do sektora pozarządowego ie t lko pozwala skute z iej i efekt w iej działać a rze z rozwoju oraz popraw waru ków 57

60 i jakoś i ż ia ieszkań ów, le z rów ież u ożliwia istot e od iąże ie sektora pu li z ego w realiza ji zadań. W gminie Zawonia funkcjonuje ponad 15 organizacji pozarządow h. Sa orząd gminy posiada Progra współpra G i Zawo ia z orga iza ja i pozarządow i, w opar iu o któr a ożliwość podej owa ia z i i współpra. Po iższa ta ela przedstawia da e sz zegółowe a te at sektora pozarządowego w gminie. Tabela 15. Orga iza je pozarządowe w g i ie lp. nazwa i adres organizacji harakterystyka działa ia Stowarzyszenie Aktywni Dla Gminy Zawonia, ul. Trzebnicka 11, Zawonia. Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Mieszkań ów Czeszowa PRO FUTURO, Czeszów, ul. M. Konopnickiej 16/3, Zawonia. Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Wsi Skotniki, Skotniki 7, Zawonia. Stowarzysze ie Sołtysów Na Rzecz Rozwoju Gminy Zawonia, ul. Trzebnicka 11, Zawonia. Polski Związek E erytów, Re istów i I walidów, Koło Terenowe nr 10 w Czeszowie, Czeszów, ul. Mili ka, Zawonia. Stowarzysze ie Św. Magdale y, Zawonia. Polskie Towarzystwo Hirudologiczne, Tarnowiec 96, Zawonia. Wspo aga ie i tegra ji i akt wiza ji społe z oś i lokal ej, działal ość a rze z popraw waru ków ż ia i pra ieszkań ów, o hro a dziedzi twa przyrodniczego i historycznego oraz krajoznawstwa, ochrona i promocja zdrowia, upowszechnianie kultury fizycznej, sportu i rekreacji. Tworze ie waru ków do rozwoju i telektual ego, e o jo al ego, społe z ego, art st z ego, fiz z ego i du howego ieszkań ów g i, ze sz zegól uwzględ ie ie łodego pokole ia, wspiera ie i upowszechnianie kultury fizycznej, ochrona i promocja zdrowia, działal ość har tat w a. Wspiera ie zrów oważo ego rozwoju wsi Skot iki, promowanie Skotnik, gminy Zawonia oraz regionu wzgórz trze i ki h i jego ieszkań ów, wspiera ie rozwoju kultural ego, sportowego i oświatowego, orga iza ja w po z ku dzie i i łodzież. Podej owa ie działań a rze z społe z ego, kulturalnego i gospodarczego rozwoju sołe tw g i Zawo ia, realizowa ie i i jat w społe z h służą h do ru ieszkań ów, i tegrowa ie lokal h wspól ot obywatelskich. Za iega ie o poprawę waru ków ż ia społe z oś i e er kiej i orga izowa ie spotkań i tegra j h. Prowadzenie działal oś i kultural ej. Działal ość w zakresie o hro zdrowia. 58

61 Fu da ja Wspar ia Społe znego AMICORUM OMNIA COMMUNIA, Tarnowiec 72, Zawonia Stowarzyszenie Turystyki Rowerowej i Kultury Fizycznej Gminy Zawonia, ul. Trzebnicka 11, Zawonia. Stowarzyszenie Klubu Sportowego Vi toria Zawo ia, Zawonia. Stowarzyszenie Automobilklub Moto Zawonia, ul. Oleś i ka, Zawonia. Stowarzyszenie Motocyklowe Blood Brothers, Czeszów, ul. Trzebnicka 2, Zawonia. Uczniowski Klub Sportowy Oli pij zyk Czeszów, Czeszów, ul. M. Ko op i kiej, Zawonia. O hot i za Straż Pożar a w Zawoni, ul Zielona 2, Zawonia. O hot i za Straż Pożar a w Czeszowie, Czeszów, ul. Milicka 7, Zawonia. O hot i za Straż Pożar a w Złotowie, Złotów, Zawonia. Działal ość a rze z porządku i ezpie zeństwa pu li z ego oraz prze iwdziała ie patologio społecznym. Wszechstronne krzewienie kultury fizycznej ze sz zegól uwzględ ie ie środowiska wiejskiego. Popularyzacja kultury fizycznej i sportu. Orga izowa ie i prez i zawodów sportow h pod oszą h u iejęt oś i w zakresie te h iki jazd pojazdami motorowymi i samochodowymi, stwarzanie ożliwoś i rozwoju sportu otorowego i samochodowego. Działal ość a rze z pro o ji sportów oto klow h, ezpie zeństwa drogowego, pomoc motocyklistom poszkodowanym w wypadkach i ich rodzinom, szkole ia dot zą e ratowa ia ż ia, i tegra ja środowisk oto klow h. Organizacja czasu wolnego i krzewienie kultury fizycznej. Prowadze ie działal oś i ają ej a elu zapo iega ie pożaro, u zest i two w ak ja h ratow i z h przeprowadza h w zasie pożarów, zagrożeń ekologi z h związa h z o hro ą środowiska oraz i h klęsk i zdarzeń, i for owa ie lud oś i o ist ieją h zagroże ia h pożarow h i ekologi z h oraz sposo a h o hro przed i i, rozwija ie wśród zło ków o hot i zej straż pożar ej kultury fizycznej i sportu oraz prowadze ie działal oś i kultural ooświatowej i rozrywkowej. Źródło da h: Urząd G i Zawonia, WYNIKI BADAŃ ANKIETOWYCH PROBLEMY SPOŁECZNE W ŚRODOWISKU LOKALNYM Bada ia a kietowe przeprowadzo e w ra a h diag oz s tua ji społe z ej w g i ie Zawonia posłuż ł ide t fika ji, określe iu prz z i skali w stępują h a jej tere ie pro le ów społe z h oraz wskaza iu działań, jakie ależało podjąć w elu z iejsze ia i h atęże ia oraz z i i alizowa ia i h skutków. 59

62 Bada ia został przeprowadzo e prz po o a kiet, które został rozpowsze h io e wśród ieszkań ów g i, w t repreze ta tów sa orządu lokal ego Wójta G i, Sekretarza G i, Skar ika G i, rad h, sołt sów, pra ow ików Urzędu Gminy, zło ków ko isji rozwiąz wa ia pro le ów alkoholowych, przedstawicieli jednostek orga iza j h g i,.i. pla ówek oświatow h, kultural h, sportow h i po o społe z ej, a także przedstawi ieli jed ostek służ zdrowia, poli ji, orga iza ji pozarządow h i koś ioła. W sumie do analiz przedłożono 45 w peł io h anonimowo ankiet. W pierwszym pytaniu poproszo o przedstawi ieli środowiska lokal ego o o e ę waru ków ż ia w g i ie. Uz ska e odpowiedzi przedstawia po iższ w kres. Wykres 33. Waru ki ży ia w g i ie lokalny rynek pracy 30,2 51,2 18,6 wychowanie przedszkolne 15,6 46,7 33,3 4,4 szkolnictwo podstawowe 20,0 57,8 17,8 4,4 szkolnictwo ponadpodstawowe 6,7 20,0 48,9 22,2 2,2 dostęp ość kultur i rozr wki 6,7 42,2 33,3 15,6 2,2 dostęp ość sportu i rekrea ji 2,3 38,6 34,1 20,5 4,5 po o społe z a 24,4 55,6 17,8 2,2 opieka zdrowotna 24,4 48,9 15,6 11,1 mieszkalnictwo 4,5 40,9 34,1 13,6 6,8 ezpie zeństwo pu li z e 2,3 43,2 38,6 13,6 2,3 dostęp ość pla ówek usługow h 9,3 62,8 18,6 9,3 dostęp ość sie i wodo iągowej 33,3 53,3 8,9 4,4 dostęp ość sie i ka aliza j ej 6,8 11,4 27,3 54,5 dostęp ość sie i gazowej 18,2 29,5 25,0 15,9 11,4 dostęp ość i sta sie i drogowej 2,3 20,5 34,1 22,7 20,5 dostęp ość sie i I ter et 0,0 22,2 42,2 26,7 8,9 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% bardzo dobrze dobrze śred io źle ardzo źle Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. 60

63 A alizują waru ki ż ia w g i ie, przedstawi iele środowiska lokal ego ajw żej o e ili dostęp ość sie i wodo iągowej łą z ie, % o e do r h i ardzo do r h, po o społe z ą łą z ie % o e do r h i ardzo do r h, dostęp do szkol i twa podstawowego (w sumie 77,8% ocen dobrych i bardzo dobrych), opieki zdrowotnej (w sumie, % o e do r h i ardzo do r h i pla ówek usługow h łą z ie, % o e do r h i bardzo dobrych). Naj iżej a kietowa i o e ili dostęp ość sie i ka aliza j ej w su ie, % o e ardzo zł h i zł h, a także dostęp ość i sta sie i drogowej łą z ie, % o e zł h i ardzo zł h oraz dostęp do sie i I ter et w su ie, % o e zł h i ardzo zł h. W kolejnym pytaniu zap ta o ada h o pro le, które aj zęś iej dot kają ieszkań ów g i. Sz zegół w t zakresie przedstawia po iższ w kres. Wykres 34. Pro le y aj zęś iej dotykają e ieszkań ów g i y 5,4% 12,6% 8,1% 5,4% 2,7% 1,8% 3,6% 33,3% u óstwo bezrobocie ezdo ość 12,6% ezrad ość w sprawa h opiekuń zo w howaw z h 0,9% rozpad więzi rodzi h, sa ot e w how wa ie dzie i siero two społe z e 7,2% alkoholizm 5,4% narkomania 0,9% przemoc w rodzinie pro le związa e ze starze ie się długotrwała lu iężka horo a złe waru ki ieszka iowe zdarzenia losowe Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. Do pro le ów, które aj zęś iej dot kają ieszkań ów g i, respo de i zali z li alkoholiz, %, a także ezro o ie, arko a ia po, %, pro le związa e ze starze ie się, %, ezrad ość w sprawa h opiekuń zo-wychowawczych i w prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz zaniedbanie dzieci (7,2%). 61

64 Odpowiadają a astęp e p ta ie, a kietowali ide t fikowali grup zagrożo e wykluczeniem społe z w g i ie. Uz ska e odpowiedzi przedstawia po iższ w kres. Wykres 35. Grupy zagrożo e wyklu ze ie społe z y w g i ie 1,0% 2,0% 2,0% 4,0% 7,0% 16,0% rodziny i osoby o niskim statusie materialnym rodzi i oso z agają e się z pro le a i opiekuń zo w howaw z i oso sa ot ie w howują e dzie i 19,0% 4,0% 1,0% rodzi i oso dotk ięte pro le a i uzależ ień rodzi z agają e się pro le e prze o domowej osoby starsze i samotne oso iepeł ospraw e i i h rodzi osoby bezdomne 8,0% 36,0% rodzi i oso ają e pro le mieszkaniowe dzie i i łodzież oso opusz zają e zakład kar e Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. Najwię ej ada h stwierdziło, że aj ardziej zagrożo e w klu ze ie społe z są rodzi i oso dotk ięte pro le a i uzależ ień %. Zda ie respo de tów w klu ze ie społe z zagrożo e są rów ież oso starsze i samotne (19%) oraz rodziny i osoby o niskim statusie materialnym (16%). W kolej h p ta ia h poproszo o ada h o opi ię a te at pozio u ezro o ia w gminie oraz wskaza ie działań, jakie ależało podjąć w elu popraw s tua ji osó i dotk ięt h. Uz ska e odpowiedzi przedstawiają po iższe w kres. 62

65 Wykres 36. Jaki jest poziom bezrobocia w gminie? Wykres 37. Jakie działa ia ależało y podjąć w celu poprawy sytua ji osó ezro ot y h? 17,8% 4,4% 2,2% 8,9% 19,0% 2,0% 19,0% 13,3% 16,0% 20,0% 53,3% praca socjalna 24,0% wysoki raczej wysoki prze ięt raczej niski niski nie mam zdania za ieś ie ie współpra z Powiatow Urzęde Pracy orga iza ja pra i terwe j h, ro ót pu li z h oraz pra społe z ie uż te z h poz skiwa ie i westorów wspiera ie rozwoju przedsię ior zoś i wspiera ie rozwoju pod iotów eko o ii społe z ej Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. W opi ii większoś i a kietowa h, % pozio ezro o ia w g i ie jest prze ięt. Jed o ześ ie łą z ie, % ada h uz ało go za iski lu raczej niski, a w sumie 11,1% za raczej wysoki lub wysoki. Wśród działań, jakie ależało podjąć w elu popraw s tua ji osó pozostają h ez pra, respo de i aj zęś iej w ie iali: orga izowa ie pra i terwe j h, ro ót pu li z h i pra społe z ie uż te z h %, za ieś ia ie współpra z Powiatow Urzęde Pra w elu u ożliwie ia oso o ezro ot poprzez świad ze ie porad i twa oraz orga izowa ie stażu, kursów i szkoleń zdo ia doświad ze ia zawodowego oraz podniesienia lub zmiany kwalifikacji zawodowych (20%), prowadzenie pra so jal ej i wspiera ie przedsię ior zoś i po %. 63

66 W odpowiedzi a astęp e p ta ia a kietowa i wskazali prz z u óstwa wśród ieszkań ów g i oraz przedstawili propoz je działań, jakie powi ć podejmowane a rze z osó i dotk ięt h. Sz zegół w t zakresie przedstawiają po iższe w kres. Wykres 38. Przy zy y u óstwa wśród ieszkań ów g i y? Wykres 39. Jakie działa ia powi y yć podej owa e a rze z dotk ięty h pro le e u óstwa? 2,5% 9,1% 3,3% 10,7% 8,3% 6,5% 23,1% 3,3% 12,4% 8,3% 4,6% 18,2% 32,4% 11,1% 32,2% 13,9% bezrobocie dziedzi ze ie u óstwa uzależ ie ia w u zo a ezrad ość iedostosowa ie społe z e rozpad rodziny wielodziet ość długotrwała horo a iepeł ospraw ość praca socjalna pomoc finansowa wspar ie rze zowe, w t w for ie posiłku poradnictwo pomoc w znalezieniu zatrudnienia promowanie aktywnych postaw i samopomocy, p. po o sąsiedzkiej tworze ie ieszkań ko u al h i so jal h Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. Wśród prz z popada ia ieszkań ów g i w u óstwo, a kietowa i aj zęś iej wskaz wali uzależ ie ia, %, a także w u zo ą ezrad ość, %, dziedzi ze ie u óstwa, % i ezro o ie (10,7%). Zda ie respo de tów, skute z ie prze iwdziałać pro le owi u óstwa, ależało przede wsz stki udzielać po o w z alezie iu zatrud ie ia, % i prowadzić pra ę so jal ą, %. Duże z a ze ie prz wiąz wali rów ież do świad ze ia poradnictwa (13,9%) oraz wspar ia rze zowego, w t w for ie posiłku, %. 64

67 W kolej h p ta ia h została podjęta kwestia ezdo oś i poproszono badanych o opi ię a te at skali tego pro le u w g i ie oraz wskaza ie działań, które prz iosł ajwiększą skute z ość w jego zapo iega iu i rozwiąz wa iu. Uz ska e odpowiedzi preze tują po iższe w kres. Wykres 40. Jaka jest skala problemu ezdo oś i w g i ie? Wykres 41. Jakie działa ia ył y najskuteczniejsze w zapobieganiu i rozwiązywa iu pro le u ezdo oś i? 6,7% 17,8% 15,0% 31,1% 0,9% 7,5% 40,0% 16,8% 10,3% 22,2% śred ia niska pro le ezdo oś i ie w stępuje trud o powiedzieć 0,9% 11,2% 6,5% praca socjalna 10,3% po o fi a sowa, p. w opła ie z szu 2,8% wsparcie rzeczowe, w tym w postaci ubrania i posiłku poradnictwo pomoc medyczna zapewnienie schronienia tworze ie ieszkań ko u al h i so jal h opra ow wa ie i d widual h progra ów w hodze ia z ezdo oś i rei tegra ja społe z a pomoc w znalezieniu zatrudnienia profilakt ka i terapia uzależ ień Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. Najwię ej respo de tów % stwierdziło, że skala ezdo oś i w g i ie jest iska. Jed o ześ ie, % a kietowa h ie iało zda ia w tej sprawie, a, % prz z ało, że problem te w g i ie ie w stępuje. 65

68 W opi ii a kietowa h ajwiększe efekt w zapo iega iu i rozwiąz wa iu pro le u ezdo oś i oże prz ieść prowadze ie profilakt ki i terapii uzależ ień, %, udzielenie pomocy w znalezieniu zatrudnienia (16,8%) oraz prowadzenie pracy socjalnej (15%). W a kie ie z alazło się rów ież p ta ie pozwalają e poz ać opi ie respo de tów a te at prz z ezrad oś i opiekuń zo-wychowawczej oraz w prowadzeniu gospodarstwa do owego. Uz ska e odpowiedzi preze tują po iższe w kres. Wykres 42. Przy zy y ezrad oś i w sprawach opiekuń zo-wychowawczych oraz w prowadzeniu gospodarstwa domowego w gminie Wykres 43. Jakie działa ia poprawiły y sytua ję rodzi iewydol y h wy howaw zo w gminie? 9,3% 5,2% 16,5% 9,6% 6,2% 27,8% 1,7% 18,3% 8,2% 13,0% 5,2% 13,9% 14,8% 38,1% praca socjalna 0,9% 11,3% iski pozio u iejęt oś i w howaw z h u óstwo uzależ ie ia przemoc w rodzinie iepeł ospraw ość, długotrwała horo a wielodziet ość samotne rodzicielstwo pomoc asystenta rodziny eduka ja rodzi w zakresie właś iwego w peł ia ia ról rodzi ielski h zwiększe ie dostęp oś i porad i twa psychologiczno-pedagogicznego, terapii rodzinnej w ższe świad ze ia pie ięż e dla rodzi wielodziet h i iepeł h pomoc w znalezieniu zatrudnienia profilakt ka i terapia w zakresie uzależ ień i prze o w rodzi ie poszerze ie ofert wspar ia i st tu ji i orga iza ji wspierają h rodzi ę zwiększe ie dostępu dzie i i łodzież do alter at w h for spędza ia zasu wol ego Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. 66

69 W opi ii ada h głów i prz z a i ezrad oś i w sprawa h opiekuń zow howaw z h oraz w prowadze iu gospodarstwa do owego w g i ie są uzależ ie ia, % oraz iski pozio u iejęt oś i w howaw z h, %. Wśród działań, któr h podję ie ogło poprawić s tua ję rodzi iew dol h wychowawczo, a kietowa i aj zęś iej wskaz wali zapew ie ie po o ze stro as ste ta rodziny (18,3%), zwiększe ie dostępu dzie i i łodzież do alter at w h for spędza ia czasu wolnego (16,5%), udzielanie pomocy w znalezieniu zatrudnienia (14,8%), edukowanie rodzi w zakresie właś iwego w peł ia ia ról rodzi ielski h, % oraz prowadze ie profilaktyki i terapii w zakresie uzależ ień i prze o w rodzi ie %. W uzupeł ie iu odpowiedzi a poprzed ie p ta ia, a kietowa i wskazali egat w e zjawiska, a jakie aj ardziej arażo e są dzie i i łodzież z g i. Sz zegół w t zakresie przedstawia po iższy wykres. Wykres 44. Na jakie egatyw e zjawiska społe z e aj ardziej arażo e są dzie i i łodzież z gminy? 16,4% 18,1% za ied a ie w howaw ze ze stro rodzi ów sięga ie po su sta je uzależ iają e p. alkohol, narkotyki, dopalacze) 9,5% agresja i przemoc 6,0% demoralizacja 14,7% 35,3% przestęp zość, wa daliz, huligaństwo uzależ ie ie od sie i I ter et Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. Według a kietowa h, do egat w h zjawisk społe z h, a które aj ardziej arażo e są dzie i i łodzież z g i, ależą: sięga ie po su sta je uzależ iają e, np. alkohol, arkot ki i dopala ze, %, za ied a ia w howaw ze ze stro rodzi ów (18,1%), uzależ ie ie od sie i I ter et, % oraz agresja i prze o, %. W astęp h p ta ia h poproszo o respo de tów o poda ie prz z w stępowa ia pro le u uzależ ień wśród ieszkań ów g i oraz wskaza ie działań, jakie 67

70 powi ć podej owa e a rze z osó i rodzi i dotk ięt h. Odpowiedzi w t zakresie preze tują po iższe w kres. Wykres 45. Przy zy y występowa ia problemu uzależ ień wśród ieszkań ów gminy Wykres 46. Jakie działa ia powi y yć podej owa e a rze z osó uzależ io y h i ich rodzin? 15,2% 12,5% 15,8% 5,4% 4,4% 32,5% 24,1% 6,1% 29,5% 13,4% 16,7% 14,9% 9,6% profilakt ka wśród dzie i i łodzież bezrobocie i utrata pracy iezarad ość ż iowa konflikt w rodzinie, rozpad rodziny i d widual e skło oś i do popada ia w ałogi wzor e społe z e dostęp ość środków ps hoakt w h profilakt ka wśród dorosł h pomoc terapeutyczna i rehabilitacyjna pomoc psychologiczna pomoc prawna po o społe z a wspieranie rozwoju grup wsparcia, sa opo o ow h, klu ów a st e ki h Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. Do zasad i z h powodów w stępowa ia pro le u uzależ ień wśród ieszkań ów g i ada i zali z li i d widual e skło oś i do popada ia w ałogi, %, iezarad ość ż iową, % oraz dostęp ość środków ps hoakt w h, %. Zda ie respo de tów, podej ują działa ia a rze z osó uzależ io h i i h rodzi, ależ przede wsz stki skupić się a prowadze iu profilakt ki wśród dzie i i łodzież, %, zapew ie iu dostępu do po o ps hologi z ej, %, wspiera iu rozwoju grup wsparcia, samopomocowych (np. AA i Al-A o i klu ów a st e ki h, % oraz prowadze iu profilakt ki wśród dorosł h, %. 68

71 Następ ie zap ta o ada h o z ajo ość prz padków w stępowa ia pro le u, któr iejed okrot ie a swoje źródło w uzależ ie ia h, tj. prze o w rodzi ie, oraz poproszo o o przedstawie ie działań, które ł ajskute z iejsze w wal e z t zjawiskie. Uz ska e odpowiedzi przedstawiają po iższe w kresy. Wykres 47. Z ajo ość przypadków prze o y w rodzinie w gminie Wykres 48. Jakie kroki yły y ajskute z iejsze w zakresie prze iwdziała ia prze o y w rodzinie? 24,4% 11,1% 8,8% 17,6% 14,7% 35,6% 10,8% 15,7% 28,9% znam takie przypadki sł szałe a o taki h prz padka h ie z a taki h prz padków ie sł szałe a o taki h prz padka h 5,9% 26,5% prowadzenie poradnictwa i interwencji zwiększe ie dostęp oś i po o terapeut z ej i prawnej profilakt ka agresji i prze o wśród dzie i i łodzież u ożliwie ie u zest i twa w grupa h wspar ia zapew ie ie oso o dotk ięt prze o ą w rodzi ie iejs w ośrodka h wspar ia ot wowa ie i kierowa ie spraw ów prze o do udziału w progra a h korek j o eduka j h udział w progra a h i ka pa ia h społe z h poświę o h prze o w rodzi ie i jej skutko Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. Większość a kietowa h łą z ie, % stwierdziła, że ie z a prz padków prze o w rodzi ie w g i ie lu o i h ie sł szała. Od ie ego zda ia ło w su ie 46,7% badanych. Zda ie respo de tów, skute z ie prze iwdziałać prze o w rodzi ie, ależ przede wszystki prowadzić profilakt kę agresji i prze o wśród dzie i i łodzież, %, prowadzić porad i two i podej ować i terwe je, %, zwiększ ć dostęp ość po o 69

72 terapeut z ej i praw ej, % oraz ot wować i kierować spraw ów prze o do udziału w programach korekcyjno-edukacyjnych (14,7%). Kolej a kwestia poruszo a w a kie ie dot z ła pro le ów, z jaki i aj zęś iej z agają się oso starsze w g i ie, oraz działań, któr h wdroże ie prz z iło się do poprawy ich sytuacji. Udzielone przez badany h odpowiedzi preze tują po iższe w kres. Wykres 49. Pro le y aj zęś iej dotykają e osoby starsze z gminy Wykres 50. Jakie działa ia poprawiły y sytua ję osó starszy h w g i ie? 8,6% 4,3% 6,0% 18,9% 13,2% 3,4% 4,3% 31,0% 12,3% 12,1% 25,5% 10,4% 2,6% u óstwo 27,6% sa ot ość iepeł ospraw ość horo wieku podeszłego brak wsparcia ze strony rodziny bariery architektoniczne utrud io dostęp do usług opiekuń z h rak dostępu do geriatr ogra i zo a oferta spędza ia zasu wol ego rozwój usług opiekuń z h 19,8% orga izowa ie po o sąsiedzkiej orga izowa ie spotkań i i prez środowiskow h zapew ie ie dostępu do pla ówek wspar ia dziennego (klub seniora, dzienny dom pobytu) zwiększe ie dostępu do lekarz spe jalistów zaa gażowa ie wolo tariusz do po o oso o starszym Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. W opi ii osó a kietowa h, pro le a i, które aj zęś iej dot kają se iorów w g i ie, są: sa ot ość % i horo wieku podeszłego, %. Do działań, któr h realiza ja ogła się prz z ić do popraw s tua ji se iorów w gminie, respondenci najczęś iej zali zali: zwiększe ie dostępu do lekarz spe jalistów, %, zapew ie ie szerszego dostępu do pla ówek wspar ia dzie ego klu se iora, 70

73 dzienny dom pobytu; 19,8%) oraz zaa gażowa ie wolo tariusz do po o oso o starszym (18,9%). W odpowiedzi na kolej e p ta ia a kietowa i ide t fikowali pro le, któr h aj zęś iej doświad zają oso iepeł ospraw e w g i ie, oraz wskaz wali działa ia, któr h podję ie pozwoliło a peł iejsz h i h udział w ż iu społe z. Sz zegół w t zakresie przedstawiają po iższe w kres. Wykres 51. Pro le y, który h aj zęś iej doświad zają oso y iepeł ospraw e z g i y Wykres 52. Jakie działa ia u ożliwiły y oso o iepeł ospraw y peł iejszy udział w ży iu społe z y? 13,3% 4,8% 19,0% 15,0% 19,6% 3,8% 4,8% 8,6% 12,1% 9,3% 8,6% 14,3% 22,9% bariery architektoniczne utrud io dostęp do pla ówek reha ilita j h utrud io dostęp do usług opiekuń z h brak odpowiednich ofert pracy defi t zakładów pra hro io ej u óstwo izola ja społe z a iski pozio ak epta ji społe z ej problemy psychologiczne 14,0% 9,3% likwidacja barier architektonicznych zwiększe ie dostępu do reha ilita ji tworzenie stanowisk pracy 20,6% zwiększe ie dostęp oś i kształ e ia integracyjnego orga izowa ie środowiskow h spotkań i i prez integracyjnych zwiększe ie dostępu do po o spe jalist z ej, w tym psychologicznej, pedagogicznej zapew ie ie dostępu do w zes ej diag ost ki medycznej Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. Według ada h pro le a i, z któr i aj zęś iej z agają się oso dotk ięte iepeł ospraw oś ią z g i, są: brak odpowiednich ofert pracy (22,9%), bariery architektoniczne (19%), defi t zakładów pra hro io ej (14,3%) oraz niski poziom ak epta ji społe z ej, %. 71

74 W opi ii a kietowa h, działa ia, które u ożliwił oso o iepeł ospraw peł iejsz udział w ż iu społe z, powi skupiać się a tworze iu sta owisk pra (20,6%), likwidowaniu barier architektonicznych (19,6%), zapew ie iu dostępu do w zes ej diagnostyki medycznej (15%) oraz orga izowa iu środowiskow h spotkań i i prez integracyjnych (14%). W ostat i h p ta ia h podjęto te at sta u ezpie zeństwa w g i ie poczucia ezpie zeństwa, prz z jego raku oraz działań, które wpł ęł a jego zwiększe ie. Sz zegół w t zakresie preze tują po iższe w kres. Wykres 53. Czy zuje się Pa i/pa ezpie z ie w gminie? Wykres 54. Przy zy y raku ezpie zeństwa w gminie 11,1% 2,0% 6,7% 33,3% 36,7% 25,5% 48,9% 3,1% zęste wła a ia i kradzieże 32,7% tak raczej tak raczej nie trud o powiedzieć iew star zają a li z a patroli poli j h piją alkohol w iejs a h pu li z h przemoc w rodzinie zagroże ia a drodze pira two drogowe, ietrzeźwi kierow Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. 72

75 Wykres 55. Co wpły ęło y a zwiększe ie ezpie zeństwa pu li z ego w g i ie? 16,7% 25,9% zwiększe ie li z a patroli poli j h podej owa ie działań profilakt z h i eduka j o i for a j h poświę o h przestęp zoś i i jej skutko ak je, ka pa ie 29,6% 4,6% skuteczniejsze egzekwowanie zakazu sprzedaż apojów alkoholow h dzie io, łodzież i oso o ietrzeźw re o t dróg g i h, udowa prz droż h hod ików, przejść dla piesz h i oświetle ia 23,1% zwiększe ie dostępu dzie i i łodzież do alter at w h for spędza ia zasu wol ego Źródło da h: Bada ia a kietowe przeprowadzo e w środowisku lokal. Zde dowa a większość ada h łą z ie, % stwierdziła, że zuje się ra zej ezpie z ie ądź ezpie z ie w iejs u za ieszka ia. Od ie ego zda ia ło jed ie, % ankietowanych. Wśród prz z raku ezpie zeństwa respo de i aj zęś iej wskaz wali zagroże ia na drodze (piractwo drogowe, nietrzeźwi kierow ;, %, oso piją e alkohol w iejs a h pu li z h, % oraz iew star zają ą li z ę patroli poli j h, %. Zda ie a kietowa h a poprawę ezpie zeństwa pu li z ego w g i ie w ajwiększ stop iu wpł ęł takie działa ia, jak: re o t dróg g i h, udowa prz droż h hod ików, przejść dla piesz h i oświetle ia, %, zwiększe ie li z patroli poli j h, % oraz skute z iejsze egzekwowa ie zakazu sprzedaż apojów alkoholow h dzie io, łodzież i oso o ietrzeźw (23,1%). 14. ANALIZA SWOT A aliza SWOT jest heur st z ą te h iką a alit z ą służą ą uporządkowa iu posiadanych informacji. W prz padku strategii rozwiąz wa ia pro le ów społe z h sta owi efekt w ą etodę ide t fika ji o h i sła h stro lokal ego s ste u po o 73