SPECYFIKACJE DANYCH DLA TEMATU INSPIRE LAND COVER INSPIRE DATA SPECIFICATION ON LAND COVER. Wprowadzenie

Transkrypt

1 POLSKIE SPECYFIKACJE TOWARZYSTWO DANYCH DLA TEMATU INFORMACJI INSPIRE LAND PRZESTRZENNEJ COVER ROCZNIKI GEOMATYKI 2011 TOM IX ZESZYT 6(50) 31 SPECYFIKACJE DANYCH DLA TEMATU INSPIRE LAND COVER INSPIRE DATA SPECIFICATION ON LAND COVER El bieta Bielecka Wydzia³ In ynierii L¹dowej i Geodezji, Wojskowa Akadeia Techniczna Zak³ad Systeów Inforacji Przestrzennej i Katastru, Instytut Geodezji i Kartografii S³owa kluczowe: INSPIRE, specyfikacje danych, interoperacyjnoœæ, pokrycie terenu Keywords: INSPIRE, data specyfication, interoperability, land cover Wprowadzenie Podstawowy cele INSPIRE oraz infrastruktury inforacji przestrzennej budowanej w Polsce jest zapewnienie, poprzez us³ugi sieciowe, dostêpu do danych przestrzennych wielu u ytkowniko. Dyrektywa INSPIRE (2007/2/WE) ustanawia przepisy ogólne dotycz¹ce tworzenia infrastruktury inforacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej, natoiast pañstwa cz³onkowskie s¹ zobowi¹zane do udostêpniania, w raach tej infrastruktury, zbiorów danych, które dotycz¹ jednego lub kilku teatów wyienionych w za³¹cznikach do dyrektywy 2007/2/WE oraz odpowiednich us³ug danych przestrzennych zgodnie z rozwi¹zaniai technicznyi s³u ¹cyi interoperacyjnoœci. Przy opracowywaniu rozwi¹zañ technicznych zapewniaj¹cych interoperacyjnoœæ uwzglêdnia siê wiele czynników, w ty: wyagania u ytkowników oraz przed³o one przez u ytkowników ateria³y referencyjne, analizê wykonalnoœci i relacji kosztów do korzyœci (art.7 dyrektywy INSPIRE), inicjatywy i standardy iêdzynarodowe s³u ¹ce haronizacji zbiorów danych przestrzennych, analizê odpowiednich obszarów unijnej polityki ochrony œrodowiska oraz innych œrodków polityki i dzia³añ, które og¹ ieæ wp³yw na œrodowisko. Wyagania dotycz¹ce rozwi¹zañ technicznych s³u ¹cych interoperacyjnoœci, a ta gdzie jest to wykonalne tak e haronizacji, odpowiadaj¹ce teato wyieniony w za³¹cznikach I, II i III do dyrektywy 2007/2/WE, s¹ przediote stosownych przepisów ipleentacyjnych wydawanych w forie rozporz¹dzeñ lub decyzji Koisji. Jednak e przed opublikowanie przepisów wykonawczych opracowywanych jest wiele dokuentów technicznych zawieraj¹cych bardzo szczegó³owe wyagania dotycz¹ce poszczególnych eleentów infrastruktury. Jedny z takich dokuentów s¹ specyfikacje danych INSPIRE, przygotowywane przez Robocze Grupy Teatyczne (TWG Theatic Working Group), dla ka dego z teatów wyienionego w za³¹cznikach do dyrektywy INSPIRE (2007/2/WE).

2 32 EL BIETA BIELECKA Specyfikacje dla teatów z I za³¹cznika zosta³y ju przygotowane i sta³y siê podstaw¹ opracowania Rozporz¹dzenie Koisji (UE) NR 1089/2010 z dnia 23 listopada 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2007/2/WE Parlaentu Europejskiego i Rady w zakresie interoperacyjnoœci zbiorów i us³ug danych przestrzennych (Rozporz¹dzenie, 2010). Specyfikacjê dla pozosta³ych teatów s¹ obecnie konsultowane i testowane. Po zakoñczeniu tego procesu zostanie opracowana ich koñcowa wersja, bêd¹ca podstaw¹ przygotowania kolejnego rozporz¹dzenia Koisji. Przedstawiony w artykule opis specyfikacji odnosi siê do wersji 2, udostêpnionej do konsultacji i testowania. Podstawy etodyczne opracowywania specyfikacji danych Za³o enia ogólne Specyfikacje danych dla poszczególnych teatów danych przestrzennych s¹ opracowywane zgodnie z etodologi¹ podan¹ w norie ISO Inforacja geograficzna specyfikacje produktów danych oraz w dokuencie Metodologia opracowywania specyfikacji danych (INSPIRE DS-D2.6 Methodology for the developent of data specyfikation), która okreœla etapy prac nad specyfikacjai oraz zak³ada jednolit¹ strukturê specyfikacji danych dla wszystkich teatów (GaŸdzicki, 2011). Model danych jest opisany w jêzyku naturalny (specyfikacje danych s¹ publikowane w jêzyku angielski) oraz w jêzyku scheatu pojêciowego UML, a wykorzystane w odelu typy obiektów i typy danych s¹ zgodne z Ogólny Modele Koncepcyjny (INSPIRE DS.-D2.5 Generic Conceptual Model). Specyfikacje danych przestrzennych okreœlaj¹: 1) zakres dostêpnych danych w raach teatu poprzez zdefiniowanie typów obiektów przestrzennych wraz z kluczowyi atrybutai oraz zwi¹zkai poiêdzy obiektai; 2) regu³y identyfikacji obiektów przestrzennych; 3) sposób zapisu inforacji o czasowy i przestrzenny wyiarze danych; 4) zakres inforacji o zbiorze zapisanych w etadanych; 5) zakres eleentów jakoœci podawanych w etadanych; 6) sposób prezentacji danych za pooc¹ us³ugi przegl¹dania; 7) sposób dostarczania danych, w ty sposób kodowania. Struktura specyfikacji danych dla poszczególnych teatów jest ujednolicona. Dokuent rozpoczynaj¹ dwa streszczenia, pierwsze z nich opisuje ogólny proces tworzenia specyfikacji danych INSPIRE, drugie krótk¹ charakterystykê danych dla konkretnego teatu. Zasadnicza czêœæ specyfikacji sk³ada siê z jedenastu rozdzia³ów, bibliografii i za³¹czników zawieraj¹cych.in. testy s³u ¹ce badaniu zgodnoœci zbioru danych ze specyfikacjai. Rozdzia³e najwa niejszy jest rozdzia³ pi¹ty zawieraj¹cy scheat aplikacyjny i katalog obiektów. Podany w UML (ISO :2007) scheat aplikacyjny jest dodatkowo opisany w jêzyku naturalny. W celu u³atwienia zrozuienia odelu danych dla teatu, w rozdziale ty znajduje siê tak e katalog obiektów zawieraj¹cy definicje wszystkich obiektów, ich atrybutów, ograniczeñ i zwi¹zków z innyi obiektai. Katalog obiektów jest opracowany zgodnie z nor¹ ISO19 110: W rozdziale ty opisana jest tak e charakterystyka u ytych notacji (wspólna dla wszystkich specyfikacji), zawieraj¹ca.in. zasady u ycia atrybutu voidable, listy kodowe i wyliczeniowe oraz wykorzystywane stereotypy.

3 SPECYFIKACJE DANYCH DLA TEMATU INSPIRE LAND COVER 33 Wspólne eleenty specyfikacji danych INSPIRE Systey odniesienia za pooc¹ wspó³rzêdnych Wspó³rzêdne obiektów przestrzennych usz¹ byæ zapisane w Europejski Zieski Systeie Odniesienia przyjêty na epokê 1989 r. (ETRS89) albo na obszarach nieobjêtych geograficzny zakrese stosowania ETRS89 Miêdzynarodowy Zieski Systeie Odniesienia (ITRS) b¹dÿ innych systeów odniesienia za pooc¹ wspó³rzêdnych geodezyjnych zgodnych z ITRS. Dla koponentu pionowego stosuje siê Europejski Pionowy Syste Odniesienia (EVRS). Natoiast do przedstawiania danych w uk³adzie wspó³rzêdnych p³askich jedno z nastêpuj¹cych odwzorowañ: wiernopowierzchniowe azyutalne odwzorowanie Laberta (ETRS-LAEA) dla analiz przestrzennych i wizualizacji; wiernok¹tne sto kowe odwzorowanie Laberta (ETRS-LCC) do kartowania o zasiêgu ogólnoeuropejski w skalach niejszych ni 1: ; poprzeczne (transwersalne) odwzorowanie Merkatora (ETRS-TMzn) do wiernok¹tnego kartowania o zasiêgu ogólnoeuropejski w skalach wiêkszych ni 1: Syste odniesienia czasowego Czas jest zapisywane jako uniwersalny czas koordynowany (UTC) lub czas lokalny jako strefa czasowa czasu uniwersalnego UTC. Natoiast data jest podawana zgodnie z kalendarze gregoriañski. Metadane Minialny zakres etadanych, jakii nale y opisaæ ka dy zbiór zosta³ zdefiniowany w Rozporz¹dzeniu 1205/2008/EC (Rozporz¹dzenie, 2008). Zakres ten jednak o e zostaæ rozszerzony o dodatkowe eleenty etadanych z nory ISO 19115/Cor.1:2006. Jakoœæ danych W specyfikacjach danych INSPIRE przyjêto, e jakoœæ danych bêdzie oceniana na pozioie zbioru danych, z wykorzystanie trzech eleentów iloœciowych: kopletnoœci, zgodnoœci logicznej i dok³adnoœci po³o enia zgodnie z norai ISO :2005 oraz ISO19 114:2005. Kopletnoœæ (ang. copleteness) oznacza obecnoœæ lub brak obiektów, ich atrybutów i zwi¹zków w zbiorze danych. Zgodnoœæ logiczna (ang. logical consistency) jest rozuiana jako stopieñ zgodnoœci z logicznyi regu³ai struktury danych, w ty z regu³ai topologicznyi i zgodnoœci ze scheate aplikacyjny, a dok³adnoœæ po³o enia (ang. positional accuracy) dok³adnoœæ pozycyjna czyli dok³adnoœæ po³o enia obiektów. Kodowanie Kodowanie danych usi byæ w pe³ni zgodne ze scheate aplikacyjny dla teatu, w postaci GML wersja 3.2.1, zgodnego z nor¹ iêdzynarodow¹ ISO :2007, sposób zapisu znaków usi byæ zgodny z UTF-8. Identyfikatory Ka dy typ obiektu przestrzennego usi posiadaæ unikalny identyfikator, ustalony i zarz¹dzany przez w³adze regionalne lub centralne Kraju Cz³onkowskiego UE. Identyfikator obiektu usi sk³adaæ siê z dwóch czêœci: przestrzeni nazw i lokalnego identyfikatora.

4 34 EL BIETA BIELECKA Terinologia W specyfikacjach stosowana jest ujednolicona terinologia, najczêœciej zaczerpniêta z nor ISO serii Haronizacji terinologii s³u y kilka dokuentów opracowanych w raach INSPIRE, w ty Ogólny Model Koncepcyjny (INSPIRE DS.-D2.5 Generic Conceptual Model), INSPIRE Glossary czy The INSPIRE Feature Concept Dictionary (IFCD). Istotna rozbie noœæ poiêdzy norai ISO z zakresu inforacji geograficznej a dokuentai INSPIRE dotyczy pojêcia obiekt przestrzenny. Dyrektywa INSPIRE definiuje obiekt przestrzenny jako abstrakcyjn¹ reprezentacjê przediotu, zjawiska fizycznego lub zdarzenia zwi¹zanego z okreœlony iejsce lub obszare geograficzny. Natoiast nory ISO u ywaj¹ go z znaczeniu instancja typu zdefiniowanego w scheacie przestrzenny (EN-ISO :2005). Specyfikacja danych INSPIRE Land Cover Zakres teatu Land cover to teat wyszczególniony w II za³¹czniku dyrektywy INSPIRE, który w polski tekœcie dyrektywy zosta³ przet³uaczony jako u ytkowanie terenu, natoiast w ustawie z dnia 4 arca 2010 r. o infrastrukturze inforacji przestrzennej (Dz. U. z 2010 r. Nr 76, poz. 489) u ytkowanie ziei. Oba t³uaczenia nie oddaj¹ istoty teatu, a poprawne t³uaczenie angielskiego terinu land cover to pokrycie terenu. Wobec takiego zró nicowania terinologicznego w niniejszy tekœcie bêdzie stosowane Ÿród³owe, angielskie, okreœlenie land cover i polskie t³uaczenie pokrycie terenu. Pokrycie terenu jest obserwowan¹ biofizyczn¹ pokryw¹ widzian¹ z powierzchni ziei lub poprzez zdaln¹ rejestracjê, obejuj¹c¹ roœlinnoœæ (naturaln¹ i uprawn¹) oraz sztuczne konstrukcje (budynki, drogi, itd.), które przykrywaj¹ powierzchniê ziei (D2.8.II/III.3 IN- SPIRE Data Specification on Land Cover, 2011; Cio³kosz, Bielecka, 2005) 1. Pokrycie powierzchni Ziei jest opisywane na wiele ró nych sposobów, w zale noœci od: celu, wykorzystywanych etod i u ywanej terinologii, sposobu groadzenia inforacji o pokryciu terenu. Specyfikacja danych dla teatu Land Cover pozwala zachowaæ tê ró norodnoœæ dostarczaj¹c u ytkownikowi niezbêdnych inforacji w zakresie stosowanych etod obserwacji, klasyfikacji pokrycia terenu itp. Podstawowe za³o enie przyjête podczas prac nad specyfikacj¹ dotyczy³o zwi¹zków poiêdzy rzeczywisty pokrycie powierzchni Ziei, procese poiarowy, przeprowadzony zgodnie z wczeœniej przygotowan¹ dokuentacj¹ oraz rejestracj¹ danych o pokryciu terenu, obrazowo pokazanych na rysunku 1. 1 Pokrycie terenu nie jest to sae z u ytkowanie ziei (land use), które jest oddzielny teate, nale ¹cy do III za³¹cznika dyrektywy. U ytkowanie ziei wyra a funkcjê, cel, dla których dany obszar jest u ywany i jest najczêœciej definiowane jako zestaw dzia³alnoœci podjêtej dla produkcji jednego lub wiêcej towarów albo us³ug.

5 SPECYFIKACJE DANYCH DLA TEMATU INSPIRE LAND COVER 35 Rys. 1. Ogólny scheat powi¹zañ poiêdzy powierzchni¹ terenu, inicjatywai poiarowy i i rejestracj¹ danych o pokryciu terenu (Ÿród³o: D2.8.II/III.3 INSPIRE Data Specification on Land Cover Draft Guidelines z dnia ) Scheat aplikacyjny Scheat aplikacyjny land cover sk³ada siê ze: scheatu podstawowego Land Cover Base definiuj¹cego zale noœci seantyczne poiêdzy obiektai, bez odnoszenia siê do geoetrii obiektów. Scheat ten jest integraln¹ czêœci¹ pozosta³ych dwóch scheatów i nie stanowi saodzielnego odelu. scheatu dla odelu punktowego Land Cover Points definiuj¹cego sposób zapisu obserwacji pokrycia terenu odniesionych do punktów (np. LUCAS). scheatu dla odelu powierzchniowego Land Cover Surfaces definiuj¹cego sposób zapisu obserwacji odniesionych do powierzchni (np. CORINE Land Cover). Wyienione trzy scheaty aplikacyjne land cover s¹ powi¹zane z innyi scheatai aplikacyjnyi, podanyi w norach ISO lub dokuentach etodycznych INSPIRE, co przedstawiono na rysunku 2.

6 36 EL BIETA BIELECKA Rys. 2. Powi¹zania scheatu aplikacyjnego land cover z innyi scheatai aplikacyjnyi (Ÿród³o: D2.8.II/III.3 INSPIRE Data Specification on Land Cover Draft Guidelines z dnia ) Podstawowy scheat aplikacyjny Land Cover Base wykorzystuje scheaty aplikacyjny Discrete Coverage (pokrycia dyskretnego) zdefiniowany w norie ISO Coverage geetry and functions (EN ISO 19123:2007), zgodnie z który dane o pokryciu terenu s¹ zapisywane w postaci pary wartoœci Geoetry Value Pairs (lokalizacja w postaci wspó³rzêdnych i wartoœæ atrybutu, któr¹ w przypadku pokrycia terenu jest kod klasy pokrycia terenu). Dane te og¹ byæ zapisane w postaci powierzchniowej lub punktowej. Specyfikacja teatu nie dopuszcza zapisu danych o pokryciu terenu w postaci liniowej, co jest pewny zawê enie w stosunku do ISO Ponadto scheat wykorzystuje bazowe typy danych zdefiniowane w norie ISO Schea Language (ISO 19103:2005) oraz w Ogólny Modelu Koncepcyjny (INSPIRE DS.-D2.5 Generic Conceptual Model). Istotny za- ³o enie odelu danych land cover jest obowi¹zek dokuentacji systeu klasyfikacji, zgodnie

7 SPECYFIKACJE DANYCH DLA TEMATU INSPIRE LAND COVER 37 z który zgroadzono dane o pokryciu terenu. Dokuentacja ta powinna byæ zgodna z zasadai zdefiniowanyi w dokuencie noratywny TC/ISO Land Cover Meta Language (LCML). Zgodnie z zapisai dyrektywy INSPIRE, ówi¹cyi o koniecznoœci opisu zbiorów danych etadanyi, scheat aplikacyjny dla land cover odwo³uje siê tak e do skorygowanej wersji nory ISO Metadata (ISO 19115/Cor.1:2006). Podstawowy obiekte przestrzenny odelu danych jest LandCoverObject, zdefiniowany jako obiekt przestrzenny punktowy lub powierzchniowy, dla którego zaobserwowane zosta³o pokrycie terenu (rys. 3). Rys. 3. UML diagra dla obiektu land cover LandCoverObject jest charakteryzowany przez trzy atrybuty, nie licz¹c atrybutów podaj¹cych pocz¹tek i koniec istnienia obiektu: classificationvalue atrybut obowi¹zkowy, uo liwiaj¹cy przypisanie do obiektu jednego lub kilku kodów nale ¹cych do ró nych systeów klasyfikacyjnych (np. kod CORINE Land Cover i kod klasyfikacji wykorzystywanej w Bazie Danych Obiektów Topograficznych BDOT), classificationmosaic atrybut obowi¹zkowy, opisuj¹cy procentowy udzia³ ró nych eleentów pokrycia terenu w niejednorodny obiekcie (np. dla obiektu teren zabudowy iejskiej 70% zabudowa, 25% drogi i place, 5% zieleñ iejska), paraeterdescription atrybut fakultatywny, uo liwiaj¹cy szczegó³owy opis obiektu np. przez podanie liczy eleentów tworz¹cych obiekt. Inn¹ cech¹ charakterystyczn¹ odelu danych land cover jest o liwoœæ zapisu dat zwi¹zanych z ró nyi etapai groadzenia danych o pokryciu terenu, takii jak: event date data wyst¹pienia okreœlonego pokrycia terenu w rzeczywistoœci; observation date data dokonania obserwacji pokrycia terenu; reference date data okreœlaj¹ca aktualnoœæ danych o pokryciu terenu, szczególnie istotna wtedy, gdy obserwacje by³y wykonywane w d³u szy okresie (np. kliku lat); edit date data utworzenia obiektu pokrycie terenu w zbiorze danych, okreœlana pocz¹tkie (beginlifespanversion) i koñce jego istnienia (endlifespanversion). Jakoœæ danych i etadane Specyfikacja zak³ada opisanie zbioru danych nastêpuj¹cyi eleentai jakoœci: kopletnoœæ poiniêcie i nadiar, spójnoœæ logiczna spójnoœæ pojêciowa, dziedziny, forat, topologii,

8 38 EL BIETA BIELECKA dok³adnoœæ pozycyjna (lokalizacji) okreœlana b³êde bezwzglêdny lub wzglêdny po³o enia, dok³adnoœæ czasowa spójnoœæ i wa noœæ czasowa, dok³adnoœæ teatyczna dok³adnoœæ klasyfikacji, dok³adnoœæ atrybutów iloœciowych i jakoœciowych (nieiloœciowych). Inforacja o jakoœci jest groadzona w etadanych i w przypadku teatu land cover wyaga rozszerzenia bazowego zestawu etadanych zdefiniowanego w Rozporz¹dzeniu Koisji (WE) NR 1205/2008. Eleenty etadanych okreœlaj¹ce wzglêdn¹ dok³adnoœæ po³o enia oraz spójnoœæ i wa - noœæ czasow¹ aj¹ charakter fakultatywny, pozosta³e s¹ obowi¹zkowe. Wnioski Specyfikacje danych dla poszczególnych teatów INSPIRE s¹ eleente uo liwiaj¹cy osi¹gniêcie interoperacyjnoœci w zakresie danych przestrzennych. Zapewniaj¹, e dane udostêpniane za pooc¹ us³ug sieciowych bêd¹ zapisane w jednakowy systeie i uk³adzie odniesieñ przestrzennych, w wybranych uk³adach wspó³rzêdnych p³askich, bêd¹ posiada³y uzgodnione obiekty opisane zestawe wspólnych atrybutów. Wyszukanie danych, jak równie ocena ich jakoœci pod k¹te wykorzystania w konkretnej aplikacji bêdzie o liwa dziêki etadany. Scheat aplikacyjny, wchodz¹cy w sk³ad specyfikacji, uo liwi pañstwo cz³onkowski przygotowanie danych zgodnie z ustalonyi wyaganiai, a sposób kodowania (w postaci GML) jednolity forat udostêpniania danych. TWG-land cover Zespó³ opracowuj¹cy specyfikacje dla teatu INSPIRE land cover sk³ada siê z przedstawicieli Francji (Diitri Sarafinof), Hiszpanii (Nuria Valcarcel Sanz), Nieiec (Stephan Arnold, Steffen Kunz), Norwegii (Geir-Harald Strand), Polski (El bieta Bielecka), Szwecji (Åsa Sehlstedt), Wêgier (Gergely Maucha), Wspólnotowego Centru Badawczego (Vanda Nunes de Lia i Wi Devos) oraz przedstawiciela Europejskiego Urzêdu Statystycznego (Marjo Kasanko). Przewodnicz¹cy zespo³u jest Norweg Geir-Harald Strand, edytore odpowiedzialny za zapis scheatu pojêciowego zgodnie z przyjêtyi standardai Francuz Diitri Sarafinof. Autorka artyku³u jest cz³onkie TWG land cover, noinowany do pracy w zespole przez Instytut Geodezji i Kartografii. Literatura Cio³kosz A., Bielecka E., 2005: Bazy danych o pokryciu terenu CORINE Land Cover. Biblioteka Monitoringu Œrodowiska, wyd. GIOŒ, Warszawa. D2.8.II/III.3 INSPIRE Data Specification on Land Cover Draft Guidelines z dnia EN ISO 19103:2005, Geographic inforation Schea language. EN ISO 19110:2006, Geographic Inforation Methodology for feature cataloguing. EN ISO 19111:2007, Geographic inforation Spatial referencing by coordinates. EN ISO 19113:2005, Geographic Inforation Quality principles. EN ISO 19114:2005, Geographic Inforation Quality evaluation procedures. EN ISO 19114:2005/AC:2006, Geographic Inforation Quality evaluation procedures.

9 SPECYFIKACJE DANYCH DLA TEMATU INSPIRE LAND COVER 39 EN ISO 19123:2007, Geographic Inforation Schea for coverage geoetry and functions. GaŸdzicki J., 2011: Prawo Unii Europejskiej kszta³tuj¹ce INSPIRE. Roczniki Geoatyki t. 9, z.2, PTIP, Warszawa. INSPIRE DS-D2.3, Definition of Annex Thees and Scope, v3.0. INSPIRE DS-D2.5, Generic Conceptual Model, v3.3 z dnia r. INSPIRE DS-D2.6, Methodology for the developent of data specifications, v3.0. INSPIRE DS-D2.7, Guidelines for the encoding of spatial data, v3.0 y dnia ISO 19115/Cor.1:2006, Geographic Inforation Metadata, Technical Corrigendu 1. ISO 19131:2007, Geographic Inforation Data Product SpecificationUML. ISO 19136:2007, Geographic Inforation Geography Markup Language. ISO :2009, Geographic inforation Part 1: Classification syste structure ISO/DIS :2010, Geographic inforation Classification systes Part 2 : Land Cover Meta Language (LCML). Rozporz¹dzenie, 2010: Rozporz¹dzenie Koisji (UE) NR 1089/2010 z dnia 23 listopada 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2007/2/WE Parlaentu Europejskiego i Rady w zakresie interoperacyjnoœci zbiorów i us³ug danych przestrzennych (Dz.Urz. UE L322/11). Rozporz¹dzenie, 2008: Rozporz¹dzenie Koisji (WE) NR 1205/2008 z dnia 3 grudnia 2008 r. w sprawie wykonania dyrektywy 2007/2/WE Parlaentu Europejskiego i Rady w zakresie etadanych (Dz. Urz. UE L 326). Ustawa z dnia 4 arca 2010 r. o infrastrukturze inforacji przestrzennej (Dz.U Nr 76 poz. 489). Abstract The article describes the INSPIRE data specifications on Land Cover. The basic text was preceded by an extensive introduction containing the purpose for which data specifications are developed and ethodological guidelines for elaborating the specifications. Land cover application schea was divided into three parts containing: the basic schee, the schee for point data and for surface data. The specification requires the supplier to define and register the data classification syste in accordance with which the data is collected and stored. The specificity of data on land cover, especially their variability in tie, involves writing the inforation about the teporal aspects of data (eg, obtaining inforation on land cover) and to deterine the theatic accuracy of the data (eg classification accuracy). The data specifications ensure that the data ade available through web services will be recorded in the defined spatial reference syste and all defined objects will have a set of coon attributes agreed. UML diagras, a part of the specification, will enable Meber States to prepare the data in accordance with established requireents, and the encoding rules (GML file) a unifor forat for data sharing. dr hab. in. El bieta Bielecka, prof. WAT ebielecka@wat.edu.pl