Jednostka dydaktyczna 4: Higiena osobista: umiejętności praktyczne

Transkrypt

1 Jednostka dydaktyczna 4: Higiena osobista: umiejętności praktyczne W tej jednostce dydaktycznej poznasz techniki mycia osoby niepełnosprawnej oraz pomoce techniczne ułatwiające wykonywanie tych czynności. WAŻNE: Szanuj prywatność pacjenta w najwyższym stopniu, weź pod uwagę, że mimo że ty możesz być przyzwyczajony do wykonywania tych czynności, twój pacjent najprawdopodobniej nie jest. Jest to szczególnie ważne, jeśli twój pacjent jest drugiej płci niż ty. Ocen możliwości pacjenta do wykonywania niektórych czynności higieny osobistej, zachęć go do naj największej samodzielności. 4.1 Nietrzymanie moczu Leczenie problemu: Leczenie pęcherza Pacjent powinien trzymać się dziennego schematu oddawania moczu, np. co dwie godziny. Pomiędzy wizytami w toalecie, pacjent musi powstrzymać potrzebę opróżnienia pęcherza. Opiekun musi monitorować pacjenta, w celu obserwacji progresu i przekazywać dane o postępach lekarzowi. Cewnikowanie Ta technika pozwala na radzenie sobie z problemami z pęcherzem związanymi z niepełnym oddawaniem moczu. Polega na wprowadzeniu małej rurki przez cewkę moczową, przez którą będzie wydostawał się mocz. Nie trzeba używać wysterylizowanych produktów, ale należy przestrzegać zasad higieny. Samocewnikowanie poprawia samodzielność pacjenta i umożliwia utrzymanie pewności siebie, ale wymaga umiejętności manualnych. Po opanowaniu tej techniki, pacjent poczuje się pewniejszy siebie, będzie kontrolował problemy z pęcherzem. 36

2 Inne zalecenia na radzenie sobie z nietrzymaniem moczu: Zbiornik na mocz: Narzędzie dostępne dla mężczyzn. Przypomina kondom i składa się z rurki połączonej z torebką przyczepioną do nogi. Opiekun jest odpowiedzialny za codzienne czyszczenie i wymianę torebki. Zbiornik nie jest połączony z cewką co zmniejsza prawdopodobieństwo infekcji. Cewnik pęcherza: Sterylne rurki wprowadzone do pęcherza i połączone z torebką, która powinna byc opróżniana w miarę możliwości. Narzędzia absorbujące: Np. pieluchy, chusteczki, kompresy. Powinny być zmieniane w miare potrzeby. Przy niezachowaniu higieny mogą powodować odparzenia lub infekcje. KILKA RAD ODNOŚNIE OPRÓŻNIANIA CEWNIKÓW I ZBIORNIKÓW: Nie podnoś torebki powyżej pęcherza, ponieważ to spowoduje cofnięcie się moczy i może prowadzić do infekcji. Rurki powinny być przyczepione prawidłowo, a miejsce przyczepienia powinno być zmieniane aby uniknąć odparzeń i podrażnień skóry. Jeśli pacjent może chodzić, torebka może być przyczepiona do kostki i przykryta spodniami. Jeśli pacjent jest leżący, torebka może być przyczepiona pod łóżkiem bez dotykania podłogi. 37

3 4.2Dbanie o różne części ciała Istotne jest wzięcie pod uwagę tych wskaźników higieny różnych części ciała. Włosy Używaj delikatnego szamponu. Delikatnie umyj włosy. Wysusz włosy dokładnie, po wytarciu. Golenie: używaj maszynki aby uniknąć zacięć. Twarz Umyj twarz i szyję codziennie neutralnym mydłem i wodą. Oczy przemyj serum. Uszy wyczyść wacikiem bawełnianym. Skóra Skóra musi być czysta, sucha i nawilżana. Podczas wykonywania procesów higienicznych, należy poprawiać cyrkulację delikatnym masażem. Dobrze dbaj o wgłebienia i fałdy, dobrze je umyj i wysusz. Zęby i sztuczna szczęka Zęby powinny być czyszczone po każdym posilku. Genitalia Należy je czyścić of przodu do tyłu. Napletek odchyl w jedną stronę. Dobrze wysusz. Stopy Muszą być czyszczone codziennie, miejsce pomiędzy palcami należy dobrze wysuszyć. Paznokcie obcinaj na krótko. Dłonie Należy je często być wodą i mydłem. Paznokcie należy obcinać i czyścić regularnie. 38

4 4.3. Prysznic i kąpiel dla pacjentów z lekką niepełnosprawnością Prysznic Upewnij się, że założone zostały maty antypoślizgowe. Temperatura wody powinna być odpowiednia, nie za zimna i nie za ciepła. Unikaj przeciągów.. Zapewnij dość miejsca pacjentowi do samodzielnego wzięcia prysznica, pomóż mu tylko w umyciu tych miejsc, do których ma utrudniony dostęp. Genitalia myj od przodu do tyłu. PAMIĘTAJ Prysznic jest zalecany dla osób, które są w stanie stać i utrzymać równowagę. KILKA RAD: Ciepła woda daje poczucie komfortu. Kąpiel nie powinna trwać dłużej niz 20 minut. Lepiej jest używać szlafroka niż ręcznika do wytarcia. Wanna: Jeśli osoba niepełnosprawna nie ma dostępu do prysznica... Pomóż jej wejść i wyjść z wanny. Specjalne urządzenia mogą ci w tym pomóc. Zanim pacjent wyjdzie z wanny, opróżnij całkowicie wannę, aby się nie poślizgnął. Szybko przykryj pacjenta ręcznikiem. WAŻNE: Przed umieszczeniem pacjenta w wannie, upewnij sie, że woda ma odpowiednią temperaturę. Upewnij się, że woda nie jest za gorąca. 39

5 4.4. Prysznic i kąpiel dla pacjentów z poważną niepełnosprawnością Kąpiel w łóżku Zdejmij prześcieradła i koce, którymi okryty jest pacjent, możesz zostawić poduszki, aby czuł się wygodnie. Rozbierz pacjenta z piżamy i okryj go dużym ręcznikiem, aby zachować comfort cieplny i zachować swobodę ruchów. Zacznij myć twarz pacjenta gąbką. Mężczyzn należy wcześniej ogolić. Umyj paznokcie pacjenta ciepłą wodą zawsze od strony zewnętrznej do wewnętrznej. Uszy powinny być czyszczone wacikiem bawełnianym. Nie używaj narzędzi, które mogłyby przebić bębenek. Następnie wyczyść szyję pacjenta, klatkę piersiową, pachy i ramiona. Nie przetrzymuj mydła na ciele zbyt długo, aby nie wysuszać skóry. WAŻNE: Przygotuj wcześniej: Naczynie z ciepłą wodą Neutralne mydło Dwa ręczniki kąpielowe Czyste ubrania Mleczko do ciała Płaskie naczynie. Dwie gąbki, kompresy bawełniane. Jednorazowe rękawiczki Torbę na brudne ubrania Grzebień lub szczotkę do włosów Nożyczki do paznokci KILKA RAD: Jeśli to możliwe, umyj kończyny pacjenta w misce używając ciepłej wody. Zegnij nogi pacjenta i włóż je do miski, upewnij sie wcześniej, że jest dobrze osadzona na podłodze. Pozwól aby stopy się moczyły kiedy myjesz nogę pacjenta. To odświeża pacjenta i ułatwia obcinanie paznokci. 40

6 4.5. Miesiączkowanie Jeśli pacjenta miesiączkuje, należy przestrzegać tych samych zasad higieny osobistej. Należy jedynie stosować następujące zalecenia dodatkowe. Zawsze szanuj prywatność pacjentki. Używaj ciepłej wody. Używaj mydła z neutralnym ph (specjalnym dla higieny osobistej). Myj pacjentke w kierunku przód-tył. Płucz dużą ilością wody. Dobrze wytrzyj. Jeśli pacjenta ma lekką niepełnosprawność, oceń czy jest w stanie wykonać czynności sanitarne samodzielnie. W przypadku umiarkowanej i ciężkiej niepełnosprawności, kiedy nie jest w stanie sama wykonać czynności higieny osobistej, zmieniaj jej środki higieniczne w zależności od natężenia menstruacji, nie rzadziej niż podczas każdego mycia Dbanie o skórę. Odleżyny. Pacjenci niepełnosprawni często długo leżą w jednej pozycji. Brak mobilności wywołuje ucisk na te same miejsca (pięty, kolana, głowę) a ten ucisk powoduje uszkodzenie skóry, co w połączeniu z brakiem przepływu krwi powoduje odleżyny. Są one trudne do wyleczenie, dlatego należy ich unikać. Na wznak Stopy: Jeśli pacjent spędza długi czas w łóżku, stopy powinny być skierowane palcami do góry. Kolana: Zaleca się lekkie ugięcie kolan, aby zmniejszyć nacisk wywoływany przez całkowite rozciągnięcie nóg. 41

7 Biodra: Biodra mają tendencję do otwierania się lub zamykania, dlatego powinieneś próbować zachować ich pozycję neutralną. Jeśli będą się zamykały, umieść poduszkę między nogami pacjenta, aby kolana nie ocierały się o siebie. Jeśli będą się otwierały, umieść poduszkę po obu stronach nóg (unieruchom je kołdrą). Ramiona: Jeśli ramiona się wyginają, należy je wyprostować wzdłuż tułowia za pomocą poduszek. Nie pozwól, aby dłonie pacjenta były złożone razem. Tułów i głowa: Głowa pacjenta nie powinna być zbyt mocno wygięta. Dobór poduszki jest ważny jeśli pacjent przebywa dużo w łóżku. Możesz podłożyć poduszki w taki sposób, aby oba ramiona były uniesione co pomoże uniknąć zbytniego wygięcia szyi. Na boki Ta pozycja jest podobna do poprzedniej, z tą różnicą, że jeśli pacjent jest zmęczony leżeniem na wznak lub odczuwa ból, możesz umieścić poduszkę z tyłu pacjenta (od ramion do bioder) w taki sposób, że pacjent będzie lekko przekręcony. W ten sposób zmienisz nacisk na pośladki i biodra bez konieczności całkowitego przekręcenia pacjenta Dostępne narzędzia pomocnicze Wyjaśnimy teraz jakie narzędzia pomocnicze są dostępne, które umożliwiają utrzymanie higieny osoby niepełnosprawnej w sposób bezpieczny dla ciebie i pacjenta.

8 Siedzisko do wanny Siedzisko przymocowane do boków wanny. Siedzisko obrotowe: jest przymocowane do boku wanny i jest obrotowe. Być może pacjent będzie potrzebował pomocy w podniesieniu nóg. Wtedy to siedzisko będzie przydatne. Należy jednak wziąć pod uwagę, aby nie było wyższe od wanny. Siedzisko pod prysznic Siedzisko przymocowane na stałe: jeśli jest to siedzisko składane, można je chować jeśli nie jest właśnie używane. Niektóre modele mają podłokietniki, co zwiększa ich stabilność. Krzesełka pod prysznic na kółkach, podobne do zwykłych krzesełek, ale można je zamoczyć. Niektóre mają dziurę na siodełku do higieny osobistej. Akcesoria do higieny osobistej Grzebienie z długą rączką, grubszą i w kształcie wygiętym, aby lepiej pasowały do dłoni. Gąbki z długimi rączkami, gąbki z elastyczną rączką, rękawiczki zrobione z różnych materiałów, które ułatwiają trzymanie. Istnieje specjalny model gąbki do stóp z długą rączką i cienką gąbką do czyszczenia miejsc między palcami. Podajniki mydła przytwierdzane do ściany, łatwiejsze w obsłudze niż mydło tradycyjne. 43

9 Akcesoria do toalety Papier toaletowy musi być dostępny z pozycji siedzącej. Alternatywą dla tradycyjnej rolki papieru jest podajnik papieru z kawałkami już pociętego papieru lub ręczniki papierowe. Rączki przyczepione do ściany na właściwej wysokości. Są długie i pewniejsze w obsłudze. Dla osób z wrażliwą skórą, szczupłych lub z ryzykiem odparzeń, na siedzisku można położyć podzuszkę. 44