FORTRAN 90 Ruch planet

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "FORTRAN 90 Ruch planet"

Transkrypt

1 FORTRAN 90 Ruch planet Janusz Andrzejewski 30/04/13

2 Algorytm Verleta (podstawowy) x[n+1] = 2x[n] x[n 1] + dt^2 F[n]/m + O(dt^4 ) v[n] = (x[n+1] x[n 1] )/(2dt ) + O(dt^3 ) x[1] = x[0] + v[0] τ + (F[0]/m)dt^2 /2 + O(dt^3 ) 2

3 Ruch Planet Stała (nieruchoma) planeta o masie M Dwie planety które mogą się poruszać, o masach dużo mniejszych niż M Wszystkie planety oddziałują siłą grawitacyjną Program wylicza tzw całki ruchu (energie całkowitą i moment pędu calkowity) 3

4 Podstawowy typ danych TYPE wspolrzedne REAL(dp) :: x, y END TYPE wspolrzedne TYPE OpisCzastki REAL(dp) :: m TYPE(wspolrzedne) :: pol, pred END TYPE OpisCzastki! Stała grawitacyjna REAL(dp), PARAMETER :: G=1.0 TYPE(OpisCzastki) :: czm 4

5 Obliczanie siły SUBROUTINE Force(cz1, cz2, F1, F2) TYPE(OpisCzastki), INTENT(IN) :: cz1, cz2 TYPE(wspolrzedne), INTENT(OUT) :: F1, F2 SUBROUTINE Force(cz1, cz2, F1, F2) TYPE(OpisCzastki), INTENT(IN) :: cz1, cz2 TYPE(wspolrzedne), INTENT(OUT) :: F1, F2 F1%x=0.0_dp; F1%y=0.0_dp CALL silagrawitacji(czm, cz1, F1) CALL silagrawitacji(cz2, cz1, F1) F1%x=0.0_dp; F1%y=0.0_dp CALL silagrawitacji(czm, cz1, F1) CALL silagrawitacji(cz2, cz1, F1) F2%x=0.0_dp; F2%y=0.0_dp CALL silagrawitacji(czm, cz2, F2) CALL silagrawitacji(cz1, cz2, F2) F2%x=0.0_dp; F2%y=0.0_dp CALL silagrawitacji(czm, cz2, F2) CALL silagrawitacji(cz1, cz2, F2) END SUBROUTINE Force END SUBROUTINE Force 5

6 Obliczanie energii i momentu pędu SUBROUTINE EL(cz1, cz2, E, L) TYPE(OpisCzastki), INTENT(IN) :: cz1, cz2 REAL(dp), INTENT(OUT) :: E, L E=EnergiaMechaniczna(cz1)+ EnergiaMechaniczna(cz2)+ EnePotencjalna(cz1, cz2) L=MomentPedu(cz1)+MomentPedu(cz2) END SUBROUTINE EL REAL(dp) FUNCTION EnergiaMechaniczna(cz) TYPE(OpisCzastki), INTENT(IN) :: cz REAL(dp) :: v1s v1s=modul(cz%pred)**2 EnergiaMechaniczna= cz%m*v1s/2.0_dp+enepotencjalna(czm, cz) END FUNCTION EnergiaMechaniczna REAL(dp) FUNCTION EnePotencjalna(cz1, cz2) TYPE(OpisCzastki), INTENT(IN) :: cz1, cz2 REAL(dp) :: r r=modulroznica(cz1%pol, cz2%pol) EnePotencjalna=-G*cz1%m*cz2%m/r END FUNCTION EnePotencjalna REAL(dp) FUNCTION MomentPedu(cz) TYPE(OpisCzastki), INTENT(IN) :: cz MomentPedu=cz%m*(cz%pol%x*cz%pred%ycz%pol%y*cz%pred%x) END FUNCTION MomentPedu 6

7 Pomocnicze rzeczy REAL(dp) FUNCTION modul(pol) TYPE(wspolrzedne), INTENT(IN) :: pol modul=sqrt(pol%x**2+pol%y**2) END FUNCTION modul SUBROUTINE pods(lewa, prawa) TYPE(OpisCzastki), INTENT(OUT) :: lewa TYPE(OpisCzastki), INTENT(IN) :: prawa REAL(dp) FUNCTION modulroznica(pol1, pol2) TYPE(wspolrzedne), INTENT(IN) :: pol1, pol2 TYPE(wspolrzedne) :: pom pom%x=pol1%x-pol2%x pom%y=pol1%y-pol2%y lewa%m=prawa%m lewa%pol%x=prawa%pol%x lewa%pol%y=prawa%pol%y lewa%pred%x=prawa%pred%x lewa%pred%y=prawa%pred%y modulroznica=modul(pom) END FUNCTION modulroznica END SUBROUTINE pods 7

8 Główny procedura SUBROUTINE Verlet(cz, cztm1, cztm2, sila, dt) TYPE(OpisCzastki), INTENT(OUT) :: cz TYPE(OpisCzastki), INTENT(INOUT) :: cztm1 TYPE(OpisCzastki), INTENT(IN) :: cztm2 TYPE(wspolrzedne), INTENT(IN) :: sila REAL(dp), INTENT(IN) :: dt cz%m=cztm1%m! Masa sie nie zmienia?? cz%pol%x=2.0_dp*cztm1%pol%x-cztm2%pol%x+dt*dt*sila%x/cz%m cz%pol%y=2.0_dp*cztm1%pol%y-cztm2%pol%y+dt*dt*sila%y/cz%m cz%pred%x=0.0_dp cz%pred%y=0.0_dp cztm1%pred%x=(cz%pol%x-cztm2%pol%x)/(2.0_dp*dt) cztm1%pred%y=(cz%pol%y-cztm2%pol%y)/(2.0_dp*dt) END SUBROUTINE Verlet 8

9 Dodatkowy modul MODULE VERLETutility IMPLICIT NONE CONTAINS SUBROUTINE zapisz(iunit, cz1, cz2, t, E, L) USE VERLETmodul INTEGER, INTENT(IN) :: iunit TYPE(OpisCZastki), INTENT(IN) :: cz1, cz2 REAL(dp), INTENT(IN) :: t, E, L write(iunit,'(11e13.5)') & t,cz1%pol%x,cz1%pol%y,cz2%pol%x,cz2%pol%y,cz1%pred%x,cz1%pred%y,cz2%pred %x,cz2%pred%y,e,l END SUBROUTINE zapisz END MODULE VERLETutility 9

10 Główny segment 1 PROGRAM Planets USE VERLETmodul USE VERLETutility IMPLICIT NONE REAL(dp) :: dt,te REAL(dp) :: t, E, L TYPE(OpisCzastki) :: cz1, cz2, cz1tm1, cz2tm1, cz1tm2, cz2tm2 TYPE(wspolrzedne) :: F1, F2 INTEGER :: Np, n czm%m=100.0! Parametry dla masy M czm%pol%x=0.0_dp czm%pol%y=0.0_dp czm%pred%x=0.0_dp czm%pred%y=0.0_dp 10

11 Główny segment 2 open(10,file='planets.inp',status='unknown') open(11,file='planets.out',status='unknown') read(10,*)cz1tm2%m,cz2tm2%m,te,np read(10,*)cz1tm2%pol%x,cz1tm2%pol%y,cz2tm2%pol%x,cz2tm2%pol%y, & cz1tm2%pred%x,cz1tm2%pred%y,cz2tm2%pred%x,cz2tm2%pred%y dt=(te-0.0)/np CALL Force(cz1Tm2, cz2tm2, F1, F2) CALL EL(cz1Tm2, cz2tm2, E, L) t=0.0_dp CALL zapisz(11, cz1tm2, cz2tm2, t, E, L) 11

12 Przygotowanie danych!policz dla czasu +dt cz1tm1%m=cz1tm2%m cz1tm1%pol%x=cz1tm2%pol%x+cz1tm2%pred%x*dt+0.5_dp*(f1%x/cz1tm1%m)*dt*dt cz1tm1%pol%y=cz1tm2%pol%y+cz1tm2%pred%y*dt+0.5_dp*(f1%y/cz1tm1%m)*dt*dt cz2tm1%m=cz2tm2%m cz2tm1%pol%x=cz2tm2%pol%x+cz2tm2%pred%x*dt+0.5_dp*(f2%x/cz2tm1%m)*dt*dt cz2tm1%pol%y=cz2tm2%pol%y+cz2tm2%pred%y*dt+0.5_dp*(f2%y/cz2tm1%m)*dt*dt 12

13 Główna część DO n=1,np-1 t=0.0+n*dt CALL Force(cz1Tm1, cz2tm1, F1, F2) CALL Verlet(cz1, cz1tm1, cz1tm2, F1, dt) CALL Verlet(cz2, cz2tm1, cz2tm2, F2, dt) CALL EL(cz1Tm1, cz2tm1, E, L) CALL zapisz(11, cz1tm1, cz2tm1, t, E, L) CALL pods(cz1tm2, cz1tm1) CALL pods(cz1tm1, cz1) CALL pods(cz2tm2, cz2tm1) CALL pods(cz2tm1, cz2) END DO 13

14 Dziękuję za uwagę 14

Fortran 90/95 wykład 1

Fortran 90/95 wykład 1 Fortran 90/95 wykład 1 Janusz Andrzejewski 05/03/13 PLAN Historia Co złego w FORTRANie 77 Co nowego w Fortranie 90/95 Nowy styl Typy danych, deklaracja zmiennych i stałych Struktury danych Przekazywanie

Bardziej szczegółowo

Historia Kompilatory Podstawy składni Zastosowanie. Język Fortran. Bartosz Radliński. Poznań, 2015

Historia Kompilatory Podstawy składni Zastosowanie. Język Fortran. Bartosz Radliński. Poznań, 2015 Język Fortran Bartosz Radliński Poznań, 2015 Outline 1 Historia Początki Standaryzacja 2 Kompilatory 3 Podstawy składni 4 Zastosowanie Początki Konspekt 1 Historia Początki Standaryzacja 2 Kompilatory

Bardziej szczegółowo

Programowanie współbieżne LABORATORIUM - 7A: FORTRAN 95. Andrzej Baran

Programowanie współbieżne LABORATORIUM - 7A: FORTRAN 95. Andrzej Baran Programowanie współbieżne LABORATORIUM - 7A: FORTRAN 95 Andrzej Baran baran@kft.umcs.lublin.pl Zadania7. Fortran 95 1. Przeczytaj pracę W.R. Hamiltona On quaternions (http://www.maths.tcd.ie/pub/histmath/people/hamilton/quatern2/quatern2.html).

Bardziej szczegółowo

Ę Ć Ę Ó Ą ź Ó Ń Ń Ć Ó Ó Ł Ź Ł Ą Ł ć Ł ć Ź Ź ź Ń Ń Ź ć ć Ó Ą ź ć ć Ż ć ć Ź ć Ą ź Ł Ł Ę ć ć Ł Ś ć Ź ć Ł ć ć ć Ż Ó Ś Ł ć ź ć Ć ć ź ć Ź Ź Ł ć ć ć ź ź Ż Ą ź Ł ć ć ć Ó Ś Ć Ń ć Ń ć ć ź ć ć ć ć Ą Ł Ń ć Ł ć Ę Ą

Bardziej szczegółowo

Ć ń ń Ę Ó ń Ę ć ć ź Ę ć Ź ć ń ń ń ń ć ń ń ń Ę ć Ą Ę Ź ć ć ń Ą ź Ó ź ń Ę ć ć ń Ó Ą Ą ź ź Ę Ć Ę ć Ó ź Ą ć ć Ę ź ć Ź ć Ę ć Ź Ź ć ć ć ć Ł Ę ć Ć Ę Ź ć Ż Ę ń Ź Ę ć ń ć ń Ź Ź ń Ę ń ć Ó Ó Ź ć ń Ź ń Ż ć ź ź Ą Ć

Bardziej szczegółowo

Ł Ł Ń Ń Ś Ń Ń ź Ń Ą Ż Ł Ę Ł Ś Ą Ą Ś Ł Ń Ś Ą Ń ć Ą Ą Ą Ą Ł Ś Ę Ś Ń Ż Ż Ś Ć Ź ć Ę Ś Ą Ź Ś Ś Ś Ś Ż Ś Ź Ą Ż Ć Ą Ś Ź Ż Ź Ź Ź Ś Ą ć Ś Ść Ś Ść Ż Ź Ź ć Ź Ź Ź Ż Ż Ź Ś Ś Ż Ż ć Ź Ż Ż ć Ś Ś Ą Ź ć Ś ć ć Ś Ś ć Ż Ż Ą

Bardziej szczegółowo

Ą Ą ć Ż ć ć ź ć ć ć ć ć ć ć ć ć Ą ć ć Ą ć ć Ó Ź ć Ą ć ć ć ć ć Ą ć ć Ą Ź ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć Ą ć Ą Ż ć Ź ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć Ż ć ć Ż ć ć ć ć ć Ą ź ć Ę ć ć ć ć Ź ć ć ź ć ć ć

Bardziej szczegółowo

Ę Ę Ń ć Ź ć Ź Ń Ę Ó Ź Ę Ź Ń Ń ć Ź ź Ą Ź ć Ę Ą Ę Ź Ź Ź Ę Ź Ą Ź Ź Ą Ó Ó Ź Ą ć Ń Ą ć ć ć Ż Ą Ą Ż Ą Ą Ą ć Ź Ź Ę Ą Ą Ę Ź Ń ź Ś ź Ż Ż Ż Ą ć Ś Ą ć Ą Ż Ń Ż Ą Ź Ź ć Ń Ś Ń Ź Ź Ą Ź Ż Ą ź ć ć Ę Ź Ź Ź ź Ę ź Ę Ń Ź Ę

Bardziej szczegółowo

ć ź ć ź ć ć Ź ć ć ć ć ź ć ć ź ć ć Ź Ł ć ć ć Ż ć Ż ć ć Ź ź Ć Ą Ź Ż Ż Ź Ż Ć Ł Ł Ź Ź ź Ą ź Ą Ć Ź Ł Ź ć Ź ćź Ź Ź Ą Ź ć Ź ć Ł ć Ł ć ć Ł ć Ą ć ć ć ź ź ć ć ć ć ź ć ć ć ź ć ć ć ć ć ć ć ć Ł Ź ć ź ć Ą ć ć Ą Ć

Bardziej szczegółowo

Ą Ą Ą ń ż Ę Ż ż ń ż ć ż ż ć Ń Ż ż ż Ź Ą ń Ż Ę Ń ż Ą ń ż ć Ź ć ć ż ć ż ć ż Ż ż ż ż ć ż ń ż ć ń ż ż ż ć ć ń ń ż ć ż ćż ż ż ń ż ń ż ż Ę ż Ę Ą ż ż Ęć ż ż Ę ż ć ć ć ż ń ź ń ń Ź ż Ę Ę ń Ź Ź ć Ż ć ź ż ż ż ź Ę

Bardziej szczegółowo

Ł Ł Ś Ł Ń Ń Ł Ę ć ć Ż ć Ż Ę ć ć ć Ę Ę ć Ż ź Ż ć Ż Ą Ę Ę Ż Ę ź Ś ć ć Ę ź Ą ć Ł Ę Ę ź Ż ć ć Ę Ę Ż Ż ć Ż Ę ć Ę Ę ć ź Ą ć ć ć Ę ć ć ź ć ć ź ć Ś Ż ć ć Ż ć Ż ć Ż ć ź Ż Ż Ę Ę ź Ę ć Ż Ż Ę Ż Ę Ż Ą ć ć ć Ż ź Ż ć

Bardziej szczegółowo

Fortran90 (oraz FORTRAN77) ekspresowo 1

Fortran90 (oraz FORTRAN77) ekspresowo 1 Fortran90 (oraz FORTRAN77) ekspresowo 1 Historia języka Fortran - FORmula TRANslation pierwszy kompilator: 1957 pierwszy oficjalny standard FORTRAN66: 1972 kolejny standard FORTRAN77: 1980 następnie Fortran90:

Bardziej szczegółowo

ciało w potencjale radialnym schemat Eulera orbity kontrola kroku czasowego

ciało w potencjale radialnym schemat Eulera orbity kontrola kroku czasowego Wykład pokazuj acy, że wybór stałego nie zawsze jest dobrym pomysłem. Jak napisać program, który będzie sam sobie dobierał krok czasowy na podstawie narzuconej przez nas tolerancji dokładności orbita komety

Bardziej szczegółowo

Ruch pod wpływem sił zachowawczych

Ruch pod wpływem sił zachowawczych Ruch pod wpływem sił zachowawczych Fizyka I (B+C) Wykład XV: Energia potencjalna Siły centralne Ruch w polu grawitacyjnym Pole odpychajace Energia potencjalna Równania ruchu Znajomość energii potencjalnej

Bardziej szczegółowo

Elementy dynamiki molekularnej. AB 13 grudnia 2016

Elementy dynamiki molekularnej. AB 13 grudnia 2016 Elementy dynamiki molekularnej AB 13 grudnia 2016 Czym zajmuje się DM? Co to jest DM? Dynamika molekularna (MD lub DM) zajmuje się czastkami masywnymi, poruszającymi się pod działaniem sił newtonowskich.

Bardziej szczegółowo

Analiza zderzeń dwóch ciał sprężystych

Analiza zderzeń dwóch ciał sprężystych Ćwiczenie M5 Analiza zderzeń dwóch ciał sprężystych M5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest pomiar czasu zderzenia kul stalowych o różnych masach i prędkościach z nieruchomą, ciężką stalową przeszkodą.

Bardziej szczegółowo

Zasady dynamiki Newtona. Autorzy: Zbigniew Kąkol Kamil Kutorasiński

Zasady dynamiki Newtona. Autorzy: Zbigniew Kąkol Kamil Kutorasiński Zasady dynamiki Newtona Autorzy: Zbigniew Kąkol Kamil Kutorasiński 2019 Zasady dynamiki Newtona Autorzy: Zbigniew Kąkol, Kamil Kutorasiński Podstawowa teoria, która pozwala przewidywać ruch ciał, składa

Bardziej szczegółowo

Programowanie współbieżne... (3)

Programowanie współbieżne... (3) Programowanie współbieżne... (3) Andrzej Baran 2010/11 LINK: http://kft.umcs.lublin.pl/baran/prir/index.html Fortran minimum M. Metcalf: Fortran 90/95/HPF Information File http://www.fortran.com/metcalf.htm

Bardziej szczegółowo

Komputerowe Obliczenia Równoległe: Wstęp do OpenMP i MPI

Komputerowe Obliczenia Równoległe: Wstęp do OpenMP i MPI Komputerowe Obliczenia Równoległe: Wstęp do OpenMP i MPI Patryk Mach Uniwersytet Jagielloński, Instytut Fizyki im. Mariana Smoluchowskiego OpenMP (Open Multi Processing) zbiór dyrektyw kompilatora, funkcji

Bardziej szczegółowo

Wektor położenia. Zajęcia uzupełniające. Mgr Kamila Rudź, Podstawy Fizyki. http://kepler.am.gdynia.pl/~karudz

Wektor położenia. Zajęcia uzupełniające. Mgr Kamila Rudź, Podstawy Fizyki. http://kepler.am.gdynia.pl/~karudz Kartezjański układ współrzędnych: Wersory osi: e x x i e y y j e z z k r - wektor o współrzędnych [ x 0, y 0, z 0 ] Wektor położenia: r t =[ x t, y t,z t ] każda współrzędna zmienia się w czasie. r t =

Bardziej szczegółowo

Ruch obrotowy bryły sztywnej. Bryła sztywna - ciało, w którym odległości między poszczególnymi punktami ciała są stałe

Ruch obrotowy bryły sztywnej. Bryła sztywna - ciało, w którym odległości między poszczególnymi punktami ciała są stałe Ruch obrotowy bryły sztywnej Bryła sztywna - ciało, w którym odległości między poszczególnymi punktami ciała są stałe Ruch obrotowy ruch po okręgu P, t 1 P 1, t 1 θ 1 θ Ruch obrotowy ruch po okręgu P,

Bardziej szczegółowo

DYNAMIKA dr Mikolaj Szopa

DYNAMIKA dr Mikolaj Szopa dr Mikolaj Szopa 17.10.2015 Do 1600 r. uważano, że naturalną cechą materii jest pozostawanie w stanie spoczynku. Dopiero Galileusz zauważył, że to stan ruchu nie zmienia się, dopóki nie ingerujemy I prawo

Bardziej szczegółowo

Modelowanie Procesów Jądrowych

Modelowanie Procesów Jądrowych Modelowanie Procesów Jądrowych Wykład 1: Wstęp do programowania w języku FORTRAN WF PW Warszawa, dn. 01.03.2010r. 1 Źródła: http://www.chem.ug.edu.pl/~adam/fortran/index.html R.K. Kott, K. Walczak. Programowanie

Bardziej szczegółowo

4π 2 M = E e sin E G neu = sin z. i cos A i sin z i sin A i cos z i 1

4π 2 M = E e sin E G neu = sin z. i cos A i sin z i sin A i cos z i 1 1 Z jaką prędkością porusza się satelita na orbicie geostacjonarnej? 2 Wiedząc, że doba gwiazdowa na planecie X (stała grawitacyjna µ = 500 000 km 3 /s 2 ) trwa 24 godziny, oblicz promień orbity satelity

Bardziej szczegółowo

Wykład 5 - całki ruchu zagadnienia n ciał i perturbacje ruchu keplerowskiego

Wykład 5 - całki ruchu zagadnienia n ciał i perturbacje ruchu keplerowskiego Wykład 5 - całki ruchu zagadnienia n ciał i perturbacje ruchu keplerowskiego 20.03.2013 Układ n ciał przyciągających się siłami grawitacji Mamy n ciał przyciągających się siłami grawitacji. Masy ciał oznaczamy

Bardziej szczegółowo

Obraz Ziemi widzianej z Księżyca

Obraz Ziemi widzianej z Księżyca Grawitacja Obraz Ziemi widzianej z Księżyca Prawo powszechnego ciążenia Dwa punkty materialne o masach m 1 i m przyciągają się wzajemnie siłą proporcjonalną do iloczynu ich mas i odwrotnie proporcjonalną

Bardziej szczegółowo

Grawitacja. =2,38 km/s. Promień Księżyca jest równy R=1737km. Zadanie - Pierwsza prędkość kosmiczna fizyka.biz 1

Grawitacja. =2,38 km/s. Promień Księżyca jest równy R=1737km. Zadanie - Pierwsza prędkość kosmiczna fizyka.biz 1 Obliczyć wysokość na jaką wzniesie się ciało rzucone na Księżycu pionowo do góry z prędkością v=1 m/s? Druga prędkość kosmiczna dla Księżyca ma wartość v =,38 km/s. Promień Księżyca jest równy R=1737km.

Bardziej szczegółowo

FIZYKA-egzamin opracowanie pozostałych pytań

FIZYKA-egzamin opracowanie pozostałych pytań FIZYKA-egzamin opracowanie pozostałych pytań Andrzej Przybyszewski Michał Witczak Marcin Talarek. Definicja pracy na odcinku A-B 2. Zdefiniować różnicę energii potencjalnych gdy ciało przenosimy z do B

Bardziej szczegółowo

Programowanie współbieżne WYKŁADY - CZ. 5EX. PRZYKŁAD. LICZBY PIERWSZE. Andrzej Baran

Programowanie współbieżne WYKŁADY - CZ. 5EX. PRZYKŁAD. LICZBY PIERWSZE. Andrzej Baran Programowanie współbieżne WYKŁADY - CZ. 5EX. PRZYKŁAD. LICZBY PIERWSZE. Andrzej Baran baran@kft.umcs.lublin.pl Liczby pierwsze I Program: pierwsze.f90 - znajdowanie liczb pierwszych w przedziale 2..n Metoda:

Bardziej szczegółowo

Symulacje komputerowe

Symulacje komputerowe Fizyka w modelowaniu i symulacjach komputerowych Jacek Matulewski (e-mail: jacek@fizyka.umk.pl) http://www.fizyka.umk.pl/~jacek/dydaktyka/modsym/ Symulacje komputerowe Dynamika bryły sztywnej Wersja: 8

Bardziej szczegółowo

Zasady zachowania. Fizyka I (Mechanika) Wykład VI:

Zasady zachowania. Fizyka I (Mechanika) Wykład VI: Zasady zachowania Fizyka I (Mechanika) Wykład VI: Zasady zachowania energii i pędu Zasada zachowania momentu pędu Zderzenia elastyczne Układ środka masy Zasada zachowania pędu II zasada dynamiki Pęd układu

Bardziej szczegółowo

V. RÓWNANIA RUCHU MECHANIKI KLASYCZNEJ Janusz Adamowski

V. RÓWNANIA RUCHU MECHANIKI KLASYCZNEJ Janusz Adamowski V. RÓWNANIA RUCHU MECHANIKI KLASYCZNEJ Janusz Adamowski 1 1 Wstęp Rozważamy ruch jednej cząstki klasycznej w jednym wymiarze. Otrzymane wyniki będzie można łatwo uogólnić na przypadek pojedynczej cząstki

Bardziej szczegółowo

Analiza zderzeń dwóch ciał sprężystych

Analiza zderzeń dwóch ciał sprężystych Ćwiczenie M5 Analiza zderzeń dwóch ciał sprężystych M5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest pomiar czasu zderzenia kul stalowych o różnych masach i prędkościach z nieruchomą, ciężką stalową przeszkodą.

Bardziej szczegółowo

MECHANIKA II. Dynamika układu punktów materialnych

MECHANIKA II. Dynamika układu punktów materialnych MECHANIKA II. Dynamika układu punktów materialnych Daniel Lewandowski Politechnika Wrocławska, Wydział Mechaniczny, Katedra Mechaniki i Inżynierii Materiałowej http://kmim.wm.pwr.edu.pl/lewandowski/ daniel.lewandowski@pwr.edu.pl

Bardziej szczegółowo

PRACA. MOC. ENERGIA. 1/20

PRACA. MOC. ENERGIA. 1/20 PRACA. MOC. ENERGIA. 1/20 Czym jest energia? Większość zjawisk w przyrodzie związana jest z przemianami energii. Energia może zostać przekazana od jednego ciała do drugiego lub ulec przemianie z jednej

Bardziej szczegółowo

GRAWITACJA MODUŁ 6 SCENARIUSZ TEMATYCZNY LEKCJA NR 2 FIZYKA ZAKRES ROZSZERZONY WIRTUALNE LABORATORIA FIZYCZNE NOWOCZESNĄ METODĄ NAUCZANIA.

GRAWITACJA MODUŁ 6 SCENARIUSZ TEMATYCZNY LEKCJA NR 2 FIZYKA ZAKRES ROZSZERZONY WIRTUALNE LABORATORIA FIZYCZNE NOWOCZESNĄ METODĄ NAUCZANIA. MODUŁ 6 SCENARIUSZ TEMATYCZNY GRAWITACJA OPRACOWANE W RAMACH PROJEKTU: FIZYKA ZAKRES ROZSZERZONY WIRTUALNE LABORATORIA FIZYCZNE NOWOCZESNĄ METODĄ NAUCZANIA. PROGRAM NAUCZANIA FIZYKI Z ELEMENTAMI TECHNOLOGII

Bardziej szczegółowo

Ń Ą Ę Ł Ł Ł Ł ź Ł Ł Ł Ł Ł Ł ź Ł Ł Ł Ł Ś Ś źć Ą ź ź ć ź ć Ś ć Ą ć Ż ć ć Ę ć Ą Ł Ł Ł ź Ś Ą ź Ą Ą Ł Ś Ą Ż Ą Ł Ł ć Ż Ś ź Ó ź Ó ć Ć ź Ś ć Ł ć ć ć ć ć ć Ą Ą Ą Ł Ą ć ć ć ć Ą Ł ź ć ćź ć ć ź Ś ć ć Ą Ą Ą ć Ą ć Ż

Bardziej szczegółowo

ć ć ć ć ć ć ć źć ć ć ć ć ć ć ź Ś ź ć ć ć Ż ć Ę ć ć ć ć ć ć Ę Ę ć ć ć Ż ź ź ź ć ć ć ć ć Ś ć ć ć ć ć Ż ćż ć ć ć ć ć ć Ż ć ć ć ć ź ć ź Ę ć ć ź ć ć Ś Ż ć ć ć Ą Ż ć ć ć Ę ć ć Ż ć ć ć Ś ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć

Bardziej szczegółowo

Ada95 przetwarzanie rozproszone

Ada95 przetwarzanie rozproszone Ada95 przetwarzanie rozproszone 1. Model systemu rozproszonego 2. Partycje i jednostki kompilacji 3. Glade narzędzie gnatdist język opisu konfiguracji 4. Przykład programu rozproszonego Model systemu rozproszonego

Bardziej szczegółowo

Ada95 przetwarzanie rozproszone

Ada95 przetwarzanie rozproszone 1 Ada95 przetwarzanie rozproszone 1. Model systemu rozproszonego 2. Partycje i jednostki kompilacji 3. Glade narzędzie gnatdist język opisu konfiguracji 4. Przykład programu rozproszonego 2 węzeł Model

Bardziej szczegółowo

Informatyka 1. Wyrażenia i instrukcje, złożoność obliczeniowa

Informatyka 1. Wyrażenia i instrukcje, złożoność obliczeniowa Informatyka 1 Wykład III Wyrażenia i instrukcje, złożoność obliczeniowa Robert Muszyński ZPCiR ICT PWr Zagadnienia: składnia wyrażeń, drzewa rozbioru gramatycznego i wyliczenia wartości wyrażeń, operatory

Bardziej szczegółowo

Rotacja. W układzie związanym z planetą: siła odśrodkowa i siła Coroilisa. Potencjał efektywny w najprostszym przypadku (przybliżenie Roche a):

Rotacja. W układzie związanym z planetą: siła odśrodkowa i siła Coroilisa. Potencjał efektywny w najprostszym przypadku (przybliżenie Roche a): Rotacja W układzie związanym z planetą: siła odśrodkowa i siła Coroilisa. Potencjał efektywny w najprostszym przypadku (przybliżenie Roche a): Φ = ω2 r 2 sin 2 (θ) 2 GM r Z porównania wartości potencjału

Bardziej szczegółowo

Wykład 2 - zagadnienie dwóch ciał (od praw Keplera do prawa powszechnego ciążenia i z powrotem..)

Wykład 2 - zagadnienie dwóch ciał (od praw Keplera do prawa powszechnego ciążenia i z powrotem..) Wykład 2 - zagadnienie dwóch ciał (od praw Keplera do prawa powszechnego ciążenia i z powrotem..) 24.02.2014 Prawa Keplera Na podstawie obserwacji zgromadzonych przez Tycho Brahe (głównie obserwacji Marsa)

Bardziej szczegółowo

Dokumentacja. Opcje europejskie PDE. Michał Grzelak

Dokumentacja. Opcje europejskie PDE. Michał Grzelak Dokumentacja Opcje europejskie PDE Michał Grzelak Spis treści 1 Ceny opcji z local volatility 2 1.1 Opcje plain vanilla z local volatility................. 2 1.2 Parametry greckie..........................

Bardziej szczegółowo

ć ż ź ć ć Ń ć ż ż ż ż ż ć ż ż ć ż Ź ż ż ż ż ź ź ż ż ń ż ćż ż ź ć ń ć Ń Ą ż ń ż ż ż ż ć ż ć ż ż Ń ż ż ń ż ć ż ń ż ń ż Ź ż ż ń ż ć ć ź ż ż ż ź ż ń ź ż ń ż Ń ć Ą Ę ż ż ć ń ć ż ż ń ż ż ż ć ć ć ń ż Ź ć ż ć

Bardziej szczegółowo

Ś ź ź Ś Ś Ź ć ź Ń ź Ś Ś ć ć Ź Ś ź Ź Ź Ń ź Ś ć Ł ź ź ć Ś ć ć ć ć Ś ź ź Ź Ń ź ź Ś ć Ś ź ć ź ź ć ź ź ć Ł Ź ź ź ź ź ź ć ź ź ć ź ć ć Ź ź ź Ń ź ź ć ź ź ć Ń Ś Ś Ź Ń Ś ź ć Ś ź ź ź ć Ś Ź Ń ź ź Ś ć Ź ź ć ć ź Ł ć

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki wykład 4

Podstawy fizyki wykład 4 Podstawy fizyki wykład 4 Dr Piotr Sitarek Instytut Fizyki, Politechnika Wrocławska Dynamika Obroty wielkości liniowe a kątowe energia kinetyczna w ruchu obrotowym moment bezwładności moment siły II zasada

Bardziej szczegółowo

Materiały pomocnicze 6 do zajęć wyrównawczych z Fizyki dla Inżynierii i Gospodarki Wodnej

Materiały pomocnicze 6 do zajęć wyrównawczych z Fizyki dla Inżynierii i Gospodarki Wodnej Materiały pomocnicze 6 do zajęć wyrównawczych z Fizyki dla Inżynierii i Gospodarki Wodnej 1. Energia mechaniczna. Energia mechaniczna dzieli się na energię kinetyczną i potencjalną. Energia kinetyczna

Bardziej szczegółowo

Ł ń ż Ó Ę ń ż Ą Ż Ż Ż ń ż ż ń ć ż Ł ć ć ć ż Ż ż Ó ż Ż ń ż ć ż ć Ż ż Ż ć ż ć ć Ż ń ż Ó ż ć Ż ć Ó ż ć ż Ó ń ż ź ń Ź ć ż ć ż Ż Ź ż Ł ż ż Ł ń Ą ż Ó ćż ż Ż ń ż ć ż ć Ż ż ć Ż ć Ż ć ż Ó Ó ż ć ć Ń ć ż ć ć ż ń

Bardziej szczegółowo

Wykład 9: Fale cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski

Wykład 9: Fale cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski Wykład 9: Fale cz. 1 dr inż. Zbigniew Szklarski szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ Klasyfikacja fal fale mechaniczne zaburzenie przemieszczające się w ośrodku sprężystym, fale elektromagnetyczne

Bardziej szczegółowo

ń ż ń ń ź ć ż ń ż ń ć ć ń ć ń ć ć Ź ń ć Ź ć ń ń ć ż ń ż ćź Ę ż ń ń ć ć ć ż ż ń ń Ę ć ć ń ż Ś Ś Ó Ź ń Ó ź Ś Ź Ę ż ń ż ź Ś ż ż ń ć ń ż ż ń Ż Ń Ź ż ż ć ć ż ć ń ż ż ń ń ń ć ń ż ć ź ć ń Ś Ę Ę ż Ę ń Ź ń Ó ż

Bardziej szczegółowo

Dynamika Newtonowska trzy zasady dynamiki

Dynamika Newtonowska trzy zasady dynamiki Dynamika Newtonowska trzy zasady dynamiki I. Zasada bezwładności Gdy działające siły równoważą się ciało fizyczne pozostaje w spoczynku lubporusza się ruchem prostoliniowym ze stałą prędkością. II. Zasada

Bardziej szczegółowo

ź ż ć ć Ę ż ż ż ż ż ż ż ć ż ź Ę ć ż ż ż Ę ż ż ż ż ż ż ż ź ź ż ż ć ź ź ż ź ź ć ź ż ź ć ź ź ć ź Ę ź ż ź ż ć Ę ż ż ż ć ż ż ż ź ż ż ż ż ż ż ż ć ć ż ż ż ż ż ż ż ż ż ż ż ż ż ż ż ż ż ż ż ć ć ć ć ć ć Ę ż Ę ż ż

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki. Wykład 2. Dr Piotr Sitarek. Instytut Fizyki, Politechnika Wrocławska

Podstawy fizyki. Wykład 2. Dr Piotr Sitarek. Instytut Fizyki, Politechnika Wrocławska Podstawy fizyki Wykład 2 Dr Piotr Sitarek Instytut Fizyki, Politechnika Wrocławska Janusz Andrzejewski 2 Dynamika Zasady dynamiki Newtona Układy inercjalne i nieinercjalne Siła Masa Przykłady sił Tarcie

Bardziej szczegółowo

Algorytmy i struktury danych

Algorytmy i struktury danych Algorytmy i struktury danych Proste algorytmy sortowania Witold Marańda maranda@dmcs.p.lodz.pl 1 Pojęcie sortowania Sortowaniem nazywa się proces ustawiania zbioru obiektów w określonym porządku Sortowanie

Bardziej szczegółowo

WYMIAROWANIE POŁĄCZENIA DŹWIGARA STALOWEGO Z ŻELBETOWĄ PŁYTĄ POMOSTU ZA POMOCĄ SWORZNI

WYMIAROWANIE POŁĄCZENIA DŹWIGARA STALOWEGO Z ŻELBETOWĄ PŁYTĄ POMOSTU ZA POMOCĄ SWORZNI Jednostki dodatkowe Jednostki dodatkowe: kn 10 3 N MPa 10 6 Pa GPa 10 9 Pa Warunek( a) := if ( a = 1, "spełniony", "nie spełniony" ) Jednostki dodatkowe WYMIAROWANIE POŁĄCZENIA DŹWIGARA STALOWEGO Z ŻELBETOWĄ

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY FIZYKI - WYKŁAD 2 DYNAMIKA: MASA PED SIŁA MOMENT PEDU ENERGIA MECHANICZNA. Piotr Nieżurawski.

PODSTAWY FIZYKI - WYKŁAD 2 DYNAMIKA: MASA PED SIŁA MOMENT PEDU ENERGIA MECHANICZNA. Piotr Nieżurawski. PODSTAWY FIZYKI - WYKŁAD 2 DYNAMIKA: MASA PED SIŁA MOMENT PEDU ENERGIA MECHANICZNA Piotr Nieżurawski pniez@fuw.edu.pl Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski http://www.fuw.edu.pl/~pniez/bioinformatyka/

Bardziej szczegółowo

Teoria kinetyczna gazów

Teoria kinetyczna gazów Teoria kinetyczna gazów Mikroskopowy model ciśnienia gazu wzór na ciśnienie gazu Mikroskopowa interpretacja temperatury Średnia energia cząsteczki gazu zasada ekwipartycji energii Czy ciepło właściwe przy

Bardziej szczegółowo

Podstawy Programowania semestr drugi. Wykład czternasty

Podstawy Programowania semestr drugi. Wykład czternasty Wykład czternasty 1. Polimorfizm Ostatni wykład zakończyliśmy stwierdzeniem, że możemy obiektowi dowolnej klasy przypisa ć obiekt klasy dziedziczącej po tej klasie. Przypisanie takie obejmuje jednak jedynie

Bardziej szczegółowo

Podstawy programowania 2. Temat: Drzewa binarne. Przygotował: mgr inż. Tomasz Michno

Podstawy programowania 2. Temat: Drzewa binarne. Przygotował: mgr inż. Tomasz Michno Instrukcja laboratoryjna 5 Podstawy programowania 2 Temat: Drzewa binarne Przygotował: mgr inż. Tomasz Michno 1 Wstęp teoretyczny Drzewa są jedną z częściej wykorzystywanych struktur danych. Reprezentują

Bardziej szczegółowo

ż Ż ż Ć Ż Ż ź ć ź ć ć ż Ó Ż ć Ż Ć ć ń ć Ż ć Ż ż ż Ó Ćż ż Ó ń Ó ż Ó ń Ę Ó Ż ż ń Ż ż ń ń ż ń ń ń ń ż ń ń ć ż ń Ó Ż ń ż ć ż Ó ć ć ż ć ć Ż ż ż ć Ćż Ż ż ć Ż Ó Ć ć Ż Ć ć ć ć ć ń Ż Ć Ó ż Ń Ż ć ć ż ć ż ź ń Ę ć

Bardziej szczegółowo

ź Ł Ą Ę Ź Ę Ę Ą Ę Ę Ę Ę Ę Ź Ą Ę Ą Ź Ę Ź Ó ć Ź Ó Ę Ź Ź ć ć Ę ć Ó Ó Ę Ę Ę Ę Ó Ę Ę ć Ć Ł Ó Ź ć ć ć Ę ć Ę Ł Ź Ź Ł ć ź ź Ę ć Ś Ą ć ć Ą ć Ś Ę Ź Ę Ź Ę ć Ó Ń Ę Ś Ę ź Ź Ę Ę Ć Ę Ń Ę Ę ć Ą Ę ć Ę ć Ę Ź Ę Ć Ę ź ć

Bardziej szczegółowo

Wstęp do programowania. Różne różności

Wstęp do programowania. Różne różności Wstęp do programowania Różne różności Typy danych Typ danych określa dwie rzeczy: Jak wartości danego typu są określane w pamięci Jakie operacje są dozwolone na obiektach danego typu 2 Rodzaje typów Proste

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki wykład 4

Podstawy fizyki wykład 4 Podstawy fizyki wykład 4 Dr Piotr Sitarek Katedra Fizyki Doświadczalnej, W11, PWr Dynamika Obroty wielkości liniowe a kątowe energia kinetyczna w ruchu obrotowym moment bezwładności moment siły II zasada

Bardziej szczegółowo

Ł Ą ż ż Ś Ą ż ż Ń Ę ż Ą ż ż Ą ć Ą ż ż Ą Ń ż ż Ę ż ż ż ż ćż ż Ś Ź ż Ź ć ż ż ż ż ż ć ż ż ć ż ć ż ż Ś ż ć ż ż ż ć ż ż ż ż ż ż ż Ź ż ć ż ż ż ć Ź ćż ż ć ż ż ż ż Ż Ń ż ż ż ż Ź ć ż ć ż ć ż ż ż ż ż ć ż ż ż Ź ć

Bardziej szczegółowo

Funkcje w PL/SQL Funkcja to nazwany blok języka PL/SQL. Jest przechowywana w bazie i musi zwracać wynik. Z reguły, funkcji utworzonych w PL/SQL-u

Funkcje w PL/SQL Funkcja to nazwany blok języka PL/SQL. Jest przechowywana w bazie i musi zwracać wynik. Z reguły, funkcji utworzonych w PL/SQL-u Funkcje w PL/SQL Funkcja to nazwany blok języka PL/SQL. Jest przechowywana w bazie i musi zwracać wynik. Z reguły, funkcji utworzonych w PL/SQL-u będziemy używać w taki sam sposób, jak wbudowanych funkcji

Bardziej szczegółowo

Całkowanie numeryczne - metoda prostokątów

Całkowanie numeryczne - metoda prostokątów Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Całkowanie numeryczne - metoda prostokątów W metodzie prostokątów korzystamy z definicji całki oznaczonej Riemanna, w której wartość całki interpretowana jest jako suma

Bardziej szczegółowo

Zagadnienie dwóch ciał

Zagadnienie dwóch ciał Zagadnienie dwóch ciał Rysunek : Rysunek ilustrujący zagadnienie dwóch ciał. Wektor R określa położenie środka masy, wektor x położenie masy m, a wektor x 2 położenie masy m 2. Położenie masy m 2 względem

Bardziej szczegółowo

Wstęp do programowania. Drzewa. Piotr Chrząstowski-Wachtel

Wstęp do programowania. Drzewa. Piotr Chrząstowski-Wachtel Wstęp do programowania Drzewa Piotr Chrząstowski-Wachtel Drzewa Drzewa definiują matematycy, jako spójne nieskierowane grafy bez cykli. Równoważne określenia: Spójne grafy o n wierzchołkach i n-1 krawędziach

Bardziej szczegółowo

Ł Ż ć Ż Ż ź Ż ć Ż ć ć Ź ć ć ć ć ć Ó ć Ś Ź Ż Ż Ź ć ć Ź Ź Ź ć ć Ż Ź ć Ż Ż Ź Ź Ź Ź Ż Ł Ż ć ć ć Ż Ż ć Ź Ż Ó Ż Ź Ż ć ć Ż Ź Ź Ż Ó Ż ć ć ć ć ć Ż ć ć Ł Ż Ó Ź Ż Ż Ż Ó ć ć Ó Ę ć Ź ć Ż ź Ż Ż ć Ć Ó Ż ć ć ć ćż Ź ć

Bardziej szczegółowo

Języki Programowania. Dobre praktyki. Wojciech Sobieski

Języki Programowania. Dobre praktyki. Wojciech Sobieski Języki Programowania Dobre praktyki Wojciech Sobieski Olsztyn, 2001-2016 Dobre praktyki zasady pisania kodu źródłowego: poprawiające czytelność ułatwiające wprowadzenie zmian i modyfikacji (nawet po dłuższym

Bardziej szczegółowo

ź ź Ż ź ź ź ć ć ÓŁ ź ćź ć ć ć ć Ó Ó ć ź ć ć ć ć ć ć ź ź ź Ś Ó ć ć ć Ć ć ź ć Ę ź Ś ć Ś ć Ź ć ć ź ź ć ć ć ć ć ć ć ź ź ć ć Ś ź Ś Ś ź ź Ś Ś Ś ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ź ć ź Ć ź Ś Ś Ś ź Ś Ż ć ź ź ź ź ć ć ź ź ć ć

Bardziej szczegółowo

Ś Ś Ń Ł Ś ÓŁ ż Ż ż Ż ćż ż Ź ż Ż ć ż ć ź ż Ę Ż Ę ć ż ż ż ż ż ż ź ż ż ż ż Ż ć ż ć Ż Ż ć ż Ó ź Ż Ż Ź ż ż Ż ż Ż Ż ż ż ć ć Ż ż ć ż Ż Ść ć ż ć ż ć ć Ż ć ż Ż Ż ż ć ż ż Ó Ż ć ż ć ż ż ć ż ż Ż ć Ż ź Ę ć Ó ź Ż ć

Bardziej szczegółowo

Rodzaje zadań w nauczaniu fizyki

Rodzaje zadań w nauczaniu fizyki Jan Tomczak Rodzaje zadań w nauczaniu fizyki Typologia zadań pisemnych wg. prof. B. Niemierki obejmuje 2 rodzaje, 6 form oraz 15 typów zadań. Rodzaj: Forma: Typ: Otwarte Rozszerzonej odpowiedzi - czynności

Bardziej szczegółowo

FIZYKA. Wstęp cz.2. Dr inż. Zbigniew Szklarski. Katedra Elektroniki, paw. C-1, pok

FIZYKA. Wstęp cz.2. Dr inż. Zbigniew Szklarski. Katedra Elektroniki, paw. C-1, pok Wstęp cz. IZYKA Dr inż. Zbigniew Szklarski Katedra Elektroniki, paw. C-, pok.3 szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ Zastosowanie rachunku różniczkowego w fizyce V t s V s t V ds PRZYKŁAD:

Bardziej szczegółowo

SQL 4 Structured Query Lenguage

SQL 4 Structured Query Lenguage Wykład 5 SQL 4 Structured Query Lenguage Instrukcje sterowania danymi Bazy Danych - A. Dawid 2011 1 CREATE USER Tworzy nowego użytkownika Składnia CREATE USER specyfikacja użytkownika [, specyfikacja użytkownika]...

Bardziej szczegółowo

ć Ę Ź ć Ń Ą ź Ę Ą Ę Ż Ą ć Ż Ą Ź Ą ć Ą Ż Ę Ó ź ć Ą Ą Ę Ą Ą Ą Ą ć ź Ś ć ć ć ć Ś Ę ć ć ć ź Ą ć ć Ą ć ć Ź ć ć ć Ę ć ć ć Ź ć Ą Ń Ń ć ć Ą ć Ą ć ć Ż ć ź Ó Ż ć ć ć Ą ć Ó Ż ć ć Ą Ę Ą ć Ż ć ć Ó Ó Ż ź ć Ż Ę Ż ź Ż

Bardziej szczegółowo

POL-index Polska Baza Cytowań

POL-index Polska Baza Cytowań Poznań, BBD13 POL-index Polska Baza Cytowań Wojciech Fenrich w.fenrich@icm.edu.pl Geneza "Brak PIF" - czysto formalna ocena czasopism humanistycznych i społecznych w części B wykazu czasopism punktowanych.

Bardziej szczegółowo

Atomowa budowa materii

Atomowa budowa materii Atomowa budowa materii Wszystkie obiekty materialne zbudowane są z tych samych elementów cząstek elementarnych Cząstki elementarne oddziałują tylko kilkoma sposobami oddziaływania wymieniając kwanty pól

Bardziej szczegółowo

Fizyka I. Kolokwium

Fizyka I. Kolokwium Fizyka I. Kolokwium 13.01.2014 Wersja A UWAGA: rozwiązania zadań powinny być czytelne, uporządkowane i opatrzone takimi komentarzami, by tok rozumowania był jasny dla sprawdzającego. Wynik należy przedstawić

Bardziej szczegółowo

Wstęp do programowania 2

Wstęp do programowania 2 Wstęp do programowania 2 wykład 6 typy dostępu c.d Agata Półrola Wydział Matematyki UŁ 2005/2006 http://www.math.uni.lodz.pl/~polrola Przykład wykorzystania typów dostępu zob. pakiet rodzajowy listapak

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania fundamentalne

Oddziaływania fundamentalne Oddziaływania fundamentalne Silne: krótkozasięgowe (10-15 m). Siła rośnie ze wzrostem odległości. Znaczna siła oddziaływania. Elektromagnetyczne: nieskończony zasięg, siła maleje z kwadratem odległości.

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do programowania w języku FORTRAN

Wprowadzenie do programowania w języku FORTRAN Wprowadzenie do programowania w języku FORTRAN Wprowadzenie Fortran jest językiem programowania zorientowanym głównie na zagadnienia matematyczne i zastosowania inżynierskie. Nazwa jest akronimem słów

Bardziej szczegółowo

Metody numeryczne. Janusz Szwabiński. nm_slides-7.tex Metody numeryczne Janusz Szwabiński 11/11/ :45 p.

Metody numeryczne. Janusz Szwabiński. nm_slides-7.tex Metody numeryczne Janusz Szwabiński 11/11/ :45 p. Metody numeryczne Układy równań liniowych, część I Janusz Szwabiński szwabin@ift.uni.wroc.pl nm_slides-7.tex Metody numeryczne Janusz Szwabiński //2002 2:45 p./83 Układy równań liniowych, część I. Pojęcia

Bardziej szczegółowo

Ć Ą Ł Ł Ó ó ó ó Ż ó ż ż ż ó ó ó Ś ż Ż Ź ó ż ż Ó ó ó Ź ż Ż ó ó Ź ż ż ó ó ć Ó Ż ó ó ż ź ż ż ż ż ć Ó ó ć Ś ó ó ó ó ż ó ó ż ż ó ż ó Ś ó Ź ó Ż ó ż Ś ż ó ż ó ż Ź Ź Ż ó ż ó Ś ó ż ć ż ż ó ó Ż ó Ź ó ó ó Ó ó ć Ż

Bardziej szczegółowo

Programowanie strukturalne. Opis ogólny programu w Turbo Pascalu

Programowanie strukturalne. Opis ogólny programu w Turbo Pascalu Programowanie strukturalne Opis ogólny programu w Turbo Pascalu STRUKTURA PROGRAMU W TURBO PASCALU Program nazwa; } nagłówek programu uses nazwy modułów; } blok deklaracji modułów const } blok deklaracji

Bardziej szczegółowo

SIŁA JAKO PRZYCZYNA ZMIAN RUCHU MODUŁ I: WSTĘP TEORETYCZNY

SIŁA JAKO PRZYCZYNA ZMIAN RUCHU MODUŁ I: WSTĘP TEORETYCZNY SIŁA JAKO PRZYCZYNA ZMIAN RUCHU MODUŁ I: WSTĘP TEORETYCZNY Opracowanie: Agnieszka Janusz-Szczytyńska www.fraktaledu.mamfirme.pl TREŚCI MODUŁU: 1. Dodawanie sił o tych samych kierunkach 2. Dodawanie sił

Bardziej szczegółowo

autor: Włodzimierz Wolczyński rozwiązywał (a)... ARKUSIK 13 RUCH OBROTOWY BRYŁY SZTYWNEJ. CZĘŚĆ 3

autor: Włodzimierz Wolczyński rozwiązywał (a)... ARKUSIK 13 RUCH OBROTOWY BRYŁY SZTYWNEJ. CZĘŚĆ 3 autor: Włodzimierz Wolczyński rozwiązywał (a)... ARKUSIK 13 RUCH OBROTOWY BRYŁY SZTYWNEJ. CZĘŚĆ 3 Rozwiązanie zadań należy zapisać w wyznaczonych miejscach pod treścią zadania PYTANIA ZAMKNIĘTE Zadanie

Bardziej szczegółowo

Programowanie. programowania. Klasa 3 Lekcja 9 PASCAL & C++

Programowanie. programowania. Klasa 3 Lekcja 9 PASCAL & C++ Programowanie Wstęp p do programowania Klasa 3 Lekcja 9 PASCAL & C++ Język programowania Do przedstawiania algorytmów w postaci programów służą języki programowania. Tylko algorytm zapisany w postaci programu

Bardziej szczegółowo

(U.13) Atom wodoropodobny

(U.13) Atom wodoropodobny 3.10.200 3. U.13 Atom wodoropodobny 122 Rozdział 3 U.13 Atom wodoropodobny 3.1 Model Bohra przypomnienie Zaznaczmy na wstępie o czym już wspominaliśmy w kontekście zasady nieoznaczoności, że model Bohra

Bardziej szczegółowo

DEKLARACJA ZGODNOŒCI (DECLARATION OF CONFORMITY) Nr 1/2013

DEKLARACJA ZGODNOŒCI (DECLARATION OF CONFORMITY) Nr 1/2013 Nr 1/2013 Typ (type): Pellas.Mini Nr 2/2013 Typ (type): Pellas.Mini 35 Nr 3/2013 Typ (type): Pellas.44 Nr 4/2013 Typ (type): Pellas.70 Nr 5/2013 Typ (type): Pellas.100 Nr 6/2013 Typ (type): Pellas.150

Bardziej szczegółowo

Zasada zachowania pędu

Zasada zachowania pędu Zasada zachowania pędu Zasada zachowania pędu Układ izolowany Układem izolowanym nazwiemy układ, w którym każde ciało może w dowolny sposób oddziaływać z innymi elementami układu, ale brak jest oddziaływań

Bardziej szczegółowo