KURS A1, A2 JAPOŃSKII. Kurs. dla początkujących. Dobr y na start! ebook

Transkrypt

1 KURS A1, A2 JAPOŃSKII Kurs Dobr y na start! dla początkujących ebook

2 japoński Kurs dla początkujących

3 Autorka: Karolina Kuran Konsultacja językowa: Shoko Nakayama Redaktor serii: Anna Laskowska Korekta: Marek Kowalik Projekt okładki serii i opracowanie graficzne: Klara Perepłyś-Pająk Zdjęcie na okładce: Wang Tom, Sorapong Chaipanya / 123rf.com Copyright by Wydawnictwo Lingo sp. j., Warszawa Wydawnictwa Lingo szukaj też na: ISBN: ISBN wydania elektronicznego: Skład i łamanie: Klara Perepłyś-Pająk

4 Spis treści S p i s t r e ś c i Wstęp... 7 Lekcja 1. Hajimemashite! 初めまして! Zacznijmy tę znajomość Wymowa i gramatyka: szyk zdania; partykuły; jeżeli chodzi o X, to jest Y. X wa Y desu; spójnik frazowy ga... 8 Lekcja 2. Kore wa nan desu ka? これは何ですか? Cóż to jest? Gramatyka: Kore, sore, are, dore?; czyje to jest?, szyk zdania i składnia; partykuły kończące zdanie: yo, ne, ga Lekcja 3. Lekcja 4. Anna-san no kaban wa, donna kaban desu ka? アンナさんのかばんはどんなかばんですか? Jaka jest twoja torba, Anno? Gramatyka: kono/sono/ano/dono; jaki, jaka, jakie?; potwierdzanie/zaprzeczanie; I-przymiotniki; forma łączna I-przymiotników; natężenie cechy; szyk zdania; opuszczanie powtórzonego rzeczownika Denwa bangō wa nan ban desu ka? 電話番号は何番ですか? Jaki jest twój numer telefonu? Gramatyka: liczebniki główne; klasyfikatory; pytanie o godzinę: (Ima) Nan ji desu ka? Lekcja 5. Powtórka materiału Lekcja 6. Nōto ga nan satsu arimasu ka? ノートが何冊ありますか? Ile jest zeszytów? Gramatyka: klasyfikatory; czasowniki imasu/arimasu

5 S p i s t r e ś c i Lekcja 7. Lekcja 8. Lekcja 9. Amari omoshirokunai ryūgakusei あまり面白くない留学生 Mało interesująca studentka z wymiany Gramatyka: Czasowniki forma uprzejma czasu teraźniejszoprzyszłego; partykuły, okoliczniki czasu, miejsca i sposobu; dni tygodnia Pātii de パーティーで Na imprezie Gramatyka: wyrażenia utarte i formy grzecznościowe; NA-przymiotniki; forma łączna NA-przymiotników; honoryfikatywność Kinō wa arigatō gozaimashita! 昨日はありがとうございました! Dzięki za wczoraj! Gramatyka: czas przeszły: czasowniki, przymiotniki, rzeczowniki; partykuła kara: ponieważ, dlatego, że Lekcja 10. Powtórka materiału Lekcja 11. Hon ya wa doko desu ka? 本屋はどこですか? Gdzie jest księgarnia? Gramatyka: położenie miejsc i przedmiotów w przestrzeni, pytanie o położenie; ile czasu zajmuje...?; partykuła made Lekcja 12. Eigakan ni ikimashō! 映画館に行きましょう! Chodźmy do kina! Gramatyka: wyrażanie propozycji; forma łączna czasownika (forma -te); wyrażenie prośby Lekcja 13. Tegami o okuri ni ikimasu 手紙を送りに行きます Idę wysłać list Gramatyka: ni ikimasu ; partykuła ni dopełnienie dalsze; data: miesiące i dni; wiek; określenia czasu

6 S p i s t r e ś c i Lekcja 14. Tomodachi ni narimashita ne 友達になりましたね No, to się zaprzyjaźniłyście Gramatyka: czasownik narimasu zmiana sytuacji lub stanu; piękną mamy dziś pogodę!; pory roku Lekcja 15. Lekcja 16. Lekcja 17. Powtórka materiału Kyō wa zutto ame ga futte imasu 今日はずっと雨が降っています Dziś cały czas pada deszcz Gramatyka: -te imasu czynność ciągła; rozmowa telefoniczna Ryō no daidokoro de 寮の台所で W kuchni w akademiku Gramatyka: pozwolenie i zakaz; proszę, nie rób tego: -NAIDE kudasai Lekcja 18. Kaimono ni ikimashō! 買い物に行きましょう! Chodźmy na zakupy! Gramatyka: chcę ; idziemy na zakupy!; jeszcze kilka słów o kolorach Lekcja 19. Shumi wa nan desu ka? 趣味は何ですか? Masz jakieś hobby? Gramatyka: co lubisz robić?; a czy jesteś w tym dobry? Lekcja 20. Powtórka materiału Tablice Czasowniki Słowniczek japońsko-polski Dla dociekliwych

7

8 Wstęp W s t ę p Japoński. Kurs dla początkujących Jeśli szukasz podręcznika, który pozwoli Ci szybko nauczyć się języka japońskiego i umożliwi swobodną komunikację w codziennych sytuacjach kurs Lingo jest w sam raz dla Ciebie! Zadaniem naszej książki jest skutecznie wprowadzić Cię w specyfikę języka japońskiego. Każda lekcja składa się z dialogu wraz z tłumaczeniem, porcji najważniejszych słówek i zwrotów a także zwięzłego objaśnienia gramatyki. Każdą lekcję kończymy ćwiczeniami wraz z kluczem i ciekawostką. Po kolejnych pięciu lekcjach masz możliwość zrobienia szybkiej powtórki i sprawdzić, czy dobrze opanowałeś zagadnienia. Dla ułatwienia i wygody na końcu książki zamieściliśmy przydatne materiały dodatkowe: tablice, wykaz czasowników, słowniczek i coś dla dociekliwych. Wierzymy, że z kursem Lingo nauka języka japońskiego stanie się czystą przyjemnością! Autorka i zespół Lingo 7

9 1. H a j i m e m a s h i t e! Hajimemashite! 初めまして! Yamamoto: Sumimasen Anna-san desu ka? 山本 : すみませんアンナさんですか? Anna: Hai, watashi wa Anna desu. Hajimemashite! アンナ : はい私はアンナです初めまして! Yamamoto: Hajimemashite. Boku wa Yamamoto Kōichi desu. Yoroshiku onegai shimasu. 山本 : 初めまして僕は山本幸一ですよろしくお願いします Anna: Dōzo yoroshiku onegai shimasu. Yamamoto-sensei wa Nihonjin desu ka? アンナ : どうぞよろしくお願いします山本先生は日本人ですか? Yamamoto: Mochiron, boku wa Nihonjin desu ga kyōshi dewa arimasen. Tōdai no gakusei desu. Anna-san wa Amerikajin desu ka? 山本 : もちろん僕は日本人ですが教師ではありません東大の学生ですアンナさんはアメリカ人ですか? Anna: Watashi wa Amerikajin dewa arimasen. Pōrandojin desu. Warushawa Daigaku no gakusei desu. アンナ : 私はアメリカ人ではありませんポーランド人ですワルシャワ大学の学生です Yamamoto: Aa, sō desu ka. 山本 : ああそうですか Tłumaczenie (Zacznijmy tę znajomość) Yamamoto: Przepraszam, czy pani Anna? Anna: Tak, [ja] jestem Anna. Bardzo mi miło! Yamamoto: Miło mi, jestem Koichi Yamamoto. Polecam się [pani]. Anna: Proszę mnie dobrze traktować. Pan profesor Yamamoto jest Japończykiem? Yamamoto: Oczywiście, jestem Japończykiem ale nie nauczycielem. Jestem studentem Uniwersytetu Tokijskiego. Czy pani Anna jest Amerykanką? Anna: Nie jestem Amerykanką, jestem Polką. Jestem studentką Uniwersytetu Warszawskiego. Yamamoto: Ach, rozumiem 8

10 lekcja 1 Słówka i zwroty Hajimemashite. Miło mi. Dosłownie oznacza Rozpoczynając; Na początku i pojawia się PRZED nazwiskiem osoby, która przedstawia się komuś po raz pierwszy. (Dōzo) Yoroshiku onegai shimasu. Używane również w znaczeniu Proszę, polecam się, gdy prosimy kogoś o przysługę: kiedy pojawia się jednak PO nazwisku osoby, która się komuś przedstawia, oznacza dosłownie Proszę mnie dobrze traktować i stosowane jest jako otwarcie relacji na stopie towarzyskiej lub zawodowej. Aa, sō desu ka. Ach, [więc to] tak, rozumiem ああそうですか daigaku uniwersytet 大学 ga, ale が gakusei uczeń, student 学生 hai tak はい iie nie いいえ hon książka 本 isha lekarz 医者 kyōshi nauczyciel 教師 mochiron oczywiście もちろん shain pracownik firmy 社員 sumimasen przepraszam すみません Tōdai = Tōkyō Daigaku Uniwersytet Tokijski 東大 = 東京大学 Warushawa Warszawa ワルシャワ Nazwy krajów i narodowości Kraj Kuni 国 Narodowość Kokuseki 国籍 Polska Pōrando ポーランド Pōrandojin ポーランド人 Japonia Nihon 日本 Nihonjin 日本人 9

11 H a j i m e m a s h i t e! USA Amerika アメリカ Amerikajin アメリカ人 Wielka Brytania Igirisu イギリス Igirisujin イギリス人 Niemcy Doitsu ドイツ Doitsujin ドイツ人 Nazwę narodowości zawsze tworzymy przez dodanie do nazwy kraju końcówki -jin. Uwaga! Rzeczowniki japońskie nie odmieniają się przez rodzaje ani przez liczby: Nihonjin znaczy zarówno Japończyk, jak i Japonka czy Japończycy (tak samo w pozostałych przypadkach). Wymowa Samogłoski a, i, u, e, o wymawiamy jak w języku polskim. Samogłoski oznaczone w zapisie jako ā, ū, ē, ō oraz ii to dźwięki długie, wybrzmiewające w wymowie około dwa razy dłużej. Jeżeli samogłoska u występuje na końcu wyrazu, po spółgłosce s, pomija się ją w wymowie: np. desu à [des], shimasu à [śimas]. Większość spółgłosek wymawiamy podobnie jak po polsku należy jednak zwrócić uwagę na następujące głoski: Ch czytamy jak ć, J czytamy jak dź, N przez b czytamy jak m, Sh czytamy jak ś, Ts czytamy jak c, W czytamy jak polskie ł, Y czytamy jak j, Z czytamy jako dźwięk pomiędzy dz i z. 10

12 lekcja 1 Określenia grzecznościowe Zwracając się do kogoś w języku japońskim, używamy przeważnie nazwiska tej osoby (które stawiane jest zwykle PRZED imieniem, np.: Jan Kowalski, Anna Kowalska ale Yamamoto Koichi, Yamamoto Junko), chyba że jest to osoba bardzo nam bliska i dobrze znana lub poproszono nas o zwracanie się do niej po imieniu. Zamiast polskiego pan / pani / państwo możemy wybrać spośród kilku form grzecznościowych, stawianych PO nazwisku lub imieniu: -San najbardziej uniwersalne, neutralne określenie, -Kun stosowane głównie do młodych mężczyzn i chłopców, młodszych stażem kolegów ze szkoły i pracy itp., -Chan do małych dziewczynek oraz bliskich przyjaciółek (od pewnego wieku może stwarzać wrażenie infantylności), -Sama o stopień grzeczniejsza forma -san, -Sensei dosłownie: mistrz, nauczyciel. Zwracamy się tak do nauczycieli i profesorów, a także do lekarzy, naukowców i wybitnych specjalistów w jakiejś dziedzinie wiedzy. Uwaga! Słowo to NIE JEST nazwą zawodu! Zaimki osobowe Również o samych sobie możemy mówić na wiele sposobów JA watashi (najpopularniejsza, neutralna forma, stosowna dla obu płci), boku (forma męskoosobowa, używana głównie przez młodszych mężczyzn lub mocno wyemancypowane dziewczyny), ore (ja męskoosobowe, potoczne, dla prawdziwych macho ), atashi (miękkie, kobiece ja) i wiele innych, TY anata, anta (bardziej niegrzeczne i lekceważące), sochira (nacechowane szacunkiem): najczęściej jednak zamiast tego zaimka używa się formy nazwisko/imię + san/kun/chan itp., ON kare, ONA kanojo, 11

13 H a j i m e m a s h i t e! MY watashi-tachi, boku-tachi, boku-ra, ore-tachi, ore-ra, atashi-tachi, WY anata-tachi, anta-tachi, anta-ra oraz forma nazwisko/imię + san/kun/ chan/sensei + tachi (przybiera wówczas także znaczenie państwo ), ONI kare-ra, ONE kanojo-tachi. Gramatyka 1. Szyk zdania W języku polskim, tak jak w większości języków europejskich, stosujemy tak zwany szyk SVO Subject, Verb, Object, czyli: podmiot orzeczenie dopełnienie, na przykład: Ja jestem Polakiem./Ja jem kanapkę. W języku japońskim spotykamy się z szykiem SOV Subject, Object, Verb (podmiot dopełnienie czasownik), co oznacza, że podane powyżej zdania brzmiałyby po japońsku (dosłownie): Ja Polakiem jestem./ja kanapkę jem. Różnica ta może stanowić wyzwanie dla początkujących użytkowników japońskiego, ale nie martw się: nasze ćwiczenia pomogą Ci poradzić sobie z tym wyzwaniem. 2. Partykuły Japoński nie jest językiem fleksyjnym nie odmienia się przez przypadki, osoby czy liczby w związku z czym funkcję form odmiennych spotykanych w języku polskim przejęły tutaj inne części zdania. Partykuły to drobne, jednosylabowe wstawki, które określają części zdania oraz ich funkcje w danej wypowiedzi. Poniżej znajdziesz kilka najbardziej podstawowych, a w dalszej części podręcznika poznasz kolejne. 12

14 lekcja 1 Partykuła WA wprowadza temat zdania, stojący przed nią. Watashi wa Ja /Jeżeli chodzi o mnie, to ; zwykle tłumaczone po prostu jako ja. Watashi wa Pōrandojin desu. [Jeżeli chodzi o mnie, to] jestem Polakiem/Polką. Yamamoto-san wa Nihonjin desu. [Jeżeli chodzi o/ Natomiast] pan Yamamoto jest Japończykiem. Partykułę tę stosujemy również dla wyrażenia kontrastu: Watashi wa Pōrandojin desu ga, Yamamoto-san wa Nihonjin desu. [Jeżeli chodzi o mnie, to] Ja jestem Polką, ale [jeżeli chodzi o pana Yamamoto, to] pan Yamamoto jest Japończykiem. Ten niuans ujawni się w pełni w dalszej części podręcznika. Partykuła KA tworzenie pytania Aby zamienić twierdzenie na pytanie, wystarczy dodać na końcu zdania partykułę ka : Yamamoto-san wa Nihonjin desu. Yamamoto-san wa Nijonjin desu ka? Pan Yamamoto jest Japończykiem. Czy pan Yamamoto jest Japończykiem? Partykuła MO Partykuła mo oznacza też : jeżeli stoi w miejscu wa, temat wypowiedzi się zmienia, ale ma tę samą cechę, co poprzedni, np.: Watashi wa gakusei desu. Yamamoto-san mo gakusei desu. Ja jestem studentką. Pan Yamamoto też jest studentem. Partykuła NO dopełniacz Jeżeli między dwoma rzeczownikami stoi no, oznacza to, że drugi z rzeczowników przynależy do pierwszego, np.: Tōdai no gakusei student (czego?) Uniwersytetu Tokijskiego 13

15 H a j i m e m a s h i t e! Watashi no hon książka (czyja?) moja = moja książka Nihongo no hon książka po japońsku 3. Jeżeli chodzi o X, to jest Y. X wa Y desu Desu jestem/jesteś/jest/jesteśmy/jesteście/są. Używając konstrukcji X wa Y desu ([Jeżeli chodzi o] X [,to] jest Y), możemy między innymi udzielić informacji o swoim imieniu, nazwisku, narodowości lub zawodzie: Watashi wa Anna desu. Jestem/Mam na imię Anna. Watashi wa Pōrandojin desu. Jestem Polką. Watashi wa gakusei desu. Jestem uczennicą/studentką. Dopóki temat wypowiedzi się nie zmienia, fraza z wa nie musi się powtarzać w kolejnych zdaniach: Watashi wa Anna desu. Pōrandojin desu. Yamamoto-san wa Nihonjin desu. Jestem Anna [i] jestem Polką. Pan Yamamoto jest Japończykiem. Zaprzeczeniem desu jest dewa arimasen: Watashi wa Anna desu. Pōrandojin desu. Nihonjin dewa arimasen. Jestem Anna. Jestem Polką. Nie jestem Japonką. 4. Spójnik frazowy ga (1) W celu połączenia dwóch zdań o przeciwstawnym znaczeniu używamy spójnika ga oznaczającego tyle, co polskie ale : Watashi wa Nihonjin desu ga, kyōshi dewa arimasen. Jestem Japończykiem, ale nie jestem nauczycielem. 14

16 lekcja 1 Ciekawostka Zwracając się do kogoś na ty, nawet jeżeli jest to osoba bardzo z nami zaprzyjaźniona, użyjemy zwykle jej imienia lub nazwiska plus opcjonalnie zwrotu grzecznościowego a nie zaimka anata. Jest on całkowicie poprawny z gramatycznego punktu widzenia, ale użycie tego słowa może nieść ze sobą odcień lekceważenia lub zbytniej poufałości w stosunku do naszego rozmówcy. Słowa tego używają często kobiety, zwracające się do ukochanych lub małżonków. Ćwiczenia 1. Prawda czy fałsz? Oznacz prawdziwość podanych informacji, wybierając P lub F. Zaproponuj prawidłowe wersje fałszywych zdań. 1. Anna-san wa gakusei desu. 2. Yamamoto-san wa isha desu. 3. Yamamoto-san wa Nihonjin dewa arimasen. 4. Anna-san wa Pōrandojin desu. 5. Anna-san wa Tōkyō Daigaku no kyōshi desu. 2. Uzupełnił podane zdania. 1. Anna jest studentką. Anna-san... gakusei Czy pan Yamamoto jest nauczycielem? Yamamoto-... wa... desu...? 15

17 H a j i m e m a s h i t e 3. Tomasz jest wykładowcą na Uniwersytecie Warszawskim. Tomasz-... wa Warushawa... no... desu. 4. Mała Maggie nie jest Amerykanką. Jest Angielką. Maggie-... wa Amerikajin desu. 5. Ja nie jestem lekarzem, jestem studentem.... wa... dewa arimasen.... desu. Klucz do ćwiczeń Prawda. 2. Fałsz, Yamamoto-san wa gakusei desu. 3. Fałsz, Yamamoto-san wa Nihonjin desu. 4. Prawda. 5. Fałsz, Anna-san wa Warushawa Daigaku no gakusei desu wa, desu. 2. san, kyōshi, ka. 3. sensei/san, Daigaku, kyōshi. 4. chan, dewa, arimasen, Igirisujin. 5. Watashi, isha, gakusei. 16