WSPIERAMY EUROPARLAMENTARZYSTÓW

Transkrypt

1 WSPIERAMY EUROPARLAMENTARZYSTÓW

2 5 / WALKA ZE ZMIANĄ KLIMATU W NARZĘDZIA DZIAŁAŃ UE 5 / WALKA ZE ZMIANĄ KLIMATU W NARZĘDZIA DZIAŁAŃ UE Walka ze zmianą klimatu będzie wymagać globalnego działania, jednak nawet ambitne, międzynarodowe porozumienie stanowić będzie jedynie architekturę zmian, nie zapewni jednak samych zmian w Europie. UE musi zapewnić strukturę polityki, dzięki której państwa członkowskie mogą podejmować wysiłki związane ze zmniejszeniem emisji i przystosowaniem się do niej. Zmniejszenie emisji (ograniczenie emisji gazów cieplarnianych) koncentruje się na próbie uniknięcia katastroficznych zmian klimatu. Przystosowanie się (wzrost elastyczności systemów naturalnych i społeczności) polega na zarządzaniu skutkami niemożliwymi do uniknięcia, biorąc pod uwagę historyczną skalę emisji gazów cieplarnianych. Oba te działania wymagają jednoczesności. Europa posiada już pewien zakres zasad, szczególnie w odniesieniu do zmniejszenia emisji. Do wysuwających się na czoło wyzwań należą: zapewnienie wydajnego wdrożenia istniejących środków, maksymalizacja szans poprzez przesunięcie gospodarek europejskich na ścieżkę niskowęglową oraz wprowadzenie nowych mechanizmów dalej zmniejszających europejskie poziomy emisji oraz zarządzających poziomem przystosowania.

3 REDUKCJA EMISJI - EUROPEJSKIE WYSIŁKI NA RZECZ ZMNIEJSZENIA EMISJI Dominującym celem unijnych wysiłków zmierzających do redukcji emisji jest ograniczenie globalnego ocieplenia do 2 C ponad temperaturę z okresu przedindustrialnego. Celem tych działań jest minimalizacja ryzyka katastroficznych zmian klimatu. Produkcja energii w procesie spalania paliw kopalnych oraz jej nieefektywna konsumpcja są kluczowymi źródłami europejskiej emisji powodującej efekt cieplarniany. Podczas gdy emisja gazów cieplarnianych związana jest z procesami przemysłowymi, produkcją, rolnictwem, gospodarką odpadami (a tego typu emisja też powinna być minimalizowana), także korzystanie przez nas ze związanej z węglem elektryczności, ogrzewania i transportu ma niebagatelne znaczenie (przyczyniając się do 58% emisji gazów cieplarnianych w Europie w roku 2007). Podjęcie problemów energetycznych wymaga trzystopniowych wysiłków: zwiększonej wydajności energetycznej, zwiększonego wykorzystania niskowęglowych źródeł energii oraz zmniejszonego wykorzystania paliw kopalnych. Krótko mówiąc, musimy zmienić sposób, w jaki produkujemy energię, a także mniej jej zużywać. Nawet w państwach członkowskich wskazywanych powszechnie jako liderzy energii odnawialnej, wzrostowi produkcji energii ze źródeł odnawialnych z największym trudem towarzyszy jednoczesny spadek wykorzystania paliw kopalnych. ZARZĄDZANIE EMISJĄ W EUROPIE Istniejące prawodawstwo ustanawia dla Europy wiążący cel redukcji emisji do roku 2020 w wysokości 20% względem poziomów z roku 1990 (zwiększający się do 30% zależnie od charakteru międzynarodowego porozumienia z Kopenhagi, zobacz punkt 4). Poziom wysiłków związanych z redukcją emisji gazów cieplarnianych wymagany przez 27 państw członkowskich różni się w zależności od względnej zamożności każdego z krajów oraz poziomu wysiłków podjętych dotychczas. Celem takiego działania jest zapewnienie osiągnięcia celów dotyczących redukcji w Europie w sposób sprawiedliwy. Europejska polityka w sprawie klimatu sięga korzeniami ponad dekadę wstecz i wykorzystuje system handlu uprawnieniami do emisji (ETS) dotyczący emisji dwutlenku węgla w konkretnych sektorach, który istnieje od 1 stycznia Ponieważ konieczność podjęcia pilnych działań w sprawie zmian klimatu narasta, ambicja polityki UE także zwiększa się chociaż nadal nie jest proporcjonalna do potrzeb oczekiwanej redukcji emisji w dłuższym terminie. W roku 2008 Rada Europejska i Parlament przyjęły pakiet środków dotyczących klimatu i energii mający na celu stworzenie bazy dla zapewnienia redukcji o 20% do roku Wysiłki związane z tym pakietem głównie koncentrowały się na redukcji emisji związanej w produkcją energii, wykorzystaniem energii w przemyśle oraz emisją powodowaną przez przemysł transportowy. Pakiet ten zaowocował powstaniem przepisów, które: poszerzają zakres i udoskonalają system handlu uprawnieniami do emisji (ETS); ustalają nowe wiążące cele do przyjęcia, które dotyczą technologii energii odnawialnej (dostarczanie 20% energii na terenie UE do roku 2020, konkretne cele ustalone dla każdego państwa członkowskiego) i biopaliw (10% wszystkich paliw dla transportu do roku 2020);

4 ustalają zasady mające na celu pomoc w zrównoważonym przyjmowaniu nowych technologii np. CCS, biopaliw dla transportu i biopłynów; ustalają wiążące cele redukcji emisji dla sektorów nie objętych ETS (konkretne cele dla państw członkowskich) i tworzą mechanizmy pozwalające na wyeliminowanie dwutlenku węgla z transportu drogowego zarówno poprzez stworzenie lepszych pojazdów, jak i paliw. Pakiet z roku 2008 stanowi uzupełnienie innych wcześniejszych przepisów i polityk unijnych. Mają one na celu redukcję emisji pochodzącej z konkretnych produktów lub działań. Pakiet z roku 2008 koncentruje się głównie na stawianiu pytań dotyczących produkcji energii; podczas gdy zmiana naszych przyzwyczajeń dotyczących konsumpcji energii jest równie ważna, efektywność energetyczna zyskała do chwili obecnej mniejszą uwagę. Plan działań na rzecz poprawy efektywności energetycznej opracowany przez Komisję w roku 2006 wzywał do bardziej zgodnych wysiłków w tej dziedzinie, wskazując, że oszczędności rzędu 20% mogą być osiągnięte do roku W odpowiedzi przyjęto jedynie niewiążący cel redukcji o 9% do roku Istnieją trzy kluczowe elementy unijnego prawodawstwa mające na celu promowanie bardziej wydajnych energetycznie produktów i ich użycia. Są to dyrektywy dotyczące emisji w budynkach, znakowania produktów energetycznych i minimalnych wymagań dla produktów korzystających z energii. Wszystkie te mechanizmy wymagają dalszego wzmocnienia i rozbudowy; propozycje zmian wobec wszystkich tych środków są obecnie w toku procesu wspólnego podejmowania decyzji.

5 WDROŻENIE I BEZPIECZEŃSTWO Europa jest często krytykowana za tworzenie obszernego prawa, a następnie niepowodzenie w wypełnianiu obietnic. Negocjowanie pakietu klimatycznego i energetycznego z roku 2008 stanowiło główne polityczne osiągnięcie, jednak UE musi teraz wdrożyć zobowiązania w całej grupie 27 państw. Zmiana musi zostać osiągnięta w ciągu 10 lat, aby zapewnić realizację zobowiązań do roku Dlatego poziom nadzoru nad działaniami państw członkowskich realizowany przez eurodeputowanych musi być wysoki. Analiza wysiłków państw członkowskich do chwili obecnej sugeruje, że dążenia mające na celu zwiększenie wykorzystania energii odnawialnej mogą być szczególnie trudne. Wiele z nich informuje, że spodziewa się wzrostu udziału odnawialnych źródeł ciepła pomimo niewielkiego lokalnego doświadczenia w tej dziedzinie i braku jasnego podejścia do pozyskiwania wymaganych surowców i technologii. DIABEŁ TKWI W SZCZEGÓŁACH - FINALIZOWANIE PAKIETU Z ROKU 2008 Podobnie jak we wszystkich sprawach, drobne szczegóły pakietu klimatycznego i energetycznego z roku 2008 określą ogólny poziom ambicji. Dyrektywa uzgodniona w oparciu o proces wspólnego podejmowania decyzji wciąż wymaga dopracowania, biorąc pod uwagę tempo procesu legislacyjnego, niektóre kluczowe aspekty były pozostawione do ustalenia metodą komitologii. Alternatywnie w przypadku spraw uznanych za zbyt trudne, na przyszły rok zaplanowano opracowanie raportów i propozycji. Na przykład, w przyszłym roku Komisja ma przedstawić raporty i propozycje w sprawie pośredniej zmiany użytkowania gruntów, spowodowane europejskim zapotrzebowaniem na bioenergię oraz wymagania dotyczące zrównoważonego rozwoju stałej biomasy stosowanej jako źródło energii. Kluczowe aspekty nowych środków związanych z zrównoważonym wykorzystaniem biopaliw, Finansowaniem odnawialnych źródeł energii i CCS oraz ETS zostały pozostawione jako nierozwiązane w procesie wspólnego podejmowania decyzji. W okresie od września 2009 do marca 2010 procedury komitologiczne określą jak posunąć te sprawy do przodu. Nie są to tylko abstrakcyjne sprawy techniczne podlegające omówieniu, a fundamentalnie definiują one ambicje i efektywność tych działań. Parlament Europejski musi zdefiniować sposób, w jaki efektywnie zaangażować się w sprawę wyprowadzania przemysłu ciężkiego do krajów nie objętych ETS, system zrównoważonego rozwoju biopaliw i Finansowania CCS. Ostateczna opcja dostępna w celu pozbycia się uzgodnień osiągniętych metodą komitologii, jak się oczekuje będzie trudna do wykorzystania i oferuje niewiele przestrzeni na niuanse i negocjacje. Wczesne zaangażowanie w Komisji będzie kluczowe w celu wprowadzenia odpowiednich rozwiązań do dokumentów, w oparciu o które będą prowadzone prace komitologiczne oraz debaty w komisjach i będzie to słuszniejsze rozwiązanie niż poleganie tylko na formalnej ścieżce w Parlamencie.

6 PRZYGOTOWANIA DO ZMIENIONEGO ŚWIATA - BUDOWANIE SPÓJNEGO UNIJNEGO PODEJŚCIA DO ADAPTACJI Klimatyczny Atlas Ptaków Lęgowych Europy (wydany przez brytyjskie Królewskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (RSPB) i Birdlife International) wskazuje potencjalne zmiany w występowaniu regularnie gniazdujących ptaków na całym kontynencie. Atlas pokazuje, że występowanie ptaków przesunie się przeciętnie niemal 550 km na północny wschód przed końcem tego stulecia. W konsekwencji tego przesunięcia przy korzystnym występowaniu, spodziewane jest zmniejszenie średniego rozmieszczenia gatunków o jedną piątą przy jednoczesnym ograniczonym zachodzeniu na siebie obecnych i przyszłych zakresów. W rezultacie oczekuje się, że trzy czwarte wszystkich gniazdujących w Europie ptaków dozna zmniejszenia populacji. W kwietniu 2009 Komisja Europejska przyjęła Białą Księgę w sprawie adaptacji. Jest ona uzupełniana przez inne wysiłki obejmujące: dyrektywę o zarządzaniu powodziami, komunikat Komisji o brakach wody i komunikat Komisji o przeciwdziałaniu katastrofom naturalnym i katastrofom spowodowanym przez człowieka. Oczekuje się, że zmiany w klimacie Europy w przyszłości narażą nasze ekosystemy i społeczności na większe ryzyka i wyzwania. Stoi przed nimi dwojakiego rodzaju wyzwanie mające na celu przystosowanie europejskich środków do życia do zmieniającego się środowiska oraz udzielenie pomocy w zmniejszeniu przesunięć w naszych systemach naturalnych poprzez ograniczenie ich degradacji. Zwiększając elastyczność systemów naturalnych pomagamy chronić dobrodziejstwa, jakie oferują one naszym społecznościom, na przykład zarządzanie wodą. Konkretne działanie w celach adaptacyjnych obejmuje nieznaczne i stosunkowo tanie środki (takie jak ochrona wód, zmiana rotacji upraw, stosowanie upraw odpornych na suszę, planowanie publiczne i zwiększanie świadomości), ale także kosztowne działania ochronne i relokacyjne (takie jak zwiększenie wysokości zapór, zmiana lokalizacji portów, przemysłu i ludzi z nisko położonych obszarów przybrzeżnych i równin zalewowych).

7 Design: Aloof Design