Sprawozdanie z działalności WIJHARS w Olsztynie w 2014 r. Cele i zadania IJHARS

Transkrypt

1 Sprawozdanie z działalności WIJHARS w Olsztynie w 2014 r. Cele i zadania IJHARS Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno - Spożywczych jest jedną z instytucji funkcjonujących w strukturach kontroli żywności, która realizuje zadania określone w ustawie o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz w innych ustawach i rozporządzeniach, zarówno krajowych jak i unijnych. Celem działania Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych jest ochrona konsumentów, poprzez zapewnienie im dostępu do rzetelnych informacji na temat artykułów rolno spożywczych, zapobieganie nieuczciwym praktykom rynkowym, ułatwianie wymiany handlowej z państwami trzecimi jak i na obszarze jednolitego rynku wewnętrznego UE, promowanie dobrej praktyki produkcyjnej oraz gwarantowanie rzetelności transakcji handlowych. Realizując zadania ustawowe IJHARS prowadzi urzędowe kontrole jakości handlowej artykułów rolno spożywczych oraz środków produkcji na rynku wewnętrznym jak i w obrocie z zagranicą. W ramach czynności urzędowych IJHARS wykonuje również zadania określone w innych przepisach, w tym wynikające ze Wspólnej Polityki Rolnej. Prowadzone przez IJHARS kontrole w obszarze żywności polegają w szczególności na sprawdzeniu, czy wprowadzone do obrotu artykuły rolno spożywcze spełniają wymagania określone w przepisach o jakości handlowej oraz dodatkowe wymagania zadeklarowane przez producenta. Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych posiada instrumenty prawne, na mocy których, w przypadku stwierdzenia niewłaściwej jakości handlowej artykułów rolno spożywczych, Wojewódzki Inspektor może w drodze decyzji między innymi zakazać wprowadzenia do obrotu artykułu 1 / 26

2 rolno spożywczego nie spełniającego wymagań jakości handlowej, nakazać poddanie artykułu rolno - spożywczego określonym zabiegom lub przeklasyfikować artykuł do niższej klasy, jeżeli artykuł ten nie spełnia wymagań jakościowych dla danej klasy jakości handlowej. Celem podejmowanych działań kontrolnych jest przeciwdziałanie praktykom handlowym mogącym wprowadzić potencjalnego konsumenta w błąd oraz zapewnienie bezpieczeństwa ekonomicznego konsumentom i zachowanie równości konkurencyjnej przedsiębiorców. Obecnie jednym z ważniejszych zadań Inspekcji jest prowadzenie skoordynowanych planów kontroli. Skoordynowane plany kontroli zleca wszystkim państwom członkowskim Komisja Europejska, które polegają na pobieraniu próbek, wykonywaniu badań laboratoryjnych oraz przekazywaniu sprawozdań z badań w tym samym czasie przez wszystkie państwa członkowskie. Daje to możliwość porównania niekorzystnych zjawisk związanych z fałszowaniem poszczególnych grup żywności w poszczególnych krajach Unii Europejskiej. Do końca 2014 roku Komisja Europejska zleciła dla państw członkowskich przeprowadzenie dwóch skoordynowanych planów kontroli, natomiast na 2015 rok planowane jest przeprowadzenie dwóch następnych tego typu kontroli. Kontrole planowe na rynku krajowym w 2014 roku obejmowały przede wszystkim jakość handlową żywności będącej podstawą codziennej diety konsumentów (przetwory mleczne, mięsne, rybne, zbożowe, owocowo-warzywne, wyroby garmażeryjne, miód, jaja oraz świeże owoce i warzywa). Łącznie przeprowadzono na terenie woj. warmińsko-mazurskiego 1044 czynności kontrolno - oceniających, stwierdzając w 57 kontrolach nieprawidłowości, które stanowią 5,46 % ogółu przeprowadzonych czynności. Udział kontroli z nieprawidłowościami zmniejszył się o 2,04 punkty procentowe w stosunku do roku ubiegłego. Działalność Wojewódzkiego Inspektoratu to nie tylko realizacja zadań związanych z urzędową kontrolą i oceną jakości handlowej, ale również prowadzenie szkoleń i nadawanie uprawnień rzeczoznawcom w zakresie pobierania próbek, ustalania klas jakości handlowej lub sposobu produkcji określonych artykułów rolno spożywczych, prowadzenie szkoleń przedsiębiorców w zakresie obowiązujących przepisów oraz udział w seminariach i konferencjach z zakresu jakości żywności. I. Kontrola jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych na rynku krajowym 2 / 26

3 1. Kontrola jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz warunków składowania i transportu Kontrola IJHARS w zakresie jakości handlowej artykułów rolno spożywczych oraz warunków składowania i transportu na rynku krajowym polega na sprawdzeniu czy wprowadzone do obrotu artykuły rolno spożywcze spełniają wymagania określone w przepisach o jakości handlowej oraz dodatkowe wymagania, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta, a także czy są składowane lub transportowane w sposób zapewniający zachowanie ich właściwej jakości handlowej. Kontrole jakości handlowej realizowane są w trybie planowym, tj. zgodnie z tematyką i zakresem określonym w Rocznym ramowym planie kontroli na dany rok oraz doraźnym, tj. wykonywane na polecenie Głównego Inspektora lub Wojewódzkich Inspektorów w celu kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych jak i przestrzegania wymagań w zakresie wprowadzania do obrotu nawozów; kontrole doraźne podejmowane są również na podstawie informacji uzyskanych od innych instytucji, mediów oraz skarg konsumentów. W powyższym zakresie w 2014 roku nieprawidłowości stwierdzono w 39 kontrolach planowych i doraźnych, w tym przeprowadzonych w związku ze skargami konsumenckimi dotyczącymi jakości handlowej artykułów rolno spożywczych. Udział kontroli z nieprawidłowościami zmniejszył się o 6,7 punktu procentowego w stosunku do roku ubiegłego. Nieprawidłowości w zakresie cech organoleptycznych i parametrów fizykochemicznych poddanych kontroli artykułów rolno- spożywczych dotyczyły m.in.: Ø obecności niedeklarowanych składników tj. skrobi, mięsa oddzielonego mechanicznie, surowca wołowego, fosforanów (przetwory mięsne), Ø zawyżonej zawartości glazury w stosunku do zawartej w oznakowaniu deklaracji oraz zaniżonego udziału masy netto ryb w produktach (przetwory rybne), 3 / 26

4 Ø zaniżonej zawartości tłuszczu, zawyżonej zawartości wody i tłuszczu w stosunku do deklaracji w oznakowaniu (przetwory mleczne), Ø zaniżonej zawartości nadzienia w stosunku do deklaracji, jak również nieprawidłowych cech organoleptycznych (wyroby garmażeryjne), Ø zaniżonej wartości poziomu ph jak również nieprawidłowych cech organoleptycznych (przetwory owocowo warzywne), Ø zaniżonej wielkości poszczególnych owoców w stosunku do deklaracji producenta (świeże owoce i warzywa). Prawidłowość oznakowania kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych kwestionowano najczęściej w przypadku przetworów z mięsa, warzyw, wyrobów garmażeryjnych, nawozów, pieczywa i napojów winiarskich, które dotyczyły głównie następujących nieprawidłowości: Ø niepodania w wykazach składników nazw lub numerów oraz zasadniczych funkcji technologicznych składników będących dozwolonymi substancjami dodatkowymi, i wchodzącymi w skład składnika złożonego, którego składniki uznaje się za składniki tego środka spożywczego; Ø podania niepełnych danych identyfikujących producenta w zakresie nazwy, numeru lokalu siedziby zakładu, adresu, nieumieszczenia imion i nazwisk wspólników spółki cywilnej; Ø niepodania w wykazie składników informacji o stosowanych w produkcji składnikach alergennych; 4 / 26

5 Ø niepodania kodu identyfikacyjnego partii produkcyjnej umożliwiającego identyfikację artykułu rolno-spożywczego z danej partii produkcyjnej; Ø niepodania w oznakowaniu środka spożywczego ilościowej, określonej w procentach zawartości składnika tego środka spożywczego; Ø podania w oznakowaniu nieprawdziwej masy netto, w stosunku do rzeczywistej masy netto stwierdzonej w wyniku przeprowadzonego pomiaru; Ø zastosowania w nazwie produktu określenia domowa, które sugeruje, iż dany produkt spożywczy został wytworzony z zastosowaniem tradycyjnych metod lub został wytworzony w prosty sposób a nie z zastosowaniem substancji dodatkowych, które nie są wykorzystywane w warunkach gospodarstwa domowego; Ø umieszczenia nieprawidłowych informacji dotyczących nazwy środka spożywczego, terminu, przydatności do spożycia oraz zawartości netto w tym samym polu widzenia; Ø niepodania w wykazach składników nazw składników elementarnych wchodzących w skład składników złożonych, których to składniki uznaje się za składniki tych środków spożywczych; Ø niepodania w wykazach składników, składników rzeczywiście wykorzystywanych do produkcji przedmiotowych środków spożywczych; Ø podania w wykazie składników, składników niewykorzystywanych do produkcji danych środków spożywczych; Ø umieszczenia na etykietach produktów graficznych ilustracji składników rzeczywiście niewykorzystywanych w produkcji; 5 / 26

6 Ø braku wszystkich niezbędnych informacji w dokumentacji towarzyszącej kontrolowanych towarów; Ø braku umieszczenia w widocznym miejscu szczegółowych informacji o świeżych owocach i warzywach, m.in. nazwy odmiany, kraju pochodzenia, klasy jakości. 2. Nadzór nad krajowym rynkiem świeżych owoców i warzyw Zadania związane z kontrolą jakości handlowej świeżych owoców i warzyw wynikające z przepisów unijnych, na mocy ustawy z dnia 19 grudnia 2003 roku o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku suszu paszowego oraz rynków lnu i konopi uprawianych na włókno, prowadzone są przez IJHARS na wszystkich etapach wprowadzania ich do obrotu. Kontrole Inspekcji JHARS obejmują sprawdzenie zgodności ww. artykułów z wymaganiami określonymi w szczegółowych normach handlowych oraz ogólnej normie handlowej (Rozp. Wykonawcze Komisji (UE) nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r.), co pozwala na wyeliminowanie z obrotu produktów o niewłaściwej jakości. W 2014 roku w wyniku przeprowadzonych działań kontrolnych w zakresie jakości handlowej świeżych owoców i warzyw wprowadzanych do obrotu na rynek krajowy nieprawidłowości stwierdzono w 4 kontrolach kwestionując jakość handlową 16 partii artykułów. Udział kontroli z nieprawidłowościami w przedmiotowym zakresie zmniejszył się o 9,41 punktu procentowego w stosunku do roku ubiegłego. Jakość handlową świeżych owoców i warzyw kwestionowano najczęściej z powodu nieprawidłowości w zakresie: Ø całkowitego braku oznakowania opakowań, Ø braku informacji o kraju pochodzenia bądź podanie błędnego kraju pochodzenia partii, 6 / 26

7 Ø braku informacji o specyfikacjach handlowych (np. o wielkości owoców lub warzyw, klasie jakości), Ø braku pełnych informacji o produkcie w dokumentacji towarzyszącej, Ø niespełnienia wymagań minimalnych, według których produkty powinny być: całe, czyste, zdrowe, bez objawów gnicia lub zepsucia, wolne od szkodników oraz uszkodzeń spowodowanych przez szkodniki, Ø dotyczących prezentacji, w tym przede wszystkim jednolitości odmianowej lub jednolitości w zakresie wielkości partii w opakowaniu. 3. Kontrola klasyfikacji tusz w systemie EUROP System klasyfikacji EUROP zapewnia rzetelną ocenę jakości tusz, wpływa także na zwiększenie przejrzystości rynku w zakresie handlu tuszami wieprzowymi i wołowymi oraz właściwe ustalanie cen w notowaniach na terenie UE. Kontrole IJHARS w zakresie prawidłowości klasyfikacji tusz w systemie EUROP obejmują między innymi sprawdzenie poprawności klasyfikacji oraz znakowania tusz wołowych i wieprzowych, prawidłowości dokumentowania czynności ustalania klas jakości tusz, zgodności dokumentacji wystawionej dostawcom żywca rzeźnego z dokumentacją zakładową (w zakresie kategorii, klasy jakości oraz masy tusz), posiadania uprawnień przez osoby dokonujące klasyfikacji, stosowania do pomiaru mięsności tusz wieprzowych zatwierdzonych urządzeń. W przedmiotowym zakresie w 2014 roku nieprawidłowości stwierdzono w 4 kontrolach (dot. tusz wieprzowych) w związku z czym udział kontroli z nieprawidłowościami zwiększył się o 2,19 punktu procentowego w stosunku do roku ubiegłego. 7 / 26

8 4. Kontrola w zakresie obrotu nawozami Nadzór nad rynkiem nawozówobejmuje obrót nawozami, nawozami oznaczonymi znakiem NAWÓZ WE i środkami wspomagającymi uprawę roślin oraz kontrolę spełnienia przez te produkty wymagań jakościowych określonych w przepisach krajowych i UE. W przedmiotowym zakresie w 2014 roku w wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych, w tym w związku z wniesioną skargą konsumencką, nieprawidłowości stwierdzono w 2 kontrolach. Udział kontroli z nieprawidłowościami zmniejszył się o 13,3 punktu procentowego w stosunku do roku ubiegłego. Nieprawidłowości w zakresie obrotu nawozami dotyczyły m.in.: Ø niepodania w oznakowaniu informacji o zawartości podstawowych i drugorzędnych składników pokarmowych, Ø niepodania w oznakowaniu danych dotyczących formy lub rozpuszczalności składników pokarmowych. 5. Kontrola warunków chowu i tuczu gęsi owsianej IJHARS w ramach kontroli warunków chowu i tuczu gęsi owsianej przeprowadza czynności sprawdzające zarówno na fermach jak i w zakładach drobiarskich. Parametry warunków produkcji gęsi owsianej sprawdzono na zgodność z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 543/08 i regulaminie znaku wspólnego towarowego Młodej polskiej gęsi owsianej. W ramach prowadzonych czynności weryfikowane jest m.in. oznakowanie mięsa gęsiego, poprawność stosowania w fermie i w zakładzie drobiarskim dokumentacji potwierdzającej warunki produkcji gęsi, a także dokonywana jest ocena pracy rzeczoznawców nadzorujących chów i tucz gęsi. 8 / 26

9 W tym zakresie w 2014 roku przeprowadzono 12 kontroli nie stwierdzając nieprawidłowości. 6. Zwolnienie producentów jaj z obowiązku ich znakowania w sytuacji sprzedaży jaj bezpośrednio z miejsca produkcji do przemysłu spożywczego Zgodnie z art. 17d ust 1 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych właściwy ze względu na miejsce prowadzenia produkcji jaj jest organem właściwym do wydawania zezwoleń w sprawie zwolnienia z obowiązku znakowania jaj dostarczanych do przemysłu spożywczego bezpośrednio z miejsca produkcji [art. 11 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady WE nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. Urz. UE L 163 z , str. 6, z późn. zm.)]. Zwolnienie, o którym mowa powyżej, jest dokonywane w drodze decyzji administracyjnej, na wniosek przedsiębiorcy. W 2014 roku nie wpłynął do tut. Inspektoratu żaden wniosek w ww. zakresie, stąd WIJHARS nie wydawał tego typu decyzji. Niemniej w 2014 roku z uwagi na niewypełnienie przez podmiot obowiązku prowadzenia ewidencji jaj nieoznakowanych, Warmińsko Mazurski Wojewódzki Inspektor JHARS wydał 6 decyzji administracyjnych cofających zwolnienie z obowiązku znakowania jaj kierowanych z miejsca produkcji bezpośrednio do przemysłu spożywczego. II. Zadania realizowane w ramach Wspólnej Polityki Rolnej 1. Nadzór nad jednostkami certyfikującymi w rolnictwie ekologicznym oraz nadzór nad produkcją ekologiczną Działania w tytułowym zakresie obejmują sprawdzenie prawidłowości kontroli przeprowadzanych przez jednostki certyfikujące (JC) u ekologicznych producentów rolnych oraz czy prowadzona przez tych producentów produkcja ekologiczna, jest zgodna z przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego. Prawidłowość kontroli przeprowadzonych przez JC 9 / 26

10 oznacza ich skuteczność, rzetelność i zgodność z przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego. W 2014 roku w wyniku przeprowadzonych działań planowych u producentów ekologicznych i w przetwórniach ekologicznych nieprawidłowości stwierdzono w 8 kontrolach. Udział kontroli w przedmiotowym zakresie z nieprawidłowościami zwiększył się o 1,3 punktu procentowego w stosunku do roku ubiegłego. Nieprawidłowości stwierdzane w kontrolowanych gospodarstwach oraz przetwórniach ekologicznych polegały głównie na: Ø braku lub nieprawidłowym prowadzeniu dokumentacji dotyczącej produkcji roślinnej i zwierzęcej, ewidencji towarowej i dokumentacji finansowej, Ø nieprawidłowości w zakresie rozbieżności ze stanem faktycznym zastanym w gospodarstwie, stosowaniu większej ilości materiału siewnego bez zgody właściwego organu wydającego odstępstwo w produkcji ekologicznej, Ø braku informacji do jednostki certyfikującej o zmianach w zakresie opisu gospodarstwa, zmian w harmonogramie produkcji produktów i upraw na poszczególnych działkach. 2. Rozpatrywanie wniosków o odstępstwa od zasad obowiązujących w rolnictwie ekologicznym Wojewódzki Inspektor jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych, jako właściwy organ załatwia sprawy dotyczące złożonych wniosków o wydanie zgody na odstępstwo od zasad rolnictwa ekologicznego w przypadkach określonych w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 889/2008. Odstępstwa od zasad obowiązujących w rolnictwie ekologicznym są ograniczone do minimum i w stosownych przypadkach ograniczone w czasie. 10 / 26

11 W 2014 r. Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Inspektor JHARS wydał 117 decyzji w sprawie odstępstw od zasad obowiązujących w rolnictwie ekologicznym, w tym 3 decyzje o odmowie udzielenia zgody na odstępstwo oraz 7 decyzji o umorzeniu postępowania. Wydane w 2014 r. decyzje dotyczyły głównie zgody na trzymanie bydła na uwięzi w gospodarstwie, wprowadzenia zwierząt konwencjonalnych do jednostki ekologicznej oraz uznania z mocą wsteczną uprzedniego okresu jako części okresu konwersji w odniesieniu do działek rolnych użytkowanych metodami ekologicznymi. 3. Kontrola ex post Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych przeprowadza również kontrole ex-post w oparciu o art. 17c ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013. Jest to kontrola następcza przeprowadzanaw przedsiębiorstwach otrzymujących, za pośrednictwemagencji płatniczych, środki płatnicze z EuropejskiegoFunduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) w rolnictwie,która ma na celu ustalenie prawidłowości wykonania transakcji stanowiących część systemu finansowania. Realizowane w 2014 roku kontrole dotyczyły mechanizmów: "Wsparcie Rynku Produktów Pszczelich oraz Dostarczanie nadwyżek żywności najuboższej ludności Unii Europejskiej. Działania kontrolne skierowane były na wykrycie nieprawidłowości lub potwierdzenie prawidłowości wydatkowania środków otrzymanych przez przedsiębiorstwo handlowe z UE. W przedmiotowym zakresie w 2014 r. we wszystkich kontrolach potwierdzono prawidłowość wydatkowania środków otrzymanych przez przedsiębiorstwo handlowe z UE. 4. Kontrole w zakresie wprowadzania do obrotu wołowiny pochodzącej z bydła w wieku do 12 miesięcy 11 / 26

12 W ramach realizacji niniejszego zadania Inspekcja dokonuje sprawdzenia prawidłowości oznakowania przez zakłady ubojowe tusz wołowych kategoriami wiekowymi, oznaczania mięsa wołowego przez zakłady przetwórcze informacją o wieku zwierzęcia w chwili uboju, stosowania określonego opisu handlowego, pod którym mięso jest sprzedawane, prowadzenia przez te zakłady rejestrów bydła i rejestrów mięsa, zgodnie z wymaganym zakresem informacji. W tym zakresie 2014 r. nie stwierdzono nieprawidłowości. 5. Kontrole w zakresie przekazywania danych rynkowych WIJHARS w Olsztynie od 2008 r. do I kwartału 2012 r. w sposób ciągły realizował kontrole prawidłowości przekazywania danych rynkowych dotyczących wołowiny w celu zapewnienia jednolitej rejestracji poziomu cen zakupu oraz wielkości obrotów na rynku wołowiny i cielęciny. W wyniku kontroli w ww. zakresie przeprowadzonej w I kwartale 2012 roku ustalono, że dotychczas podlegający przedmiotowej kontroli przedsiębiorca z końcem stycznia 2012 r. całkowicie zrezygnował z uboju bydła, stąd w kolejnych kwartałach nie podejmowano działań sprawdzających wobec ww. podmiotu. Od III kwartału 2013 r. kontrolą w omawianym zakresie, na wskazanie Głównego Inspektora JHARS, objęto wytypowany przez Ministra Rolnictwa kolejny podmiot dokonujący uboju bydła na terenie województwa warmińsko mazurskiego. Nadmienia się, iż kontrolom w zakresie przekazywania danych rynkowych dotyczących wołowiny podlegali przedsiębiorcy, którzy spełniają jeden z nw. warunków, tj.: - zakup i ubój bydła w kraju, w tym w ostatnim roku kalendarzowym ubój w ilości powyżej sztuk bydła o masie powyżej 300 kg, - zlecanie rzeźniom w kraju uboju zakupionego bydła, w tym w ostatnim roku kalendarzowym zlecenie uboju w ilości powyżej sztuk bydła o masie powyżej 300 kg, - wskazanie przez ministra właściwego do spraw rynków rolnych ( 12 ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie zbieranych danych rynkowych. 12 / 26

13 W omawianym zakresie w 2014 r. nie stwierdzono nieprawidłowości. 6. Działania IJHARS w ramach mechanizmu tymczasowego wsparcia producentów owoców i warzyw W związku z wprowadzeniem przez Federacje Rosyjską embarga na świeże owoce i warzywa przywożone z krajów Unii, Komisja Europejska przyjęła tymczasowe środki wsparcia dla niektórych producentów owoców i warzyw wywożonych do Federacji Rosyjskiej. Mechanizm wsparcia polega na wypłacie odszkodowania dla producentów owoców i warzyw za wycofanie świeżych owoców i warzyw i przekazanie ich do bezpłatnej dystrybucji dla organizacji humanitarnych, pomocowych i innych instytucji społecznych. W ramach powyższego mechanizmu IJHARS prowadzi kontrole zgodności świeżych owoców i warzyw przeznaczonych na wycofanie z rynku. Produkty przeznaczone do wycofania muszą spełniać przynajmniej minimalne wymagania w przypadku podlegania pod ogólną normę handlową lub przynajmniej wymagania klasy II jeżeli podlegają wymaganiom szczegółowej normy handlowej. Wojewódzki Inspektorat JHARS w Olsztynie od sierpnia 2014 roku czynnie uczestniczył w kontrolach zagospodarowania nadwyżek świeżych owoców i warzyw, sprawdzając prawidłowość oznakowania oraz spełnienie minimalnych wymogów. W ramach ww. operacji wycofania produktów z rynku, WIJHARS w Olsztynie prowadził na wniosek Agencji Rynku Rolnego 189 czynności kontrolnych oceniając jakość ton świeżych owoców i warzyw wycofanych z rynku w celu bezpłatnej dystrybucji. W grudniu 2014 roku zostało opublikowane przez Komisję Europejską kolejne rozporządzenie ustanawiające dalsze tymczasowe nadzwyczajne środki wsparcia producentów niektórych owoców i warzyw. W związku z powyższym Wojewódzki Inspektorat w Olsztynie w 2015 roku będzie w dalszym ciągu prowadził kontrole w wyżej wymienionym zakresie po otrzymaniu wniosków z Agencji Rynku Rolnego. 13 / 26

14 III. Kontrola jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w obrocie z zagranicą Urzędowej kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w obrocie z zagranicą podlegają: artykuły rolno-spożywcze wymienione w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. z 2013 r. poz. 174) w sprawie wykazu artykułów rolno-spożywczych przywoż onych z zagranicy oraz ich minimalnych ilości podlegających kontroli jakości handlowej, importowane oraz przeznaczone na eksport świeże owoce i warzywa objęte wymaganiami norm handlowych UE. W zakresie kontroli jakości handlowej w obrocie z zagranicą w 2014 roku przeprowadzono 493 kontrole, nie stwierdzając nieprawidłowości. 1. Kontrola jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych przywożonych z zagranicy Na terenie województwa warmińsko - mazurskiego kontrola graniczna artykułów rolno - spożywczych przywożonych z zagranicy, przeprowadzana jest przede wszystkim na wyznaczonym przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie wykazu przejść granicznych, na których jest dokonywana kontrola jakości handlowej artykułów rolno spożywczych sprowadzanych z zagranicy ( Dz. U. 2004, Nr 122, poz ), drogowym przejściu granicznym w Bezledach. Ponadto w uzasadnionych przypadkach kontrole graniczne Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych poza kontrolami w Oddziałach Celnych, prowadzone są również na terenie działania wojewódzkiego inspektoratu - w miejscach 14 / 26

15 wyznaczonych lub uznanych przez organ celny tj. w miejscach docelowego składowania towarów importowanych. Kontrola jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych importowanych z krajów trzecich jest kontrolą obowiązkową i podlegają jej artykuły rolno - spożywcze wymienione w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 stycznia 2013 roku w sprawie wykazu artykułów rolno-spożywczych przywożonych z zagranicy oraz ich minimalnych ilości podlegających kontroli jakości handlowej (Dz. U. z 2013 r. poz.174). Podczas czynności kontrolnych sprawdzane są dokumenty umożliwiające identyfikację artykułów oraz świadczące o jego jakości handlowej. W dalszej kolejności analizowane jest oznakowanie oraz w razie potrzeby pobierane są próbki w celu przeprowadzenia badań laboratoryjnych. W zakresie nadzoru nad jakością handlową artykułów rolno spożywczych przywożonych z zagranicy w 2014 roku przeprowadzono 366 kontroli artykułów rolno - spożywczych przywiezionych z krajów trzecich, nie stwierdzając nieprawidłowości. 2. Kontrola jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych wywożonych za zagranicę Kontrola jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych przeznaczonych do wywozu poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (do krajów trzecich) jest obligatoryjna wyłącznie dla świeżych owoców i warzyw. Jakość handlowa pozostałych artykułów rolno - spożywczych przeznaczonych na eksport sprawdzana jest na wniosek przedsiębiorcy w ramach dobrowolnej oceny jakości handlowej. Potwierdzeniem spełnienia przez objęte kontrolą świeże owoce i warzywa wymagań określonych w przepisach o jakości handlowej tj. w Rozp. Wykonawczym Komisji (UE) nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. oraz deklarowanych przez producenta jest Ś wiadectwo zgodności z normami handlowymi Unii Europejskiej dla świeżych owoców i warzyw. Przedmiotowy dokument jest niezbędny przy eksporcie świeżych owoców i warzyw do krajów trzecich oraz daje gwarancję spełnienia jakości handlowej tego typu towarów na rynku krajowym. W 2014 roku przeprowadzono 127 kontroli zgodności ze wspólnotowymi normami handlowymi dla świeżych owoców i warzyw wywożonych do krajów trzecich, nie stwierdzając 15 / 26

16 nieprawidłowości. IV. Zadania związane z działalnością gospodarczą przedsiębiorcy 1. Ocena jakości handlowej artykułów rolno spożywczych IJHARS na wniosek przedsiębiorcy przeprowadza oceny jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych przeznaczonych na rynek krajowy lub zagraniczny. Wydawane przez Organ Inspekcji Świadectwa Jakości Handlowej potwierdzają spełnienie przez poddane ocenie artykuły rolno - spożywcze wymagań jakości handlowej. Przedmiotowe świadectwo ułatwia eksport polskich wyrobów na rynki zagraniczne a także ich obrót na rynku wewnętrznym (unijnym). Ponadto IJHARS przeprowadza także oceny jakości handlowej artykułów rolno -spożywczych dla podmiotów realizujących przedsięwzięcia inwestycyjne w zakresie nowych technologii w rolnictwie, zapewniających wysoką jakość produktu (tzw. kredyt NT). Zgodnie z zasadami udzielania dopłat do oprocentowania kredytów przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, wydane przez IJHARS Świadectwo jakości handlowej jest dokumentem niezbędnym do otrzymania przedmiotowych dopłat. W wyniku przeprowadzonych ocen wydano 82 świadectwa jakości potwierdzające odpowiednią jakość zgłaszanych do oceny produktów. 2. Szkolenie i powoływanie rzeczoznawców Zgodnie z ustawą o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych do czynności związanych z pobieraniem próbek, ustalaniem klas jakości oraz ustalaniem sposobu produkcji określonych artykułów rolno-spożywczych, oprócz pracowników IJHARS, mogą być upoważnieni 16 / 26

17 rzeczoznawcy. Działalność rzeczoznawców, oparta na posiadanej wiedzy teoretycznej i praktycznej, zapewnia rzetelną i obiektywną kontrolę artykułów rolno-spożywczych, a tym samym wspiera pracowników IJHARS w realizacji ustawowych zadań. Spełnienie tych wymagań potwierdzane jest co 3 lata zdaniem egzaminu przed komisją kwalifikacyjną, powołaną przez Głównego Inspektora JHARS. Wojewódzki Inspektor JHARS jest upoważniony do nadawania i cofania uprawnień rzeczoznawcom. W 2014 r. nadano 40 osobom, z terenu województwa warmińsko-mazurskiego, uprawnienia rzeczoznawców w zakresie pobierania próbek, ustalania klas jakości oraz sposobu produkcji określonych artykułów rolno-spożywczych, w następujących specjalnościach: - klasyfikacja tusz wieprzowych w systemie EUROP 10 osób - klasyfikacja tusz wołowych w systemie EUROP 2 osoby - pobieranie próbek z mięsa i jego przetworów 2 osoby - pobieranie próbek mleka i jego przetworów 2 osoby - pobieranie próbek wyrobów piekarskich 2 osoby - pobieranie próbek ziarna zbóż, nasion roślin strączkowych i ich przetworów oraz nasion roślin oleistych 12 osób 17 / 26

18 - ustalanie klas jakości owoców i warzyw świeżych i przetworzonych 10 osób, - ustalanie sposobu produkcji gęsi owsianej 1 osoba V. Sankcje Wykonując zadania w zakresie kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w produkcji i obrocie, wojewódzki inspektor JHARS w drodze decyzji może zakazać wprowadzenia do obrotu artykułów niespełniających wymagań jakości handlowej lub wymagań w zakresie transportu lub składowania, nakazać poddanie artykułów określonym zabiegom, zakazać składowania artykułów w nieodpowiednich warunkach albo ich transportowania środkami transportu nie nadającymi się do tego celu, przeklasyfikować artykuły rolno-spożywcze do niższej klasy, nakazać zniszczenie artykułów na koszt jego posiadacza. Informacje zawarte w ww. decyzjach dotyczące zafałszowania artykułów rolno - spożywczych, zgodnie z brzmieniem ustawy podaje się do publicznej wiadomości na stronie internetowej IJHARS z pominięciem informacji stanowiących tajemnice przedsiębiorstwa lub inne podlegające ochronie na podstawie przepisów odrębnych. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie jakości handlowej badanych artykułów rolno spożywczych wojewódzki inspektor JHARS przekazuje także kontrolowanemu zalecenia pokontrolne, w których wzywa do usunięcia nieprawidłowości w określonym terminie. Ponadto organ ma możliwość zastosowania sankcji w postaci kar pieniężnych w tym m.in.: - w przypadku stwierdzenia wprowadzania do obrotu artykułów rolno-spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu, Wojewódzki Inspektor JHARS, może 18 / 26

19 wymierzyć przedsiębiorcy karę pieniężną nie niższą niż 500 zł do pięciokrotności wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu; - w przypadku stwierdzenia wprowadzenia do obrotu artykułów rolno - spożywczych zafałszowanych, co przyczynia się do szczególnego naruszenia interesu konsumenta, Organ IJHARS może wymierzyć przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości nie niższej niż 1000 zł do wysokości nie wyższej 10% przychodu osiągniętego przez przedsiębiorcę w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary. Ustalając wysokość kary, Wojewódzki Inspektor JHARS uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych i wielkość jego obrotów. W związku ze stwierdzonymi w trakcie kontroli nieprawidłowościami Wojewódzki Inspektor JHARS w Olsztynie: wydał 52zalecenia pokontrolne wzywające kontrolowane podmioty do usunięcia nieprawidłowości w określonym terminie, wydał 73 decyzje administracyjne, w tym: - 6 decyzji cofających zwolnienie z obowiązku znakowania jaj kierowanych z miejsca produkcji bezpośrednio do przemysłu spożywczego, - 12 decyzji zakazujących wprowadzenia do obrotu artykułów rolno spożywczych zafałszowanych, - 17 decyzji nakazujących poddanie produktów określonym zabiegom, 19 / 26

20 - 37 decyzji nakładających kary pieniężne na łączną kwotę ,93 zł, - 1 decyzję umarzającą postępowanie administracyjne, nałożył ogółem 11 mandatów karnych na łączną kwotę 1750 zł. Przedsiębiorcy odwołali się od 2 decyzji wydanych w 2014 r. W wyniku postępowania odwoławczego Organ II instancji postanowił utrzymać decyzje w mocy. VI. Pozostała działalność WIJHARS w Olsztynie Pracownicy Wojewódzkiego Inspektoratu oprócz prowadzenia działań kontrolnych biorą udział w spotkaniach szkoleniowo informacyjnych, na których omawiane są cele i zadania nałożone na IJHARS oraz podstawowe zasady znakowania artykułów rolno-spożywczych. W przypadku zgłoszenia zapotrzebowania organizowane są szkolenia dla przedsiębiorców, na których są informowani o aktualnie obowiązujących przepisach z zakresu jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Kierownictwo WIJHARS bierze udział w posiedzeniach Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej na których informuje o wynikach kontroli oraz zmieniających się przepisach z zakresu jakości handlowej artkułów rolno-spożywczych oraz rolnictwa ekologicznego. Przedstawiciele Inspekcji biorą również aktywny udział w konferencjach, na których wygłaszają prelekcje zgodnie z tematyką konferencji. 20 / 26

21 VII. Podsumowanie działalności WIJHARS w Olsztynie Wojewódzki Inspektorat JHARS w Olsztynie w 2014 r. skoncentrował swoje działania głównie na realizację urzędowych kontroli jakości handlowej artykułów rolno - spożywczych na rynku krajowym. Ponadto Inspekcja w ubiegłym roku przeprowadziła również liczne kontrole doraźne w sytuacjach otrzymania informacji o potencjalnych nieprawidłowościach od innych organów lub bezpośrednio od konsumentów. Przykładem podjętych doraźnie działań sprawdzających przez WIJHARS w Olsztynie były m.in. kontrole w zakresie jakości handlowej mięsa wieprzowego, drobiowego i dziczyzny w elementach kulinarnych, przeznaczonych dla konsumenta finalnego. Podczas kontroli w 3 zakładach produkcyjnych badaniom organoleptycznym, fizykochemicznym i ocenie znakowania poddano ogółem 5 partii mięsa świeżego, nieprzetworzonego w elementach kulinarnych o łącznej masie partii produkcyjnych 9 222,1 kg. Ocena jakości w powyższym zakresie wytypowanych do kontroli partii nie wykazała nieprawidłowości. W pierwszej połowie 2014 r. realizując na zlecenie Komisji Europejskiej kolejny skoordynowany plan kontroli WIJHARS w Olsztynie, przeprowadził kontrolę w zakresie identyfikacji surowców mięsnych w związku z przypadkami fałszowania mięsa wołowego surowcem pochodzenia końskiego. Kontrolę przeprowadzono w 4 podmiotach poddając ocenie 5 partii przetworów z mięsa wołowego o masie partii magazynowych 4 746,98 kg oraz masie partii produkcyjnych 6 139,98 kg. Analiza kontrolowanych partii pod kątem wykrycia obecności niedeklarowanego surowca pochodzenia końskiego, nie wykazała nieprawidłowości w tym zakresie. Analiza wyników kontroli grup asortymentowych często kontrolowanych przez IJHARS, tj. m.in. przetworów mięsnych, przetworów mleczarskich oraz wyrobów piekarskich typowanych do kontroli w związku z faktem, iż przedmiotowe artykuły rolno - spożywcze, są podstawowymi produktami w diecie Polaków, wykazała m.in., że: - analizując wyniki kontroli przetworów mleczarskich przeprowadzonych w 2014 r. należy 21 / 26

22 zauważyć, iż nadal występują nieprawidłowości w zakresie cech fizykochemicznych i znakowania. Stwierdzone nieprawidłowości cech fizykochemicznych w zakresie zawartości wody oraz zawartości tłuszczu mogły być spowodowane brakiem sprawowania właściwego nadzoru nad jakością handlową produkowanych wyrobów, w tym w odniesieniu do zawartości tłuszczu - niedokładną normalizacją w przetwarzanym surowcu. W ten sposób zwiększone zostało ryzyko wprowadzenia do obrotu przetworów mlecznych nieodpowiadających wymaganiom jakości handlowej. W związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości w zakresie jakości handlowej w części wytypowanych do kontroli przetworach mlecznych, uzasadnionym jest prowadzenie dalszych, systematycznych kontroli ww. grupy artykułów rolno-spożywczych. - wyniki przeprowadzonych w 2014 r. kontroli wyrobów piekarskich wskazują, że w zakresie oznakowania nadal występują nieprawidłowości. Niepokojącym jest, że stwierdzone nieprawidłowości w zakresie oznakowania dotyczyły wprowadzania konsumentów w błąd, co do charakterystyki tychże środków spożywczych, w tym ich nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, polegających m.in. na zastosowaniu nazw handlowych bez ich opisu, ukryciu rzeczywistego składu kontrolowanych wyrobów oraz nie umieszczeniu w składzie surowcowym informacji o użytych alergenach i źródle ich pochodzenia, co ogranicza potencjalnemu nabywcy możliwość uzyskania pełnej wiedzy o tym produkcie oraz utrudnia mu dokonanie świadomego i zgodnego z jego preferencjami wyboru. Stwierdzone nieprawidłowości w oznakowaniu kontrolowanych partii miały charakter zafałszowań, co zdecydowanie utrudniało nabywcy uzyskanie pełnej wiedzy o nabytych produktach. Biorąc pod uwagę bieżące wyniki kontroli oraz skalę występujących nieprawidłowości, zasadne jest kontynuowanie działań kontrolnych w zakresie jakości handlowej wyrobów piekarskich, szczególnie w zakresie oznakowania w celu wyeliminowania z rynku produktów niewłaściwie oznakowanych i tym samym umożliwienie konsumentom zapoznanie się z podstawowym źródłem informacji o wyrobie jakim jest etykieta. - w zakresie kontroli przetworów mięsnych porównując wyniki uzyskane w kontrolach przeprowadzonych w 2013 roku w stosunku do uzyskanych wyników w roku 2014 należy zauważyć, iż w branży produkcji przetworów mięsnych jakość handlowa wyrobów w zakresie cech organoleptycznych utrzymuje się nadal na wysokim poziomie, w porównaniu z rokiem ubiegłym zauważa się wciąż utrzymujące się nieprawidłowości jakości handlowej przetworów mięsnych w zakresie cech fizykochemicznych, a także nieznaczną poprawę w zakresie prawidłowości znakowania. - kontrole w zakresie jakości handlowej mięsa drobiowego nie wykazały nieprawidłowości, zaobserwowano poprawę jakości handlowej mięsa drobiowego w zakresie oznakowania, w roku 2013 roku stwierdzono nieprawidłowości w dwóch partiach mięsa drobiowego, natomiast 22 / 26

23 obecnie nie stwierdzono nieprawidłowości w powyższym zakresie, co świadczy o skuteczności działań kontrolnych, mimo braku nieprawidłowości we wszystkich badanych obszarach jakości handlowej mięsa drobiowego, zasadne jest regularne prowadzenie kontroli tego typu asortymentu, gdyż jest on powszechnie dostępny na rynku oraz często spożywany przez konsumentów. Wojewódzki Inspektorat JHARS w Olsztynie w drugiej połowie 2014 roku. czynnie uczestniczył w kontrolach związanych z zagospodarowania nadwyżek świeżych owoców i warzyw powstałych w związku z wprowadzonym embargiem przez Federację Rosyjską. Inspekcja prowadziła kontrole zgodności świeżych owoców i warzyw przeznaczonych na wycofanie z rynku. Kontrole te prowadzone są na wniosek Agencji Rynku Rolnego, która realizuje zadania związane z udzielaniem nadzwyczajnego wsparcia, określonego w unijnych aktach prawnych. W ramach powyższych działań WIJHARS w Olsztynie ocenie poddał 188 partii o masie 1 671,2 t. Najczęściej zgłaszanymi przez producentów owocami do oceny były jabłka oraz kilka dostaw gruszek. Zgłaszane do oceny warzywa to głównie marchew oraz niewielkie ilości pomidorów i kapusty. Z terenu woj. warmińsko-mazurskiego świeże owoce i warzywa do bezpłatnej dystrybucji wycofało tylko pięciu producentów (jabłka i pomidory), pozostali producenci, którzy dostarczali owoce i warzywa na teren naszego województwa w ramach ww. mechanizmu pochodzili w większości z woj. mazowieckiego oraz łódzkiego i pomorskiego. Świeże owoce i warzywa wycofane z rynku poddane ocenie przez tutejszy inspektorat, przeznaczone były wyłącznie do bezpłatnej dystrybucji. Nie zanotowano w ramach operacji wycofania z rynku w celu innym niż bezpłatna dystrybucja ( tj., na: paszę dla zwierząt, cele energetyczne, czy przetwórstwa na alkohol przeznaczony do celów przemysłowych). Na terenie naszego województwa odbiorcami świeżych owoców i warzyw wycofanych w celu bezpłatnej dystrybucji były: Banki Żywności, Polskie Komitety Pomocy Społecznej, Ośrodki Caritasu, Zakłady Karne oraz Szkoły. Podsumowując działalność kontrolną WIJHARS w Olsztynie w zakresie uzyskanych wyników w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych na rynku krajowym w 2014 r. należy 23 / 26

24 zauważyć, iż w stosunku do roku 2013 zmniejszyła się ilość kontroli ze stwierdzonymi nieprawidłowości o 6,7 punktów procentowych. Nieprawidłowości w zakresie cech fizykochemicznych i organoleptycznych utrzymują się na podobnym poziomie do roku ubiegłego, natomiast znacząco w stosunku do roku ubiegłego obniżyła się ilość nieprawidłowości w zakresie znakowania produktów. Analizując wyniki kontroli z ostatnich lat należy zauważyć tendencje spadkową co do ilości kontroli w których stwierdzano nieprawidłowości. Fakt ten świadczy o tym, że mimo utrzymującego się w dalszym ciągu wysokiego poziomu kontroli z nieprawidłowościami następuje wyraźna poprawa jakości kontrolowanej żywności o czym świadczy fakt zmniejszania się z roku na rok ilości kontroli z nieprawidłowościami. Powyższe dane świadczą o efektywnym funkcjonowaniu tut. Inspektoratu w zakresie realizacji celów takich jak: przeciwdziałanie wprowadzaniu do obrotu artykułów rolno spożywczych o niewłaściwej jakości, wyeliminowanie z obrotu produktów wadliwych jakościowo, a w szczególności zafałszowanych. Najwięcej nieprawidłowości odnotowano w znakowaniu kontrolowanych wyrobów. W tym miejscu należy podkreślić, iż ujawnione nieprawidłowości charakteryzowały się różnorodną szkodliwością czynu i niejednokrotnie mimo stwierdzonego naruszenia przepisów nie naruszały w sposób istotny interesu konsumenckiego. Pomimo, iż wiele wyrobów było oznakowanych niezgodnie z przepisami prawa, to konsumenci otrzymali podstawową wiedzę o produkcie i nie zostali wprowadzani w błąd. W odniesieniu do tego typu uchybień WIJHARS wystawił zalecenia pokontrolne aby producenci usunęli braki zapewniając w przyszłości właściwą jakość swoich produktów. Ponadto należy dodać, iż kontrole w 2014 nie wykazały w obrocie obecności niezadeklarowanych organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO) wśród produktów poddanych tego typu ocenie (np. pomidory). Wykonane kontrole podobnie jak w latach ubiegłych potwierdziły również, że producenci na terenie naszego województwa w oznakowaniu artykułów rolno spożywczych nie posługiwali się w sposób nieuprawniony żadnym elementem podlegającym ochronie w zakresie chronionych nazw pochodzenia (CHNP), chronionych nazw geograficznych (ChOG) bądź gwarantowanych tradycyjnych specjalności (GTS), które przysługują środkom spożywczym zarejestrowanym z tego tytułu. W zakresie realizacji w roku 2014 przez IJHARS w Olsztynie takich celów jak: przeciwdziałanie wprowadzaniu do obrotu artykułów rolno - spożywczych o niewłaściwej jakości, wyeliminowanie z obrotu produktów wadliwych jakościowo, a w szczególności zafałszowanych zwraca uwagę fakt wzrostu wykrywalności środków spożywczych zafałszowanych i o nieprawidłowej jakości 24 / 26

25 handlowej, co znajduje swoje odbicie w utrzymującej się na wysokim poziomie liczbie wydanych decyzji w sprawie nałożenia kar pieniężnych za ich wprowadzenie do obrotu. Na podstawie przytoczonego powyżej raportu można postawić wniosek, iż tut. Inspektorat skutecznie realizuje powierzone mu ustawowo zadania w zakresie przeciwdziałania praktykom handlowym mogącym wprowadzić potencjalnego konsumenta w błąd oraz ochrony interesów ekonomicznych konsumentów, poprzez wykrywanie zafałszowań artykułów rolno - spożywczych oraz zapobieganie nieuczciwym praktykom rynkowym jak i promocję żywności wysokiej jakości w województwie warmińsko - mazurskim. IX. Najistotniejsze kierunki działań WIJHARS w Olsztynie na 2015 rok. Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych w Olsztynie w 2015 r. skoncentruje swoje działania przede wszystkim na realizacji urzędowych kontroli w zakresie zgodnym z Rocznym Ramowym Planem Kontroli Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno - Spożywczych na 2015 r. ustalonym przez GIJHARS. W ramach wyżej wymienionych kontroli oprócz kontroli w zakresie cech organoleptycznych oraz fizykochemicznych działania kontrolne będą głównie skoncentrowane na weryfikacji poprawności oznakowania produktów na zgodność z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, które obowiązuje od dnia 13 grudnia 2014 r. Przedmiotowe rozporządzenie wprowadza wiele zmian w zakresie ogólnych zasad znakowania produktów spożywczych, które będą dotyczyły każdego sektora spożywczego, przy czym najwięcej zmian dotyczy oznakowania przetworów mięsnych i rybnych. Nowe przepisy dotyczące znakowania produktów spożywczych wprowadzają jednolite zasady podawania informacji na etykietach w całej Unii Europejskiej. Ramowy plan kontroli Głównego Inspektora JHARS obejmuje między innymi następujące grupy artykułów rolno-spożywczych: przetwory mleczne, napoje spirytusowe, owoce i warzywa, pieczywo, mięso drobiowe, produkty ekologiczne, przetwory owocowo-warzywne, przetwory mięsne, jaja, przetwory rybne, wyroby winiarskie, soki i nektary owocowe. Ponadto w ramach sprawowanego nadzoru w rolnictwie ekologicznym, będą prowadzone kontrole w gospodarstwach oraz przetwórniach ekologicznych. Kontrole graniczne oraz kontrole oceny jakości handlowej będą wykonywane w zależności od zgłoszonego zapotrzebowania. 25 / 26

26 Komisja Europejska planuje ponadto zlecić w 2015 roku wszystkim państwom członkowskim przeprowadzenie następnych Skoordynowanych Planów Kontroli jakości handlowej podstawow ych produktów żywnościowych w celu zobrazowania skali fałszowania żywności w całej Unii Europejskiej. Oprócz wyżej ww. działań Wojewódzki Inspektorat JHARS w Olsztynie podobnie jak w 2014 r. na podstawie kolejnego rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) ustanawiającego dalsze tymczasowe nadzwyczajne środki wsparcia producentów niektórych owoców i warzyw, będzie czynnie uczestniczył w kontrolach zagospodarowania nadwyżek świeżych owoców i warzyw powstałych w związku z wprowadzonym embargiem przez Federację Rosyjską. Ponadto w przypadku sygnałów o nieprawidłowościach dotyczących jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych m.in. w związku z informacjami przekazywanymi przez inne organy kontrolne oraz skargami konsumenckimi, działania WIJHARS w Olsztynie w 2015 r. zakładają przeprowadzenie kontroli doraźnych podejmowanych zarówno na zlecenie Głównego Inspektora JHARS jak i Warmińsko - Mazurskiego Wojewódzkiego Inspektora JHARS. Poza ww. działaniami związanymi z urzędową kontrolą w 2015 r. przewiduje się w zależności od potrzeb zgłaszanych przez przedsiębiorców szkolenia w zakresie znakowania artykułów rolno-spożywczych w świetle zmienionych od 13 grudnia 2014 r. przepisów (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 roku w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, ), a także przewiduje się w miarę możliwości uczestnictwo w seminariach i konferencjach z zakresu jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Ponadto w 2015 roku WIJHARS w Olsztynie będzie prowadził wzorem lat ubiegłych działalność informacyjną w zakresie bieżącego powiadamiania zainteresowanych konsumentów i przedsiębiorców o obowiązujących przepisach prawnych oraz upowszechniania istotnych komunikatów na własnej stronie internetowej ( 26 / 26