1. 18 maja 2016 r. prezydencja przedłożyła delegacjom w Radzie projekt konkluzji, o których mowa w temacie.

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 10 czerwca 2016 r. (OR. en) 9863/16 NOTA DO PUNKTU I/A Od: Do: Dotyczy: Sekretariat Generalny Rady FSTR 20 FC 16 REGIO 26 SOC 382 AGRISTR 24 PECHE 201 CADREFIN 28 RECH 223 Komitet Stałych Przedstawicieli (część II)/Rada Projekt konkluzji Rady w sprawie Bardziej przyjaznej badaniom naukowym i innowacjom, inteligentnej i prostej polityki spójności oraz ogólniej europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych Przyjęcie maja 2016 r. prezydencja przedłożyła delegacjom w Radzie projekt konkluzji, o których mowa w temacie. 2. Przedmiotowy projekt konkluzji był omawiany na forum Grupy Roboczej ds. Działań Strukturalnych 24 maja oraz 1 i 7 czerwca 2016 r czerwca 2016 r. osiągnięto porozumienie w sprawie projektu konkluzji Rady, przy zastosowaniu procedury milczącej zgody. W związku z tym projekt konkluzji Rady, przygotowany przez Grupę Roboczą ds. Działań Strukturalnych, przedstawiono w załączniku do niniejszej noty. 9863/16 jp/mb/mk 1 DGG 2B PL

2 4. Sugeruje się zatem, aby Komitet Stałych Przedstawicieli poprosił Radę o przyjęcie niniejszego projektu konkluzji w wersji zawartej w załączniku do niniejszej noty, jako punktu A jednego z nadchodzących posiedzeń. 9863/16 jp/mb/mk 2 DGG 2B PL

3 ZAŁĄCZNIK Projekt konkluzji Rady w sprawie Bardziej przyjaznej badaniom naukowym i innowacjom, inteligentnej i prostej polityki spójności oraz ogólniej europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych RADA UNII EUROPEJSKIEJ, (1) PRZYPOMINAJĄC o tym, że misją polityki spójności jest wzmocnienie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej UE, w szczególności zmniejszenie dysproporcji w poziomach rozwoju różnych regionów w celu wspierania ogólnego harmonijnego rozwoju Unii, jak określono w art. 174 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; (2) UZNAJĄC, że polityka spójności, realizując powyższą misję, wnosi istotny wkład w działania związane z badaniami naukowymi i innowacjami w UE, za pomocą europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (EFSI); (3) PRZYWOŁUJĄC swoje konkluzje z 27 maja 2016 r. w sprawie przepisów sprzyjających badaniom i innowacjom 1, w których podkreśla, że m.in. zbędne bariery prawne, niesprzyjające, niejasne lub nieprzewidywalne ramy regulacyjne, uchybienia we wdrażaniu oraz luki regulacyjne stanowią przeszkody utrudniające rozwój badań i innowacji w UE. Synergie w kontekście badań naukowych i innowacji (4) PRZYJMUJE DO WIADOMOŚCI inicjatywy podjęte już przez Komisję w celu promowania synergii, w szczególności pieczęć doskonałości, zwiększenie koncentracji tematycznej i pracy poprzez strategie inteligentnej specjalizacji, oraz PRZYWOŁUJE wspólne ramy strategiczne załączone do rozporządzenia (UE) nr 1303/2013, które zawiera wytyczne dotyczące koordynacji i synergii; 1 Dok. 9510/ /16 jp/mb/mk 3

4 (5) PODKREŚLA potrzebę synergii między EFSI a programami i instrumentami bezpośrednio zarządzanymi przez UE, przy jednoczesnym poszanowaniu ich odmiennych celów, i ZAZNACZA, że w dziedzinie badań naukowych i innowacji Komisja i państwa członkowskie powinny dążyć do większej synergii między programami w ramach EFSI a programami bezpośrednio zarządzanymi, w szczególności programem Horyzont 2020, aby zminimalizować zbędne ograniczenia prawne i regulacyjne, uwzględnić m.in. wykorzystanie wyników badań naukowych na etapie tworzenia produktów, usług i innowacji społecznych, jak również po ich wprowadzeniu na rynek, a także zwiększyć wkład EFSI w likwidację przepaści innowacyjnej między regionami; (6) PRZYZNAJE, że trudności w osiągnięciu synergii między tymi instrumentami istnieją zarówno na szczeblu realizacji, jak i na poziomie ram politycznych; (7) UZNAJE, że jeśli chodzi o realizację programów w ramach EFSI, harmonizacja, w stosownych przypadkach, przepisów dotyczących realizacji z różnymi programami, takimi jak Horyzont 2020, sprzyjałaby synergiom, przy jednoczesnym uwzględnieniu wzajemności tego procesu. Jest to między innymi utrudnione ze względu na różnice w stosowaniu zasad pomocy państwa i przepisów dotyczących zamówień publicznych, różne procedury audytu, a także różne wymogi dotyczące sprawozdawczości, monitorowania i oceny; (8) PRZYPOMINA, że zwróciła się do Komisji o zbadanie możliwości dostosowania i uspójnienia zasad dotyczących inwestycji w badania i innowacje w ramach Horyzontu 2020 oraz EFSI, zgodnie z ich odnośnymi rolami 2 ; (9) ODNOTOWUJE, jak ważne jest opracowanie w sposób równoległy i skoordynowany podstaw, pojęć i stosownych przepisów w dziedzinie badań naukowych i innowacji w celu osiągnięcia synergii, przy jednoczesnym wyraźnym zróżnicowaniu celów tych instrumentów; 2 Dok. 9510/ /16 jp/mb/mk 4

5 (10) WZYWA Komisję do: a) dalszego wspierania opartych na dowodach zmian politycznych oraz udoskonalania danych, systemów gromadzenia danych oraz promowania i wymiany najlepszych praktyk dotyczących synergii; b) przedstawienia nowych środków służących poprawie synergii, w stosownych przypadkach, w kontekście aktualnej refleksji dotyczącej uproszczenia, w tym w ramach bieżącego okresu programowania, oraz w sposób skoordynowany z innymi inicjatywami i, w stosownych przypadkach, w oparciu o oddolne i przyjazne dla użytkownika podejście; c) zbadania możliwości ujednolicenia i zwiększenia spójności, zwłaszcza w odniesieniu do zasad pomocy państwa i przepisów dotyczących zamówień publicznych, najlepiej z wykorzystaniem projektów choć nie tylko tych posiadających pieczęć doskonałości jako projektu pilotażowego w tym procesie; ZWRACA SIĘ także o przedstawienie przez Komisję noty interpretacyjnej dotyczącej zasad pomocy państwa w kontekście EFSI i programu Horyzont 2020 ; d) przedstawienia danych z wdrożenia synergii w celu monitorowania postępów w tym zakresie, z wykorzystaniem istniejących mechanizmów, w tym za pośrednictwem beneficjentów bezpośrednio zarządzanych funduszy UE 3 ; e) zapewnienia jasnego, ujednoliconego i skoordynowanego podejścia na okres po 2020 r. w zakresie przyszłego rozwoju zarówno programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji, jak i EFSI w odniesieniu do badań naukowych i innowacji, a także przedstawienia planu działania dotyczącego powyższego procesu obejmującego oba aspekty, tak by na wczesnym etapie zająć się synergiami na wszystkich poziomach. 3 Jak wspomniano w dokumencie roboczym służb Komisji Wykorzystywanie synergii między europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi, programem Horyzont 2020 oraz innymi unijnymi programami związanymi z badaniami naukowymi, innowacjami i konkurencyjnością (2014), s /16 jp/mb/mk 5

6 Przyszłość inteligentnej specjalizacji (11) POPIERA koncepcję inteligentnej specjalizacji i włączenie warunków wstępnych dotyczących inteligentnej specjalizacji do rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów 4, a także uwzględnienie doświadczeń służących poprawie efektywności inwestycji, dzięki korzystaniu z podejścia opartego na partnerstwie; PODKREŚLA też, że strategie inteligentnej specjalizacji mogą być potężnymi instrumentami przyczyniającymi się do podejmowania wyzwań społecznych, a także do pobudzania innowacji, inwestycji i konkurencyjności, w oparciu o specyfikę społeczno-gospodarczą i terytorialną; (12) UZNAJE, że strategie dotyczące badań naukowych i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji (RIS3) przyczyniają się do osiągania synergii z innymi politykami i funduszami UE, takimi jak Horyzont 2020 i COSME, ale także z politykami i środkami krajowymi i regionalnymi. Dalszy rozwój RIS3 powinien zatem uwzględniać istniejące strategie zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym, w stosownych przypadkach, i przynieść w rezultacie lepiej dopasowane do potrzeb i zróżnicowane ustalanie priorytetów i wdrażanie instrumentów; (13) Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE liczne inicjatywy, w których wykorzystano inteligentną specjalizację na potrzeby współpracy z innymi krajami i regionami, co potencjalnie nie tylko zwiększa skuteczność odnośnych programów, ale może także pobudzać rozwój transgranicznych klastrów, innowacyjnych ekosystemów i europejskich łańcuchów wartości obejmujących swoim zasięgiem różne priorytety inteligentnej specjalizacji; (14) WZYWA Komisję, by dalej wspierała państwa członkowskie i regiony przy opracowywaniu i realizacji strategii inteligentnej specjalizacji, a przy okazji przeanalizowała w szczególności: 4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz.U. L 347 z , s. 320). 9863/16 jp/mb/mk 6

7 a) promowanie wsparcia dla współpracy związanej z RIS3 między różnymi krajami i regionami, w tym dla programów w ramach Europejskiej współpracy terytorialnej, w stosownych przypadkach, np. za pomocą tematycznych programów i tematycznych platform dotyczących inteligentnej specjalizacji, z zastosowaniem oddolnego podejścia, takiego jak inicjatywa Vanguard, i we współpracy z istniejącymi europejskimi platformami zainteresowanych stron, z poszanowaniem logiki programów w ramach Europejskiej współpracy terytorialnej; b) sposoby promowania strategii RIS3, które skupiałyby się na pakiecie szczegółowych tematów skutkujących lepszą koncentracją i koordynacją zasobów; c) ocenę sposobów, w jaki inteligentna specjalizacja może pomóc regionom, w których występują szczególne bariery dla badań naukowych i innowacji oraz dla rozwoju gospodarczego, wraz z przykładami możliwych sposobów zaangażowania poszczególnych zainteresowanych stron w tych regionach; d) wsparcie na rzecz wzajemnego uczenia się i wymiany dobrych praktyk w zakresie wdrażania polityki innowacji, zarządzania ta polityką i jej monitorowania, w szczególności za pomocą platformy S3. Uproszczenie wdrażania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (15) PRZYPOMINA, że uproszczenie wdrażania EFSI jest wspólnym celem i zadaniem Komisji, państw członkowskich oraz innych zainteresowanych stron 5 ; (16) PRZYWOŁUJE swoje konkluzje z 18 listopada 2015 r. pt. Uproszczenie: Priorytety i oczekiwania państw członkowskich względem europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych 6, w szczególności zasadę proporcjonalności i konkretne środki upraszczające w nich wskazane i zaproponowane. W tym kontekście Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE debatę w ramach nieformalnych warsztatów technicznych na temat uproszczenia zorganizowanych wspólnie przez prezydencję niderlandzką i Komitet Regionów, a także z zainteresowaniem ODNOTOWUJE pierwsze zalecenia i wnioski grupy wysokiego szczebla niezależnych ekspertów ds. monitorowania uproszczenia dla beneficjentów EFSI; 5 6 Dok /15. Dok / /16 jp/mb/mk 7

8 (17) PRZYPOMINA, że uproszczenie nie może odbywać się kosztem zasadności wydatków oraz że propozycje uproszczenia mogą wiązać się z kompromisami, w związku z czym należy analizować zarówno korzyści, jak i koszty związane z tego typu wnioskami 7 ; (18) PODKREŚLA, że środki zapobiegawcze służące zwiększeniu efektywności przez Komisję i państwa członkowskie, w tym choć nie tylko budowanie zdolności, mechanizm wczesnego ostrzegania, wymiana informacji na temat wykładni i powtarzających się błędów, stanowią zasadniczy element uproszczenia; (19) PODKREŚLA, że Komisja, audytorzy na szczeblu europejskim i krajowym, jak również instytucje zarządzające i inne organy koordynujące, są właściwymi podmiotami mogącymi uczestniczyć w działaniach na rzecz uproszczenia i lepszego wdrażania EFSI poprzez wykrywanie i usuwanie zbędnych procesów i procedur niezależnie od tego, czy wynikają one z regulacji czy nie oraz proponowanie skuteczniejszych rozwiązań opartych na dobrych praktykach; (20) POTWIERDZA swoje poparcie dla konkretnych środków upraszczających w bieżącym okresie programowania, również w drodze zmian legislacyjnych, jeżeli mogłyby one przynieść znaczące udoskonalenia dla organów i beneficjentów, oraz pod warunkiem że nie zagrażają stabilności zasad ogólnych; (21) WZYWA Komisję, by przedstawiła wnioski w sprawie uproszczenia, z uwzględnieniem prac grupy wysokiego szczebla, w ramach śródokresowego przeglądu wieloletnich ram finansowych i trwającego przeglądu rozporządzenia finansowego; (22) APELUJE do państw członkowskich i Komisji, by wspólnymi działaniami eliminowały nadmierną regulację przy wdrażaniu EFSI oraz wymieniały się najlepszymi praktykami; (23) WZYWA Komisję do tego, by: a) zapewniła więcej gotowych form kosztów uproszczonych i przeanalizowała szersze możliwości korzystania z nich; 7 Dok / /16 jp/mb/mk 8

9 b) promowała harmonizację warunków realizacji istniejących unijnych programów finansowania, jeżeli są one skierowane do tych samych beneficjentów; c) przedstawiła wnioski, zwłaszcza w sprawie procesów certyfikacji i audytu, oraz by aktywnie zapobiegała podwójnym kontrolom, w szczególności poprzez promowanie stosowania podejścia typu jednolite informacje, jednolity audyt ; d) uznała, że wskazówki ze swej natury nie powinny być przez audytorów interpretowane jako prawnie wiążące; e) aktywnie promowała lepszą współpracę i skuteczniejsze wskazówki w celu odbudowy zaufania między różnymi szczeblami administracji; f) w dalszym ciągu wzmacniała koordynację działań w obrębie Komisji w celu poprawy stabilności i spójności w interpretacji przepisów; g) wdrażała i rozszerzała stosowanie zasady proporcjonalności i zbadała dalsze możliwości znacznego zmniejszenia stopnia złożoności ram regulacyjnych, w tym w stosownych przypadkach zróżnicowane podejście w odniesieniu do programów i ich treści. 9863/16 jp/mb/mk 9