PRZEM IAN Y AZOTU MINERALNEGO W G LEBIE TO RFO W EJ
|
|
- Janina Górska
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE T. XXIV, z. 2, WARSZAWA 1973 MIROSŁAW FIUCZEK PRZEM IAN Y AZOTU MINERALNEGO W G LEBIE TO RFO W EJ Instytut Botaniki Uniwersytetu Warszawskiego Substancje nagromadzone w torfowiskach, trudno ulegające rozkładowi przez mikroorganizmy, tworzą często olbrzymie złoża. W ich głębszych w arstwach w warunkach anaerobowych występują przeważnie produkty niezupełnego rozpadu m aterii m akro- i mikroorganizmów roślinnych i zwierzęcych; w wierzchnich w arstw ach wskutek dostępu powietrza dominują reakcje utleniania biologicznego, stanowiące jeden z ważnych czynników formowania gleby torfowej. W badanej glebie ilość materii organicznej wynosi ok. 90%, a ogólna zawartość azotu 4% suchej masy [5]. Gleby torfowe m ają więc dużą żyzność potencjalną, lecz nie zawsze zasoby substancji pokarmowych tych gleb są w odpowiedniej ilości dostępne dla roślin upraw nych; szczególnie odnosi się to do azotu. W yrazem tego stanu są notowane niskie plony roślin, osiągane w doświadczeniach przeprowadzanych na glebach torfowych. U badanych roślin stwierdzono nawet oznaki głodu azotowego, pomimo że znajdował się on w glebie w ilościach zupełnie w ystarczających dla ich normalnego wzrostu [12]. Przem iany azotu są więc ważnym przejawem aktywności m i kroorganizmów. Wnioski z przeprowadzonych dotychczas badań nad przemianami zmierzającymi do udostępnienia roślinom organicznego azotu gleby przez jego m ineralizację nie są zgodne. Według J a n s sona dodany azot nieorganiczny w nawożeniu nie stym uluje mineralizacji azotu organicznego gleby, a obserwowane dodatnie wyniki wpływu azotu nieorganicznego na mineralizację są artefaktem [8]. Natomiast, zgodnie z wynikami badań innych autorów, dodany azot nieorganiczny powoduje zwiększenie mineralizacji azotu organicznego gleby w porównaniu z glebą kontrolną, do której nie dodano azotu nieorganicznego [2, 10]. Nie wyjaśniony dotąd jest także wpływ substancji organicznych na m ineralizację azotu or-
2 390 M. Fiuczek ganicznego gleby. Świadczą np. o tym choćby wyniki badań nad wpływem glukozy na m ineralizację organicznej m aterii gleby [3, 1 1 ]. Celem niniejszej pracy było prześledzenie przemian azotu (nitryfikacji, unieruchomienia i rem ineralizacji) po dodaniu do gleby torfowej azotu amonowego i sacharozy oraz próba wyjaśnienia wpływu dodanego azotu amonowego na mineralizację azotu organicznego badanej gleby. METODYKA Do badań użyto gleby z zagospodarowanego torfowiska Biebrza. P róby badanej gleby pobrano z głębokości 2-18 cm. Opis torfowiska oraz ogólna charakterystyka chemiczna gleby przedstawione są w I części badań nad aktywnością mikroorganizmów w glebach torfow ych [5]. Jed n a kowe ilości wagowe gleby, pobrane z kilku miejsc badanego torfowiska były dokładnie wymieszane, przetarte i przesiane przez sito o oczkach 0 średnicy 3 m m ; do czasu badań przechowano je w chłodni w tem peraturze ok. 3 C. Doświadczenia przeprowadzano w następujących seriach: I seria gleba, II seria gleba + (NH4)2S 0 4, III seria gleba + sacharoza, IV seria gleba + (NH4)2S sacharoza. Do 300 m ililitrow ych kolbek stożkowych odważano ilość gleby odpow iadającą 10 g jej suchej m asy i dodawano 94,34 mg (NH4)2S 0 4, tj. 20,0 mg N w roztworze wodnym. W doświadczeniu, w którym badano wpływ sacharozy na przemianę azotu, dodawano do kolbki z odważoną glebą 380,1 mg sacharozy (160,0 mg C). Kolbki z badaną glebą lekko przykryte w atą trzym ano w ciemnym pomieszczeniu w tem peraturze pokojowej (ok. 18 C). Inkubację przeprowadzono przy wilgotności gleby wynoszącej 72,2%. Ubytki wyparowującej wody dopełniano co tydzień. Analizy wykonywano z trzech powtórzeń w każdej serii. Azot nieorganiczny ekstrahowano z gleby przy użyciu In KC1. Azot amonowy oznaczano w ekstrakcie przez destylację z MgO, azot azotanowy (suma N N 0 2 i N N 0 3) w pozostałości po destylacji azotu amonowego, po re dukcji stopem Devarda, przez destylację z MgO. Odczyn prób gleby oznaczano za pomocą elektrody szklanej. Przedstawione wyniki doświadczeń są średnimi z trzech powtórzeń. DOŚWIADCZENIA Na początku doświadczenia znaleziono 5,8 mg azotu azotanowego 1 0,9 mg azotu amonowego w 10 g suchej masy, a ph tej gleby wynosiło 5,3. W czasie doświadczenia w okresach tygodniowych notowano nie
3 Aktywność mikroorganizmów w glebach torfowych 391 znaczne zmiany ilości azotu nieorganicznego, a po 10 tygodniach w sumie przyrost azotu nieorganicznego wyniósł 3,9 mg N (rys. 1A). Ilość azotu amonowego przy niewielkich wahaniach nie zmieniła się i prawie cały przyrost azotu nieorganicznego stanowił azot azotanowy. Dane te wskazują, że mineralizacja badanej gleby w w arunkach laboratoryjnych odbywała ^ T r ig N i ^ : ^ ' S i 1 1 I I S ro 15 I 10 N ~ Nieorganiczny Inorganic N « N-NHą «N -N 0 3 I 5 10 Tygodnie - Week-: 5 10 Tygodnie - WseHs Rys. 1A. Przemiana azotu nieorganicznego (N-NH4 i N-NO3) w glebie torfowiska Biebrza Transformation of inorganic nitrogen (N-NH4 and N-NO3) in soil of the Biebrza peatland Rys. IB. Przemiana azotu nieorganicznego (N-NH4 i N-NO3) po podaniu 20 mg N-NH4 w glebie torfowiska Biebrza Transformation of inorganic nitrogen (N-NH. and N-NO;,) after addition of 20 mg N-NH4 in soil of the Biebrza peatland się wolno. Odczyn gleby zmienił się nieznacznie, ph wynosiło 5,2. W pierwszej części badań nad aktywnością mikroorganizmów w tej samej glebie stwierdzono na podstawie pomiarów manom etrycznych małe ilości pobranego tlenu w stosunku do organicznej m aterii gleby [5]. Oba wyniki (ilość zmineralizowanego azotu i ilość pobranego tlenu) świadczą o wolno zachodzących przemianach w organicznej m aterii gleby torfowej. To słabe biologiczne utlenianie się organicznej m aterii badanej gle
4 392 M. Fiuczek by, mimo korzystnych warunków tlenowych dla nitryfikacji, jest przyczyną niedostępności dla roślin uprawnych jej azotu, nagromadzonego w czasie tworzenia się złoża torfu. PRZEMIANA AZOTU PO DODANIU DO GLEBY SIARCZANU AMONU Celem tego doświadczenia było zbadanie: w jakim stopniu azot amonowy w w arunkach laboratoryjnych zostanie przeprowadzony w formę azotanową, czy dodany azot amonowy stym uluje mineralizację azotu organicznego gleby, jak to sugerują wyniki badań innych autorów [2, 1 0 ]. Zwiększenie mineralizacji miałoby korzystny wpływ na plon roślin przez uruchomienie trudno dostępnego, organicznego azotu. Wyniki analizy azotu w tym doświadczeniu (rys. IB) wykazały, że po okresie 3 ty godni pozostały w glebie bardzo małe ilości (0,4 mg N) azotu amonowego. Znajdujący się w glebie na początku doświadczenia azot amonowy (20,9 mg N) został znitryfikowany w 90,0%. Ilość azotu nieorganicznego (suma N NH4 i N N 0 3) zmniejszyła się po 1 tygodniu o 7,0% początkowej jego ilości w doświadczeniu; lecz i w momencie rozpoczęcia doświadczenia stwierdzono prawie tej samej wielkości ubytek azotu nieorganicznego. Po 10 tygodniach ilość azotu nieorganicznego wzrosła w glebie w tym doświadczeniu o 1,1 mg N w stosunku do ilości azotu nieorganicznego po okresie 1 tygodnia. Z postępem nitryfikacji azotu amonowego zmieniał się odczyn badanej gleby: po 1 tygodniu ph w y nosiło 4,8, a po 3 tygodniach 3,9-4,0 i na tym poziomie pozostało do końca doświadczenia. Z przeprowadzonych doświadczeń wynika, że w badanej glebie po dodaniu azotu amonowego proces nitryfikacji stanowi główną pozycję przemian azotu; nitryfikowany jest szybko azot amonowy, powstający wskutek mineralizacji azotu organicznego gleby. Jeśli porównuje się przyrost azotu nieorganicznego, powstały wskutek m ineralizacji w badanej glebie, z dodatkiem siarczanu amonu i bez dodatku, to okazuje się, że m ineralizacja azotu organicznego w glebie bez dodatku siarczanu amonu jest przeszło trzykrotnie większa niż w glebie z dodatkiem siarczanu amonu. Dowodzi to, że dodanie do gleby torfowej azotu nieorganicznego nie tylko nie stym uluje mineralizacji organicznego azotu gleby, lecz naw et działa hamująco na ten proces w warunkach laboratoryjnych. W PŁYW SACHAROZY NA PRZEMIANĘ AZOTU NIEORGANICZNEGO Celem doświadczenia było prześledzenie nitryfikacji, określenie wielkości unieruchomionego azotu nieorganicznego oraz jego remineralizacji w obecności sacharozy dodanej do gleby (rys. 2 A i 2 B). W glebie, do któ-
5 Aktywność mikroorganizmów w glebach torfowych 393 TTigN В. N-Nieorganiczny Inorganic N N-N H 4 N -N Tygodnie Wezks Rys. 2A. Przemiana azotu nieorganicznego (N-NH4 i N -N 03) po dodaniu 160 mg С (sacharoza) w glebie torfowiska Biebrza Transformation of inorganic nitrogen (N-NH4 and N 0 3) after addition of 160 mg С (saccharose) in soil of the Biebrza peatland Rys. 2B. Przemiana azotu nieorganicznego (N-NH4 i N -N 03) po dodaniu 20 mg N-NH4 i 160 mg С (sacharoza) w glebie torfowiska Biebrza Transformation of inorganic nitrogen (N-NH4 and N -N 03) after addition of 20 mg N-NH4 i 160 mg С (saccharose) in soil of the Biebrza peatland rej dodano tylko sacharozę, stwierdzono po 1 tygodniu ubytek prawie całej ilości azotu nieorganicznego; pozostało tylko 0,3 mg azotu amonowego (rys. 2A). Praw ie cała ilość azotu nieorganicznego została unieruchomiona w obecności dodanej sacharozy. Wykonane oznaczenia azotu całkowitego na początku doświadczenia i po tygodniu wykazały, że ilość jego nie uległa zmianie; nie było więc strat azotu po dodaniu sacharozy wskutek denitryfikacji. W tym czasie ph gleby wynosiło 5,4. W następnych tygodniach stwierdzono niewielkie przyrosty azotu nieorganicznego i po 10 tygodniach, przy końcu doświadczenia, przyrost azotu nieorganicznego wynosił 4,6 mg N; stanowi to 68,6% początkowej ilości azotu nieorganicznego w glebie. Praw ie cała ilość azotu remineralizowanego znajdowała się w formie azotanowej i ph gleby w tym czasie wynosiło 5,1. W glebie, do której dodano siarczan amonu i sacharozę, ubyło w pierwszym tygodniu 10,3 mg azotu nieorganicznego, co stanowi około
6 394 M. Fiuczek 40% (38,6%) początkowej jego ilości w glebie (rys. 2 B). Wystąpiło więc wyraźne unieruchomienie dodanego azotu nieorganicznego. Stwierdzono głównie ubytek azotu amonowego; w glebie w tym czasie pozostało 11,1 mg azotu amonowego. Odczyn gleby nie zmienił się. Rem ineralizacja azotu unieruchomionego wskutek aktywności mikroorganizmów gleby zaznaczyła się w drugim tygodniu doświadczenia nieznacznym przyrostem azotu nieorganicznego. Po 10 tygodniach, przy końcu doświadczenia, nieorganiczny azot remineralizowany wynosił 3,2 mg N; stanowi to 31,0% azotu unieruchomionego przez mikroorganizmy w tym doświadczeniu. Proces nitryfikacji odbywał się z opóźnieniem w czasie w porównaniu z doświadczeniem, kiedy do gleby dodano tylko siarczan amonu rys. IB). W pierwszym tygodniu nie stwierdzono przyrostu azotanów, lecz wystąpił naw et niewielki ubytek azotu azotanowego (0,5 mg N), znajdującego się w glebie na początku doświadczenia, ponieważ wtedy właśnie odbywało się intensywne unieruchamianie azotu nieorganicznego przez mikroorganizmy gleby. W drugim tygodniu stwierdzono przyrost ilości azotu azotanowego, lecz intensywność nitryfikacji była ilościowo mniejsza niż w przypadku, gdy do gleby dodano tylko siarczan amonu. W tym czasie nastąpił już wzrost azotu nieorganicznego, ponieważ remineralizacja azotu organicznego przewyższała unieruchamianie. Nitryfikacja azotu amonowego, który nie został unieruchomiony, mogła więc odbywać się sprawnie. Po 3 tygodniach prawie cała ilość azotu nieorganicznego znajdowała się w formie azotanowej. W tym czasie ph gleby wynosiło 4,3. Dalszy przebieg nitryfikacji uwarunkowany był rem i- neralizacją azotu organicznego. Przy końcu doświadczenia azot amonowy, dodany i znajdujący się w glebie, został znitryfikowany w 64,1%, a ph gleby wynosiło 4,2. Wyniki doświadczenia wykazały, że i w tym przypadku warunki dla nitryfikacji były sprzyjające. DYSKUSJA M ateria organiczna badanej gleby trudno ulega rozkładowi przez mikroorganizmy. Zostało to stwierdzone w doświadczeniach nad m ineralizacją organicznego azotu gleby oraz nad pobieraniem w niej tlenu [5]. Odczyn badanej gleby nie jest optym alny dla nitryfikacji, gdyż zobojętnienie przez C ac 03, jak wykazały badania innych autorów, wpływało korzystnie na ten proces i powodowało większe nagromadzenie azotanów niż bez dodatku, stymulując poza tym aktywność mikroorganizmów nitryfikujących [7, 14]. W różnych glebach bez dawkowania C ac 0 3 notowano jednak nagromadzenie się azotanów wskutek nitryfikacji przy odczynie kwaśnym nawet do ph = 3.9 [13, 14]. Dodany w badanej glebie siarczan
7 Aktywność mikroorganizmów w glebach torfowych 395 amonu przy ph = 5,3 został prawie całkowicie znitryfikowany, co świadczy, że w glebie tej warunki do nitryfikacji są korzystne. Dodanie do gleby sacharozy i siarczanu amonu zahamowało w pierwszym tygodniu doświadczenia przyrost azotanów, lecz już w drugim tygodniu intensywność nitryfikacji wyraźnie wzrosła, lecz była mniejsza niż w glebie, do której dodano tylko siarczan amonu. Substancje organiczne, wbrew wcześniejszym poglądom, nie działają szkodliwie na mikroorganizmy nitryfikujące, lecz nawet w zm agają ich wzrost. Wobec tego zahamowanie nagromadzania azotanów w badanej glebie mogło być spowodowane konkurencją mikroorganizmów heterotroficznych, które w odpowiednich dla nich warunkach, w obecności dodanej do gleby sacharozy, unieruchom i ły część azotu nieorganicznego, zużywając tlen w dużej ilości niezbędny dla mikroorganizmów nitryfikujących; wskutek tego mogło nastąpić osłabienie procesu nitryfikacji. Badania wykazały, że nitryfikacja przebiega tym intensywniej, im większe jest zaopatrzenie w tlen środowiska, w którym ten proces się odbywa [13]. Zmniejszenie ilości tlenu w powietrzu do 0,5 atm osfery hamowało wzrost bakterii Nitrosomonas w hodowli, a N itrobacter był nawet bardziej wrażliwy na zmniejszanie ilości tlenu [4]. Korzystny wpływ na rozwój mikroorganizmów nitryfikujących i przebieg nitryfikacji w yw ierają koloidy glebowe [6, 9, 13]. M ikroorganizmy nitryfikujące występują i rozmnażają się w glebie głównie na cząstkach koloidalnych, utleniając zaadsorbowane tam jony amonowe, natom iast w roztworze glebowym liczebność ich i utlenianie jonów am o nowych jest znikome [9, 13]. Według innych autorów wpływ substancji koloidalnych gleby na nitryfikację w podłożu płynnym nie zależał od ilości tych substancji ani od ich zdolności wymiennej kationów [6]. B a dania nad wpływem jonu amonowego na nitryfikację wykazały, że większe jego stężenie (ponad 200 ppm N NH4) zmniejszało intensywność nitryfikacji [7]. W badanej glebie właśnie duże ilości koloidów organicznych stanowić mogą sprzyjające warunki dla nitryfikacji. W skutek sorpcji jonu am o nowego na cząstkach koloidalnych gleby zmniejsza się w roztw orze glebowym jego stężenie, które mogłoby szkodliwie wpływać na nitryfikujące mikroorganizmy, wrażliwe na duże stężenia soli amonowych. Jeśli intensywność nitryfikacji jest funkcją sorpcji jonów amonowych na cząstkach koloidalnych gleby [13], to naw et przy stężeniu ich, wynoszącym 20 mg N NH4 w 10 g suchej m asy badanej gleby, nitryfikacja m o gła odbywać się sprawnie. Azot nieorganiczny jest unierucham iany w obecności substancji organicznych, łatwo przyswajalnych przez mikroorganizmy (np. sacharoza, organiczna substancja słomy) i następnie stopniowo rem ineralizow a-
8 396 M. Fiuczek ny [1 ]. Proces ten przebiega podobnie w badanej glebie torfowej, lecz unieruchamianie azotu nie odbywało się bez dodatku sacharozy, mimo że gleba zawiera bardzo duże ilości materii organicznej. Ilość azotu remineralizowanego w badanej glebie z dodatkiem tylko sacharozy jest większa o 39,3% niż w glebie, do której dodano sacharozę i siarczan amonu; na podstawie tego wyniku nie można jednak wnioskować o działaniu stym ulującym substancji organicznej na m ineralizację azotu organicznego gleby torfowej. Miarą mineralizacji organicznego azotu gleby jest przyrost azotu nieorganicznego, wskaźnikiem mineralizacji może być ilość pobranego tlenu. Jeżeli pewna substancja stymuluje mineralizację, to dodanie jej do gleby w warunkach aerobowych powinno zwiększać pobranie tlenu. N atomiast jeśli substancja ta nie powoduje zwiększonego pobierania tlenu, to dowodziłoby to, że nie stym uluje ona m ineralizacji organicznej m aterii gleby. W doświadczeniach nad pobieraniem tlenu [5] dodanie azotanu potasu nie powodowało zwiększonego zużycia tlenu w stosunku do kontrolnych prób, nie powinno zatem stymulować mineralizacji organicznego azotu gleby. Przedstawione tu wyniki doświadczeń wykazały, że dodany azot nieorganiczny nie tylko nie stymuluje mineralizacji organicznego azotu badanej gleby torfowej, lecz działa naw et hamująco na jej przebieg. Za poglądem, że dodany do gleby azot nieorganiczny (N NH4) nie zwiększa mineralizacji jej organicznego azotu, w ydają się przemawiać wyniki badań nad dynamiką składników pokarmowych w glebie torfowej (Maciak i Liwski [10]). Mineralizacja azotu organicznego gleby jest procesem złożonym z reakcji chemicznych, katalizowanych enzymatycznie przy współudziale różnych organizmów i zależy od wielu czynników zewnętrznych. W wyniku tych reakcji z azotu organicznego powstaje azot nieorganiczny. W określonych stałych warunkach ilość azotu nieorganicznego jest funkcją czasu i zależność tej formy azotu od azotu organicznego wyrazi się stałym współczynnikiem proporcjonalności przem iany: N organiczny -> N nieorganiczny. Jeśli do gleby, w której organiczna substancja ulega mineralizacji, dodany zostanie azot nieorganiczny, to nastąpi zmiana warunków układu, ponieważ potrzeby azotowe mikroorganizmów przeprowadzających mineralizację przynajmniej w tym czasie będą częściowo zaspokajane przez dodany azot nieorganiczny. Wobec tego prędkość procesu m ineralizacji azotu organicznego gleby zostanie zmniejszona. W yrazi się to zmniejszonym przyrostem azotu nieorganicznego w porównaniu z glebą, do której nie dodano azotu nieorganicznego. ' W edług zasady Le Châteliera: ч-,,jeśli w arunki układu znajdującego
9 Aktywność mikroorganizmów w glebach torfowych 397 się w stanie równowagi ulegają zmianie, równowaga przesuwa się w ta kim kierunku, który zapewnia przywrócenie pierwotnych warunków. Zgodnie z tą zasadą, zwiększenie stężenia azotu nieorganicznego w glebie przez dodanie go z zewnątrz zmieni położenie równowagi m ineralizacji azotu organicznego w kierunku zmniejszenia przybywania azotu mineralnego, tzn. zmniejszenia mineralizacji. Dodanie więc azotu nieorganicznego do gleby torfowej nie może stymulować m ineralizacji jej azotu organicznego. LITERATURA [1] A h m a d Z., K a i H., Harada T.: Factors affecting immobilization and release of nitrogen in soil and chemical characteristics of the nitrogen newly immobilized. II. Effect of carbon sources on immobilization and release of nitrogen in soil. Soil Sei. and Plant Nutrition, 15, 1969, [2] В г о a d b e n t F. E. : Effect of fertilizer nitrogen on the release of soil nitrogen. Soil Sei. Soc. Amer. Proc., 29, 1965, [3] C h ah a l K. S., Wagner G. H.: Decomposition of organic matter in Sanborn field soils amended with C14 glucose. Soil Sei. 100, 1965, [4[ D e l w iche C. C.: Nitrification. A symposium on inorganic nitrogen metabolism, Baltimore 3, 1956, [5] Fiuczek M.: Pobieranie tlenu jako ekologiczny wskaźnik aktywności mikroorganizmów w glebach torfowych. Zesz. nauk. SGGW', Roi., 7, 1963, [6] G o 1 d b e r S. S., Gainey P. L. : Role of surface fenomena in nitrification. Soil Sei., 80, 1955, [7] Harada T., Kai H. : Studies on environmental conditions controlling nitrification in soil. I. Effect of ammonium and total salts in media on the rate of nitrification. Soil Sei. and Plant Nutrition, 14, 1968, [8] Jansson S. L. : Tracer studies on nitrogen transformations in soil with special attention to mineralization-immobilization relationships. Annals of the Royal Agricultural College of Sweden, 24, 1958, [9] K a i H., Harada T.: Studies on the environmental conditions controlling nitrification in soil. II. Effect of soil minerals on the rate of nitrification. Soil Sei. and Plant Nutrition, 15, 1969, [10] Maciak F., Liwski S.: Dynamika składników pokarmowych (NPK) na uprawianym torfowisku. Rocz. glebozn., 20, 1969, [11] Macura I., Szolnoki I., Vancura V.: Decomposition of glucose in soil. Soil Organisms, Proceedings of the Colloquium on Soil Fauna, Soil Microflora and Their Relationships, Amsterdam, 2, 1963, [12] Maksimów A.: Zagadnienia degradacji i regeneracji gleb łąkowych, torfowych. Zesz. probl. Post. Nauk roi., 2, 1956, [13] Quastei J. H., Scholfield P. G.: Biochemistry of nitrification in soil. Bacteriol. Reviews, 15, 1959, [14] Weber D. F., Gainey P. L. : Relative sensitivity of nitrifying organisms to hydrogen ions in soil and in solutions. Soil Sei., 94, 1962,
10 398 M. Fiu czek м. Ф Ю Ч Е К ПРЕВРАЩ ЕНИЕ МИНЕРАЛЬНОГО АЗОТА В ТОРФЯНОЙ ПОЧВЕ И н сти ту т Б о т а н и к и В а р ш а в с к о г о У н и в е р с и т е т а Резюме Проведены опыты по превращению неорганического азота в почве. Установлено, что: 1. Аммиачный азот (20,9 мг N) был нитрифицирован в торфяной почве (10.0 г сухой массы) в течении трех недель до 90,0%. 2. Добавление в почву сахарозы и сульфата аммония в соотношении C:N равным 8:1 ингибировало накопление нмтратор в первую неделю: в последующий срок количество нитратов увеличивалось, но интенсивность нитрификации была меньше чем в почве, в которую добавлялся один сульфат аммония. 3. Иммобилизация неорганического азота в почве, в которую вносили сахарозу и сульфат аммония, наблюдалась в течении первой недели; иммобилизованный азот составлял 38,6% от общего количества (26,7 мг N) азота в опыте. 4. К концу опыта реминерализованный азот составлял 31,0% от иммобилизованного азота. 5. К конце опыта увеличение неорганического азота в торфяной почве без добавления сульфата аммония было в 3 раза больше, чем при добавлении этого соединения; это указывает на то, что добавление в торфяную почву неорганического азота не стимулирует минерализацию почвенного органического азота. м. F IU C Z E K TRANSFORMATIONS OF MINERAL NITROGEN IN PEAT SOIL I n s titu te o f B o ta n y, U n iw e rsity o f W a rsa w Summary The experiments on inorganic nitrogen transformations in peat soil were carried out. It has been found that: 1. Ammonium nitrogen (20.9 mg N) was nitrified in 90.0 per cent in peat soil (10.0 g dry weight) during three weeks from the beginning of experiment. 2. An addition of saccharose and ammonium sulphate of a C:N ratio of 8:1 to the soil inhibited accumulation of nitrates during the first week; in coming weeks the amount of nitrates really increased, but the intensity of nitrification was smaller than in the soil with added ammonium sulphate only. 3. The immobilization of inorganic nitrogen in the soil, supplied with saccharose and ammonium sulphate, occurred during the first week; the immobilized nitrogen amounted 38,6 per cent of total inorganic nitrogen (26.7 mg N) in experiment. 4. At the end of the experiment remineralized nitrogen amounted 31.0 per cent of the immobilized nitrogen. 5. An increase of inorganic nitrogen in soil without addition of ammonium sulphate was three times higher at the end of the experiment than with addition of this compound; it indicates that in the peat soil an addition of inorganic nitrogen does not stimulate the mineralization of soil organic nitrogen. A d r e s W p ł y n ę ł o d o P T G w k w i e t n i u 1971 r. D r M i r o s ł a w F i u c z e k I n s t y t u t B o t a n i k i U n i w e r s y t e t u W a r s z a w s k i e g o W a r s z a w a, A l. U j a z d o w s k i e 4
Zawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU
BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU W procesach samooczyszczania wód zanieczyszczonych związkami organicznymi zachodzą procesy utleniania materii organicznej przy współudziale mikroorganizmów tlenowych.
OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA
OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA Lubań, 207 r. . Tak dużo nawozów jak jest to konieczne, tak mało jak to możliwe - nie ma innego racjonalnego
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
rola azotu i jego wykorzystanie w rolnictwie
rola azotu i jego wykorzystanie w rolnictwie Zdolność roślin do wykorzystania prostych form azotu mineralnego i przekształcania ich w białka złożone ma fundamentalne znaczenie dla życia zwierząt na Ziemi.
AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby. AtriGran błyskawicznie udostępnia wapń. AtriGran usprawnia pobieranie makroskładników z gleby
AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby Produkt wytworzony z surowca pochodzącego z młodego, unikatowego w Europie złoża do produkcji wapna nawozowego. Porowatość surowca dająca ogromną powierzchnię
Rozpuszczalne czarne granulki Właściwości fizyczne. Granulacja Ø 2-4 mm
Rozpuszczalne czarne granulki Właściwości fizyczne Granulacja Ø 2-4 mm Specjalistyczny nawóz bezchlorkowy zawierający w swoim składzie kwasy fulwowe i huminowe, azot, potas oraz dodatkowo siarkę, materię
ODDZIAŁYWANIE NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLON I SKŁAD CHEMICZNY KALAREPY. Wstęp
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) JÓZEF NURZYŃSKI, KATARZYNA DZIDA, LIDIA NOWAK ODDZIAŁYWANIE NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLON I SKŁAD CHEMICZNY KALAREPY Z Katedry Uprawy i Nawożenia
DLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY. Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby
DLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby Substancja organiczna po wprowadzeniu do gleby ulega przetworzeniu i rozkładowi przez
Nawożenie kukurydzy. Adam Majewski Agroservice Kukurydza
Nawożenie kukurydzy Adam Majewski Agroservice Kukurydza Nawożenie startowe to podstawa powodzenia uprawy kukurydzy Jakie formy nawozu stosować? P2O5 i NH4 (+mikroelementy) plon zwykle wyższy o 0,5-1,5
Nawożenie borówka amerykańska
Nawożenie borówka amerykańska Borówka amerykańska Jeśli borykasz się z problemem nawożenia borówki jak i jagody kamczackiej napisz do nas. Przygotujemy odpowiednie zalecenia nawozowe na dowolny okres roku
Wanda Wołyńska Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego Oddział Cukrownictwa. IBPRS Oddział Cukrownictwa Łódź, czerwiec 2013r.
Wanda Wołyńska Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego Oddział Cukrownictwa Łódź, 25-26 czerwiec 2013r. 1 Badania fizyko-chemiczne wód i ścieków wykonywane są w różnych celach i w zależności
Wpływ dodatku biowęgla na emisje w procesie kompostowania odpadów organicznych
BIOWĘGIEL W POLSCE: nauka, technologia, biznes 2016 Serock, 30-31 maja 2016 Wpływ dodatku biowęgla na emisje w procesie kompostowania odpadów organicznych dr hab. inż. Jacek Dach, prof. nadzw.* dr inż.
SKUTKI SUSZY W GLEBIE
SKUTKI SUSZY W GLEBIE Zakrzów, 20 lutego 2019 r. dr hab. inż. Marek Ryczek, prof. UR atmosferyczna glebowa (rolnicza) hydrologiczna rośliny wilgotność gleba zwięzłość struktura gruzełkowata zasolenie mikroorganizmy
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 9 Data wydania: 03 czerwca 2016 r. Nazwa i adres: AB 921 OKRĘGOWA
ZAWARTOŚĆ MIKROELEMENTÓW W GLEBACH I ROŚLINACH NAWADNIANYCH ŚCIEKAMI
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE T. 23, Z. 2, W ARSZAW A 1972 ELŻBIETA BIERNACKA ZAWARTOŚĆ MIKROELEMENTÓW W GLEBACH I ROŚLINACH NAWADNIANYCH ŚCIEKAMI Katedra Torfoznaw stw a SGGW, W arszawa Liczne prace badawcze
Nawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice
Nawożenie warzyw w uprawie polowej Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice Roślinom do prawidłowego wzrostu i rozwoju niezbędne są pierwiastki chemiczne pobrane z gleby i powietrza, nazywane
Nawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią!
.pl https://www..pl Nawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią! Autor: Małgorzata Srebro Data: 23 lipca 2018 Rośliny ozime, w tym zboża i rzepak, powinny zostać dobrze zaopatrzone
Zadanie 2. (1 pkt) Uzupełnij tabelę, wpisując wzory sumaryczne tlenków w odpowiednie kolumny. CrO CO 2 Fe 2 O 3 BaO SO 3 NO Cu 2 O
Test maturalny Chemia ogólna i nieorganiczna Zadanie 1. (1 pkt) Uzupełnij zdania. Pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 16 znajduje się w.... grupie i. okresie układu okresowego pierwiastków chemicznych,
Przedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych Wprowadzenie Kryteria podziału nawozów
Przedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp 13 1. Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych 14 1.1. Wprowadzenie 14 1.2. Kryteria podziału nawozów mineralnych 14 1.3. Cechy nawozów mineralnych 17 2. Nawozy
(13) B B1. Z głoszenie ogłoszono: BUP 14/90
R Z E C Z P O S P O L I T A ( 12) OPIS PATENTOW Y (19) P L (11) 157624 P O L S K A ^ (13) B1 Numer zgłoszenia: 277094 (51) IntCl5: C05C 11/00 C05G 1/00 U rząd P a te n to w y (22) Data zgłoszenia: 05.01.1989
Środowiskowe skutki zakwaszenia gleb uprawnych. Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Środowiskowe skutki zakwaszenia gleb uprawnych Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Tematyka wykładu 1. Zakwaszenie gleb - podłoże zjawiska. 2. Zakwaszanie gleb istota zjawiska. 3. Pierwotne
ĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp.
ĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp. Uwaga: Ze względu na laboratoryjny charakter zajęć oraz kontakt z materiałem biologicznym,
Najlepszy sposób zapewnienia zrównoważonego nawożenia
ajlepszy sposób zapewnienia zrównoważonego nawożenia Poznaj zalety nawozów ICL PKpluS awozy PKpluS zawierają w jednej granulce makroelementy: fosfor (P), potas (K) oraz siarkę (S), magnez (Mg) i wapń (Ca).
BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA
BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA 1. 2. 3. 4. 5. Ogólne podstawy biologicznych metod oczyszczania ścieków. Ścieki i ich rodzaje. Stosowane metody analityczne. Substancje biogenne w ściekach. Tlenowe procesy przemiany
WPŁYW CZYNNIKÓW ANTROPOGENICZNYCH NA WYMYWANIE POTASU Z GLEBY
WPŁYW CZYNNIKÓW ANTROPOGENICZNYCH NA WYMYWANIE POTASU Z GLEBY Daniel Milczarek Koło Naukowe Chemii Rolnej Wydział Rolniczy, Akademia Techniczno Rolnicza w Bydgoszczy Opiekun naukowy dr inż. Barbara Murawska,
STĘŻENIE SKŁADNIKÓW MINERALNYCH W WODACH GRUNTOWYCH NA ŁĄKACH TORFOWYCH NAWOŻONYCH GNOJOWICĄ I OBORNIKIEM
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2004: t. 4 z. 1 (10) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 13945 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2004 STĘŻENIE SKŁADNIKÓW MINERALNYCH W
Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem!
https://www. Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 13 kwietnia 2018 Zwiększający się ciągle poziom intensywności uprawy zbóż prowadzi do stabilizacji
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia
Konkurs Ekologiczne zagrożenia chemizacji rolnictwa.
Konkurs Ekologiczne zagrożenia chemizacji rolnictwa. ele konkursu: - kształtowanie postaw proekologicznych i prozdrowotnych. - rozwijanie zainteresowań przyrodniczych i chemicznych uczniów. - kształcenie
O/100 g gleby na rok, czyli około 60 kg K 2
POTAS niezbędny składnik pokarmowy rzepaku kształtujący wielkość i jakość plonu Potas w glebach Całkowita zawartość potasu w glebach wynosi od 0,1 do 3 % i z reguły jest tym niższa, im gleba jest lżejsza.
1. Regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy... 10 2. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach... 12 Literatura... 12
Spis treści III. Wstęp... 9 III. Zasady porządkowe w pracowni technologicznej... 10 1. Regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy... 10 2. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach... 12 Literatura... 12 III. Wskaźniki
UBOŻENIE GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH W SKŁADNIKI ZASADOWE CZYNNIKIEM WPŁYWAJĄCYM NA WZROST STĘŻENIA RWO W WODZIE GRUNTOWEJ
INSTYTUT TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY W FALENTACH Zakład Doświadczalny w Biebrzy UBOŻENIE GLEB TORFOWO-MURSZOWYCH W SKŁADNIKI ZASADOWE CZYNNIKIEM WPŁYWAJĄCYM NA WZROST STĘŻENIA RWO W WODZIE GRUNTOWEJ Jacek
Wpływ intensywności użytkowania łąki na glebie torfowo-murszowej na wielkość strumieni CO 2 i jego bilans w warunkach doświadczenia lizymetrycznego
Wpływ intensywności użytkowania łąki na glebie torfowo-murszowej na wielkość strumieni CO 2 i jego bilans w warunkach doświadczenia lizymetrycznego Dr inż. Janusz Turbiak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Potas niezbędny składnik pokarmowy zapewniający wysoki plon i dobrą jakość buraka cukrowego
Potas niezbędny składnik pokarmowy zapewniający wysoki plon i dobrą jakość buraka cukrowego Potas jest niezbędnym składnikiem do wytworzenia wysokiego plonu, w tym głównie cukru (sacharozy). Składnik ten
IN ŻYNIE R IA S R O D O W IS K A
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLISKIEJ JANUARY BIEŃ KONWENCJONALNE I NIEKONWENCJONALNE PRZYGOTOWANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH DO ODWADNIANIA IN ŻYNIE R IA S R O D O W IS K A Z. 27 A GLIWICE 1986 POLITECHNIKA ŚLĄSKA
wapnowania regeneracyjnego gleb w Polsce
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia Ocena zapotrzebowania na środki wapnujące oraz kosztów wapnowania regeneracyjnego gleb
INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL
Ekograncali Activ INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL Większość gleb użytkowanych w Polsce znajduje się na utworach polodowcowych, bogatych w piaski i iły. Naturalne ph tych utworów jest niskie. Dobór właściwego
RECYKLING ODPADÓW ZIELONYCH. Grzegorz Pilarski BEST-EKO Sp. z o.o.
RECYKLING ODPADÓW ZIELONYCH Grzegorz Pilarski BEST-EKO Sp. z o.o. BEST-EKO Sp. z o.o. jest eksploatatorem oczyszczalni ścieków Boguszowice w Rybniku przy ul. Rycerskiej 101, na której znajduje się instalacja
RSM+S z Puław NAWÓZ XXI WIEKU
RSM+S z Puław NAWÓZ XXI WIEKU Puławy 2012 Zasobność gleb w siarkę Prawie 60% gleb w Polsce jest ubogich w siarkę. Niedobór siarki ogranicza zawartość i jakość białka i tłuszczu, ogranicza gromadzenie się
BADANIA NAD ZAWARTOŚCIĄ MIKROELEMENTÓW W GLEBIE, ROSLINIE I ORGANIZMIE ZWIERZĘCYM W WARUNKACH GÓRSKICH NA PRZYKŁADZIE SUDETÓW
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE T. 23, Z. 2, W ARSZAW A 1972 JAN BORKOWSKI, ROMAN CZUBA, JERZY PRES BADANIA NAD ZAWARTOŚCIĄ MIKROELEMENTÓW W GLEBIE, ROSLINIE I ORGANIZMIE ZWIERZĘCYM W WARUNKACH GÓRSKICH NA PRZYKŁADZIE
TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II
TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II Czas trwania testu 120 minut Informacje 1. Proszę sprawdzić czy arkusz zawiera 10 stron. Ewentualny brak należy zgłosić nauczycielowi. 2. Proszę rozwiązać
ZMIANY CHEMICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI GLEBY LEKKIEJ W WYNIKU WIELOLETNIEGO NAWADNIANIA BORÓWKI WYSOKIEJ
Acta Agrophysica, 2009, 14(1), 109-114 ZMIANY CHEMICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI GLEBY LEKKIEJ W WYNIKU WIELOLETNIEGO NAWADNIANIA BORÓWKI WYSOKIEJ Zdzisław Koszański, Ewa Rumasz-Rudnicka, RóŜa Kowalewska Zakład Produkcji
Jakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu
Jakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu Jan Łabętowicz, Wojciech Stępień 1. Względność pojęcia jakości plonu 2. Miejsce nawożenia w kształtowaniu jakości plonów 3. Azot jako główny
Możliwość zastosowania biowęgla w rolnictwie, ogrodnictwie i rekultywacji
Agnieszka Medyńska-Juraszek, Irmina Ćwieląg Piasecka, Magdalena Dębicka, Piotr Chohura, Cecylia Uklańska-Pusz, Wojciech Pusz 1, Agnieszka Latawiec, Jolanta Królczyk 2 1 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
CHLOROWANIE WODY DO PUNKTU PRZEŁAMANIA
CHLOROWANIE WODY DO PUNKTU PRZEŁAMANIA WYKREŚLANIE KRZYWYCH PRZEBIEGU CHLOROWANIA DLA WODY ZAWIERAJĄCEJ AZOT AMONOWY. 1. WPROWADZENIE Chlor i niektóre jego związki po wprowadzeniu do wody działają silnie
Problemy oznaczania pierwiastków w osadach i glebie Marcin Niemiec, Jacek Antonkiewicz, Małgorzata Koncewicz-Baran, Jerzy Wieczorek
Problemy oznaczania pierwiastków w osadach i glebie Marcin Niemiec, Jacek Antonkiewicz, Małgorzata Koncewicz-Baran, Jerzy Wieczorek Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej
Bez fosforu w kukurydzy ani rusz!
.pl https://www..pl Bez fosforu w kukurydzy ani rusz! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 18 kwietnia 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż. Największe zapotrzebowanie
Nieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną!
https://www. Nieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną! Autor: Małgorzata Srebro Data: 28 marca 2018 Tegoroczna mokra jesień w wielu regionach uniemożliwiła wjazd w pole z nawozami
Wpływ nawożenia buraka cukrowego na jakość surowca. Witold Grzebisz
Wpływ nawożenia buraka cukrowego na jakość surowca Witold Grzebisz Tematyka wykładu 1. Dynamika zawartości melasotworów? 2. Dynamika formowania plonu i akumulacji azotu. 3. Kontrola gospodarki azotem na
Azot w glebie: jak go ustabilizować?
.pl https://www..pl Azot w glebie: jak go ustabilizować? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 27 lutego 2017 Rośliny uprawne w zależności od gatunku i odmiany mają odmienne wymagania pokarmowe, jednak
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 09 maja 2016 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA
FUNKCJE GLEBY POJĘCIA ŻYZNOŚCI, ZASOBNOŚCI I URODZAJNOŚCI
POJĘCIA ŻYZNOŚCI, ZASOBNOŚCI I URODZAJNOŚCI W rozumieniu, obecnym od wieków w literaturze, naturalną funkcją gleb jest tworzenie przestrzeni życiowej dla organizmów, w tym przestrzeni korzenienia się roślin.
Zalecenia nawozowe dla chryzantemy wielkokwiatowej uprawianej w pojemnikach na stołach zalewowych
INSTYTUT OGRODNICTWA ZAKŁAD UPRAWY I NAWOŻENIAROSLIN OGRODNICZYCH Pracownia Uprawy i Nawożenia Roślin Ozdobnych 96-100 Skierniewice, ul. Rybickiego 15/17 tel./fax: 46 845547 e-mail: Jacek.Nowak@inhort.pl
Budowa i eksploatacja oczyszczalni ściek. cieków w Cukrowni Cerekiew. Cerekiew S.A.
Budowa i eksploatacja oczyszczalni ściek cieków w Cukrowni Cerekiew Cerekiew S.A. Spis treści Część ogólna, Charakterystyka techniczna obiektów, Etapy budowy, Przeprowadzenie rozruchu wstępnego, Przeprowadzenie
(12)OPIS PATENTOWY (19)PL (11)189956
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12)OPIS PATENTOWY (19)PL (11)189956 (21 ) Numer zgłoszenia: 363388 (22) Data zgłoszenia: 20.10.1997 (13)B1 (51) IntCl7 C05F 11/04 (54) Podłoże
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10 Data wydania: 13 listopada 2018 r. AB 787 Nazwa i adres
Komórka organizmy beztkankowe
Grupa a Komórka organizmy beztkankowe Poniższy test składa się z 12 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać
Makro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy
https://www. Makro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 14 maja 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż.
ŁADUNEK SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH WNOSZONYCH Z OPADEM ATMOSFERYCZNYM NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI NA PRZYKŁADZIE PÓL DOŚWIADCZALNYCH W FALENTACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 23 27 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 ŁADUNEK SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH
Nawożenie potasem. Mgr inż. Piotr Ledochowski KSC S.A. Dr hab. Mirosław Nowakowski IHAR PIB O/Bydgoszcz. Toruń, r.
Nawożenie potasem Mgr inż. Piotr Ledochowski KSC S.A. Dr hab. Mirosław Nowakowski IHAR PIB O/Bydgoszcz Toruń, 25-26.06.2015 r. Rola potasu Reguluje gospodarką wodną roślin i zwiększa tolerancję na suszę
Potencjał metanowy wybranych substratów
Nowatorska produkcja energii w biogazowni poprzez utylizację pomiotu drobiowego z zamianą substratu roślinnego na algi Potencjał metanowy wybranych substratów Monika Suchowska-Kisielewicz, Zofia Sadecka
PRAWO DZIAŁANIA MAS I REGUŁA PRZEKORY
12 PRAWO DZIAŁANIA MAS I REGUŁA PRZEKORY CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studentów z wpływem zmiany parametrów stanu (temperatura, stężenie, ciśnienie) na położenie równowagi chemicznej w reakcjach odwracalnych.
Zadanie: 2 Zbadano odczyn wodnych roztworów następujących soli: I chlorku baru II octanu amonu III siarczku sodu
Zadanie: 1 Sporządzono dwa wodne roztwory soli: siarczanu (VI) sodu i azotanu (III) sodu Który z wyżej wymienionych roztworów soli nie będzie miał odczynu obojętnego? Uzasadnij odpowiedź i napisz równanie
OCENA TEMPA MINERALIZACJI ORGANICZNYCH ZWIĄZKÓW AZOTU W GŁĘBOKO ODWODNIONYCH GLEBACH TORFOWO-MURSZOWYCH
ROCZNIKI GLEBOZNAW CZE TOM LIX NR 3/4 WARSZAWA 2008: 2 7 6-283 JANUSZ TURBIAK, ZYGMUNT M1ATKOWSKI OCENA TEMPA MINERALIZACJI ORGANICZNYCH ZWIĄZKÓW AZOTU W GŁĘBOKO ODWODNIONYCH GLEBACH TORFOWO-MURSZOWYCH
KWANTYFIKACJA EFEKTÓW CZYNNEJ OCHRONY BIORÓŻNORODNOŚCI SIEDLISK TRAWIASTYCH WSCHODNIEJ LUBELSZCZYZNY NA PODSTAWIE AKTYWNOŚCI ENZYMÓW GLEBOWYCH
KWANTYFIKACJA EFEKTÓW CZYNNEJ OCHRONY BIORÓŻNORODNOŚCI SIEDLISK TRAWIASTYCH WSCHODNIEJ LUBELSZCZYZNY NA PODSTAWIE AKTYWNOŚCI ENZYMÓW GLEBOWYCH ELŻBIETA JOLANTA BIELIŃSKA ZAKŁAD BIOLOGII GLEBY INSTYTUT
Odwracalność przemiany chemicznej
Odwracalność przemiany chemicznej Na ogół wszystkie reakcje chemiczne są odwracalne, tzn. z danych substratów tworzą się produkty, a jednocześnie produkty reakcji ulegają rozkładowi na substraty. Fakt
HYDROLIZA SOLI. 1. Hydroliza soli mocnej zasady i słabego kwasu. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco:
HYDROLIZA SOLI Hydroliza to reakcja chemiczna zachodząca między jonami słabo zdysocjowanej wody i jonami dobrze zdysocjowanej soli słabego kwasu lub słabej zasady. Reakcji hydrolizy mogą ulegać następujące
ANNALES. Stanisław Kalembasa, Andrzej Wysokiński
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE LUBLIN VOL. LIX, Nr 4 * CURIE- S K Ł O D O W S K A POLONIA SECTIO E 2004 Katedra Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, Akademia Podlaska ul. B. Prusa 14, 0810, Poland Stanisław
i anion siarczanowy S0 4
Nawozy mineralne Nawozy mineralne można podzielić na nawozy jednoskładnikowe, z którymi wprowadzany jest tylko jeden składnik pokarmowy, nawozy wieloskładnikowe, zawierające dwa lub większą liczbę składników
WPŁYW NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLONOWANIE I WARTOŚĆ BIOLOGICZNĄ BURAKA ĆWIKŁOWEGO, UPRAWIANEGO NA ZBIÓR PĘCZKOWY. Wstęp
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) JAN KRĘŻEL, EUGENIUSZ KOŁOTA WPŁYW NAWOŻENIA AZOTOWEGO NA PLONOWANIE I WARTOŚĆ BIOLOGICZNĄ BURAKA ĆWIKŁOWEGO, UPRAWIANEGO NA ZBIÓR PĘCZKOWY Z Katedry
Biologiczne oczyszczanie ścieków
Biologiczne oczyszczanie ścieków Ściek woda nie nadająca się do użycia do tego samego celu Rodzaje ścieków komunalne, przemysłowe, rolnicze Zużycie wody na jednego mieszkańca l/dobę cele przemysłowe 4700
2. Procenty i stężenia procentowe
2. PROCENTY I STĘŻENIA PROCENTOWE 11 2. Procenty i stężenia procentowe 2.1. Oblicz 15 % od liczb: a. 360, b. 2,8 10 5, c. 0.024, d. 1,8 10 6, e. 10 Odp. a. 54, b. 4,2 10 4, c. 3,6 10 3, d. 2,7 10 7, e.
ECHANIKA METODA ELEMENTÓW DRZEGOWYCH W WTBRANTCH ZAGADNIENIACH ANALIZT I OPTYMALIZACJI OKŁADOW ODKSZTAŁCALNYCH NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ
Z E S Z Y T Y NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ TADEUSZ BURCZYŃSKI METODA ELEMENTÓW DRZEGOWYCH W WTBRANTCH ZAGADNIENIACH ANALIZT I OPTYMALIZACJI OKŁADOW ODKSZTAŁCALNYCH ECHANIKA Z. 97 GLIWICE 1989 POLITECHNIKA
EFEKTY BIOLOGICZNEJ REKULTYWACJI BYŁEGO ZŁOŻA KRUSZYWA BUDOWLANEGO DOBROSZÓW WIELKI" W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI SZKOŁA NAUK TECHNICZNYCH MICHAŁ DRAB EFEKTY BIOLOGICZNEJ REKULTYWACJI BYŁEGO ZŁOŻA KRUSZYWA BUDOWLANEGO DOBROSZÓW WIELKI" W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM MONOGRAFIA Redakcja Wydawnictw
Nawóz Barenbrug BERFERTILE Premium Start 20kg
Dane aktualne na dzień: 25-09-2017 12:00 Link do produktu: https://sklep.tanienawadnianie.pl/nawoz-barenbrug-berfertile-premium-start-20kg-p-2434.html Nawóz Barenbrug BERFERTILE Premium Start 20kg Cena
Roztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak)
Roztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak) 1. Właściwości roztworów buforowych Dodatek nieznacznej ilości mocnego kwasu lub mocnej zasady do czystej wody powoduje stosunkowo dużą
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
25.11.2014 PL L 337/53 RZPRZĄDZENIE KMISJI (UE) NR 1257/2014 z dnia 24 listopada 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2003/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie nawozów w celu dostosowania
Przeliczanie zadań, jednostek, rozcieńczanie roztworów, zaokrąglanie wyników.
Przeliczanie zadań, jednostek, rozcieńczanie roztworów, zaokrąglanie wyników. Stężenie procentowe wyrażone w jednostkach wagowych określa liczbę gramów substancji rozpuszczonej znajdującej się w 0 gramach
CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE STĘŻENIE SIARKI W ROZTWORZE GLEBOWYM FACTORS DETERMINING SULPHUR CONCENTRATION IN THE SOIL SOLUTION
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LV NR 3 WARSZAWA 2004: 207-212 WIESŁAW SZULC, BEATA RUTKOWSKA, JAN ŁABĘTOWICZ CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE STĘŻENIE SIARKI W ROZTWORZE GLEBOWYM FACTORS DETERMINING SULPHUR CONCENTRATION
OZNACZANIE UTLENIALNOŚCI WÓD NATURALNYCH
OZNACZANIE UTLENIALNOŚCI WÓD NATURALNYCH WPROWADZENIE Utlenialność wody jest to umowny wskaźnik określający zdolność wody do pobierania tlenu z nadmanganianu potasowego (KMnO4) w roztworze kwaśnym lub
BADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW AZOTU. OZNACZANIE AZOTU AZOTANOWEGO(V) METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ.
BADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW AZOTU. OZNACZANIE AZOTU AZOTANOWEGO(V) METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ. Wprowadzenie: Azot jest pierwiastkiem niezwykle ważnym dla organizmów ponieważ jest podstawowym składnikiem białek.
Mechanizm działania buforów *
Mechanizm działania buforów * UNIWERSYTET PRZYRODNICZY Z doświadczenia nabytego w laboratorium wiemy, że dodanie kropli stężonego kwasu do 10 ml wody powoduje gwałtowny spadek ph o kilka jednostek. Tymczasem
A po żniwach nic lepszego: Jeden za wszystkich wszyscy za jednego
A po żniwach nic lepszego: Jeden za wszystkich wszyscy za jednego Schemat rozkładu materii organicznej w glebie Resztki roślinne i zwierzęce Mineralizacja Humifikacja 75 80 % 15 20 % Butwienie warunki
Wpływ niektórych czynników na skład chemiczny ziarna pszenicy jarej
NR 218/219 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 21 SZYMON DZIAMBA IZABELLA JACKOWSKA 1 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin 1 Katedra Chemii Akademia Rolnicza w Lublinie Wpływ niektórych czynników
Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /810,64 0/0 107/15 332/47 268/38 0/0 16/29 0/0 3/19 0/0 13/81 0/0. szt./ %
OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań makro- i mikroelementów przedstawiono w tabelach zasobności gleby ( Zestawienie zasobności gleby na terenie gminy Kuźnia Raciborska i w Zestawieniu
Obieg materii w skali zlewni rzecznej
OBIEG MATERII W ZLEWNI RZECZNEJ UJĘCIE BILANSOWE Zestawienie wartości depozycji atmosferycznej, traktowanej jako wejście do systemu zlewni oraz ładunku odprowadzanego poprzez odpływ korytowy pozwala wyróżnić
Szanse wynikające z analiz glebowych
Szanse wynikające z analiz glebowych Zima dla rolników to pora planowania następnego sezonu uprawowego. Po wyborze rośliny jaka zostanie wysiana na polu, myślimy jak zapewnić jej optymalne warunki by uzyskać
Nawożenie dolistne. Jakość nawozu ma znaczenie!
https://www. Nawożenie dolistne. Jakość nawozu ma znaczenie! Autor: Małgorzata Srebro Data: 27 kwietnia 2018 Uzyskanie wysokich plonów roślin uprawnych zależy nie tylko od zastosowanych nawozów doglebowych,
Ćwiczenie nr 8 OCENA NAWOZÓW ORGANICZNYCH I MINERALNO-ORGANICZNYCH
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I NAWOZÓW MINERALNYCH Ćwiczenie nr 8 Adam Pawełczyk Adam Pawełczyk Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych OCENA NAWOZÓW ORGANICZNYCH I MINERALNO-ORGANICZNYCH
W PŁYW TECHNIK APLIKACJI NAW OZÓW N A ZAWARTOŚĆ M INERALNYCH ZW IĄZKÓW AZOTU W GLEBIE
ROCZNIKI GLEBOZNAW CZE TOM LIX NR 1 WARSZAWA 2008: 209-214 HELENA SZTUDER, STANISŁAW STRĄCZYŃSKI W PŁYW TECHNIK APLIKACJI NAW OZÓW N A ZAWARTOŚĆ M INERALNYCH ZW IĄZKÓW AZOTU W GLEBIE EFFECT OF FERTILIZER
imię i nazwisko, nazwa szkoły, miejscowość Zadania I etapu Konkursu Chemicznego Trzech Wydziałów PŁ V edycja
Zadanie 1 (2 pkt.) Zmieszano 80 cm 3 roztworu CH3COOH o stężeniu 5% wag. i gęstości 1,006 g/cm 3 oraz 70 cm 3 roztworu CH3COOK o stężeniu 0,5 mol/dm 3. Obliczyć ph powstałego roztworu. Jak zmieni się ph
Ćwiczenie nr 10 ( Ocena surowców ) OCENA SUROWCÓW DO PRODUKCJI NAWOZÓW MINERALNO-ORGANICZNYCH
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY Ćwiczenie nr 10 ( Ocena surowców ) Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych OCENA SUROWCÓW DO PRODUKCJI NAWOZÓW MINERALNO-ORGANICZNYCH oznaczenie zawartości węgla
Saletra amonowa. Skład: Azotu (N) 34%: Magnez (Mg) 0,2%
Saletra amonowa Azotu (N) 34%: Magnez (Mg) 0,2% Nawóz granulowany, klasa ziarnistości 1-3,15 mm. Saletra amonowa jest uniwersalnym nawozem azotowym. Można ją stosować pod wszystkie rośliny i na wszystkich
Dobre nawożenie rzepaku siarką na start!
.pl https://www..pl Dobre nawożenie rzepaku siarką na start! Autor: Małgorzata Srebro Data: 19 marca 2018 Nawożenie rzepaku siarką oraz magnezem ma wpływ zarówno na wielkość, jak i jakość plonów. Rolnicy
Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy
Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Nazwisko i imię) Punkty Razem pkt % Chemia nieorganiczna Zadanie 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Poziom: podstawowy Punkty Zadanie 1. (1 pkt.) W podanym
I. Pobieranie próbek. Lp. Wykaz czynności Wielkość współczynnika
Koszty i wykaz badań wykonywanych w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Poznaniu 1. Stawka podstawowa wynosi 40,41 zł. 2. Wyliczenie kosztów usługi następuje w sposób następujący: koszt usługi
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7 Data wydania: 20 stycznia 2016 r. Nazwa i adres organizacji
Wapnowanie gleby po żniwach - wybierz dobry nawóz!
.pl https://www..pl Wapnowanie gleby po żniwach - wybierz dobry nawóz! Autor: Małgorzata Srebro Data: 5 czerwca 2018 Okres pożniwny to idealny czas na wapnowanie gleby. Na efektywność tego zabiegu, oprócz
Nawóz Barenbrug BERFERTILE Premium Late 20kg
Dane aktualne na dzień: 09-11-2017 16:42 Link do produktu: https://sklep.tanienawadnianie.pl/nawoz-barenbrug-berfertile-premium-late-20kg-p-2433.html Nawóz Barenbrug BERFERTILE Premium Late 20kg Cena brutto