Ziemniak Budowa i znaczenie
|
|
- Piotr Baranowski
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Biologiczne Podstawy Produkcji Roślinnej Ziemniak Budowa i znaczenie Opracował dr inż. Wiktor Berski
2 Wykorzystano materiały z następujących źródeł: Technologia przetwórstwa węglowodanów, pod red. M. Pałasińskiego Technologia przetwórstwa ziemniaczanego, pod red. F. Nowotnego Potato science and technology, Lisińska i Leszczyński Szczegółowa uprawa roślin, pod red. J. Hersego Szczegółowa uprawa roślin, pod red. Jasińskiej i Koteckiego Materiały konferencji Ziemniak spożywczy i przemysłowy i jego przetwarzanie Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem, A. Procner
3 Ziemniak (Psianka ziemniak) - roślina jednoroczna, bylina z rodziny Psiankowatych (Solanaceae) jedna z najważniejszych roślin jadalnych świata (plasuje się na piątym miejscu po trzcinie cukrowej, kukurydzy, pszenicy i ryżu), powszechnie uprawiana w klimacie umiarkowanym, rzadziej w ciepłym. Jest to roślina okopowa, bulwiasta. Dzicy przodkowie uprawnych form ziemniaka występują w Andach i na sąsiednich terenach, od Meksyku po Chile. Ziemniaki uprawiane są od przynajmniej 7 10 tysięcy lat, do Polski przywiózł je prawdopodobnie z wiedeńskiej wyprawy (1683) Jan III Sobieski. Uprawiany początkowo jako roślina ozdobna i lecznicza, od 2 połowy XVIII w. również jako jadalna. W Polsce ma ona duże znaczenie gospodarcze, ze względu na możliwość wszechstronnego użytkowania i stosunkowo małe wymagania glebowe (udaje się na glebach lekkich), ma duże wymagania uprawowe i nawozowe. Plon od 8 40 t z ha, w Polsce średnio ok. 27,9 dt/ha. (2017)
4 Redlina Przekrój przez redlinę
5 Ziemniak jest podstawowym artykułem spożywczym, paszą dla zwierząt, surowcem dla wielu dziedzin przemysłu jak np. do produkcji, alkoholu, krochmalu, glukozy, dekstryn, syntetycznego kauczuku. Jest artykułem spożywczym bezpośrednio do spożycia lub w postaci przetworzonej na frytki, chipsy i susze. Przeciętne spożycie ziemniaków w Polsce wynosi około 102 kg/osoba/rok (2013).
6 Obszary upraw ziemniaka
7 Światowa produkcja ziemniaków
8 Produkcja ziemniaków w poszczególnych częściach świata (2007)
9 Konsumpcja ziemniaków na świecie (2007)
10 Główni producenci ziemniaków w 2016 Produkcja [t] % Plon [t/ha] Chiny ,3 17,0 Indie ,6 20,5 Rosja ,3 15,3 Ukraina ,8 16,6 USA ,3 49,0 Niemcy ,9 44,4 Bangladesz ,5 19,9 Polska ,4 28,5 Francja ,8 39,0 Holandia ,7 42,0 FAOSTAT Świat ,5 19,6
11 Za uprawą dużej ilości ziemniaków przemawiało i przemawia wiele argumentów, a najważniejsze to: nasz kraj znajduje się w samym centrum światowych upraw tej rośliny. Układ klimatyczny kraju (szerokość geograficzna) sprzyja uprawie ziemniaków ziemniak jest rośliną tolerancyjną w stosunku do jakości gleb. Polska posiada dużo gleb lekkich i średnich, a na tych glebach ziemniaki wygrywają konkurencję z innymi roślinami, gdy chodzi o potencjał plonotwórczy duża wszechstronność użytkowania ziemniaków (zdrowy i tani produkt żywnościowy, surowiec dla przetwórstwa spożywczego, dla krochmalnictwa, gorzelnictwa oraz jako pasza) uzasadniają dużą skalę produkcji IHAR
12 struktura agrarna w polskim rolnictwie (duże rozdrobnienie i zróżnicowanie wielkości gospodarstw rolnych) umożliwia uprawę ziemniaków przy każdym stopniu mechanizacji produkcji i poziomie intensywności technologii, od ekologicznego systemu począwszy, a na intensywnej technologii skończywszy Polacy w swej diecie stosują dużo ziemniaków, co jest bardzo racjonalnym zachowaniem wbrew niekiedy głoszonym opiniom ważna rola ziemniaka w systemie zrównoważonego rolnictwa na glebach lekkich i średnich (zachowanie właściwej struktury płodozmianów).
13 W ostatnich latach notowany jest drastyczny spadek powierzchni uprawy ziemniaków w Polsce. Za ograniczeniem ich produkcji przemawiają: kwestionowanie ziemniaków jako paszy z uwagi na ich drogą produkcję i przygotowanie do skarmiania stopniowe zmniejszanie się spożycia ziemniaków przez konsumentów podążających drogą wytyczoną przez światowe trendy przegrana ziemniaków w konkurencji jako surowiec dla gorzelnictwa, a w pewnym sensie i krochmalnictwa zmiany klimatyczne w kierunku występowania okresów suszy i nierównomierności opadów w okresie wegetacji. Czynniki te sprawiają, że większość gospodarstw produkujących ziemniaki, a szczególnie małe gospodarstwa mają coraz większe kłopoty ze sprzedażą swych zbiorów, a więc ograniczają powierzchnię upraw tej rośliny.
14 Zasadniczym czynnikiem decydującym o efektach produkcji jest termin sadzenia. Powinien on przypadać na okres, gdy temperatura gleby na głębokości 10 cm osiągnie 8 o C. W różnych rejonach kraju warunki te występują w innych terminach. Opóźnienie terminu sadzenia poza termin optymalny, powoduje spadek plonu bulw o 1-7 t/ha i spadek zawartości skrobi w bulwach średnio o 0,9%, dla poszczególnych odmian o 0,6-1,9%. Niższa temperatura znacznie wydłuża okres od posadzenia do wschodów*, w czasie którego kiełki narażone są na porażenie rizoktoniozą. Niedobór opadów jak i ich nadmiar wpływają bardzo ujemnie na rozwój plonów. Zapotrzebowanie na wodę w okresie wegetacji jest niejednakowe: największe w lipcu i sierpniu, tj. w okresie intensywnego gromadzenia plonu bulw. *Kiełkowanie i wschody - jest to okres od siewu do wykształcenia się ogonka pierwszego liścia
15 Terminy sadzenia ziemniaków Metodyka integrowanej ochrony ziemniaka dla producentów
16 Względny plon w zależności od wilgotności gleby (% pełnej pojemności) 1. owies, 2. ziemniak Fizjologia i biochemia ziemniaka
17 Ziemniaki do celów produkcyjnych rozmnaża się wegetatywnie (z bulw tzw. sadzeniaków). Roślina ziemniaka powstaje wówczas z oczka, znajdującego się na powierzchni bulwy i posiada tylko korzenie przybyszowe, tworzące wiązkę. Wzrost rośliny rozpoczyna się od kiełkowania pąków (znajdujących się w oczkach). Ziemniak wytwarza zwykle tyle łodyg, ile wykształcił kiełków w procesie kiełkowania. Jednocześnie ze wzrostem kiełków rozpoczyna się tworzenie i wzrost korzeni. Wschody ziemniaka ukazują się ok. 14 dni po sadzeniu, a w przypadku niesprzyjających warunków (temperatura, wilgotności gleby) nawet po dniach. Ziemniaki powinny być zbieranie w fazie dojrzałości technicznej, tj. wtedy gdy na bulwach skórka jest już skorkowaciała i nie schodzi pod naciskiem palca.
18 Ziemniaki do celów produkcyjnych rozmnaża się wegetatywnie (z bulw tzw. sadzeniaków). Roślina ziemniaka powstaje wówczas z oczka, znajdującego się na powierzchni bulwy i posiada tylko korzenie przybyszowe, tworzące wiązkę. science.howstuffworks.com/life/botany/potato-info.htm
19 Fazy rozwoju ziemniaków Okres spoczynku Okres od sadzenia do wschodów (obejmuje też podkiełkowanie przed sadzeniem) Okres od wschodów do zawiązywania bulw, kiedy następuje intensywny wzrost części nadziemnej Okres od kwitnienia do dojrzewania bulw, kiedy to głównie gromadzi się ich masa Sadzenie podkiełkowanej bulwy 2. Wzrost części wegetatywnej 3. Tuberyzacja 4. Rozrost bulw
20 Kwiaty Kwiatostan Owoce Listki Liść złożony Łodygi główne Łodyga boczna Bulwa macierzysta Stolony Bulwy Korzenie
21 Główna masa korzenia sięga do głębokości około 50 cm. Z dolnej części łodygi znajdującej się pod powierzchnią gleby, wyrastają podziemne pędy zwane stolonami. Długość stolonów i ich układ w glebie jest cechą odmianową. W okresie kwitnienia rośliny stolony staja się pogrubiają się na końcu, tworząc bulwy. Wiązanie bulw rozpoczyna się w okresie od tworzenia pąków kwiatowych do kwitnienia, ich wzrost trwa nawet do końca okresu wegetacji. Równocześnie ze wzrostem bulw następuje gromadzenie skrobi i innych materiałów zapasowych. Powolny jest też wzrost łodyg po wschodach. Po kwitnieniu część nadziemna rośliny już nie rośnie, natomiast bulwy się rozrastają.
22 Bulwy z botanicznego punktu widzenia są przekształcona łodygą, pokrytą łuskowatymi liśćmi, które bardzo wcześnie odpadają, pozostawiając ślady w postaci blizn. W zagłębieniu blizny znajdują się pączki, które wraz z blizną tworzą tzw. oczko. W oczku znajdują się zazwyczaj trzy pączki, z których rozwija się zazwyczaj tylko środkowy, a w razie jego uszkodzenia jeden z pączków bocznych. W bulwie ziemniaka wyróżnia się część pępkową, gdzie znajduje się miejsce połączenia bulwy ze stolonem w postaci zagłębienia lub wzniesienia i mała ilość oczek, oraz część wierzchołkowa, charakteryzująca się znacznie większą ilością oczek.
23 Główna masa korzenia sięga do głębokości około 50 cm, choć mogą osiągnąć głębokość 2m. Ziemniak rozmnażany wegetatywnie wytwarza korzenie przybyszowe typu wiązkowego, delikatne, obficie pokryte włośnikami. Rośliny rozwijające się z nasion oprócz korzeni przybyszowych wytwarzają korzeń główny.
24 Roślina ma pokrój krzaczasty, łodygi w zależności od odmiany i środowiska osiągają wysokość cm, po uschnięciu są zwane łętami. Roślina ziemniaka wykształca na ogół 4 8 łodyg, w zależności od ustawienia łodyg, tworzą się krzaki wyprostowane lub rozesłane. Łodygi są grube, mięsiste i pokryte włoskami.
25 Z dolnej części łodygi znajdującej się pod powierzchnią gleby, wyrastają podziemne pędy zwane stolonami (rozłogami u innych roślin). Długość stolonów (15 20 cm) i ich układ w glebie jest cechą odmianową. W okresie kwitnienia rośliny stolony staja się pogrubiają się na końcu, tworząc bulwy. Wiązanie bulw rozpoczyna się w okresie od tworzenia pąków kwiatowych do kwitnienia, ich wzrost trwa nawet do końca okresu wegetacji. Równocześnie ze wzrostem bulw następuje gromadzenie skrobi i innych materiałów zapasowych. Powolny jest też wzrost łodyg po wschodach. Po kwitnieniu część nadziemna rośliny już nie rośnie, natomiast bulwy się rozrastają.
26 Liście ziemniaka są złożone, nieparzysto-pierzaste, ogonkowe z przylistkami. Są osadzone na łodydze spiralnie, lewoskrętnie, tak jak oczka na bulwie. Pojedynczy liść składa się z osi zwanej osadką 3-4 par listków ogonkowych, listka szczytowego i listeczków
27 Kwiaty mogą mieć barwę białą, czerwono-fioletową i niebieska w różnych odcieniach. Płatki korony są ze sobą zrośnięte, tak jak i słupek z pręcikami
28 Tylko nieliczne z uprawianych odmian mimo iż większość z nich kwitnie, i to nieraz nawet obficie wytwarzają dojrzałe owoce. Nawet jeżeli dochodzi do zawiązywania owoców, to większość z nich opada jeszcze przed dojrzeniem. Owocem jest dwukomorowa, okrągła jagoda zawierająca dużo ( ) drobnych nasion (jagoda zielona, po dojrzeniu kremowa i pachnie jak ananas). Wszystkie części ziemniaka, zwłaszcza zielone, zawierają trujący glikozyd solaninę.
29 Kiełki etiolowane
30 Z oczek znajdujących się na powierzchni bulwy po zakończeniu okresu spoczynku wyrastają kiełki. Są to pędy, które tworzą się zarówno w ciemności, jak i na świetle. Bardzo charakterystyczne dla odmian są kiełki świetlne, rozwijające się w oczkach bulw umieszczonych na świetle w temp. pokojowej. Są grube i krótkie (1-2 cm). Mogą być nagie lub częściowo owłosione. Ich zabarwienie może być różowe, czerwono-fioletowe oraz zielone w różnych odcieniach i stanowi jedną z najbardziej stałych cech odmianowych. Są zbudowane z trzech części: nasady, z której wyrastają korzenie przybyszowe, szyjki będącej zawiązkiem pędu, i wierzchołka z zawiązkami liści
31 Oczka w zależności mogą być: płytkie, średnio głębokie lub głębokie. Na powierzchni bulwy są one spiralnie ułożone jak liście na łodydze. Kształt bulwy ziemniaka jest jedna z cech odmianowych. Może być on owalny, okrągło owalny, okrągły lub nerkowaty. Barwa skórki uzależniona jest od obecności barwników w soku komórkowym zewnętrznej warstwy kory pierwotnej. Barwa jest również cecha odmianową. Może być jasna, określana jako biała, czerwona o różowym odcieniu, niebiesko-fioletowa lub niejednolita plamista. Barwa miąższu jest dość stałą cechą. Wyróżnia się miąższ biały, biało-żółty, jasno żółty, żółty. W okolicach wiązek przewodzących może być czerwona lub fioletowa.
32 Odmiany ziemniaka najłatwiej rozpoznać w okresie kwitnienia, gdyż wtedy występuje najwięcej cech charakterystycznych odróżniających odmiany. Pod uwagę bierzemy te cechy, które nie zmieniają pod wpływem środowiska. Są to tzw. dobre cechy rozpoznawcze, a mianowicie: Barwa skórki bulw, barwa miąższu, barwa kiełków świetlnych w określonej fazie wzrostu, barwa korony kwiatów.
33 Liczne odmiany ziemniaka (w Polsce około ) różnią się m.in. długością okresu wegetacji, cechami morfologicznymi krzaków jak i cechami morfologicznymi i składem chemicznym bulw, a w związku z tym użytkowaniem a także odpornością na choroby. Tylko nieliczne z tych cech są stałe w obrębie odmiany, większość z nich wykazuje większy lub mniejszy zakres zmienności. Ze względu na czas dojrzewania (zbioru) ziemniaki dzieli się na: wczesne - czerwiec, lipiec; średniowczesne - sierpień; średniopóźne - wrzesień; późne - październik.
34 W czasie wegetacji odmiany różnią się od siebie: pokrojem roślin, wysokością, ustawieniem łodyg, charakterem ulistnienia, wielkością i budową liści, kształtem liści, obfitością kwitnienia, cechami kwiatów itp. Cechy gospodarcze ważne, a wykazujące różnice odmianowe są następujące: 1.Długość okresu wegetacyjnego (wahania od około 90 do 180 dni) 2.Plenność 3.Skład chemiczny bulw 4.Różnice w odporności lub wrażliwość na choroby 5.Odporność na uszkodzenia mechaniczne 6.Cechy bulwy: kształt, głębokość i liczba oczek 7.Stopień wytrzymałości na okres przechowywania 8.Właściwości kulinarne.
35 Budowa anatomiczna bulwy Budowa anatomiczna bulwy jest podobna do budowy łodygi nadziemnej. Od zewnątrz bulwa jest otoczona skórka, występującą tylko u młodych bulw. W bulwie dojrzałej skórka się złuszcza i w jej miejsce powstaje warstwa korkowa stanowiącą ochronę całej bulwy. Następnie znajduje się kora pierwotna, której część wewnętrzna jest bogata w skrobię. Komórki zewnętrzne miękiszu kory pierwotnej maja zdolność tworzenia chlorofilu pod wpływem światła. Sok komórkowy tej tkanki zawiera często barwnik czerwony, brunatny lub niebieski nadający charakterystyczne zabarwienie powierzchni bulwy. Pod korą pierwotną występuje pierścień wiązek przewodzących dochodzący do wszystkich oczek oraz do stolonu. Wnętrze bulwy zajmuje rdzeń, w którym wyróżnią się bardziej wodnista część wewnętrzną oraz mniej przejrzystą część zewnętrzną o wyższej zawartości składników suchej masy głownie skrobi.
36 Przekrój korowej i zewnętrznej części rdzenia bulwy ziemniaka 1- warstwa korkowa, 2- felogen (tkanka korkorodna), 3- miękisz warstwy korkowej, 4- wiązki sitowe, 5- miazga, 6- wiązki naczyniowe, 7- miekisz rdzenia zewnętrznego z ziarnami skrobi
37 Skład chemiczny bulwy ziemniaka Składnik Miara Zawartość Średnio Wartości skrajne W polskich odmianach Sucha masa % 23,7 13,1-36,8 16,8-28,8 Skrobia % 17,5 8,0-29,4 11,7-22,0 Cukry redukujące % 0,30 0,0-5,0 0,03-0,52 Cukry ogółem % 0,50 0,05-8,0 0,20-0,73 Włokno surowe % 0,71 0,17-3,48 0,59-1,10 Białko ogółem (Nx6,25) % 2,00 0,69-4,63 1,38-2,30 Białko właściwe w ogólnym % 54,70 27,3-73,4 37,9-64,3 Lipidy % 0,12 0,02-0,2 - Kwasy organiczne % 0,60 0,4-1,0 - Popiół % 1,10 0,44-1,87 0,75-1,15 Witamina C mg/100g ,1-28,1 Wartość energetyczna ziemniaków, wbrew powszechnemu mniemaniu jest niewysoka i wynosi 87kcal (366kJ/100 g części jadalnych). Glikoalaloidy mg/100g ,2 41 1,0-11,5 Azotany (NO 3 ) mg/100g ,
38 Spośród składników suchej masy najliczniej reprezentowana jest skrobia i jej zawartość w dużej mierze decyduje o wartości i zastosowaniu ziemniaków. Jest polisacharydem, którego podstawowa cząsteczkę (monomer) stanowi glukoza. Naturalna skrobia nie jest substancja jednorodną, lecz składa się z dwóch różnych komponentów: amylozy i amylopektyny. Skrobia powstaje w procesie fotosyntezy w chloroplastach, a tworzące się nieduże ziarna noszą nazwę skrobi asymilacyjnej. W w nocy, gdy fotosynteza nie zachodzi ulega ona przekształceniu do cukru rozpuszczalnego (najczęściej glukozy) i jest transportowana do innych organów (bulw), gdzie ponownie, w leukoplastach jest syntezowana jako skrobia zapasowa. Proces ma istotne znaczenie gdyż skrobia jest związkiem nierozpuszczalnym a nadmiar rozpuszczalnych cukrów prostych może mocno zakłócić stosunki osmotyczne rośliny. Zmagazynowana w bulwach skrobia, jako materiał zapasowy może natomiast, w razie potrzeby służyć jako żródło cukrów prostych.
39 Przebieg zmian zawartości cukrów w bulwach ziemniaka składowanych przez 4 tygodnie w różnych temperaturach: cukry redukujące sacharoza cukry ogółem Biotechnology in Agriculture and Forestry 3 Potato 1987
40 Główny składnik ziemniaka skrobia podobnie jak i inne składniki chemiczne, nie jest rozmieszczony równomiernie. Najwięcej skrobi zawierają komórki miękiszowe, zarówno kory pierwotnej jak i rdzenia w pobliżu wiązek przewodzących. Cukry ulegające fermentacji to przede wszystkim glukoza, fruktoza i sacharoza. Zawartość tych cukrów w dojrzałych, świeżo zebranych ziemniakach jest niewielka, wzrasta natomiast w czasie przechowywania, zwłaszcza w niskiej temperaturze. Podwyższona zawartość cukrów chroni komórkę przed zamarznięciem
41 Enzymatyczny rozkład skrobi do cukrów jest reakcja odwracalną. Szybkość tych przemian zależy od temperatury. W temperaturze powyżej 20 C, intensywność syntezy i rozkładu jest wyższa niż w niższych temperaturach, z przewagą syntezy nad jej rozkładem. Obniżenie tych temperatury zmniejsza szybkość tych procesów, ale również w niejednakowym stopniu. Przy spadku temperatury z 20 C do 0 C intensywność rozkładu skrobi zmniejsza się do 1/3, podczas gdy intensywność syntezy skrobi około 20-krotnie. Prowadzi to do akumulacji cukrów; proces oddychania w tej temperaturze również ulega osłabieniu (intensywność tego procesu spada około 3-krotnie w porównaniu z temperaturą 20 C. Dlatego też w temperaturze bliskiej 0 C (poniżej 5 C) następuje systematyczny wzrost zawartości cukrów w ziemniakach do takiego poziomu, że jest on wyczuwalny. Nowotny Technologia przetwórstwa ziemniaczanego 1972
42 W okresie przechowywania cukry znajdują się w stanie dynamicznej równowagi z przechodzeniem jednej formy w drugą, zależnie przede wszystkim od temperatury: sacharoza glukoza fruktoza skrobia glukoza Zdolność do gromadzenia się cukrów można uważać za właściwość odmianową bulw. Natomiast jeżeli takie bulwy przeniesie się do pomieszczenia o wyższej temperaturze (np. pokojowej) to obserwuje się w stosunkowo krótkim czasie zanik nadmiernej ilości cukrów: około 4/5 ilości cukrów przekształca się w skrobię, a około 1/5 zostaje wykorzystana podczas oddychania wzmożonego w tej temperaturze. W praktyce przemysłowej proces ten nazywa się rekondycjonowaniem bulw. Gabriel Ziemniak 1974 Nowotny Technologia przetwórstwa ziemniaczanego 1972
43 Zawartość białka w ziemniakach nie jest wysoka, ale jego wartość biologiczna jest bardzo duża. Jest to białko pełnowartościowe, zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne, konieczne do syntezy własnego białka przez organizm człowieka. Rozmieszczenie białka w bulwie jest odwrotne niż skrobi tzn. najczęściej białko znajduje się pod skórką i w samym środku bulwy. Do związków azotowych ziemniaka można także zaliczyć trujący alkaloid solaninę. Zawartość solaniny w kłębach dojrzałych jest niewielka i wynosi 2 20 mg w 100g świeżej masy, kłęby niedojrzałe i drobne oraz zzieleniałe części kłębów przechowywanych w miejscach naświetlonych zawierają większe ilości tego związku. Solanina działa drażniąco na przewód pokarmowy i hemolitycznie. Po kilku godzinach od zjedzenia zielonych jagód uczucie drapania i pieczenia w gardle, odurzenie, wymioty i cuchnąca gwałtowna biegunka. Występuje pocenie się, drgawki i nieregularny oddech.
44 Z witamin znajdujących się w bulwach najistotniejsza jest witamina C, której zawartość zależy od odmiany, wynosi 5 40 mg w 100 g ziemniaków. Zawartość ta obniża się w czasie przechowywania tak, że po 6 miesiącach pozostaje tylko 1/3 wartości wyjściowej. Z chwilą rozpowszechnienia się uprawy ziemniaka w Europie praktycznie wygasły epidemie szkorbutu. Oprócz witaminy C w ziemniakach występują niewielkie ilości witaminy A, PP oraz witaminy z grupy B. Składniki mineralne to głównie: K ok. 60% K 2 O, P, Mg, Ca, Fe. Skład chemiczny bulw jest uzależniony w dużej mierze od odmiany i stopnia dojrzałości.
45 Rozmieszczenie ważniejszych składników bulwy ziemniaka na przekroju podłużnym: 1. Skrobia, 2. Substancje azotowe, 3. Substancje mineralne, 4. Witamina C
46 Wpływ temperatury na metabolizm: ziemniak wytwarza większe bulwy w okresach kiedy noce są chłodne, niż wtedy kiedy noce są ciepłe co pokazuje, że w niższych temperaturach proces oddychania jest mniej intensywny. Wpływ uszkodzeń mechanicznych na metabolizm: zranienia tkanek i inne urazy mechaniczne zwiększają intensywność oddychania czego dowodem może być fakt, iż bulwa ziemniaka podzielona na kilka części wydziela więcej CO 2 niż bulwa nieuszkodzona.
47 Po wykopaniu ziemniaków i ich zwiezieniu pierwszą czynnością przed przystąpieniem do przechowywania jest sortowanie, tak by usunąć zanieczyszczenia oraz nieodpowiednie bulwy. Wymienione czynności należy tak wykonać, by spowodować jak najmniej uszkodzeń bulw. Każde uszkodzenie, nawet niewidoczne dla oka, może być przyczyną strat przechowalniczych. Procesy życiowe zachodzące w bulwach po wykopaniu i w okresie przechowywania mają złożony charakter. Bezpośrednio po wykopaniu bulwy przechodzą okres przygotowawczy do spoczynku (dojrzewanie). Procesy oddychania i parowania są jeszcze intensywne, powodując pewne ubytki skrobi, wody oraz witamin. Dochodzi do korkowacenia naskórka oraz gojenia uszkodzeń. Okres ten trwa z reguły 1-2 tygodni, a ziemniaki powinny być przechowywane w temperaturze 10-18ºC, przy wilgotności względnej powietrza 90 95%. W tych warunkach gojenie ran i korkowacenie naskórka przebiega najszybciej. Następnym etapem jest schładzanie. Okres ten trwa około 3 tygodni. W jego trakcie należy stopniowo obniżyć temperaturę do 2-10ºC, w zależności od odmiany i kierunku użytkowania przy takiej samej wilgotności powietrza jak poprzednio.
48 W ciągu trzeciego etapu (długotrwałe przechowywanie) przy zachowaniu optymalnej temperatury dla danej odmiany, wilgotność względna powinna zawierać się w przedziale 85 90%. Czwarty etap polega na przygotowaniu bulw do ich użytkowania. Warunki będą uzależnione od sposobu użytkowania ziemniaków (np. sadzeniaki powinny być naświetlane, gdyż powoduje to wzrost plonu nawet do 30q/ha). Utrzymanie właściwej temperatury oraz wilgotności powietrza (85 90%) jest podstawą prawidłowego przechowywania ziemniaków. Przy niższej wilgotności powietrza bulwy szybko tracą wodę i więdną, a przy wyższej rozpoczynają się procesy gnilne. Przy przechowywaniu ziemniaków w zbyt wysokiej temperaturze wzmagają się procesy oddychania, co pociąga za sobą znaczne ubytki masy oraz mogą wystąpić wysokie straty spowodowane gniciem bulw. Przechowywanie ziemniaków w zbyt niskiej temperaturze jest niewskazane (zwłaszcza ziemniaków konsumpcyjnych oraz do przetwórstwa spożywczego), gdyż dochodzi do znacznego pogorszenia smaku oraz wzrostu zawartości cukrów redukujących.
49 Optymalne warunki przechowywania ziemniaków (wg IHAR) Okres przechowywania Czas trwania Optymalna temperatura w 0 C Wilgotność względna w % I Osuszanie do 7 dni II Dojrzewanie 7-14 dni III Schładzanie dni Spadek o 0, ,0/dzień IV Długotrwałe przechowywanie do 8 miesięcy jadalne 4-6 sadzeniaki 2-4 przetwórstwo spoż. 6-8 przemysłowe V Przygotowanie do sprzedaży, obróbki 10 dni
50 Przechowywanie ziemniaków Przyjmuje się, że około 90% ogólnej masy wyprodukowanych ziemniaków corocznie kieruje się do przechowywania. Bulwy są organizmem żywym i w czasie przechowania zachodzą w nich procesy fizjologiczne i biochemiczne. Tylko zdrowe i nieuszkodzone bulwy gwarantują małe straty w czasie długotrwałego przechowywania. Bulwy porażone chorobami, nadgniłe, nadmarznięte, z uszkodzeniami skórki, przechowywane nawet w optymalnych warunkach narażone są na straty masy bulw i niekorzystne zmiany jakościowe. Oddychanie bulw, transpiracja, i kiełkowanie to podstawowe procesy życiowe powodujące ubytki naturalne, a także zmiany w składzie chemicznym bulw. Nasilenie tych procesów zależy od stanu fizjologicznego składowanych bulw, warunków uprawy, przebiegu zbioru i dużej mierze od zapewnienia optymalnych warunków przechowywania.
51 Długość okresu przechowywania uzależniona jest od kierunku użytkowania. Podczas długotrwałego przechowywania dochodzącego do 9 miesięcy (np. ziemniaki jadalne), w bulwach ziemniaka, jak w każdym żywym organizmie, zachodzą procesy, w wyniku których: zmniejszeniu ulega wyjściowa masa bulw, na skutek tzw. ubytków naturalnych spowodowanych procesami życiowymi oddychania i transpiracji powstają straty wywołane procesem kiełkowania oraz straty masy w wyniku porażenia bulw chorobami przechowalniczymi. Ziemniaki po prawidłowym zbiorze powinny być przygotowane do przechowywania. Ważne jest osuszenie bulw i zagojenie uszkodzeń oraz skorkowacenie skórki. Pierwszy okres przechowywania to również moment ujawnienia się infekcji, do których doszło podczas wegetacji czy zbioru. Jest to również okazja do ewentualnego odrzucenia bulw z objawami chorób.
52 Powstawanie wspomnianych wcześniej ubytków i strat jest procesem bardzo złożonym, będącym wypadkową wielu współdziałających ze sobą czynników. Należy więc pamiętać, że optymalne warunki przechowywania mogą ograniczać straty, ale tylko w ziemniakach dobrej jakości, natomiast złe przechowywanie może spowodować wysokie straty, również w ziemniakach dobrej jakości. Każdą odmianę cechuje genetycznie uwarunkowana przydatność do długotrwałego przechowywania, która może być modyfikowana warunkami agrotechnicznymi, klimatycznymi w okresie wegetacji, a następnie warunkami podczas zbioru i przechowywania. W czasie przechowywania decydujący wpływ na wielkość strat ma czas magazynowania i warunki, z których najważniejszą rolę odgrywa temperatura i wilgotność względna otaczającego powietrza.
53 Ubytki naturalne Ubytki naturalne, jako efekt procesów życiowych, są nieuniknione. Zmienna jest jedynie ich intensywność zależnie od warunków termiczno-wilgotnosciowych w miejscach magazynowania i czasu składowania. Czynnikami ograniczającymi ubytki naturalne jest niska temperatura i wysoka wilgotność powietrza powyżej 95%. Natomiast wraz ze wzrostem temperatury przechowywania i obniżeniem wilgotności powietrza poniżej 90%, ubytki naturalne gwałtownie wzrastają, czego głównym powodem jest proces wydzielania wody z bulw i kiełkowanie. Badania wykazały, że bardzo duży wpływ na wielkość ubytków wywiera dojrzałość bulw. Intensywność wydzielania wody z bulw jest głównym powodem powstawania ubytków naturalnych. Niedojrzała skórka jest bardzo przepuszczalna i przyczynia się do wzrostu ubytków. Podobnie duże ubytki mogą wystąpić w przypadku bulw uszkodzonych mechanicznie, gdy zranienia miąższu nie zostaną jeszcze zabliźnione. Grubsza peryderma jest bardziej nieprzepuszczalna dla wody.
54 Kiełkowanie Tuż po zbiorze bulwy ziemniaka zazwyczaj nie kiełkują, gdyż znajdują się w stanie fizjologicznego spoczynku i nawet w sprzyjających warunkach dla tego procesu nie obserwuje się wzrostu kiełków. Jednakże po bardzo suchym i ciepłym okresie wegetacji, już w czasie zbiorów na bulwach niektórych odmian można zaobserwować kilkumilimetrowe kiełki. Oznaczało, że u tych odmian okres spoczynku był bardzo krótki i został zakończony już w polu. W przechowalnictwie bardzo cenione są odmiany, które z uwarunkowań genetycznych, charakteryzują się jak najdłuższym okresem uśpienia bulw i mało intensywnym wzrostem kiełków. Bulwy znajdujące się w fazie uśpienia cechuje niska intensywność przemian fizjologicznych (niski poziom ubytków naturalnych), wysoka wartość odżywcza i jakość kulinarna. Dlatego też zadaniem przechowalnictwa jest maksymalne wydłużenie okresu uśpienia.
55 Na długość okresu uśpienia, oprócz uwarunkowań genetycznych odmiany, duży wpływ wywierają warunki przechowywania. Największe znaczenie ma temperatura. W środowisku wyższych temperatur skracany jest okres uśpienia, proces kiełkowania rozpoczyna się wcześniej, a wzrost kiełków jest intensywniejszy. Skiełkowane bulwy tracą więcej wody, ponieważ jest ona znacznie intensywniej wydalana z kiełków niż przez perydermę bulw. Natomiast środowisko niskich temperatur wydłuża okres uśpienia, ogranicza, a u niektórych odmian wręcz hamuje proces kiełkowania. Niskie temperatury przechowywania obniżają poziom ubytków naturalnych, lecz sprzyjają gromadzeniu cukrów i pogarszają jakość kulinarną bulw jadalnych (słodki posmak po ugotowaniu). Stąd też ziemniaki jadalne, jak również przeznaczone na inne kierunki użytkowania (np. przetwórstwo spożywcze), wymagają wyższych temperatur przechowywania, celem utrzymania dobrej jakości przez cały czas magazynowania, traktowane są preparatami hamującymi proces kiełkowania.
56 Straty spowodowane rozwojem chorób przechowalniczych Straty wywołane porażeniem bulw chorobami przechowalniczymi (zaraza ziemniaka, zgnilizna: sucha, mokra i mieszana) mają bardzo duże znaczenie gospodarcze, gdyż to właśnie one w głównej mierze decydują o przydatności danej odmiany do długotrwałego przechowywania. Największe znaczenie mają następujące choroby ujawniające się w okresie przechowywania: zaraza ziemniaka, sucha i mokra bakteryjna zgnilizna, fomoza oraz alternarioza. W praktyce bardzo często występują również tzw. zgnilizny mieszane, których szkodliwość jest znacznie większa niż wymienionych pojedynczych chorób. O zgniliźnie mieszanej mówi się wówczas, gdy gnicie bulw powstaje w następstwie infekcji grzybami i bakteriami.
57 Zwalczanie i zapobieganie chorobom przechowalniczym, powinno stać się jednym z głównych elementów kompleksowej uprawy, zbioru i obróbki bulw ziemniaka. Bardzo duży wpływ na straty przechowalnicze wywierają uszkodzenia mechaniczne bulw, zwłaszcza głębokie powyżej 5 mm. Umożliwiają one wnikanie sprawców zgnilizn i stanowią istotny powód w procesie powstawania chorób przechowalniczych. Dlatego też we wstępnej fazie przechowywania powinny być stworzone warunki sprzyjające szybkiemu osuszaniu bulw i zabliźnianiu zranień mechanicznych. Intensywna wentylacja w tym okresie korzystnie wpływa na tempo osuszania i zabliźniania uszkodzeń, gdyż w warunkach, które nie sprzyjają tym procesom, doskonale rozwijają się bakterie powodujące mokrą zgniliznę (np. duża wilgotność, podwyższona temperatura, brak tlenu, wzrost zawartości dwutlenku węgla).
58 Możliwości ograniczania nadmiernych ubytków i strat w trakcie przechowywania poprzez: wybór odpowiedniej odmiany, przeznaczanie do przechowywania bulw dojrzałych, dobrej jakości, bez uszkodzeń mechanicznych i zanieczyszczeń, zebranych w warunkach suchej i ciepłej pogody, osuszanie bulw i intensywne wietrzenie tuż po zbiorach, zapewnienie optymalnych warunków termiczno-wilgotnościowych zależnie od kierunku użytkowania, zapobieganie kiełkowaniu, przeznaczanie w pierwszej kolejności do zagospodarowania odmian charakteryzujących się obniżoną trwałością przechowalniczą.
59 Bilans ziemniaków wg GUS Wyszczególnienie 2005/ / / / / / / /2016 w tysiącach ton % Przychód Zbiory ,0 94,9 95,4 93,9 Import ,0 5,1 4,6 6,1 Rozchód ,0 100,0 100,0 100,0 Sadzenie ,0 11,4 9,3 11,5 Spasanie ,0 20,6 21,4 20,5 Spożycie ,6 47,8 47,7 45,0 Przetwórstwo przemysłowe ,2 5,6 6,1 6,0 Ubytki i straty ,9 8,0 6,7 6,1 Eksport ,3 6,6 8,7 10,8
60 Powierzchnia upraw, plony i zbiory ziemniaków
61 Żywieniowa wartość ziemniaka i przetworów. Leszczyński 2012
Ziemniak Budowa i znaczenie
Biologiczne Podstawy Produkcji Roślinnej Ziemniak Budowa i znaczenie Opracował dr inż. Wiktor Berski Wykorzystano materiały z następujących źródeł: Technologia przetwórstwa węglowodanów, pod red. M. Pałasińskiego
Bardziej szczegółowoZiemniak Budowa i znaczenie
Biologiczne Podstawy Produkcji Roślinnej Ziemniak Budowa i znaczenie Opracował dr inż. Wiktor Berski Wykorzystano materiały z następujących źródeł: Technologia przetwórstwa węglowodanów, pod red. M. Pałasińskiego
Bardziej szczegółowoZiemniak Budowa i znaczenie
Podstawy Produkcji Surowców Roślinnych Ziemniak Budowa i znaczenie Opracował dr inż. Wiktor Berski Wykorzystano materiały z następujących źródeł: Technologia przetwórstwa węglowodanów, pod red. M. Pałasińskiego
Bardziej szczegółowoI A. Cykl rozwojowy buraka cukrowego B. Odmiany hodowlane buraka - krótka charakterystyka C. Jakie rodzaje dojrzałości można rozróżnić u buraka
I A. Cykl rozwojowy buraka cukrowego B. Odmiany hodowlane buraka - krótka charakterystyka C. Jakie rodzaje dojrzałości można rozróżnić u buraka cukrowego D. Wymagania klimatyczne i glebowe buraka cukrowego
Bardziej szczegółowoZiemniak Polski 2014 nr 2 59
Ziemniak Polski 2014 nr 2 59 PRZYCZYNY STRAT PRZECHOWALNICZYCH I OCENA PRZECHOWYWALNOŚCI SZEŚCIU ODMIAN ZIEMNIAKA dr hab. Zbigniew Czerko, prof. nadzw. IHAR-PIB, Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa
Bardziej szczegółowoZakres i wyniki badań dotyczące przechowalnictwa odmian ziemniaka w sezonie
Zadanie A Zakres i wyniki badań dotyczące przechowalnictwa odmian ziemniaka w sezonie 21-216 Monitoring przechowywalności odmian ziemniaka Do badań przechowalniczych w okresie od lipca 21 roku zostało
Bardziej szczegółowoZawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
Bardziej szczegółowoKOD OPIS ROZWOJU Z BULWY OPIS ROZWOJU Z NASION
Ziemniak Solanum tuberosum L. KOD OPIS ROZWOJU Z BULWY OPIS ROZWOJU Z NASION Główna faza rozwojowa 0: Kiełkowanie (formowanie pędów) 00 000 Bulwa w stanie spoczynku, nasiona suche kiełki niewidoczne 01
Bardziej szczegółowoPozostałe choroby grzybowe ziemniaków
Choroba ALTERNARIOZA Pozostałe choroby grzybowe ziemniaków Objawy Alternarioza jest chorobą wywołaną przez grzyby Alternaria solani i Alternaria alternata. W początkowym okresie rozwoju tej choroby objawy
Bardziej szczegółowoTemat: Tkanki roślinne. 1. Tkanki miękiszowe.
Temat: Tkanki roślinne. 1. Tkanki miękiszowe. Są obecne we wszystkich organach rośliny i stanowią główną ich część. Należą do tkanek stałych, jednak nieraz dają początek wtórnym tkankom twórczym. Zbudowane
Bardziej szczegółowoZaraza ziemniaka - Phytophthora infestans (Mont.) de By 1. Systematyka Rząd: Pythiales Rodzina: Pythiaceae Rodzaj: Phytophthora
Zaraza ziemniaka - Phytophthora infestans (Mont.) de By 1. Systematyka Rząd: Pythiales Rodzina: Pythiaceae Rodzaj: Phytophthora 2. Biologia i opis choroby Najgroźniejsza, pospolita choroba ziemniaków,
Bardziej szczegółowoJakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu
Jakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu Jan Łabętowicz, Wojciech Stępień 1. Względność pojęcia jakości plonu 2. Miejsce nawożenia w kształtowaniu jakości plonów 3. Azot jako główny
Bardziej szczegółowoZwalczanie alternariozy i zarazy ziemniaka z dodatkową korzyścią!
https://www. Zwalczanie alternariozy i zarazy ziemniaka z dodatkową korzyścią! Autor: Małgorzata Srebro Data: 16 maja 2018 Zaraza ziemniaka oraz alternarioza ziemniaka to jedne z najroźniejszych chorób.
Bardziej szczegółowoGROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Uprawa grochu siewnego w Polsce ma długą tradycję. Gatunek ten odgrywa główną rolę w grupie roślin bobowatych, jako roślina jadalna i pastewna. Dużą wartość odżywczą białka
Bardziej szczegółowoKiszonka z sorga, czyli jaka pasza?
https://www. Kiszonka z sorga, czyli jaka pasza? Autor: dr inż. Barbara Król Data: 14 czerwca 2016 Kiszonka z sorga charakteryzuje się wyższą zawartością białka surowego, włókna surowego, ligniny i związków
Bardziej szczegółowoHormony roślinne ( i f t i o t h o or o m r on o y n )
Hormony roślinne (fitohormony) Hormony roślinne: To związki chemiczne syntetyzowane w pewnych częściach rośliny służące do "komunikacji" pomiędzy poszczególnymi jej częściami. Działają w bardzo małych
Bardziej szczegółowoRegulacja wzrostu i ochrona fungicydowa rzepaku w jednym!
https://www. Regulacja wzrostu i ochrona fungicydowa rzepaku w jednym! Autor: Małgorzata Srebro Data: 7 września 2018 Jesienne zaniedbania agrotechniczne w uprawie rzepaku ozimego to poważny błąd. Mogą
Bardziej szczegółowoLISTA ODMIAN ZALECANYCH (LOZ) NA 2014 ROK ZIEMNIAK
LISTA ODMIAN ZALECANYCH (LOZ) NA 2014 ROK ZIEMNIAK ZIEMNIAK JADALNY BARDZO WCZESNE: 1. DENAR (3) 2. LORD (3) 3. ARIELLE (2) 4. VIVIANA (1) WCZESNE: 1. CYPRIAN (3) 2. OWACJA (3) 3. VINETA (3) 4. MICHALINA
Bardziej szczegółowoSprawdź swoją wiedzę i umiejętności TKANKI ROŚLINNE. 1. Uzupełnij schemat ilustrujący hierarchiczną budowę organizmu roślin. komórka...
Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności TKANKI ROŚLINNE. 1. Uzupełnij schemat ilustrujący hierarchiczną budowę organizmu roślin. komórka...... organizm 2. Na rysunku komórki roślinnej wskaż i podpisz następujące
Bardziej szczegółowoLISTA ODMIAN ZALECANYCH (LOZ) NA 2013 ROK ZIEMNIAK
LISTA ODMIAN ZALECANYCH (LOZ) NA 2013 ROK ZIEMNIAK BARDZO WCZESNE: 1. DENAR (2) 2. LORD (2) 3. ARIELLE (1) * WCZESNE: 1. CYPRIAN (2) 2. OWACJA (2) 3. VINETA (2) 4. MICHALINA (1) ŚREDNIOWCZESNE: 1. SATINA
Bardziej szczegółowoTemat: Budowa i funkcje korzenia.
Temat: Budowa i funkcje korzenia. Korzeń to część podziemna organizmu roślinnego (organ wegetatywny) przystosowana do wypełniania określonych funkcji: Umocowania rośliny w podłożu. Pobierania z gleby wody
Bardziej szczegółowoLISTA ODMIAN ZALECANYCH (LOZ) NA 2015 ROK ZIEMNIAK
LISTA ODMIAN ZALECANYCH (LOZ) NA 2015 ROK ZIEMNIAK ZIEMNIAK JADALNY BARDZO WCZESNE: 1. DENAR (4) 2. LORD (4) 3. VIVIANA (2) 4. IMPALA (1) WCZESNE: 1. CYPRIAN (4) 2. OWACJA (4) 3. VINETA (4) 4. MICHALINA
Bardziej szczegółowoBłonnik pokarmowy: właściwości, skład, występowanie w żywności
Błonnik pokarmowy: właściwości, skład, występowanie w żywności Dr hab. Jarosława Rutkowska, prof. nadzwycz. SGGW Zakład Analiz Instrumentalnych Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, SGGW w Warszawie
Bardziej szczegółowoRegulacja wzrostu zbóż
Regulacja wzrostu zbóż Kluczowe fazy rozwojowe Opracowanie dr hab. Kinga Matysiak, IOR-PIB, Poznań. Fot. Syngenta Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem
Bardziej szczegółowoBudowa anatomiczna liścia roślin okrytonasiennych.
Organy wegetatywne roślin nasiennych: liście, pędy, korzenie. Budowa anatomiczna liścia roślin okrytonasiennych. Budowa morfologiczna liścia. Przekrój przez blaszkę liściową. Budowa anatomiczna liścia.
Bardziej szczegółowoTabela 65. Groch siewny badane odmiany w 2017 roku.
GROCH SIEWNY W Krajowym rejestrze odmian grochu siewnego znajdują się odmiany przeznaczone do uprawy na nasiona jadalne lub paszowe na glebach klas bonitacyjnych I-IV a. Wszystkie aktualnie zarejestrowane
Bardziej szczegółowoŻywność ekologiczna najlepsza żywność funkcjonalna
Żywność ekologiczna najlepsza żywność funkcjonalna Prof. Dr hab. Ewa Solarska Pracownia Żywności Ekologicznej Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Konferencja naukowa
Bardziej szczegółowoTabela 65. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2014 r.
ZIEMNIAKI Polska, obok Rosji i Ukrainy należy do największych producentów ziemniaków w Europie. Uprawiane są głównie na paszę (40% produkcji) i konsumpcję (23,5%). Do przetwórstwa przeznacza się 9% w tym
Bardziej szczegółowook. 900 ha tuneli drewnianych po ok. 200 m2 (> 35 tys. tuneli) 1 szklarnia 5 tys.m2
Warunki uprawy papryki pod osłonami w Polsce ok. 900 ha tuneli drewnianych po ok. 200 m2 (> 35 tys. tuneli) ok.100 tuneli (po 500m2) praktycznie brak wysokich tuneli ogrzew. ogrzew ok.300 ha (ok. 20 tys.
Bardziej szczegółowoQuantum MZ 690 WG. fungicyd mankozeb, dimetomorf. Energia w czystej postaci!
Quantum MZ 690 WG Energia w czystej postaci! fungicyd mankozeb, dimetomorf Quantum MZ 690 WG (mankozeb 600 g/kg + dimetomorf 90 g/kg): niezbędny element ochrony fungicydowej ziemniaka, dwie substancje
Bardziej szczegółowoOpracowała: Krystyna Bruździak SDOO Przecław. 13. Soja
Opracowała: Krystyna Bruździak SDOO Przecław 13. Soja Uwagi ogólne Soja jest jedną z najcenniejszych roślin strączkowych. Uprawiana jest głównie na nasiona, które zawierają przeciętnie 40% białka o doskonałym
Bardziej szczegółowoGROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Groch siewny ma duże znaczenie w grupie roślin bobowatych, jako roślina jadalna i pastewna. Odgrywa bardzo ważną rolę w płodozmianie, jako roślina przerywająca częste następstwo
Bardziej szczegółowoGROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Uprawa grochu siewnego w Polsce ma długą tradycję. Gatunek ten odgrywa główną rolę w grupie roślin strączkowych, jako roślina jadalna i pastewna. Dużą wartość odżywczą białka
Bardziej szczegółowoPOZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z BIOLOGII KLASA V
POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z BIOLOGII KLASA V Program PULS ŻYCIA autor: Anna Zdziennicka Podręcznik do biologii opracowany przez: Joanna Stawarz i Marian Sęktas NA ŚRÓDROCZNĄ OCENĘ KLASYFIKACYJNĄ ocena
Bardziej szczegółowoPomidor plamisty, mozaikowy Solanum lycopersicum Speckled Roman
Dane aktualne na dzień: 13-06-2019 10:22 Link do produktu: http://www.goldplants.eu/nasiona-pomidor-plamisty-mozaikowy-5-sztuk-solanum-lycopersicum-speckledroman-n52-p-2560.html Nasiona. Pomidor plamisty,
Bardziej szczegółowoWiadomości wprowadzające.
- Wymagania edukacyjne z warzywnictwa. Wiadomości wprowadzające. znajomość różnych gatunków warzyw umiejętność rozróżniania podstawowych gatunków warzyw znajomość rodzajów produkcji warzywnej znajomość
Bardziej szczegółowoGroźne choroby buraka cukrowego - czym je zwalczać?
https://www. Groźne choroby buraka cukrowego - czym je zwalczać? Autor: Karol Bogacz Data: 26 lipca 2017 Plantatorzy buraków cukrowych każdego roku zmagają się z kilkoma chorobami, które w istotny sposób
Bardziej szczegółowoMikołajczak J. 1, Majtkowski W. 2,Topolińska P. 1, Marć- Pieńkowska J. 1
Mikołajczak J. 1, Majtkowski W. 2,Topolińska P. 1, Marć- Pieńkowska J. 1 1 Uniwersytet Technologiczno- Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, Katedra Żywienia i Gospodarki Paszowej
Bardziej szczegółowoPrzechowalnictwo i przetwórstwo
46 Ziemniak Polski 2013 nr 2 Przechowalnictwo i przetwórstwo OCENA TRWAŁOŚCI PRZECHOWALNICZEJ ODMIAN ZIEMNIAKA dr hab. Zbigniew Czerko, prof. nadzw. IHAR PIB Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa w Jadwisinie,
Bardziej szczegółowoPszenice ozime siewne
Pszenice ozime siewne 2017 www.dabest.pl 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Pszenica o najgrubszym ziarnie, do wszechstronnego wykorzystania! Pszenica BOGATKA Nagrodzona Złotym Medalem Międzynarodowych Targów
Bardziej szczegółowoDobre nawożenie rzepaku siarką na start!
.pl https://www..pl Dobre nawożenie rzepaku siarką na start! Autor: Małgorzata Srebro Data: 19 marca 2018 Nawożenie rzepaku siarką oraz magnezem ma wpływ zarówno na wielkość, jak i jakość plonów. Rolnicy
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII KLASA 5 DOBRY. DZIAŁ 1. Biologia jako nauka ( 4godzin)
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII KLASA 5 DOPUSZCZAJĄCY DOSTATECZNY DOBRY BARDZO DOBRY CELUJĄCY DZIAŁ 1. Biologia jako nauka ( 4godzin) wskazuje biologię jako naukę o organizmach wymienia czynności życiowe
Bardziej szczegółowoWYKŁAD XIII ROŚLINY WZROST I ROZWÓJ
WYKŁAD XIII ROŚLINY WZROST I ROZWÓJ Podstawowe objawy życia: Przemiana materii (metabolizm) WZROST I ROZWÓJ Wzrost - nieodwracalny przyrost rozmiarów rośliny Rozwój - zmiany jakościowe zachodzące w ciągu
Bardziej szczegółowoWpływ obsady roślin na wysokość i jakość plonowania kukurydzy
Wpływ obsady roślin na wysokość i jakość plonowania kukurydzy 2018-12-21 Wpływ obsady roślin na wysokość i jakość plonowania kukurydzy Wysokość i jakość uzyskiwanych plonów zależy zarówno od warunków glebowo-klimatycznych,
Bardziej szczegółowoNawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem!
https://www. Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 13 kwietnia 2018 Zwiększający się ciągle poziom intensywności uprawy zbóż prowadzi do stabilizacji
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA CZĘŚĆ I - ZIEMNIAKI I WARZYWA GR. I
Załącznik nr 7a do SIWZ SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA ZIEMNIAKI JADALNE CZĘŚĆ I - ZIEMNIAKI I WARZYWA GR. I przechowywania i pakowania ziemniaków jadalnych. handlowego ziemniaków jadalnych przeznaczonych
Bardziej szczegółowoHurtownia Materiałów Przemysłowych. FAZOT Więtczak i Wspólnicy Sp. Jawna Gnojno30A Kutno
Hurtownia Materiałów Przemysłowych FAZOT Więtczak i Wspólnicy Sp. Jawna Gnojno30A 99-300 Kutno OFERTA : KUKURYDZA Odmiany na ziarno i na kiszonkę średniowczesne, średniopóźne Producent : Pioneer 2 SPIS
Bardziej szczegółowoQuantum MZ 690 WG. Energia w czystej postaci! fungicyd mankozeb, dimetomorf
Quantum MZ 690 WG Energia w czystej postaci! fungicyd mankozeb, dimetomorf Quantum MZ 690 WG n niezbędny element ochrony fungicydowej ziemniaka, n dwie substancje aktywne o uzupełniających się mechanizmach
Bardziej szczegółowoQuantum MZ 690 WG. Energia w czystej postaci! fungicyd mankozeb, dimetomorf
Quantum MZ 690 WG Energia w czystej postaci! fungicyd mankozeb, dimetomorf Quantum MZ 690 WG (mankozeb 600 g/kg + dimetomorf 90 g/kg): niezbędny element ochrony fungicydowej ziemniaka, pozytywnie wpływa
Bardziej szczegółowoNawadnianie pomidorów - źródło ich zdrowia
https://www. Nawadnianie pomidorów - źródło ich zdrowia Autor: Tomasz Kodłubański Data: 6 sierpnia 2017 Woda jest podstawowym czynnikiem wpływającym na prowadzenie uprawy pomidorów w szklarniach. Oto uwagi
Bardziej szczegółowoLISTA ZALECANYCH ODMIAN DO UPRAWY NA TERENIE WOJ. ŚWIĘTOKRZYSKIEGO NA ROK 2008/2009
LISTA ZALECANYCH ODMIAN DO UPRAWY NA TERENIE WOJ. ŚWIĘTOKRZYSKIEGO NA ROK 2008/2009 PSZENICA OZIMA LEGENDA (2005) Odmiana jakościowa (grupa A). Mrozoodporność dość duża. Odporność na septoriozę plew -
Bardziej szczegółowoTabela 55. Kukurydza kiszonkowa odmiany badane w 2015r.
KUKURYDZA Kukurydza odznacza się wszechstronnością użytkowania i jest wykorzystywana na cele: pastewne, spożywcze i przemysłowe. Jako pasza energetyczna (ziarno, kiszonka z całych roślin, kiszonka z kolb,
Bardziej szczegółowoHurtownia Materiałów Przemysłowych FAZOT Więtczak i Wspólnicy Sp. Jawna Gnojno 30A Kutno OFERTA : RZEPAK Odmiany : OZIME Producent Monsanto
Hurtownia Materiałów Przemysłowych FAZOT Więtczak i Wspólnicy Sp. Jawna Gnojno 30A 99-300 Kutno OFERTA : RZEPAK Odmiany : OZIME Producent : Monsanto Odmiany: DK EXSTROM (s. 2-4) DK EXQUISITE (s. 5-6) 1.
Bardziej szczegółowoRzepak ozimy prawidłowe prowadzenie plantacji jesienią
Rzepak ozimy prawidłowe prowadzenie plantacji jesienią Rzepak ozimy to roślina wymagająca profesjonalnego podejścia od momentu siewu do zbioru. Okres wegetacyjny trwa ok. 11 miesięcy (czasami nawet 12
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: Biologia (klasa piąta)
Przedmiot: Biologia (klasa piąta) Wymagania programowe na poszczególne oceny przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie nauczania oraz podręczniku dla klasy piątej szkoły
Bardziej szczegółowoRododendron wielkokwiatowy Goldbukett
Dane aktualne na dzień: 28-06-2019 17:22 Link do produktu: http://www.goldplants.eu/rododendron-wielkokwiatowy-goldbukett-p-542.html Rododendron wielkokwiatowy Goldbukett Cena Dostępność 49,00 zł Dostępny
Bardziej szczegółowoGROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Groch siewny ma duże znaczenie w grupie roślin bobowatych, jako roślina jadalna i pastewna. Odgrywa bardzo ważną rolę w płodozmianie, jako roślina przerywająca częste następstwo
Bardziej szczegółowoTemat: Liść wytwórnia pokarmu.
Temat: Liść wytwórnia pokarmu. Liście są organami wegetatywnymi rośliny. Są bocznymi organami pędu. Powstają w merystemie wierzchołkowym (stożku wzrostu) pędu, a ich wzrost po osiągnięciu ostatecznej wielkości
Bardziej szczegółowoI: WARUNKI PRODUKCJI RO
SPIS TREŚCI Część I: WARUNKI PRODUKCJI ROŚLINNEJ Rozdział 1. Uwarunkowania produkcyjne XXI wieku 1.1. Potrzeby i ograniczenia technologii produkcji roślinnej 1.1.1. Nowe kierunki produkcji rolnej 1.1.2.
Bardziej szczegółowoZadanie 3. (0 2) Rysunek przedstawia głowę ryby. Wskazany strzałką narząd to... Narząd ten odpowiada za proces...
Egzamin część I Zadanie 1. (0 1) Krokodyla przedstawionego można opisać następująco: A. wąż, zmiennocieplny, drapieżca, jajorodny B. gad, stałocieplny, wody ciepłe C. drapieżca, gad, zmiennocieplny, jajorodny
Bardziej szczegółowoDział PP klasa Doświadczenie Dział PP klasa obserwacja
Wykaz obserwacji i doświadczeń ujętych w podstawie programowej przedmiotu przyroda i biologia Dział PP klasa Doświadczenie Dział PP klasa obserwacja I klasa V na intensywność procesu fotosyntezy I klasa
Bardziej szczegółowoCROPVIT - ŹRÓDŁO NIEZBĘDNYCH MIKROSKŁADNIKÓW MIKROELEMENTY SCHELATOWANE ZAPEWNIAJĄ SZYBKIE WCHŁANIANIE PRZEZ ROŚLINĘ SZYBKO POPRAWIAJĄ KONDYCJĘ
CROPVIT - ŹRÓDŁO NIEZBĘDNYCH MIKROSKŁADNIKÓW MIKROELEMENTY SCHELATOWANE ZAPEWNIAJĄ SZYBKIE WCHŁANIANIE PRZEZ ROŚLINĘ SZYBKO POPRAWIAJĄ KONDYCJĘ ROŚLIN UPRAWNYCH UCZESTNICZĄ W REAKCJACH SYNTEZY BIAŁEK,
Bardziej szczegółowoWPŁYW OCHRONY PRZED CHWASTAMI NA ZAWARTOŚĆ AZOTANÓW W ROŚLINACH WARZYWNYCH. Adam Dobrzański Instytut Warzywnictwa Pracownia Herbologii
WPŁYW OCHRONY PRZED CHWASTAMI NA ZAWARTOŚĆ AZOTANÓW W ROŚLINACH WARZYWNYCH Adam Dobrzański Instytut Warzywnictwa Pracownia Herbologii N jest podstawowym makroskładnikiem decydującym o plonie Gdy wzrost
Bardziej szczegółowoAgrotechnika i mechanizacja
Ziemniak Polski 2013 nr 3 29 Agrotechnika i mechanizacja WYBRANE CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE WIELKOŚĆ PLONU HANDLOWEGO TRZECH ODMIAN ZIEMNIAKA W LATACH 2010-2012 dr inż. Cezary Trawczyński IHAR PIB, Oddział
Bardziej szczegółowoNajlepszy sposób zapewnienia zrównoważonego nawożenia
ajlepszy sposób zapewnienia zrównoważonego nawożenia Poznaj zalety nawozów ICL PKpluS awozy PKpluS zawierają w jednej granulce makroelementy: fosfor (P), potas (K) oraz siarkę (S), magnez (Mg) i wapń (Ca).
Bardziej szczegółowoWSTĘPNY SZACUNEK GŁÓWNYCH ZIEMIOPŁODÓW ROLNYCH I OGRODNICZYCH W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM
1/ WSTĘPNY SZACUNEK GŁÓWNYCH ZIEMIOPŁODÓW ROLNYCH I OGRODNICZYCH W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM 93-176 Łódź ul. Suwalska 29 tel. 42 6839-100, 6839-101 URZĄD STATYSTYCZNY W ŁODZI Informacja sygnalna http://www.stat.gov.pl/urzedy/lodz/index.htm
Bardziej szczegółowoMasowe występowanie koguciego ogona na plantacji Objawy koguciego ogona niedługo po posadzeniu Objawy koguciego ogona niedługo po posadzeniu
Koguci ogon Jedną z chorób tytoniu, z którą niekiedy spotykają się plantatorzy tytoniu, a często nie potrafią powiązać obserwowanych objawów z konkretną przyczyną jest koguci ogon. Koguci ogon można czasem
Bardziej szczegółowoMetody poprawy jakości nasion buraka cukrowego
Metody poprawy jakości nasion buraka cukrowego Podlaski Sławomir Jubileusz 90-lecia urodzin Prof. dr hab. B. Geja i 90-lecia powstania Katedry Fizjologii Roślin Budowa handlowego nasienia buraka cukrowego
Bardziej szczegółowoŁUBIN WĄSKOLISTNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
ŁUBIN WĄSKOLISTNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Zainteresowanie nasionami łubinu wyraźnie wzrasta w ostatnich latach. Z racji swojego pochodzenia łubiny mają małe wymagania cieplne przez cały okres wegetacji. Nasiona
Bardziej szczegółowoAgrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2018 r.
1. ZIEMNIAK W ostatnich latach zauważalny jest spadek zainteresowania uprawa ziemniaka. Przyczyną jest zmiana systemu żywienia trzody chlewnej, zastępowanie ziemniaków tańszymi paszami zbożowymi z dodatkiem
Bardziej szczegółowoPustynnik Himalajski White biały
Dane aktualne na dzień: 01-01-2019 08:37 Link do produktu: http://www.goldplants.eu/pustynnik-himalajski-white-bialy-p-1075.html Pustynnik Himalajski White biały Cena Dostępność 18,00 zł Dostępny Numer
Bardziej szczegółowoWarsztaty dla Rodziców. Wiosenne śniadanie. Warszawa 26.05.2015 r.
Warsztaty dla Rodziców Wiosenne śniadanie Warszawa 26.05.2015 r. Urozmaicenie Uregulowanie Umiarkowanie Umiejętności Unikanie Prawidłowe żywienie 7 zasad wg prof. Bergera + Uprawianie sportu + Uśmiech
Bardziej szczegółowoKomórka organizmy beztkankowe
Grupa a Komórka organizmy beztkankowe Poniższy test składa się z 12 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać
Bardziej szczegółowoTerminy stosowania w okresie BBCH 07/59. wskazywane w etykietach poszczególnych preparatów. zielony pąk (BBCH 55 56) różowy pąk (BBCH 57 59)
Strategia (SCS) JABŁOŃ w kolejnych fazach rozwojowych JABŁOŃ odporności na stresy PĘKANIE PĄKÓW RÓŻOWY PĄK Stymulatory, aktywatory i nawozy wysokozasadowe zalecane w okresie BBCH 07/59 2 x 2 3 l/ha lub
Bardziej szczegółowoTerminy stosowania w okresie BBCH 07/59. wskazywane w etykietach poszczególnych preparatów. zielony pąk (BBCH 55 56) różowy pąk (BBCH 57 59)
Strategia (SCS) JABŁOŃ w kolejnych fazach rozwojowych JABŁOŃ odporności na stresy PĘKANIE PĄKÓW RÓŻOWY PĄK Stymulatory, aktywatory i nawozy wysokozasadowe zalecane w okresie BBCH 07/59 2 x 2 3 l/ha lub
Bardziej szczegółowoSorgo uprawiane na ziarno: 5 zboże na świecie
.pl https://www..pl Sorgo uprawiane na ziarno: 5 zboże na świecie Autor: prof. dr hab. inż. Józef Sowiński Data: 24 marca 2016 Wśród zbóż sorgo jest 5 pod względem zajmowanej powierzchni i wielkości zbiorów.
Bardziej szczegółowoKONICZYNA BIAŁA w uprawie na zielonkę
KONICZYNA BIAŁA w uprawie na zielonkę Doświadczenia w użytkowaniu wielokośnym w roku 2014 założono w pięciu miejscowościach (rys. 1). Oceniano siedem odmian (4 krajowe i 3 zagraniczne) będących w Krajowym
Bardziej szczegółowoJak pielęgnować drzewa i krzewy?
Jak pielęgnować drzewa i krzewy? Drzewa i krzewy, które zostały posadzone prawidłowo, na właściwym stanowisku zwykle rozwijają się dobrze i nie wymagają częstych, pracochłonnych zabiegów pielęgnacyjnych.
Bardziej szczegółowoCukry właściwości i funkcje
Cukry właściwości i funkcje Miejsce cukrów wśród innych składników chemicznych Cukry Z cukrem mamy do czynienia bardzo często - kiedy sięgamy po białe kryształy z cukiernicy. Większość z nas nie uświadamia
Bardziej szczegółowoDoświadczenia polowe w Kampanii 2017/2018 w Nordzucker Polska SA
Doświadczenia polowe w Kampanii 2017/2018 w Nordzucker Polska SA Pokampanijna Konferencja Techniczno Surowcowa STC 21-23.02.2018 Tematyka i zakres doświadczeń ścisłych i demonstracji CHE OPA NZP zakres
Bardziej szczegółowoLink do produktu: Czas wysyłki SZCZEGÓŁOWY OPIS
Dane aktualne na dzień: 18-04-2019 02:26 Link do produktu: http://www.goldplants.eu/bylina-dziwaczek-peruwianski-mirabilis-jalapa-b65-p-2395.html bylina Dziwaczek Peruwiański Mirabilis jalapa B65 Cena
Bardziej szczegółowopochodzenia Kod kraju Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o., ul. Główna 20, Strzelce 2 Augusta 2002
Kod kraju pochodzenia 12. Soja Uwagi ogólne Wyniki z doświadczeń PDO dla soi opracowano po dwuletnim okresie w 2011 i 2012 roku. Doświadczenia przeprowadzono w trzech punktach doświadczalnych: SDOO w Przecławiu,
Bardziej szczegółowoRZODKIEW OLEISTA. Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych 2017, 2016
RZODKIEW OLEISTA Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych 2017, 2016 W opracowaniu przedstawiono wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych (PDO) z rzodkwią oleistą uprawianą w międzyplonie ścierniskowym
Bardziej szczegółowowww.terrasorbfoliar.pl 115% plonu Terra Sorb foliar to stymulator rozwoju roślin, zawierający w swoim składzie wolne aminokwasy w formie biologicznie aktywnej (L-α), które zwiększają w roślinach aktywność
Bardziej szczegółowoKlucz odpowiedzi i kryteria oceniania etap szkolny 2014/2015 Biologia
Klucz i kryteria oceniania etap szkolny 2014/2015 Biologia 1. Litera Nazwa sposobu ułożenia liści na Przykład rośliny łodydze A naprzeciwległe jasnota/ fuksja B skrętolegle krwawnik/ trzykrotka C okółkowe
Bardziej szczegółowoMieszanki poplonowe traw idealne na pasze objętościowe!
https://www. Mieszanki poplonowe traw idealne na pasze objętościowe! Autor: Małgorzata Srebro Data: 11 lipca 2018 Sporym problemem w obecnym sezonie wegetacyjnym jest niedobór pasz objętościowych. Dobrym
Bardziej szczegółowoFormy ozime strączkowych, czyli co nas wkrótce czeka
.pl https://www..pl Formy ozime strączkowych, czyli co nas wkrótce czeka Autor: prof. dr hab. inż. Marcin Kozak Data: 1 stycznia 2016 W Polsce problem ocieplenia klimatu, a co za tym idzie jego wpływu
Bardziej szczegółowoKukurydza: jak wybrać nasiona?
.pl https://www..pl Kukurydza: jak wybrać nasiona? Autor: Katarzyna Dobroń Data: 23 grudnia 2015 Tegoroczna kukurydza osiągała nie więcej niż 1,5 m wysokości, po czym rośliny zaczynały wiechować. Ich kolby
Bardziej szczegółowoINFORMACJE O ZASTOSOWANYCH PREPARATACH NOURIVIT I NOURIVIT PLUS
1 INFORMACJE O ZASTOSOWANYCH PREPARATACH NOURIVIT I NOURIVIT PLUS Nourivit jest produkowany w kilku etapach z naturalnych składników mineralnych w kontrolowanym procesie kruszenia i sortowania bez użycia
Bardziej szczegółowo13. Soja. Uwagi ogólne
13. Soja Uwagi ogólne Wyniki z doświadczeń PDO dla soi opracowano po trzyletnim okresie badań w 2012, 2013 i 2014 roku. Doświadczenia w roku 2014 zlokalizowano w czterech punktach: SDOO Przecław, ZDOO
Bardziej szczegółowoPszenica ozima: jak wybrać odpowiednią odmianę?
https://www. Pszenica ozima: jak wybrać odpowiednią odmianę? Autor: Sylwia Krupiak Data: 6 sierpnia 2016 Pszenica ozima: dokonanie wyboru jej odpowiedniej odmiany nie jest rzeczą prostą. Aby podjąć prawidłową
Bardziej szczegółowoŁUBIN WĄSKOLISTNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
ŁUBIN WĄSKOLISTNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Zainteresowanie nasionami łubinu wyraźnie wzrasta w ostatnich latach. Z racji swojego pochodzenia łubiny mają małe wymagania cieplne przez cały okres wegetacji. Nasiona
Bardziej szczegółowozakwalifikowano do syntezy (rys. 1).
WSTĘP Burak pastewny w Polsce nadal stanowi najważniejszą pozycję wśród pastewnych roślin korzeniowych. Jedyną krajową firmą hodowlanonasienną prowadzącą obecnie hodowlę twórczą tego gatunku jest Małopolska
Bardziej szczegółowoMakro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy
https://www. Makro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 14 maja 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż.
Bardziej szczegółowoBiuletyn agrotechniczny KWS 1/2002
Biuletyn agrotechniczny KWS 1/2002 KWS Polska Sp. z o.o. Wschody OCENA JAKOŚCI WSCHODÓW Szybkie i wyrównane wschody buraków to podstawowy warunek wysokiego plonu o dobrej jakości. Prawidłowa ocena wschodów
Bardziej szczegółowoTechnologia otoczkowania nasion w uprawie lucerny
https://www. Technologia otoczkowania nasion w uprawie lucerny Autor: agrofakt.pl Data: 13 kwietnia 2018 Uprawa lucerny i innych rośliny bobowatych (nazywanych kiedyś motylkowatymi) jest niezbędna przy
Bardziej szczegółowoLink do produktu:
Dane aktualne na dzień: 05-06-2019 07:41 Link do produktu: http://www.goldplants.eu/nasiona-pomidor-zolty-gruszkowy-10-sztuk-tomato-yellow-n140-p-2638.html Nasiona. Pomidor żółty gruszkowy 10 sztuk Tomato
Bardziej szczegółowoBez fosforu w kukurydzy ani rusz!
.pl https://www..pl Bez fosforu w kukurydzy ani rusz! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 18 kwietnia 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż. Największe zapotrzebowanie
Bardziej szczegółowoPRZYDATNOŚĆ ODMIAN WARZYW STRĄCZKOWYCH DO UPRAW EKOLOGICZNYCH Z PRZEZNACZENIEM DO BEZPOŚREDNIEGO SPOŻYCIA I NA NASIONA
Zakład Uprawy i Nawożenia Roślin Ogrodniczych Pracownia Uprawy i Nawożenia Roślin Warzywnych PRZYDATNOŚĆ ODMIAN WARZYW STRĄCZKOWYCH DO UPRAW EKOLOGICZNYCH Z PRZEZNACZENIEM DO BEZPOŚREDNIEGO SPOŻYCIA I
Bardziej szczegółowo