Podręcznik użytkownika WSJT-X- Wstęp

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Podręcznik użytkownika WSJT-X- Wstęp"

Transkrypt

1 Podręcznik użytkownika WSJT-X- Wstęp 1. WSJT- X WSJT-X to program komputerowy zaprojektowany w celu ułatwienia podstawowej amatorskiej komunikacji radiowej przy użyciu bardzo słabych sygnałów. Pierwsze cztery litery w nazwie programu oznaczają "Weak Signal K1JT - Słaby sygnał K1JT", podczas gdy przyrostek "-X" oznacza, że WSJT-X został uruchomiony jako rozszerzony i eksperymentalny program WSJT. WSJT-X Wersja 1.8 oferuje dziewięć różnych protokołów lub trybów: FT8, JT4, JT9, JT65, QRA64, ISCAT, MSK144, WSPR i Echo. Pierwsze pięć jest przeznaczone do tworzenia niezawodnych QSO w ekstremalnych warunkach słabego sygnału. Używają prawie identycznej struktury wiadomości i kodu źródłowego. JT65 i QRA64 zostały zaprojektowane dla EME ("moonbounce") na pasmach VHF / UHF i okazały się bardzo skuteczne w światowej komunikacji QRP na pasmach HF. QRA64 ma wiele zalet w stosunku do JT65, w tym lepszą wydajność w przypadku bardzo słabych sygnałów. Wyobrażamy sobie, że z biegiem czasu może on zastąpić JT65 do używania EME. JT9 został pierwotnie zaprojektowany dla pasm LF, MF i dolnych HF. Jego podtekst JT9A jest 2 db bardziej czuły niż JT65 przy wykorzystaniu mniej niż 10% przepustowości. JT4 oferuje szeroką gamę rozstawów tonów i okazał się bardzo skuteczny w przypadku EME na pasmach mikrofalowych do 24 GHz. Te cztery "wolne" tryby wykorzystują jednominutowe sekwencje czasowe naprzemiennej transmisji i odbioru, więc minimalne QSO zajmuje od czterech do sześciu minut - dwie lub trzy transmisje z każdej stacji, jedna wysyłająca nieparzyste minuty UTC, a druga parzysta. FT8 jest operacyjnie podobny, ale czterokrotnie szybszy (15-sekundowe sekwencje T / R) i mniej czuły o kilka db. Na pasmach HF, ogólnoświatowe QSO są możliwe w każdym z tych trybów, wykorzystując poziomy mocy kilku watów (lub nawet miliwatów) i anteny kompromisowej. Na pasmach VHF i wyższych, QSO są możliwe (według EME i innych typów propagacji) na poziomach sygnału od 10 do 15 db poniżej poziomów wymaganych dla CW. ISCAT, MSK144 i opcjonalnie podmodele JT9E-H są "szybkimi" protokołami zaprojektowanymi do korzystania z krótkich ulepszeń sygnału z zjonizowanych szlaków meteorów, rozproszenia samolotu i innych rodzajów propagacji rozproszenia. Te tryby używają sekwencji czasowych o długości 5, 10, 15 lub 30 s. Komunikaty użytkownika są przesyłane wielokrotnie z dużą szybkością (do 250 znaków na sekundę, dla MSK144), aby dobrze wykorzystać najkrótsze odbicia od meteorytów lub "pingi". ISCAT używa komunikatów o dowolnym formacie do 28 znaków, podczas gdy MSK144 używa tych samych wiadomości strukturalnych, co wolne tryby i opcjonalnie skróconego formatu ze znakami krzyżykowymi. WSPR (wymawiane "szeptem") oznacza Słaby Sygnał Propagacji. Protokół WSPR został zaprojektowany do badania potencjalnych ścieżek propagacji za pomocą transmisji o niskiej mocy. Komunikaty WSPR zwykle przenoszą sygnał wywoławczy stacji, QRA Lokator i moc nadajnika w dbm i mogą być dekodowane przy współczynniku sygnału do szumu tak niskim jak -28 db w paśmie 2500 Hz. Użytkownicy WSPR z dostępem do Internetu mogą automatycznie przesyłać raporty z odbioru do centralnej bazy danych o nazwie WSPRnet, która zapewnia funkcję odwzorowania, pamięć archiwalną i wiele innych funkcji. Tryb echa pozwala wykryć i zmierzyć echo własnej stacji odbitego od księżyca, nawet jeśli są one znacznie poniżej progu słyszalności. WSJT-X zapewnia widma spektrum dla pasm przenoszenia odbiorników tak szerokich jak 5 khz, 1

2 elastyczne sterowanie rigiem dla prawie wszystkich nowoczesnych radiotelefonów używanych przez amatorów, oraz szeroki zakres specjalnych urządzeń, takich jak automatyczne śledzenie Dopplera dla łączności EME i Echo. Program działa równie dobrze na systemach Windows, Macintosh i Linux, a pakiety instalacyjne są dostępne dla wszystkich trzech platform. 1.1.Nowości w wersji 1.8 Aby uzyskać szybki dostęp, oto krótka lista funkcji i możliwości dodanych do WSJT-X od wersji 1.7.0: Nowy tryb FT8 przeznaczony do szybkiego QSO Nowe narzędzie FreqCal do dokładnej kalibracji częstotliwości twojego radia Poprawiona wydajność dekodowania JT65, QRA64 i MSK144 Opcja SWL do dekodowania wiadomości MSK144 o krótkim formacie Eksperymentalne wyrównywanie fazy dla MSK144 Opcje minimalizacji miejsca na ekranie używanego przez okna Główne i Szeroki wykres Nowy zestaw sugerowanych częstotliwości domyślnych właściwych dla trzech regionów IARU Rozszerzony schemat zarządzania tabelą sugerowanych domyślnych częstotliwości roboczych Ulepszona kontrola CAT dla wielu radiotelefonów, w tym kontrolowanych przez Commander lub OmniRig Poprawki i drobne poprawki do interfejsu użytkownika 1.2. Konwencje dotyczące dokumentacji W niniejszej instrukcji punkty zwracają uwagę na określone rodzaje informacji: - Notatki zawierające informacje, które mogą być interesujące dla konkretnych grup użytkowników. - Wskazówki dotyczące funkcji programu lub możliwości, które w innym przypadku mogłyby zostać przeoczone. - Ostrzeżenia dotyczące użytkowania, które mogą prowadzić do niepożądanych konsekwencji Jak możesz wnieść wkład WSJT-X jest częścią projektu open source wydanego na licencji GNU General Public License (GPL). Jeśli masz umiejętności programowania lub dokumentacji lub chciałbyś wnieść wkład w projekt w inny sposób, poinformuj o tym zespół programistów. Repozytorium kodu źródłowego projektu można znaleźć na SourceForge, a większość komunikacji między deweloperami odbywa się za pomocą poczty elektronicznej - wsjt-devel@lists.sourceforge.net. Raporty o błędach i sugestie nowych funkcji, ulepszenia WSJT-X User Guide itp. Mogą być również przesyłane drogą ową - WSJT Group. Musisz dołączyć do odpowiedniej grupy przed publikowaniem na dowolnej liście owej. 2. Wymagania systemowe Transceiver SSB i antena Komputer z systemem Windows (XP lub nowszy), Linux lub OS X 1,5 GHz lub szybszy procesor i 200 MB dostępnej pamięci; szybsze maszyny są lepsze 2

3 Monitoruj z rozdzielczością co najmniej 1024 x 780 Interfejs komputer-radio wykorzystujący port szeregowy lub równoważne urządzenie USB do przełączania Tx / Rx lub sterowania CAT lub VOX, wymagany do połączeń radiowych z komputerami. Urządzenia wejściowe i wyjściowe audio obsługiwane przez system operacyjny i skonfigurowane dla częstotliwości próbkowania Hz, 16 bitów Dźwięk lub równoważne połączenia USB między transceiverem a komputerem Możliwość synchronizacji zegara komputera z UTC w czasie ± 1 sekundy 3. Instalacja Pakiety instalacyjne dla wydanych wersji w systemach Windows, Linux i OS X można znaleźć na stronie głównej WSJT. Kliknij łącze WSJT-X na lewym marginesie i wybierz odpowiedni pakiet dla swojego systemu operacyjnego Windows Pobierz i uruchom plik pakietu wsjtx win32.exe lub wyższy, postępując zgodnie z poniższymi instrukcjami: Zainstaluj WSJT-X w swoim własnym katalogu, na przykład C: \ WSJTX lub C: \ WSJT \ WSJTX, zamiast w konwencjonalnej lokalizacji C: \ Program Files \ WSJTX. Wszystkie pliki programu związane z WSJT-X będą przechowywane w wybranym katalogu instalacyjnym i jego podkatalogach Dzienniki i inne pliki, które można zapisać, zwykle znajdują się w katalogu C: \ Users \ <nazwa użytkownika> \ AppData \ Local \ WSJT-X. Twój komputer może być skonfigurowany tak, aby ten katalog był "niewidoczny". Jest jednak dostępny i dostępny. Alternatywną (skrótową) nazwą katalogu jest% LOCALAPPDATA% \ WSJT-X \. Wbudowana funkcja synchronizacji czasu Windows zazwyczaj nie jest wystarczająca. Zalecamy program Meinberg NTP (patrz Instrukcja konfiguracji sieciowego protokołu czasu do pobierania i instalacji) lub Dimension 4 z Thinking Man Software. WSJT-X oczekuje, że Twoja karta dźwiękowa wykona próbkowanie na poziomie Hz. Aby upewnić się, że tak będzie, podczas uruchamiania w najnowszych wersjach systemu Windows, otwórz panel sterowania dźwiękiem systemu i wybierz kolejno karty nagrywania i odtwarzania. Kliknij Właściwości, następnie Zaawansowane i wybierz 16 bitów, Hz (Jakość DVD). Możesz odinstalować WSJT-X klikając link Odinstaluj w menu Start systemu Windows lub używając Odinstaluj program w Panelu sterowania systemu Windows Linux Debian, Ubuntu i inne systemy oparte na Debianie, w tym Raspbian: 32-bitowy: wsjtx_1.8.0_i386.deb Żeby zainstalować: sudo dpkg -i wsjtx_1.8.0_i386.deb 3

4 Odinstaluj: sudo dpkg -P wsjtx 64-bitowy: wsjtx_1.8.0_amd64.deb Żeby zainstalować: sudo dpkg -i wsjtx_1.8.0_amd64.deb 64-bitowy: wsjtx_1.8.0_armhf.deb Żeby zainstalować: sudo dpkg -i wsjtx_1.8.0_armhf.deb Odinstaluj: sudo dpkg -P wsjtx Uwaga: Konieczne może być również wykonanie następującego polecenia w terminalu: sudo apt install libqt5multimedia5-plugins libqt5serialport5 libfftw3-single3 Fedora, Red Hat i inne systemy oparte na rpm: 32-bitowy: wsjtx i686.rpm Żeby zainstalować: sudo rpm -i wsjtx i686.rpm Odinstaluj: sudo rpm -e wsjtx 64-bitowy: wsjtx x86_64.rpm Żeby zainstalować: sudo rpm -i wsjtx x86_64.rpm Odinstaluj: sudo rpm -e wsjtx Uwaga: Konieczne może być również wykonanie następującego polecenia w terminalu: sudo dnf install fftw-libs-single qt5-qtmultimedia qt5-qtserialport 3.3. OS X i macos OS X 10.9 i nowsze wersje: Pobierz plik wsjtx darwin.dmg na pulpit, kliknij go dwukrotnie i sprawdź plik ReadMe pod kątem ważnych uwag dotyczących instalacji. Jeśli masz już zainstalowaną poprzednią wersję, możesz ją zachować, zmieniając jej nazwę w folderze Aplikacje (np. Z WSJT-X na WSJT-X_1.7). Następnie możesz przejść do fazy instalacji. 4

5 Zwróć także uwagę na następujące kwestie: Użyj programu Mac MIDI Setup, aby skonfigurować kartę dźwiękową dla formatu Hz, dwukanałowego i 16-bitowego. Użyj Preferencji systemu, aby wybrać zewnętrzne źródło czasu, aby synchronizować zegar systemowy z UTC. Aby odinstalować, wystarczy przeciągnąć aplikację WSJT-X z aplikacji do kosza. W przypadku wątpliwości co do zapisów instalacyjnych w tłumaczeniu szczególnie w Linux lub OS X i macos proszę odnieść się do oryginału instrukcji 5

6 4. Konfiguracja Wybierz Ustawienia /Settings/ z menu Plik lub wpisując F2. (W systemie Macintosh wybierz Preferencje z menu WSJT-X lub użyj skrótu klawiaturowego Cmd +,). Poniższe sekcje opisują opcje ustawień dostępne na każdej z ośmiu zakładek dostępnych w górnej części okna Podstawowe Okno ustawień Wybierz kartę Ogólne /General/ w oknie Ustawienia. W obszarze Station Detalis wpisz swój znak wywoławczy, My Grig QRA Loc (najlepiej 6- znakowy lokalizator) i numer regionu IARU. Region 1 to Europa, Afryka, Bliski Wschód i Azja Północna; Region 2 Ameryki; i Region 3 Południowa Azja i Pacyfik. Ta informacja wystarczy do wstępnych testów. Znaczenie pozostałych opcji na karcie Ogólne powinno być zrozumiałe po wykonaniu niektórych QSO przy użyciu WSJT-X. Możesz powrócić, aby później ustawić te opcje według swoich preferencji. Jeśli używasz znaku wywoławczego z prefiksem lub sufiksem dodatkowym lub chcesz pracować na stacji za pomocą takiego znaku, koniecznie przeczytaj rozdział Znaki wywoławcze. 6

7 Włączenie funkcji VHF / UHF / Microwave koniecznie wyłącza szerokopasmową zdolność dekodowania JT65. W większości przypadków należy wyłączyć tę funkcję podczas pracy w HF Radio Zakładka Radio WSJT-X oferuje sterowanie CAT (Computer Aided Transceiver) większości nowoczesnych transceiverów. Aby skonfigurować program dla swojego radia, wybierz zakładkę Radio. Wybierz rodzaj swojego radia z rozwijanej listy oznaczonej Rig lub None, jeśli nie chcesz używać kontroli CAT. Alternatywnie, jeśli skonfigurowałeś swoją stację do kontroli przez DX Lab Suite Commander, Ham Radio Deluxe, Hamlib NET rigctl lub OmniRig, możesz wybrać jedną z tych nazw programów z listy Rig. W takich przypadkach pole wejściowe bezpośrednio pod kontrolą CAT zostanie zmienione na serwer sieciowy. Pozostaw to pole puste, aby uzyskać dostęp do domyślnej instancji programu sterującego działającego na tym samym komputerze. Jeśli program sterujący działa na innym komputerze i / lub porcie, określ go tutaj. Umieść kursor myszy nad polem wprowadzania, aby wyświetlić wymagane szczegóły formatowania. 7

8 Wybierz OmniRig Rig 1 lub OmniRig Rig 2, aby połączyć się z serwerem OmniRig działającym na tym samym komputerze. Pamiętaj, że OmniRig jest dostępny tylko w systemie Windows. Ustaw Interwał sondowania na żądany przedział czasu dla WSJT-X, aby wysłać zapytanie do radia. W przypadku większości radia odpowiednia jest mała liczba (np. 1-3 s). Kontrola CAT: Aby WSJT-X bezpośrednio sterował radiem, a nie innym programem, wprowadź następujące ustawienia: Wybierz port szeregowy używany do komunikacji z radiem. Parametry portu szeregowego: Ustaw wartości dla szybkości transmisji, bitów danych, bitów stopu i metody uzgadniania. Aby uzyskać prawidłowe wartości parametrów, zapoznaj się z instrukcją obsługi radia. Linie sterowania PTT: Kilka konfiguracji stacji wymaga, aby linie sterowania RTS i / lub DTR portu szeregowego CAT były wymuszone na wysokim lub niskim poziomie. Zaznacz te pola tylko wtedy, gdy masz pewność, że są potrzebne (na przykład do zasilania interfejsu szeregowego radia). Metoda PTT: wybierz VOX, CAT, DTR lub RTS jako pożądaną metodę przełączania T / R. Jeśli masz wybór DTR lub RTS, wybierz żądany port szeregowy (który może być taki sam, jak używany do sterowania CAT). Transmit Audio Source: niektóre radia pozwalają wybrać złącze, które będzie akceptować dźwięk Tx. Jeśli ten wybór jest włączony, wybierz opcję Rear / Data lub Front / Mic. Tryb: WSJT-X wykorzystuje górny tryb pasma bocznego /USB/ zarówno do nadawania, jak i odbierania. Wybierz USB lub wybierz Dane / Pkt, jeśli radio oferuje taką opcję i używa jej do włączenia wejścia linii audio na panelu tylnym. Niektóre radia oferują również szersze i / lub bardziej wyrównane pasma, gdy ustawione są na tryb Data / Pkt. Wybierz opcję Brak, jeśli nie chcesz, aby WSJT-X zmieniał ustawienia trybu radia /bez sterowania TRX/. Operacja SPLIT: Znaczące korzyści wynikają z używania trybu Split (oddzielne VFO dla Rx i Tx), jeśli radio to obsługuje. Jeśli nie, WSJT-X może emulować takie zachowanie. Każda z metod zapewni czystszy przesyłany sygnał, utrzymując dźwięk Tx zawsze w zakresie od 1500 do 2000 Hz, aby harmoniczne audio nie mogły przejść przez filtr boczny Tx. Wybierz opcję Rig, aby użyć trybu Split radia, lub Fake It, aby WSJT-X dostosował częstotliwość VFO w razie potrzeby, gdy nastąpi przełączanie T / R. Wybierz Brak, jeśli nie chcesz korzystać z operacji Split. Po wprowadzeniu wszystkich wymaganych ustawień kliknij Testuj CAT, aby przetestować komunikację między WSJT-X a radiem. Przycisk powinien zmienić kolor na zielony, aby wskazać, że została nawiązana właściwa komunikacja. Niepowodzenie testu kontroli CAT powoduje, że przycisk jest czerwony i wyświetla komunikat o błędzie. Po udanym teście CAT, przełącz przycisk Test PTT, aby potwierdzić, że wybrana metoda kontroli T / R działa poprawnie. (Jeśli wybrałeś VOX dla metody PTT, możesz przetestować przełączanie T / R później za pomocą przycisku Tune w oknie głównym). 8

9 4.3. Audio Wybierz zakładkę Audio, aby skonfigurować system dźwiękowy. Karta dźwiękowa: Wybierz urządzenia audio, które będą używane dla wejścia i wyjścia. Zazwyczaj wystarczą ustawienia Mono, ale w szczególnych przypadkach można wybrać Lewy, Prawy lub Oba kanały stereo.upewnij się, że twoje urządzenie audio jest skonfigurowane tak, aby pobierać próbki z częstotliwością Hz, 16 bitów. Jeśli wybierzesz urządzenie wyjściowe audio, które jest także domyślnym urządzeniem audio komputera, należy wyłączyć wszystkie dźwięki systemu, aby zapobiec przypadkowemu przesłaniu ich w eter. Windows Vista i nowsze wersje mogą konfigurować urządzenia audio przy użyciu kodeka Texas Instruments PCM2900 series dla wejścia mikrofonowego zamiast wejścia liniowego. (Ten układ jest używany w wielu radiotelefonach z wbudowanymi koderami USB, a także w różnych innych interfejsach audio). Jeśli używasz takiego urządzenia, upewnij się, że poziom mikrofonu we właściwościach urządzenia rejestrującego wynosi 0 db. Zapisz katalog: WSJT-X może zapisać odebrane sekwencje audio jako pliki.wav. Dostarczany jest domyślny katalog dla tych plików; w razie potrzeby możesz wybrać inną lokalizację. Katalog AzEl: Plik o nazwie azel.dat pojawi się w określonym katalogu. Plik zawiera informacje wykorzystywane przez inny program do automatycznego śledzenia Słońca lub Księżyca, a także obliczone przesunięcie Dopplera dla określonej ścieżki EME. Plik jest aktualizowany raz na sekundę, gdy wyświetlane jest okno Dane astronomiczne. Zapamiętaj ustawienia mocy według pasma: sprawdzenie jednego z nich spowoduje, że WSJT-X zapamięta ustawienie suwaka Pwr dla tej operacji na zasadzie pasm dla każdego pasma. Na przykład, gdy Tune jest tutaj zaznaczone, a następnie klikniesz przycisk Tune w oknie głównym, suwak mocy zmieni się na ostatnie ustawienie używane dla Tune na używanym paśmie. 9

10 4.4. Makra Tx Ekran Tx Makra Makra Tx to pomoc w wysyłaniu krótkich, często używanych darmowych wiadomości tekstowych, takich jak przykłady pokazane powyżej. Aby dodać nową wiadomość do listy, wprowadź żądany tekst (do 13 znaków) w polu wprowadzania u góry, a następnie kliknij przycisk Dodaj. Aby usunąć niechcianą wiadomość, kliknij wiadomość, a następnie przycisk Usuń. Możesz zmienić kolejność wiadomości makr za pomocą przeciągania i upuszczania. Nowe zamówienie zostanie zachowane po restarcie WSJT-X. Wiadomości można również dodawać z pola głównego Tx5 na karcie 1 lub z pola Free msg na karcie 2. Wystarczy nacisnąć [Enter] po wprowadzeniu wiadomości Raportowanie Ekran raportowania 10

11 Rejestrowanie: wybierz żądane opcje z tej grupy. Usługi sieciowe: Zaznacz Włącz punktowanie reportera PSK, /Enable PSK Reporter Spotting/ aby wysyłać raporty odbioru do obiektu odwzorowania Reporter PSK. Sprawdzisz tu później gdzie byłeś słyszany jako nadawca. Serwer UDP: ta grupa opcji kontroluje nazwę sieci lub adres i numer portu używany przez program, który będzie otrzymywać aktualizacje statusu z WSJT-X. Aplikacje współpracujące, takie jak JTAlert, używają tej funkcji do uzyskiwania informacji o działającej instancji WSJT-X. Jeśli korzystasz z JTAlert, sprawdź trzy pola w prawym dolnym rogu. Po tym zaznaczeniu masz możliwość sprawdzenie na PSK reporter gdzie Twoja stacja była słyszana Częstotliwości Ekran częstotliwości Częstotliwości robocze: domyślnie tabela częstotliwości roboczych zawiera listę częstotliwości używanych zwykle w trybach FT8, JT4, JT9, JT65, MSK144, WSPR i Echo. Konwencje te mogą się zmieniać wraz z upływem czasu lub preferencjami użytkownika; możesz dowolnie modyfikować tabelę częstotliwości. Aby zmienić istniejący wpis, kliknij go dwukrotnie, aby go edytować, wpisz żądaną częstotliwość w MHz lub wybierz z rozwijanej listy opcji, a następnie naciśnij Enter na klawiaturze. Program odpowiednio sformatuje zmieniony wpis. 11

12 Aby dodać nowy wpis, kliknij prawym przyciskiem myszy w dowolnym miejscu tabeli częstotliwości i wybierz Wstaw. Wprowadź częstotliwość w MHz w wyskakującym okienku i wybierz żądany tryb (lub pozostaw wybrany tryb jako Wszystkie). Następnie kliknij OK. Tabela może zawierać więcej niż jedną częstotliwość dla danego pasma. Aby usunąć wpis, kliknij go prawym przyciskiem myszy i wybierz Usuń, wiele pozycji można usunąć w jednej operacji, wybierając je przed kliknięciem prawym przyciskiem myszy.!!! Podane środkowe częstotliwości w standardzie instalacyjnym są obecnie przestrzegane przez korespondentów i proponuję ich nie modyfikować. Kliknij prawym przyciskiem myszy dowolny wpis i kliknij przycisk Resetuj, aby przywrócić tabelę do domyślnej konfiguracji. Inne bardziej zaawansowane operacje konserwacyjne są dostępne w menu kontekstowym prawym przyciskiem myszy, które powinny być zrozumiałe. Kalibracja częstotliwości: Jeśli skalibrowałeś radio używając WWV lub innych wiarygodnych referencji częstotliwościowych, lub, być może, z techniką opisaną w Dokładnych pomiarach częstotliwości przy konfiguracji WSPR, wprowadź zmierzone wartości Intercept A i Slope B w równaniu Błąd wybierania = A + B * f gdzie "Błąd wybierania" i A są w Hz, f jest częstotliwością w MHz, a B jest w częściach na milion (ppm). Wartości częstotliwości wysyłane do radia i od niego odbierane będą następnie korygowane, aby częstotliwości wyświetlane przez WSJT-X były dokładne. Informacje o stacji: Możesz zapisać informacje dotyczące pasma, offsetu i anteny dla swojej stacji. Informacje o antenie będą zawarte w raportach odbioru przesyłanych do PSK Reporter. Domyślnie przesunięcie częstotliwości dla każdego pasma wynosi zero. Przesunięcia niezerowe można dodać, jeśli (na przykład) używany jest transwerter. Aby uprościć sobie, możesz usunąć niechciane pasma - na przykład pasma, w których nie masz sprzętu. Następnie kliknij wpis Częstotliwość i wpisz Ctrl + A, aby "wybrać wszystko", a następnie przeciągnij i upuść wpisy na tabelę Informacje o stacji. Następnie można dodać przesunięcia transwertera i szczegóły anteny. Aby uniknąć wielokrotnego wpisywania tych samych informacji, możesz przeciągać i upuszczać wpisy między wierszami tabeli Informacje o stacji. Gdy wszystkie ustawienia zostaną skonfigurowane zgodnie z Twoimi upodobaniami, kliknij OK, aby zamknąć okno Ustawienia Kolory: Ekran kolorów 12

13 WSJT-X wykorzystuje kolory, aby uwydatnić zdekodowane wiadomości zawierające informacje o szczególnym znaczeniu. Kliknij jeden z przycisków, aby wybrać preferowane kolory dla dowolnej kategorii wiadomości Ustawienia Zaawansowane Parametry dekodowania JT65 Losowe wzorce wymazywania logarytmicznie skalują liczbę pseudolosowych prób używanych przez dekoder JT65 Franke-Taylora. Większe liczby dają nieco lepszą czułość, ale trwają dłużej. Dla większości celów dobrym ustawieniem jest 6 lub 7. Agresywny poziom dekodowania ustawia próg dla akceptowalnych dekodowań za pomocą funkcji Deep Search. Wyższe liczby będą wyświetlać wyniki z niższym poziomem dokładności. Sprawdź dekodowanie dwupasmowe, aby włączyć drugą ścieżkę dekodującą po tym, jak sygnały generujące dekodowanie pierwszego przejścia zostały odjęte od odebranego strumienia danych. Różne Ustaw liczbę dodatnią w Degrade S / N pliku.wav, aby dodać znane ilości pseudolosowego szumu do danych odczytanych z pliku.wav. Aby zapewnić, że wynikowa degradacja S / N jest zbliżona do żądanej liczby db, ustaw szerokość pasma odbiornika na najlepsze oszacowanie skutecznej przepustowości szumu odbiornika. Ustaw opóźnienie Tx na wartość większą niż domyślna 0,2 s, aby utworzyć większe opóźnienie między wykonaniem polecenia, aby włączyć PTT i początek dźwięku Tx. Dla zdrowia przekaźników T / R i zewnętrznego przedwzmacniacza, zalecamy użycie sekwencera sprzętowego i testowania, aby upewnić się, że sekwencja jest prawidłowa. Sprawdź FT8 i MSK144: Tryb konkursowy NA VHF, aby umożliwić generowanie i automatyczne sekwencjonowanie wiadomości przy użyciu czteroznakowych lokalizatorów siatki QTH zamiast raportów o sygnałach, zgodnie z wymogami większości konkursów VHF w Ameryce Północnej. Sprawdź odstępy x 2 Tone, aby wygenerować dźwięk Tx z dwukrotnością normalnego odstępu tonów. Ta funkcja jest przeznaczona do użytku ze specjalistycznymi nadajnikami LF / MF, które dzielą przebieg audio na 2 przed dalszą obróbką. 13

14 5. Konfiguracja transceivera: Poziom hałasu - szumów odbiornika Jeśli Monitor nie jest już podświetlony na zielono, kliknij przycisk, aby rozpocząć normalną operację odbierania. Upewnij się, że twój transceiwer jest ustawiony na tryb USB (lub USB Data). Użyj regulatorów wzmocnienia odbiornika i / lub miksera audio miksera komputera, aby ustawić poziom szumu tła (skala w lewym dolnym rogu okna głównego) do około 30 db, gdy nie ma żadnych sygnałów. Zazwyczaj najlepiej jest wyłączyć AGC lub zmniejszyć kontrolę wzmocnienia RF, aby zminimalizować działanie AGC. Ustawienie przepustowości i częstotliwości ( filtry) Jeśli twój transiwer oferuje więcej niż jedno ustawienie przepustowości w trybie USB, może być korzystne wybranie najszerszego z możliwych, do około 5 khz. Ten wybór ma pożądany efekt, pozwalając, aby Wide Graph (wodospad i widmo 2D) wyświetlał konwencjonalne podpasma JT65 i JT9 jednocześnie na większości pasm HF. Dalsze szczegóły znajdują się w podstawowym samouczku obsługi. Szersza wyświetlana szerokość pasma może być również pomocna w VHF i powyżej, gdzie sygnały FT8, JT4, JT65 i QRA64 można znaleźć w znacznie szerszych zakresach częstotliwości. Jeśli masz tylko standardowy filtr SSB, nie będziesz w stanie wyświetlić więcej niż około 2,7 khz przepustowości. W zależności od dokładnego ustawienia częstotliwości wybierania, w pasmach HF można wyświetlić pełne podzakresy używane zazwyczaj w jednym trybie. Oczywiście, możesz chcieć skoncentrować się na jednym trybie naraz, ustawiając częstotliwość wybierania na (powiedzmy) dla FT8, dla JT65 lub dla JT9. Obecne standardy mają nominalną częstotliwość wybierania JT9 o 2 khz wyższą niż częstotliwość wybierania JT65 na większości pasm, a częstotliwość FT8 o 2 khz niższą. Poziom dźwięku nadajnika Kliknij przycisk Tune na ekranie głównym, aby przełączyć radio w tryb nadawania i wygenerować stabilny dźwięk. Słuchaj wygenerowanego dźwięku za pomocą funkcji Monitora radia. Przesyłany dźwięk powinien być idealnie gładki, bez kliknięć i zakłóceń. Upewnij się, że jest tak, nawet jeśli jednocześnie używasz komputera do wykonywania innych zadań, takich jak poczta , przeglądanie Internetu itp. Dostosuj suwak PWR (przy prawej krawędzi głównego okna) w dół od jego maksymalnej wartości, aż wyjście RF z twojego nadajnika nieznacznie spadnie. Zasadniczo jest to dobry poziom dla źródła audio. Ponownie naciśnij przycisk Tune lub kliknij Halt Tx, aby zatrzymać transmisję testową.!!!przesterowanie nadajnika powoduje niepotrzebny, szkodliwy QRM na paśmie jak w przypadku pozostałych emisji cyfrowych i nie tylko.!!! 14

15 6. Podstawowy samouczek obsługi z poziomu programu. /!!! poćwicz na sucho!!!/ W tej sekcji przedstawiono podstawowe elementy sterowania i zachowania programowe WSJT-X, ze szczególnym uwzględnieniem trybów JT9, JT65 i FT8. Sugerujemy, aby nowi użytkownicy zapoznali się z całym samouczkiem zorientowanym na HF, najlepiej na swoim TRX. Kolejne sekcje zawierają dodatkowe szczegóły dotyczące tworzenia QSO, trybu WSPR i funkcji VHF Główne ustawienia okna Kliknij przycisk Zatrzymaj w oknie głównym, aby zatrzymać pobieranie danych. Wybierz JT9 z menu Mode i Deep z menu Decode. Ustaw częstotliwości dźwięku na Tx 1224 Hz i Rx 1224 Hz. Suwaki i pokrętła reagują na naciśnięcia klawiszy strzałek i naciśnięcia klawiszy Page Up / Down, a klawisze Page przesuwają kontrolki w większych krokach. Możesz także wpisać cyfry bezpośrednio w pokrętła sterowania lub użyć kółka myszy. Wybierz zakładkę 2 (poniżej przycisku Dekodowanie), aby wybrać alternatywny zestaw elementów sterujących do generowania i wybierania komunikatów Tx Pobierz próbki Wybierz Pobierz próbki (Download samples)... z menu Pomoc. Pobierz niektóre lub wszystkie dostępne przykładowe pliki za pomocą pól wyboru na ekranie pokazanym poniżej. Do tego samouczka potrzebujesz co najmniej plików JT9 i JT9 + JT Ustawienia szerokiego wykresu (spektrum) Bins / Pixel = 4 Początek = 200 Hz N Avg = 5 Paleta = Digipan Flatten = sprawdzone Wybierz opcję Skumulowany, aby wyświetlić dane 15

16 Suwaki dla wodospadu i spektrum ustawione w pobliżu średniej Spec = 25% Użyj myszki, aby chwycić lewą lub prawą krawędź szerokiego wykresu, i dostosuj jej szerokość tak, aby górna granica częstotliwości wynosiła około 2400 Hz JT9 W tym kroku i następnym możesz udawać, że jesteś K1JT, wpisując ten znak tymczasowy jako Moje połączenie w Ustawieniach >Karta>Ogólne. Twoje wyniki powinny być identyczne z wynikami pokazanymi na poniższym zrzucie ekranu. Otwórz plik Wave: > Wybierz Plik > Otwórz i wybierz plik... \ save \ samples \ JT9 \ _1742.wav. Gdy plik się otworzy, zobaczysz coś podobnego do następującego zrzutu ekranu: patrz niżej. Dekodowanie Dekodowanie odbywa się na końcu sekwencji odbiorczej i przebiega w dwóch etapach. Pierwszy dekoder wykonuje się na wybranej częstotliwości Rx, oznaczonej zielonym markerem w kształcie 16

17 litery U na skali częstotliwości wodospadu. Wyniki wyświetlane są w oknach tekstowych lewej (pasmo aktywności) i prawej (częstotliwości Rx) na ekranie głównym. Następnie program wyszukuje i dekoduje wszystkie sygnały w wybranym trybie w wyświetlonym zakresie częstotliwości. Czerwony znacznik na skali wodospadu wskazuje twoją częstotliwość Tx. W pliku przykładowym: Siedem sygnałów JT9 znajduje się w pliku przykładowym, wszystkie są dekodowalne. Kiedy ten plik został nagrany, KF4RWA kończył QSO z K1JT. Ponieważ zielony znacznik został umieszczony na jego częstotliwości audio, 1224 Hz, jego wiadomość K1JT KF4RWA 73 jest dekodowana jako pierwsza i pojawia się w oknie Częstotliwość Rx. W oknie Aktywność pasma wyświetlany jest ten komunikat oraz wszystkie dekodowania na innych częstotliwościach. Domyślnie linie zawierające CQ są podświetlone na zielono, a linie z My Call (w tym przypadku K1JT) na czerwono. Kontrola dekodowania Aby uzyskać pewne wyczucie kontroli często używanych podczas tworzenia QSO, spróbuj kliknąć myszą na zdekodowanych liniach tekstu i na widmie spektralnym wodospadu. Powinieneś być w stanie potwierdzić następujące zachowanie: - Kliknij dwukrotnie jedną z dekodowanych linii wyróżnionych na zielono. Ta akcja daje następujące wyniki: - Znak wywoławczy i lokalizator stacji wywołującej CQ są kopiowane do pól wprowadzania DX Call i DX Grid. - Wiadomości są generowane dla standardowego minimalnego QSO. - Pole Tx even jest odpowiednio sprawdzane lub czyszczone, abyś mógł transmitować w prawidłowych (nieparzystych lub parzystych) minutach. - Znacznik częstotliwości Rx jest przesuwany do częstotliwości stacji CQ-ing. - Zostanie wybrany przycisk radiowy Gen Msg ("generowany komunikat") w prawym dolnym rogu okna głównego. - Jeśli sprawdziłeś Kliknij dwukrotnie zestaw wywołań Tx Enable w menu Setup, Enable Tx zostanie aktywowane, a transmisja rozpocznie się automatycznie we właściwym czasie. - Możesz zmodyfikować zachowanie polegające na podwójnym kliknięciu, przytrzymując klawisz Shift, aby przesunąć tylko częstotliwość Tx lub klawisz Ctrl w celu przesunięcia częstotliwości Rx i Tx. Kliknij dwukrotnie zdekodowany komunikat K1JT N5KDV EM41, podświetlony na czerwono. Wyniki będą podobne do tych z poprzedniego kroku. Częstotliwość Tx (czerwony znacznik) nie zostanie przesunięta, dopóki nie zostanie naciśnięty Shift lub Ctrl. Wiadomości zaznaczone na czerwono są zwykle odpowiedzią na własne CQ lub z ogona, i prawdopodobnie chcesz, aby częstotliwość Tx pozostała tam, gdzie była. Dwukrotne kliknięcie dekodowanych komunikatów może być domyślnie ustawione na działanie simpleks poprzez zaznaczenie Podwójne kliknięcie na zestawy wywołań Tx i Rx na karcie Ustawienia Ogólne. Możesz zapobiec zmianie częstotliwości Tx, zaznaczając pole wyboru Lock Tx Freq. - Kliknij gdzieś na wodospadzie, aby ustawić częstotliwość Rx (zielony znacznik na skali wodospadu). - Wciśnij klawisz Shift na wodospadzie, aby ustawić częstotliwość Tx (czerwony znacznik). - Ctrl-kliknij na wodospad, aby ustawić częstotliwości Rx i Tx. - Kliknij dwukrotnie sygnał w wodospadzie, aby ustawić częstotliwość Rx i rozpocząć tam dekodowanie wąskopasmowe. Dekodowany tekst pojawi się tylko w prawym oknie. - Ctrl - kliknij dwukrotnie sygnał, aby ustawić częstotliwości Rx i Tx i dekodować z nową 17

18 częstotliwością. - Kliknij Wymaż, aby wyczyścić prawe okno. - Kliknij dwukrotnie ikonę Wymaż, aby wyczyścić oba okna tekstowe JT9 + JT65 Główne okno: - Wybierz JT9 + JT65 w menu Mode. - Przełącz przycisk trybu Tx, aby odczytać Tx JT65 # i ustawić częstotliwości Tx i Rx na 1718 Hz. - Kliknij dwukrotnie ikonę Wymaż, aby wyczyścić oba okna tekstowe. Ustawienia szerokiego wyglądu: - Bins / Pixel = 7 - JT65... JT9 = 2500 Dostosuj szerokość okna Wide Graph tak, aby górna granica częstotliwości wynosiła w przybliżeniu 4000 Hz. Otwórz plik Wave: Wybierz Plik Otwórz i przejdź do... \ save \ samples \ JT9 + JT65 \ _2343.wav. Wodospad powinien wyglądać mniej więcej tak: Położenie niebieskiego znacznika na skali wodospadu ustawia się pokrętłem JT65 nnnn JT9, gdzie nnnn jest częstotliwością audio w Hz. W trybie JT9 + JT65 program automatycznie dekoduje sygnały JT9 tylko powyżej tej częstotliwości. Sygnały JT65 będą dekodowane w całym wyświetlanym zakresie częstotliwości. Sygnały JT9 pojawiają się w widmie skumulowanym jako prawie prostokątne kształty o szerokości około 16 Hz. Nie mają wyraźnie widocznego tonu synchronizacji, takiego jak na granicy niskich częstotliwości wszystkich sygnałów JT65. Zgodnie z konwencją częstotliwość nominalna sygnałów JT9 i JT65 jest przyjmowana jako najniższa tonacja, przy lewej krawędzi jej widma. Ten przykładowy plik zawiera 17 sygnałów dekodowalnych - dziewięć w trybie JT65 (oznaczonych znakiem # w dekodowanych oknach tekstowych) i osiem w trybie JT9 (oznaczone Na komputerach wielordzeniowych dekodery dla trybów JT9 i JT65 działają jednocześnie, więc ich wyniki będą przeplatane. Okno aktywności zespołu zawiera wszystkie dekodowania (może być konieczne przewinięcie do okna, aby zobaczyć niektóre z nich). Sygnał o częstotliwości określonej przez zielony znacznik otrzymuje priorytet dekodowania, a jego komunikat wyświetlany jest również w oknie Częstotliwość Rx /RX Frequency/. 18

19 Potwierdź kliknięciem myszy podobnie jak opisanego wcześniej, w Przykładzie 1. WSJT-X automatycznie określa tryb każdej wiadomości JT9 lub JT65. Po dwukrotnym kliknięciu sygnału w wodospadzie zostanie on poprawnie zdekodowany, nawet po "złej" stronie znacznika JT9 JT65 nnnn. Tryb Tx automatycznie przełącza się na tryb dekodowanego sygnału, a znaczniki częstotliwości Rx i Tx w skali wodospadu odpowiednio się zmieniają. Wybierając sygnał JT65, kliknij ton synchronizacji na jego lewej krawędzi. Kliknij dwukrotnie wodospad w pobliżu 815 Hz: wiadomość JT65 pochodząca z W7VP zostanie zdekodowana i pojawi się w oknie Częstotliwość Rx. Pomiędzy kolumnami UTC i Freq na dekodowanej linii tekstowej znajduje się db, zmierzony stosunek sygnału do szumu i DT, przesunięcie czasu sygnału w sekundach w stosunku do zegara komputera. Komunikat trybu: UTC db DT Freq Mode Message # KK4DSD W7VP -16 Kliknij dwukrotnie wodospad o częstotliwości 3196 Hz. Program odszyfruje komunikat JT9 od IZ0MIT: Komunikat trybu UTC db DT Freq Mode Message WB8QPG IZ0MIT -11 Przewiń okno Aktywność zespołu i kliknij dwukrotnie komunikat CQ DL7ACA JO40. Program ustawi tryb Tx na JT65, a częstotliwość Rx na częstotliwość DL7ACA, 975 Hz. Przytrzymanie klawisza Ctrl spowoduje przeniesienie zarówno częstotliwości Rx, jak i Tx. Jeśli sprawdziłeś Kliknij dwukrotnie zestaw wywołań Tx Enable w menu Setup, program skonfiguruje się tak, aby rozpocząć transmisję i rozpocząć QSO z DL7ACA. Przytrzymaj klawisz Ctrl w dół i kliknij dwukrotnie zdekodowany komunikat JT65 CQ TA4A KM37. Program ustawi tryb Tx na JT9, a częstotliwości Rx i Tx na 3567 Hz. Program jest teraz poprawnie skonfigurowany dla JT9 QSO z TA4A. Ponownie otwórz pierwszy przykładowy plik: Wybierz Plik Otwórz i przejdź do... \ save \ samples \ _1742.wav. 19

20 Aby w pełni wykorzystać możliwości szerokopasmowego, dual-mode, WSJT-X wymaga pasma odbiornika co najmniej 4 khz. Dane te rejestrowano przy znacznie mniejszej szerokości pasma Rx, około 200 do 2400 Hz. Jeśli nie masz filtra Rx szerszego niż około 2.7 khz, będziesz używał takich danych. Aby uzyskać najlepsze wyniki, dostosuj przedziały / piksele i szerokość szerokiego wykresu tak, aby pokazywała się tylko część aktywna widma, powiedzmy od 200 do 2400 Hz. Ponownie otwórz przykładowy plik po zmianie szerokości Bins / Pixel lub Wide Graph, aby odświeżyć wodospad. Sygnały w tym pliku to wszystkie sygnały JT9. Aby je odszyfrować automatycznie w trybie JT9 + JT65, musisz przesunąć ogranicznik JT65 nnnn JT9 do wartości 1000 Hz lub mniejszej. Kontrola wodospadu Teraz jest dobry czas na eksperymentowanie z kontrolką Start i suwakami kontrolującymi wzmocnienie i punkt zerowy wodospadu i wykresy spektrum. Start określa częstotliwość wyświetlaną po lewej stronie skali wodospadu. Suwaki określają poziom podstawowy i wzmocnienie dla wodospadu i kilku rodzajów widm. Dobre wartości początkowe powinny być zbliżone do średniej. Możesz odznaczać Spłaszczanie podczas dostosowywania suwaków. Ponownie otwórz plik wave po każdej zmianie, aby zobaczyć nowe wyniki FT8 Główne okno: - Wybierz FT8 w menu Mode. - Ustaw częstotliwości Tx i Rx na 1200 Hz. - Kliknij dwukrotnie ikonę Wymaż, aby wyczyścić oba okna tekstowe. Ustawienia szerokiego wykresu: Bins / Pixel = 4, Start = 200 Hz, N Avg = 2 Dostosuj szerokość okna Wide Graph tak, aby górna granica częstotliwości wynosiła w przybliżeniu 2600 Hz. Otwórz plik Wave: Wybierz Plik Otwórz i przejdź do... \ save \ samples \ FT8 \ _ wav. Okno kaskadowe i dekodowane okno tekstowe powinny wyglądać jak następujące zrzuty ekranu: 20

21 Kliknij myszką w dowolnym miejscu na ekranie wodospadu. Zielony znacznik częstotliwości Rx przeskoczy do wybranej częstotliwości, a regulacja częstotliwości Rx w oknie głównym zostanie odpowiednio zaktualizowana. Zrób to samo z wciśniętym klawiszem Shift. Teraz czerwony znacznik częstotliwości Tx i skojarzone z nim sterowanie w głównym oknie będą podążać za wybranymi częstotliwościami. Zrób to samo, trzymając wciśnięty klawisz Ctrl. Teraz zarówno kolorowe markery, jak i oba pokrętła będą pasowały do twoich wyborów. Podwójne kliknięcie na dowolnej częstotliwości na wodospadzie wykonuje wszystkie opisane czynności, a także wywołuje dekoder w niewielkim zakresie wokół częstotliwości Rx. Aby zdekodować dany sygnał, kliknij dwukrotnie w pobliżu lewej krawędzi jego śladu wodospadu. Teraz kliknij dwukrotnie jedną z linii dekodowanego tekstu w głównym oknie. Wszystkie trzy linie będą wyświetlały to samo zachowanie, ustawiając częstotliwość Rx na częstotliwość wybranego komunikatu i pozostawiając niezmienioną częstotliwość Tx. Aby zmienić zarówno częstotliwości Rx, jak i Tx, przytrzymaj Ctrl przy dwukrotnym kliknięciu. Aby uniknąć QRM od konkurencyjnych rozmówców, często pożądane jest odpowiadanie na CQ na innej częstotliwości niż stacja CQ ing. Wybierz częstotliwość Tx, która wydaje się być nieużywana. To samo dotyczy zakończenia drugiego QSO. Dekoder FT8 może często kopiować kilka zachodzących na siebie sygnałów z niemal taką samą częstotliwością. Skróty klawiaturowe Shift + F11 i Shift + F12 zapewniają łatwy sposób przenoszenia częstotliwości Tx w dół lub w górę z częstotliwością 60 Hz. Dalsze pomocne wskazówki dotyczące procedur operacyjnych na mode FT8 są dostępne tutaj. Dzięki ZL2IFB! Po zakończeniu tego samouczka, nie zapomnij ponownie wprowadzić własnego znaku jako Moje połączenie w Ustawieniach Karta Ogólne. 21

22 7. Robimy łączność - QSO 7.1. Standardowa wymiana Zgodnie z wieloletnią tradycją, minimalnie ważna łączność QSO wymaga wymiany znaków wywoławczych, raportu o sygnale lub innych informacji i potwierdzeń. WSJT-X ma na celu ułatwienie tworzenia tak minimalnych QSO za pomocą krótkich, uporządkowanych wiadomości. Ten proces działa najlepiej, jeśli używasz tych formatów i przestrzegasz standardowych praktyk operacyjnych. Zalecane podstawowe QSO wygląda następująco: CQ K1ABC FN42 # K1ABC wywołuje CQ K1ABC G0XYZ IO91 # Odpowiedzi G0XYZ G0XYZ K1ABC -19 # K1ABC wysyła raport K1ABC G0XYZ R-22 # G0XYZ wysyła raport R + G0XYZ K1ABC RRR # K1ABC wysyła RRR K1ABC G0XYZ 73 # G0XYZ wysyła 73 Standardowe komunikaty składają się z dwóch znaków wywoławczych (lub CQ, QRZ lub DE i jednego znaku wywoławczego), a następnie lokalizatora sieci stacji nadawczej, raportu sygnalizacyjnego, R plus raportu sygnalizacyjnego lub końcowego potwierdzenia RRR lub 73. Te wiadomości są skompresowane i zakodowane w wysoce wydajny i niezawodny sposób. W formie nieskompresowanej (wyświetlane na ekranie) mogą zawierać maksymalnie 22 znaki. Raporty sygnałów są określane jako stosunek sygnału do szumu (S / N) w db, przy użyciu standardowej szerokości pasma hałasu wynoszącej 2500 Hz. Tak więc, w powyższym przykładowym komunikacie, K1ABC mówi G0XYZ, że jego sygnał jest 19 db poniżej mocy szumu w paśmie 2500 Hz. W komunikacie 0004 G0XYZ potwierdza odbiór tego raportu i odpowiada za pomocą raportu o sygnale -22 db. Raporty JT65 są ograniczone do zakresu od -30 do -1 db, a wartości są znacznie skompresowane powyżej około -10 db. JT9 obsługuje rozszerzony zakres od -50 do +49 db i przypisuje bardziej niezawodne numery do stosunkowo silnych sygnałów. Sygnały stają się widoczne na wodospadzie wokół S / N = -26 db i słyszalne (dla kogoś z bardzo dobrym słuchem) około -15 db. Wartości progowe dla dekodowalności wynoszą około -20 db dla FT8, -23 db dla JT4, -25 db dla JT65, -27 db dla JT9. Dostępnych jest kilka opcji dla okoliczności, w których pożądane są szybkie QSO. Kliknij dwukrotnie kontrolkę Tx1 w obszarze Teraz lub Dalej, aby przełączyć użycie komunikatu Tx2, a nie Tx1, aby rozpocząć łączenie. Podobnie, kliknij dwukrotnie kontrolkę Tx4, aby przełączać między wysyłaniem RRR i RR73 w tej wiadomości. Komunikat RR73 powinien być używany tylko wtedy, gdy masz uzasadnioną pewność, że żadne repity nie będą wymagane Bezpłatne :) wiadomości tekstowe. Użytkownicy często dodają czat na końcu QSO. Obsługiwane są komunikaty o dowolnym formacie, takie jak "TNX ROBERT 73" lub "5W VERT 73 GL", maksymalnie do 13 znaków, w tym spacje. Generalnie powinieneś unikać znaków / w wiadomościach tekstowych, ponieważ program może wtedy spróbować zinterpretować twoją konstrukcję jako część złożonego znaku wywoławczego. Powinno być oczywiste, że protokoły FT8, JT4, JT9 i JT65 nie są zaprojektowane lub dobrze dostosowane do rozległych rozmów zwanych żuciem szmt. 22

23 7.3. Auto-sekwencjonowanie Wolne tryby JT4, JT9, JT65 i QRA64 pozwalają na prawie 10 sekund na końcu każdej jednominutowej sekwencji odbierania - wystarczająco dużo czasu, aby sprawdzić zdekodowane wiadomości i zdecydować, jak odpowiedzieć. 15-sekundowe cykle T / R FT8 pozwalają na wykonanie tego zadania tylko około dwóch sekund, co często jest niewystarczające. Z tego powodu preferowana jest podstawowa funkcja automatycznego sekwencjonowania. Zaznacz Auto Seq w oknie głównym, aby włączyć tę funkcję: AutoSeq Przy wołaniu CQ możesz również zaznaczyć pole Call 1 st. WSJT-X odpowie automatycznie na pierwszy zdekodowany responder do twojego CQ. Gdy funkcja Auto-Seq jest włączona, program dezaktywuje Enable Tx na końcu każdego QSO. W zamierzeniu WSJT-X nie powinien wykonywać w pełni zautomatyzowanych QSO Tryb konkursowy VHF Specjalny tryb konkursu NA VHF można aktywować dla trybów FT8 i MSK144, zaznaczając pole w głównym oknie. Ten tryb jest skonfigurowany specjalnie do zawodów, w których wymagane są czteroznakowe lokalizatory siatki. Gdy aktywny jest tryb NA VHF, standardowa sekwencja QSO wygląda następująco: CQ K1ABC FN42 K1ABC W9XYZ EN37 W9XYZ K1ABC R FN42 K1ABC W9XYZ RRR W9XYZ K1ABC 73 W warunkach zawodów K1ABC może zdecydować się na call CQ ponownie, zamiast wysyłać 73 dla swojej trzeciej transmisji. Nie używaj trybu VHF Contest na paśmie HF lub w warunkach, w których dostępna jest ogólnoświatowa propagacja. Więcej szczegółów można znaleźć w specyfikacji protokołu Złożone znaki wywoławcze Złożone znaki takie jak xx / K1ABC lub K1ABC /x są obsługiwane na jeden z dwóch możliwych sposobów: Wiadomości zawierające znaki wywoławcze typu 1. Lista około 350 najczęściej używanych prefiksów i sufiksów może być wyświetlona w menu 23

24 Pomoc. Pojedynczy złożony znak wywoławczy, obejmujący jeden element z tej listy, może być użyty zamiast standardowego trzeciego słowa komunikatu (zwykle lokalizatora, raportu o sygnale, RRR lub 73). Następujące przykłady to wszystkie dopuszczalne wiadomości zawierające znaki wywoławcze typu 1: CQ ZA / K1ABC CQ K1ABC / 4 ZA / K1ABC G0XYZ G0XYZ K1ABC / 4 Następujące komunikaty są nieprawidłowe, ponieważ trzecie słowo nie jest dozwolone w żadnej wiadomości zawierającej znak wywoławczy typu 1: ZA / K1ABC G0XYZ -22 # Te komunikaty są nieprawidłowe; każdy by to zrobił G0XYZ K1ABC / 4 73 # zostanie wysłane bez trzeciego "słowa" QSO między dwiema stacjami używającymi wiadomości typu połączenia typu 1 może wyglądać następująco: CQ ZA / K1ABC ZA / K1ABC G0XYZ G0XYZ K1ABC -19 K1ABC G0XYZ R-22 G0XYZ K1ABC RRR K1ABC G0XYZ 73 Zauważ, że pełny znak wywoławczy jest wysyłany i odbierany w pierwszych dwóch transmisjach. Następnie operatorzy pomijają prefiks lub sufiks dodatku i używają standardowych wiadomości strukturalnych.!!!w logu jest zapisany pełny znak (ZA/K1ABC) w pokazanej łączności!!! Typ 2 złożone znaki, wiadomości Prefiksy i sufiksy nieuwzględnione w wyświetlanej krótkiej liście są obsługiwane przy użyciu znaków wywoławczych typu 2. W tym przypadku złożony znak wywoławczy musi być drugim słowem w dwu- lub trzyzmianowym komunikacie, a pierwszym słowem musi być CQ, DE lub QRZ. Przedrostki mogą składać się z 1 do 4 znaków, przyrostki od 1 do 3 znaków. Trzecie słowo przekazujące lokalizator, raport, RRR lub 73 jest dozwolone. Następujące poprawne komunikaty zawierają znaki wywoławcze typu 2: CQ W4 / G0XYZ FM07 QRZ K1ABC / VE6 DO33 DE W4 / G0XYZ FM18 DE W4 / G0XYZ -22 DE W4 / G0XYZ R-22 DE W4 / G0XYZ RRR DE W4 / G0XYZ 73 W każdym przypadku złożony znak wywoławczy jest traktowany jako typ 2, ponieważ przedrostek lub przyrostek dodatku nie należy do tych na liście stałej. Zauważ, że drugi znak wywoławczy nigdy nie jest dozwolony w tych wiadomościach. 24

25 Podczas transmisji twoja wiadomość wychodząca jest wyświetlana na pierwszej etykiecie na pasku stanu i pokazywana dokładnie tak, jak odbierze ją inna stacja. Możesz sprawdzić, czy faktycznie przesyłasz wiadomość, którą chcesz wysłać. QSOs zawierające znaki wywoławcze typu 2 mogą wyglądać następująco: CQ K1ABC / VE1 FN75 K1ABC G0XYZ IO91 G0XYZ K1ABC -19 K1ABC G0XYZ R-22 G0XYZ K1ABC RRR K1ABC / VE1 73 CQ K1ABC FN42 DE G0XYZ / W4 FM18 G0XYZ K1ABC -19 K1ABC G0XYZ R-22 G0XYZ K1ABC RRR DE G0XYZ / W4 73 Operatorzy o złożonym znaku wywoławczym używają jego pełnego formularza podczas wywoływania CQ i ewentualnie także w transmisji 73, co może być wymagane przez organy wydające licencje. Inne transmisje podczas QSO mogą wykorzystywać standardowe wiadomości strukturalne bez prefiksu lub sufiksu. J eśli używasz złożonego znaku wywoławczego, możesz poeksperymentować z opcją Generowanie komunikatów dla posiadaczy znaków wywoławczych typu 2 w Ustawieniach Karta Ogólne, aby wygenerować komunikaty najlepiej odpowiadające Twoim potrzebom Lista kontrolna pre - QSO Przed przystąpieniem do pierwszej łączności z jednym z trybów WSJT, zapoznaj się z podstawowym samouczkiem obsługi powyżej, a także z poniższą listą kontrolną: Twój znak wywoławczy i lokalizator siatki QTH są ustawione na prawidłowe wartości Kontrola PTT i CAT (jeśli jest używana) poprawnie skonfigurowane i przetestowane Zegar komputerowy prawidłowo zsynchronizowany z UTC w czasie ± 1 s Urządzenia wejściowe i wyjściowe audio skonfigurowane dla częstotliwości próbkowania Hz, 16 bitów Radio ustawione na tryb USB (górny pas) Filtry radiowe są wyśrodkowane i ustawione na najszersze dostępne pasmo przenoszenia (do 5 khz). Pamiętaj, że w wielu przypadkach FT8, JT4, JT9, JT65 i WSPR nie wymagają dużej mocy. W większości warunków propagacji HF, normą jest QRP. 25

26 8. Funkcje VHF + WSJT-X v1.8 obsługuje wiele funkcji zaprojektowanych do użycia w pasmach VHF i wyższych. Te funkcje obejmują: FT8, tryb przeznaczony do wykonywania szybkich QSO ze słabymi, zanikającymi sygnałami JT4, tryb szczególnie przydatny dla EME w pasmach mikrofalowych Szybkie tryby JT9, przydatne do propagacji rozproszenia w pasmach VHF QRA64, tryb dla EME u 8.1. Konfiguracja VHF Aby aktywować funkcje VHF-i-up: - W Ustawieniach Zakładka Ogólne zaznacz Włącz funkcje VHF / UHF / Microwave i Single decode. - Dla EME, sprawdź Dekodowanie wt = 52 s, aby umożliwić dodatkowe opóźnienie ścieżki odbieranych sygnałów. Jeśli użyjesz automatycznego śledzenia Dopplera, a twoje radio akceptuje polecenia ustawiania częstotliwości podczas transmisji, zaznacz pole wyboru Zezwalaj na zmiany częstotliwości Tx podczas transmisji. Transceivery, o których wiadomo, że pozwalają na takie zmiany, to IC-735, IC- 756 Pro II, IC-910-H, FT-847, TS-590S, TS-590SG, TS-2000 (z uaktualnieniem oprogramowania Rev 9 lub nowszym), Flex 1500 i 5000, HPSDR, Anan-10, Anan-100 i KX3. Aby uzyskać pełną korzyść ze śledzenia dopplerowskiego, radio powinno zezwalać na zmiany częstotliwości pod kontrolą CAT w krokach co 1 Hz. Jeśli twoje radio nie przyjmuje poleceń zmiany częstotliwości podczas transmisji, śledzenie Dopplera zostanie przybliżone za pomocą pojedynczej regulacji częstotliwości Tx przed rozpoczęciem transmisji, przy użyciu wartości wyliczonej dla połowy okresu Tx. Na zakładce Radio wybierz opcję Split Operation (skorzystaj z Rig lub Fake It, możesz potrzebować poeksperymentować z obiema opcjami, aby znaleźć taką, która najlepiej pasuje do twojego radia). Po prawej stronie głównego okna wybierz Tab 1, aby pokazać tradycyjny format wprowadzania i wybierania wiadomości Tx. Główne okno zmieni się w razie konieczności, aby wyświetlić kontrolki obsługujące funkcje każdego trybu. Jeśli korzystasz z transwerterów, ustaw odpowiednie przesunięcia częstotliwości w Ustawieniach Zakładka Częstości. Przesunięcie definiuje się jako (odczyt pokrętła transiwera) minus (częstotliwość w czasie). Na przykład w przypadku korzystania z radia 144 MHz przy MHz, Offset (MHz) = ( ) = Jeśli pasmo znajduje się już w tabeli, możesz edytować przesunięcie, dwukrotnie klikając pole przesunięcia. W przeciwnym razie można dodać nowe pasmo klikając prawym przyciskiem myszy w tabeli i wybierając Wstaw. 26

27 W menu Widok wybierz Dane astronomiczne, aby wyświetlić okno z ważnymi informacjami do śledzenia Księżyca i wykonywania automatycznego sterowania Dopplera. Prawa część okna staje się widoczna po sprawdzeniu śledzenia Dopplera. Dostępne są trzy różne typy śledzenia dopplerowskiego: Wybierz Full Doppler do DX Grid, jeśli znasz lokalizator partnera QSO i on / ona nie będzie używał kontroli dopplerowskiej. Wybierz Odbierz tylko, aby włączyć śledzenie dopplerowskie EME częstotliwości odbioru do określonego lokalizatora. Twoja częstotliwość Tx pozostanie stała. Wybierz Stała częstotliwość na Księżycu, aby skorygować swoje własne jednostronne przesunięcie Dopplera na Księżyc lub z Księżyca. Jeśli twój partner QSO robi to samo, obie stacje 27

28 będą miały wymaganą kompensację dopplerowską. Co więcej, każdy, kto korzysta z tej opcji, będzie słyszał was obu bez potrzeby ręcznych zmian częstotliwości. Zobacz Dane astronomiczne, aby uzyskać szczegółowe informacje na temat ilości wyświetlanych w tym oknie JT4 JT4 jest zaprojektowany specjalnie dla EME w zakresie pasm mikrofalowych 2,3 GHz i wyższych. Wybierz JT4 z menu Mode. Środkowa część głównego okna będzie wyglądać mniej więcej tak: Wybierz żądany tryb podrzędny, który określa odstępy wysyłanych tonów. Szersze odstępy są stosowane w wyższych pasmach mikrofalowych, aby umożliwić większe rozproszenia Dopplera. Na przykład podjednostka JT4F jest zwykle używana dla EME w pasmach 5,7 i 10 GHz. W przypadku QE QE niektórzy operatorzy używają krótkich wiadomości JT4 składających się z pojedynczego tonu. Aby włączyć automatyczne generowanie tych wiadomości, zaznacz pole wyboru Sh. Umożliwia to również generowanie pojedynczego tonu o częstotliwości 1000 Hz, wybierając Tx6, aby pomóc w początkowym wyszukiwaniu sygnałów. Pole oznaczone jako Tx6 przełącza komunikat Tx6 z 1000 Hz na 1250 Hz, aby wskazać drugiej stacji, że jesteś gotowy na odbieranie wiadomości. Wybierz Głębokie z menu Dekodowanie. Możesz również włączyć Uśrednianie w kolejnych transmisjach i / lub Włącz głębokie wyszukiwanie (dekodowanie korelacji). 28

29 Poniższy zrzut ekranu pokazuje jedną transmisję z QSO 10 GHz za pomocą podtrybu JT4F JT65 Pod wieloma względami działanie JT65 na VHF i wyższych pasmach jest podobne do użycia HF, ale należy zauważyć kilka ważnych różnic. Typowa operacja VHF / UHF obejmuje tylko jeden sygnał (lub może dwa lub trzy) w pasmie przenoszenia odbiornika. Najlepiej sprawdzić Single dekodowanie na karcie Ustawienia Ogólne. Nie będzie potrzeby dekodowania z dwoma przejściami na karcie Zaawansowane. Przy włączonych funkcjach VHF dekoder JT65 zareaguje na specjalne formaty wiadomości często używane w EME: raport sygnału OOO i dwu-tonowe wiadomości skrótowe dla RO, RRR i 73. Komunikaty te są zawsze włączone dla odbioru; zostaną wygenerowane automatycznie do transmisji, jeśli zaznaczysz skrót wiadomości Sh. Pamiętaj, aby zaznaczyć opcję Deep w menu Decode; opcjonalnie możesz włączyć Uśrednianie i Głębokie wyszukiwanie. Poniższy zrzut ekranu pokazuje trzy transmisje z 144 MHz EME QSO przy użyciu podtrybu JT65B i skrótowych wiadomości. Zwróć uwagę na kolorowe znaczniki w skali częstotliwości Wide Graph. Zielony znacznik przy 1220 Hz wskazuje wybraną częstotliwość QSO (częstotliwość sygnału synchronizacji JT65) i zakres F Tol. Zielone tiki przy 1575 Hz oznaczają częstotliwość najwyższego tonu danych JT65. Pomarańczowe znaczniki wskazują częstotliwość górnego tonu sygnałów dwukolorowych dla RO, RRR i

30 8.4. QRA64 QRA64 jest zaprojektowany dla EME na VHF i wyższych pasmach; jego działanie jest zasadniczo podobne do JT4 i JT65. Poniższy zrzut ekranu pokazuje przykład transmisji QRA64C z DL7YC nagranej w G3WDG ponad ścieżką EME przy 24 GHz. Rozproszenie Dopplera na ścieżce wynosiło 78 Hz, więc chociaż sygnał jest dość silny, jego tony są wystarczająco rozszerzone, aby trudno było je dostrzec na wodospadzie. Trójkątny czerwony znacznik poniżej skali częstotliwości pokazuje, że dekoder osiągnął synchronizację z sygnałem przy około 967 Hz. 30

31 Dekoder QRA64 nie wykorzystuje bazy danych znaków wywoławczych. Zamiast tego wykorzystuje informacje a priori (AP), takie jak własny znak wywoławczy i zakodowaną postać słowa komunikatu CQ. Przy normalnym użytkowaniu, w miarę postępu QSO, dostępna informacja AP wzrasta, aby uwzględnić znak stacji roboczej, a być może także jego 4-cyfrowy lokalizator siatki. Dekoder zawsze rozpoczyna się od próby dekodowania pełnej wiadomości bez informacji o punkcie dostępowym. Jeśli ta próba się nie powiedzie, zostaną podjęte dodatkowe próby, wykorzystując dostępne informacje AP, aby dostarczyć początkowe hipotezy dotyczące zawartości wiadomości. Na końcu każdej iteracji dekoder oblicza zewnętrzne prawdopodobieństwo najbardziej prawdopodobnej wartości dla każdego z 12 sześciobitowych symboli informacyjnych komunikatu. Dekodowanie jest deklarowane tylko wtedy, gdy całkowite prawdopodobieństwo dla wszystkich 12 symboli jest zbieżne z jednoznaczną wartością bardzo zbliżoną do 1. W przypadku QE QE niektórzy operatorzy używają krótkich wiadomości QRA64 składających się z pojedynczego tonu. Aby włączyć automatyczne generowanie tych wiadomości, zaznacz pole wyboru Sh. Umożliwia to również generowanie pojedynczego tonu o częstotliwości 1000 Hz, wybierając Tx6, aby pomóc w znajdowaniu sygnałów początkowo, ponieważ tony QRA64 często nie są widoczne na wodospadzie. Pole oznaczone jako Tx6 przełącza komunikat Tx6 z 1000 Hz na 31

32 1250 Hz, aby wskazać drugiej stacji, że jesteś gotowy na odbieranie wiadomości. QRA64 różni się od JT65 tym, że dekoder próbuje znaleźć i zdekodować tylko jeden sygnał w pasmie przenoszenia odbiornika. Jeśli istnieje wiele sygnałów, możesz je zdekodować, klikając dwukrotnie najniższy ton każdego z wodospadu. G3WDG przygotował bardziej szczegółowy samouczek dotyczący używania QRA64 do mikrofalowego EME ISCAT ISCAT jest użytecznym trybem dla sygnałów słabych, ale mniej więcej stabilnych w amplitudzie przez kilka sekund lub dłużej. Rozrzut samolotu na 10 GHz jest dobrym przykładem. Wiadomości ISCAT mają format dowolny i mogą mieć długość od 1 do 28 znaków. Ten protokół nie zawiera żadnego mechanizmu korekcji błędów MSK144 W QS można rozpraszać meteoryt w dowolnym momencie na pasmach VHF na odległość do około 2100 km (1300 mil). Zakończenie łączności trwa dłużej wieczorem niż rano, dłużej przy wyższych częstotliwościach i dłużej przy odległościach bliskich górnej granicy. Ale z cierpliwością 100 W lub więcej i jednym jagi zazwyczaj można zrobić. Poniższy zrzut ekranu pokazuje dwie 15- sekundowe transmisje MSK144 z W5ADD podczas 50 MHz QSO z K1JT, w odległości około 1800 km (1100 mil). Zdekodowane segmenty zostały oznaczone na wyświetlaczu widmowym Fast Graph. 32

33 W przeciwieństwie do innych trybów WSJT-X dekoder MSK144 działa w czasie rzeczywistym podczas sekwencji odbioru. Dekodowane wiadomości pojawią się na ekranie niemal natychmiast po ich usłyszeniu. Aby skonfigurować działanie WSJT-X dla MSK144: Wybierz MSK144 z menu Mode. Wybierz Szybko z menu Dekodowanie. Ustaw częstotliwość odbioru dźwięku na Rx 1500 Hz. Ustaw tolerancję częstotliwości na F Tol 100. Ustaw czas sekwencji T / R na 15 s. Aby dopasować głębokość dekodowania do możliwości komputera, kliknij Monitor (jeśli nie jest już zielony), aby rozpocząć sekwencję odbierającą. Obserwuj wartość procentową wyświetlaną na etykiecie odbierającej na pasku stanu: Wyświetlany numer (tutaj 17%) wskazuje ułamek dostępnego czasu na wykonanie dekodera czasu rzeczywistego MSK144. Jeśli ta liczba jest znacznie niższa niż 100%, możesz zwiększyć głębokość dekodowania z Fast do Normal lub Deep i zwiększyć F Tol z 100 do 200 Hz. Większość nowoczesnych komputerów wielordzeniowych może z łatwością obsługiwać optymalne parametry Deep i F Tol 200. Starsze i wolniejsze maszyny mogą nie być w stanie nadążyć za tymi ustawieniami; w ustawieniach Fast i Normal będzie mała strata zdolności dekodowania (w stosunku do Deep) dla najsłabszych pingów. Sekwencje T / R o długości 15 sekund lub mniejszej wymagają bardzo szybkiego wybrania wysyłanych wiadomości. Zaznacz Auto Seq, aby komputer automatycznie podejmował niezbędne decyzje w oparciu o odebrane wiadomości. W przypadku pracy z częstotliwością 144 MHz lub nowszą pomocne może być użycie krótkich wiadomości Sh dla Tx3, Tx4 i Tx5. Te komunikaty mają długość 20 ms, w porównaniu z 72 ms dla komunikatów MSK144 o pełnej długości. Ich zawartością informacyjną jest 12-bitowy skrót z dwóch znaków wywoławczych, a nie same znaki wywoławcze, a także 4-bitowy raport numeryczny, potwierdzenie (RRR) lub podpis (73). Tylko zamierzony odbiorca może dekodować krótkie wiadomości. Będą one wyświetlane z znakami wywoławczymi ujętymi w <> nawiasy kątowe, tak jak w poniższym modelu QSO CQ K1ABC FN42 K1ABC W9XYZ EN37 W9XYZ K1ABC +02 <K1ABC W9XYZ> R + 03 <W9XYZ K1ABC> RRR <K1ABC W9XYZ> 73 Korzyści z używania komunikatów MSK144 Sh na poziomie 50 lub 70 MHz są niewielkie lub nie mają żadnej korzyści. Na tych częstotliwościach większość pingów jest wystarczająco długa, aby obsługiwać standardowe wiadomości - które mają tę zaletę, że są czytelne dla każdego, kto nasłuchuje. 33

34 8.7. Tryb Echo Tryb echa pozwala dokonywać wrażliwych pomiarów własnych ech księżycowych, nawet gdy są one zbyt słabe, aby można je było usłyszeć. Wybierz Echo z menu Mode, wyceluj antenę w księżyc, wybierz wyraźną częstotliwość i kliknij Tx Enable. WSJT-X będzie cyklicznie przechodzić przez kolejną pętlę co 6 sekund: Przesyłaj stały sygnał o częstotliwości 1500 Hz przez 2,3 s Zaczekaj około 0,2 s na rozpoczęcie powrotu echa Zapisz odebrany sygnał na 2,3 s Analizuj, oceniaj i wyświetlaj wyniki Powtórz od kroku 1 Aby wykonać sekwencję testów echo: Wybierz Echo z menu Mode. Sprawdź śledzenie dopplerowskie i stałą częstotliwość na Księżycu w oknie Dane astronomiczne. Upewnij się, że twoje sterowanie platformą zostało ustawione dla operacji Split, używając Rig lub Fake It na Ustawienia Zakładka Radio. Kliknij Włącz Tx w oknie głównym, aby rozpocząć sekwencję 6- cio sekundowych cykli. WSJT-X automatycznie oblicza i kompensuje przesunięcie Dopplera. Jak pokazano na zrzucie ekranu poniżej, po zastosowaniu poprawnych korekcji dopplerowskich echo powracające powinno zawsze pojawiać się w środku obszaru wykresu w oknie wykresu echa Pliki próbek VHF + Przykładowe nagrania typowe dla QSO z wykorzystaniem trybów VHF / UHF / Microwave i funkcji WSJT-X są dostępne do pobrania tu. Nowych użytkowników funkcji VHF-i-up mocno zachęcamy do ćwiczenia dekodowania sygnałów w tych plikach. 34

35 9. Tryb WSPR Wybierz WSPR z menu Mode. Główne okno zmieni się na interfejs WSPR, usuwając niektóre kontrolki nieużywane w tym trybie. Ustaw kontrolki szerokiego wykresu zgodnie z sugestią poniżej. WSPR_ Sterowanie szerokim wykresem - Za pomocą myszy przeciągnij szerokość i wysokość głównego okna do żądanego rozmiaru. - Wybierz aktywną częstotliwość WSPR (na przykład lub 14,0956 MHz). Jeśli będziesz nadawać w paśmie 60 m, wybierz częstotliwość zgodną z lokalnymi przepisami. - Kliknij przycisk Monitor, aby rozpocząć 2-minutowy okres odbioru WSPR. Jeśli będziesz transmitować, a także odbierać, wybierz odpowiednią wartość dla Tx Pct (średni procent 2-minutowych sekwencji poświęconych przesyłaniu) i aktywuj przycisk Włącz Tx. Okresy transmisji również trwają 2 minuty i będą pojawiać się losowo w czasie, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia konfliktu z innymi monitorowanymi stacjami. Wybierz moc Tx (w dbm) z rozwijanej listy Band Hopping Tryb WSPR umożliwia osobom posiadającym radio sterowane za pomocą CAT badanie propagacji na wielu pasmach bez interwencji użytkownika. Skoordynowane przeskakiwanie umożliwia dużej grupie stacji na całym świecie przemieszczanie się od zespołu do zespołu, maksymalizując szanse na identyfikację otwartych ścieżek propagacji. - Aby włączyć automatyczne przeskakiwanie pasma, zaznacz pole Band Hopping w głównym oknie. - Kliknij przycisk Zaplanuj, aby otworzyć okno Przesuwanie pasma WSPR i wybierz pasma, które chcesz użyć o każdej porze dnia. 35

36 Przełączanie pasm następuje po każdym 2-minutowym interwale. Korzystne prążki są identyfikowane za pomocą przedziałów czasowych w powtarzalnym 20-minutowym cyklu, zgodnie z poniższą tabelą: Band: UTC minute: Jeśli preferowane pasmo nie jest aktywne zgodnie z harmonogramem przeskakiwania pasma, wybrane pasmo zostanie wybrane losowo spośród aktywnych pasm. Jeśli pole oznaczone jako Tune jest zaznaczone dla danego pasma, WSJT-X transmituje niemodulowany nośnik przez kilka sekund tuż po przełączeniu na to pasmo i przed rozpoczęciem normalnego okresu Rx lub Tx. Ta funkcja może być wykorzystana do aktywacji automatycznego tunera antenowego (ATU) w celu dostrojenia anteny wielopasmowej do nowo wybranego pasma. W zależności od konfiguracji stacji i anteny zmiany pasma mogą wymagać innych przełączeń oprócz ponownego włączenia radia. Aby było to możliwe w sposób zautomatyzowany, za każdym razem, gdy WSJT-X wykonuje udane polecenie zmiany pasma w sterowanym przez CAT radiu, szuka pliku o nazwie user_hardware.bat, user_hardware.cmd, user_hardware.exe lub user_hardware w pracy informator. Jeśli któryś z nich zostanie znaleziony, WSJT-X spróbuje wykonać polecenie user_hardware nnn W powyższym poleceniu nnn to długość fali w paśmie w metrach. Musisz napisać własny program, skrypt lub plik wsadowy, aby dokonać koniecznego przełączenia na swojej stacji. 36

37 Poniższy zrzut ekranu jest przykładem działania WSPR z włączonym przeskokiem pasma: 37

38 Uważne spojrzenie na powyższy zrzut ekranu ilustruje niektóre imponujące możliwości dekodera WSPR. Na przykład spójrz na dekodery UTC 0152, 0154 i 0156 wraz z odpowiadającymi im minutami z ekranu wodospadu poniżej. Żółte owale zostały dodane, aby wyróżnić dwa izolowane sygnały dekodowane przy -28 i -29 db w pierwszym i trzecim dwuminutowym interwale. Przy 0154 sygnały UTC z VE3FAL, AB4QS i K5CZD mieszczą się w przedziale 5 Hz w pobliżu częstotliwości dźwięku 1492 Hz; podobnie, K3FEF, DL2XL / P i LZ1UBO mieszczą się w przedziale 6 Hz w pobliżu 1543 Hz. Każdy z zachodzących na siebie sygnałów jest dekodowany bezbłędnie. 38

39 10. Elementy sterujące na ekranie Menu Menu u góry okna głównego oferuje wiele opcji konfiguracji i obsługi. Większość pozycji nie wymaga wyjaśnienia; kilka dodatkowych szczegółów podano poniżej. Skróty klawiaturowe niektórych często używanych pozycji menu są wyświetlane po prawej stronie menu Menu WSJT-X To menu pojawia się tylko na komputerze Macintosh. Ustawienia pojawiają się tutaj, oznaczone jako Preferencje, a nie w menu Plik. Informacje o WSJT-X pojawiają się tutaj, a nie w menu Pomoc File menu 39

40 Menu konfiguracyjne Wielu użytkowników woli tworzyć i używać wpisów w menu Konfiguracje, aby przełączać tryby. Po prostu Sklonuj domyślny wpis, Zmień nazwę zgodnie z wymaganiami, a następnie wprowadź żądane ustawienia dla tej konfiguracji. Te ustawienia zostaną przywrócone po wybraniu tej konfiguracji. Oprócz przełączania między konfiguracjami podczas uruchamiania WSJT-X można również uruchomić aplikację z poziomu wiersza poleceń w dowolnej żądanej konfiguracji. Użyj opcji wiersza polecenia --config <nazwa-konfiguracji> lub -c jako krótkiej, jak w tych przykładach dla konfiguracji FT8 i Echo: wsjtx --config FT8 wsjtx -c Echo View Menu Mode Menu 40

41 Decode Menu Save Menu Tools Menu Help Menu 41

42 Keyboard Shortcuts (F3) 42

43 Special Mouse Commands (F5) Pasek menu Poniższe przyciski pojawiają się tuż pod zdekodowanymi oknami tekstowymi na ekranie głównym: Główne kontrolki interfejsu użytkownika Log QSO podnosi okno dialogowe wypełnione znanymi informacjami o QSO, które prawie zakończyłeś. Możesz edytować lub dodać te informacje przed kliknięciem przycisku OK, aby zarejestrować QSO. Jeśli zaznaczysz opcję Pytaj mnie, czy logować się QSO na karcie Ustawienia Raportowanie, program automatycznie podniesie ekran potwierdzenia, gdy wyślesz wiadomość zawierającą 73. Data rozpoczęcia i godzina rozpoczęcia są ustawiane po kliknięciu, aby wysłać wiadomość Tx 2 lub Tx 3 i kopii zapasowej odpowiednio o jedną lub dwie długości sekwencji. (Zwróć uwagę, że faktyczny czas rozpoczęcia mógł być wcześniejszy, jeśli wymagane były powtórzenia wczesnych transmisji.) Data i godzina zakończenia są ustawiane, gdy wywoływany jest ekran Log QSO. 43

44 Stop zakończy normalne pobieranie danych w przypadku, gdy chcesz zamrozić wodospad lub otworzyć i eksplorować wcześniej nagrany plik audio. Monitor włącza lub wyłącza normalną operację odbierania. Ten przycisk jest podświetlony na zielono, gdy odbiera WSJT-X. Jeśli używasz kontroli CAT, przełączenie Monitor OFF zwalnia kontrolę nad platformą; jeśli Monitor powraca do ostatnio używanej częstotliwości jest wybrany w Ustawieniach Zakładka Ogólne, przełączenie Monitor z powrotem WŁĄCZA się na pierwotną częstotliwość. Erase usuwa okno dekodowania tekstu po prawej stronie. Dwukrotne kliknięcie Wymaż wyczyści oba okna tekstowe. Kliknięcie prawym przyciskiem myszy w oknie tekstowym powoduje wyświetlenie menu kontekstowego z kilkoma opcjami (w tym Erase), które działają tylko w tym oknie. Wyczyść Śr. Występuje jedynie w trybach obsługujących uśrednianie wiadomości. Zapewnia sposób na usunięcie gromadzonych informacji, a tym samym przygotowanie do rozpoczęcia nowej średniej. Dekodowanie mówi programowi, aby powtórzył procedurę dekodowania na częstotliwości Rx (zielony znacznik na skali wodospadu), używając ostatnio zakończonej sekwencji odebranych danych. Włącz Tx włącza lub wyłącza automatyczny tryb sekwencjonowania T / R i podświetla czerwony przycisk przy WŁĄCZONYM. Transmisja rozpocznie się na początku wybranej (nieparzystej lub parzystej) sekwencji lub natychmiastowo, jeśli będzie to właściwe. Przełączenie przycisku na WYŁ. Podczas transmisji umożliwia zakończenie bieżącej transmisji. Halt Tx natychmiast kończy transmisję i wyłącza automatyczne sekwencjonowanie T / R. Tune przełącza program w tryb Tx i generuje niemodulowany nośnik o określonej częstotliwości Tx (czerwony znacznik na skali wodospadu). Ten proces jest przydatny do regulacji tunera antenowego lub dostrajania wzmacniacza. Przycisk jest podświetlony na czerwono, gdy funkcja Tune jest włączona. Przełącz przycisk po raz drugi lub kliknij Halt Tx, aby zakończyć proces strojenia. Zauważ, że aktywacja Tune przerywa sekwencję odbierania i zapobiega dekodowaniu podczas tej sekwencji. 44

45 10.3. Lewa strona na dole okna Kontrolki związane z wyborem częstotliwości, poziomem odbieranego dźwięku, wywołaną stacją oraz datą i godziną znajdują się w lewym dolnym rogu głównego okna: Rozwijana lista częstotliwości i pasm w lewym górnym rogu pozwala wybrać pasmo operacyjne i ustawić częstotliwość wybierania na wartość zaczerpniętą z karty Częstości w oknie Ustawienia. Jeśli kontrola CAT jest aktywna, częstotliwość wybierania radiowego zostanie odpowiednio ustawiona; jeśli nie, musisz dostroić radio ręcznie. Alternatywnie można wprowadzić częstotliwość (w MHz) lub nazwę zespołu w rozpoznanym formacie ADIF, na przykład 630 m, 20 m lub 70 cm. Format nazwy zespołu działa tylko wtedy, gdy dla tego pasma i trybu ustawiono częstotliwość roboczą, w którym to przypadku wybierane jest pierwsze takie dopasowanie. Możesz także wprowadzić przyrost częstotliwości w khz powyżej aktualnie wyświetlanej całkowitej liczby MHz. Na przykład, jeśli wyświetlana częstotliwość wynosi , wprowadź 165 k (nie zapomnij o k!) Do QSY do 10, Mały kolorowy okrąg pojawia się na zielono, jeśli kontrola CAT jest aktywna i funkcjonalna. Zielone kółko zawiera znak S, jeśli urządzenie zostanie wykryte w trybie Split. Okrąg staje się czerwony, jeśli zażądałeś kontroli CAT, ale komunikacja z radiem została utracona. Wiele urządzeń Icom nie może być zapytanych o status podziału, aktualny VFO lub podzieloną częstotliwość transmisji. Podczas korzystania z WSJT-X z takimi radiami nie należy zmieniać aktualnego VFO, stanu podziału ani częstotliwości wybierania za pomocą elementów sterujących w radiu. Jeśli DX Grid zawiera poprawny lokalizator Maidenhead, wyświetlany jest odpowiedni azymut wielkogabarytowy i odległość od twojej lokalizacji. Program może utrzymywać bazę danych znaków wywoławczych i lokalizatorów do wykorzystania w przyszłości. Kliknij Dodaj, aby wstawić obecne połączenie i lokalizator do bazy danych; kliknij przycisk Wyszukaj, aby pobrać lokalizator wcześniej zapisanego połączenia. Ta funkcja jest przydatna głównie w sytuacjach, w których liczba aktywnych stacji jest skromna i względnie stabilna, np. Komunikacja EME (Ziemia-Księżyc-Ziemia). Nazwa pliku ze znakami wywoławczymi to CALL3.TXT. 45

46 10.4. Centrum W centrum głównego okna znajduje się wiele kontrolek używanych podczas tworzenia QSO. Kontrolki nie odnoszące się do konkretnego trybu lub podtrybie mogą być "wyszarzone" (wyłączone) lub usunięte z wyświetlacza. Sprawdź, czy Tx transmituje parzyste minuty UTC lub parzyste parzyste, zaczynając od 0. Odznacz to pole, aby nadawać w nieparzystych sekwencjach. Prawidłowy wybór jest dokonywany automatycznie po dwukrotnym kliknięciu dekodowanej linii tekstu, zgodnie z opisem w Podstawowym samouczku obsługi. Częstotliwości dźwięku Tx i Rx można ustawić automatycznie, klikając dwukrotnie na zdekodowany tekst lub sygnał w wodospadzie. Można je również regulować za pomocą pokrętła sterowania. Możesz wymusić częstotliwość Tx na aktualnej częstotliwości Rx, klikając przycisk Tx Rx, i na odwrót dla Rx Tx. Częstotliwość na podczerwień najniższego sygnału JT9 lub JT65 jest sumą częstotliwości wybierania i częstotliwości audio Tx. Zaznacz pole Lock Tx = Rx, aby częstotliwości zawsze się wzajemnie śledziły. Zasadniczo nie zalecamy używania Lock Tx = Rx, ponieważ zachęca on do niskiej etykiety radiowej podczas uruchamiania częstotliwości. Po zaznaczeniu tego pola twoja własna częstotliwość Tx będzie się przemieszczać po twoich rozmówcach. W przypadku trybów, które nie mają funkcji dekodowania wielostanowego lub gdy zaznaczono opcję Włącz funkcje VHF / UHF / Microwave na karcie Ustawienia Ogólne, kontrolka F Tol określa zakres częstotliwości sprawdzania, dla którego będzie dokonywane dekodowanie, wyśrodkowane na częstotliwości Rx. Kontrola raportu pozwala zmienić raport o sygnale, który został automatycznie wstawiony. Typowe raporty dla różnych trybów mieszczą się w zakresie od -30 do +20 db. Pamiętaj, że JT65 raportuje nasycenie przy górnym limicie -1 db. Rozważ zmniejszenie mocy, jeśli twój partner QSO zgłasza twój sygnał powyżej -5 db w jednym z wolnych trybów WSJT-X. Mają to być słabe tryby sygnału! 46

47 W niektórych okolicznościach, szczególnie w pasmach VHF i wyższych, można wybrać obsługiwany pododdział trybu aktywnego za pomocą kontrolki Submode. Kontrola Sync ustala minimalny próg dla ustanowienia synchronizacji czasu i częstotliwości z odebranym sygnałem. Sterowanie pokrętłem T / R xx s ustawia długości sekwencji dla transmisji i odbioru w trybach ISCAT, MSK144 i szybkim JT9. Przy aktywnej operacji Split na zakładce Ustawienia Radio, w MSK144 i szybkich podmatach JT9 możesz aktywować pokrętło Tx CQ nnn, zaznaczając pole po jego prawej stronie. Program wygeneruje wówczas coś w rodzaju CQ nnn K1ABC FN42 dla twojego komunikatu CQ, gdzie nnn jest częścią khz twojej bieżącej częstotliwości roboczej. Twój komunikat CQ Tx6 zostanie następnie przesłany z częstotliwością wywołania wybraną w kontrolce Tx CQ nnn pokrętła. Wszystkie pozostałe wiadomości będą przesyłane na bieżącej częstotliwości roboczej. W momencie odbioru, po dwukrotnym kliknięciu komunikatu, np. CQ nnn K1ABC FN42, urządzenie QSY przejdzie na określoną częstotliwość, aby można było wywołać stację z określoną częstotliwością odpowiedzi. Pola wyboru w dolnej środkowej części okna głównego sterują funkcjami specjalnymi dla poszczególnych trybów operacyjnych: Sh umożliwia skrócone komunikaty w trybach JT4, JT65 i MSK144 Szybkie umożliwia szybkie submody JT9 Auto Seq umożliwia automatyczne sekwencjonowanie wiadomości Tx Wywołanie pierwszej włącza automatyczną odpowiedź na pierwszy zdekodowany responder do twojego CQ Tx6 przełącza pomiędzy dwoma typami skrótów wiadomości w trybie JT Wiadomości Tx Zapewniono dwa układy sterowania do generowania i wybierania komunikatów Tx. Kontrolki znane użytkownikom programu WSJT pojawiają się na karcie 1, zapewniając sześć pól do wprowadzania komunikatów. Wstępnie sformatowane komunikaty dla standardowego minimalnego QSO są generowane po kliknięciu przycisku Generuj Std Msgs lub dwukrotnym kliknięciu na odpowiednią linię w jednym z dekodowanych okien tekstowych. Wybierz następną wiadomość do przesłania (na początku następnej sekwencji Tx), klikając kółko w obszarze Następny. 47

48 Aby zmienić na określoną wiadomość Tx bezpośrednio podczas transmisji, kliknij prostokątny przycisk pod etykietą Teraz. Zmiana komunikatu Tx w środkowym części transmisji nieznacznie zmniejszy szansę na poprawny dekodowanie, ale zwykle jest OK, jeśli zostanie wykonana w pierwszych 10-20% transmisji. Wszystkie sześć pól wiadomości Tx można edytować. Możesz zmodyfikować automatycznie wygenerowaną wiadomość lub wprowadzić żądaną wiadomość, pamiętając o ograniczeniach zawartości wiadomości. Szczegółowe informacje znajdują się w specyfikacji protokołu. Kliknij strzałkę w dół, aby wyświetlić wiadomość # 5, aby wybrać jedną z wstępnie zapisanych wiadomości wprowadzonych w Ustawieniach Zakładka Makra Tx. Naciśnięcie klawisza Enter na zmodyfikowanej wiadomości nr 5 automatycznie dodaje tę wiadomość do zapisanych makr. W pewnych okolicznościach może być pożądane, aby twoje QSOs były jak najbardziej shiort. Aby skonfigurować program do uruchamiania kontaktów z komunikatem # 2, wyłącz komunikat # 1, klikając dwukrotnie jego okrągły przycisk radiowy lub prostokątny przycisk Tx 1. Podobnie, aby wysłać RR73 zamiast RRR dla wiadomości nr 4, kliknij dwukrotnie jeden z jego przycisków. Drugi układ elementów sterujących do generowania i wybierania komunikatów Tx pojawia się w Tab 2 panelu sterowania komunikatem: W tej konfiguracji zwykle następuje sekwencja transmisji od góry do dołu z lewej kolumny, jeśli wywołujesz CQ, lub prawą kolumnę, jeśli odpowiadasz CQ. Kliknięcie przycisku umieszcza odpowiedni komunikat w polu Gen Msg. Jeśli już transmitujesz, wiadomość Tx jest natychmiast zmieniana. Możesz wprowadzić i przesłać wszystko (do 13 znaków, w tym spacje) w polu Free Msg. Kliknij strzałkę w dół w polu Free Msg, aby wybrać wstępnie zapisane makro. Naciśnięcie klawisza Enter na zmodyfikowanej wiadomości powoduje automatyczne dodanie tej wiadomości do tabeli przechowywanych makr. 48

49 Podczas transmisji aktualny komunikat jest zawsze wyświetlany w pierwszym polu paska stanu (w lewym dolnym rogu ekranu głównego) Pasek stanu Pasek stanu w dolnej części okna głównego dostarcza użytecznych informacji o warunkach pracy. Pasek stanu Etykiety na pasku stanu wyświetlają takie informacje, jak bieżący stan pracy programu, nazwa konfiguracji, tryb pracy i zawartość ostatnio przesłanej wiadomości. Pierwszą etykietą (stanem działania) może być Odbieranie, Tx (dla nadawania), Tune lub nazwa pliku otwieranego z menu Plik; ta etykieta jest podświetlona na zielono dla Odbieranie, żółta dla Tx, czerwona dla Tune i jasnoniebieska dla nazwy pliku. Podczas nadawania komunikat Tx jest wyświetlany dokładnie tak, jak będzie dekodowany przez stacje odbierające. Druga etykieta (jak pokazano powyżej) będzie nieobecna, jeśli używasz ustawienia Domyślne w menu Konfiguracje. Pasek postępu pokazuje upływ czasu w części Tx lub Rx. Wreszcie, jeśli timer Watchdog (WD) został włączony w ustawieniach Karta Ogólne, etykieta w prawym dolnym rogu wyświetla liczbę minut pozostałych przed upływem limitu czasu Szeroki wykres Poniższe elementy sterujące pojawiają się w dolnej części okna Wide Graph. Dekodowanie występuje tylko w wyświetlanym zakresie częstotliwości; w przeciwnym razie, z wyjątkami Start NNN Hz i JT65 nnnn JT9 podczas pracy w trybie JT9 + JT65, kontrolki w oknie Szeroki Wykres nie mają wpływu na proces dekodowania. Bins / Pixel kontroluje wyświetlaną rozdzielczość częstotliwości. Ustaw tę wartość na 1, aby uzyskać najwyższą możliwą rozdzielczość lub wyższą liczbę, aby skompresować wyświetlanie widmowe. Normalna praca z wygodnym rozmiarem okna działa dobrze w zakresie od 2 do 8 punktów na piksel. JT65 nnnn JT9 ustawia punkt podziału (niebieski znacznik) do szerokopasmowego dekodowania sygnałów JT65 i JT9 w trybie JT9 + JT65. Dekoder szuka wszędzie sygnałów JT65, ale sygnały JT9 tylko powyżej tej częstotliwości. To ustawienie jest przechowywane osobno dla każdego pasma. Początek nnn Hz ustawia punkt początkowy niskiej częstotliwości dla skali częstotliwości wodospadu. N Avg to liczba kolejnych widm do uśrednienia przed aktualizacją wyświetlacza. Wartości około 5 są odpowiednie dla normalnych operacji JT9 i JT65. Dostosuj N Avg, aby wodospad poruszał się szybciej lub wolniej, zależnie od potrzeb. Lista rozwijana pod etykietą Paleta pozwala wybierać z szerokiej gamy palet kolorów wodospadowych. 49

50 Kliknij przycisk Dostosuj, aby aktywować okno, które umożliwia utworzenie zdefiniowanej przez użytkownika palety. Zaznacz opcję Spłaszczaj, jeśli chcesz, aby WSJT-X kompensował nachyloną lub nierównomierną odpowiedź na odebraną przepustowość. Aby ta funkcja działała poprawnie, należy ograniczyć zakres wyświetlanych częstotliwości, tak aby pokazywana była tylko aktywna część widma. Wybierz Current lub Cumulative dla widma wyświetlanego w dolnej jednej trzeciej okna Wide Graph. Prąd jest średnim widmem w porównaniu z ostatnimi obliczeniami N Avg FFT. Skumulowany jest średnim widmem od początku obecnej minuty UTC. Linear Avg jest przydatny w trybie JT4, szczególnie gdy używane są krótkie wiadomości. Cztery suwaki kontrolują poziomy odniesienia i skalowanie dla kolorów wodospadu i wykresu spektrum. Wartości zbliżone do średniej są zwykle poprawne, w zależności od poziomu sygnału wejściowego, wybranej palety i własnych preferencji. Najedź myszą na kontrolkę, aby wyświetlić końcówkę przypominającą o jej funkcji. Wygładzanie jest aktywne tylko wtedy, gdy wybrana została średnia liniowa. Wygładzanie wyświetlanego widma na więcej niż jednym pojemniku może zwiększyć twoją zdolność wykrywania słabych sygnałów EME z rozszerzeniem Dopplera o więcej niż kilka Hz Szybki wykres Paleta wodospad używana do szybkiego wykresu jest taka sama jak wybrana na szerokim wykresie. Trzy suwaki w dolnej części okna szybkiego wykresu można wykorzystać do optymalizacji wzmocnienia i przesunięcia punktu zerowego wyświetlanych informacji. Najedź myszą na kontrolkę, aby wyświetlić końcówkę przypominającą o jej funkcji. Kliknięcie przycisku Auto Level da rozsądne ustawienia jako punkt wyjścia Echo Graph Poniższe kontrole pojawiają się na dole Echa Graph: Bins / Pixel kontroluje wyświetlaną rozdzielczość częstotliwości. Ustaw tę wartość na 1, aby uzyskać najwyższą możliwą rozdzielczość lub wyższą liczbę, aby skompresować wyświetlanie widmowe. Suwaki Gain i Zero kontrolują skalowanie i przesunięcie wykreślanych widm. Wartości gładkie większe od 0 stosują średnie ruchome do wykreślanych widm, tym samym wygładzając krzywe na wielu pojemnikach. Etykieta N pokazuje uśrednioną liczbę impulsów echa. 50

51 Kliknij przycisk Kolory, aby wyświetlić 6 możliwych opcji wyboru koloru i szerokości linii dla wykresów Różne Większość okien można zmienić zgodnie z potrzebami. Jeśli brakuje ci miejsca na ekranie, możesz zmniejszyć okno główne i szeroki wykres, ukrywając niektóre kontrolki i etykiety. Aby włączyć tę funkcję, wpisz Ctrl + M z naciskiem na odpowiednie okno. (W oknie głównym możesz wybrać Ukryj menu i etykiety w menu Widok.) Ponownie wpisz Ctrl + M, aby kontrolki były widoczne. 51

52 11. Logowanie Podstawowa funkcja rejestrowania w WSJT-X zapisuje informacje QSO do plików o nazwie wsjtx.log (w formacie tekstu rozdzielanego przecinkami) i wsjtx_log.adi (w standardowym formacie ADIF). Pliki te można zaimportować bezpośrednio do innych programów, na przykład arkuszy kalkulacyjnych i popularnych programów rejestrowania. Zgodnie z opisem w sekcjach dotyczących zależności instalacyjnych i platformowych różne systemy operacyjne mogą umieszczać lokalne pliki dzienników w różnych lokalizacjach. Zawsze można przejść do nich bezpośrednio, wybierając opcję Otwórz katalog dzienników z menu Plik. Bardziej rozbudowane możliwości rejestrowania są obsługiwane przez aplikacje innych firm, takie jak JT-Alert, które mogą automatycznie logować QSO do innych aplikacji, w tym Ham Radio Deluxe, DX Lab Suite i Log4OM. Opcja programu Pokaż encję DXCC i działająca przed statusem (do wyboru na karcie Ustawienia Ogólne) przeznaczona jest głównie do użytku na platformach innych niż Windows, gdzie JT-Alert nie jest dostępny. Po zaznaczeniu tej opcji WSJT-X dołącza dodatkowe informacje do wszystkich komunikatów CQ wyświetlanych w oknie Aktywność pasma. Wyświetlana jest nazwa jednostki DXCC, w razie potrzeby skracana. Twój status "pracował wcześniej" dla tego znaku (zgodnie z plikiem dziennika wsjtx_log.adi) jest oflagowany za pomocą jednego znaku i zmiany koloru tła w następujący sposób:! - Domyślny kolor jasny fioletowy: Nowa encja DXCC ~ - Jasnoróżowy: Pracowałeś już nad tym obiektem DXCC, ale nie nad tą stacją Zielony: Poprzednio pracowałeś na stacji wywoławczej Pod tym względem program nie rozróżnia trybów, ale rozróżnia pasma. WSJT-X zawiera wbudowany plik cty.dat zawierający informacje o prefiksie DXCC. Zaktualizowane pliki można pobrać z witryny internetowej Amateur Radio Country Files, gdy jest to wymagane. Jeśli zaktualizowany plik cty.dat znajduje się w folderze dzienników i można go odczytać, zostanie użyty zamiast wbudowanego. Plik dziennika wsjtx_log.adi jest aktualizowany za każdym razem, gdy logujesz QSO z WSJT-X. (Pamiętaj, że jeśli usuniesz ten plik, utracisz wszystkie informacje "wcześniej pracował".) Możesz dołączyć lub zastąpić plik wsjtx_log.adi, eksportując swoją historię QSO jako plik ADIF z innego programu do logowania. Włączenie encji DXCC i działanie przed wyłączeniem statusu i ponownym włączeniem spowoduje, że WSJT-X ponownie odczyta plik dziennika. Bardzo duże pliki dzienników mogą powodować zwolnienie WSJT-X podczas wyszukiwania połączeń. 52

53 12. Uwagi dotyczące dekodera Dekodowanie AP Dekodery WSJT-X dla QRA64 i FT8 zawierają opcjonalne procedury wykorzystujące naturalnie gromadzące się informacje podczas minimalnego QSO. Ta informacja a priori (AP) zwiększa czułość dekodera nawet o 4 db, kosztem nieco wyższej szybkości fałszywych dekodowań. Na przykład: kiedy zdecydujesz się odpowiedzieć na CQ, znasz już własny znak i potencjalnego partnera QSO. Dlatego oprogramowanie "wie", czego można się spodziewać w przypadku 57 z 72 bitów komunikatu (28 bitów dla każdego z dwóch znaków wywoławczych, 1 bit dla typu komunikatu) w następnym odebranym komunikacie. Zadanie dekodera można w ten sposób zredukować do określenia pozostałych 15 bitów komunikatu i upewnienia się, że wynikowe rozwiązanie jest niezawodne. Dekodowanie AP rozpoczyna się od ustawienia bitów AP na wartości hipotetyczne, tak jakby zostały poprawnie odebrane. Następnie ustalamy, czy pozostałe wiadomości i bity parzystości są zgodne z hipotetycznymi bitami AP, z określonym poziomem ufności. Pomyślne dekodery AP są oznaczone wskaźnikiem końca linii postaci ap, gdzie P jest jednym z jednocyfrowych typów dekodowania AP wymienionych w Tabeli 1. Na przykład a2 wskazuje, że pomyślny dekoder użył MyCall jako hipotetycznie znanej informacji. Table 1. AP information types P 1 CQ?? Message components 2 MyCall?? 3 MyCall DxCall? 4 MyCall DxCall RRR 5 MyCall DxCall 73 6 MyCall DxCall RR73 Jeśli zostanie znalezione słowo kodowe, które ocenia się jako wysokie (ale niezbyt wysokie) prawdopodobieństwo bycia poprawnym, a? znak jest dołączany, gdy wyświetlana jest dekodowana wiadomość. Aby uniknąć mylących miejsc sporadycznych fałszywych dekodowań, tak oznaczone wiadomości nie są przekazywane do PSK Reporter. Tabela 2 zawiera listę sześciu możliwych stanów QSO, które są śledzone przez automatyczny sekwenser WSJT-X, wraz z typem dekodowania AP, który byłby podejmowany w każdym stanie. Table 2. AP decoding types for each QSO state 53

54 State AP type CALLING 1, 2 REPLYING 2, 3 REPORT 2, 3 ROGER_REPORT 3, 4, 5, 6 ROGERS 3, 4, 5, 6 SIGNOFF 3, 1, Dekodowane linie Wyświetlane informacje towarzyszące dekodowanym wiadomościom obejmują ogólnie UTC, stosunek sygnału do szumu w db, przesunięcie czasowe DT w sekundach i częstotliwość audio w Hz. Niektóre tryby zawierają dodatkowe informacje, takie jak przesunięcie częstotliwości od nominalnej (DF), dryf częstotliwości (Dryft lub F1) lub odległość (km lub mi). Mogą również występować pewne tajemnicze postacie ze specjalnymi znaczeniami podsumowanymi w poniższej tabeli: Tabela 3. Adnotacje używane na dekodowanych liniach tekstu. Mode Mode character Sync character End of line information FT8 ~? ap JT4 $ *, # f, fn, dnc JT65 # JT65 VHF # *,# f, fn, dnc QRA64 : * R ISCAT * M N C T MSK144 & N H E 54

55 Zsynchronizuj * - Normalna synchronizacja # - Alternatywna synchronizacja Informacje o końcu linii? - Dekodowana z mniejszą pewnością a - Dekodowane za pomocą niektórych informacji a priori (AP) C - Wskaźnik zaufania [ISCAT i Deep Search; (0-9, *)] d - Deep Search Algorytm E - Rozmiar otworu okna MSK - jeśli jest ujemny, okno jest zamknięte f - algorytm Franke-Taylora lub Fano H - Poprawiona liczba błędów bitowych M - Długość wiadomości (znaki) N - Liczba przedziałów lub ramek Rx uśredniona P - Liczba wskazująca typ informacji o punkcie dostępu (Tabela 1, powyżej) R - Kod powrotu z dekodera QRA64 T - długość analizowanego regionu (-ów) 55

56 13. Narzędzia pomiarowe Kalibracja częstotliwości Wiele funkcji WSJT-X zależy od szerokości pasma wykrywania sygnałów nie większej niż kilka Hz. Dokładność i stabilność częstotliwości są zatem niezwykle ważne. Dostarczamy narzędzia umożliwiające dokładną kalibrację częstotliwości radiotelefonu, a także precyzyjny pomiar częstotliwości sygnałów radiowych. Procedura kalibracji polega na automatycznym przełączaniu kontrolowanego przez CAT radia za pomocą szeregu zaprogramowanych częstotliwości sygnałów na podstawie nośnej przy niezawodnie znanych częstotliwościach, mierząc błąd w częstotliwości wybierania dla każdego sygnału. Prawdopodobnie wygodne będzie zdefiniowanie i użycie specjalnej konfiguracji przeznaczonej do kalibracji częstotliwości. Następnie wykonaj następujące kroki, odpowiednio do twojego systemu. Przełącz na tryb FreqCal W polu Częstotliwości robocze na karcie Ustawienia Częstości usuń wszelkie domyślne częstotliwości dla trybu FreqCal, które nie są istotne dla Twojej lokalizacji. Możesz zastąpić niektóre z nich znanymi częstotliwościami w Twojej lokalizacji. Uważamy, że duże stacje radiowe AM generalnie służą również jako kalibratory częstotliwości na najniższym końcu widma. W Ameryce Północnej używamy również standardowej emisji czasu i częstotliwości WWV na poziomie 2.500, 5.000, , i MHz, a CHU na 3.330, i MHz. Podobne sygnały krótkofalowe są dostępne w innych częściach świata. W większości przypadków będziesz chciał zacząć od usunięcia dowolnego pliku fmt.all w katalogu, w którym przechowywane są pliki dzienników. Aby przejść automatycznie przez wybraną listę częstotliwości kalibracji, zaznacz Wykonaj cykl kalibracji częstotliwości w menu Narzędzia. WSJT-X spędza 30 sekund na każdej częstotliwości. Początkowo żadne dane pomiarowe nie są zapisywane w pliku fmt.all, chociaż są wyświetlane na ekranie, to pozwala sprawdzić aktualne parametry kalibracji. Podczas procedury kalibracji częstotliwość wybierania USB radia jest przesunięta o 1500 Hz poniżej każdego wpisu FreqCal na domyślnej liście częstotliwości. Jak pokazano na zrzucie ekranu poniżej, wykryte nośniki sygnału pojawiają się zatem przy około 1500 Hz w wodospadzie WSJT-X. Aby rozpocząć sesję pomiarową, sprawdź opcję Pomiar i pozwól, aby cykl kalibracji działał przez co najmniej jedną kompletną sekwencję. Należy pamiętać, że podczas pomiaru wszystkie istniejące parametry kalibracji są automatycznie wyłączane, więc może być konieczne zwiększenie zakresu FTol, jeśli urządzenie jest wyłączone freqeuncy o więcej niż kilka herców w celu przechwycenia prawidłowych pomiarów. 56

57 W nowoczesnych, zsyntetyzowanych radiotelefonach, małe zmierzone przesunięcia od 1500 Hz będą wykazywać liniową zależność od częstotliwości. Możesz przybliżać kalibrację swojego radia, dzieląc zmierzoną częstotliwość (w Hz) na najwyższą niezawodną częstotliwość przez samą częstotliwość nominalną (w MHz). Na przykład pokazany powyżej pomiar 20 MHz dla WWV wygenerował zmierzone przesunięcie tonalne o wartości 24,6 Hz, wyświetlane w dekodowanym oknie tekstowym WSJT-X. Wynikowa stała kalibracyjna wynosi 24,6 / 20 = 1,23 części na milion. Ta liczba może być wprowadzona jako Nachylenie na karcie Ustawienia Częstości. Bardziej dokładną kalibrację można przeprowadzić, dopasowując punkt przecięcia i nachylenie linii prostej do całej sekwencji pomiarów kalibracyjnych, jak pokazano dla tych pomiarów na wykresie przedstawionym poniżej. Narzędzia programowe do wykonania tego zadania są dołączone do instalacji WSJT-X, a szczegółowe instrukcje dotyczące ich użycia są dostępne na stronie Korzystając z tych narzędzi i bez specjalistycznego sprzętu poza radiem z interfejsem CAT, możesz skalibrować radio na wartość lepszą niż 1 Hz i bardzo skutecznie konkurować w okresowych testach pomiaru częstotliwości ARRL. 57

58 Po uruchomieniu Wykonaj cykl kalibracji częstotliwości co najmniej raz z dobrym rezultatem, sprawdź i edytuj plik fmt.all w katalogu logów i usuń wszelkie pomyłki lub pomyłki. Procedurę dopasowywania linii można następnie przeprowadzić automatycznie, klikając przycisk Rozwiąż dla parametrów kalibracji w menu Narzędzia. Wyniki zostaną wyświetlone jak na poniższym zrzucie ekranu. Szacowane niepewności uwzględniają nachylenie i przechwycenie; N to liczba uśrednionych pomiarów częstotliwości zawartych w dopasowaniu, a StdDev to średnie kwadratowe odchylenie uśrednionych pomiarów od dopasowanej linii prostej. Jeśli rozwiązanie wydaje się prawidłowe, zostanie Ci zaproponowany przycisk Zastosuj, który spowoduje automatyczne ustawienie parametrów kalibracji w Ustawienia Częstotliwości Kalibracja częstotliwości. Aby szybko sprawdzić wizualnie wynikową kalibrację, pozostań w trybie FreqCal z opcją Measure. WSJT-X wyświetli skorygowane wyniki bezpośrednio na wodospadzie i wyświetlanych rekordach. 58

59 13.2. Spektrum odniesienia WSJT-X udostępnia narzędzie, które może być wykorzystane do określenia szczegółowego kształtu pasma przenoszenia odbiornika. Odłącz antenę lub nastaw na cichą częstotliwość bez sygnałów. W przypadku WSJT-X działającego w jednym z wolnych trybów, wybierz opcję Zmierz widmo referencyjne z menu Narzędzia. Zaczekaj około minuty, a następnie naciśnij przycisk Stop. Plik o nazwie refspec.dat pojawi się w twoim katalogu dziennika. [... więcej w przyszłości... ] Wyrównanie fazowe Pomiar odpowiedzi fazy w menu Narzędzia przeznaczony jest dla zaawansowanych użytkowników MSK144. Wyrównanie fazowe służy do kompensacji zmienności opóźnień grupowych w całym zakresie pasma odbiorczego. Ostrożne zastosowanie tego urządzenia może zmniejszyć interferencję międzysymbolową, co skutkuje lepszą czułością dekodowania. Jeśli używasz odbiornika programowanego z filtrami liniowymi, nie ma potrzeby stosowania korekcji fazy. Po zdekodowaniu ramki odebranych danych, pomiar odpowiedzi fazowej generuje niezakłóconą falę audio równą fali wygenerowanej przez stację nadawczą. Jego transformata Fouriera jest następnie używana jako zależne od częstotliwości odniesienie fazowe w celu porównania z fazą współczynników Fouriera odebranej ramki. Różnice faz między widmem referencyjnym a odbieranym widmem będą uwzględniać wkład filtru nadawczego stacji wysyłającej, kanał propagacji i filtry w odbiorniku. Jeżeli odebrana ramka pochodzi ze stacji, o której wiadomo, że nadaje sygnały mające niewielkie zniekształcenie fazowe (powiedzmy, stacja znana z zastosowania odpowiednio ustawionego programowo zdefiniowanego nadajnika-odbiornika) i jeśli odebrany sygnał jest stosunkowo wolny od zniekształcenia wielościeżkowego, tak że faza kanału jest blisko liniowej, zmierzone różnice fazowe będą reprezentatywne dla odpowiedzi fazowej lokalnego odbiornika. Wykonaj następujące kroki, aby wygenerować krzywą korekty fazy: Nagraj pewną liczbę plików WAV zawierających sygnały dekodowalne z wybranej stacji referencyjnej. Najlepsze wyniki uzyskuje się, gdy stosunek sygnału do szumu sygnałów odniesienia wynosi 10 db lub więcej. Wprowadź znak wywoławczy stacji referencyjnej w polu Połączenie DX. Wybierz Zmierz odpowiedź fazy z menu Narzędzia i otwórz kolejno każdy z plików wav. Znak trybu na zdekodowanych liniach tekstowych zmieni się z & na ^, podczas gdy WSJT-X mierzy odpowiedź fazową i zmieni się z powrotem do pomiaru i po zakończeniu pomiaru. Aby dokładnie oszacować fazę, program musi uśrednić wiele ramek o wysokim współczynniku SNR, więc może być konieczne przetworzenie kilku plików wav. Pomiar można przerwać w dowolnym momencie, wybierając ponownie opcję Zmierz fazę pomiaru, aby wyłączyć pomiar fazy. Po zakończeniu pomiaru WSJT-X zapisze zmierzoną odpowiedź fazową w katalogu Log, w pliku z przyrostkiem ".pcoeff". Nazwa pliku będzie zawierała znak wywoławczy stacji referencyjnej i znacznik czasu, na przykład K0TPP_170923_ pcoeff. Wybierz Narzędzia wyrównania... w menu Narzędzia i kliknij przycisk Faza..., aby wyświetlić 59

60 zawartość katalogu Dziennik. Wybierz żądany plik pcoeff. Zmierzone wartości faz będą drukowane jako wypełnione koła wraz z dopasowaną czerwoną krzywą oznaczoną "Proponowane". Jest to proponowana krzywa wyrównywania fazy. Warto kilkakrotnie powtórzyć pomiar fazy, używając różnych plików wav dla każdego pomiaru, aby zapewnić powtarzalność pomiarów. Gdy będziesz zadowolony z dopasowanej krzywej, naciśnij przycisk Zastosuj, aby zapisać proponowaną odpowiedź. Czerwona krzywa zostanie zastąpiona jasnozieloną krzywą oznaczoną "Current", aby wskazać, że krzywa korekcji fazy jest teraz stosowana do odebranych danych. Pojawi się kolejna krzywa oznaczona jako "Opóźnienie grupy". Krzywa "Opóźnienie grupowe" pokazuje zmienność opóźnień grupowych w całym paśmie przepustowym w ms. Kliknij przycisk Odrzuć, aby usunąć przechwycone dane, pozostawiając tylko zastosowaną krzywą korekcji fazy i odpowiadającą jej krzywą opóźnienia grupy. Aby przywrócić brak wyrównania fazy, naciśnij przycisk Przywróć domyślne, a następnie przycisk Zastosuj. Trzy liczby wydrukowane na końcu każdej linii dekodowania MSK144 można wykorzystać do oceny poprawy uzyskanej dzięki wyrównaniu. Liczby te są następujące: N = liczba ujęć uśrednionych, H = liczba poprawionych błędów twardego dysku, E = rozmiar otworu na wykresie oka MSK. Oto dekoder K0TPP uzyskany podczas pomiaru odpowiedzi fazowej polegającej na pomiarze odpowiedzi fazowej: ^ WA8CLT K0TPP Symbol "^" oznacza, że pomiar fazy jest kumulowany, ale nie został jeszcze zakończony. Trzy cyfry na końcu linii wskazują, że jedna klatka została użyta do uzyskania dekodowania, nie wystąpiły błędy twardego dysku, a otwarcie oczu wynosiło 1,2 w skali od -2 do +2. Oto jak wygląda ten sam dekoder po wyrównywaniu fazy: & WA8CLT K0TPP W tym przypadku wyrównanie zwiększyło otwarcie oka z 1,2 do 1,6. Większe pozytywne otwory oczne są związane ze zmniejszonym prawdopodobieństwem błędów bitowych i większym prawdopodobieństwem, że ramka zostanie pomyślnie zdekodowana. W tym przypadku większy otwór do powiedzenia mówi nam, że wyrównywanie fazy przebiegło pomyślnie, ale ważne jest, aby zauważyć, że ten test sam w sobie nie mówi nam, czy zastosowana krzywa korekcji fazy poprawi dekodowanie sygnałów innych niż te z stacja referencyjna, K0TPP. Dobrym pomysłem jest przeprowadzanie porównań przed i po użyciu dużej liczby zapisanych plików WAV z sygnałami z wielu różnych stacji, aby pomóc zdecydować, czy krzywa korekcji poprawia dekodowanie dla większości sygnałów. Dokonując takich porównań, należy pamiętać, że wyrównanie może spowodować, że WSJT-X pomyślnie zdekoduje ramkę, która nie została zdekodowana przed zastosowaniem korektora. Z tego powodu upewnij się, że czas "T" obu dekod jest taki sam przed porównaniem ich numerów jakości końca wiersza. Porównując przed i po dekodach mających to samo "T", należy pamiętać, że mniejszy pierwszy numer oznacza, że dekodowanie poprawiło się, nawet jeśli druga i trzecia liczba wydają się być "gorsze". Załóżmy na przykład, że numery jakości końca linii przed wyrównaniem wynoszą 2 0 0,2, a po wyrównaniu 1 5-0,5. Te liczby pokazują ulepszone dekodowanie, ponieważ dekodowanie 60

61 zostało uzyskane przy użyciu tylko jednej ramki po wyrównaniu, podczas gdy średnia 2-ramkowa była potrzebna przed wyrównaniem. Oznacza to, że krótsze i / lub słabsze pingi mogą być dekodowalne. Więcej szczegółów na temat wyrównywania faz i przykładów dopasowanych krzywych fazowych i diagramów oka można znaleźć w artykule na temat MSK144 autorstwa K9AN i K1JT opublikowanym w QEX. 61

62 14. Programy współpracujące - WSJT-X jest zaprogramowany do ścisłej współpracy z kilkoma innymi przydatnymi programami. - DX Lab Suite, Download i Ham Radio Deluxe zostały opisane w rozdziale poświęconym sterowaniu rigiem. - PSK Reporter autorstwa Philipa Gladstone'a to serwer internetowy, który zbiera raporty odbioru wysyłane przez różne inne programy, w tym WSJT-X. Informacje są udostępniane w czasie zbliżonym do rzeczywistego na mapie świata, a także jako podsumowania statystyczne różnych rodzajów. Dla użytkownika dostępnych jest wiele opcji; na przykład możesz poprosić o mapę pokazującą ogólnoświatową aktywność JT65 we wszystkich pasmach amatorskich w ciągu ostatniej godziny. Taka mapa może wyglądać tak, gdzie różne kolory reprezentują różne pasma: Poniższy zrzut ekranu pokazuje mapę programu PSK Reporter skonfigurowaną do wyświetlania raportów MSK144: 62

63 JT-Alert autorstwa VK3AMA jest dostępny tylko dla systemu Windows. Zapewnia wiele narzędzi operacyjnych, w tym automatyczne logowanie do wielu programów logowania firm zewnętrznych, alarmy dźwiękowe i wizualne po wielu opcjonalnych warunkach alertów (dekodowanie nowego DXCC, nowy stan itd.) Oraz wygodny bezpośredni dostęp do usług internetowych, takich jak sprawdzanie znaku wywoławczego. Funkcja AlarmeJT firmy F5JMH jest dostępna tylko dla systemu Linux. Program prowadzi własny dziennik. Pobiera informacje kontaktowe z WSJT-X i zapewnia wizualne alarmy dla nowych jednostek DXCC i kwadratów siatki w bieżącym paśmie, a także innych opcji. JT-Bridge, przez SM0THU, jest dostępny dla OS X. Działa razem z aplikacjami do rejestrowania Aether, MacLoggerDX, RUMlog lub RUMlogNG. Sprawdza status QSO i QSL połączenia i encji DXCC, a także wiele innych funkcji. 63

64 15. Platformy i zależności Niektóre funkcje WSJT-X zachowują się inaczej w systemach Windows, Linux lub OS X lub mogą nie być odpowiednie dla wszystkich platform operacyjnych. Lokalizacje plików: w Windows: Ustawienia:% LOCALAPPDATA% \ WSJT-X \ WSJT-X.ini Katalog dziennika:% LOCALAPPDATA% \ WSJT-X \ Domyślny katalog zapisu:% LOCALAPPDATA% \ WSJT-X \ save \ Windows przy użyciu "--rig-name = xxx" Ustawienia:% LOCALAPPDATA% \ WSJT-X - xxx \ WSJT-X - xxx.ini Katalog dziennika:% LOCALAPPDATA% \ WSJT-X - xxx \ Domyślny katalog zapisu:% LOCALAPPDATA% \ WSJT-X - xxx \ save \ Linux Ustawienia: ~ /.config / WSJT-X.ini Katalog dziennika: ~ /.local / share / WSJT-X / Domyślny katalog zapisu: ~ /.local / share / WSJT-X / save / Linux przy użyciu "--rig-name = xxx" Ustawienia: ~ /.config / WSJT-X - xxx.ini Katalog logów: ~ /.local / share / WSJT-X - xxx / Domyślny katalog zapisu: ~ /.local / share / WSJT-X - xxx / save / Macintosh Ustawienia: ~ / Library / Preferences / WSJT-X.ini Katalog logów: ~ / Library / Application Support / WSJT-X / Domyślny katalog zapisu: ~ / Library / Application Support / WSJT-X / save / Macintosh, gdy używasz "--rig-name = xxx" Ustawienia: ~ / Library / Preferences / WSJT-X - xxx.ini Katalog logów: ~ / Library / Application Support / WSJT-X - xxx / Domyślny katalog zapisu: ~ / Library / Application Support / WSJT-X - xxx / save / 64

65 16. Często zadawane pytania Moje wyświetlane spektrum jest bardziej płaskie, gdy nie sprawdzam pola spłaszczania. Co jest nie tak? WSJT-X nie oczekuje ostrej krawędzi filtra w wyświetlanym pasmie przepuszczania. Użyj szerszego filtra IF lub zmniejsz wyświetlaną przepustowość, zmniejszając Bins / Pixel, zwiększając Start lub zmniejszając szerokość szerokiego wykresu. Możesz także ponownie ustawić pasmo filtru, jeśli taka kontrola jest dostępna. Jak skonfigurować WSJT-X do uruchamiania wielu instancji? Uruchom WSJT-X z okna wiersza polecenia, przypisując każdej instancji unikalny identyfikator, jak w poniższym przykładzie z dwiema instancjami. Ta procedura wyodrębni plik ustawień i lokalizację pliku do zapisu dla każdej instancji WSJT-X. wsjtx --rig-name = TS2000 wsjtx --rig-name = FT847 Podczas konfigurowania kontroli platformy przez OmniRig, coś pójdzie nie tak po kliknięciu Testuj CAT. Co mogę z tym zrobić? OmniRig najwyraźniej ma błąd, który pojawia się po kliknięciu Testuj CAT. Zapomnij używając Test CAT i po prostu kliknij OK. OmniRig zachowuje się normalnie. Używam WSJT-X z Ham Radio Deluxe. Wszystko wydaje się dobrze, dopóki nie uruchomię HRD Logbook lub DM780 równolegle; to kontrola CAT staje się niewiarygodna. W przypadku błędów częstotliwości lub innych poleceń radiowych mogą wystąpić opóźnienia o około 20 sekund z powodu błędu HRD. Ludzie HRD są świadomi problemu i pracują nad jego rozwiązaniem. Używam WSJT-X pod Ubuntu. Program się uruchamia, ale w górnej części okna głównego brakuje paska menu, a klawisze skrótów nie działają. Nowy "Unity" na Ubuntu umieszcza menu dla aktualnie aktywnego okna u góry głównego ekranu. Można przywrócić paski menu do ich tradycyjnych lokalizacji, wpisując następujące polecenie w oknie wiersza polecenia: sudo apt remove appmenu-qt5 Alternatywnie można wyłączyć wspólny pasek menu dla WSJT-X, uruchamiając aplikację przy ustawieniu pustej zmiennej środowiskowej QT_QPA_PLATFORMTHEME (spacja po znaku "=" jest konieczna): QT_QPA_PLATFORMTHEME = wsjtx 65

66 17. Specyfikacje protokołu Przegląd Wszystkie tryby QSO z wyjątkiem ISCAT wykorzystują wiadomości strukturalne, które kompresują informacje czytelne dla użytkownika do pakietów o stałej długości 72 bitów. Każda wiadomość składa się z dwóch 28-bitowych pól normalnie używanych dla znaków wywoławczych i 15-bitowego pola dla lokalizatora siatki, raportu, potwierdzenia lub 73. Dodatkowy bit oznacza wiadomość zawierającą dowolny tekst alfanumeryczny, maksymalnie 13 znaków. Specjalne przypadki umożliwiają kodowanie innych informacji, takich jak przedrostki znaków wywoławczych (np. ZA / K1ABC) lub sufiksy (np. K1ABC / P). Podstawowym celem jest skompresowanie najczęściej używanych komunikatów używanych do minimalnie ważnych QSO w ustalonej 72-bitowej długości. Ładunek informacyjny w FT8 zawiera 3 dodatkowe bity (łącznie 75 bitów), z definicjami jeszcze nieokreślonymi. Standardowy znak wywoławczy składa się z prefiksu jedno- lub dwuliterowego, z których przynajmniej jeden musi być literą, po której następuje cyfra i sufiksem od jednej do trzech liter. W ramach tych zasad liczba możliwych znaków wywoławczych wynosi lub nieco ponad 262 mln. (Liczby 27 i 37 powstają, ponieważ w pierwszych i ostatnich trzech pozycjach może brakować znaku lub litery, a może cyfry.) Ponieważ 228 to więcej niż 268 milionów, 28 bitów wystarcza do kodowania dowolnego standardowego znaku wywoławczego w sposób unikalny. Podobnie liczba 4-cyfrowych lokalizatorów siatki Maidenhead na ziemi wynosi = , czyli mniej niż 215 = ; więc lokalizator siatki wymaga 15 bitów. Około 6 milionów możliwych 28-bitowych wartości nie jest potrzebnych dla znaków wywoławczych. Kilka z tych gniazd zostało przypisanych do specjalnych komponentów wiadomości, takich jak CQ, DE i QRZ. Po CQ mogą występować trzy cyfry wskazujące żądaną częstotliwość oddzwaniania. (Jeśli K1ABC transmituje na standardowej częstotliwości wywołania, powiedzmy , i wysyła CQ 290 K1ABC FN42, oznacza to, że będzie słuchał i odpowiadał tam na dowolne odpowiedzi.) Numeryczny raport sygnału z formularza -nn lub R- nn można wysłać w miejsce lokalizatora siatki. (Jak pierwotnie zdefiniowano, raporty z numerycznych sygnałów nn musiały zawierać się między -01 a -30 db. Najnowsze wersje programów uwzględniają raporty w zakresie od -50 do +49 db.) Prefiks kraju lub przenośny sufiks może być dołączony do jednego z znaków wywoławczych. Gdy ta funkcja jest używana, dodatkowe informacje są wysyłane w miejsce lokalizatora siatki lub przez kodowanie dodatkowych informacji w niektórych spośród 6 milionów dostępnych slotów wspomnianych powyżej. Dla wygody wysyłania ukierunkowanych wiadomości CQ algorytm kompresji obsługuje wiadomości zaczynające się od CQ AA do CQ ZZ. Te fragmenty wiadomości są kodowane wewnętrznie tak, jakby były znakami wywoławczymi od E9AA do E9ZZ. Po odbiorze są one przekształcane z powrotem do postaci CQ AA do CQ ZZ, do wyświetlenia użytkownikowi. Tryby FT8 i MSK144 obsługują specjalną funkcję umożliwiającą wygodną transmisję i potwierdzenie czteroznakowych lokalizatorów siatki, wymaganą wymianę w większości konkursów VHF w Ameryce Północnej. Po włączeniu tego trybu konkursowego WSJT-X obsługuje komunikaty o postaci W9XYZ K1ABC R FN42, przekształcając lokalizator siatki w punkt diametralnie przeciwnego punktu na Ziemi. Program odbiorczy rozpoznaje lokalizator sugerujący odległość większą niż km, dokonuje odwrotnej transformacji i wstawia domniemany "R". Oczywiście ten tryb nie powinien być stosowany w pasmach wysokich częstotliwości lub w innych okolicznościach, w których możliwa jest ogólnoświatowa propagacja. 66

67 Aby być użytecznym na kanałach o niskim stosunku sygnału do szumu, ten rodzaj bezstratnej kompresji wiadomości wymaga użycia silnego kodu korekcji błędów (FEC). W każdym trybie używane są różne kody. Konieczna jest dokładna synchronizacja czasu i częstotliwości pomiędzy stacjami nadawczymi i odbiorczymi. Jako pomoc dla dekoderów, każdy protokół zawiera "wektor synchronizacji" znanych symboli przeplatanych z symbolami przenoszącymi informacje. Wygenerowane przebiegi dla wszystkich trybów WSJT-X mają ciągłą fazę i stałą obwiednię Powolne tryby FT8 Korekcja błędów w przód (FEC) w FT8 wykorzystuje kod kontroli parzystości o niskiej gęstości (LDPC) z 75 bitami informacyjnymi, 12-bitową cykliczną kontrolą nadmiarową (CRC) i 87 bitami parzystości tworzącymi 174-bitowe słowo kodowe. Jest więc nazywany kodem LDPC (174,87). Synchronizacja korzysta z 7x 7 macierzy Costas na początku, w środku i na końcu każdej transmisji. Modulacja jest 8-tonowym kluczowaniem z przesunięciem częstotliwości (8-FSK) przy 12000/1920 = 6,25 baud. Każdy przesyłany symbol przenosi trzy bity, więc całkowita liczba symboli kanału wynosi 174/ = 79. Całkowita zajęta szerokość pasma wynosi 8 6,25 = 50 Hz. Więcej o FT8 dowiesz się tu JT4 FEC w JT4 używa silnego kodu splotowego o długości więzów K = 32, szybkości r = 1/2 i zerowego ogona. Wybór ten prowadzi do zakodowanej długości wiadomości ( ) x 2 = 206 bitów niosących informacje. Modulacja to 4-tonowe kluczowanie z przesunięciem częstotliwości (4-FSK) przy 11025/2520 = 4,375 baud. Każdy symbol przenosi jeden bit informacyjny (najbardziej znaczący bit) i jeden bit synchronizujący. Dwa 32-bitowe wielomiany używane do kodowania splotowego mają wartości szesnastkowe 0xf2d05351 i 0xe4613c47, a porządek zakodowanych bitów jest szyfrowany przez układ przeplotu. Pseudo-losowy wektor synchronizacji jest następującą sekwencją (60 bitów na linię): JT9 FEC w JT9 używa tego samego silnego kodu splotowego jak JT4: długość ograniczenia K = 32, szybkość r = 1/2 i zero ogona, prowadząc do zakodowanej długości wiadomości ( ) x 2 = 206 bitów niosących informacje. Modulacja jest dziewięciotonowym kluczowaniem z przesunięciem częstotliwości, 9-FSK przy 12000,0 / 6912 = 1,736 baud. Osiem tonów jest używanych do danych, jeden do synchronizacji. Osiem tonów danych oznacza, że trzy transmitowane dane są przenoszone przez każdy przesłany symbol informacji. Szesnaście interwałów symboli poświęconych jest synchronizacji, więc transmisja wymaga łącznie 206/ = 85 (zaokrąglone w górę) symboli kanału. Symbole synchronizacji są numerami 1, 2, 5, 10, 16, 23, 33, 35, 51, 52, 55, 60, 66, 73, 83 i 67

68 85 w przesyłanej sekwencji. Odstępy czasu dla modulacji 9-FSK dla JT9A są równe współczynnikowi kluczowania 1,736 Hz. Całkowita zajętość pasma wynosi 9 1,736 = 15,6 Hz JT65 Szczegółowy opis protokołu JT65 został opublikowany w QEX na przełomie września i października 2005 r. Kod kontroli błędów Reeda Solomona (63,12) przekształca 72-bitowe komunikaty użytkownika w sekwencje 63 sześciobitowych symboli przenoszących informacje. Są one przeplecione z kolejnymi 63 symbolami synchronizacji informacji zgodnie z następującą sekwencją pseudolosową: Dźwięk synchronizacji jest normalnie wysyłany w każdym przedziale mającym "1" w sekwencji. Modulacja wynosi 65-FSK przy 11025/4096 = 2,692 baud. Odstępy częstotliwości między tonami są równe szybkości kluczowania dla JT65A i 2 i 4 razy większe dla JT65B i JT65C. W przypadku QE w EME, zamiast raportów z numerycznych sygnałów używany jest czasami raport sygnałowy OOO. Jest przekazywana przez odwrócenie pozycji synchronizacji i danych w przesyłanej sekwencji. Skrócone komunikaty dla RO, RRR i 73 dozują się całkowicie z wektorem synchronizacji i wykorzystują przedziały czasowe 16384/11025 = 1,486 s dla par naprzemiennych tonów. Niższa częstotliwość jest taka sama jak tonów synchronizacyjnych używanych w długich wiadomościach, a separacja częstotliwości wynosi /4096 = 26,92 Hz pomnożona przez n dla JT65A, gdzie n = 2, 3, 4 służy do przekazywania komunikatów RO, RRR i QRA64 QRA64 jest przeznaczony do EME i innych ekstremalnych aplikacji o słabym sygnale. Jego wewnętrzny kod został zaprojektowany przez IV3NWV. Protokół wykorzystuje (63, 12) Q-ary Powtórzenie zsumowania, który jest z natury lepszy niż kod Reed Solomon (63, 12) zastosowany w JT65, dając przewagę 1,3 db. Nowy schemat synchronizacji oparty jest na trzech macierzach 7 x 7 Costas. Ta zmiana daje kolejną przewagę 1,9 db. Pod wieloma względami obecna implementacja QRA64 jest operacyjnie podobna do JT65. QRA64 nie używa dwuliterowych skrótów i nie wykorzystuje bazy danych znaków wywoławczych. Przeciwnie, dodatkową wrażliwość uzyskuje się przez wykorzystanie już znanych informacji w miarę postępu QSO - na przykład, gdy raporty są wymieniane i już zdekodowano oba znaki wywoławcze w poprzedniej transmisji. QRA64 obecnie nie oferuje możliwości uśredniania komunikatów, chociaż ta funkcja może zostać dodana. We wczesnych testach wiele QSO EME zostało wykonanych za pomocą submodów QRA64A-E na pasmach od 144 MHz do 24 GHz Podsumowanie Tabela 2 zawiera krótkie parametry podsumowania dla wolnych trybów w WSJT-X. Parametry K i r określają długość ograniczenia i szybkość kodów splotowych; n i k określają rozmiary (równoważnych) kodów blokowych; Q to wielkość alfabetu dla symboli kanału przenoszącego informacje; Synchronizacja Energia jest ułamkiem przekazanej energii przeznaczonej na synchronizację symboli; a Próg S / N to stosunek sygnału do szumu (w pasma odniesienia 2500 Hz), powyżej którego prawdopodobieństwo dekodowania wynosi 50% lub więcej. 68

69 Mode FEC Type (n,k) Q Modulation type FT8 LDPC, r=1/2 (174,87 ) Table 4. Parameters of Slow Modes Keying rate (Baud) Bandwidth (Hz) Sync Energy Tx Duration (s) 8 8-FSK S/N Threshold (db) JT4A K=32, r=1/2 (206,72 ) JT9A K=32, r=1/2 (206,72 ) 2 4-FSK FSK JT65A Reed Solomon (63,12) FSK QRA64A Q-ary Repeat Accumulate (63,12) FSK WSPR K=32, r=1/2 (162,50 ) 2 4-FSK Submody JT4, JT9, JT65 i QRA64 oferują szersze odstępy tonów dla okoliczności, które mogą ich wymagać, takie znaczne rozproszenie Dopplera. Tabela 3 podsumowuje rozstawy tonów, szerokości pasma i przybliżoną czułość progową różnych submodów, gdy rozkładanie jest porównywalne do odstępów tonów. Tabela 5. Parametry wolniejszych submodów Mode Tone Spacing BW (Hz) S/N (db) FT JT4A JT4B JT4C JT4D JT4E JT4F

70 Mode Tone Spacing BW (Hz) S/N (db) JT4G JT9A JT9B JT9C JT9D JT9E JT9F JT9G JT9H JT65A JT65B JT65C QRA64A QRA64B QRA64C QRA64D QRA64E Szybkie tryby ISCAT Wiadomości ISCAT są dowolne, mają długość do 28 znaków. Modulacja jest 42-tonowym kluczowaniem z przesunięciem częstotliwości 11025/512 = bodów (ISCAT-A) lub 11025/256 = 43,0666 bodów (ISCAT-B). Częstotliwości tonu są rozdzielone o wartość w Hz równą prędkości transmisji. Dostępny zestaw znaków to: 70

71 ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ Transmisje składają się z sekwencji 24 symboli: wzoru synchronizującego czterech symboli o numerach tonów 0, 1, 3 i 2, po którym następują dwa symbole z numerem tonu odpowiadającym (długość wiadomości) i (długość wiadomości + 5), a na końcu 18 symbole przekazujące wiadomość użytkownika, wysyłane wielokrotnie po znaku. Wiadomość zawsze zaczyna się symbol początku wiadomości, który nie jest wyświetlany użytkownikowi. Wzorzec synchronizacji i wskaźnik długości wiadomości mają ustalony okres powtarzania, powtarzający się co 24 symbole. Informacje o komunikatach pojawiają się okresowo w obrębie 18 pozycji symboli zarezerwowanych dla jego użycia, powtarzając się we własnej naturalnej długości. Na przykład rozważ komunikat użytkownika CQ WA9XYZ. Łącznie z symbolem początku wiadomość ma 10 znaków. Używając sekwencji znaków wyświetlonej powyżej, aby wskazać numery tonów, wysłana wiadomość rozpocznie się, jak pokazano w pierwszym wierszu poniżej: CQ CQ CQ CQ W0132AFA9X... sync ## sync ## sync ## Zauważ, że pierwszych sześć symboli (cztery dla synchronizacji, dwa dla długości wiadomości) powtarzają co 24 symbole. W obrębie 18 symboli niosących informacje w każdym 24, wiadomość WA9XYZ powtarza się na swojej naturalnej długości, 10 znaków. Powstała sekwencja jest przedłużana tyle razy, ile zmieści się w sekwencji Tx JT9 Wszystkie wolne tryby JT9 wykorzystują szybkość kluczowania 12000/6912 = 1,736 bodów. Natomiast w trybach szybkiego nastawiania JT9E-H dostosuj szybkość kluczowania, aby dopasować zwiększone odstępy tonów. Czas trwania wiadomości jest zatem znacznie krótszy i są wysyłane wielokrotnie w każdej sekwencji Tx. Aby uzyskać szczegółowe informacje, patrz Tabela 4 poniżej MSK144 Standardowe wiadomości MSK144 są skonstruowane w taki sam sposób, jak wiadomości w wolnych trybach, z 72 bitami informacji o użytkowniku. Korekcja błędów w przód jest realizowana poprzez najpierw zwiększenie 72 bitów wiadomości za pomocą 8-bitowego cyklicznego sprawdzania nadmiarowości (CRC) obliczonego z bitów wiadomości. CRC służy do wykrywania i eliminowania większości fałszywych dekodowań w odbiorniku. Powstały 80-bitowy komunikat rozszerzony jest mapowany na 128-bitowe słowo kodowe przy użyciu kodu (128, 80) binarnego kodu o niskiej gęstości (LDPC) zaprojektowanego przez K9AN specjalnie do tego celu. Dodaje się dwie 8-bitowe sekwencje synchronizacyjne, aby utworzyć ramkę 144-bitową. Modulacja to przesunięcie kwadraturowe przesunięcie fazowe (OQPSK) z prędkością 2000 bodów. Bity o numerach parzystych są przenoszone przez kanał wewnętrzny, bity o numerach nieparzystych na kanale kwadraturowym. Poszczególne symbole są kształtowane z półsynergicznymi profilami, zapewniając w ten sposób wygenerowany kształt fali o stałej obwiedni, równoważny kształtowi fali minimalnego przesunięcia (MSK). Czas trwania ramki wynosi 72 ms, więc efektywna szybkość transmisji znaków dla standardowych wiadomości wynosi do 250 cps. 71

72 MSK144 obsługuje także krótkie wiadomości, które mogą być użyte po tym, jak partnerzy QSO wymieniali oba znaki wywoławcze. Krótkie wiadomości składają się z 4 bitów kodujących raport R +, RRR lub 73 wraz z 12-bitowym kodem mieszającym opartym na zamówionej parze znaków "do" i "z". Inny specjalnie zaprojektowany kod LDPC (32,16) zapewnia korekcję błędów, a 8-bitowy wektor synchronizacyjny jest dołączany do utworzenia 40-bitowej ramki. Czas trwania krótkiego komunikatu wynosi zatem 20 ms, a krótkie wiadomości mogą być dekodowane z bardzo krótkich pingów meteorytów. Ramki 72 ms lub 20 ms wiadomości MSK144 powtarza się bez przerw przez pełen czas trwania cyklu transmisji. W większości przypadków czas trwania cyklu wynoszący 15 s jest odpowiedni i zalecany dla MSK144. Zmodulowany sygnał MSK144 zajmuje pełną szerokość pasma nadajnika SSB, więc transmisje są zawsze wycentrowane z częstotliwością dźwięku 1500 Hz. Aby uzyskać najlepsze wyniki, filtry nadajnika i odbiornika powinny być ustawione w taki sposób, aby zapewnić możliwie najlepszą odpowiedź w zakresie od 300 Hz do 2700 Hz. Maksymalne dopuszczalne przesunięcie częstotliwości między Tobą a Twoim partnerem QSO ± 200 Hz Podsumowanie Tabela 6. Parametry szybkich trybów Mode FEC Type (n,k) Q Modulation Type Keying rate (Baud) Bandwidth (Hz) Sync Energy ISCAT-A FSK ISCAT-B FSK Tx Duration (s) JT9E K=32, r=1/2 (206,72 ) 8 9-FSK JT9F K=32, r=1/2 (206,72 ) 8 9-FSK JT9G K=32, r=1/2 JT9H K=32, r=1/2 (206,72 ) (206,72 ) 8 9-FSK FSK MSK144 LDPC (128,80 ) 2 OQPSK MSK144 Sh LDPC (32,16) 2 OQPSK

73 18. Dane astronomiczne Pole tekstowe zatytułowane Dane astronomiczne dostarcza informacji potrzebnych do śledzenia Słońca lub Księżyca, kompensując przesunięcie Dopplera EME i szacując rozprzestrzenianie się EME i degradację ścieżki. Przełącz dane astronomiczne w menu Widok, aby wyświetlić lub ukryć to okno. Dostępne informacje obejmują bieżącą datę i czas UTC; Az i El, azymut i elewacja księżyca we własnym miejscu, w stopniach; SelfDop, Width i Delay, przesunięcie Dopplera, rozproszenie Dopplera w pełnej kończynie na kończynę w Hz i opóźnienie własnego echa EME w sekundach; oraz DxAz i DxEl, DxDop i DxWid, odpowiednie parametry dla stacji znajdującej się w Siatce DX wprowadzonej w głównym oknie. Po tych liczbach następuje Dek, deklinacja księżyca; SunAz i SunEl, azymut i elewacja Słońca; Freq, twoja określona częstotliwość robocza w MHz; Tsky, szacowana temperatura tła nieba w kierunku Księżyca, skalowana do częstotliwości roboczej; Dpol, przesunięcie polaryzacji przestrzennej w stopniach; MNR, maksymalna brak wzajemności ścieżki EME w db, dzięki kombinacji rotacji Faradaya i przestrzennej polaryzacji; i wreszcie Dgrd, oszacowanie degradacji sygnału w db, w stosunku do najlepszego możliwego czasu z księżycem w perygeum w zimnej części nieba. W wyższych pasmach mikrofalowych, gdzie rotacja Faradaya jest minimalna i często używana jest polaryzacja liniowa, przesunięcie przestrzenne obniży poziomy sygnału. Niektóre stacje wprowadziły mechaniczną polaryzację w celu przezwyciężenia tej straty, a wymagana ilość rotacji jest przewidziana w czasie rzeczywistym przez wartość Dpol. Dodatnie Dpol oznacza, że antena powinna być obrócona zgodnie z ruchem wskazówek zegara, patrząc od anteny do księżyca. W przypadku anteny anteny, pasza powinna być podobnie obrócona w prawo, patrząc w otwór zasilający. Wartość ujemna dla Dpol oznacza obrót w lewo. Stan techniki ustalania trójwymiarowych lokalizacji Słońca, Księżyca i planet w określonym czasie jest przedstawiony w numerycznym modelu układu słonecznego utrzymywanym w Jet Propulsion Laboratory. Model został zintegrowany numerycznie w celu uzyskania danych tabelarycznych, które można interpolować z bardzo wysoką dokładnością. Na przykład, współrzędne niebieskie księżyca lub planety mogą być określone w określonym czasie do około 0, stopni. Tabele efemeryczne JPL i procedury interpolacji zostały włączone do WSJT-X. Dalsze szczegóły dotyczące dokładności, szczególnie dotyczące obliczonych przesunięć dopplerowskich EME, są opisane w QEX dla okresu od listopada do grudnia 2016 r. Temperatury tła nieba podane przez WSJT-X pochodzą z mapy 408 MHz All-Sky Haslam et al. (Astronomy and Astrophysics Supplement Series, 47, 1, 1982), skalowane częstotliwościowo do -2,6 mocy. Ta mapa ma rozdzielczość kątową około 1 stopnia, i oczywiście większość amatorskich anten EME ma znacznie szersze zakresy wiązki niż to. Twoja antena będzie więc znacznie wygładzać gorące punkty, a obserwowane ekstremalne temperatury nieba będą mniejsze. O ile nie zrozumie się bardzo dobrze swoich boków i odbić od ziemi, jest mało prawdopodobne, aby bardziej dokładne temperatury nieba były bardzo praktyczne. 73

Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows 7

Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows 7 5.0 5.3.3.5 Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows 7 Wprowadzenie Wydrukuj i uzupełnij to laboratorium. W tym laboratorium, będziesz korzystać z narzędzi administracyjnych

Bardziej szczegółowo

Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows XP

Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows XP 5.0 5.3.3.7 Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows XP Wprowadzenie Wydrukuj i uzupełnij to laboratorium. W tym laboratorium, będziesz korzystać z narzędzi administracyjnych

Bardziej szczegółowo

Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows Vista

Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows Vista 5.0 5.3.3.6 Laboratorium - Monitorowanie i zarządzanie zasobami systemu Windows Vista Wprowadzenie Wydrukuj i uzupełnij to laboratorium. W tym laboratorium, będziesz korzystać z narzędzi administracyjnych

Bardziej szczegółowo

1. Wstęp Niniejszy dokument jest instrukcją użytkownika dla aplikacji internetowej DM TrackMan.

1. Wstęp Niniejszy dokument jest instrukcją użytkownika dla aplikacji internetowej DM TrackMan. Instrukcja korzystania z aplikacji TrackMan wersja WEB 1. Wstęp... 1 2. Logowanie... 1 3. Główny interfejs aplikacji... 2 3.1. Ogólny opis interfejsu... 2 3.2. Poruszanie się po mapie... 2 3.3. Przełączanie

Bardziej szczegółowo

Spis treści 1. Wstęp Logowanie Główny interfejs aplikacji Ogólny opis interfejsu Poruszanie się po mapie...

Spis treści 1. Wstęp Logowanie Główny interfejs aplikacji Ogólny opis interfejsu Poruszanie się po mapie... Spis treści 1. Wstęp... 2 2. Logowanie... 2 3. Główny interfejs aplikacji... 2 3.1. Ogólny opis interfejsu... 2 3.2. Poruszanie się po mapie... 3 3.3. Przełączanie widocznych warstw... 3 4. Urządzenia...

Bardziej szczegółowo

RCForb (Client) Instrukcja Użytkownika

RCForb (Client) Instrukcja Użytkownika RCForb (Client) Instrukcja Użytkownika Dokumentacja wstępna. Spis treści Strona # - Instalacja i pierwsze uruchomienie Strona # - Konfiguracja ustawień Twego dźwięku Strona # - Odnalezienie stacji zdalnej

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do oprogramowania ENAP DEC-1

Instrukcja do oprogramowania ENAP DEC-1 Instrukcja do oprogramowania ENAP DEC-1 Do urządzenia DEC-1 dołączone jest oprogramowanie umożliwiające konfigurację urządzenia, rejestrację zdarzeń oraz wizualizację pracy urządzenia oraz poszczególnych

Bardziej szczegółowo

OPIS PROGRAMU USTAWIANIA NADAJNIKA TA105

OPIS PROGRAMU USTAWIANIA NADAJNIKA TA105 OPIS PROGRAMU USTAWIANIA NADAJNIKA TA105 Parametry pracy nadajnika TA105 są ustawiane programowo przy pomocy komputera osobistego przez osoby uprawnione przez operatora, które znają kod dostępu (PIN).

Bardziej szczegółowo

FT8 Tryb Ekspedycji DX dla stacji Hound Podręcznik użytkownika

FT8 Tryb Ekspedycji DX dla stacji Hound Podręcznik użytkownika FT8 Tryb Ekspedycji DX dla stacji Hound Podręcznik użytkownika Joe Taylor, K1JT May 16, 2018 WSJT-X w wersji 1.9 oferuje specjalny tryb roboczy umożliwiający ekspedycjom DX pracę protokołem FT8 z bardzo

Bardziej szczegółowo

Instalacja programu:

Instalacja programu: Instrukcja programu Konwerter Lido Aktualizacja instrukcji : 2012/03/25 INSTALACJA PROGRAMU:... 1 OKNO PROGRAMU OPIS... 3 DODANIE MODUŁÓW KONWERSJI... 3 DODANIE LICENCJI... 5 DODANIE FIRMY... 7 DODAWANIE

Bardziej szczegółowo

Nagrywamy podcasty program Audacity

Nagrywamy podcasty program Audacity Pobieranie i instalacja Program Audacity jest darmowym zaawansowanym i wielościeżkowym edytorem plików dźwiękowych rozpowszechnianym na licencji GNU GPL. Jest w wersjach dla systemów typu Unix/Linux, Microsoft

Bardziej szczegółowo

Platforma szkoleniowa krok po kroku. Poradnik Kursanta

Platforma szkoleniowa krok po kroku. Poradnik Kursanta - 1 - Platforma szkoleniowa krok po kroku Poradnik Kursanta PORA - 2 - Jeśli masz problemy z uruchomieniem Platformy szkoleniowej warto sprawdzić poprawność poniższych konfiguracji: - 3 - SPRZĘT Procesor

Bardziej szczegółowo

Internetowy serwis Era mail Aplikacja sieci Web

Internetowy serwis Era mail Aplikacja sieci Web Internetowy serwis Era mail Aplikacja sieci Web (www.login.eramail.pl) INSTRUKCJA OBSŁUGI Spis treści Internetowy serwis Era mail dostępny przez komputer z podłączeniem do Internetu (aplikacja sieci Web)

Bardziej szczegółowo

PROBLEMY TECHNICZNE. Co zrobić, gdy natrafię na problemy związane z użytkowaniem programu DYSONANS

PROBLEMY TECHNICZNE. Co zrobić, gdy natrafię na problemy związane z użytkowaniem programu DYSONANS PROBLEMY TECHNICZNE Co zrobić, gdy natrafię na problemy związane z użytkowaniem programu DYSONANS Jeżeli stwierdziłeś występowanie błędów lub problemów podczas pracy z programem DYSONANS możesz skorzystać

Bardziej szczegółowo

instrukcja instalacji modemu SpeedTouch 605s

instrukcja instalacji modemu SpeedTouch 605s instrukcja instalacji modemu SpeedTouch 605s Spis treści 1. Opis diod kontrolnych i gniazd modemu SpeedTouch 605s... 2 1.1. Opis diod kontrolnych... 2 1.2. Opis gniazd... 3 2. Konfiguracja połączenia przewodowego...

Bardziej szczegółowo

Platforma szkoleniowa krok po kroku

Platforma szkoleniowa krok po kroku Platforma szkoleniowa krok po kroku Jeśli masz problemy z uruchomieniem Platformy szkoleniowej warto sprawdzić poprawność poniższych konfiguracji: Minimalne wymagania sprzętowe SPRZĘT Procesor min. 233

Bardziej szczegółowo

WSPR. by SP3IY

WSPR.  by SP3IY WSPR http://wsprnet.org by SP3IY Zielona Góra 12 listopada 2010 Weak Signal Propagation Reporter to system łączności, dzięki któremu możemy w prosty sposób określać propagację sygnałów na wybranym paśmie.

Bardziej szczegółowo

Dlaczego stosujemy edytory tekstu?

Dlaczego stosujemy edytory tekstu? Edytor tekstu Edytor tekstu program komputerowy służący do tworzenia, edycji i formatowania dokumentów tekstowych za pomocą komputera. Dlaczego stosujemy edytory tekstu? możemy poprawiać tekst możemy uzupełniać

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi programu. BlazeVideo HDTV Player v6

Instrukcja obsługi programu. BlazeVideo HDTV Player v6 Instrukcja obsługi programu BlazeVideo HDTV Player v6 Spis treści 1. Opis programu...3 1.1 Wprowadzenie...3 1.2 Funkcje programu...3 1.3 Wymagania sprzętowe...4 2. Wygląd interfejsu...4 3. Obsługa programu...6

Bardziej szczegółowo

Oficyna Wydawnicza UNIMEX ebook z zabezpieczeniami DRM

Oficyna Wydawnicza UNIMEX ebook z zabezpieczeniami DRM Oficyna Wydawnicza UNIMEX ebook z zabezpieczeniami DRM Opis użytkowy aplikacji ebookreader Przegląd interfejsu użytkownika a. Okno książki. Wyświetla treść książki podzieloną na strony. Po prawej stronie

Bardziej szczegółowo

SKRó CONA INSTRUKCJA OBSŁUGI

SKRó CONA INSTRUKCJA OBSŁUGI SKRó CONA INSTRUKCJA OBSŁUGI dla systemu Windows Vista SPIS TREśCI Rozdział 1: WYMAGANIA SYSTEMOWE...1 Rozdział 2: INSTALACJA OPROGRAMOWANIA DRUKARKI W SYSTEMIE WINDOWS...2 Instalowanie oprogramowania

Bardziej szczegółowo

Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1

Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1 Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania Informatyka Arkusz kalkulacyjny 2010 dla WINDOWS cz. 1 Slajd 1 Slajd 2 Ogólne informacje Arkusz kalkulacyjny podstawowe narzędzie pracy menadżera Arkusz kalkulacyjny

Bardziej szczegółowo

Oprogramowanie. DMS Lite. Podstawowa instrukcja obsługi

Oprogramowanie. DMS Lite. Podstawowa instrukcja obsługi Oprogramowanie DMS Lite Podstawowa instrukcja obsługi 1 Spis treści 1. Informacje wstępne 3 2. Wymagania sprzętowe/systemowe 4 3. Instalacja 5 4. Uruchomienie 6 5. Podstawowa konfiguracja 7 6. Wyświetlanie

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi programu MPJ6

Instrukcja obsługi programu MPJ6 Instrukcja obsługi programu MPJ6 Spis treści 1. LOGOWANIE...3 2. INTERFEJS UŻYTKOWNIKA...4 2.1. WIDOK GŁÓWNY...5 2.1.1. Ustawienia...5 2.1.2. Wybór klasy...5 2.1.3. Zegar...5 2.1.4. Timer...6 2.1.5. Tryb

Bardziej szczegółowo

POLSKI. Macro Key Manager Podręcznik użytkownika

POLSKI. Macro Key Manager Podręcznik użytkownika POLSKI Macro Key Manager Podręcznik użytkownika Wprowadzenie Macro Key Manager to specjalna aplikacja oprogramowania tabletu. Korzystając z oprogramowania Macro Key Manager, można konfigurować funkcje

Bardziej szczegółowo

Podręcznik użytkownika programu. Ceremonia 3.1

Podręcznik użytkownika programu. Ceremonia 3.1 Podręcznik użytkownika programu Ceremonia 3.1 1 Spis treści O programie...3 Główne okno programu...4 Edytor pieśni...7 Okno ustawień programu...8 Edycja kategorii pieśni...9 Edytor schematów slajdów...10

Bardziej szczegółowo

INSTALACJA DOSTĘPU DO INTERNETU

INSTALACJA DOSTĘPU DO INTERNETU INSTALACJA DOSTĘPU DO INTERNETU Za pomocą protokołu PPPoE UWAGA: Niniejsza instrukcja dotyczy tylko przypadków połączeń kablowych oraz radiowych BEZ użycia routera domowego. W przypadku posiadania routera

Bardziej szczegółowo

Instalacja aplikacji

Instalacja aplikacji 1 Instalacja aplikacji SERTUM... 2 1.1 Pobranie programu z Internetu... 2 1.2 Instalacja programu... 2 1.3 Logowanie... 3 2 Instalacja aplikacji RaportNet... 4 2.1 Pobranie programu z Internetu... 4 2.2

Bardziej szczegółowo

Instalacja MUSB2232FKA w systemie Windows 7

Instalacja MUSB2232FKA w systemie Windows 7 Instalacja MUSB2232FKA w systemie Windows 7 1. Instalację przeprowadziłem w systemie Windows 7 Home Premium wersja 32 bity. System pracował ze standardowymi ustawieniami kontroli konta użytkownika. Wkładamy

Bardziej szczegółowo

SKRÓCONA INSTRUKCJA OBSŁUGI

SKRÓCONA INSTRUKCJA OBSŁUGI w Konwertowalny tablet SKRÓCONA INSTRUKCJA OBSŁUGI 8085 LKB001X CJB1FH002AQA Spis treści 1 Pierwsze kroki... 1 1.1 Wygląd... 1 1.2 Ładowanie tabletu i klawiatury... 3 1.3 Wkładanie kart microsd i SIM...

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja Połączenia

Konfiguracja Połączenia 2012.07.17Aktualizacja: 2012.10.11, 12:50 Konfiguracjaja klienta PPPoE w Windows 7 1. Klikamy na ikonę połączeń sieciowych przy zegarze i otwieramy "Centrum sieci i udostępniania". Aby wyłączyć protokół

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi notowań koszykowych w M@klerPlus

Instrukcja obsługi notowań koszykowych w M@klerPlus Instrukcja obsługi notowań koszykowych w M@klerPlus 1 Spis treści: 1. Wymagania systemowe.. 3 2. Tworzenie koszyka notowań.. 10 3. Modyfikowanie koszyka notowań. 11 4. Uruchamianie tabeli notowań.. 12

Bardziej szczegółowo

Klawiatura. Klawisze specjalne. Klawisze specjalne. klawisze funkcyjne. Klawisze. klawisze numeryczne. sterowania kursorem. klawisze alfanumeryczne

Klawiatura. Klawisze specjalne. Klawisze specjalne. klawisze funkcyjne. Klawisze. klawisze numeryczne. sterowania kursorem. klawisze alfanumeryczne Klawiatura Klawisze specjalne klawisze funkcyjne Klawisze specjalne klawisze alfanumeryczne Klawisze sterowania kursorem klawisze numeryczne Klawisze specjalne Klawisze specjalne Klawiatura Spacja służy

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 1. PRZEGLĄD BRAMOFONU SAFE...

ROZDZIAŁ 1. PRZEGLĄD BRAMOFONU SAFE... Spis treści INSTRUKCJA OBSŁUGI SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. PRZEGLĄD BRAMOFONU SAFE... 2 1.3. WYMAGANIA SYSTEMU... 2 ROZDZIAŁ 2. APLIKACJA I URZĄDZENIE.... 4 2.1. DODAWANIE BRAMOFONU DO APLIKACJI... 4 2.2.

Bardziej szczegółowo

Rozdział 1. Przegląd bramofonu SAFE

Rozdział 1. Przegląd bramofonu SAFE Spis treści INSTRUKCJA OBSŁUGI SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. PRZEGLĄD BRAMOFONU SAFE... 2 1.1 OPIS... 2 1.2. FUNKCJE... 2 1.3. WYMAGANIA SYSTEMOWE... 2 1.4. ROZPOCZĘCIE UŻYTKOWANIA... 3 ROZDZIAŁ2. DZIAŁANIE

Bardziej szczegółowo

Yaesu FTdx Konfiguracja do pracy emisjami cyfrowymi za pomocą wbudowanego interfejsu USB z wykorzystaniem wewnętrznej karty dźwiękowej.

Yaesu FTdx Konfiguracja do pracy emisjami cyfrowymi za pomocą wbudowanego interfejsu USB z wykorzystaniem wewnętrznej karty dźwiękowej. Yaesu FTdx 3000 Konfiguracja do pracy emisjami cyfrowymi za pomocą wbudowanego interfejsu USB z wykorzystaniem wewnętrznej karty dźwiękowej. Przed rozpoczęciem konfiguracji będziesz potrzebować kilku rzeczy.

Bardziej szczegółowo

UNIFON podręcznik użytkownika

UNIFON podręcznik użytkownika UNIFON podręcznik użytkownika Spis treści: Instrukcja obsługi programu Unifon...2 Instalacja aplikacji Unifon...3 Korzystanie z aplikacji Unifon...6 Test zakończony sukcesem...9 Test zakończony niepowodzeniem...14

Bardziej szczegółowo

Praca z wynikami w ALOORA

Praca z wynikami w ALOORA AGROLAB GROUP 02-2018 1 / 15 Spis treści Rozdział 1: praca z dwoma widokami wyników... 3 Wyniki według zlecenia... 3 Wyniki według próbki... 3 Modyfikowanie widoków... 3 Wybieranie określonych zleceń lub

Bardziej szczegółowo

instrukcja obsługi programu Neofon

instrukcja obsługi programu Neofon instrukcja obsługi programu Neofon spis treści 1. Pierwsze uruchomienie...2 2. Główne okno aplikacji...3 3. Panel dolny...4 4. Klawiatura numeryczna...5 5. Regulacja głośności...6 6. Książka adresowa...7

Bardziej szczegółowo

Jak przesłać mapę do urządzenia lub na kartę pamięci?

Jak przesłać mapę do urządzenia lub na kartę pamięci? Jak przesłać mapę do urządzenia lub na kartę pamięci? Poniższe instrukcje opisują procedury dla programu MapSource w wersji 6.14.1. Jeśli posiadasz starszą wersję możesz dokonać aktualizacji programu pobierając

Bardziej szczegółowo

Drukarki termosublimacyjne

Drukarki termosublimacyjne INK JET PHOTO IMAGING PREPRESS MEDICAL IMAGING Drukarki termosublimacyjne DS40 DS80 Instrukcja instalacji i ustawienia sterownika drukarki w systemie operacyjnym Windows 2000 i XP Wersja 3.10 Spis treści

Bardziej szczegółowo

Skróty klawiaturowe w systemie Windows 10

Skróty klawiaturowe w systemie Windows 10 Skróty klawiaturowe w systemie Windows 10 Skróty klawiaturowe to klawisze lub kombinacje klawiszy, które zapewniają alternatywny sposób na wykonanie czynności zwykle wykonywanych za pomocą myszy. Kopiowanie,

Bardziej szczegółowo

Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1

Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1 Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1 Slajd 1 Excel Slajd 2 Ogólne informacje Arkusz kalkulacyjny podstawowe narzędzie pracy menadżera Arkusz

Bardziej szczegółowo

RF-graph 1.2 POMOC PROGRAMU

RF-graph 1.2 POMOC PROGRAMU RF-graph 1.2 POMOC PROGRAMU Spis treśći 1. Komunikacja...3 1.1. Połączenie...3 1.2. Rozłączenie...3 1.3. Problemy z połączeniem...3 1.4. Ustawienia transmisji...4 2. Wykresy...4 2.1. Rysowanie siatek...4

Bardziej szczegółowo

AKTYWNY SAMORZĄD. Instrukcja instalacji, aktualizacji i konfiguracji. www.as.tylda.pl

AKTYWNY SAMORZĄD. Instrukcja instalacji, aktualizacji i konfiguracji. www.as.tylda.pl AKTYWNY SAMORZĄD Instrukcja instalacji, aktualizacji i konfiguracji TYLDA Sp. z o.o. 65-001 Zielona Góra ul. Wazów 6a tel. 68 324-24-72 68 325-75-10 www.tylda.pl tylda@tylda.pl wersja 1.0 2013.04.12 2

Bardziej szczegółowo

etrader Pekao Podręcznik użytkownika Strumieniowanie Excel

etrader Pekao Podręcznik użytkownika Strumieniowanie Excel etrader Pekao Podręcznik użytkownika Strumieniowanie Excel Spis treści 1. Opis okna... 3 2. Otwieranie okna... 3 3. Zawartość okna... 4 3.1. Definiowanie listy instrumentów... 4 3.2. Modyfikacja lub usunięcie

Bardziej szczegółowo

Instrukcja aktualizacji oprogramowania (firmware) serwera DIN2 systemu F&Home RADIO.

Instrukcja aktualizacji oprogramowania (firmware) serwera DIN2 systemu F&Home RADIO. Instrukcja aktualizacji oprogramowania (firmware) serwera DIN2 systemu F&Home RADIO. UWAGA! Niniejsza instrukcja opisuje aktualizację oprogramowania serwera metodą podania firmware na pendrive umieszczonym

Bardziej szczegółowo

Spis treści... 2... 4... 7... 8... 10

Spis treści... 2... 4... 7... 8... 10 Spis treści... 2... 4... 7... 8... 10 Czasem, aby zainstalować najnowszą wersję programu Bitdefender należy odinstalować jego poprzednią wersję. Instalacja najnowszej wersji jest zawsze wskazana nowsze

Bardziej szczegółowo

Instrukcja aktualizacji oprogramowania (firmware) serwera DESKTOP 1.0 systemu F&Home RADIO.

Instrukcja aktualizacji oprogramowania (firmware) serwera DESKTOP 1.0 systemu F&Home RADIO. Instrukcja aktualizacji oprogramowania (firmware) serwera DESKTOP 1.0 systemu F&Home RADIO. 1. Upewnij się, że masz serwer w wersji DESKTOP 1.0 jak na zdjęciu powyżej z trzema portami USB na froncie. Opisana

Bardziej szczegółowo

Motorola Phone Tools. Krótkie wprowadzenie

Motorola Phone Tools. Krótkie wprowadzenie Motorola Phone Tools Krótkie wprowadzenie Spis treści Minimalne wymagania... 2 Przed instalacją Motorola Phone Tools... 3 Instalowanie Motorola Phone Tools... 4 Instalacja i konfiguracja urządzenia przenośnego...

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji i obsługi systemu AR4vision (wersja 1.0.0)

Instrukcja instalacji i obsługi systemu AR4vision (wersja 1.0.0) Instrukcja instalacji i obsługi systemu AR4vision (wersja 1.0.0) Wymagania techniczne: Aplikacja Desktop: System operacyjny Windows 10 Kamera internetowa oraz mikrofon Aplikacja Hololens: System operacyjny

Bardziej szczegółowo

Instrukcje dotyczące systemu Windows w przypadku drukarki podłączonej lokalnie

Instrukcje dotyczące systemu Windows w przypadku drukarki podłączonej lokalnie Strona 1 z 6 Połączenia Instrukcje dotyczące systemu Windows w przypadku drukarki podłączonej lokalnie Uwaga: Przy instalowaniu drukarki podłączonej lokalnie, jeśli dysk CD-ROM Oprogramowanie i dokumentacja

Bardziej szczegółowo

Szkolenie dla nauczycieli SP10 w DG Operacje na plikach i folderach, obsługa edytora tekstu ABC. komputera dla nauczyciela. Materiały pomocnicze

Szkolenie dla nauczycieli SP10 w DG Operacje na plikach i folderach, obsługa edytora tekstu ABC. komputera dla nauczyciela. Materiały pomocnicze ABC komputera dla nauczyciela Materiały pomocnicze 1. Czego się nauczysz? Uruchamianie i zamykanie systemu: jak zalogować się do systemu po uruchomieniu komputera, jak tymczasowo zablokować komputer w

Bardziej szczegółowo

Generator CABRILLO program Marka SP7DQR (Instrukcja obsługi)

Generator CABRILLO program Marka SP7DQR (Instrukcja obsługi) Program Generator Cabrillo umożliwia przepisanie logu po zawodach i zapisanie go w formacie Cabrillo lub ADIF. Program nie wymaga instalacji. 1. Uruchamianie programu Przejść do foldera, w którym umieszczono

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 1. PRZEGLĄD APLIKACJI SAFE...

ROZDZIAŁ 1. PRZEGLĄD APLIKACJI SAFE... Spis treści INSTRUKCJA OBSŁUGI SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. PRZEGLĄD APLIKACJI SAFE... 2 1.1. OPIS... 2 1.2. FUNKCJE... 2 1.3. WYMAGANIA SYSTEMU... 2 1.4. ROZPOCZĘCIE UŻYTKOWANIA... 3 1.4.1. PRACA Z BRAMOFONEM...

Bardziej szczegółowo

Sekretne menu Start. Przycisk pulpitu

Sekretne menu Start. Przycisk pulpitu Nieco mniej znane rozwiązania. {reklama-artykul} Systemy Windows od zawsze posiadały ukryte i mniej oczywiste funkcje. Nie inaczej jest w przypadku Windows 10, który kontynuuje ten trend. Poniżej wymieniamy

Bardziej szczegółowo

DWM-157. Modem USB HSPA+ Podręcznik użytkownika

DWM-157. Modem USB HSPA+ Podręcznik użytkownika DWM-157 Modem USB HSPA+ Podręcznik użytkownika Spis treści Podstawowe funkcje modemu D-Link DWM-157... 3 Połączenie z Internetem... 7 Wiadomości SMS... 7 Kontakty..... 9 Krótkie Kody (USSD)... 10 Opcje...

Bardziej szczegółowo

Instalacja protokołu PPPoE

Instalacja protokołu PPPoE Instalacja protokołu PPPoE Uruchomienie PPPoE w systemie Windows XP za pomocą wbudowanego kreatora Uruchomienie PPPoE w systemach z rodziny Windows 98 Instrukcja oparta na powszechnie dostępnych w Internecie

Bardziej szczegółowo

SMS-8010. SMS telefon. Umożliwia łatwe i szybkie wysyłanie wiadomości SMS...

SMS-8010. SMS telefon. Umożliwia łatwe i szybkie wysyłanie wiadomości SMS... SMS-8010 SMS telefon Umożliwia łatwe i szybkie wysyłanie wiadomości SMS... Spis treści: 1. Główne funkcje telefonu SMS-8010?... 3 2. Instalacja... 4 3. Ustawianie daty i czasu... 4 4. Rozmowy telefoniczne...

Bardziej szczegółowo

Instrukcja użytkownika

Instrukcja użytkownika Instrukcja użytkownika ul. Zawalna 1/5 51-118 Wrocław e-mail: biuro@innotechtion.pl www.innotechtion.pl Spis treści 1 Instalacja oprogramowania SMS Studio...2 2 Pierwsze uruchomienie... 4 2.1 Rejestracja...

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PLATFORMIE SZKOLENIOWEJ

PRZEWODNIK PO PLATFORMIE SZKOLENIOWEJ PRZEWODNIK PO PLATFORMIE SZKOLENIOWEJ I Logowanie i korzystanie z platformy Aby zalogować się do platformy należy: 1. Wejść na stronę internetową: http://elearning.profesja.bialystok.pl/ - adres pełnej

Bardziej szczegółowo

11. Rozwiązywanie problemów

11. Rozwiązywanie problemów 11. Rozwiązywanie problemów Ćwiczenia zawarte w tym rozdziale pokaŝą, jak rozwiązywać niektóre z problemów, jakie mogą pojawić się podczas pracy z komputerem. Windows XP został wyposaŝony w kilka mechanizmów

Bardziej szczegółowo

Instrukcja EQU Kantech

Instrukcja EQU Kantech Instrukcja EQU Kantech Pobranie konfiguracji Konfiguracje Kantecha do IFTER EQU pobieramy za pomocą opcji we właściwościach integracji Kantech wskazując lokalizacje katalogu..\data\kantech. Po wskazaniu

Bardziej szczegółowo

2014 Electronics For Imaging. Informacje zawarte w niniejszej publikacji podlegają postanowieniom opisanym w dokumencie Uwagi prawne dotyczącym tego

2014 Electronics For Imaging. Informacje zawarte w niniejszej publikacji podlegają postanowieniom opisanym w dokumencie Uwagi prawne dotyczącym tego 2014 Electronics For Imaging. Informacje zawarte w niniejszej publikacji podlegają postanowieniom opisanym w dokumencie Uwagi prawne dotyczącym tego produktu. 23 czerwca 2014 Spis treści 3 Spis treści...5

Bardziej szczegółowo

Instrukcja wprowadzania graficznych harmonogramów pracy w SZOI Wg stanu na 21.06.2010 r.

Instrukcja wprowadzania graficznych harmonogramów pracy w SZOI Wg stanu na 21.06.2010 r. Instrukcja wprowadzania graficznych harmonogramów pracy w SZOI Wg stanu na 21.06.2010 r. W systemie SZOI została wprowadzona nowa funkcjonalność umożliwiająca tworzenie graficznych harmonogramów pracy.

Bardziej szczegółowo

Podręcznik Użytkownika aplikacji iplus manager CDMA

Podręcznik Użytkownika aplikacji iplus manager CDMA Podręcznik Użytkownika aplikacji iplus manager CDMA iplus CDMA wita w świecie internetu! iplus CDMA to nowy wymiar internetu w Plusie. Połączenie zalet internetu mobilnego i stacjonarnego. Łącz się z siecią

Bardziej szczegółowo

Usługi Informatyczne "SZANSA" - Gabriela Ciszyńska-Matuszek ul. Świerkowa 25, Bielsko-Biała

Usługi Informatyczne SZANSA - Gabriela Ciszyńska-Matuszek ul. Świerkowa 25, Bielsko-Biała Usługi Informatyczne "SZANSA" - Gabriela Ciszyńska-Matuszek ul. Świerkowa 25, 43-305 Bielsko-Biała NIP 937-22-97-52 tel. +48 33 488 89 39 zwcad@zwcad.pl www.zwcad.pl Aplikacja do rysowania wykresów i oznaczania

Bardziej szczegółowo

1. Opis okna podstawowego programu TPrezenter.

1. Opis okna podstawowego programu TPrezenter. OPIS PROGRAMU TPREZENTER. Program TPrezenter przeznaczony jest do pełnej graficznej prezentacji danych bieżących lub archiwalnych dla systemów serii AL154. Umożliwia wygodną i dokładną analizę na monitorze

Bardziej szczegółowo

Automatyzowanie zadan przy uz yciu makr języka Visual Basic

Automatyzowanie zadan przy uz yciu makr języka Visual Basic Automatyzowanie zadan przy uz yciu makr języka Visual Basic Jeśli użytkownik nie korzystał nigdy z makr, nie powinien się zniechęcać. Makro jest po prostu zarejestrowanym zestawem naciśnięć klawiszy i

Bardziej szczegółowo

Zgrywus dla Windows v 1.12

Zgrywus dla Windows v 1.12 Zgrywus dla Windows v 1.12 Spis treści. 1. Instalacja programu. 2 2. Pierwsze uruchomienie programu.. 3 2.1. Opcje programu 5 2.2. Historia zdarzeń 7 2.3. Opisy nadajników. 8 2.4. Ustawienia zaawansowane...

Bardziej szczegółowo

S P I S T R E Ś C I. Instrukcja obsługi

S P I S T R E Ś C I. Instrukcja obsługi S P I S T R E Ś C I Instrukcja obsługi 1. Podstawowe informacje o programie.................................................................................... 2 2. Instalacja programu.....................................................................................................

Bardziej szczegółowo

w w w. m o f e m a. c o m

w w w. m o f e m a. c o m v.23/08/2016 INSTRUKCJA OPROGRAMOWANIA ZuzaGraph, rejestruje skurcze mięśnia macicy wersja - (KTG) Przenośne bezinwazyjne urządzenie do monitorowania parametrów przebiegu ciąży w w w. m o f e m a. c o

Bardziej szczegółowo

Synchronizator plików (SSC) - dokumentacja

Synchronizator plików (SSC) - dokumentacja SZARP http://www.szarp.org Synchronizator plików (SSC) - dokumentacja Wersja pliku: $Id: ssc.sgml 4420 2007-09-18 11:19:02Z schylek$ > 1. Witamy w programie SSC Synchronizator plików (SZARP Sync Client,

Bardziej szczegółowo

Podręcznik użytkownika

Podręcznik użytkownika Podręcznik użytkownika Moduł kliencki Kodak Asset Management Software Stan i ustawienia zasobów... 1 Menu Stan zasobów... 2 Menu Ustawienia zasobów... 3 Obsługa alertów... 7 Komunikaty zarządzania zasobami...

Bardziej szczegółowo

Aktualizacja oprogramowania sprzętowego przekaźnika bezprzewodowego WT 7

Aktualizacja oprogramowania sprzętowego przekaźnika bezprzewodowego WT 7 Aktualizacja oprogramowania sprzętowego przekaźnika bezprzewodowego WT 7 Dziękujemy za wybór produktu Nikon. W tej instrukcji opisano sposób aktualizacji oprogramowania sprzętowego przekaźnika bezprzewodowego

Bardziej szczegółowo

Przełącznik KVM USB. Przełącznik KVM USB z obsługą sygnału audio i 2 portami. Przełącznik KVM USB z obsługą sygnału audio i 4 portami

Przełącznik KVM USB. Przełącznik KVM USB z obsługą sygnału audio i 2 portami. Przełącznik KVM USB z obsługą sygnału audio i 4 portami Przełącznik KVM USB Przełącznik KVM USB z obsługą sygnału audio i 2 portami Przełącznik KVM USB z obsługą sygnału audio i 4 portami Instrukcja obsługi DS-11403 (2 porty) DS-12402 (4 porty) 1 UWAGA Urządzenie

Bardziej szczegółowo

Samsung Universal Print Driver Podręcznik użytkownika

Samsung Universal Print Driver Podręcznik użytkownika Samsung Universal Print Driver Podręcznik użytkownika wyobraź sobie możliwości Copyright 2009 Samsung Electronics Co., Ltd. Wszelkie prawa zastrzeżone. Ten podręcznik administratora dostarczono tylko w

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi programu PLOMP PLUS FM

Instrukcja obsługi programu PLOMP PLUS FM Instrukcja obsługi programu PLOMP PLUS FM Edata Polska Sp. z o.o. ul. Puławska 314 02-819 Warszawa Tel 22 545-32-40 Fax 22 678-60-29 biuro@edatapolska.pl Ver 1.04 Aplikacja PLOMP PLUS FM przeznaczona jest

Bardziej szczegółowo

MultiTool instrukcja użytkownika 2010 SFAR

MultiTool instrukcja użytkownika 2010 SFAR MultiTool instrukcja użytkownika 2010 SFAR Tytuł dokumentu: MultiTool instrukcja użytkownika Wersja dokumentu: V1.0 Data: 21.06.2010 Wersja urządzenia którego dotyczy dokumentacja: MultiTool ver. 1.00

Bardziej szczegółowo

Instrukcja konfiguracji połączenia PPPoE w Windows XP

Instrukcja konfiguracji połączenia PPPoE w Windows XP Instrukcja konfiguracji połączenia PPPoE w Windows XP Dział techniczny Inter-Reh 1. Klikamy na przycisk Start i z rozwiniętego menu wybieramy Panel sterowania 2. Otworzy się okno Panel sterowania, w oknie

Bardziej szczegółowo

Temat: Organizacja skoroszytów i arkuszy

Temat: Organizacja skoroszytów i arkuszy Temat: Organizacja skoroszytów i arkuszy Podstawowe informacje o skoroszycie Excel jest najczęściej wykorzystywany do tworzenia skoroszytów. Skoroszyt jest zbiorem informacji, które są przechowywane w

Bardziej szczegółowo

Przed skonfigurowaniem tego ustawienia należy skonfigurować adres IP urządzenia.

Przed skonfigurowaniem tego ustawienia należy skonfigurować adres IP urządzenia. Korzystanie z Usług internetowych podczas skanowania sieciowego (dotyczy systemu Windows Vista z dodatkiem SP2 lub nowszym oraz systemu Windows 7 i Windows 8) Protokół Usług internetowych umożliwia użytkownikom

Bardziej szczegółowo

Program APEK Użytkownik Instrukcja użytkownika

Program APEK Użytkownik Instrukcja użytkownika Program APEK Użytkownik Instrukcja użytkownika http://www.apek.pl e-mail. Biuro@apek.pl tel. 022 6447970 Systemy monitorowania programem APEK Użytkownik. 1.1 Wiadomości wstępne: Podgląd danych i ustawianie.

Bardziej szczegółowo

Minimalna wspierana wersja systemu Android to 2.3.3 zalecana 4.0. Ta dokumentacja została wykonana na telefonie HUAWEI ASCEND P7 z Android 4.

Minimalna wspierana wersja systemu Android to 2.3.3 zalecana 4.0. Ta dokumentacja została wykonana na telefonie HUAWEI ASCEND P7 z Android 4. Dokumentacja dla Scandroid. Minimalna wspierana wersja systemu Android to 2.3.3 zalecana 4.0. Ta dokumentacja została wykonana na telefonie HUAWEI ASCEND P7 z Android 4. Scandroid to aplikacja przeznaczona

Bardziej szczegółowo

Radio kieszonkowe Sangean DT-250

Radio kieszonkowe Sangean DT-250 Radio kieszonkowe Sangean DT-250 Instrukcja obsługi Nr produktu: 343718 Instrukcja obsługi radia kieszonkowego DT-250 2 pasma AM/FM stereo, tuner PLL Przyciski 1. Wtyk słuchawek/anteny Aby polepszyć odbiór

Bardziej szczegółowo

Kopiowanie, przenoszenie plików i folderów

Kopiowanie, przenoszenie plików i folderów Kopiowanie, przenoszenie plików i folderów Pliki i foldery znajdujące się na dysku można kopiować lub przenosić zarówno w ramach jednego dysku jak i między różnymi nośnikami (np. pendrive, karta pamięci,

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi. Karta video USB + program DVR-USB/8F. Dane techniczne oraz treść poniższej instrukcji mogą ulec zmianie bez uprzedzenia.

Instrukcja obsługi. Karta video USB + program DVR-USB/8F. Dane techniczne oraz treść poniższej instrukcji mogą ulec zmianie bez uprzedzenia. Instrukcja obsługi Karta video USB + program DVR-USB/8F Dane techniczne oraz treść poniższej instrukcji mogą ulec zmianie bez uprzedzenia. Spis treści 1. Wprowadzenie...3 1.1. Opis...3 1.2. Wymagania systemowe...5

Bardziej szczegółowo

Expo Composer. www.doittechnology.pl 1. Garncarska 5 70-377 Szczecin tel.: +48 91 404 09 24 e-mail: info@doittechnology.pl. Dokumentacja użytkownika

Expo Composer. www.doittechnology.pl 1. Garncarska 5 70-377 Szczecin tel.: +48 91 404 09 24 e-mail: info@doittechnology.pl. Dokumentacja użytkownika Expo Composer Dokumentacja użytkownika Wersja 1.0 www.doittechnology.pl 1 SPIS TREŚCI 1. O PROGRAMIE... 3 Wstęp... 3 Wymagania systemowe... 3 Licencjonowanie... 3 2. PIERWSZE KROKI Z Expo Composer... 4

Bardziej szczegółowo

OPIS PROGRAMU APEK MULTIPLEKSER RX03

OPIS PROGRAMU APEK MULTIPLEKSER RX03 OPIS PROGRAMU APEK MULTIPLEKSER RX03 wer.2.3.3.9 - Program współpracuje z dwoma typami systemów pomiarowych AL154: multiplekserami M1.. lub RX.. oraz interfejsami DA.. - Wymagany system operacyjny: WIN

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA OBSŁUGI V-TERMU LYONESS.

INSTRUKCJA OBSŁUGI V-TERMU LYONESS. INSTRUKCJA OBSŁUGI V-TERMU LYONESS Uruchomienie programu V-Term Lyoness jest interfejsem bazującym na stronie internetowej, który można uruchomić bezpośrednio w przeglądarce internetowej, bez potrzeby

Bardziej szczegółowo

Rozdział 2. Konfiguracja środowiska pracy uŝytkownika

Rozdział 2. Konfiguracja środowiska pracy uŝytkownika Rozdział 2. Konfiguracja środowiska pracy uŝytkownika Ćwiczenia zawarte w tym rozdziale pozwolą na dostosowanie pulpitu i menu Start do indywidualnych potrzeb uŝytkownika. Środowisko graficzne systemu

Bardziej szczegółowo

Co nowego w programie GM EPC

Co nowego w programie GM EPC Co nowego w programie GM EPC Nawigacja graficzna Program GM EPC następnej generacji posiada szereg nowych funkcji, dzięki którym wyszukiwanie właściwej części jest szybsze i łatwiejsze. Aby uzyskać szczegółowe

Bardziej szczegółowo

Instrukcja redaktora strony

Instrukcja redaktora strony Warszawa 14.02.2011 Instrukcja redaktora strony http://przedszkole198.edu.pl wersja: 1.1 1. Zasady ogólne 1.1. Elementy formularza do wprowadzania treści Wyróżniamy następujące elementy do wprowadzania

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji oprogramowania Flow!Works na komputerze z systemem Windows 7

Instrukcja instalacji oprogramowania Flow!Works na komputerze z systemem Windows 7 Instrukcja instalacji oprogramowania Flow!Works na komputerze z systemem Windows 7 W celu zainstalowania oprogramowania należy: 1. Wyłączyć kontrolę konta użytkownika: Uwaga! Pominięcie tego kroku spowoduje

Bardziej szczegółowo

Zawartość. Wstęp. Moduł Rozbiórki. Wstęp Instalacja Konfiguracja Uruchomienie i praca z raportem... 6

Zawartość. Wstęp. Moduł Rozbiórki. Wstęp Instalacja Konfiguracja Uruchomienie i praca z raportem... 6 Zawartość Wstęp... 1 Instalacja... 2 Konfiguracja... 2 Uruchomienie i praca z raportem... 6 Wstęp Rozwiązanie przygotowane z myślą o użytkownikach którzy potrzebują narzędzie do podziału, rozkładu, rozbiórki

Bardziej szczegółowo

Fragment tekstu zakończony twardym enterem, traktowany przez edytor tekstu jako jedna nierozerwalna całość.

Fragment tekstu zakończony twardym enterem, traktowany przez edytor tekstu jako jedna nierozerwalna całość. Formatowanie akapitu Fragment tekstu zakończony twardym enterem, traktowany przez edytor tekstu jako jedna nierozerwalna całość. Przy formatowaniu znaków obowiązywała zasada, że zawsze przez rozpoczęciem

Bardziej szczegółowo

Instalowanie dodatku Message Broadcasting

Instalowanie dodatku Message Broadcasting Message Broadcasting Message Broadcasting jest dodatkiem dla EasyMP Monitor. Dodatek ten umożliwia użytkownikom o uprawnieniach administratora wysyłanie wiadomości i ogłoszeń do jednego lub więcej projektorów

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ A PIERWSZE KROKI Z KOMPUTEREM

CZĘŚĆ A PIERWSZE KROKI Z KOMPUTEREM CZĘŚĆ A PIERWSZE KROKI Z KOMPUTEREM 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE PC to skrót od nazwy Komputer Osobisty (z ang. personal computer). Elementy komputera można podzielić na dwie ogólne kategorie: sprzęt - fizyczne

Bardziej szczegółowo

2017 Electronics For Imaging, Inc. Informacje zawarte w niniejszej publikacji podlegają postanowieniom opisanym w dokumencie Uwagi prawne dotyczącym

2017 Electronics For Imaging, Inc. Informacje zawarte w niniejszej publikacji podlegają postanowieniom opisanym w dokumencie Uwagi prawne dotyczącym 2017 Electronics For Imaging, Inc. Informacje zawarte w niniejszej publikacji podlegają postanowieniom opisanym w dokumencie Uwagi prawne dotyczącym tego produktu. 17 kwietnia 2017 Spis treści 3 Spis treści...5

Bardziej szczegółowo