Ogólnoświatowa baza danych elektronicznych map nawigacyjnych WEND dla potrzeb systemu ECDIS
|
|
- Seweryn Grzybowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Rozdział 13 Ogólnoświatowa baza danych elektronicznych map nawigacyjnych WEND dla potrzeb systemu ECDIS Streszczenie. Niniejszy rozdział poświęcony jest ogólnoświatowej bazie danych elektronicznych map nawigacyjnych WEND (Worldwide Electronic Navigational Chart Database) tworzonej dla potrzeb systemu ECDIS (Electronic Chart Display and Information System). Przybliżono w nim problemy związane z tworzeniem i standaryzacją systemu map elektronicznych, które zrodziły potrzebę tworzenia wiarygodnej, międzynarodowej bazy danych pokrywającej swym zasięgiem wszystkie morza i oceany oraz instytucji monitorującej jej użytkowanie pod kątem technicznym, organizacyjnym, administracyjnym i prawno-finansowym. Zaprezentowano podstawowe zadania, które międzynarodowa społeczność hydrograficzna, skupiona w IHO (International Hydrographic Organization), powierzyła komitetowi WEND, zwłaszcza jego wysiłki zmierzające do utworzenia sieci regionalnych ośrodków tworzenia map elektronicznych RENC (Regional ENC Coodinating Centers). 1 Wstęp Szybki technologiczny postęp w dziedzinie automatyki, elektroniki i informatyki, a zwłaszcza osiągnięcia w zakresie gromadzenia, przetwarzania, przesyłania i zobrazowania informacji powodują, iż na naszych oczach dokonuje się prawdziwa rewolucja informacyjno-technologiczna. Problemy z nią związane nie dotyczą wyłącznie wybranych dziedzin, jak: kartografia, geodezja, transport czy nawigacja morska. Jest to zjawisko powszechne we współczesnej nauce i technice. Jesteśmy świadkami powstawania nie tylko nowej dziedziny nauki i techniki, ale również nowego sposobu obserwacji i rozumienia otaczającego nas świata. Technologia systemów informacji geograficznej GIS (Geographical Information Systems) otwiera przed nami nowe możliwości poznania złożonych relacji pomiędzy zjawiskami i procesami rejestrowanymi przez zespoły ekspertów, na ogół wąsko wyspecjalizowane, z zakresu dyscyplin przyrodniczych, technicznych oraz społeczno-ekonomicznych. Stwarza jednocześnie nadzieję na połączenie szczegółowego spojrzenia specjalisty-analityka dzielącego rzeczywistość na części z syntetycznym podejściem generalisty, zapewniającym wgląd w całość, która stanowi znacznie wyższą jakość niż suma tworzących ją części składowych [4]. Adam Weintrit, Krzysztof Stawicki Akademia Morska w Gdyni, Katedra Nawigacji, al. Jana Pawła II 3, Gdynia, Polska weintrit@am.gdynia.pl, stawik@klif.am.gdynia.pl
2 A. Weintrit, K. Stawicki Technologia GIS przeniesiona na grunt nawigacji morskiej tworzy podwaliny systemów obrazowania elektronicznych map i informacji nawigacyjnych ECDIS, które nadają jej nowy wymiar. Rozwiązują one ważny z punktu widzenia bezpieczeństwa żeglugi problem prezentacji na wspólnym ekranie obrazu sytuacji nawodnej uzyskanej za pomocą radaru, sytuacji topograficzno-batymetrycznej zawartej na mapie oraz informacji pozycyjnej pochodzącej z nawigacyjnych systemów pozycyjnych, w tym przede wszystkim systemów satelitarnych, gwarantujących dużą dokładność. Należy podkreślić, iż GIS to narzędzia znacznie bardziej złożone, dynamiczne w swym charakterze i funkcjonalnie bogatsze niż systemy przeznaczone do komputerowej produkcji map. ECDIS, podobnie jak każdy system GIS, to nie tylko hardware ale także baza danych zarówno geometrycznych, jak i opisowych, które muszą być sprawnie aktualizowane, zarządzane i analizowane w sposób, który zapewnia uzyskanie znaczących informacji utrwalanych w postaci statycznych map (kartowanie), obrazów procesów i zjawisk (monitoring), a także ich prognoz oraz rekonstrukcji (modelowania). GIS to również organizacyjne ramy instytucji odpowiedzialnych za funkcjonowanie systemu, w tym baz danych, oraz tworzący je ludzie, definiujący sposoby ich racjonalnego wykorzystania. Mimo olbrzymiego wysiłku intelektualnego tysięcy ludzi zaangażowanych w rozwój systemów ECDIS, nadal istnieją jeszcze przeszkody na drodze do pełnego wprowadzenia w życie tej nowoczesnej koncepcji. Wiele problemów wymaga międzynarodowych rozwiązań, np. problemy organizacyjno-technologiczne związane z tworzeniem ogólnoświatowej bazy danych WEND Worldwide Electronic Nautical Chart Database [2] oraz ustanowieniem regionalnych ośrodków koordynacyjnych tworzenia map elektronicznych RENC (Regional ENC Coodinating Centers). Jednak białych plam naukowo-badawczych oraz organizacyjno-technologicznych, zdaniem autorów, pozostało już w sumie niewiele. Jest oczywiste, że przyjęcie nowego systemu nawigacyjnego w światowej żegludze nie może zostać zrealizowane natychmiast i jednocześnie przez wszystkie państwa uprawiające żeglugę morską. Wprowadzenie w życie wszystkich aspektów nowego systemu wymaga bowiem wprowadzenia wielu zmian, które są zarówno czasochłonne jak i kosztowne. Chodzi tu przede wszystkim o zmiany w wyposażeniu technicznym statków, biur hydrograficznych, służb kontroli ruchu, koordynujących stacji brzegowych, utworzenie nowych podsystemów zgodnie z uzgodnionymi międzynarodowo schematami organizacyjno-funkcjonalnymi systemu, a zwłaszcza utworzenie pełnej, ogólnoświatowej bazy danych dla potrzeb systemu ECDIS oraz przeprowadzenia daleko idących zmian w szkoleniu kadry oficerskiej [5]. 2 Proces międzynarodowej standaryzacji systemu ECDIS Jeszcze do niedawna pojęcie morskiej mapy nawigacyjnej kojarzyło się wyłącznie z tradycyjnymi mapami papierowymi, obecnie coraz częściej nazywanymi mapami standardowymi SNC (Standard Navigational Charts). Idea wprowadzenia elektronicznej mapy nawigacyjnej ENC (Electronic Navigational Chart), tj. zastąpienia konwencjonalnej mapy morskiej mapą cyfrową, pojawiła się na początku lat osiemdziesiątych XX w. i od tego czasu obserwowany jest jej dynamiczny rozwój. Należy podkreślić, iż od początku istnienia tej idei, elektroniczna mapa nawigacyjna kojarzona była z czymś więcej niż tylko obrazem konwencjonalnej mapy przedstawionym na ekranie monitora, co potrafiono już robić z powodzeniem w latach sześćdziesiątych. Traktowano ją jako zestaw danych wyjściowych zintegrowanego systemu nawigacyjno-informacyjnego [2], [4]. 134
3 Ogólnoświatowa baza danych elektronicznych map nawigacyjnych WEND dla potrzeb systemu ECDIS O ile początkowo, nawet jeszcze na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia, rozumienie mapy elektronicznej było dosyć płynne, niejednoznaczne i zależało w dużej mierze od wiedzy i wyobraźni wypowiadającego [2], o tyle dzisiaj nie ma już miejsca na taką dowolność. Najważniejsze pojęcia, w tym ECDIS oraz ENC, zostały ściśle zdefiniowane w oficjalnych dokumentach Międzynarodowej Organizacji Morskiej IMO oraz innych agend i organizacji z nią współpracujących, m.in. IHO, IEC, ISO, IALA, CIRM, CCIR, INMARSAT, RTCM tworząc podwaliny najbardziej złożonego i zaawansowanego technologicznie systemu nawigacyjnego przełomu XX i XXI wieku. Przyjętą wstępnie nazwę dla tego systemu - ECDIS (Electronic Chart DIsplay System), szybko rozbudowano dodając kolejne słowo Information (pozostawiając jednak ten sam akronim), znacznie rozszerzające dotychczasowe znaczenie systemu. W ten sposób powstał nawigacyjny system informacyjny ECDIS (Electronic Chart Display and Information System). Należy podkreślić, iż system ECDIS od początku projektowany był z dużym rozmachem i do dzisiaj pozostaje jednym z nielicznych zastosowań systemów GIS wprowadzonych na poziomie globalnym (międzynarodowy projekt, ogólnoświatowa baza danych, globalne wykorzystanie, międzynarodowe standardy techniczno-eksploatacyjne). Wypracowane międzynarodowe regulacje prawne oraz normy techniczno-eksploatacyjne dla systemów ECDIS wprowadzają porządek na dynamicznie rozwijającym się rynku map elektronicznych. Proces ten, trwający już blisko 20 lat jest niemal zakończony. Obecnie trwają prace zmierzające do powstania ogólnoświatowego katalogu map morskich: zarówno elektronicznych ENC, rastrowych RNC jak i papierowych SNC [1]. Mapy elektroniczne i związane z nimi systemy ECDIS, to już nie przyszłość, lecz teraźniejszość nawigacji morskiej i to poparta aktami prawnymi najwyższego rzędu; wystarczy wymienić międzynarodowe konwencje SOLAS i STCW. 2.1 System ECDIS - podstawowe definicje W celu właściwego zrozumienia tematu niezwykle ważne jest wyjaśnienie pojęcia ECDIS i roli, jaką odgrywa w tym systemie mapa cyfrowa, nazwana elektroniczną mapą nawigacyjną. Zamieszczone poniżej definicje pochodzą z przyjętej w 1995 roku przez Międzynarodową Organizację Morską Rezolucji A.817/19 Performance Standards for Electronic Chart Display and Information Systems (ECDIS), zmodyfikowanej w dużym stopniu w 2006 roku, a także dokumentów IHO, IEC, ISO. System obrazowania elektronicznych map i informacji nawigacyjnych ECDIS oznacza nawigacyjny system informacyjny, który wraz z odpowiednimi urządzeniami rezerwowymi (back-up arrangements) może być uznany za odpowiadający aktualnym mapom wymaganym przez prawidło V/19 i V/27 Konwencji SOLAS 1974 przez wyświetlanie wybranych informacji z systemowej elektronicznej mapy nawigacyjnej SENC wraz z informacją pozycyjną pochodzącą z nawigacyjnych czujników pomiarowych oraz przez wyświetlanie dodatkowych informacji związanych z nawigacją, w celu wspierania nawigatora w planowaniu i kontroli trasy. Elektroniczna mapa nawigacyjna ENC (Electronic Navigational Chart) oznacza bazę danych, znormalizowaną pod względem zawartości, struktury i formatu, wydawaną do stosowania z ECDIS przez biura hydrograficzne upoważnione przez rząd. ENC zawiera wszelkie informacje zamieszczane na mapach niezbędne do bezpiecznej nawigacji i może zawierać informacje uzupełniające do informacji zawartych na mapie papierowej (np. locję), uznane za niezbędne do prowadzenia bezpiecznej nawigacji. Geodezyjną podstawę odniesienia stanowi układ WGS
4 A. Weintrit, K. Stawicki Zawartość, struktura i format ENC są określone w dokumentach IHO S-52 oraz S-57, łącznie ze specyfikacją związanego z ENC oprogramowania. Satelita ENC + ECDIS Poprawki SENC Zobrazowanie map elektronicznych INMARSAT CES/NCS Transmisja na fali HF RENC np. IC-ENC, PRIMAR-STAVANGER Poprawki do ENC Regionalny Ośrodek ENCDB Regionalny Ośrodek ENCDB ENCD Oficjalna baza danych ECDB ENCD Oficjalna baza danych ECDB ENCD Oficjalna baza danych ECDB Legenda: plyta CD lub inny środek TELECOM Biura Hydrograficzna - źródlo danych Rys. 1. System tworzenia, dystrybucji i aktualizacji baz danych elektronicznych map nawigacyjnych (ENC) oparty na regionalnych ośrodkach RENC Utworzenie ogólnoświatowej bazy danych map wektorowych zapewniającej pełne pokrycie większości akwenów morskich pozostanie jeszcze przez wiele lat zadaniem niewykonalnym, na co składają się przede wszystkim względy organizacyjne i ekonomiczno-finansowe. Należy więc przyjąć, że koegzystencja baz danych wektorowych i znacznie prostszych rastrowych wykorzystujących wspólny hardware jest rozwiązaniem, które będzie dominowało w najbliższej przewidywalnej przyszłości. ECDIS RNC Baza danych ENC RNC ENC RNC ENC ENC RNC ENC Rys. 2. Podwójne zasilanie systemu ECDIS mapami rastrowymi RNC (Raster Navigational Charts) oraz wektorowymi ENC (Electronic Navigational Charts) 136
5 Ogólnoświatowa baza danych elektronicznych map nawigacyjnych WEND dla potrzeb systemu ECDIS 2.2 Części składowe systemu ECDIS Pełny system ECDIS tworzą trzy zasadnicze części składowe: hardware (oprzyrządowanie, komputery, monitory, złącza), system oprogramowania nawigacyjnego (software) umożliwiający eksploatację cyfrowej bazy danych wraz z odpowiednimi zabezpieczeniami licencyjnymi oraz, co najistotniejsze, oficjalne cyfrowe bazy danych dostępne w wektorowym formacie S-57 - elektroniczne mapy nawigacyjne ENC wraz z regularnym serwisem aktualizującym. Jeżeli system uzyska certyfikację w zakresie hardware'u i software'u to może być on uznany za kompletny ECDIS, lecz jedynie w przypadku wykorzystywania w codziennej eksploatacji na statku odpowiedniej standaryzowanej i na bieżąco aktualizowanej bazy danych ENC. Wiadomo, że do momentu uzyskania wystarczającego pokrycia map wektorowych ENC większości akwenów morskich świata i utworzenia ogólnoświatowej oficjalnej bazy danych map elektronicznych WEND musi upłynąć jeszcze sporo czasu. Uwzględniając ten fakt stworzono możliwość wykorzystania map rastrowych RNC, głównie brytyjskich map ARCS (Admiralty Raster Chart Service), na obszarach, dla których nie ma jeszcze pokrycia mapami wektorowymi w formacie S-57. Istnieje jednak wymóg, by dla obszarów, gdzie używane będą mapy rastrowe, np. brytyjskie ARCS, czy amerykańskie NDI lub BSB, statek posiadał odpowiedni zestaw uaktualnianych na bieżąco map papierowych. Zgodnie rezolucją IMO A.817/19, kiedy system ECDIS działa w trybie RCDS (Raster Chart Display System), urządzenia ECDIS powinny być używane razem z odpowiednimi foliałami uaktualnionych map papierowych. Dla użytkowników mniej złożonych systemów ECS (Electronic Chart Systems), którzy nie wymagają pełnej gamy możliwości funkcyjnych systemu ECDIS zgodnych ze standardem IMO, oferowany serwis ARCS jest już dziś zadawalającym (tanim) rozwiązaniem problemu map cyfrowych i ich aktualizacji. 2.3 Mapy rastrowe i wektorowe Należy rozróżnić pliki rastrowe i pliki wektorowe. W pierwszych granice lub odpowiadająca im informacja są definiowane jako ciąg elementów graficznych (pikseli) w regularnej siatce, w której są zapisane określone wartości, w drugich linie i granice między obszarami są definiowane przez zbiór punktów i ich połączenia - wektory, stąd ich nazwa. Poprzez skanowanie głównych elementów wykorzystywanych przy produkcji map papierowych tworzy się bazę danych rastrowych stanowiącą zbiór elementów graficznych (pikseli). W tym rozumieniu mapa rastrowa jest zeskanowanym obrazem mapy papierowej. Tym samym, na tego typu obrazie żaden z jego elementów nie może być rozpoznawalny przez system informacyjny. Na mapie elektronicznej (wektorowej) każdemu obiektowi przypisane są wartości cyfrowe, które tworzą dane wektorowe. Dzięki tym danym system jest w stanie zidentyfikować każdy z obiektów, umieścić go we właściwej pozycji oraz nadać mu przypisane atrybutami własności. Pełna informacja o każdym obiekcie może być udostępniana z bazy danych i zmieniana w razie konieczności. Format wektorowy przechowuje wszystkie informacje z mapy: liczby, tekst, topografię, batymetrię, oznakowanie nawigacyjne, znaki lądowe w osobnych zbiorach danych, zwanych warstwami (layers). Warstwy po przetworzeniu przez procesor i naniesieniu na ekran dają całościowy obraz mapy elektronicznej. Format taki, w przeciwieństwie do formatu rastrowego, oferuje łatwy dostęp do każdego obiektu mapy (izobata, pława, linia brzegowa itd.), co jest istotne w aspekcie późniejszej jej korekty, oraz umożliwia użytkownikowi elastyczny dobór i selekcję treści mapy. Mapa w formacie rastrowym z kolei jest łatwiejsza w przygotowaniu. Jako wierna kopia mapy papierowej, zachowująca 137
6 A. Weintrit, K. Stawicki dokładnie jej szczegóły oraz kolorystykę, doskonale znana jest użytkownikowi. Co nie jest bez znaczenia. Natomiast wadą jej jest całkowity brak możliwości selekcji prezentowanych danych oraz prymitywny sposób, w jaki poddaje się technice zoom. Niewątpliwie mapa rastrowa RNC odegrała znaczącą rolę w ewolucji morskich map nawigacyjnych, jednak trzeba przyznać, że znacznie ustępuje ona technologicznie oraz potencjałem możliwości wprowadzanym mapom wektorowym ENC. Standard danych System przeznaczenia ECDIS Aktualizacja danych Oficjalny, regularny serwis poprawek Status Oficjalne mapy ENC* ) IHO S-57 edycja 3.1 Brak regularnej korekty Źródlo danych Biuro Hydrograficzne Inny system Typ danych wektorowe Inny Inne Baza danych Inne rastrowe Inny Biuro hydrograficzne Inny system IHO S-61 Brak regularnej korekty ENC * ) - Electronic Navigational Charts RNC** ) - Raster Navigational Charts RCDS Oficjalny, regularny serwis poprawek Oficjalna mapa RNC** ) Rys. 3. Klasyfikacja baz danych aspirujących do miana elektronicznych map nawigacyjnych ENC oraz rastrowych map nawigacyjnych RNC [5] 3 Ogólnoświatowa baza danych map elektronicznych WEND Mimo wielu trudności idea systemu ECDIS oraz związanych z nim elektronicznych map nawigacyjnych ENC bardzo szybko urzeczywistnia się [2], [4]. W biurach hydrograficznych większości państw morskich powstają bazy danych map wektorowych zgodne z przyjętymi standardami. Od kilku lat mapy takie powstają również w Biurze Hydrograficznym Marynarki Wojennej [3], które wraz z kilkunastoma innymi europejskimi biurami hydrograficznymi utworzyło pierwszą na świecie regionalną bazę danych RENC (Regional ENC Coordinating Centre) w ośrodku Primar w Norwegii [5]. Wiosną 2002 roku doszło do rozdziału norweskiego ośrodka Primar na Primar- Stavanger (RENC Northern Europe), którego członkami zostały hydrografie Norwegii, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Łotwy, Polski, Rosji i Szwecji oraz na IC ENC (International Centre for ENC) z siedzibą w UKHO w Taunton, Somerset w Wielkiej Brytanii, którego członkami są hydrografie Wielkiej Brytanii, Belgii, Holandii, Niemiec, Hiszpanii, Portugalii, Grecji, Indii, Egiptu i RPA, a ostatnio także Argentyna, Australia, Bahrajn, Brazylia, Chile, Filipiny, Islandia, Indonezja, Kuba, Meksyk, Mozambik, Pakistan, Peru, Rosja, Turcja i Wenezuela. Oba te ośrodki zajmują się tworzeniem i dystrybucją map ENC, 138
7 Ogólnoświatowa baza danych elektronicznych map nawigacyjnych WEND dla potrzeb systemu ECDIS tworząc zalążek ogólnoświatowej bazy danych WEND. Oprócz wymienionych państw zorganizowanych w RENC, wiele baz danych ENC S-57 robią także biura hydrograficzne państw Dalekiego Wschodu: Japonii, Korei, Chin, Tajwanu, Singapuru oraz USA i Kanady. a) Plany czynione w połowie lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku rys IC-ENC PRIMAR Stavanger b) Lata Rys. 4. a) planowane przez IHO w połowie lat 90. XX wieku ośrodki RENC mające w przyszłości stanowić zalążek ogólnoświatowej bazy danych WEND, b) stan utrzymujący się od połowy 2002 roku dwa ośrodki RENC w Europie: Primar Stavanger oraz IC-ENC, powstałe na gruzach pierwszego na świecie ośrodka RENC Primar powstałego w Norwegii (grupującego początkowo hydrografie państw bałtyckich, rozszerzonego następnie niemal na całą Europę), w pozostałych rejonach na świecie utrzymujący się stan wyczekiwania 139
8 A. Weintrit, K. Stawicki 4 Mapy ENC S-57 ośrodków Primar-Stavanger oraz IC-ENC Numery poszczególnych komórek map ENC składają się z ośmiu znaków alfanumerycznych. Pierwsze dwa znaki to litery wskazujące na narodowość producenta (np. GB dla komórek utworzonych w Wielkiej Brytanii, NL dla komórek holenderskich, DE dla komórek niemieckich, czy PL dla komórek polskich, utworzonych przez BHMW). Trzeci znak mówi o charakterze komórki oraz nawigacyjnym przeznaczeniu komórki, który najczęściej wiąże się też z wielkością komórki. Może on przyjmować jedną z sześciu wartości: 1. Overview 2. General 3. Coastal 4. Approach 5. Harbour 6. Berthing Pięć ostatnich znaków stanowi numer identyfikacyjny komórki. Najczęściej są one nadawane komórkom kolejno. Na przykład komórka mapy określona numerem, GB jest to komórka brytyjska przeznaczona do użycia w porcie o numerze Ponieważ baza danych S-57 posiada postać wektorową, aktualizacja w aspekcie technicznym polega na wczytaniu do statkowej bazy danych plików ze zmianami. Z punktu widzenia użytkownika aspekt ten ma największe znaczenie ze względu na niewielką objętość plików zawierających poprawki. Ośrodki RENC wydają w odstępach tygodniowych płyty CD-ROM zawierające uaktualnienia do wszystkich map. Płyty te są rozsyłane w sposób identyczny z obecnie funkcjonującym serwisem poprawek do map papierowych Admiralicji Brytyjskiej oraz ARCS. W celu umożliwienia statkom szybszego dostępu do poprawek, możliwe jest uzyskanie ich poprzez ustanowienie łącza telekomunikacyjnego przez system INMARSAT EGC FleetNet lub SafetyNet obowiązują te same zasady, co dla uzyskiwania nowych map. Użytkownik po dokonaniu pierwszego zakupu map S-57, uzyskuje możliwość dostępu do serwera komunikacyjnego, z którego w każdej chwili może pobrać komplet poprawek do wszystkich map. Co istotne, pliki te jak i płyty CD-ROM z poprawkami, zawierają komplet poprawek dla każdej mapy od momentu jej oficjalnego wydania, co powoduje, iż nie otrzymanie jednej lub kilku kolejnych partii poprawek nie powoduje niebezpieczeństwa nieuwzględnienia ich części. Każda uaktualniająca płyta CD-ROM zawiera pełną listę dostępnych poprawek dla każdej komórki bazy danych S-57. Base CD Obecnie wszystkie komórki map ENCs są dostępne, zarówno w ośrodki Primar-Stavanger, jak i w ośrodku IC-ENC, na jednej płycie CD zwanej Area CD, lub częściej Base CD która zawiera najnowsze wersje każdej z komórek ENC. Komórki wyjściowe Base cell map ENC oprócz swego numeru posiadają rozszerzenie.000. I tak numer BG oznacza komórkę podstawową Base cell. Płyta Base CD może także zawierać poprawki, które nie zostały uwzględnione w komórkach Base cell map ENC w momencie ich wydania. Nowe wydania płyt Base CD są wznawiane regularnie okresowo, zwykle co 6 miesięcy. Update CD Płyty Update CD są wydawane regularnie co tydzień i zawierają wszystkie dotychczasowe poprawki z poprzednich tygodni. Płyty Update CD zawierają wszystkie poprawki do komórek ENC, nowe edycje i nowo dostępne komórki Base cells, które zostały wydane w międzyczasie, już po wydaniu ostatniej płyty Base CD. Pliki z poprawkami są numerowane kolejno. Na przykład pierwsza poprawka do komórki BG otrzyma numer BG , druga BG i tak dalej. 140
9 Ogólnoświatowa baza danych elektronicznych map nawigacyjnych WEND dla potrzeb systemu ECDIS Rys. 5. Obszar pokrycia map elektronicznych opracowanych w formacie S-57 dostępnych w ośrodku Primar-Stavanger zrzut z katalogu internetowego Primar Chart Catalogue. Rys. 6. Obszar pokrycia map elektronicznych opracowanych w formacie S-57 w ośrodku Primar-Stavanger zrzut z katalogu internetowego Primar Chart Catalogue - Europa 141
10 A. Weintrit, K. Stawicki Rys. 7. Obszar pokrycia map elektronicznych opracowanych w formacie S-57 dostępnych w ośrodku IC-ENC zrzut z katalogu internetowego IC-ENC/IHPT ENC World Catalogue Rys. 8. Obszar pokrycia map elektronicznych opracowanych w formacie S-57 dostępnych w ośrodku IC-ENC zrzut z katalogu internetowego IC-ENC/IHPT ENC World Catalogue - Europa 142
11 Rozdział monografii: 'Bazy Danych: Nowe Technologie', Kozielski S., Małysiak B., Kasprowski P., Mrozek D. (red.), WKŁ 2007 Ogólnoświatowa baza danych elektronicznych map nawigacyjnych WEND dla potrzeb systemu ECDIS 5 Format map elektronicznych ENC S-57 Bazy danych elektronicznych map nawigacyjnych tworzone są w formacie S-57 Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej. w pl s. da.b w w Rys. 9. Tworzenie bazy danych elektronicznych map nawigacyjnych w formacie S-57 przykład przedstawiający jedną z klas obiektów i jej atrybuty 143
12 A. Weintrit, K. Stawicki Rys. 10. Wykorzystywany w pracowni map elektronicznych i systemów ECDIS Katedry Nawigacji Akademii Morskiej w Gdyni system map elektronicznych ECS/ECDIS NaviSailor 3000 firmy Transas Marine prezentujący mapę elektroniczną Biura Hydrograficznego Marynarki Wojennej fragmentu Zatoki Gdańskiej w formacie S-57 Rys. 11. Porównanie możliwości dotychczasowej wersji 3.1 standardu ENC S-57 Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej IHO z możliwościami nowej wersji 4.0, oznaczonej jako S
13 Ogólnoświatowa baza danych elektronicznych map nawigacyjnych WEND dla potrzeb systemu ECDIS Rys. 12. Tworzenie bazy danych elektronicznych map nawigacyjnych w formacie S-57 - struktura łańcuchowo-węzłowa danych 6 Podsumowanie i wnioski końcowe Ogólnoświatowa baza danych map elektronicznych WEND jest tworzona od 1992 roku. Na początku działalności w projekcie partycypowało kilka, kilkanaście państw, reprezentujących często odmienne zdanie na temat samej koncepcji światowej sieci zbioru danych map elektronicznych oraz wykorzystania narodowych baz danych ENC. Mało dojrzały charakter tworzonych wówczas baz danych oraz różnice w poziomie zaawansowania technologicznego poszczególnych biur hydrograficznych bardzo utrudniały operację planowania obszarów zainteresowania w ramach regionalnych ośrodków koordynacyjnych. Działalność pierwszego RENC, jakim był Primar, dowiodła, że system tworzenia, aktualizacji i dystrybucji danych dla potrzeb systemu ECDIS może pracować sprawnie, a współpraca z prywatnymi firmami stanowić korzystny sposób finansowania procesu produkcji map elektronicznych. Rozpad europejskiego RENC na dwa konkurencyjne ośrodki, postawił na pewien czas pod znakiem zapytania dalsze funkcjonowanie idei WEND. Na szczęście ośrodki wkrótce porozumiały się i są obecnie partnerami we wzajemnej wymianie danych, a grono ich członków i współpracowników stale się powiększa. Biura hydrograficzne niektórych państw znakomicie wywiązują się z obowiązku produkcji map ENC dla swoich obszarów odpowiedzialności i regularnie dostarczają zaktualizowane dane do ośrodków RENC. Tu na szczególną uwagę i uznanie zasługuje polskie BHMW, które jako drugie na świecie, po Biurze Hydrograficznym Danii, opracowało i przekazało RENC komplet danych ENC swojego wybrzeża. Większość biur jednak wypełnia swoje zobowiązania odnośnie tej kwestii ze znacznym opóźnieniem, jak np. w krajach Ameryki Południowej, z wyłączeniem Chile, które od lat jest liderem w dziedzinie prac nad mapami elektronicznymi. Zdarzają się też przypadki, że biura 145
14 A. Weintrit, K. Stawicki hydrograficzne powierzają zadanie opracowywania map ENC firmom komercyjnym lub innym państwom. Taka sytuacja ma miejsce na Filipinach, gdzie tamtejsze biuro hydrograficzne zleciło UKHO wykonanie większości map elektronicznych dla swojego obszaru odpowiedzialności. Warto wspomnieć również o lokalnych przejawach współpracy międzynarodowej o charakterze nieoficjalnych ośrodków koordynacyjnych, realizujących regionalne przedsięwzięcia kilku biur hydrograficznych lub polegające na wymianie doświadczeń i potencjału technologicznego z zakresu tworzenia map ENC. Ogólnoświatowa baza danych map elektronicznych WEND nie jest jeszcze ukończona. Zróżnicowany poziom rozwoju administracji morskiej na świecie oraz nierównomierny dostęp do technologii i środków finansowych w poszczególnych krajach powoduje poważne opóźnienia w realizacji projektu. Poza tym, wiele akwenów leży poza zasięgiem istniejących bądź planowanych RENC. Dążenia IMO do wprowadzenia od 2012 roku obowiązku posiadania systemu ECDIS na każdym statku powinny wyprzeć konkurencyjne dla map ENC produkty RNC, czy system ECS, co w konsekwencji, z całą pewnością wpłynie stymulująco na dalszy rozwój WEND. Literatura 1. Jonas M., Weintrit A.: IHO On-line Navigational Chart Catalogue. 6 th International Symposium on Navigation. Gdynia Maritime University, Faculty of Navigation and the Nautical Institute, Gdynia Kerr A.J.: A Worldwide Database for Digital Nautical Charts. The Journal of Navigation, Vol. 48, No. 2, May Nitner H.: Projekt utworzenia światowej bazy danych dla elektronicznych map nawigacyjnych. IV Sympozjum Nawigacyjne. Wyższa Szkoła Morska, Gdynia Weintrit A.: Elektroniczna mapa nawigacyjna. Wprowadzenie do nawigacyjnych systemów informacyjnych ECDIS. Wydawnictwo Fundacji Rozwoju Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni, Gdynia Weintrit A., Dziula P., Morgaś W.: Obsługa i wykorzystanie systemu ECDIS. Przewodnik do ćwiczeń na symulatorze. Akademia Morska, Gdynia
Tworzenie baz danych elektronicznych map nawigacyjnych ENC dla potrzeb systemu ECDIS
Adam WEINTRIT* Tworzenie baz danych elektronicznych map nawigacyjnych ENC dla potrzeb systemu ECDIS TECHNIKA GIS W NAWIGACJI MORSKIEJ Szybki techniczny postęp w dziedzinie automatyki, elektroniki, telekomunikacji
Bardziej szczegółowoMULTIMEDIAL SAILING DIRECTIONS IN ECDIS e-pilots
XIV-th International Scientific and Technical Conference THE PART OF NAVIGATION IN SUPPORT OF HUMAN ACTIVITY ON THE SEA Naval University of Gdynia Institute of Navigation and Hydrography Andrzej Banachowicz
Bardziej szczegółowoCZY JESTEŚMY JUŻ W EPOCE MAP ELEKTRONICZNYCH?
Henryk Nitner 1, Adam Weintrit 2 1 Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej, SHM RP 2 Akademia Morska w Gdyni, Wydział Nawigacyjny, SHM RP CZY JESTEŚMY JUŻ W EPOCE MAP ELEKTRONICZNYCH? Pytanie postawione
Bardziej szczegółowoWspółczesna kartografia morska zadania, technologie i produkty
kmdr dr Dariusz GRABIEC Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej Współczesna kartografia morska zadania, technologie i produkty Wprowadzenie (1) Zadania kartografii morskiej Dla użytkownika cywilnego: Zapewnienie
Bardziej szczegółowoSystem Automatycznej Identyfikacji. Automatic Identification System (AIS)
System Automatycznej Identyfikacji Automatic Identification System (AIS) - 2 - Systemy GIS wywodzą się z baz danych umożliwiających generację mapy numerycznej i bez względu na zastosowaną skalę mapy wykonują
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA BAZY DANYCH NAWIGACYJNO-HYDROGRAFICZNEGO ZABEZPIECZENIA (NHZ) NA POLSKICH OBSZARACH MORSKICH
ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LII NR 3 (186) 2011 Czesł aw Dyrcz Akademia Marynarki Wojennej KONCEPCJA BAZY NAWIGACYJNO-HYDROGRAFICZNEGO ZABEZPIECZENIA (NHZ) NA POLSKICH OBSZARACH MORSKICH
Bardziej szczegółowoI. KARTA PRZEDMIOTU. Wprowadzić w zasady inżynierii hydraulicznej w zastosowaniach morskich
I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ 2. Kod przedmiotu: SP 3. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego 4. Kierunek: Nawigacja. Specjalność: hydrografia
Bardziej szczegółowoAKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ WYDZIAŁ NAWIGACJI I UZBROJENIA OKRĘTOWEGO P L A N NIESTACJONARNYCH STUDIÓW PODYPLOMOWYCH
AKADEMIA MARYNARKI WOJENNEJ WYDZIAŁ NAWIGACJI I UZBROJENIA OKRĘTOWEGO P L A N NIESTACJONARNYCH STUDIÓW PODYPLOMOWYCH KIERUNEK: nawigacja SPECJALNOŚĆ: hydrografia GDYNIA 2016 I. ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO-METODYCZNE
Bardziej szczegółowokmdr por. Stanisław PIETRZAK Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej
kmdr por. Stanisław PIETRZAK Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej WPŁYW NIEKTÓRYCH PARAMETRÓW KOMÓREK ELEKTRONICZNEJ MAPY NAWIGACYJNEJ NA STRATEGIE ICH ŁADOWANIA I PREZENTACJĘ W RÓŻNYCH SYSTEMACH ECDIS.
Bardziej szczegółowoREALIZACJA PROGRAMU BUDOWY INFRASTRUKTURY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ ( LATA 2012-2013 )
REALIZACJA PROGRAMU BUDOWY INFRASTRUKTURY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ ( LATA 2012-2013 ) LISTA TEMATÓW : 1.8 HYDROGRAFIA (elementy hydrograficzne, w tym obszary morskie oraz jednolite części wód wraz z podjednostkami
Bardziej szczegółowoSystem AIS. Paweł Zalewski Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Akademia Morska w Szczecinie
System AIS Paweł Zalewski Instytut Inżynierii Ruchu Morskiego Akademia Morska w Szczecinie - 2 - Treść prezentacji: AIS AIS i ECDIS AIS i VTS AIS i HELCOM Podsumowanie komentarz - 3 - System AIS (system
Bardziej szczegółowoWykład 13. Systemy Informacji Przestrzennej. Systemy Informacji Przestrzennej 1
Wykład 13 Systemy Informacji Przestrzennej Systemy Informacji Przestrzennej 1 Mapa jako element Systemu Informacji Geograficznej Systemy Informacyjne Systemy Informacji przestrzennej Systemy Informacji
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do systemów GIS
Wprowadzenie do systemów GIS TLUG 09.06.2007 1 GIS - co to w ogóle za skrót Geographical Information System System Ingormacji Geograficznej System Informacji Przestrzennej System Informacji Przestrzennej
Bardziej szczegółowoUrządzenia Elektroniki Morskiej Systemy Elektroniki Morskiej
Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej Katedra Systemów Elektroniki Morskiej Stacja Badań Hydroakustycznych Urządzenia Elektroniki Morskiej Systemy Elektroniki Morskiej
Bardziej szczegółowoMonitoring procesów z wykorzystaniem systemu ADONIS. Krok po kroku
z wykorzystaniem systemu ADONIS Krok po kroku BOC Information Technologies Consulting Sp. z o.o. e-mail: boc@boc-pl.com Tel.: (+48 22) 628 00 15, 696 69 26 Fax: (+48 22) 621 66 88 BOC Management Office
Bardziej szczegółowoMobilny system dowodzenia, obserwacji, rozpoznania i łączności
1.30 1.71 Projekt rozwojowy nr O R00 0008 11 finansowany przez NCBiR pt.: Mobilny system dowodzenia, obserwacji, rozpoznania i łączności 23.11.2012, Gdańsk Informacje podstawowe XI konkurs na finansowanie
Bardziej szczegółowoprof. Józef Urbański Akademia Marynarki Wojennej prof. Adam Weintritt Akademia Morska w Gdyni ELEKTRONICZNA MAPA NAWIGACYJNA DWADZIEŚCIA LAT PÓŹNIEJ
prof. Józef Urbański Akademia Marynarki Wojennej prof. Adam Weintritt Akademia Morska w Gdyni ELEKTRONICZNA MAPA NAWIGACYJNA DWADZIEŚCIA LAT PÓŹNIEJ Wprowadzenie W połowie 1986 r. w miesięczniku Technika
Bardziej szczegółowoANALIZA PORÓWNAWCZA STANDARDOWEJ I ELEKTRONICZNEJ MAPY NAWIGACYJNEJ
Katarzyna Tarasiuk Akademia Morska w Gdyni Studenckie Koło Naukowe Nawigator ANALIZA PORÓWNAWCZA STANDARDOWEJ I ELEKTRONICZNEJ MAPY NAWIGACYJNEJ W prezentowanym artykule przedstawiono analizę porównawczą
Bardziej szczegółowoShapefile, GeoPackage czy PostGIS. Marta Woławczyk (QGIS Polska)
Shapefile, GeoPackage czy PostGIS Marta Woławczyk (QGIS Polska) Shapefile Format plików przechowywujących dane wektorowe (punkty, linie, poligony) opracowany przez firmę ESRI w 1998 roku. Składa się z
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY UMIEJĘTNOŚCI I INNYCHY KOMPETENCJI
C C C I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: GEOINFORMATYKA. Kod przedmiotu: Hgi. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Hydrografia i Systemy
Bardziej szczegółowoZintegrowany system wizualizacji parametrów nawigacyjnych w PNDS
dr inż. kpt. ż.w. Andrzej Bąk Zintegrowany system wizualizacji parametrów nawigacyjnych w PNDS słowa kluczowe: PNDS, ENC, ECS, wizualizacja, sensory laserowe Artykuł opisuje sposób realizacji procesu wizualizacji
Bardziej szczegółowoMonitoring procesów z wykorzystaniem systemu ADONIS
Monitoring procesów z wykorzystaniem systemu ADONIS BOC Information Technologies Consulting Sp. z o.o. e-mail: boc@boc-pl.com Tel.: (+48 22) 628 00 15, 696 69 26 Fax: (+48 22) 621 66 88 BOC Management
Bardziej szczegółowoWykorzystanie standardów serii ISO 19100 oraz OGC dla potrzeb budowy infrastruktury danych przestrzennych
Wykorzystanie standardów serii ISO 19100 oraz OGC dla potrzeb budowy infrastruktury danych przestrzennych dr inż. Adam Iwaniak Infrastruktura Danych Przestrzennych w Polsce i Europie Seminarium, AR Wrocław
Bardziej szczegółowoInnowacja geoinformacyjna. Geoinformation innovation
Uniwersytet Śląski Instytut Informatyki Małgorzata Gajos Innowacja geoinformacyjna Geoinformation innovation Innowacje w różnych dziedzinach wiedzy ekonomia, marketing i zarządzanie, przedsiębiorczość,
Bardziej szczegółowoSystemy Informacji Geograficznej ich rola i zastosowanie
Systemy Informacji Geograficznej ich rola i zastosowanie Iwona Nakonieczna Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Wydział Geodezji i Kartografii Wrocław, ul. Dobrzyńska 21/23 Wydział Geodezji i
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2014/2015
EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 FORMUŁA OD 2015 ( NOWA MATURA ) INFORMATYKA POZIOM ROZSZERZONY ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ MIN-R1,R2 (Wersja uaktualniona; 3 lipca 2015r.) MAJ 2015
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2014/2015
EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 FORMUŁA OD 2015 ( NOWA MATURA ) INFORMATYKA POZIOM ROZSZERZONY ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ MIN-R1,R2 (Wersja uaktualniona; 3 lipca 2015r.) MAJ 2015
Bardziej szczegółowoTRANSFORMACJE UKŁADÓW WSPÓŁRZĘDNYCH STOSOWANE W ODDZIALE KARTOGRAFII MORSKIEJ BIURA HYDROGRAFICZNEGO MARYNARKI WOJENNEJ
Kazimierz Fic Oddział Kartografii Morskiej BHMW TRANSFORMACJE UKŁADÓW WSPÓŁRZĘDNYCH STOSOWANE W ODDZIALE KARTOGRAFII MORSKIEJ BIURA HYDROGRAFICZNEGO MARYNARKI WOJENNEJ W procesie opracowywania morskich
Bardziej szczegółowoProfil Marine Technology
Marine Technology Sp. z o.o. Badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie nauk przyrodniczych i technicznych Andrzej Stateczny a.stateczny@marinetechnology.pl www.marinetechnology.pl Profil Marine Technology
Bardziej szczegółowoMariusz Nowak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska
Inteligentne budynki (2) Źródła Loe E. C., Cost of Intelligent Buildings, Intelligent Buildings Conference, Watford, U. K., 1994 Nowak M., Zintegrowane systemy zarządzania inteligentnym budynkiem, Efektywność
Bardziej szczegółowoIrena Skuza, Joanna Wolff-Wierszyło Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej
Irena Skuza, Joanna Wolff-Wierszyło Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej STANDARDY WYMIANY CYFROWYCH DANYCH HYDROGRAFICZNYCH. PRÓBA PORÓWNANIA PRODUKTÓW DNC i ENC. Przełomowym osiągnięciem dla nawigacji
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY UMIEJĘTNOŚCI I INNYCHY KOMPETENCJI
C C C3 C C5 I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ. Kod przedmiotu: Ve 3. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność:
Bardziej szczegółowoZaklad Systemów Informacji Przestrzennej i Geodezji Lesnej. Katedra Urzadzania Lasu, Geomatyki i Ekonomiki Lesnictwa SGGW w Warszawie
Podstawy GIS Zaklad Systemów Informacji Przestrzennej i Geodezji Lesnej Katedra Urzadzania Lasu, Geomatyki i Ekonomiki Lesnictwa SGGW w Warszawie System Informacji Geograficznej System: grupa powiazanych
Bardziej szczegółowoPrawo geodezyjne i kartograficzne główne problemy do rozwiązania.
Prawo geodezyjne i kartograficzne główne problemy do rozwiązania. Witold Radzio zastępca dyrektora Biura Geodety Województwa Mazowieckiego w Warszawie Doradca Głównego Geodety Kraju Pogorzelica, 23-25
Bardziej szczegółowoGÓRNICTWO MORSKIE W DZIAŁALNOŚCI LUDZKIEJ NA MORZU. 1. Działalność ludzka na morzu. Wacław Morgaś*, Zdzisław Kopacz*
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 4/1 2011 Wacław Morgaś*, Zdzisław Kopacz* GÓRNICTWO MORSKIE W DZIAŁALNOŚCI LUDZKIEJ NA MORZU 1. Działalność ludzka na morzu Działalność ludzka na morzu jest bardzo
Bardziej szczegółowoROLA SŁUŻBY HYDROGRAFICZNEJ MW RP W ZABEZPIECZENIU DZIAŁALNOŚCI LUDZKIEJ NA MORZU
Prof. dr kpt. ż.w. Daniel DUDA ROLA SŁUŻBY HYDROGRAFICZNEJ MW RP W ZABEZPIECZENIU DZIAŁALNOŚCI LUDZKIEJ NA MORZU WPROWADZENIE Posiadanie statusu państwa morskiego nie wynika tylko z posiadania przez nie
Bardziej szczegółowo11. Prowadzenia baz danych PZGiK
Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 98 11. Prowadzenia baz danych PZGiK Przejście od zasobu prowadzonego w postaci klasycznej do zasobu numerycznego, zapisanego w bazach danych, jest obecnie jednym
Bardziej szczegółowoKOŁO NAUKOWE GEODETÓW Dahlta
WYDZ. GEODEZJI GÓRNICZEJ I INŻYNIERII ŚRODOWISKA KOŁO NAUKOWE GEODETÓW Dahlta www.kng.agh.edu.pl Karlova Studánka, 17-19 maja 2012 r. BUDOWA SYSTEMU INFORMACJI PRZESTRZENNEJ DLA UCZELNI WYŻSZEJ GEOPORTAL
Bardziej szczegółowoWspomaganie zarządzania zbiornikami zaporowymi
Konferencja Wspomaganie zarządzania zbiornikami zaporowymi Uniwersytet Śląski w Katowicach 12 lutego 2014 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu
Bardziej szczegółowoUsługi i rozwiązania IT dla biznesu
Usługi i rozwiązania IT dla biznesu lat doświadczeń specjalistów przedsięwzięć krajów od 1995 r. na rynku konsultanci, programiści, kierownicy projektów wspieranych dla ponad 400 klientów klienci i projekty
Bardziej szczegółowoSystem informacji przestrzennej w Komendzie Miejskiej w Gdańsku. Rysunek 1. Centrum monitoringu w Komendzie Miejskiej Policji w Gdańsku.
System informacji przestrzennej w Komendzie Miejskiej w Gdańsku. W Gdańsku tworzony jest obecnie miejski System Informacji Przestrzennej, który będzie stanowił podstawę m.in. Systemu Ratownictwa Miejskiego
Bardziej szczegółowoOpracowywanie map w ArcGIS Online i MS Office. Urszula Kwiecień Esri Polska
Opracowywanie map w ArcGIS Online i MS Office Urszula Kwiecień Esri Polska Agenda ArcGIS Online - filozofia tworzenia map w chmurze Wizualizacja danych tabelarycznych w MS Excel Opracowanie mapy w MS Excel
Bardziej szczegółowoNabycie wiedzy podstawowej o pracach hydrograficznych dla potrzeb oceanotechnicznych EFEKTY KSZTAŁCENIA
C I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: PRZYBRZEŻNE PRACE HYDROGRAFICZNE. Kod przedmiotu: Ve 3. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego. Kierunek: Nawigacja. Specjalność: Hydrografia
Bardziej szczegółowoBEST OF EAST FOR EASTER PARTNERSHIP
5 th International Forum SPECIAL FORUM & EXHIBITION BEST OF EAST FOR EASTER PARTNERSHIP Challenges and Opportunities for Collaboration European Union Poland Eastern Europe Countries November 28-30, 2011
Bardziej szczegółowoKurs zdalny Podstawy geoinformacji dla nauczycieli
UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE Biuro Projektu UMCS dla rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy ul. Sowińskiego 12 pokój 9, 20-040 Lublin, www.dlarynkupracy.umcs.pl telefon: +48 81 537
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA NAWIGACYJNO- -HYDROGRAFICZNEGO ZABEZPIECZENIA NA POLSKICH OBSZARACH MORSKICH
ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LII NR 3 (186) 2011 Zdzisł aw Kopacz Wacł aw Morgaś Akademia Marynarki Wojennej KONCEPCJA NAWIGACYJNO- -HYDROGRAFICZNEGO ZABEZPIECZENIA NA POLSKICH OBSZARACH
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na ocenę z informatyki klasa 3
Wymagania edukacyjne na ocenę z informatyki klasa 3 0. Logo [6 godz.] PODSTAWA PROGRAMOWA: Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera, stosowanie podejścia algorytmicznego.
Bardziej szczegółowoWykorzystanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu drogami wojewódzkimi na przykładzie systemu zarządzania opartego na technologii GPS-GPRS.
Planowanie inwestycji drogowych w Małopolsce w latach 2007-2013 Wykorzystanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu drogami wojewódzkimi na przykładzie systemu zarządzania opartego na technologii GPS-GPRS.
Bardziej szczegółowoW jakim stopniu emerytura zastąpi pensję?
13.06.2014 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: Artur Szeremeta Specjalista ds. współpracy z mediami tel. 509 509 536 szeremeta@sedlak.pl W jakim stopniu emerytura zastąpi pensję?
Bardziej szczegółowoSTATUS POLSKIEGO SYSTEMU AUTOMATYCZNEJ IDENTYFIKACJI STATKÓW (AIS)
Wojciech Drozd Marek Dziewicki Marcin Waraksa Urząd Morski w Gdyni STATUS POLSKIEGO SYSTEMU AUTOMATYCZNEJ IDENTYFIKACJI STATKÓW (AIS) 1. Budowa AIS-PL w ramach projektu HELCOM W wyniku realizacji postanowień
Bardziej szczegółowoTRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT
TRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT Artur KRÓL 1 Tadeusz STUPAK 2 system nawigacji zintegrowanej, radar, system automatycznej identyfikacji elektroniczna
Bardziej szczegółowoOMNITRACKER Wersja testowa. Szybki przewodnik instalacji
OMNITRACKER Wersja testowa Szybki przewodnik instalacji 1 Krok 1:Rejestracja pobrania (jeżeli nie wykonana dotychczas) Proszę dokonać rejestracji na stronieomninet (www.omnitracker.com) pod Contact. Po
Bardziej szczegółowoKażdy system GIS składa się z: - danych - sprzętu komputerowego - oprogramowania - twórców i użytkowników
System Informacji Geograficznej (GIS: ang. Geographic Information System) system informacyjny służący do wprowadzania, gromadzenia, przetwarzania oraz wizualizacji danych geograficznych. Najbardziej oczywistą
Bardziej szczegółowoRównolegle prowadzone prace dotyczące oceny stosowania i dalszego rozwoju ECDIS oraz ENC
dr hab. inż. Adam WEINTRIT, prof. Akademii Morskiej w Gdyni Akademia Morska w Gdyni, Katedra Nawigacji Kmdr Henryk NITNER Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej STAN PRAC LEGISLACYJNYCH MIĘDZYNARODOWEJ
Bardziej szczegółowodla opracowania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Konina:
Załącznik nr 1 do umowy nr. /UA/2019 z dnia 2019 r. PROBLEMATYKA OPRACOWANIA dla opracowania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Konina: I. Dane podstawowe. 1. Podstawa
Bardziej szczegółowoSYSTEMY POZYCJONOWANIA ORAZ PODKŁAD KARTOGRAFICZNY WYKORZYSTYWANE W OPERACJACH OFFSHORE NA PRZYKŁADZIE ROZWIĄZAŃ FIRMY FUGRO
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 4/1 2011 Andrzej Bąk* SYSTEMY POZYCJONOWANIA ORAZ PODKŁAD KARTOGRAFICZNY WYKORZYSTYWANE W OPERACJACH OFFSHORE NA PRZYKŁADZIE ROZWIĄZAŃ FIRMY FUGRO 1. Wstęp Wraz
Bardziej szczegółowoKomputerowe Systemy Przemysłowe: Modelowanie - UML. Arkadiusz Banasik arkadiusz.banasik@polsl.pl
Komputerowe Systemy Przemysłowe: Modelowanie - UML Arkadiusz Banasik arkadiusz.banasik@polsl.pl Plan prezentacji Wprowadzenie UML Diagram przypadków użycia Diagram klas Podsumowanie Wprowadzenie Języki
Bardziej szczegółowoROLA SŁUŻBY HYDROGRAFICZNEJ W ROZWOJU KONCEPCJI E-NAWIGACJI
kmdr Henryk NITNER Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej, SHM RP WPROWADZENIE ROLA SŁUŻBY HYDROGRAFICZNEJ W ROZWOJU KONCEPCJI E-NAWIGACJI W ostatnich kilku latach w środowiskach morskich kształtuje się
Bardziej szczegółowoOBIEG INFORMACJI I WSPOMAGANIE DECYZJI W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH
OBIEG INFORMACJI I WSPOMAGANIE DECYZJI W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH AGENDA Prezentacja firmy Tecna Informacja i jej przepływ Workflow i BPM Centralny portal informacyjny Wprowadzanie danych do systemu Interfejsy
Bardziej szczegółowoXway. Inne podejście do lokalizacji GPS obiektów mobilnych i zarządzania flotą
Xway Inne podejście do lokalizacji GPS obiektów mobilnych i zarządzania flotą prosty zakup: zainstaluj i korzystaj - brak umów! 3 lata transmisji GPRS na terenie Polski! aktywna ochrona pojazdu najwyższej
Bardziej szczegółowoHISTORIA MAPY HYDROGRAFICZNEJ POLSKI
HISTORIA MAPY HYDROGRAFICZNEJ POLSKI MAPA HYDROGRAFICZNA Czym jest Mapa Hydrograficzna? Mapa tematyczna przedstawiająca w syntetycznym ujęciu warunki obiegu wody w powiązaniu ze środowiskiem przyrodniczym.
Bardziej szczegółowoCo, kto, kiedy, jak, gdzie? Metadane. Metodyka opracowania i stosowania metadanych w Polsce
Metodyka opracowania i stosowania metadanych w Polsce Adam Iwaniak Szkolenie w Luboradzy, ZCPWZ, 12-13.02.2009r. Metadane Metadane sumaryczny opis lub charakterystyka zbioru danych. Odpowiedź na pytania:
Bardziej szczegółowoAGENDA. 1. Wprowadzenie 2. Nowoczesne technologie w procesie weryfikacji 3. Weryfikacja bazy EGiB metodami teledetekcyjnymi 4.
ESA/C. Carreau. Weryfikacja bazy EGiB w oparciu o aktualną ortofotomapę satelitarną Bartosz Kulawik NOWOCZESNE TECHNOLOGIE POZYSKIWANIA I AKTUALIZACJI DANYCH Z PZGIK Wisła, 5-7 września 2012 AGENDA 1.
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 14 grudnia 2012 r. Poz. 1412 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ 1) z dnia 4 grudnia 2012 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 14 grudnia 2012 r. Poz. 1412 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ 1) z dnia 4 grudnia 2012 r. w sprawie Narodowego
Bardziej szczegółowoKRZYSZTOF MĄCZEWSKI Geodeta Województwa Mazowieckiego
Biuro Geodety Województwa Mazowieckiego DOŚWIADCZENIA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO W TWORZENIU INFRASTRUKTURY GEOINFORMACYJNEJ DLA ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO KRZYSZTOF MĄCZEWSKI Geodeta Województwa Mazowieckiego
Bardziej szczegółowotechnologii informacyjnych kształtowanie , procesów informacyjnych kreowanie metod dostosowania odpowiednich do tego celu środków technicznych.
Informatyka Coraz częściej informatykę utoŝsamia się z pojęciem technologii informacyjnych. Za naukową podstawę informatyki uwaŝa się teorię informacji i jej związki z naukami technicznymi, np. elektroniką,
Bardziej szczegółowoKurs zdalny Zarządzanie informacją przestrzenną
UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE Biuro Projektu UMCS dla rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy ul. Sowińskiego 12 pokój 9, 20-040 Lublin, www.dlarynkupracy.umcs.pl telefon: +48 81 537
Bardziej szczegółowoSYSTEM INFORMACJI GIS DLA POTRZEB GOSPODARKI WODNEJ WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIEGO
ANNA SZCZEPANIAK-KREFT 1 SYSTEM INFORMACJI GIS DLA POTRZEB GOSPODARKI WODNEJ WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIEGO 1. Wstęp Komputerowe systemy GIS określane bywają jako System Informacji Przestrzennej, przy czym
Bardziej szczegółowoObszary potencjalnych zastosowań TETRA w praktyce morskiej
Forum TETRA Polska Obszary potencjalnych zastosowań TETRA w praktyce morskiej Ryszard J. Katulski Rafał Niski Jacek Stefański Jerzy Żurek Prezentacja zespołu Zespół Naukowo-Badawczy ds. Maritime Security
Bardziej szczegółowoZarządzanie danymi przestrzennymi
Zarządzanie danymi przestrzennymi ERGO wykorzystuje technologię GIS typu Open Source zapewniającą otwartość, skalowalność oraz niskie koszty wdrożenia i utrzymania systemu. System zapewnia scentralizowane
Bardziej szczegółowoPROBLEMY WYKORZYSTANIA ELEKTRONICZNYCH KATALOGÓW MAP MORSKICH
Tadeusz Pastusiak Akademia Morska w Gdyni PROBLEMY WYKORZYSTANIA ELEKTRONICZNYCH KATALOGÓW MAP MORSKICH Papierowe katalogi map różnych producentów są jednolite w sposobie przedstawiania informacji użytkowej
Bardziej szczegółowoNowe możliwości systemu mapy numerycznej GEO-MAP
Waldemar Izdebski Tadeusz Knap GEO-SYSTEM Warszawa Nowe możliwości systemu mapy numerycznej GEO-MAP System mapy numerycznej GEO-MAP jest oryginalnym oprogramowaniem opracowanym w całości przez firmę GEO-SYSTEM.
Bardziej szczegółowoModelowanie Informacji o Budynku (BIM)
Modelowanie Informacji o Budynku (BIM) Główne obiekty BIM www.akademiamiedzi.pl Europejski Instytut Miedzi ul. św. Mikołaja 8-11 50-125 Wrocław e-mail: biuro@instytutmiedzi.pl tel.: (+48) 71 78 12 502
Bardziej szczegółowoProjekt: Inkubator liderów europejskiej ochrony przyrody
Projekt: Inkubator liderów europejskiej ochrony przyrody Zarys projektu Celem projektu, którego pierwszy, opisywany tu etap planujemy zrealizować w okresie od stycznia do sierpnia 2006, jest przygotowanie
Bardziej szczegółowoOMNITRACKER Wersja testowa. Szybki przewodnik instalacji
OMNITRACKER Wersja testowa Szybki przewodnik instalacji 1 Krok 1:Rejestracja pobrania (jeżeli nie wykonana dotychczas) Proszę dokonać rejestracji na stronieomninet (www.omnitracker.com) pod Contact. Po
Bardziej szczegółowoPOLITYKA BEZPIECZEŃSTWA OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH w przedsiębiorstwie QBL Wojciech Śliwka Daszyńskiego 70c, Ustroń
POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH w przedsiębiorstwie QBL Wojciech Śliwka Daszyńskiego 70c, 43-450 Ustroń Administrator Danych Osobowych: Wojciech Śliwka 1. PODSTAWA PRAWNA Niniejsza Polityka
Bardziej szczegółowoUDZIAŁ BHMW W DZIAŁALNOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ
Kmdr mgr inż. Henryk Nitner UDZIAŁ BHMW W DZIAŁALNOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ WPROWADZENIE Utrzymywanie efektywnie działającej służby hydrograficznej jest obowiązkiem każdego państwa morskiego. Dla zapewnienia
Bardziej szczegółowoI. KARTA PRZEDMIOTU C10
I. KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: AUTOMATYZACJA NAWIGACJI. Kod przedmiotu:. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego 4. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Nawigacja morska
Bardziej szczegółowoOd projektu do inwentaryzacji jak prawidłowo aktualizować bazę danych GESUT (jedno życie obiektu)
13 lutego 2019 r. Spotkanie informacyjne dla Wykonawców prac geodezyjnych 13 lutego 2019 r. Od projektu do inwentaryzacji jak prawidłowo aktualizować bazę danych GESUT (jedno życie obiektu) Prowadząca:
Bardziej szczegółowoProgram nauczania przedmiotu uzupełniającego Praktyczne zastosowania informatyki
II Liceum ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej Curie w Piotrkowie Trybunalskim Praktyczne zastosowanie informatyki program nauczania Agnieszka Pluczak, Paweł Bąkiewicz 205/206 Program nauczania przedmiotu
Bardziej szczegółowoOD SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH DO SYSTEMÓW WSPOMAGANIA DECYZJI - SYSTEM NAVDEC
Zbigniew Pietrzykowski Sup4Nav spółka spin-out Akademii Morskiej w Szczecinie OD SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH DO SYSTEMÓW WSPOMAGANIA DECYZJI - SYSTEM NAVDEC Agenda 1. Systemy informacyjne versus systemy wspomagania
Bardziej szczegółowoModelowanie jako sposób opisu rzeczywistości. Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechnika Łódzka
Modelowanie jako sposób opisu rzeczywistości Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechnika Łódzka 2015 Wprowadzenie: Modelowanie i symulacja PROBLEM: Podstawowy problem z opisem otaczającej
Bardziej szczegółowoRobocza baza danych obiektów przestrzennych
Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego Robocza baza danych obiektów przestrzennych Autor: Wilkosz Justyna starszy specjalista Szkolenie Powiatowej Służby Geodezyjnej i
Bardziej szczegółowoInnowacyjność technologiczna szlaków turystycznych platforma internetowa kompleksowo zintegrowana z urządzeniami mobilnymi
Wzmocnienie roli Szlaku Bursztynowego i innych szlaków tematycznych w zintegrowanym produkcie turystycznym województwa łódzkiego Innowacyjność technologiczna szlaków turystycznych platforma internetowa
Bardziej szczegółowoOfficeObjects e-forms
OfficeObjects e-forms Rodan Development Sp. z o.o. 02-820 Warszawa, ul. Wyczółki 89, tel.: (+48-22) 643 92 08, fax: (+48-22) 643 92 10, http://www.rodan.pl Spis treści Wstęp... 3 Łatwość tworzenia i publikacji
Bardziej szczegółowoStan realizacji Projektu BW
Stan realizacji Projektu BW Krzysztof Mączewski Dyrektor Departamentu Geodezji i Kartografii Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze
Bardziej szczegółowoWybrane projekty Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie Przedsięwzięcia zmierzające do harmonizacji baz danych przestrzennych
Wybrane projekty Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie Przedsięwzięcia zmierzające do harmonizacji baz danych przestrzennych Krzysztof Mączewski Dyrektor Departamentu Geodezji i
Bardziej szczegółowoWybrane zagadnienia w pracy z danymi rastrowymi w ArcGIS Marcin Paź Esri Polska
Wybrane zagadnienia w pracy z danymi rastrowymi w ArcGIS 10.1 Marcin Paź Esri Polska Zagadnienia Koncepcja rastra Typy danych rastrowych Właściwości rastrów Modele danych rastrowych w ArcGIS Przetwarzanie
Bardziej szczegółowoDlaczego GML? Gdańsk r. Karol Stachura
Dlaczego GML? Gdańsk 13.03.2017r. Karol Stachura Zanim o GML najpierw o XML Dlaczego stosuje się pliki XML: Tekstowe Samoopisujące się Elastyczne Łatwe do zmiany bez zaawansowanego oprogramowania Posiadające
Bardziej szczegółowoUniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wydział Matematyki i Informatyki Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Instytut Fizyki
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wydział Matematyki i Informatyki Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Instytut Fizyki Tomasz Pawłowski Nr albumu: 146956 Praca magisterska na kierunku
Bardziej szczegółowoZad. 3: Układ równań liniowych
1 Cel ćwiczenia Zad. 3: Układ równań liniowych Wykształcenie umiejętności modelowania kluczowych dla danego problemu pojęć. Definiowanie właściwego interfejsu klasy. Zwrócenie uwagi na dobór odpowiednich
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na ocenę z informatyki KLASA III
Wymagania edukacyjne na ocenę z informatyki KLASA III 0. Logo [6 godz.] PODSTAWA PROGRAMOWA: Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera, stosowanie podejścia algorytmicznego.
Bardziej szczegółowoPLANY DOTYCZĄCE ZAMÓWIEŃ DLA GMIN W ZAKRESIE TWORZENIA ZBIORÓW DANYCH PRZESTRZENNYCH
PLANY DOTYCZĄCE ZAMÓWIEŃ DLA GMIN W ZAKRESIE TWORZENIA ZBIORÓW DANYCH PRZESTRZENNYCH Aneta Staniewska Departament Geodezji i Kartografii Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie 1 Plan
Bardziej szczegółowoRealizacje Spisów Powszechnych ilustruje poniższy schemat zadaniowy
JAK SIĘ ROBI SPISY? METODY POZYSKIWANIA DANYCH W SPISACH Przystępując do prac nad PSR 2010 i NSP 2011 podjęto decyzję o wprowadzeniu nowoczesnych i relatywnie tańszych rozwiązań niż stosowane dotychczas.
Bardziej szczegółowoAERONAUTICAL DATA QUALITY
AERONAUTICAL DATA QUALITY Rozporządzenie Komisji (UE) NR 73/2010 Warszawa, 14.11.2013 r. PRZEDMIOT I ZAKRES ROZPORZĄDZENIA Ustanowienie wymagań dotyczących jakości danych i informacji lotniczych pod względem
Bardziej szczegółowoKoncepcja pomiaru i wyrównania przestrzennych ciągów tachimetrycznych w zastosowaniach geodezji zintegrowanej
Koncepcja pomiaru i wyrównania przestrzennych ciągów tachimetrycznych w zastosowaniach geodezji zintegrowanej Krzysztof Karsznia Leica Geosystems Polska XX Jesienna Szkoła Geodezji im Jacka Rejmana, Polanica
Bardziej szczegółowoSystem Monitorowania Rozwoju STRATEG
URZĄD STATYSTYCZNY W BYDGOSZCZY System Monitorowania Rozwoju STRATEG Banki i bazy danych GUS Banki i bazy danych to wygodne narzędzia umożliwiające szybki dostęp do danych statystycznych za pośrednictwem
Bardziej szczegółowoPRZYSZŁOŚĆ STANDARDU WYMIANY CYFROWYCH DANYCH HYDROGRAFICZNYCH IHO S-57
Kmdr por. Stanisław PIETRZAK Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej PRZYSZŁOŚĆ STANDARDU WYMIANY CYFROWYCH DANYCH HYDROGRAFICZNYCH IHO S-57 1. Wprowadzenie Międzynarodowa Organizacja Hydrograficzna (IHO)
Bardziej szczegółowoug geoinformacyjnychnych na przykładzie
Małgorzata Gajos Rozwój j usług ug geoinformacyjnychnych na przykładzie geoportalu Zakopane 25-28.09.2007 Geoinformacja Informacja uzyskiwana w drodze interpretacji danych geoprzestrzennych (dotyczących
Bardziej szczegółowoCel wykładu. Literatura. Wyższa Szkoła Menedżerska w Legnicy. Geograficzne systemy informatyczne Bezpieczeństwo Narodowe, sem. 4
Wyższa Szkoła Menedżerska w Legnicy Geograficzne systemy informatyczne Bezpieczeństwo Narodowe, sem. 4 Podstawy, historia i rozwój GIS Wykład 2 Grzegorz Bazydło Cel wykładu Celem wykładu jest przedstawienie
Bardziej szczegółowo