KNOWLEDGE ABOUT ORGANIC FOOD AMONG CITIZENS OF WARSZAW
|
|
- Edyta Rogowska
- 9 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Katarzyna KUCIŃSKA Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Wydział Rolnictwa i Biologii, Katedra Agronomii Warszawa, ul. Nowoursynowska 166, katarzyna_kucinska@sggw.pl KNOWLEDGE ABOUT ORGANIC FOOD AMONG CITIZENS OF WARSZAW Summary Nowadays Poland is during the period of dynamically increasing number of organic farms and organic processing plants. For this reason there is a need of investigations concerning the development of the organic products market, which is the main factor responsible for the development of organic farming system in all countries. The main goal of presented research was the qualification of consumer s knowledge about organic products and organic agriculture system and to indicate the range of necessary activities facilitating the dynamic development of organic products market in Poland. The questionnaire investigations were led in in chosen consumers groups such as: the customers of organic shops, pupils from secondary schools, students, employees of corporations engaging Polish Television TVP and those people who are responsible for promotional campaign of organic agriculture in Poland. Over 600 persons together took part in the investigations. The obtained results show, that consumers' knowledge about organic food and organic agricultural system is low. Insufficient information in media is the main cause of such state as well as too complicated method of labeling of the organic products. Despite this majority of the respondents would buy the organic products willingly, if they were easily accessible, clearly labeled and cheaper. In consumers opinion, the interest for organic food is mainly the result of their concern for own health and of the members of the closest family. Moreover the investigation results unambiguously show that the standardized labeling system of organic product should be worked out as soon as possible. Introduction after the German, Austrian or Swiss example of Eko-national sign would be a good solution. POZIOM WIEDZY O ŻYWNOŚCI EKOLOGICZNEJ WŚRÓD MIESZKAŃCÓW WARSZAWY Streszczenie W okresie dynamicznie zwiększającej się liczby gospodarstw i przetwórni ekologicznych w Polsce, wyraźnie zarysowuje się potrzeba prowadzenia badań nad rozwojem rynku produktów ekologicznych, który we wszystkich krajach rozwiniętych jest podstawową siła napędową rozwoju ekologicznego systemu gospodarowania. Celem pracy jest określenie stanu wiedzy konsumentów na temat produktów rolnictwa ekologicznego i wskazanie zakresu koniecznych działań ułatwiających dynamiczny rozwój rynku produktów ekologicznych w Polsce. Badania ankietowe prowadzono w latach w wybranych grupach konsumentów takich jak: klienci sklepów ekologicznych, uczniowie liceów, studenci, pracownicy korporacji, w tym pracownicy TVP zaangażowani w kampanię promocyjną rolnictwa ekologicznego w Polsce. Łącznie w badaniach wzięło udział ponad 600 osób. Otrzymane wyniki badań wskazują, że stan wiedzy konsumentów na temat produktów pochodzących z rolnictwa ekologicznego jest niski. Główną przyczyną takiego stanu jest niedostateczna informacja w mediach oraz zbyt skomplikowany sposób znakowania żywności ekologicznej. Mimo to jednak większość ankietowanych chętnie kupowałaby produkty ekologiczne, o ile były by one łatwiej dostępne, lepiej znakowane i tańsze. Chęć spożywania produktów ekologicznych jest najczęściej motywowana troską o własne zdrowie i członków najbliższej rodziny. Ponadto z badań wynika jednoznacznie, że jak najszybciej powinien zostać opracowany i wdrożony ujednolicony system znakowania produktów ekologicznych. Dobrym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie Eko-znaku krajowego np. na wzór niemiecki, austriacki czy szwajcarski. 1. Wstęp W ramach Wspólnej Polityki rolnej Unia Europejska przeznacza znaczne sumy na zrównoważony rozwój obszarów wiejskich [12, 13]. Europejski Plan Działań dla Żywności Ekologicznej i Rolnictwa Ekologicznego zawiera zestaw działań, których celem jest umożliwienie stałego rozwoju rolnictwa ekologicznego w państwach członkowskich, w tym także w Polsce [14, 16]. Jest to niewątpliwa szansa dla polskich rolników [4, 6]. Według badań prowadzonych przez Organic Monitor w 2006 r. [15] wartość rynku żywności ekologicznej w Unii Europejskiej szacowana była na ponad 30 miliardów euro. Wartość ta przekraczała dwukrotnie wartość tego rynku z 2004 roku. Szacuje się, że rynek żywności ekologicznej w Unii Europejskiej zwiększa swoją wartość o 3-15% rocznie. Mimo tak dynamicznego tempa rozwoju, udział produktów ekologicznych w ogólnej sprzedaży żywności jest wciąż niewielki i nie przekracza 5%. Powodem takiego stanu rzeczy jest niewystarczająca podaż żywności ekologicznej, zbyt wysokie ceny, a także skromny asortyment produktów w stosunku do oczekiwań konsumentów oraz ograniczona dostępność produktów ekologicznych, czyli wciąż słabo rozwinięte kanały dystrybucji żywności ekologicznej [5]. Zarówno relatywnie szybkie tempo wzrostu, jak i problemy pojawiające się obecnie na rynku żywności ekologicznej w krajach Unii Europejskiej są charakterystyczne dla rynków w okresie wzrostowym, tzw. dojrzewania [11]. Badania prowadzone wśród konsumentów w Polsce, w ostatnich latach, wskazują na brak wiedzy związanej z produkcją żywności ekologicznej, jak i sposobu jej znakowania [3, 10] Jak wskazują doświadczenia innych krajów, wiodących w produkcji ekologicznej, np. w Austrii, rozwój rynku 164
2 żywności ekologicznej spowodowany był wzrostem zainteresowania konsumentów [2]. W krótkim czasie rosnący popyt na produkty ekologiczne stał się tzw. siłą ssącą, czyli głównym wektorem rozwoju rynku żywności ekologicznej w Austrii, a także w Niemczech, Danii, Finlandii, Norwegii czy Szwecji [7, 8, 9]. Z kolei np. Słowenia jest krajem gdzie w strukturze powierzchni gospodarstw dominują małe rodzinne farmy, a udział rolnictwa ekologicznego w ogólnej powierzchni użytków rolnych wynosi ponad 3%. Można spotkać tam małe przetwórnie produktów z gospodarstw ekologicznych. Ponadto rozwinęła się tam także inicjatywa organizowania w miastach, kilka razy w tygodniu targów ekologicznych [1]. Działania takie sprzyjają popularyzacji ekologicznego sposobu gospodarowania i są zachętą dla konsumentów do kupowania żywności ekologicznej. Ważnym elementem dla rozwoju rynku żywności ekologicznej jest również sposób znakowania produktów rolnictwa ekologicznego. Wprowadzony w 2000 r. przez Unię Europejska znak graficzny dla produktów rolnictwa ekologicznego współistnieje na rynku ze znakami graficznymi producentów, jednostek certyfikujących, czy sieci handlowych. To niejednoznaczne znakowanie wpływa niekorzystnie na skuteczność procesu komunikacji na rynku żywności ekologicznej i możliwości identyfikacji produktów rolnictwa ekologicznego przez konsumentów [11]. W niektórych krajach, takich jak: Niemcy, Austria, Szwajcaria, stwierdzono tendencję do unifikowania znakowania produktów ekologicznych, kreowania państwowych marek ogólnokrajowych oraz wprowadzania w znakach dodatkowej informacji na temat miejsca pochodzenia surowca. W opinii konsumentów zarówno za granicą jak i w Polsce jednym z najważniejszych motywów zakupu artykułów spożywczych jest marka [3]. 2. Materiał i metody W latach przeprowadzono badania ankietowe, metodą ankiety bezpośredniej, głównie na terenie Warszawy, w wybranych grupach konsumentów, takich jak: uczniowie liceów, studenci, pracownicy korporacji, w tym pracownicy TVP zaangażowani w kampanię promocyjną rolnictwa ekologicznego w Polsce, sportowcy kadry narodowej. Łącznie w badaniach wzięło udział 600 osób. Posłużono się kwestionariuszem ankietowym zawierającym pytania o charakterze zamkniętym jedno lub wielokrotnego wyboru oraz pytania o charakterze otwartym. Zebrane wyniki miały na celu pozyskanie informacji o stanie wiedzy konsumentów na temat żywności ekologicznej i sposobu postrzegania tego rodzaju produktów oraz określenie na tej podstawie, jakie czynniki mają decydujące znaczenie dla rozwoju sprzedaży detalicznej produktów pochodzących z ekologicznego systemu gospodarowania i związanego z tym rozwoju rolnictwa ekologicznego. Dla ułatwienia interpretacji wyników utworzono dwie główne grupy konsumentów zależnie od wieku. Są to: grupa 1 osoby starsze, w większości pracujące (300 osób), grupa 2 osoby młodsze, uczące się, uczniowie i studenci (300 osób). W celu porównania odpowiedzi w grupach wiekowych, wyniki opracowano statystycznie za pomocą testu chi-kwadrat (χ2). Dla każdego porównania wyliczono wartość p (p-value), która wskazuje na występowanie istotnej różnicy lub jej brak. Przyjęto, poziom istotności alfa = 0,05. Zatem, gdy p- value < 0,05 uznano różnicę jako istotną statystycznie. Ponadto w przypadku każdego badanego zagadnienia wyliczono średni procent uzyskanych odpowiedzi uwzględniając jedno lub wielokrotność wyboru odpowiedzi. 3. Wyniki 3.1. Źródła wiedzy konsumentów o produktach ekologicznych i rolnictwie ekologicznym Informacji na temat ekologicznego sposobu gospodarowania w rolnictwie jak również cech jakości żywności ekologicznej i sposobu znakowania takich produktów respondenci poszukują głównie mediach takich jak Telewizja Polska (59,7%), w dalszej kolejności w prasie i Internecie (28,8%). Spora grupa osób (23,0%) wiedzę o rolnictwie ekologicznym zdobyła w czasie lekcji w szkole lub na wykładach. Są to głównie osoby młodsze. Co ciekawe pewna część respondentów (6,5%), głównie starszych, nie potrafi sprecyzować źródła swojej wiedzy o rolnictwie ekologicznym (tab. 1) Znajomość określenia rolnictwo ekologiczne W pytaniu, które miało umożliwić ocenę znajomości podstawowych zasad i wymogów stosowanych w rolnictwie ekologicznym, a które jednocześnie odróżniają ten system gospodarowania od innych (konwencjonalny, integrowany) zaproponowano cztery warianty odpowiedzi, gdzie tylko jedna była prawidłowa. Spośród ankietowanych, prawidłową odpowiedź podało jedynie 49,8% respondentów, niezależnie od wieku, przy czym osoby starsze charakteryzują się istotnie lepszą znajomością zasad rolnictwa ekologicznego (tab. 2). Część ankietowanych (22,0%) pod pojęciem rolnictwo ekologiczne rozumie system gospodarowania gdzie stosuje się małe dawki nawozów i środków ochrony roślin (odp. 1) lub system, który prowadzi do zmniejszenia zanieczyszczeń w środowisku rolniczym (odp. 2), jednak z wykorzystaniem nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony (19,4%). Natomiast korzystnym jest fakt, że jedynie 6,6% respondentów kojarzy rolnictwo ekologiczne jako system zacofany. Są to głównie uczniowie i studenci. Tab. 1. Źródła wiedzy konsumentów o rolnictwie ekologicznym i produktach ekologicznych Table 1. Consumers sources of information about organic farming system and organic products Źródło informacji Source of information Telewizja Polska i Polskie Radio Polish TV and Polish Radio ,7 0,000 Prasa i Internet / Press and Internet ,8 n.i. Wykłady i lekcje / Lectures and lessons ,0 0,
3 Rodzina /Family ,8 n.i. Znajomi / Friends ,7 0,000 Inne / Others ,5 0,000 Tab. 2. Znajomość wśród konsumentów określenia rolnictwo ekologiczne Table 2. Consumers knowledge about the term organic farming system Definicja Definition System gospodarowania, w którym stosuje się małe dawki nawozów i środków ochrony roślin Farming system where the lower doses of artificial fertilizers and pesticides are used System gospodarowania zmniejszający zanieczyszczenie środowiska rolniczego z wykorzystaniem nawozów sztucznych i środków ochrony roślin Farming system which reduces contaminations of agricultural environment but with use of artificial fertilizers and pesticides Prawidłowa definicja rolnictwa ekologicznego Proper definition of organic farming system System zacofany Old fashion farming system Brak odpowiedzi No answer ,0 0, ,4 n.i ,8 0, ,6 n.i ,2 0,002 Tab. 3. Odpowiedzi konsumentów na pytanie: Kto kontroluje i przyznaje certyfikaty gospodarstwom ekologicznym? Table 3. Consumers answers: Who controls and certifies the organic farms? Organizacje Organizations EKOLAND Farmers association SANEPID National Sanitary Inspection Nie ma wymogu kontroli i certyfikacji gospodarstw ekologicznych There is no demand for controlling and certification for organic farms MRiRW Ministry of Agriculture and Rural Development Jednostka certyfikująca Certification unit Brak odpowiedzi No answer ,0 n.i ,3 0, ,2 n.i ,7 n.i ,3 0, ,5 0, Znajomość jednostek odpowiedzialnych za nadawanie certyfikatów pochodzenia z ekologicznego systemu gospodarowania Większość ankietowanych (38,3%) w tym głównie osoby starsze wie, że certyfikaty ekologicznego systemu gospodarowania nadają jednostki certyfikujące. Niepokojący jest jednak fakt, że również ponad 1/3 ankietowanych (34,7%), a są to z kolei głównie ludzie młodzi sądzi, że certyfikaty rolnictwa ekologicznego nadaje gospodarstwom Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Stan taki wynika najprawdopodobniej z mylnego rozumienia kampanii informacyjnej o rolnictwie ekologicznym, prowadzonej w mediach (TV), a współfinansowanej przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (tab. 3). 166
4 3.4. Rozpoznawanie znaków służących do znakowania produktów ekologicznych Tab. 4. Rozpoznawanie znaków służących do znakowania produktów ekologicznych Table 4. Identification of logos which are used for labeling products Nr N o Znak Logo Respondentów poproszono również o zaznaczenie spośród przytoczonych 15 różnych znaków, jakie można spotkać na produktach żywnościowych, takich które oznaczają, że dany produkt został wytworzony metodami ekologicznymi (tab. 4) ,2 0, ,5 n.i ,5 3,8 0, ,4 n.i ,8 0, ,8 n.i ,8 0, ,2 0, ,7 n.i ,8 0, ,2 n.i ,5 0, ,3 n.i ,8 0, ,3 0,000 Były to odpowiednio znaki, które nie oznaczają, że produkt został wyprodukowany metodami ekologicznymi: Nr 1 Zielony punkt informacja dla konsumenta, że producent wniósł wkład finansowy w budowę i funkcjonowanie systemu recyklingu i odzysku odpadów. Nr 4 FAR TRADE logo tzw. Sprawiedliwego Handlu. Nr 6 Q znak jakości zastrzeżony przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A., który może być przyznawany wyrobom krajowym i zagranicznym produkowanym seryjnie, charakteryzującym się ponad standardową jakością. Nr 8 E margerytka europejski znak, który może być umieszczany na różnych wyrobach i informuje on, że dany produkt, w ciągu całego cyklu życia jest mniej szkodliwy dla środowiska niż podobne wyroby tego typu. Nr 11 Chronione oznaczenie geograficzne logo umieszczane w wyjątkowych przypadkach na produktach 167
5 rolnych i artykułach spożywczych jako opis informujący o pochodzeniu produktu z konkretnego miejsca, regionu albo kraju. Nr 13 Symbol recyklingu. Nr 15 Eko Znak Ekologiczny Oficjalny znak ekologiczny w Polsce, przyznawany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. Umieszczenie tego znaku na produkcie informuje, że dany wyrób nie powoduje negatywnych skutków dla środowiska naturalnego i zdrowia w trakcie całego okresu życia produktu. Znaki, które oznaczają w sposób niebudzący wątpliwości, że produkt pochodzi z gospodarstwa ekologicznego lub przetwórni ekologicznej: Nr 2 Rolnictwo ekologiczne międzynarodowy znak stosowany w Unii Europejskiej do znakowania produktów ekologicznych. Nr 3 Cobico znak logo polskiej jednostki certyfikującej, nadającej certyfikaty rolnictwa Nr 5 Bioekspert znak logo polskiej jednostki certyfikującej, nadającej certyfikaty rolnictwa Nr 7 Biocert znak logo polskiej jednostki certyfikującej, nadającej certyfikaty rolnictwa Nr 9 IFOAM logo International Federation of Organic Agriculture Movements. Nr 10 Ekogwarancja znak logo polskiej jednostki certyfikującej, nadającej certyfikaty rolnictwa Nr 12 Ekoland logo stowarzyszenia rolników gospodarujących metodami ekologicznymi. Jest to znak, którym mogą posługiwać się wyłącznie członkowie stowarzyszenia. Nr 14 Agrobiotest znak logo polskiej jednostki certyfikującej, nadającej certyfikaty rolnictwa Ponad połowa ankietowanych (55,5%), bez względu na wiek, prawidłowo rozpoznała znak Rolnictwo Ekologiczne wprowadzony przez Unię Europejską. Jest to najprawdopodobniej wynikiem bardzo dobrej komunikatywności tego znaku oraz prowadzonej w mediach kampanii informacyjnej. Spośród logo jednostek certyfikujących najlepiej rozpoznawalne były kolejno Ekogwarancja, Bioekspert i Biocert. Dobrze rozpoznawalne okazało się również logo Ekoland. Lepszą znajomością zarówno w przypadku znaków jednostek certyfikujących jak i Ekoland wykazali się uczniowie i studenci. Spośród znaków, które nie oznaczają produktów pochodzących z rolnictwa ekologicznego respondenci wskazywali przeważnie Eko Znak Ekologiczny (31,3%) oraz E margerytkę (18,2%). Świadczy to nieczytelnej informacji tych znaków, dezinformacji konsumenta i sugeruje konieczność zaprzestania używania w języku polskim przymiotnika ekologiczny i określenia Eko dla innych oznaczeń niż produkty pochodzące z rolnictwa ekologicznego (tab. 4) Kupowanie produktów ekologicznych Zdecydowana większość respondentów (75,7%) uważa, że kupuje produkty ekologiczne, a jedynie 19,8% ankietowanych nie jest zainteresowana zakupem takich produktów. Wśród kupujących żywność ekologiczną przeważają osoby starsze, natomiast część uczniów i studentów przyznaje, że nie wie czy kupuje żywność ekologiczną (tab. 5). Spośród młodych respondentów uczniów liceów 65,3 % wyraziło zainteresowanie i chęć kupowania żywności ekologicznej w sklepikach i bufetach szkolnych Główne motywy skłaniające do zakupu żywności ekologicznej W celu określenia, jakie czynniki w największym stopniu decydują o zakupie żywności ekologicznej, poproszono respondentów o zaznaczenie jednej spośród 10 możliwych odpowiedzi. Głównymi motywami, jakimi kierują się konsumenci niezależnie od wieku są: dbałość o własne zdrowie i zdrowie najbliższych członków rodziny (45,1%), w dalszej kolejności ciekawość (14,9%), problemy zdrowotne (14,4%) oraz dbałość o środowisko (11,7%). Dla osób starszych najważniejszym czynnikiem zachęcającym do zakupu produktów ekologicznych jest troska o zdrowie, natomiast dla ludzi młodych pierwszorzędne znaczenie ma również troska o zdrowie, ale ważnym motywem jest także ciekawość (tab. 6) Miejsce zakupu żywności ekologicznej Spośród osób, które kupują żywność ekologiczną ponad 1/3 (38,5%) zaopatruje się w produkty pochodzące z ekologicznego systemu gospodarowania w sklepach ekologicznych. W supermarketach takich produktów poszukuje 29,3% respondentów. W obu przypadkach są to głównie osoby młodsze (studenci i uczniowie). Niepokojący jest natomiast fakt, iż 27,0% ankietowanych uważa, że kupując na targach i bazarach również kupują produkty ekologiczne, podczas gdy w takich miejscach produkty z certyfikatem zgodności sprzedawane są niezwykle rzadko. Wśród osób przekonanych, że kupując żywność na bazarach kupują produkty ekologiczne również przeważają ludzie młodzi (tab. 7) Produkty, które ankietowani znają jako ekologiczne W pytaniu, które miało umożliwić ocenę czy ankietowani rzeczywiście prawidłowo rozpoznają produkty ekologiczne, poproszono o zaznaczenie spośród zaproponowanych 8 produktów te, które zdaniem respondentów pochodzą z produkcji metodami ekologicznymi. Było to pytanie wielokrotnego wyboru bez ograniczenia liczby wskazanych produktów. Proponowanymi produktami były nieekologiczne: ser Oscypek, herbata smakowa Ekoland, szynka naturalnie wędzona, jogurt Activia, makaron wyborowy Babuni i woda mineralna Muszynianka. Produktami ekologicznymi, o które zapytano były: owoce suszone Bionica, dżem malinowy bez cukru BIO Symbio. Prawie połowa respondentów (44,7%) za ekologiczny uznała ser Oscypek. W grupie tej w większość stanowili ludzie młodzi. Podobnie głównie młodzież szkolna i studenci uznali szynkę naturalnie wędzoną jako produkt ekologiczny. Podkreślenia wymaga również fakt, iż 21,5% respondentów za ekologiczną uznało wodę mineralną 168
6 Muszynianka. W grupie tej również większość stanowili ludzie młodzi. Istotnie więcej osób starszych mylnie rozpoznawało herbatę smakową Ekoland. Ponad 1/3 respondentów bez względu na wiek prawidłowo rozpoznała owoce suszone Bionica (33,8%) oraz dżem malinowy BIO Symbio (31,0%) (tab. 8). Tab. 5. Kupowanie produktów ekologicznych przez respondentów Table 5. Buying of the organic products by respondents Odpowiedź Answer Uzyskane wyniki świadczą o ciągle jeszcze znaczących brakach w wiedzy konsumentów na temat produktów ekologicznych oraz sposobu ich znakowania i nazywania. Konsumenci kierują się w większości nie wiedzą, lecz intuicją i kojarzeniem nazwy z takimi określeniami, jak naturalny, babuni itp. Ponadto z badań wyraźnie wynika, że produkt ekologiczny jest w znacznej mierze utożsamiany z produktem regionalnym. Tak / Yes ,7 0,000 Nie / No ,8 n.i. Nie wiem / Don t know ,5 0,000 Tab. 6. Główne motywy skłaniające do zakupu żywności ekologicznej Table 6. Main reasons which motivate the consumers for buying the organic food Motywy Reasons Tradycja rodzinna Family tradition Namowa znajomych Friends suggestion Problemy z własnym zdrowiem Problems with own health Dbałość o siebie i bliskich Care of ourselves and the nearest family members Dieta wegetariańska Vegetarian diet Ciekawość Interest Moda Fashion Troska o środowisko Care of the environment Inne Others Nigdy nie kupuję Never buy ,8 n.i ,5 n.i ,4 n.i ,1 0, ,1 n.i ,9 0, ,9 n.i ,7 n.i ,0 n.i ,0 0,006 Tab. 7. Miejsce zakupu żywności ekologicznej Table 7. Places where the consumers buy the organic food Miejsce Place 169
7 Sklep ekologiczny / Organic shop ,5 0,000 Supermarket / Supermarket ,3 0,001 Gospodarstwa ekologiczne / Organic farms ,8 n.i. Bazar, targ / Bazaar ,0 0,000 Inne / Other places 5 3 1,3 n.i. Tab. 8. Produkty, które ankietowani rozpoznają jako ekologiczne Table 8. Products which are recognized by consumers as organic Produkt Product Ser Oscypek Cheese Oscypek (regional cheese) Herbata smakowa Ekoland Differentiated taste tea Ekoland Owoce suszone Bionica Dried fruits Bionica Jogurt Activia Activia yogurt Makaron Babuni Pasta Babuni (Grandmother s pasta) Dżem malinowy BIO Symbio Raspberry jam BIO Symbio Woda mineralna Muszynianka Mineral water Muszynianka Szynka naturalnie wędzona Naturally smoked ham Żaden No one ,7 0, ,8 0, ,8 n.i ,3 n.i ,8 n.i ,0 n.i ,5 n.i ,5 n.i ,5 n.i. Tab. 9. Wady żywności ekologicznej Table 9. Negatives of organic food Wady Negatives Wysoka cena / High price ,2 0,010 Gorszy smak / Bad taste ,8 0,000 Trudno dostępna / Difficult to buy ,2 n.i. Mały asortyment / Short range ,8 n.i. Niepewne pochodzenie / Uncertain origin ,0 n.i. Mniej atrakcyjny wygląd / Less attractive lookout ,7 0,004 Inne / Others 1 1 0,3 n.i. Nie ma żadnych wad / Without any negatives 7 9 2,7 n.i. Brak odpowiedzi / No answer n.i Wady żywności ekologicznej Za podstawową wadę żywności ekologicznej zdecydowana większość ankietowanych (69,2%), w tym głównie osoby starsze, uznała jej zbyt wysoką cenę w 170
8 porównaniu do odpowiedników pochodzących z produkcji konwencjonalnej (tab. 9). Natomiast dla ludzi młodych ważnymi wadami żywności ekologicznej są: mało atrakcyjny wygląd i gorszy smak. Bez względu na wiek ankietowani wskazywali również na gorszą dostępność produktów ekologicznych (62,2%) oraz ich mały asortyment dostępny w sklepach (30,8) Zalety żywności ekologicznej Tab. 10. Zalety żywności ekologicznej Table 10. Positives of organic food Zalety Positives Spośród zalet żywności ekologicznej ankietowani zarówno osoby starsze jak i uczniowie oraz studenci, za najważniejsze uznali bezpieczeństwo dla zdrowia (69,5%) oraz mniejszą zawartość zanieczyszczeń (45,3%). Dla osób starszych ważną, dostrzeganą zaletą jest również wysoka jakość produktów ekologicznych, natomiast ludzie młodzi jako ważne zalety żywności ekologicznej wymieniają: brak konserwantów w produktach ekologicznych oraz fakt, że produkowane są one metodami przyjaznymi dla środowiska (tab. 10). Bezpieczna dla zdrowia / Safe for health ,5 n.i. Wysoka jakość / High quality ,8 0,000 Zawiera więcej witamin / Higher content of vitamins ,5 n.i. Zawiera mniej zanieczyszczeń Lower content of contaminations ,3 n.i. Lepszy smak / Better taste ,0 n.i. Nie zawiera konserwantów / Without preservatives ,0 0,034 Produkowana w sposób przyjazny dla środowiska Produced with care of environment ,8 0,012 Inne / Others 0 2 0,3 n.i. Nie ma żadnych zalet / Without any positives 1 4 0,8 n.i. Brak odpowiedzi / No answer n.i. 4. Wnioski 1. Telewizja i radio są ośrodkami najskuteczniej informującymi o rolnictwie ekologicznym, dlatego chcąc wzmóc rozwój rynku produktów ekologicznych i związanego z nim rozwoju ekologicznego sposobu gospodarowania w rolnictwie polskim, trzeba zintensyfikować kampanię informacyjną w tych mediach zarówno o rolnictwie ekologicznym jak i żywności ekologicznej. 2. Kampania informacyjna dla konsumentów powinna skupić się przede wszystkim na informacji o zaletach żywności ekologicznej, jak również o sposobie znakowania produktów ekologicznych, a nie podkreślać niebagatelnej skądinąd roli Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. 3. Ważnym elementem w kampanii promującej produkty z rolnictwa ekologicznego powinna być informacja pozwalająca odróżnić konsumentom produkty ekologiczne od regionalnych czy tradycyjnych, oraz wskazać na możliwość występowania na rynku zarówno produktów regionalnych i tradycyjnych pochodzących z gospodarstw ekologicznych, jak również ich odpowiedników produkowanych z surowców uzyskanych w produkcji konwencjonalnej 4. W celu lepszego rozpropagowania zwyczaju spożywania produktów ekologicznych należy promować wprowadzanie żywności ekologicznej do bufetów i sklepików na terenie szkół i uczelni wyższych. 5. Umieszczanie wielu znaków i symboli na etykietach produktów ekologicznych powoduje dezinformację konsumenta i nie przyczynia się tym samym do popularyzacji żywności ekologicznej, dlatego też dobrym rozwiązaniem byłoby opracowanie znaku krajowego obowiązkowo umieszczanego na produktach ekologicznych. Ze względu na wysokie koszty i konieczny długi czas promocji, być może lepszym rozwiązaniem będzie wprowadzenie obowiązku zamieszczania na tych produktach wprowadzonego już i coraz lepiej rozpoznawalnego znaku unijnego. 6. Konieczne wydają się w dalszym ciągu działania zmierzające do obniżenia kosztów produkcji i dystrybucji produktów ekologicznych. Niezbędne zatem jest utrzymanie dotychczasowych form wsparcia dla rolnictwa ekologicznego, jak również opracowanie innych mechanizmów umożliwiających stopniowe zmniejszanie różnicy cen między produktami ekologicznymi, a ich odpowiednikami pochodzącymi z produkcji konwencjonalnej. 5. Literatura [1] Bavec F., Bavec M.: Organic production and use of alternative crops. Wyd. Taylor & Francis Boca Raton, London, New York., 2007, ss [2] Klinbacher E., Pohl A.: Organic farming in Austria, 2004, [3] Kolerska E.: Znaczenie marek w procesie sprzedaży produktów rolnictwa ekologicznego. Journal of Research and Applications In Agricultural Engineering. Poznań, 2008, vol. 53 (3), s [4] Kucińska K., Pelc I., Artyszak A.: Development of organic agriculture in Poland. Mat. Konf. European Joint Organic Congress , Odense, Denmark, 2006, s
9 [5] Łuczka Bakuła W., Smoluk Sikorska J.: Porownanie poziomu cen warzyw ekologicznych i konwencjonalnych. Journal of Research and Applications In Agricultural Engineering. Poznań, 2008, vol. 53 (4), s [6] Moschitz H., Stolze M.: Organic forming Policy in Europe. A network analisis. Mat. Konf. European Joint Organic Congress , Odense, Denmark, 2006, s [7] Maciejczak M.: Marketing żywności ekologicznej w Europie i Polsce. Wydział Nauk Ekonomicznych, SGGW, Warszawa, 2007, [8] Schmidke K.: Mat. Konf. Pilnitz Summer Academy, HTV Dresden University of Aplied Science i Akademia Rolnicza w Poznaniu: , Pillnitz, [9] Simion S.: Mat. Konf. Pilnitz Summer Academy, HTV Dresden University of Aplied Science i Akademia Rolnicza w Poznaniu: , Pillnitz, [10] Śmiechowska M., Dmowski P.: Znajomość ekologicznej produkcji i zasad Fair Trade wśród konsumentów kawy w Polsce. Journal of Research and Applications In Agricultural Engineering. Poznań, 2008, vol. 53 (4), s [11] Tymiński A.: Rynek produktów ekologicznych na świecie oraz w Polsce. WSPA, Lublin, 2005, s [12] [13] [14] [15] [16] Plan działań dla żywności ekologicznej i rolnictwa w Polsce. Pr. Zbiorowa, 2006, [17] Żakowska-Biemans S., Gutkowska K.: Rynek żywności ekologicznej w Polsce i krajach Unii Europejskiej, Warszawa: wyd. SGGW, 2003, s
BioCert Małopolska Sp. z o.o. 31-503 Kraków, ul. Lubicz 25A tel./fax 12 430-36-06 www.biocert.pl Certyfikacja ekologicznej produkcji rolnej
BioCert Małopolska Sp. z o.o. 31-503 Kraków, ul. Lubicz 25A tel./fax 12 430-36-06 www.biocert.pl Certyfikacja ekologicznej produkcji rolnej Beata Pietrzyk Dyrektor Biura Certyfikacji 1 Wstęp W Polsce wzrasta
Oznakowanie żywności ekologicznej. Renata Lubas
Oznakowanie żywności ekologicznej Renata Lubas Postawy polskich konsumentów wobec żywności ekologicznej Postawy polskich konsumentów wobec żywności ekologicznej Motywy zakup żywności ekologicznaj walory
Konkurs wiedzy na temat Wiem jak rozpoznać i sięgnąć po żywność ekologiczną TEST WYBORU
Konkurs wiedzy na temat Wiem jak rozpoznać i sięgnąć po żywność ekologiczną TEST WYBORU Zaznacz poprawne odpowiedzi, w każdym pytaniu jest podana jedna poprawna odpowiedź. Wydrukuj rozwiązany test, podpisz
Najczęściej spotykane ekoznaki, zarówno na polskim, jak i europejskim rynku.
Ekoznaki Ekoznakowanie to oznaczanie produktów ekologicznymi znakami towarowymi i tym samym sposób wywierania wpływu na rynek. Zakłada ono wyróżnianie pewnej grupy wyrobów spełniających określone wymagania
Rynek Produktów Ekologicznych
SZKOŁA GŁÓWNA GOSPODARSTWA WIEJSKIEGO W WARSZAWIE WYDZIAŁ EKONOMICZNO-ROLNICZY Rynek Produktów Ekologicznych dr Mariusz Maciejczak www.maciejczak.pl Rynek Produktów w Ekologicznych WYKŁAD 3 ZNAKOWANIE
Stan i perspektywy rozwoju rolnictwa ekologicznego i rynku produktów ekologicznych
Stan i perspektywy rozwoju rolnictwa ekologicznego i rynku produktów ekologicznych Dr Krzysztof Jończyk Kongres Innowacji Polskich, Kraków, 10.03.2015 1 r. Rolnictwo ekologiczne Rozp. Rady (WE) 834/2007
SPRZEDAŻ PRODUKTÓW EKOLOGICZNYCH W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM
SPRZEDAŻ PRODUKTÓW EKOLOGICZNYCH W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM Produkty ekologiczne z pewnością różnią się od tych konwencjonalnych, ponieważ charakteryzują się wysoką jakością, bardzo dobrymi walorami odżywczymi
Jakie znaki trzeba posiadać do rejestracji?
Polska Smakuje Celem strony www.polskasmakuje.pl i aplikacji Polska Smakuje jest promowanie polskiej żywności, w szczególności produktów certyfikowanych oraz wyrobów regionalnych, wytworzonych w ramach
OCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH NA TEMAT DODATKÓW DO ŻYWNOŚCI
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 1055 1059 Aneta Kościołek 1, Magdalena Hartman 2, Katarzyna Spiołek 1, Justyna Kania 1, Katarzyna Pawłowska-Góral 1 OCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH
PERSPEKTYWY ROZWOJU ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO W POLSCE PERSPECTIVES OF ORGANIC FARMING DEVELOPMENT IN POLAND
Dorota Komorowska 1 Katedra Ekonomiki Rolnictwa i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych SGGW PERSPEKTYWY ROZWOJU ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO W POLSCE PERSPECTIVES OF ORGANIC FARMING DEVELOPMENT IN POLAND
Ekologiczny koszyk. Co jest eko?
EKO ZAKUPY PO POLSKU Moda na ekologiczną żywność jest jednym z trendów, który obserwujemy do kilku lat, a zakupy produktów bio na stałe wpisują się w zdrowy styl życia wielu Polaków. Jednak pod względem
Kampania Fair Trade Towns w Polsce. Tadeusz Makulski Koordynator kampanii FTT
Kampania Fair Trade Towns w Polsce Tadeusz Makulski Koordynator kampanii FTT Katowice 1.04.2015 * Wprowadzenie do tematyki Fair Trade Czym jest Sprawiedliwy Handel? Światowy Ruch organizacji pozarządowych,
Oznaczenia żywności ekologicznej a determinanty stanowiące o ich rozpoznawalności wśród konsumentów
Kamila Szulc 1 Joanna Rykowska 2 Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Oznaczenia żywności ekologicznej a determinanty stanowiące o ich rozpoznawalności wśród konsumentów Rozwój rolnictwa ekologicznego
Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie
Nr pytania: 1 Treść pytania: Czy dokonałby Pan/i zakupu produktu spożywczego wiedząc, że zawiera on składniki modyfikowane genetycznie (GMO)? Podstawa: Wszyscy badani Czy dokonałby Pan/i zakupu produktu
ORGANIC FARMING IN THE OPINION OF CONVENTIONAL FARMING PRODUCERS ROLNICTWO EKOLOGICZNE W OPINII KONWENCJONALNYCH PRODUCENTÓW ROLNYCH
Hanna PONDEL Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Katedra Teorii i Historii Ekonomii al. Niepodległości 10; 61-875 Poznań e-mail: hanna.pondel@ue.poznan.pl ORGANIC FARMING IN THE OPINION OF CONVENTIONAL
SATYSFAKCJA KLIENTÓW SKLEPÓW SPOŻYWCZYCH FUNKCJONUJĄCYCH W SIECI HANDLOWEJ - BADANIA ANKIETOWE
Anna Kasprzyk Mariusz Giemza Katedra Zarządzania Jakością Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie SATYSFAKCJA KLIENTÓW SKLEPÓW SPOŻYWCZYCH FUNKCJONUJĄCYCH W SIECI HANDLOWEJ - BADANIA ANKIETOWE Wprowadzenie
OPPORTUNITIES FOR THE DEVELOPMENT OF ORGANIC FARMING SYSTEM IN THE PODLASKIE PROVINCE (REGION OF WYSOKOMAZOWIECKI DISTRICT)
Katarzyna KUCIŃSKA, Grzegorz KOSTRO, Ewa MALINOWSKA, Jan GOLBA Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Wydział Rolnictwa i Biologii, Katedra Agronomii ul. Nowoursynowska 166, 02-776 Warszawa e-mail: katarzyna_kucinska@sggw.pl
PREFERENCJE KONSUMENTÓW W ZAKRESIE WYBORU OPAKOWAŃ DO TŁUSZCZÓW ROŚLINNYCH
Joanna Białek, Elżbieta Kondratowicz-Pietruszka Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie PREFERENCJE KONSUMENTÓW W ZAKRESIE WYBORU OPAKOWAŃ DO TŁUSZCZÓW ROŚLINNYCH Polski rynek produktów tłuszczowych należy
Tradycyjne i nowoczesne formy i kanały sprzedaży produktów lokalnych, tradycyjnych, regionalnych i ekologicznych, dystrybucja
Tradycyjne i nowoczesne formy i kanały sprzedaży produktów lokalnych, tradycyjnych, regionalnych i ekologicznych, dystrybucja Karol Przybylak (Biokurier.pl) / Przysiek, 18 kwietnia 2013 Europejski Fundusz
NA PRODUKTACH ŻYWNOŚCIOWYCH:
EKOZNAKI Każdy z nas na co dzień ma wpływ na ilość oraz rodzaj wytwarzanych przez nasze gospodarstwa domowe odpadów. Do głównych elementów, które o tym decydują są codzienne zakupy. To jakie produkty wybierzemy,
PODAŻ CIĄGNIKÓW I KOMBAJNÓW ZBOŻOWYCH W POLSCE W LATACH 2003 2010
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2011 Jan Pawlak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach Oddział w Warszawie PODAŻ CIĄGNIKÓW I KOMBAJNÓW ZBOŻOWYCH W POLSCE W LATACH 2003 2010 Streszczenie W
Produkt lokalny i tradycyjny szansą na rozwój przedsiębiorczości Autor: Tomasz Solis r.
Materiał opracowany przez Lokalną Grupę Działania Ziemi Kraśnickiej. Instytucja Zarządzająca PROW 2014-2020 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:
Rozpoznawalność marki Poznaj Dobrą Żywność Raport TNS OBOP
Rozpoznawalność marki Poznaj Dobrą Żywność Raport TNS OBOP Spis treści 1. Metodologia badania p. 3 2. Wyniki badania p. 5 3. Podsumowanie główne wnioski p. 6 4. Decyzje zakupowe Polaków p. 8 5. Jakość
Polscy konsumenci a pochodzenie produktów. Raport z badań stowarzyszenia PEMI. Warszawa 2013.
Polscy konsumenci a pochodzenie produktów.. Spis treści Wstęp 3 1. Jak często sprawdzacie Państwo skład produktu na etykiecie? 4 2. Jak często sprawdzacie Państwo informację o kraju wytworzenia produktu
Certyfikaty żywności w Polsce oraz UE
Materiał opracowany przez Lokalną Grupę Działania Ziemi Kraśnickiej. Instytucja Zarządzająca PROW 2014-2020 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:
Fairtrade bardziej uczciwe rolnictwo i handel
https://www. Fairtrade bardziej uczciwe rolnictwo i handel Autor: Tomasz Kodłubański Data: 22 października 2017 Sprawiedliwy Handel czyli Fairtrade to inicjatywa, która ma poprawić warunki pracy miejscowej
WYKORZYSTANIE ŹRÓDEŁ INFORMACJI W GOSPODARSTWACH ROLNICZYCH MAŁOPOLSKI O RÓŻNYM KIERUNKU PRODUKCJI
Inżynieria Rolnicza 4(122)/2010 WYKORZYSTANIE ŹRÓDEŁ INFORMACJI W GOSPODARSTWACH ROLNICZYCH MAŁOPOLSKI O RÓŻNYM KIERUNKU PRODUKCJI Michał Cupiał Instytut Inżynierii Rolniczej i Informatyki, Uniwersytet
Ekologiczny smak sukcesu.
www.ecropolis.eu Ekologiczny smak sukcesu. Walory sensoryczne i ich znaczenie w działalności przedsiębiorstw funkcjonujących na rynku żywności ekologicznej. Dr inż. Mariusz Maciejczak Wydział Nauk Ekonomicznych
WPŁYW POWIERZCHNI UŻYTKÓW ROLNYCH ORAZ WYKSZTAŁCENIA WŁAŚCICIELA NA SPOSOBY POZYSKIWANIA INFORMACJI W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH MAŁOPOLSKI
Inżynieria Rolnicza 4(102)/2008 WPŁYW POWIERZCHNI UŻYTKÓW ROLNYCH ORAZ WYKSZTAŁCENIA WŁAŚCICIELA NA SPOSOBY POZYSKIWANIA INFORMACJI W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH MAŁOPOLSKI Michał Cupiał, Anna Szeląg-Sikora
Data wydruku: Dla rocznika: 2015/2016. Opis przedmiotu
Sylabus przedmiotu: Specjalność: Ekotrofologia Inżynieria ochrony środowiska Data wydruku: 31.01.2016 Dla rocznika: 2015/2016 Kierunek: Wydział: Zarządzanie i inżynieria produkcji Inżynieryjno-Ekonomiczny
WYKORZYSTANIE TECHNIK KOMPUTEROWYCH W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH
Inżynieria Rolnicza 6(131)/2011 WYKORZYSTANIE TECHNIK KOMPUTEROWYCH W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH Sławomir Kocira, Edmund Lorencowicz Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet
Prognoza wyników finansowych Grupy Kapitałowej Organic Farma Zdrowia S.A. na lata 2016-2021.
Prognoza wyników finansowych Grupy Kapitałowej Organic Farma Zdrowia S.A. na lata 2016-2021. Zarząd spółki Organic Farma Zdrowia S.A. ("Emitent") przekazuje do publicznej wiadomości prognozę finansową
ZAPOTRZEBOWANIE NA PROGRAMY KOMPUTEROWE W ROLNICTWIE NA PRZYKŁADZIE GOSPODARSTW WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO
Inżynieria Rolnicza 9(107)/2008 ZAPOTRZEBOWANIE NA PROGRAMY KOMPUTEROWE W ROLNICTWIE NA PRZYKŁADZIE GOSPODARSTW WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Michał Cupiał Katedra Inżynierii Rolniczej i Informatyki, Uniwersytet
WSPÓLNA POLITYKA ROLNA NA RZECZ ZAPEWNIENIENIA KONSUMENTOWI ŻYWNOŚCI WYSOKIEJ JAKOŚCI. Marek Sawicki Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
WSPÓLNA POLITYKA ROLNA NA RZECZ ZAPEWNIENIENIA KONSUMENTOWI ŻYWNOŚCI WYSOKIEJ JAKOŚCI Marek Sawicki Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Warszawa, 09.09.2011 Wprowadzenie Ewolucja WPR - od zabezpieczenia potrzeb
Kanały dystrybucji surowców żywnościowych z gospodarstw ekologicznych w województwie Warmińsko-Mazurskim
1 Adam Pawlewicz 2 Wojciech Gotkiewicz Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Kanały dystrybucji surowców żywnościowych z gospodarstw ekologicznych w województwie Warmińsko-Mazurskim Wstęp W ciągu
OWOCE I WARZYWA W HANDLU DETALICZNYM
OWOCE I WARZYWA W HANDLU DETALICZNYM W kilkunastu ostatnich latach polski rynek detaliczny produktów ogrodniczych wyraźnie zmienił się na lepsze. Obserwuje się poprawę jakości owoców i warzyw, ich przygotowania
Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project can respond.
Project CARETRAINING PROJECT EVALUATION QUESTIONNAIRE Projekt CARETRAINING KWESTIONARIUSZ EWALUACJI PROJEKTU Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project
Activity monitoring card Karta działań Primary School No 12 in Częstochowa
Klasa: 6a i 6b Date of report: Data: 8.12.2015 r. 8.12.2015 r. Drafted by: Dorota Pliszka Sporządził/a: ACTIVITY 1.4. Learning paths on MDG-7 for children and adolescents (3-14 years old) and activation
mgr inż. Bartłomiej Fydryszewski
mgr inż. Bartłomiej Fydryszewski CZYM SIĘ ZAJMIEMY? Odpady opakowaniowe, Zachowania konsumenckie, Ekoznaki, Zdobienie własnej ekotorby. CO TO JEST OPAKOWANIE? wytwór o określonej konstrukcji, którego zadaniem
Scenariusze lekcji Szkoły średnie. Scenariusz nr 1
Scenariusze lekcji Szkoły średnie Scenariusz nr 1 Temat lekcji: Akademia recyklingu Cel: Rozwijanie świadomości ekologicznej wśród dzieci i młodzieży związanej z ponownym wykorzystaniem odpadów oraz prawidłowymi
PORÓWNANIE ZASTOSOWANIA INTERNETU W GOSPODARSTWACH ROLNYCH W ZALEŻNOŚCI OD PROWADZONEGO W NICH SYSTEMU PRODUKCJI ROLNICZEJ
Inżynieria Rolnicza 11(109)/2008 PORÓWNANIE ZASTOSOWANIA INTERNETU W GOSPODARSTWACH ROLNYCH W ZALEŻNOŚCI OD PROWADZONEGO W NICH SYSTEMU PRODUKCJI ROLNICZEJ Andrzej Grieger, Kazimierz Sławiński Katedra
82 Joanna Chudzian, STOWARZYSZENIE Małgorzata Chatys EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU
82 Joanna Chudzian, STOWARZYSZENIE Małgorzata Chatys EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 6 Joanna Chudzian, Małgorzata Chatys Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
DORADZTWO WOBEC MAŁYCH GOSPODARSTW ROLNYCH LUBLIN 29.04.2014 R.
DORADZTWO WOBEC MAŁYCH GOSPODARSTW ROLNYCH LUBLIN 29.04.2014 R. Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli LODR w Końskowoli zasięgiem swojej działalności obejmuje teren całego województwa lubelskiego,
INFORMACJE WPŁYWAJĄCE NA DECYZJĘ O ZAKUPIE ŚRODKÓW TECHNICZNYCH W GOSPODARSTWACH ROLNICZYCH MAŁOPOLSKI
Inżynieria Rolnicza 1(119)/2010 INFORMACJE WPŁYWAJĄCE NA DECYZJĘ O ZAKUPIE ŚRODKÓW TECHNICZNYCH W GOSPODARSTWACH ROLNICZYCH MAŁOPOLSKI Michał Cupiał, Anna Szeląg-Sikora Instytut Inżynierii Rolniczej i
UNIWERSYTET PRZYRODNICZY w LUBLINIE WYDZIAŁ AGROBIOINŻYNIERII
UNIWERSYTET PRZYRODNICZY w LUBLINIE WYDZIAŁ AGROBIOINŻYNIERII Kierunek Ekonomia III rok Specjalność: Handel Adamiak Małgorzata Bober Aleksandra Gutkowski Szymon Przybyła Ewa Sakowicz Rafał Raport: WIZERUNEK
R o l n i c t w o e k o l o g i c z n e w P o l s c e w 2 0 0 3 roku
G ł ó w n y I n s p e k t o r a t W y d z i a ł E k o l o g i i R o l n i c z e j R o l n i c t w o e k o l o g i c z n e w P o l s c e w 2 0 0 3 roku Z A T W I E R D Z A M G ł ó w n y I n s p e k t o
MOBILNE ZAKUPY W POLSCE I W HOLANDII
122 ISSN: 1896-382X www.wnus.edu.pl/pl/edu/ DOI: 10.18276/epu.2016.122-11 strony: 125-133 1 MOBILNE ZAKUPY W POLSCE I W HOLANDII Streszczenie owano w nim sposoby wykorzystania ch etapach procesu o- onych
164 Elżbieta Olech, STOWARZYSZENIE Maciej Kuboń EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU
Elżbieta Olech, STOWARZYSZENIE Maciej Kuboń EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XVII zeszyt Elżbieta Olech, Maciej Kuboń Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie MOTYWY
PROBLEMY POLSKIEJ OCHRONY ROŚLIN
INSTYTUT OCHRONY ROŚLIN PROBLEMY POLSKIEJ OCHRONY ROŚLIN Prof. dr hab. Stefan Pruszyński Instytut Ochrony Roślin, Poznań Diabelski krąg inicjowany przez stosowanie środków ochrony roślin Zawartość DDT
Oznakowanie ekologiczne produktów i opakowań wybrane ekoznaki
Oznakowanie ekologiczne produktów i opakowań wybrane ekoznaki Opracowanie z cyklu "Popularyzacja wiedzy" Małgorzata Szymańska-Brałkowska Małgorzata Z. Wiśniewska Ewa Malinowska Wydawca: Zakład Zarządzania
Raport z badania ankietowego
Raport z badania ankietowego Jakość czekolady Strategie Marketingowe 2012/2013 r. Opracowały: Sylwia Kozłowicz Urszula Miś Anna Robak Weronika Sowa 1 Spis treści: Streszczenie wstępne.3 1. Wprowadzenie......4
Motywy podjęcia studiów na kierunku Edukacja Techniczno-Informatyczna w AGH
Marta CIESIELKA, Małgorzata NOWORYTA AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Polska Motywy podjęcia studiów na kierunku Edukacja Techniczno-Informatyczna w AGH Wstęp Wybór studiów
Formularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form
Formularz recenzji magazynu Review Form Identyfikator magazynu/ Journal identification number: Tytuł artykułu/ Paper title: Recenzent/ Reviewer: (imię i nazwisko, stopień naukowy/name and surname, academic
ZA5474. Flash Eurobarometer 316 (Attitudes of Europeans Towards Resource Efficiency) Country Questionnaire Poland
ZA5474 Flash Eurobarometer 316 (Attitudes of Europeans Towards Resource Efficiency) Country Questionnaire Poland Fl316 Waste Management, Prevention, Re use and Recycling Q0. Czy uważa Pan(i), że Europa
Rolniczy handel detaliczny informacje podstawowe
Rolniczy handel detaliczny informacje podstawowe Od dnia 1 stycznia 2017 r. weszły w życie akty prawne umożliwiające rejestrację rolniczego handlu detalicznego, w tym przede wszystkim ustawa z dnia 16
InŜynieria Rolnicza 14/2005. Streszczenie
Michał Cupiał Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie PROGRAM WSPOMAGAJĄCY NAWOśENIE MINERALNE NAWOZY 2 Streszczenie Przedstawiono program Nawozy 2 wspomagający nawoŝenie
JAK W 5 KROKACH ZAŁOŻYĆ PROFIL WYSTAWCY NA POLSKA SMAKUJE? krótka instrukcja obsługi
JAK W 5 KROKACH ZAŁOŻYĆ PROFIL WYSTAWCY NA POLSKA SMAKUJE? krótka instrukcja obsługi Jakie certyfikaty i oznaczenia uprawniają do rejestracji? To w sumie kilkanaście certyfikatów, które są uznawane przez
Aldi mocno inwestuje w rozwój oferty BIO i produktów certyfikowanych
Aldi mocno inwestuje w rozwój oferty BIO i produktów certyfikowanych data aktualizacji: 2018.08.28 Sieć Aldi systematycznie zwiększa liczbę produktów certyfikowanych i Bio w swoich sklepach. Ich liczba
PLAN KOMUNIKACYJNY Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich PLAN KOMUNIKACYJNY Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 sporządzony dla Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rok 2012 1
Specyfika produktów tradycyjnych na rynku żywności
Specyfika produktów tradycyjnych na rynku żywności Od kilku lat wyraźnie zauważa się modę na produkty regionalne, zainteresowanie taką żywnością znacznie wzrosło. Produkty tradycyjne to część polskiego
Ekologiczna uprawa malin jako alternatywa Organic raspberry cultivation as an alternative
Ekologiczna uprawa malin jako alternatywa Organic raspberry cultivation as an alternative Cz. II Ekologiczne metody produkcji maliny Part II: Raspberry organic production methods Beata Studzińska 1 Produkcja
Rolniczy Handel Detaliczny
Rolniczy Handel Detaliczny Rolniczy Handel Detaliczny (RHD) to handel detaliczny polegający na produkcji żywności pochodzącej w całości lub części z własnej uprawy, hodowli lub chowu podmiotu działającego
PRZETWÓRSTWO WŁASNYCH PŁODÓW ROLNYCH W GOSPODARSTWIE EKOLOGICZNYM
WSPÓŁPRACA SIĘ OPŁACA ROLNICTWO I PRZETWÓRSTWO EKO-ROLNICZE 5 listopada 2015, Stara Kiszewa dr inż. Urszula SOŁTYSIAK Certyfikacja produkcji i przetwórstwa w rolnictwie ekologicznym PRZETWÓRSTWO WŁASNYCH
ZNAKI GWARANTOWANEJ JAKOŚCI JAKO FORMA PROMOCJI PRODUKTU NA PRZYKŁADZIE MIODU
Aleksandra Wilczyńska Akademia Morska w Gdyni ZNAKI GWARANTOWANEJ JAKOŚCI JAKO FORMA PROMOCJI PRODUKTU NA PRZYKŁADZIE MIODU Celem niniejszej pracy było określenie, czy pozyskanie znaku gwarantującego wysoką
PLAN KOMUNIKACYJNY. Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. sporządzony dla Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rok 2014
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich PLAN KOMUNIKACYJNY Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 sporządzony dla Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rok 2014 (pierwsza
ekologicznej przez konsumentów Selected determinants of perception of organic food Wstęp
124 Renata Matysik-Pejas, Joanna Żmuda Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu Roczniki Naukowe tom XIII zeszyt 4 Renata Matysik-Pejas, Joanna Żmuda Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja
Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005
Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe
PLAN KOMUNIKACYJNY. Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
PLAN KOMUNIKACYJNY Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 sporządzony dla Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rok 2011 1. Cele działań 1) poinformowanie ogółu społeczeństwa o rezultatach
O rolnictwie ekologicznym
O rolnictwie ekologicznym Limanowa 23.02.2016 Ewa Smuk Stratenwerth Stowarzyszenie ZIARNO Co to jest rolnictwo ekologiczne? całościowy system gospodarowania, wspierający różnorodność biologiczną, cykle
Produkcja cukru ekologicznego. dr inż. Maciej Wojtczak
dr inż. Maciej Wojtczak Żywność ekologiczna?? CUKIER EKOLOGICZNY? ORGANIC SUGAR 2 Rolnictwo ekologiczne To sposób gospodarowania ograniczający zależność od nakładów zewnętrznych poprzez stymulowanie biologicznych
System nadawania certyfikatów dla wyrobów tradycyjnych, charakterystycznych dla danych regionów w aspekcie ochrony ich oryginalności i jakości
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 Minister Rolnictwa i
RYNEK CIĄGNIKÓW I PRZYCZEP ROLNICZYCH W POLSCE W LATACH
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 4/2008 Czesław Waszkiewicz Katedra Maszyn Rolniczych i Leśnych Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie RYNEK CIĄGNIKÓW I PRZYCZEP ROLNICZYCH W POLSCE W LATACH
Zagospodarowanie odpadów komunalnych w środowisku studenckim
Beata Ślaska-Grzywna 1, Dariusz Andrejko 2, Katarzyna Zabielska 3, Marek Szmigielski 4 Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Zagospodarowanie odpadów komunalnych w środowisku studenckim Wstęp W Polsce odpady
Preferencje konsumentów związane ze spożywaniem żywności ekologicznej
Zeszyty Naukowe nr 743 Akademii Ekonomicznej w Krakowie 2007 Maria Krełowska-Kułas Katedra Towaroznawstwa Żywności Preferencje konsumentów związane ze spożywaniem żywności ekologicznej 1. Wprowadzenie
ZAPLECZE SUROWCOWE A ROZWÓJ PRZETWÓRSTWA EKOLOGICZNEGO WE WSCHODNIEJ POLSCE RAW MATERIAL BASE AND DEVELOPMENT ORGANIC PROCESSING IN EASTERN POLAND
198 Ewa Katarzyna Śliwowska STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XIV zeszyt 5 Ewa Katarzyna Śliwowska Uniwersytet w Białymstoku ZAPLECZE SUROWCOWE A ROZWÓJ PRZETWÓRSTWA
Wytwarzasz produkt w systemie jakości? Złóż wniosek o wsparcie
Wytwarzasz produkt w systemie jakości? Złóż wniosek o wsparcie PROW 2014-2020. Skąd konsument może mieć pewność, że żywność, którą kupuje jest rzeczywiście najwyższej jakości? Potwierdzeniem tego są znaki
POTRZEBY INFORMACYJNE GOSPODARSTW ROLNYCH MAŁOPOLSKI
InŜynieria Rolnicza 2/2006 Michał Cupiał Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie POTRZEBY INFORMACYJNE GOSPODARSTW ROLNYCH MAŁOPOLSKI Streszczenie Przedstawiono wyniki badań
Ekoetykietowanie Ekoznakowanie Ekolabeling
Ekoetykietowanie Ekoznakowanie Ekolabeling Certyfikacja jest postępowaniem, w którym niezależna strona trzecia udziela pisemnego zapewnienia, że proces/produkt/usługa spełnia specyficzne wymagania. Ekoetykietę
Przykładowe znaki w Unii Europejskiej i w Polsce. Produkcja ekologiczna UE
Eko-znaki Coraz większą popularność zyskują systemy certyfikacji ekologicznej, których większość jest stworzona przez instytucje pozarządowe a ich stosowanie całkowicie dobrowolne. Ekoznakowanie, to oznaczanie
Czekolada produkowana jest w 50-gramowych tabliczkach z najwyższej jakości surowców. Słowo Pacari w regionalnym języku Quechua oznacza "Natura".
Nasza historia Santiago Peralta i Carla Barbato stworzyli firmę w 2002 roku, w oparciu o działalność społeczną i ekologiczną przyczyniającą się do harmonijnego rozwoju lokalnej społeczności. Pasja do rodzimego
FUNKCJONOWANIE RYNKU OGRODNICZEGO
FUNKCJONOWANIE RYNKU OGRODNICZEGO Polska jest istotnym producentem owoców, warzyw i pieczarek w skali Unii Europejskiej, zaś w przypadku jabłek wręcz największym wytwórcą w Europie. Przy bogatej tradycji,
Kim jest właściciel sklepu spożywczego w Polsce i czego oczekuje?
Kim jest właściciel sklepu spożywczego w Polsce i czego oczekuje? data aktualizacji: 2017.09.25 Statystycznie to mężczyzna, w wieku 41-50 lat, z wykształceniem średnim lub wyższym. Jest aktywny zawodowo
Zachowanie w miejscu sprzedaży produktów spożywczych
Zachowanie w miejscu sprzedaży produktów spożywczych W celu zbadania zachowań w miejscu sprzedaży produktów spożywczych przeprowadzono ankietę, w której udział wzięło 57 ankietowanych. W grupie badanych
na kierunku: Kosmetologia
Oszacowanie rozpowszechnienia zjawiska palenia oraz wiedzy i stopnia świadomości na temat szkodliwości palenia program prozdrowotny prowadzony w latach akademickich 2006/07 i 2007/08 Streszczenie na kierunku:
WIELE DZIAŁAŃ JEDEN CEL
WIELE DZIAŁAŃ JEDEN CEL Polskie Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego ASAP Rejestracja 2/06/2014 rok Rolnictwo zrównoważone to moda czy konieczność. Dariusz Rutkowski Dyrektor Biura 2 Globalne wyzwania
PLAN KOMUNIKACYJNY Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich PLAN KOMUNIKACYJNY Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 sporządzony dla Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rok 2013 1
Wsparcie na przystępowanie do systemów jakości
Wsparcie na przystępowanie do systemów jakości Rozpoczął się nabór wniosków o przyznanie pomocy finansowej w ramach poddziałania Wsparcie na przystępowanie do systemów jakości objętego Programem Rozwoju
DORADZTWO WOBEC MAŁYCH GOSPODARSTW ROLNYCH w LODR w KOŃSKOWOLI LUBLIN R.
DORADZTWO WOBEC MAŁYCH GOSPODARSTW ROLNYCH w LODR w KOŃSKOWOLI LUBLIN 21.06.2013 R. Małe Gospodarstwa Rolne Powszechny Spis Rolny w 2010 roku Polska Gospodarstwa rolne od 1-10 ha 1 213 533 szt. Powierzchnia
Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi szansą rozwoju obszarów wiejskich
Iwona Szczepaniak Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi szansą rozwoju obszarów wiejskich Konferencja nt. Rozwój obszarów wiejskich stan obecny i perspektywy IUNG-PIB, UP w Lublinie, Lublin,
ROLNICTWO EKOLOGICZNE
ROLNICTWO EKOLOGICZNE Michał Rzytki Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stara Kiszewa, 5 listopad 2015 r. 1 Liczba gospodarstw w systemie rolnictwa ekologicznego w latach 2003-2014 Liczba przetwórni w
PLAN KOMUNIKACYJNY. Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich PLAN KOMUNIKACYJNY Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 sporządzony dla Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rok 2012 (trzecia
Rolnictwo ekologiczne w Polsce wybrane wskaźniki. Ecological agriculture in Poland selected indicators
Adam Pawlewicz 1 Katedra Agrobiznesu i Ekonomii Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Olsztyn Rolnictwo ekologiczne w Polsce wybrane wskaźniki Ecological agriculture in Poland selected indicators
WSPIERAMY TWOJĄ LOGISTYKĘ
WSPIERAMY TWOJĄ LOGISTYKĘ WE SUPPORT YOUR LOGISTIC KATALOG PRODUKTÓW PRODUCT CATALOGUE SKRZYNKI TRANSPORTOWE / TRANSPORT CRATES PIWO / BEER Skrzynki na piwo marki ERG-SYSTEM to praktyczne i sprawdzone
RYNEK WYBRANYCH NARZĘDZI I MASZYN ROLNICZYCH DO PRODUKCJI ROŚLINNEJ W POLSCE W LATACH
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 1/2009 Czesław Waszkiewicz Katedra Maszyn Rolniczych i Leśnych Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie RYNEK WYBRANYCH NARZĘDZI I MASZYN ROLNICZYCH DO PRODUKCJI
Produkt tradycyjny i lokalny: promocja, marka, dystrybucja przykłady dobrych praktyk.
Produkt tradycyjny i lokalny: promocja, marka, dystrybucja przykłady dobrych praktyk. Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt opracowany
Gospodarstwa ekologiczne w Polsce w świetle danych liczbowych GUS
Dorota Komorowska 1 Katedra Ekonomiki Rolnictwa Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych SGGW Warszawa Gospodarstwa ekologiczne w Polsce w świetle danych liczbowych GUS Ecological farms in Poland in the
Warszawa, lipiec 2013 BS/94/2013 JAK I GDZIE KUPUJEMY ŻYWNOŚĆ
Warszawa, lipiec 2013 BS/94/2013 JAK I GDZIE KUPUJEMY ŻYWNOŚĆ Znak jakości przyznany przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2013 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej ul. Żurawia
Znaczenie jakości żywności dla rozwoju MSP w sektorze rolno-spożywczym
Znaczenie jakości żywności dla rozwoju MSP w sektorze rolno-spożywczym Prof. dr hab. Stanisław Kowalczyk Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych Oczekiwania współczesnych konsumentów*
Dodatkowe informacje umieszczane na opakowaniach
1 grudnia 2010 r. Dodatkowe informacje umieszczane na opakowaniach Izabela Tańska Doradca ds. Prawa Żywnościowego IGI Food Consulting Sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone IGI Food Consulting 1 Program
ANALIZA WYPOSAŻENIA GOSPODARSTW EKOLOGICZNYCH W CIĄGNIKI ROLNICZE
Łukasz KRZYŚKO, Kazimierz SŁAWIŃSKI ANALIZA WYPOSAŻENIA GOSPODARSTW EKOLOGICZNYCH W CIĄGNIKI ROLNICZE Streszczenie W artykule przedstawiono wyniki badań nad wyposażeniem gospodarstw ekologicznych zlokalizowanych