Ogólna charakterystyka markerów biochemicznych OZW

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ogólna charakterystyka markerów biochemicznych OZW"

Oskar Kujawa
8 lat temu
Przeglądów:

1 Ogólna charakterystyka markerów biochemicznych OZW Idealny marker powinien posiadać następujące cechy: o umożliwiać wczesne rozpoznanie zawału mięśnia sercowego o występować w dużych stężeniach w mięśniu sercowym i być szybko wykrywalnym w badaniach krwi obwodowej... Idealny marker powinien posiadać następujące cechy: o umożliwiać wczesne rozpoznanie zawału mięśnia sercowego o występować w dużych stężeniach w mięśniu sercowym i być szybko wykrywalnym w badaniach krwi obwodowej o charakteryzować się wysoką czułością i swoistością w stosunku do ostrego zespołu wieńcowego (OZW) o przyrost jego stężenia powinien być proporcjonalny do rozległości obszaru niedokrwienia o charakteryzować się prostą, szybką i niedrogą metodą oznaczania Skrócony szlak patogenetyczny prowadzący do wystąpienia ostrego zespołu wieńcowego przestawia się następująco: choroba wieńcowa - stan zapalny - destabilizacja blaszki miażdżycowej - pęknięcie blaszki miażdżycowej - niedokrwienie mięśnia sercowego - martwica mięśnia sercowego - dysfunkcja mięśnia sercowego Na każdym etapie przedstawionego szlaku można wyodrębnić charakteryzujące go markery biochemiczne. Najlepiej przebadane markery biochemiczne OZW odpowiadające odpowiednim stadiom zostały zebrane w Tabeli 1. Tabela Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 1/6

.. Idealny marker powinien posiadać następujące cechy: o umożliwiać wczesne rozpoznanie zawału mięśnia sercowego o występować w dużych stężeniach w mięśniu sercowym i być szybko wykrywalnym w

2 Poniżej zostanie przedstawiona krótka charakterystyka poszczególnych markerów, które zostaną szerzej omówione w kolejnych częściach cyklu. I. Markery martwicy mięśnia sercowego Markery martwicy mięśnia sercowego można podzielić na klasyczne tzn. uwzględnione w kryteriach diagnostycznych świeżego zawału serca wg ESC (troponiny, CK-MB, mioglobina) oraz pozostałe. Należy podkreślić, że obecnie w diagnostyce zawału mięśnia sercowego nie zaleca się rutynowego oznaczania aktywności aminotransferaz (AspAT, AlAT), a także dehydrogenazy mleczanowej (LDH) ze względu na ich małą swoistość. Markery klasyczne (tzw. test triady) Troponina I i troponina T (ctni i ctnt) uważane są za najlepsze biochemiczne markery uszkodzenia mięśnia sercowego, ponieważ charakteryzuje je prawie całkowita swoistość w stosunku do kardiomiocytów i większa czułość w porównaniu z tradycyjnymi enzymami (kinaza kreatynowa i jej izoenzym MB). Każdy wzrost stężenia troponin przy obecnym bólu w klatce piersiowej i(lub) przemieszczeniu odcinka ST świadczy o martwicy kardiomiocytów. Troponiny nie powinny być stosowane w celu wykluczenia dorzutu zawału, ponieważ ich podwyższone stężenie może utrzymywać się do 7-10 dni lub dłużej od dokonania się poprzedniej martwicy mięśnia sercowego. Izoenzym sercowy kinazy kreatynowej (CK-MB) wykazuje większą swoistość niż kinaza kreatynowa. Czułość oznaczenia zwiększyło wprowadzenie oznaczania stężenia enzymu, czyli tzw. CK-MB masy, zamiast jego aktywności enzymatycznej. Oznaczanie stężenia CK-MB umożliwia również wykrywanie poszerzania się obszaru martwicy, czyli dorzutu zawału. Mioglobina (Myo) jest białkiem hemowym występującym w mięśniach poprzecznie prążkowanych Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 2/6

uwzględnione w kryteriach diagnostycznych świeżego zawału serca wg ESC (troponiny, CK-MB, mioglobina) oraz pozostałe.

3 Mioglobina jako białko niskocząsteczkowe pojawia się w krwioobiegu w krótkim czasie od powstania martwicy. Stanowi ona czulszy od troponin i CK-MB marker świeżego zawału serca w 3-6 h od wystąpienia objawów. Mioglobina obok,,ck-mb masa" jest stosowana w diagnostyce dorzutu zawału. Najważniejsze informacje dotyczące klasycznych markerów martwicy mięśnia sercowego podsumowano w Tabeli 2. Tabela 2. Wykorzystując indywidualną charakterystykę poszczególnych markerów wchodzących w skład,,testu triady", Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne zaproponowało następujące algorytmy postępowania: Algorytm 1. Pacjent z objawami ostrego zespołu wieńcowego Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 3/6

Najważniejsze informacje dotyczące klasycznych markerów martwicy mięśnia sercowego podsumowano w Tabeli 2. Tabela 2.

4 Inne markery martwicy mięśnia sercowego Sercowe białko wiążące kwasy tłuszczowe (h-fabp - ang. heart fatty acids binding protein) jest nowym wczesnym markerem uszkodzenia mięśnia sercowego, charakteryzującym się wyższą czułością (około 50% w 1.5h od początku objawów i 95% po 6h) i swoistością w porównaniu z mioglobiną i CK-MB masa. H-FABP może mieć zatem duże znaczenie w wykluczaniu zawału serca. II. Markery niedokrwienia mięśnia sercowego Albumina modyfikowana niedokrwieniem (IMA - ang. ischemia modified albumin) jest białkiem o właściwościach osoczowego zmiatacza reaktywnych form tlenu. Oznaczenie stężenia IMA wiąże się z możliwością oceny wielkości "szkód reperfuzyjnych" występujących jako efekt zwiększenia przepływu krwi przez pierwotnie niedotlenioną tkankę. Stężenie IMA powinno się traktować raczej jako wskaźnik prognostyczny zagrażającego niedokrwienia niż jako test potwierdzający ostry zespół wieńcowy. IMA jest mało swoistym markerem niedotlenienia mięśnia serca. Wynik dodatni można uzyskać zarówno u chorych z niedokrwieniem mięśnia sercowego, jak i z niedokrwieniem mięśni szkieletowych. III. Markery stanu zapalnego Białko C-reaktywne (CRP) jest markerem o dużej wartości prognostycznej u chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi. Podwyższone stężenie CRP w ostrej niewydolności wieńcowej związane jest z miejscowym procesem zapalnym, toczącym się w blaszce miażdżycowej, który stanowi Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 4/6

5h od początku objawów i 95% po 6h) i swoistością w porównaniu z mioglobiną i CK-MB masa. H-FABP może mieć zatem duże znaczenie w wykluczaniu zawału serca. II.

5 pierwotną przyczynę jej pęknięcia. CRP można traktować jako marker uszkodzenia śródbłonka. Podwyższone stężenie tego czynnika wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zgonu, ponownego zawału serca i koniecznością rewaskularyzacji. Rozpuszczalny ligand CD40 (scd40l) jest nowym markerem niestabilności blaszki miażdżycowej, który może pomóc wyodrębnić pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym o najwyższym ryzyku i tych, którzy mogą odnieść najwięcej korzyści z leczenia abciximabem. scd40l jest niezależnym czynnikiem predykcyjnym w OZW. Ponadto poziomy rozpuszczalnego ligandu CD40 mogą odzwierciedlać zarówno aktywność płytek, jak i monocytów. IV. Markery dysfunkcji mięśnia sercowego Peptyd natriuretyczny typu B (BNP) oraz N-końcowy propeptyd natriuretyczny typu B (NT-proBNP) są hormonami peptydowymi produkowanymi przez miokardium i czułymi parametrami hemodynamicznej dysfunkcji lewej komory serca. BNP i NT-proBNP należą do niezależnych czynników prognostycznych w ostrych zespołach wieńcowych zarówno z przetrwałym uniesieniem jak i bez uniesienia odcinka ST. U pacjentów z podwyższonym stężeniem BNP częściej występuje ponowny zawał serca oraz rozwija się lub nasila niewydolność serca. Piśmiennictwo 1. Naghavi M, Libby P, Falk E, et al. From Vulnerable Plaque to Vulnerable Patient A Call for New Definitions and Risk Assessment Strategies: Part I Circulation 2003;108: Naghavi M, Libby P, Falk E, et al. From Vulnerable Plaque to Vulnerable Patient A Call for New Definitions and Risk Assessment Strategies: Part II Circulation 2003; 108: Bertrand M.E., Simoons M.L., Fox K.A. et al. Task Force Report. Managment of acute coronary syndromes: acute coronary syndromes without persistent ST-segment elevation. Recommendations of the Task Force of the European Society of Cardiology. Eur Heart J 2002, 23: Erhardt L., Herlitz J., Bossaert L. Et al. Task Force Report. Task force on the management of chest pain. Recommendations of the Task Force of the European Society of Cardiology. Eur Heart J 2002, 23: Bobilewicz D., Opolski G., Filipiak K.J.: Diagnostyka biochemiczna ostrych zespołów wieńcowych. W: Ostre zespoły wieńcowe (red. Opolski G., Filipiak K, Poloński L.), Urban & Partner, Wrocław 2002, Grabowski M., Filipak K.J., Opolski G.: Stratyfikacja ryzyka w ostrych zespołach wieńcowych. W: Ostre zespoły wieńcowe (red. Opolski G., Filipiak K, Poloński L.), Urban & Partner, Wrocław 2002, Mo V.Y., James A. De Lemos J.A.: Individualizing therapy in acute coronary syndromes: using a multiple biomarker approach for diagnosis, risk stratification, and guidance of therapy. Curr Cardiol Rep. 2004, 6 (4): Deo R., James A., de Lemos J.A.: B-type natriuretic peptide in ischemic heart disease. Curr Cardiol Rep. 2003, 5 (4): Filipiak K.J., Piechota W.: Zmniejszenie stężenie CRP jako cel terapii farmakologicznej - co o nim wiemy na początku 2005 roku? Kardiologia po Dyplomie 2005, 4 (1): Piechota W., Adamus J., Piechota W.: Białko wiążące kwasy tłuszczowe - najwcześniejszy Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 5/6

Rozpuszczalny ligand CD40 (scd40l) jest nowym markerem niestabilności blaszki miażdżycowej, który może pomóc wyodrębnić pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym o najwyższym ryzyku i tych, którzy mogą

6 marker uszkodzenia mięśnia sercowego. Kardiologia po Dyplomie 2004, 3 (6): Beller G.A., Ryden L.: Myocardial infarction redefined--a consensus document of The Joint European Society of Cardiology/American College of Cardiology Committee for the redefinition of myocardial infarction. Eur Heart J 2000, 21: Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 6/6

: Myocardial infarction redefined--a consensus document of The Joint European Society of

Podobne dokumenty

Co rozpoznajemy oznaczając troponiny ultraczułymi testami? Dariusz Sitkiewicz

Co rozpoznajemy oznaczając troponiny ultraczułymi testami? Dariusz Sitkiewicz Katedra Biochemii i Chemii Klinicznej Zakład Medycznej Diagnostyki Laboratoryjnej Warszawski Uniwersytet Medyczny III Mazurska