przeprowadzenia dla każdej firmy bezkosztowo lub nisko nakładowo adowo

Transkrypt

1 Polsko Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Działania ania energooszczędne możliwe do przeprowadzenia dla każdej firmy bezkosztowo lub nisko nakładowo adowo Szkolenie pracowników, w, optymalne użycie u sprzętu biurowego, oświetlenie o energooszczędne, audyt budynku r. Ryszard Wnuk Dyrektor PJCEE KAPE S.A. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

2 Energochłonność pierwotna PKB w cenach stałych euro 1995 Energochłonność pierwotna PKB, kgoe/1000 euro EU 27 EU 25 EU 15 Dania Niemcy Polska Szw ajcaria Japonia Energochłonność pierwotna PKB obliczana w cenach stałych, bez uwzględnienia wartości siły nabywczej waluty, jest wciąż kilkukrotnie dla Polski wyższa od wartości tego wskaźnika dla krajów rozwiniętych (jest 6; 4,9; 4,1; 4; 3,7 razy większa niż energochłonność PKB odpowiednio: Szwajcarii, Danii, Irlandii, Austrii i Niemiec, a 2,8 razy większa od średniej EU- 27 i 3,2 razy większa od średniej energochłonności krajów EU-15). Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 2

3 Energochłonność PKB, określonego w cenach stałych euro 2005, w odniesieniu do parytetu siły nabywczej waluty (ppp) 0,4 0,35 koe/euro05p 0,3 0,25 0,2 23% 31% 0, Poland EU15 EU27 Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 3

4 Zmiany energochłonności w najbardziej energochłonnych gałęziach przemysłu 3,5 8 kgoe/euro00 3 2,5 2 1,5 1 0, spożywczy papierniczy chemiczny mineralny hutniczy 0 Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 4

5 Zmiany wskaźnika energochłonności w niskoenergetycznych działach przemysłu 0,9 0,8 0,7 kgoe/euro00 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, tekstylny drzewny maszynowy środków transportu pozostały Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 5

6 Energochłonność przemysłu przetwórczego, przy strukturze średniej EU (zużycie energii w przemyśle przetwórczym na jednostkę wartości dodanej, określonej w cenach stałych euro 2005, w odniesieniu do parytetu siły nabywczej (ppp). 0,45 0,4 0,35 koe/euro05p 0,3 0,25 0,2 0,15 0,1 0, Poland EU15 EU27 koe/t 1,1 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 Jednostkowe zużycie energii na jednostkę wytworzonego papieru 0, Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej Polska EU15 EU27 6

7 Struktura finalnego zużycia energii w Polsce wg sektorów 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% przemysł transport gospodarstwa domowe rolnictwo usługi Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 7

8 Potencjał oszczędno dności w zakładach adach przemysłowych 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 9,8% 9,5% 11,2% Paliwa Etap 3 Etap 2 Etap 1 1,5% 6,5% 4,6% En. Elektr. Etap 1- Wdrożenie lub usprawnienie procesu zarządzania energią i wzmocnienie procesu kontroli operacji technologicznych (działania beznakładowe) Etap 2- Zastosowanie dodatkowego wyposażenia (działania niskonakładowe) Etap 3 - Modernizacja procesu technologicznego (działania wysokonakładowe) Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 8

9 Zarządzanie energią w biurze audyt, praktyczne przykłady rozwiązań i możliwości ograniczenia zużycia energii Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 9

10 Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 10

11 Działania ania najczęś ęściej podejmowane w miejscu pracy w celu ograniczenia zużycia energii elektrycznej: Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 11

12 OŚWIETLENIE Oszczędności w zużyciu energii elektrycznej na oświetlenie, można uzyskać poprzez realizację następujących działań: 1. dobór właściwych do zastosowania źródeł światła, 2. montaż właściwych opraw oświetleniowych, 3. przestrzeganie warunków czystości opraw, 4. montaż urządzeń automatycznego włączania i wyłączania oświetlenia, 5. montaż urządzeń do regulacji natężenia oświetlenia w pomieszczeniach, 6. zastąpienie oświetlenia ogólnego oświetleniem ogólnym zlokalizowanym, 7. właściwym wykorzystaniem naturalnego światła dziennego. 8. wymiana tradycyjnych źródeł światła (żarówki, świetlówki) na energooszczędne (świetlówki kompaktowe). Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 12

13 Źródła światła Zużycie energii przez świetlówki stanowi 1/5 zużycia energii przez normalną żarówkę przy uzyskaniu tej samej mocy. Instalacja oświetleniowa zawiera często więcej źródeł światła, niż wynika to z rzeczywistych potrzeb. Rezygnując ze zbędnej żarówki o mocy 100 W, można w ciągu roku zaoszczędzić około 200 kwh energii elektrycznej. Wyłączając zbędne źródła światła, można sporo zaoszczędzić. Oprawa oświetleniowa z dwiema świetlówkami o mocy 40 W zużywa rocznie ok. 100 kwh energii elektrycznej. Świetlówki wki energooszczędne Przez zastosowanie energooszczędnych źródeł światła można zaoszczędzić do 80 % energii zużywanej na oświetlenie. Tradycyjne żarówki są mało wydajne przetwarzają tylko 10% energii na światło i aż 90% na ciepło. Wymiana zwykłej żarówki 100-watowej na energooszczędną świetlówkę kompaktową, zapewniającą porównywalny poziom oświetlenia już przy mocy znamionowej 20 W, może przynieść oszczędności 200 kwh rocznie. Wymiana dwóch świetlówek o mocy 40 W na nowe świetlówki liniowe o mocy 36 W może obniżyć zużycie energii o 20 kwh rocznie. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 13

14 Włączniki, Czujniki ruchu Każda żarówka o mocy 75 W, która świeci przez 6 godzin na dobę, zwiększa zużycie energii o ok. 165 kwh rocznie. Jeżeli musi być włączana często, ale krótko, warto zastosować wyłączniki czasowe. Właściwa konfiguracja oświetlenia wpływa na zmniejszenie zużycia energii. Warto zmodernizować instalację elektryczną tak, by było możliwe kontrolowanie małych grup lub pojedynczych opraw oświetleniowych. W przypadku zestawu 6 świetlówek liniowych o mocy 58 W każda, zastosowanie czujnika ruchu może obniżyć zużycie energii o 115 kwh rocznie. Aby nie zostawiać włączonego oświetlenia zewnętrznego przez całą noc, można zainstalować czujniki ruchu. W przypadku 300-watowej żarówki halogenowej pozwoli to zaoszczędzić rocznie 105 kwh, czyli mniej więcej tyle, ile wynosi koszt instalacji takiego czujnika. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 14

15 Skuteczność świetlna źródeł (z uwzględnieniem strat w obwodzie) Źródło Skuteczność świetlna lm/w sodówki niskoprężna świetlówki zasilane ze źródła o wysokiej częstotliwości 90-(150) 100 sodówki wysokoprężne lampy metalo-halogenkowe (rtęciówki halogenkowe) (125) (85) świetlówki o średnicy 26 mm świetlówki kompaktowe świetlówki o średnicy 38 mm sodówki typu WHITE SON rtęciówki żarówki halogenowe, niskonapięciowe żarówki (55) (22) 8-14-(17) Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 15

16 Włączanie jednej świetlówki o mocy 18 W na biurku, zamiast umieszczonej na suficie oprawy oświetleniowej z 4 świetlówkami o mocy 18 W każda, może przynieść oszczędności rzędu 150 kwh rocznie. Miejsce pracy 10 PRZYKAZAŃ przy projektowaniu i użytkowaniu instalacji oświetleniowejo 1. Wyłączaj zbędne oświetlenie 2. Dostosuj instalację oświetleniową do wykonywanej pracy 3. Używaj najlepszych źródeł światła, odpowiednich do zastosowań 4. Używaj odpowiednich opraw oświetleniowych 5. Zastosuj instalację o minimalnych stratach 6. Dobieraj odpowiedni kolor światła 7. Maksymalnie wykorzystuj naturalne oświetlenie pomieszczenia 8. Wyłączaj oświetlenie zawsze, gdy wychodzisz z pomieszczenia 9. Systematycznie czyść oprawy oświetleniowe i wymieniaj zużyte źródła światła 10. Unikaj rozwiązań tymczasowych i zastępczych Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 16

17 Oszczędno dność energii w biurach Biura wyposażone sąw dużą ilość urządzeń zasilanych energią elektryczną, takich jak komputery, drukarki, faksy, fotokopiarki, niszczarki. W małej firmie nawet 30% zużywanej energii elektrycznej przypada na urządzenia biurowe. Lepsza kontrola ich pracy może przynieść znaczne oszczędności. Zużycie energii można ograniczać także podczas przerw w pracy oraz przy korzystaniu z czajnika elektrycznego, lodówki czy kuchenki mikrofalowej. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 17

18 Komputer Komputer powinien być wyłączany w ciągu dłuższych przerw (częste włączanie i wyłączanie nie ma wpływu na żywotność urządzenia!). Nowoczesne komputery dysponują funkcją oszczędzania energii. Warto ją uaktywnić (nie jest ona aktywowana automatycznie). W ten sposób energia zużywana przez komputer zostanie zredukowana o blisko 50%. Laptopy, w przeciwieństwie do komputerów stacjonarnych, pracują efektywniej pod względem zużycia energii. Włączona do gniazdka ładowarka pobiera energię nawet po odłączeniu od niej laptopa. Po naładowaniu się laptopa wyłączajmy go z sieci. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 18

19 Monitory Połowę zużytej przez cały komputer energii zabiera monitor, wyłączajmy go wtedy, gdy nie jest nam potrzebny. Niepotrzebnie włączony 17-calowy monitor kineskopowy może zużywać nawet ok. 190 kwh rocznie. Im większy ekran monitora, tym większe zużycie energii. Przy czym monitory LCD, w które wyposażone są laptopy są energooszczędniejsze niż wszystkie inne konwencjonalne monitory. Włączenie trybu oszczędności energii na monitorze komputera może przynieść oszczędności kwh rocznie. Zastosowanie wygaszacza ekranu nie zmniejsza zużycia energii monitora! Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 19

20 Drukarki Wyłączajmy drukarkę, gdy nie jest często używana. Włączenie trybu oszczędzania energii w drukarce laserowej przynosi co najmniej 55 kwh oszczędności rocznie. W ten sposób można zmniejszyć koszty zużycia energii elektrycznej nawet o 80%. Zużycie energii elektrycznej można ograniczyć także, zastępując starą drukarkę drukarką laserową, zgodną ze standardem energy star. Przyniesie to oszczędność ponad 95 kwh energii rocznie. Unikając drukowania wiadomości , oprócz oszczędności papieru i tonera, można obniżyć zużycie energii o co najmniej 30 kwh rocznie na każdą drukarkę. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 20

21 Kopiarki Kserokopiarka pozostająca bez przerwy włączona może zużywać rocznie o blisko 1000 kwh więcej energii elektrycznej. Bardzo dużo energii kopiarki zużywają po pierwszym włączeniu oraz wtedy, kiedy są włączone, ale nieużywane. Aby zmniejszyć zużycie energii, warto włączać te urządzenia dopiero po zgromadzeniu większej ilości materiałów do kopiowania, a po zakończeniu pracy wyłączać. Kopiarka wydziela duże ilości ciepła, niezależnie od pory roku. Przeniesienie kopiarki do pomieszczenia bez klimatyzacji umożliwia zaoszczędzenie nawet 1050 kwh rocznie. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 21

22 Faks Faksy z drukarkami atramentowymi są oszczędniejsze od faksów wyposażonych w drukarki laserowe. Jeśli faks jest zintegrowany z komputerem lub drukarką laserową, proponuje się zastosowanie modemu z funkcją faksu. Modem ten zapisuje wtedy otrzymane wiadomości i niepotrzebny jest 24h tryb pracy komputera lub drukarki. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 22

23 Czajniki elektryczne, kuchenki mikrofalowe, ekspres do kawy Podstawową zasadą pozwalającą oszczędzać energię jest wlewanie do czajnika tylko takiej ilości wody, która faktycznie jest potrzebna. Do gotowania wody na herbatę najefektywniejszy energetycznie jest czajnik z płytą grzewczą zamiast grzałki. Pozwala on na zagotowanie nawet najmniejszej ilości wody. Kuchenka mikrofalowa, żeby była wystarczająco wydajna, a przy tym energooszczędna, powinna posiadać wystarczającą moc: przynajmniej 600 W i najlepiej cztery stopnie wydajności. Ekspres do kawy z zintegrowanym termosem utrzymuje temperaturę bez dodatkowego zużycia energii. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 23

24 Ogrzewanie Największa część zużycia energii w biurze przypada na jego ogrzewanie. Skuteczna izolacja i uszczelnienie budynku zapobiega utracie ciepła oraz chroni wnętrze przed hałasem i zanieczyszczeniami. Odpowiednie zabezpieczenie wejścia do budynku może zredukować stratę ciepła o 10%. W pomieszczeniach do pracy zaleca się temperaturę 19 C, w warsztatach 16 C a w magazynach 10 do 12 C. Podniesienie temperatury o każdy 1 C ponad normę zwiększa koszty ogrzewania o 8%. Grzejniki nie powinny być zasłonięte. Wówczas bowiem system grzewczy musi pracować z większą wydajnością, co znacznie zwiększa straty i koszty energii. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 24

25 Ogrzewanie Grzejniki powinny być wyposażone w zawory termostatyczne. Te, które nie posiadają takich zaworów, najczęściej są nastawione na najwyższą temperaturę. Każdy przenośny grzejnik elektryczny może kosztować firmę nawet 500 kwh rocznie. Ciepła woda użytkowa- Gorąca woda do mycia i celów spożywczych powinna być ogrzewana do temperatury C. Nie jest konieczne ogrzewanie wody do wyższych temperatur. Zbyt gorąca może spowodować marnotrawstwo energii cieplnej i osadzanie się kamienia na ściankach kotłów. Ciepła woda użytkowa- Należy stosować urządzenia zmniejszające ilość zużywanej wody (perlatory, ograniczniki przepływu, zawory czasowe, baterie termostatyczne itp.). Mniejsza ilość zużywanej wody to również mniejsza ilość energii koniecznej do jej podgrzania i mniejsze koszty. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 25

26 Klimatyzacja Obniżenie temperatury o każdy stopień poniżej 24 C może zwiększyć koszty klimatyzacji o 8%. Klimatyzacja działa optymalnie, gdy drzwi i okna są zamknięte tak często, jak tylko to jest możliwe. W przypadku, jeśli sami możemy ustawić temperaturę, wybierajmy o 5-7 C niższą od temperatury zewnętrznej. Zapobiegajmy temu, by klimatyzacja pracowała na najwyższym stopniu. Żaluzje lub rolety w oknach zmniejszają nagrzewanie pomieszczenia przez promieniowanie słoneczne, ograniczając obciążenie układu klimatyzacji. Oddzielenie pomieszczeń klimatyzowanych od nieklimatyzowanych (poprzez drzwi, kurtyny) redukuje zużycie energii przez urządzenia chłodzące. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 26

27 Klimatyzacja Zanieczyszczone lub uszkodzone skraplacze mogą obniżyć efektywność chłodzenia i zwiększyć koszty klimatyzacji nawet o 25%. Korzystne jest zastąpienie przepustnic w centralach klimatyzacyjnych napędami z regulacją prędkości obrotowej. Inwestycja może zwrócić się w ciągu 3-5 lat. Należy wykorzystywać recyrkulację wymienianego powietrza w systemach wentylacji ze zmiennym udziałem powietrza zewnętrznego. Pozwala to utrzymać wysokie parametry powietrza w pomieszczeniach przy znacznym ograniczeniu poboru energii elektrycznej Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 27

28 Odzysk energii Szczególnie w dużych przedsiębiorstwach należy wykorzystywać ciepło odpadowe powstające w znacznych ilościach przy wytwarzaniu chłodu w instalacjach klimatyzacyjnych i chłodniczych. Skorelowanie wykorzystania ciepła i chłodu w różnych procesach może wpłynąć na znaczne obniżenie zapotrzebowania na poszczególne nośniki energii w przedsiębiorstwie. Dobrze dobrane rozwiązania odzysku energii z wentylacji i urządzeń chłodniczych pozwalają na redukcję kosztów zakupu energii nawet o 80%. Często są to działania o niskich nakładach w stosunku do uzyskanych efektów Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 28

29 Termomodernizacja Termomodernizacja przedsięwzi wzięcie mające na celu zmniejszenie zapotrzebowania i zużycia energii cieplnej w danym obiekcie budowlanym Termomodernizacja obejmuje zmiany zarówno w systemach ogrzewania i wentylacji, jak i strukturze budynku oraz instalacjach doprowadzających ciepłą wodę.. Zakres termomodernizacji, podobnie jak jej parametry techniczne i ekonomiczne, określane są poprzez przeprowadzenie audytu energetycznego. Najczęściej przeprowadzane działania to: - docieplanie ścian zewnętrznych i stropów - wymiana okien - wymiana lub modernizacja systemów grzewczych. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 29

30 Warunkiem koniecznym warunkującym osiągnięcie wspomnianego, głównego celu termomodernizacji jest: realizowanie usprawnień tylko rzeczywiście opłacalnych, przed podjęciem decyzji inwestycyjnej - dokonanie oceny stanu istniejącego i przeglądu możliwych usprawnień oraz analizy efektywności ekonomicznej modernizacji (audyt energetyczny). Audyt energetyczny to ekspertyza dotycząca podejmowania i realizacji przedsięwzięć zmniejszających koszty zużycia energii. Celem audytu jest zalecenie konkretnych rozwiązań (technicznych, organizacyjnych i formalnych) wraz z określeniem ich opłacalności (np. okres zwrotu nakładów). W pierwszej części prezentacji omówiono standardowe etapy audytu energetycznego na przykładzie audytu systemu ogrzewania budynku. Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 30

31 Termomodernizacja Przy podejmowaniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych należy kierować się następującymi ogólnymi zasadami: Termomodernizację struktury budowlanej należy realizować jednocześnie z modernizacją systemu ogrzewania. Tylko wtedy można osiągnąć pełny efekt oszczędnościowy. Termomodernizację najlepiej wykonywać jednocześnie z remontem elewacji i pokrycia dachowego lub w ramach remontu kapitalnego. Możliwe jest wtedy znaczne obniżenie sumarycznych kosztów. Na ogół opłacalne jest tworzenie lepszych właściwości termicznych struktury budowlanej niż są wymagane w obowiązujących przepisach. Optymalną grubość warstw izolacji termicznej należy określić na podstawie analizy kosztów i efektów ocieplenia. W ocieplonym i uszczelnionym budynku zmieniają się warunki wentylacji grawitacyjnej, wzwiązku z tym może być konieczne wprowadzenie nawiewników powietrza w stolarce okiennej lub wprowadzenie wentylacji mechanicznej. Głównym celem termomodernizacji jest obniżenie kosztów użytkowania, dlatego decyzję o jej przeprowadzeniu i jej zakresie należy poprzedzić analizą efektywności ekonomicznej (audytem energetycznym). Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 31

32 Ocena ilościowa efektów działań termomodernizacyjnych Lp. Sposób uzyskania oszczędności Obniżenie zużycia ciepła w stosunku do stanu poprzedniego Wprowadzenie w węźle cieplnym automatyki pogodowej oraz urządzeń regulacyjnych Wprowadzenie hermetyzacji instalacji i izolowanie przewodów, przeprowadzenie regulacji hydraulicznej i zamontowanie zaworów termostatycznych we wszystkich pomieszczeniach Wprowadzenie podzielników kosztów Wprowadzenie ekranów zagrzejnikowych Uszczelnienie okien i drzwi zewnętrznych Wymiana okien na okna o niższym U i większej szczelności 5-15% 10-20% 10% 2-3% 3-5% 10-15% 7. Ocieplenie zewnętrznych przegród budowlanych (ścian, dachu, stropodachu) 10-25% Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 32

33 NASZ ADRES: ńskie Centrum Efektywności Energetycznej zlokalizowane w Instytucie Techniki Cieplnej PW ul. Nowowiejska 21/25, Warszawa, tel. (0-22) , Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. ul. Mokotowska Warszawa Tel. (22) Fax: (22) Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej 33