Pojęcie i typy systemów ekonomicznych
|
|
- Mirosław Lis
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Pojęcie i typy systemów ekonomicznych Rozstrzyganie problemów co, jak i dla kogo wytwarzać dokonuje się w dwóch sferach - sferze realnej, w sferze produkcji i w sferze regulacyjnej, obrębie systemu ekonomicznego. W sferze produkcji są pozyskiwane surowce, przetwarzane następnie w dobra finalne - konsumpcyjne i inwestycyjne. W tej sferze kreowane i rozwijane są także metody wytwarzania. Sfera produkcji decyduje o tym, czy jest możliwe wytworzenie np. samochodu z napędem elektrycznym. Istnienie takich możliwości oznacza, że są odpowiednie materiały oraz metody wytwarzania. Z reguły dane dobro może być wytwarzane przy pomocy kilku metod wytwarzania. Istnienie technicznych możliwości produkcji samochodu z napędem elektrycznym (które faktycznie już istnieją) nie przesądza tego, czy samochód taki może być już wytwarzany w dużej skali. Możliwość taka podlega weryfikacji przez system ekonomiczny. Przedmiotem weryfikacji są głównie cechy jakościowe (funkcje użytkowe) nowego produktu i relacje nakładu do efektu w dostępnych metodach wytwarzania. Wyniki tej oceny są odnoszone do produktu już wytwarzanego. Produkcja nowego produktu będzie podjęta lub winna być podjęta, jeżeli będą za tym przemawiały wyniki przeprowadzonej weryfikacji. W przypadku gdy proces weryfikacji, o którym mowa wyżej, dotyczy nie tylko jednego produktu, lecz ogółu wytwarzanych dóbr i tych, które mają być wytwarzane, tworzy to szanse, że dane społeczeństwo znajdzie się na krawędzi możliwości produkcyjnych. Oznacza to, że wykorzystane są dostępne czynniki produkcji i stosuje się najbardziej efektywne metody wytwarzania. Wybór mniej efektywnych metod wytwarzania, podejmowanie produkcji nowych dóbr, które nie mogą sprostać dobrom już wytwarzanym, co do ich funkcji użytkowych i poziomu kosztów, spowoduje, że dane społeczeństwo znajdzie się poniżej krawędzi możliwości produkcyjnych i w mniejszym stopniu będą zaspakajane jego potrzeby. Z powyższego rozumowania wynika wniosek o istnieniu ścisłego związku miedzy sferą produkcji a systemem ekonomicznym. W granicach technicznych możliwości, kreowanych przez sferę produkcji, o tym co, jak i dla kogo wytwarzać decyduje system ekonomiczny. Aby system ekonomiczny efektywnie pełnił rolę stymulatora i weryfikatora sfery produkcji musi on charakteryzować się określonymi cechami. Najważniejszym elementem systemu ekonomicznego jest własność czynników produkcji. Własność dóbr konsumpcyjnych jest pochodną od własności czynników produkcji. Własność może być przedmiotem analizy z różnych punktów widzenia. Nas interesuje tutaj własność w 1 / 7
2 sensie ekonomicznym. Oznacza ona możliwość decydowania o sposobie wykorzystania czynników produkcji i rezultatów działalności gospodarczej. Rozróżniamy dwa zasadnicze rodzaje własności - własność prywatną i własność publiczną. Uprawnienia własnościowe w przypadku własności prywatnej realizują osoby fizyczne a gdy chodzi o własność publiczną - instytucje publiczne przez swoich przedstawicieli. Własność określa cechy systemu, zasady jego działania i w ten sposób determinuje typ systemu ekonomicznego. System ekonomiczny musi zapewnić alokację czynników produkcji tzn. ich rozmieszczenie między różne zastosowania odpowiednio do istniejących i uznanych za ważne potrzeb. To, w jakim stopniu mechanizm alokacji spełnia swoje zadanie zależy m.in. od charakteru mechanizmu koordynacji działalności jednostek gospodarczych. Mechanizm koordynacji może mieć charakter spontaniczny lub planowy. W pierwszym przypadku jednostki gospodarcze, na podstawie uzyskanych informacji, samoczynnie, spontanicznie dostosowują swoje działania do potrzeb innych jednostek. W drugim przypadku plan określa zadania dla poszczególnych jednostek w taki sposób by nawzajem zaspakajały swoje potrzeby. Trafność decyzji jednostek gospodarczych zależy od informacji, od tego czy adekwatnie odzwierciedlają one potrzeby oraz możliwości produkcyjne ich zaspokojenia. Podstawowymi nośnikami informacji mogą być ceny lub wskaźniki planu. Wreszcie system ekonomiczny musi kreować odpowiedni mechanizm stymulacji, pobudzania podmiotów gospodarczych do podejmowania odpowiednich działań. Sprawność systemu zależy w znacznym stopniu od istnienia odpowiedniej infrastruktury instytucjonalnej, służebnej w stosunku do elementów systemu. Chodzi tutaj o banki, giełdy towarowe czy giełdy papierów wartościowych, organa rządowe i inne. Typy systemu ekonomicznego różnią się także infrastrukturą instytucjonalną i jej rolą. Systemy ekonomiczne, czy też szerzej - systemy gospodarcze możemy klasyfikować według różnych kryteriów. Można np. mówić o gospodarkach wysoko rozwiniętych i gospodarkach rozwijających się. Kryterium klasyfikacyjnym jest tutaj głównie poziom rozwoju produkcji. Innym kryterium może być przestrzeń, czyli kryterium geograficzne. Z tego punktu widzenia można wyróżnić np. gospodarkę regionalną i gospodarkę światową. Dla celów analizy prowadzonej w niniejszym podręczniku najważniejszym kryterium klasyfikacyjnym jest kryterium własnościowe. Rozróżnienie własności prywatnej i własności publicznej, rozumianej tutaj jako własność państwowa w odróżnieniu od własności komunalnej, jest podstawą wyróżnienia dwóch typów systemów ekonomicznych - systemu rynkowego i systemu gospodarki centralnie planowanej i zarządzanej. Obydwa typy współcześnie odgrywają, czy też odgrywały dominującą rolę. W ramach każdego z tych dwóch typów systemów można prowadzić dalszy, pogłębiający podział. W ramach systemu rynkowego będzie to podział na systemy z większą lub mniejszą ingerencyjną rolą państwa. W ramach systemu centralnego planowania - systemy mniej i bardziej scentralizowane. Te podziały w zasadzie nie będą przedmiotem naszych zainteresowań. 2 / 7
3 W systemie centralnego planowania i zarządzania podstawowe problemy ekonomiczne - co, jak i dla kogo wytwarzać - rozstrzygają politycy i urzędnicy a nie mechanizmy ekonomiczne. System ten ukształtowany został w wielu krajach Europy Środkowej i Wschodniej, w Azji oraz na Kubie w połowie bieżącego wieku. Niska i pogłębiająca się nieefektywność tego systemu doprowadziła do jego rozkładu i upadku. Najbardziej powszechnym i najbardziej współcześnie efektywnym systemem ekonomicznym jest system rynkowy. W tym systemie relacje między produkcją i potrzebami są kształtowane zachowania konsumentów i producentów. Rozstrzyganie podstawowych problemów ekonomicznych dokonuje się bezosobowo. Nie zachodzi potrzeba bezpośrednich kontaktów między konsumentami i producentami. Sprzedaż danego dobra sygnalizuje producentowi, że jest ono potrzebne. Względnie wyższa cena dobra A w porównaniu z dobrem B wskazuje, że produkcji dobra A - przy innych warunkach równych - będzie bardziej zyskowna. Ten mechanizm rozstrzyga problem co wytwarzać. O wielkości zysków decyduje nie tylko wysokość ceny, ale także poziom kosztów. Im bardziej efektywne metody produkcji tym niższe są koszty i - przy danych cenach - wyższe zyski. Tym samym rozstrzyganiu jest problem jak wytwarzać. Dochody konsumentów, których źródłem jest praca lub/i własność czynników produkcji, oraz ceny określają ile i jakie dobra mogą oni nabywać i konsumować. W ten sposób rozstrzygany jest problem dla kogo wytwarzać. Mimo, że system rynkowy uważany jest, z pewnością zasadnie, za główne źródło sukcesów gospodarczych wielu krajów, znajdując wyraz w wysokim standardzie życia, to nie jest to system doskonały. Swobodne funkcjonowanie rynkowego mechanizmu powoduje powstawanie różnych problemów, których sam rynek nie rozwiązuje, jak np. zanieczyszczenie środowiska naturalnego. W rezultacie współczesny system ekonomiczny reprezentuje typ systemu mieszanego. Dominuje mechanizm rynkowy uzupełniany i korygowany przez działalność instytucji państwowych. Stopień, zakres i głębia ingerencji państwa w mechanizm rynkowy w poszczególnych krajach jest oczywiście różny. Te różne kompozycje mechanizmu rynkowego i nierynkowego kształtowane są przez historię danego kraju, czynniki społeczne, kulturowe i inne a w tym przez dominujące teorie ekonomiczne. Racjonalność gospodarowania Efektywność systemu ekonomicznego zależy od upowszechnienia zasad racjonalnego gospodarowania i mechanizmów wymuszających ich stosowanie. 3 / 7
4 Racjonalne (rozumne) działanie polega na dążeniu do uzyskania najkorzystniejszej relacji między nakładami a efektami. Mówiąc prościej: na dążeniu do tego, by przy danych nakładach osiągnąć jak najwyższy efekt, albo - by założony efekt osiągnąć jak najmniejszym nakładem. Stosowanie tej zasady wymaga nieustannego dokonywania ekonomicznego wyboru, tzn. wyboru najkorzystniejszego zastosowania stojących do dyspozycji środków. Przedmiotem tego wyboru może być zarówno co produkować (dobra konsumpcyjne czy dobra inwestycyjne), jak (jaką techniką, metodą spośród metod dostępnych), dla kogo (np. komu sprzedać, za czyim pośrednictwem). Zasadę racjonalnego gospodarowania należy traktować dynamicznie, to znaczy nieustannie zmierzać do poprawy relacji między nakładami a efektami. Najkorzystniejsza w danych warunkach relacja między nakładami a efektami osiągnięta dzisiaj, może ulec zmianie jutro (za rok, czy za pięć lat), w wyniku pojawienia się lepszych produktów, nowego, lepszego zestawu maszyn, nowych rozwiązań organizacyjnych. Stosowana dynamicznie zasada racjonalnego gospodarowania przybiera postać postępu technicznego. Konsument - nabywca stwierdza jej obecność m.in. w ten sposób, że dla jego kieszeni staje się dostępna coraz większa ilość coraz bardziej atrakcyjnych dóbr. Wybór najkorzystniejszego w danych warunkach zastosowania stojących do dyspozycji czynników produkcji wymaga porównania nakładów i efektów, teoretycznie we wszystkich możliwych zastosowaniach, w praktyce w tych, które w danych warunkach wydają się najważniejsze. Na tym polega istota rachunku ekonomicznego. Rachunek ekonomiczny jest narzędziem racjonalnego gospodarowania. Bez porównania nakładów i efektów w różnych zastosowaniach nie jest możliwe dokonanie wyboru najkorzystniejszego z nich. Ażeby było możliwe dokonanie wyboru na podstawie rachunku ekonomicznego muszą być spełnione określone warunki. Nakłady i efekty występują w różnorodnej postaci - materialnej, rzeczowej a także niematerialnej (np. koszt posługiwania się znakiem firmowym). Możliwość ich porównania zależy przede wszystkim od tego czy dadzą się one sprowadzić do jednorodnej postaci. Możliwość taka istnieje wtedy i tylko wtedy, gdy gospodarka towarowo-pieniężna upowszechni się na tyle, aby możliwa była pieniężna wycena wszystkich elementów nakładów i efektów. Wówczas te elementy dają się wyrazić w postaci określonej sumy jednostek pieniężnych. Porównanie relacji pieniężnej sumy wszystkich elementów nakładu i efektu, we wziętych pod rozwagę zastosowaniach, pozwala na dokonanie wyboru tego, który jest najkorzystniejszy. Drugą przesłanką jest istnienie jednoznacznie sformułowanego celu działania. Cel ten winien być wyrażony w tych samych kategoriach pieniężnych co nakłady i efekty. 4 / 7
5 Możliwość sprowadzenia do wspólnego mianownika nakładów i efektów, jednoznacznie sformułowany cel działania to potencjalne przesłanki racjonalnego wyboru. Rzeczywista racjonalność wyboru zależy od posiadania przez daną jednostkę odpowiedniej wiedzy o istniejących możliwościach wyboru, z uwzględnieniem czynników wpływających na ich realność (np. zachowanie się konkurencyjnych jednostek), jak i o technice prowadzenia rachunku ekonomicznego. Mimo, że współcześnie, obiektywnie rzecz ujmując, są spełnione przesłanki dokonywania tego wyboru w oparciu o rachunek ekonomiczny, nie znaczy to, że te możliwości są rzeczywiście w pełni wykorzystywane. Nadal, obok wyrafinowanych metod wyboru ekonomicznego, określone znaczenie ma także tradycja, intuicja, czy moda. Można to odnieść przede wszystkim do sfery konsumpcji indywidualnej. Ponadto w procesie wyboru mogą a w określonych warunkach muszą być uwzględniane i uznane za ważne kryteria poza ekonomiczne - społeczne, polityczne, kulturowe. W konsekwencji ostatecznie dokonany wybór może odbiegać od tego, co uznane byłoby za optimum ekonomiczne. Podmioty gospodarcze Dla spełnienia wymogów racjonalnego gospodarowania w oparciu o rachunek ekonomiczny nie wystarcza istnienie wymienionych wyżej przesłanek. Jednostki gospodarujące winny znajdować się w warunkach, w których nie tylko mogą ale także muszą racjonalnie gospodarować. Przymus racjonalnego gospodarowania powstaje wówczas, gdy dana jednostka jest wyodrębniona pod względem ekonomicznym. Odrębność ekonomiczna uzewnętrznia się w odrębności majątkowej, samodzielności decyzyjnej i samodzielności dochodowej. Odrębność majątkowa oznacza, że dana jednostka posiada własne zasoby materialne i niematerialne (np. patenty, zastrzeżone znaki użytkowe). Posiadanie własnego zasobu dóbr jest podstawą samodzielności decyzyjnej, tzn. możliwości dokonywania wyborów dotyczących sposobu ich (zasobów) wykorzystania odpowiednio do celu działania. Samodzielność decyzyjna jest możliwa o ile dana jednostka jest jednocześnie samodzielna w sensie dochodowym, to jest wtedy, gdy osiągnie przychody umożliwiają pokrywanie kosztów działania i rozwoju. Nietrafne, nieracjonalne wybory prowadzą do strat. W dłuższym okresie czasu może to rodzić zagrożenie dla samodzielnego istnienia. Wyodrębnione w powyższym znaczeniu jednostki nazywamy podmiotami gospodarczymi. Konsekwencją odrębności ekonomicznej podmiotów gospodarczych jest to, że więzi między 5 / 7
6 nimi, poprzez które zaspakajane są wzajemne potrzeby na dobra produkcyjne i/lub konsumpcyjne, nie mogą polegać po prostu na przekazywaniu tych dóbr, lecz na ich ekwiwalentnej wymianie poprzez akty kupna - sprzedaży. Są to więzi rynkowe. We współczesnej gospodarce działa bardzo wiele podmiotów. Wszystkie te podmioty można podzielić na trzy typy: gospodarstwo domowe, przedsiębiorstwo i państwo. Gospodarstwo domowe. Jego odrębność majątkowa dotyczy czynników produkcji (co najmniej siły roboczej) i dóbr konsumpcyjnych (meble, mieszkania itp.) oraz ewentualnych oszczędności. Ma ono możliwość samodzielnego decydowania o wielkości i strukturze popytu w ramach rozporządzalnych dochodów. Ważnym elementem samodzielności decyzyjnej jest swoboda wyboru zawodu i miejsca pracy. Wynika z tego, że gospodarstwo domowe pełni dwie funkcje - konsumpcyjną i produkcyjną. Ponadto w obrąbie gospodarstwa domowego ma miejsce proces reprodukcji biologicznej i wychowania nowych pokoleń. Przedsiębiorstwo. Posiadanie własnego majątku produkcyjnego (odrębność majątkowa) stwarza podstawy względnej trwałości istnienia przedsiębiorstw w czasie. Warunkiem jest aby ten majątek był prawidłowo wykorzystywany, odtwarzany, doskonalony i ewentualnie powiększany. Z odrębnością majątkową musi być związana samodzielność decyzyjna oraz samodzielność dochodowa. Wiedza o sposobach i kierunkach wykorzystywania majątku, o potrzebach jego doskonalenia i powiększania istnieje przede wszystkim w przedsiębiorstwie. Możliwość samodzielnego realizowania tego rodzaju decyzji istnieje o tyle, o ile przedsiębiorstwo osiąga nadwyżkę finansową ponad koszty swojego działania tzn. zysk. Możliwość osiągania tej nadwyżki i jej wielkość ma decydujące znaczenie dla istnienia i rozwoju przedsiębiorstwa. Jej brak, ponoszenie strat bez zewnętrznego zasilania (kredyt lub subwencja) zagraża istnieniu przedsiębiorstwa. Państwo. Państwo jako podmiot gospodarczy nie jest podmiotem równorzędnym z gospodarstwem domowym i z przedsiębiorstwem. Dysponuje ono władzą umożliwiającą ustalenia i egzekwowanie przestrzegania zasad postępowania przez podmioty fizyczne (obywateli) i organizacje działające na jego terytorium. W tym także gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa. Państwo sprawuje funkcje zewnętrzne i wewnętrzne. Konkretna treść tych funkcji i form ich realizacji ulegają zmianom pod wpływem różnych czynników. Interesuje nas tutaj tylko ekonomiczna strona zagadnienia. 6 / 7
7 Gdy chodzi o funkcje zewnętrzne to ich treścią jest zapewnienie gospodarce narodowej i społeczeństwu bezpieczeństwa ekonomicznego. Gospodarka narodowa jest częścią składową gospodarki światowej. Poszczególne gospodarki narodowe, tworzące łącznie gospodarkę światową, są wyodrębnione także w sensie ekonomicznym. Oznacza to, że dana gospodarka narodowa dysponuje określonymi zasobami czynników produkcji - ludzkich, kapitałowych i naturalnych. Przez ich racjonalne wykorzystanie winna ona być zdolna do zaspakajania potrzeb indywidualnych i zbiorowych danego społeczeństwa. Istotnym elementem bezpieczeństwa ekonomicznego jest zapewnienie danej gospodarce narodowej odpowiedniego miejsca w międzynarodowym podziale pracy, ekwiwalentności wymiany międzynarodowej, zdolności adaptacji poszczególnych mikro podmiotów i całej gospodarki narodowej do zmian zachodzących w gospodarce światowej. Rozstrzygające znaczenie ma tutaj układ stosunków wewnętrznych i rola państwa w tym układzie. Chodzi o to, aby układ stosunków wewnętrznych tworzył przesłanki dla racjonalnego, efektywnego gospodarowania. Państwo spełnia bardzo ważną rolę w kreowaniu tych warunków. Powrócimy do tego zagadnienia w dalszych rozdziałach. Źródło: W. Caban (red.), Ekonomia. Podręcznik dla studiów licencjackich, Łódź / 7
Kategorie i prawa ekonomii
Kategorie i prawa ekonomii dr Tomasz Brzęczek . Ekonomia. Ekonomia jest nauką o alokacji zasobów wprocesie wytwarzania produktów i usług oraz podziale dóbr między członków społeczeństwa. Mikroekonomia
Bardziej szczegółowoSpis treści. Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII
Spis treści Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII Wstępne określenie przedmiotu ekonomii 7 Ekonomia a inne nauki 9 Potrzeby ludzkie, produkcja i praca, środki produkcji i środki konsumpcji,
Bardziej szczegółowozarządzaniu gospodarczą działalnością przedsiębiorstwa EKONOMIKA PRZEDSIĘBIORSTWA jako nauka o racjonalnym
Poszczególne nauki, składające się na kompleks nauk ekonomicznych, a zwłaszcza ekonomia i ekonomika przedsiębiorstwa (a także inne ekonomiki branżowe lub funkcjonalne) badają proces gospodarowania. Podstawowe
Bardziej szczegółowoPODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW
PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW JK-WZ-UW 1 LITERATURA ZALECANA Grzenkowicz N., Kowalczyk J., Kusak A., Podgórski Z., Ambroziak M. PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW JK-WZ-UW 4 Sekwencje zagadnień
Bardziej szczegółowoJanina Godłów-Legiędź
Janina Godłów-Legiędź I. Mikroekonomia 1. Przedmiot ekonomii i pojęcia wstępne. Typy systemów ekonomicznych. 2. Rynki produktów. Popyt. Podaż. Cena. 3. Przedsiębiorstwo. 4. Teoria podziału. Rynki czynników
Bardziej szczegółowoEkonomia. zasady prowadzenia gospodarstwa domowego. Oikos dom Nomos prawo
Oikos dom Nomos prawo Ekonomia zasady prowadzenia gospodarstwa domowego EKONOMIA jest nauką o tym, jak jednostki i całe społeczeństwa decydują o wykorzystaniu rzadkich zasobów które mogą mieć także inne,
Bardziej szczegółowoDEFINICJA RYNKU Wrzoska Balcerowicza
DEFINICJA RYNKU Wg W. Wrzoska: rynek to ogół stosunków zachodzących między podmiotami uczestniczącymi w procesach wymiany. Tymi podmiotami są sprzedawcy i nabywcy, którzy reprezentują podaż, popyt, a także
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Problemy ekonomiczne
Uniwersytet Szczeciński 6 maja 2015 r. Problemy ekonomiczne Ekonomia w domu Przemysław Pluskota EKONOMIA jest jedną z dziedzin nauk społecznych zajmującą się badaniem prawidłowości i działaniem mechanizmów
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. dopuszczający
Wymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. wyróżnić potrzeby ekonomiczne, wymienić podstawowe rodzaje środków zaspokajających potrzeby, rozróżnić podstawowe zasoby
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp (S. Marciniak) 11
Makro- i mikroekonomia : podstawowe problemy współczesności / red. nauk. Stefan Marciniak ; zespół aut.: Lidia Białoń [et al.]. Wyd. 5 zm. Warszawa, 2013 Spis treści Wstęp (S. Marciniak) 11 Część I. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoRAMOWY PROGRAM Istota przedsi biorstwa. Cykl
RAMOWY PROGRAM Istota przedsiębiorstwa. Cykl życia Rachunek efektywności Formy organizacyjno-prawne firm Główne formy kooperacji i koncentracji Planowanie w przedsiębiorstwie Produkcja w przedsiębiorstwie
Bardziej szczegółowoEKONOMIKA I ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM PORTOWYM wykład 3.
EKONOMIKA I ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM PORTOWYM wykład 3 www.salo.pl Działalność gospodarcza w portach morskich Działalność gospodarcza przedsiębiorstwa portowego opiera się na dwóch podstawowych elementach:
Bardziej szczegółowoBardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca
ELEMENTY EKONOMII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Klasa: I TE Liczba godzin w tygodniu: 3 godziny Numer programu: 341[02]/L-S/MEN/Improve/1999 Prowadzący: T.Kożak- Siara I Ekonomia jako nauka o gospodarowaniu
Bardziej szczegółowoTemat Rynek i funkcje rynku
Temat Rynek i funkcje rynku 1. Rynkowa a administracyjna koordynacja działań gospodarczych 2. Popyt, podaż, cena równowagi 3. Czynniki wpływające na rozmiary popytu 4. Czynniki wpływające na rozmiary podaży
Bardziej szczegółowoTemat: Podstawy analizy finansowej.
Przedmiot: Analiza ekonomiczna Temat: Podstawy analizy finansowej. Rola analizy finansowej w systemie analiz. Analiza finansowa jest ta częścią analizy ekonomicznej, która stanowi najwyższy stopień jej
Bardziej szczegółowoI. Podstawowe pojęcia ekonomiczne. /6 godzin /
PROPOZYCJA ROZKŁADU MATERIAŁU NAUCZANIA PRZEDMIOTU PODSTAWY EKONOMII dla zawodu: technik ekonomista-23,02,/mf/1991.08.09 liceum ekonomiczne, wszystkie specjalności, klasa I, semestr pierwszy I. Podstawowe
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii wykład I-II. Dr Łukasz Burkiewicz Akademia Ignatianum w Krakowie lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl
Podstawy ekonomii wykład I-II Dr Łukasz Burkiewicz Akademia Ignatianum w Krakowie lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl Podstawy ekonomii -teoria EKONOMIA nazwą ta posługiwał się Arystoteles (gr. oikos 'dom',
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Mierniki dobrobytu gospodarczego ElŜbieta Adamowicz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 26 października 2010 r. Przedmiot ekonomii: badanie w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące dokonuje wyborów dotyczących
Bardziej szczegółowoEkonomia. Program i literatura
Ekonomia Program i literatura I. Mikroekonomia 1. 2. 3. 4. Przedmiot ekonomii i pojęcia wstępne. Typy systemów ekonomicznych. Rynki produktów. Popyt. Podaż. Cena. Przedsiębiorstwo. Teoria podziału. Rynki
Bardziej szczegółowoKonsument czy w centrum uwagi? Konsument w zintegrowanych strategiach rządowych
Konsument czy w centrum uwagi? Konsument w zintegrowanych strategiach rządowych 1 Konsument jako podmiot strategii: Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki Sprawne Państwo Strategia Rozwoju
Bardziej szczegółowoZestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia) Obowiązuje od 01.10.2014 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie magisterskim
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty ABC eknomii Prof. Agnieszka Poczta-Wajda Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 18 kwietnia 2019 r. Czym zajmuje się ekonomia? zasoby potrzeby ludzkie problem rzadkości naturalne
Bardziej szczegółowoTechnikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu
Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku studiów LOGISTYKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny
Załącznik do uchwały Nr XXIII 5.5/13 Senatu UMCS z dnia 27 lutego 2013 r. Efekty kształcenia dla kierunku studiów LOGISTYKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny Umiejscowienie kierunku w obszarze
Bardziej szczegółowoGospodarka rynkowa. Rynkowy mechanizm popytu i podaży. Agnieszka Stus
Gospodarka rynkowa. Rynkowy mechanizm popytu i podaży. Agnieszka Stus Zagadnienia Rynki elastyczne i zmonopolizowane. Funkcje popytu i podaży (położenie, przesunięcie). Równowaga rynkowa. Prawo popytu
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorstwo definicja i cele
Przedsiębiorstwo definicja i cele I. Definicja. Przedsiębiorstwo zespół jednostek gospodarujących, których podstawową funkcją gospodarczą jest produkcja dóbr i usług, wymienianych zazwyczaj na rynku, tzn.
Bardziej szczegółowoPODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW
PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW Część 5. Mgr Michał AMBROZIAK Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Warszawa, 2007 Prawa autorskie zastrzeżone. Niniejszego opracowania nie wolno kopiować ani
Bardziej szczegółowoMarketing dr Grzegorz Mazurek
Marketing dr Grzegorz Mazurek Orientacja rynkowa jako podstawa marketingu Orientacja przedsiębiorstwa określa co jest głównym przedmiotem uwagi i punktem wyjścia w kształtowaniu działalności przedsiębiorstwa.
Bardziej szczegółowoniestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 30 0 0 0 0 Studia niestacjonarne 24 0 0 0 0
1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Kod kursu Ekonomia stacjonarne ID1106 niestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 0 0 0 0 0 Studia niestacjonarne
Bardziej szczegółowoSpis treêci. www.wsip.com.pl
Spis treêci Jak by tu zacząć, czyli: dlaczego ekonomia?........................ 9 1. Podstawowe pojęcia ekonomiczne.............................. 10 1.1. To warto wiedzieć już na początku.............................
Bardziej szczegółowoPojęcia zasób, kapitał i potencjał często łączone są ze sobą, gdyż są pojęciami wielowymiarowymi. czynnik wytwórczy, który może być wykorzystany w
Wykład 3. Zasoby i kapitał w organizacji 1 1. Istota i rodzaje zasobów oraz kapitału organizacji: Pojęcia zasób, kapitał i potencjał często łączone są ze sobą, gdyż są pojęciami wielowymiarowymi. Zasób
Bardziej szczegółowoOPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makro- i mikroekonomia na kierunku Administracja
Dr hab. Maria Majewska Katedra Nauk Ekonomicznych Poznań, 1.10.2016 r. OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makro- i mikroekonomia na kierunku Administracja I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej
Makroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego PKB jako miara dobrobytu Produkcja w gospodarce Mierzyć już umiemy,
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Mierniki dobrobytu gospodarczego prof. ElŜbieta Adamowicz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 21 października 2015 r. Przedmiot ekonomii: badanie w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące dokonuje wyborów
Bardziej szczegółowoDr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Katedra Makroekonomii i Historii Myśli Ekonomicznej
Dr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Katedra Makroekonomii i Historii Myśli Ekonomicznej Terminy konsultacji: E-mail: magdalena.knapinska@ue.poznan.pl Inne przedmioty: Makroekonomia (wykłady i
Bardziej szczegółowoJak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki. Tomasz Poskrobko
Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki Tomasz Poskrobko Produkt krajowy brutto (PKB) wartość rynkową wszystkich finalnych dóbr i usług produkowanych w kraju w danym okresie PKB od strony popytowej
Bardziej szczegółowoJak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki. Tomasz Poskrobko
Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki Tomasz Poskrobko Produkt krajowy brutto (PKB) wartość rynkową wszystkich finalnych dóbr i usług produkowanych w kraju w danym okresie PKB od strony popytowej
Bardziej szczegółowoWzrost i rozwój gospodarczy. Edyta Ropuszyńska-Surma
Wzrost i rozwój gospodarczy Edyta Ropuszyńska-Surma Zagadnienia Wzrost gospodarczy i stopa wzrostu gospodarczego. Teorie wzrostu gospodarczego. Granice wzrostu. Modele wzrostu. Wzrost gospodarczy i polityka
Bardziej szczegółowoOPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości na kierunku Prawo
Dr hab. Maria Majewska Katedra Nauk Ekonomicznych Poznań, 1.10.2015 r. OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości na kierunku Prawo I. Informacje ogólne 1.
Bardziej szczegółowo6.4. Wieloczynnikowa funkcja podaży Podsumowanie RÓWNOWAGA RYNKOWA Równowaga rynkowa w ujęciu statycznym
Spis treœci Przedmowa do wydania ósmego... 11 Przedmowa do wydania siódmego... 12 Przedmowa do wydania szóstego... 14 1. UWAGI WSTĘPNE... 17 1.1. Przedmiot i cel ekonomii... 17 1.2. Ekonomia pozytywna
Bardziej szczegółowoMierniki dobrobytu gospodarczego
Mierniki dobrobytu gospodarczego ElŜbieta Adamowicz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 23 listopad 2010 r. Przedmiot ekonomii: badanie w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące dokonuje wyborów dotyczących
Bardziej szczegółowoCzynniki kształtujące wynik finansowy
Izabela Krzysiak Zarządzanie semestr III WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I PRAWA im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie Czynniki kształtujące wynik finansowy Czynniki kształtujące wynik finansowy Podejmując próbę
Bardziej szczegółowoKsięgarnia PWN: Pod red. Romana Milewskiego - Elementarne zagadnienia ekonomii. Spis treści
Księgarnia PWN: Pod red. Romana Milewskiego - Elementarne zagadnienia ekonomii Spis treści Od autorów....................................... 13 Rozdział I. Podstawowe pojęcia i przedmiot ekonomii..............
Bardziej szczegółowoMATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Przedmioty podstawowe)
MATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Przedmioty podstawowe) NAZWA PRZEDMIOTU SYMBOL KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA EFEKTY KSZTAŁCENIA Mikroekonomia 1 Mikroekonomia 2 Makroekonomia 1 Makroekonomia 2 Matematyka
Bardziej szczegółowoDeterminanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa
Determinanty dochodu narodowego Analiza krótkookresowa Produkcja potencjalna i faktyczna Produkcja potencjalna to produkcja, która może być wytworzona w gospodarce przy racjonalnym wykorzystaniu wszystkich
Bardziej szczegółowoAnaliza Kosztów i Korzyści
Analiza Kosztów i Korzyści I. Wprowadzenie dr Anna Bartczak WNE UW CBA Teoria racjonalnego wyboru: Osoby fizyczne: Korzyści prywatne (TPB) > Koszty prywatne (TPC) Przedsiębiorstwa: Rentowność => korzyści
Bardziej szczegółowoKARTA PRZESTRZENI PUBLICZNEJ! przyjęta przez III Kongres Urbanistyki Polskiej Towarzystwa Urbanistów Polskich i Związku Miast Polskich
KARTA PRZESTRZENI PUBLICZNEJ! przyjęta przez III Kongres Urbanistyki Polskiej Towarzystwa Urbanistów Polskich i Związku Miast Polskich Czym jest KARTA? Karta jest wyrazem troski o przestrzeń publiczną
Bardziej szczegółowoSpis treści. Od autorów Przedmowa do wydania trzeciego E. Kwiatkowski
Spis treści Od autorów Przedmowa do wydania trzeciego E. Kwiatkowski CZĘŚĆ I. WPROWADZENIE DO EKONOMII Rozdział 1. Podstawowe pojęcia i przedmiot ekonomii S. Krajewski, R. Milewski 1.1. Czym się zajmuje
Bardziej szczegółowoProjekt z zakresu edukacji ekonomicznej dofinansowany przez Narodowy Bank Polski realizowany przez Wyższą Szkołę Gospodarki w Bydgoszczy
Zarządzaj efektywnie swoim budżetem domowym Projekt z zakresu edukacji ekonomicznej dofinansowany przez Narodowy Bank Polski realizowany przez Wyższą Szkołę Gospodarki w Bydgoszczy O projekcie Cel główny
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku Ekonomia stopnia II
Efekty kształcenia dla kierunku Ekonomia stopnia II 1. Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia: kierunek należy do obszaru kształcenia w zakresie nauk społecznych. 2. Profil kształcenia: ogólnoakademicki.
Bardziej szczegółowoProcesy informacyjne zarządzania
Procesy informacyjne zarządzania Społeczny ład informacyjny dr inż. Janusz Górczyński 1 Podstawowe pojęcia (1) Informacja, procesy informacyjne i systemy informacyjne odgrywały zawsze istotną rolę w przebiegu
Bardziej szczegółowoPODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW
PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW Część 1. mgr Michał AMBROZIAK Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Warszawa, 2007 Prawa autorskie zastrzeżone. Niniejszego opracowania nie wolno kopiować ani
Bardziej szczegółowoInformacja i decyzje w ekonomii
Informacja i decyzje w ekonomii Prof. Tomasz Bernat tomasz.bernat@usz.edu.pl Krótko o programie Informacja i decyzje w ekonomii miejsce i zastosowanie w teorii Ryzyko, niepewność i informacja w podejmowaniu
Bardziej szczegółowoRachunek kosztów istota, zakres i funkcje
Rachunek kosztów Paweł Łagowski Zakład Zarządzania Finansami Instytut Nauk Ekonomicznych Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Rachunek kosztów istota, zakres i funkcje Rachunek
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii WSTĘP I EKONOMICZNE MYŚLENIE. Opracowanie: dr Tomasz Taraszkiewicz
Podstawy ekonomii WSTĘP I EKONOMICZNE MYŚLENIE Opracowanie: dr Tomasz Taraszkiewicz Wstęp ekonomiczne myślenie Wstęp - ekonomiczne myślenie wybrane myśli przewodnie Minimalizacja nakładów Maksymalizacja
Bardziej szczegółowoLogistyka Wykłady. Warunki zaliczenia. Egzamin!!!! Test jednokrotnego wyboru Termin 0 ostanie zajęcia 1/06/2017
Logistyka Wykłady dr. inż. Karolina Werner-Lewandowska Karolina.Werner@put.poznan.pl Pok. 110A Warunki zaliczenia Egzamin!!!! Test jednokrotnego wyboru Termin 0 ostanie zajęcia 1/06/2017 Termin I w sesji
Bardziej szczegółowoMożliwości zwiększania efektywności wykorzystania zasobów polskich MSP EDIT VALUE nowoczesne narzędzie wspierające decyzje gospodarcze
Możliwości zwiększania efektywności wykorzystania zasobów polskich MSP EDIT VALUE nowoczesne narzędzie wspierające decyzje gospodarcze 16.10. 2014, Konstantynów Łódzki AGENDA EDIT VALUE TOOL Narzędzie
Bardziej szczegółowoTemat Rynek i funkcje rynku. Elementy rynku. Rynek. Popyt i podaż. Cena - pieniężny wyraz wartości. Popyt Podaż Cena
Temat i funkcje rynku 1. Rynkowa a administracyjna koordynacja działań gospodarczych 2. opyt, podaż, cena równowagi 3. Czynniki wpływające na rozmiary popytu 4. Czynniki wpływające na rozmiary podaży 5.
Bardziej szczegółowoRZECZYWISTOŚĆ SPOŁECZNA: DZIAŁANIA SPOŁECZNE, GRUPA SPOŁECZNA, ZACHOWANIA ZBIOROWE, Jagoda Mrzygłocka-Chojnacka
RZECZYWISTOŚĆ SPOŁECZNA: DZIAŁANIA SPOŁECZNE, GRUPA SPOŁECZNA, ZACHOWANIA ZBIOROWE, Jagoda Mrzygłocka-Chojnacka DZIAŁANIA SPOŁECZNE Aktor społeczny jako podmiot działający (jednostka, grupa, zbiorowość)
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA EKONOMICZNA
STATYSTYKA EKONOMICZNA Analiza statystyczna w ocenie działalności przedsiębiorstwa Opracowano na podstawie : E. Nowak, Metody statystyczne w analizie działalności przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa 2001 Dr
Bardziej szczegółowoMateriał dydaktyczny dla nauczycieli przedmiotów ekonomicznych MENEDŻER. Wprowadzenie do problematyki decyzji menedżerskich. Mgr Piotr Urbaniak
Materiał dydaktyczny dla nauczycieli przedmiotów ekonomicznych MENEDŻER Wprowadzenie do problematyki decyzji menedżerskich Mgr Piotr Urbaniak Wprowadzenie 1 2 3 4 Czym jest ekonomia menedżerska? Etapy
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorczość w biznesie PwB
1 Przedsiębiorczość w biznesie PwB rozwoju przedsiębiorczości Rafał Trzaska r a f a l. t r z a s k a @ u e. w r o c. p l w w w. k s i m z. u e. w r o c. p l w w w. r a f a l t r z a s k a. p l 2 rozwoju
Bardziej szczegółowoKsięgarnia PWN: Praca zbiorowa pod red. Romana Milewskiego Elementarne zagadnienia ekonomii
Księgarnia PWN: Praca zbiorowa pod red. Romana Milewskiego Elementarne zagadnienia ekonomii Od autorów Rozdział I. Podstawowe pojęcia i przedmiot ekonomii 1. Czym się zajmuje ekonomia? 2. Potrzeby ludzkie,
Bardziej szczegółowoRuch okrężny w gospodarce. dr Krzysztof Kołodziejczyk
Ruch okrężny w gospodarce dr Krzysztof Kołodziejczyk https://flic.kr/p/oq3f3o Plan 1. Wstęp do ruchu okrężnego - definicja 2. Model gospodarki jednosektorowej, bez oszczędności i inwestycji 3. Model gospodarki
Bardziej szczegółowoOPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Mikro- i makroekonomia na kierunku Administracja
OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Mikro- i makroekonomia na kierunku Administracja I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Mikro-i makroekonomia 2. Kod modułu : MME (10-MME-a1-s; 10-MME-a1-ns)
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej)
Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej) Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego PKB jako miara dobrobytu Produkcja w gospodarce
Bardziej szczegółowoFUZJE I PRZEJĘCIA, WYCENY
FUZJE I PRZEJĘCIA, WYCENY Staranne przygotowanie do procesu, realna ocena szans powodzenia i możliwości osiągnięcia stawianych w procesie celów oraz zaangażowanie doświadczonych ekspertów, zwiększają szanse
Bardziej szczegółowoNauka o finansach. Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski
Nauka o finansach Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski Wykład 1 CO TO SĄ FINANSE? Definicja Finanse 1. Dziedzina nauki zajmująca się analizą, jak ludzie lokują dostępne zasoby w danym okresie. 2. Ogół
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej)
Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej) Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Produkcja w gospodarce Mierzyć już umiemy, teraz: wyjaśniamy!!
Bardziej szczegółowoANALIZA WSKAŹNIKOWA. Prosta, szybka metoda oceny firmy.
ANALIZA WSKAŹNIKOWA Prosta, szybka metoda oceny firmy. WSKAŹNIKI: Wskaźniki płynności Wskaźniki zadłużenia Wskaźniki operacyjności Wskaźniki rentowności Wskaźniki rynkowe Wskaźniki płynności: pokazują
Bardziej szczegółowoIlość potrzeby jest większa niż ilość dóbr i usług służących do ich zaspokojenia. Po co ludzie studiują ekonomię?
Wprowadzenie do gospodarowania 1. Zjawisko rzadkości 2. Potrzeby i ich charakterystyka 3. Gospodarowanie 4. Dobra wolne i dobra gospodarcze 5. Procesy gospodarcze 6. Wybór ekonomiczny 7. Korzyść i koszt
Bardziej szczegółowoMikroekonomia. Wykład 8
Mikroekonomia Wykład 8 Efekty zewnętrzne Dotychczas zakładaliśmy, że wszystkie interakcje między konsumentami a producentami dokonywały się poprzez rynek: Zysk firmy zależy wyłącznie od zmiennych znajdujących
Bardziej szczegółowoMOŻLIWOŚĆ TWORZENIA SPÓŁDZIELNI SOCJALNYCH
MOŻLIWOŚĆ TWORZENIA SPÓŁDZIELNI SOCJALNYCH ORAZ PRZYSTĘPOWANIA DO SPÓŁDZIELNI SOCJALNYCH PRZEZ SAMORZĄD WOJEWÓDZTWA Podstawowe akty prawne: 1. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa,
Bardziej szczegółowoEkonomia rozwoju wykład 7 Rola instytucji w rozwoju ekonomicznym. Prawa własności, ryzyka ekonomiczne, polityczne i
Ekonomia rozwoju wykład 7 Rola instytucji w rozwoju ekonomicznym. Prawa własności, ryzyka ekonomiczne, polityczne i prawne. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I http://www.e-sgh.pl/piotr_bialowolski/er
Bardziej szczegółowoCena jak ją zdefiniować?
Akademia Młodego Ekonomisty Kształtowanie się cen Dlaczego ceny się zmieniają? dr Jacek Jastrzębski Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 25 października 2012 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoMikroekonomia ćwiczenia nr 3 Zajęcia dla I roku studiów niestacjonarnych I stopnia na
Mikroekonomia ćwiczenia nr 3 Zajęcia dla I roku studiów niestacjonarnych I stopnia na kierunku Ekonomia mgr inż. Jacek Kobak Wyższa Szkoła Technologii Teleinformatycznych w Świdnicy Mikroekonomia WSTT
Bardziej szczegółowoANALIZA WSKAŹNIKOWA WSKAŹNIKI PŁYNNOŚCI MATERIAŁY EDUKACYJNE. Wskaźnik bieżącej płynności
ANALIZA WSKAŹNIKOWA WSKAŹNIKI PŁYNNOŚCI Wskaźnik bieżącej płynności Informuje on, ile razy bieżące aktywa pokrywają bieżące zobowiązania firmy. Zmniejszenie wartości tak skonstruowanego wskaźnika poniżej
Bardziej szczegółowoZASADY ZALICZENIA PRZEDMIOTU
ZASADY ZALICZENIA PRZEDMIOTU 1. PREZENTACJA REFERATU - 8 pkt 2. TEST ostatnie zajęcia - 20 pkt 3. AKTYWNOŚĆ, ew.prace DOMOWE - 5 pkt PUNKTY OCENA 17 19 3,0 20 22 3,5 23 25 4,0 26 28 4,5 Powyżej 28 5,0
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE
WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych zajęć edukacyjnych według nowej podstawy programowej Przedmiot: PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Wybrane problemy gospodarki rynkowej Rok akademicki: 2014/2015 Kod: ZIE-2-107-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Zarządzania Kierunek: Informatyka i Ekonometria Specjalność: - Poziom studiów: Studia
Bardziej szczegółowoMICHAŁ G. WOŹNIAK GOSPODARKA POLSKI 1 9 9 0-2 0 1 1 TRANSFORMACJA MODERNIZACJA DROGA DO SPÓJNOŚCI SPOŁECZNO-EKONOMICZNEJ
MICHAŁ G. WOŹNIAK GOSPODARKA POLSKI 1 9 9 0-2 0 1 1 TRANSFORMACJA MODERNIZACJA DROGA DO SPÓJNOŚCI SPOŁECZNO-EKONOMICZNEJ & WYDAWNICTWO NAUKOWE PWN WARSZAWA 201 2 Wprowadzenie 9 ROZDZIAŁ 1. Kryteria oceny
Bardziej szczegółowoUsługi środowiska w świetle bezpieczeństwa ekologicznego
Artur Michałowski ZMN przy Komitecie Prognoz Polska 2000 Plus PAN Konferencja naukowa Zrównoważony rozwój w polityce spójności w latach 2014-2020. Istota, znaczenie oraz zakres monitorowania Augustów 3-4
Bardziej szczegółowoWykład 07 Rynek usług transportowych dr Adam Salomon
Wykład 07 Rynek usług transportowych dr Adam Salomon Katedra Transportu i Logistyki Wydział Nawigacyjny Akademia Morska w Gdyni Rynek usług transportowych Rynek usług transportowych = całokształt stosunków
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Decyzje inwestycyjne na giełdzie dr Dominika Kordela Uniwersytet Szczeciński 29 listopad 2018 r. Plan wykładu Giełda Papierów Wartościowych Papiery wartościowe Inwestycje Dochód
Bardziej szczegółowoPomiar dobrobytu gospodarczego
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Pomiar dobrobytu gospodarczego Uniwersytet w Białymstoku 07 listopada 2013 r. dr Anna Gardocka-Jałowiec EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoĆwiczenia 1 Wstępne wiadomości
Ćwiczenia 1 Wstępne wiadomości 1.Wyszukaj i uzupełnij brakujące definicje: rynek finansowy (financial market) instrument finansowy (financial instrument) papier wartościowy (security) 2. Na potrzeby analizy
Bardziej szczegółowoLEKCJA 1. Konkurencja doskonała (w całej gospodarce nie jest możliwa, lecz na wybranych rynkach):
Uniwersytet Warszawski Mikroekonomia zaawansowana Studia zaoczne dr Olga Kiuila LEKCJA 1 MODELE RYNKOWE Konkurencja doskonała (w całej gospodarce nie jest możliwa, lecz na wybranych rynkach): - Typowa
Bardziej szczegółowoZagadnienia na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia)
Zagadnienia na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia) obowiązuje od 01.01.2016 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie magisterskim
Bardziej szczegółowoMieczysław Prystupa. WYCENA NIERUCHOMOŚCI I PRZEDSIĘBIORSTW w podejściu kosztowym
Mieczysław Prystupa WYCENA NIERUCHOMOŚCI I PRZEDSIĘBIORSTW w podejściu kosztowym Warszawa 2012 Recenzenci prof. zw. dr hab. Stanisław Kasiewicz prof. nadzw. dr hab. Elżbieta Mączyńska Korekta Paulina Chmielak
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z podstaw przedsiębiorczości klasa 3LO. Wymagania edukacyjne. Uczeń:
Wymagania edukacyjne z podstaw przedsiębiorczości klasa 3LO Wymagania edukacyjne podstawowe ponadpodstawowe Dział I. Człowiek istota przedsiębiorcza zna pojęcie osobowości człowieka; wymienia mechanizmy
Bardziej szczegółowoPodstawowe zagadnienia
Podstawowe zagadnienia Każda społeczność staje przed koniecznością rozwiązania trzech podstawowych problemw codziennej egzystencji: - jakie dobra i usługi - co wytwarzać - dla kogo je wytwarzać Ekonomia
Bardziej szczegółowoZestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia) Obowiązuje od 01.10.2014 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie magisterskim
Bardziej szczegółowoProces zarządzania zasobami ludzkimi
Marek Angowski Proces zarządzania zasobami ludzkimi Część 1 Etapy procesy zarządzania zasobami ludzkimi Planowanie zasobów ludzkich Rekrutacja Selekcja i dobór kandydatów Szkolenia i doskonalenie zawodowe
Bardziej szczegółowo1 Lekcja organizacyjna
NAUCZYCIELSKI PLAN DYDAKTYCZNY z planem wynikowym z przedmiotu ekonomika rolnictwa na podstawie programu nr TA/PZS1/PG/2012 klasa 2TA l.p. Nazwa jednostki organizacyjnej Osiągnięcia ucznia Zakres podstawowy
Bardziej szczegółowoEkonomika i organizacja
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Ekonomika i organizacja produkcji Ekonomika i organizacja produkcji Wymiar godzinowy: 30 h wykładów Wykłady zakończone
Bardziej szczegółowoWZROST GOSPODARCZY DEFINICJE CZYNNIKI WZROSTU ZRÓWNOWAŻONY WZROST WSKAŹNIKI WZROSTU GOSPODARCZEGO ROZWÓJ GOSPODARCZY. wewnętrzne: zewnętrzne:
DEFINICJE WZROST GOSPODARCZY ROZWÓJ GOSPODARCZY 1. Wzrost gospodarczy zmiany ilościowe: powiększanie się z okresu na okres podstawowych wielkości makroekonomicznych takich jak czy konsumpcja, inwestycje
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku ekonomia studia pierwszego stopnia
Załącznik nr 1 do Uchwały nr 7/VI/2012 Senatu Wyższej Szkoły Handlowej im. Bolesława Markowskiego w Kielcach z dnia 13 czerwca 2012 roku. Efekty kształcenia dla kierunku ekonomia studia pierwszego stopnia
Bardziej szczegółowoBudżet państwa. Polityka fiskalna
Budżet państwa. Polityka fiskalna Budżet państwa Budżet państwa jest to plan finansowy zawierający dochody i wydatki państwa związane z realizacją przyjętej polityki społecznej, gospodarczej i obronnej.
Bardziej szczegółowoJak wycenić - choćby w przybliżeniu - ile faktycznie warta jest nasza firma i jaką mamy siłę przetargową w stosunku do naszych konkurentów?
Jak wycenić - choćby w przybliżeniu - ile faktycznie warta jest nasza firma i jaką mamy siłę przetargową w stosunku do naszych konkurentów? Jedną z najważniejszych informacji o firmie - także dla właściciela
Bardziej szczegółowo7. Zastosowanie wybranych modeli nieliniowych w badaniach ekonomicznych. 14. Decyzje produkcyjne i cenowe na rynku konkurencji doskonałej i monopolu
Zagadnienia na egzamin magisterski na kierunku Ekonomia 1. Znaczenie wnioskowania statystycznego w weryfikacji hipotez 2. Organizacja doboru próby do badań 3. Rozkłady zmiennej losowej 4. Zasady analizy
Bardziej szczegółowo