Jak napisaćdobry konspekt?

Transkrypt

1 Jak napisaćdobry konspekt? Zagadnienia: 1. Cechy dobrego konspektu. 2. Przedstawienie schematu konspektu obowiązującego w Zespole Szkół w Ostrorogu. 3. Omówienie poszczególnych elementów konspektu.

2 Konspekt lekcji Wyjaśnijmy sobie najpierw słowo konspekt. Konspekt-złac. conspectus'rzut oka; przegląd. To zarys, szkic, skrót; streszczenie wykładu, przemówienia, utworu lit. lekcji itp.

3 Cechy dobrego konspektu Konspekt powinien byćściśle zorientowany na cele lekcji; Cele lekcji nie mogąbyć ozdobąkonspektu ani jego marginalnym elementem; Konspekt powinien byćskoncentrowany na czynnościach uczniów; Konspekt powinien zawieraćcele końcowe lekcji i pośredniczące (środki do celu); Konspekt powinien akcentowaćadekwatnądo potrzeb uczniów sekwencję czynności uczenia się uczniów;

4 Cechy dobrego konspektu Konspekt powinien być ściśle powiązany z planem wynikowym; Konspekt powinien zapewnić sprzężenie zwrotne w doskonaleniu nauczania przez zawieranie elementów ewaluacyjnych; Konspekt powinien umożliwićoryginalne sposoby osiągania celów przez projektowanie sekwencji czynności pośrednich (zadań dydaktycznych); Konspekt powinien służyćsamoocenie, rozwojowi samoświadomości dydaktycznej nauczyciela; Konspekt powinien byćprosty w budowie, łatwy w wykorzystaniu i nie ograniczający możliwości bieżących modyfikacji.

5 Wzór konspektu lekcji pierwsza strona Konspekt lekcji Imięi nazwisko nauczyciela Przedmiot... lekcjanr* klasa... Data.. Czasrealizacji Temat lekcji... Ścieżka edukacyjna... Treści ścieżki dydaktycznej.. Cele ogólne: Np. Zdobycie Rozwijanie Kształtowanie Cele szczegółowe: Np. Uczeń rozwiąże Uczeń wymieni Uczeń opisze Metody nauczania:. Środki dydaktyczne: Formy nauczania:. *numer lekcji musi odpowiadać numerowi lekcji w planie wynikowym

6 Wzór konspektu lekcji druga strona Części lekcjiogniwa docelowe Czynności uczniów pośrednie Czynności nauczyciela Środki dydaktyc zne Formy naucza nia Wstępna Główna Końcowa Praca domowa

7 Cele ogólne Zawierająinformacjęco nauczyciel poprzez danąlekcjęchce osiągnąć, inaczej czego wychowankowie będąsięuczyć, jakie kompetencje nabywać. Cele te ukierunkowują na to, co przez planowaną lekcjębędzie przez uczniów zdobywane, ćwiczone, doskonalone, tworzone, przeżywane.

8 Cele ogólne Najogólniej cele te można by ująć następująco: Zdobycie (poszerzenie, ugruntowanie) nowej wiedzyo faktach i procesach, mechanizmach przyrodniczych i społecznych; Nabywanie i rozwijanie umiejętności intelektualnychtakich jak: rozwiązywanie problemów typowych i nietypowych, teoretycznych i praktycznych, interpretacja i ocena faktów, analiza i synteza. Ćwiczenia umiejętności intelektualnychi doskonalenie stopnia ich opanowania, automatyzowanie (stosowanie nawyków)

9 Cele ogólne Nabywanie umiejętności praktycznych, manualnych, technicznych, sprawności fizycznych i ich ćwiczenie. Promowanie twórczości, wytworów artystycznych i technicznych. Kształtowanie umiejętności organizatorskich i społecznych.

10 Cele ogólne Aby dobrze sformułować cele ogólne, nauczyciel musi wziąć pod uwagę następujące rzeczy: 1. strategiczne (długofalowe) cele kształcenia i wychowania; 2. wymagania i standardy programowe (zakres wiedzy i umiejętności wyznaczonych do opanowania na danym etapie rozwoju ucznia) 3. własny plan wynikowy; 4. własną ocenę postępów uczniów 5. badanie wyników nauczania w danym oddziale prowadzonym przez nadzór pedagogiczny;

11 Cele szczegółowe Po ustaleniu celów ogólnych przygotowywanej lekcji nauczyciel musi określićcele uczniowskie, a więc takie szczegółowe stany rzeczy w zakresie wiedzy, umiejętności, przeżyć i zachowań uczniów, które staną sięprzekonywującym dowodem uzyskania (rozszerzania, doskonalenia) kompetencji określonych w celach ogólnych. Aby dobrze założyć cele szczegółowe nauczyciel musi wziąć pod uwagę następujące czynniki: 1. poziom wyjściowy swoich uczniów; 2. treści określone tematem.

12 Cele szczegółowe Oprócz tego nauczyciel musi przekonaćsię, że uczniowie osiągnęli określone cele szczegółowe poprzez konkretne zachowania uczniów po skończonej lekcji. Zachowania te powinny korespondowaćz poszczególnymi celami ogólnymi. Przewidywane zachowania nauczyciel opisuje w sposób operacyjny, a więc za pomocązwrotów umożliwiających skuteczne skontrolowanie i ocenę uzyskanych przez ucznia wyników. Zaliczymy do nich m. in. zwroty

13 Cele szczegółowe Uczeń: rozwiąże (zadanie, problem teoretyczny lub praktyczny) wymieni, wyliczy (fakty, zdarzenia, osoby, wzory, reguły) rozróżni (cechy, gatunki, stany rzeczy) opisze (przedmioty, sytuacje) uzasadni, że... wykona (wytwór, utwór artystyczny, określoną czynność) przetłumaczy na język obcy, z języka obcego (to i to) oceni (zjawisko, zdarzenie, proces, postawy moralne) zidentyfikuje (przedmiot, gatunek, problem) uzyska taki poziom sprawności ( dokładność, szybkość, ilość) wyszuka, odnajdzie (dowody, materiały, fakty, dokumenty) skomentuje (wydarzenia, zachowania) streści, opracowuje plan, konspekt wypowie się swobodnie (na temat)

14 Cele szczegółowe Tak opisane zachowanie uczniów nauczyciel uzupełnia ewentualnymi standardami ilościowymi lub jakościowymi. Ustala dokładnie np. ile faktów i jakie uczeńwyliczy, ile zadańi jakie musi rozwiązać, ile nowych pojęćczy regułopanuje, jakie nowe słowa zapamięta itp.

15 Cele szczegółowe Operacjonalizacjacelów wymaga od nauczyciela wiele wysiłku, wyobraźni, dostosowania wymagańdo możliwości wychowanków i do czasu, jakim siędysponuje. Trud ten bardzo sięjednak opłaci, ponieważsprawne działanie nauczyciela i uczniów jest możliwe tylko w warunkach szczegółowego, konkretnego planowania.. Mając tak starannie opisane cele możemy jużbez większego wysiłku opracować scenariusz całej lekcji. Nie działamy bowiem po omacku, wiemy, czego chcemy zarówno od siebie, jak i od uczniów.

16 Cele szczegółowe Streszczając rozważania o celach lekcji, możemy powiedzieć, że nauczyciel przygotowując siędo lekcji obmyśla przyszłe stany rzeczy zarówno w skali makro, czyli ustala, jakie kompetencje uczniów dana lekcja ma kształtowaćlub ćwiczyć, jak i w skali mikro, czyli precyzyjnie, w jaki sposób powinni się zachowywać uczniowie po lekcji.

17 Metoda nauczania Definicja Metoda nauczania to systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający osiągnięcie celów kształcenia, to wypróbowany układ czynności nauczycieli i uczniów realizowanych świadomie w celu spowodowania założonych zmian w osobowości uczniów.

18 Metoda nauczania O wartości metod nauczania decyduje charakter czynności nauczycieli i uczniów oraz środków poglądowo-technicznych, wspierających lub zastępujących niektóre czynności. Wartośćmetod nauczania zależy przede wszystkim od tego, czy i w jakim stopniu wywołuje aktywność, samodzielnośći zaangażowanie samych uczniów. Ze względu na wielkie bogactwo metoda nauczania i ciągłe pojawianie sięnowych metod ich klasyfikacja nie została ujednolicona.

19 Podziałmetod nauczania Dawny podziałna metody podające i poszukujące okazał się za wąski, zaczęto więc poszukiwać nowych. Podziałnajbardziej pełny obejmuje 5 grup metod nauczania, którym odpowiada 5 rodzajów uczenia się wg Szloska:

20 Podziałmetod nauczania 1) metody podające-uczenie się przez przyswajanie Wykład informacyjny Pogadanka Opowiadanie Opis Prelekcja Anegdota Odczyt Objaśnienie lub wyjaśnienie

21 Podziałmetod nauczania 2)metody problemowe-uczenie sięprzez odkrywanie Wykład problemowy Wykład konwersatoryjny Klasyczna metoda problemowa Aktywizujące Metoda przypadków Metoda sytuacyjna Inscenizacja Gry dydaktyczne (np. symulacyjne, decyzyjne, psychologiczne) Seminarium Dyskusja dydaktyczna (związana z wykładem, okrągłego stołu, burza mózgów, panelowa, metaplan)

22 Podziałmetod nauczania 3) metody waloryzacyjne (eksponujące) uczenie się przez przeżywanie Pokaz łączony z przeżyciem Film Sztuka teatralna Ekspozycja

23 Podziałmetod nauczania 4) metody praktyczne uczenie się przez działania Pokaz z objaśnieniem Pokaz z instruktażem Ćwiczenia przedmiotowe Ćwiczenia laboratoryjne Ćwiczenia produkcyjne Metoda projektów Metoda przewodniego tekstu

24 Podziałmetod nauczania 5) metody programowe Z użyciem komputera Z użyciem maszyny dydaktycznej Z użyciem podręcznika programowanego

25 Środki dydaktyczne Definicja Środki dydaktyczne, przedmioty materialne umożliwiające usprawnienie procesu nauczania-uczenia sięi uzyskania optymalnych osiągnięćszkolnych

26 Środki dydaktyczne Funkcjaśrodków dydaktycznych sprowadza się: a) upoglądowieniaprocesu kształcenia, tj. do rozszerzenie zasięgu kontaktów uczącego sięz rzeczywistością; b) ułatwienia procesów myślowych; c) pomocy w wykonywaniu przez uczniów ćwiczeń i zdobywaniu sprawności praktycznego działania; d) eksponowania materiałów wywołujących przeżycia uczniów.

27 Środki dydaktyczne Środki dydaktyczne dzielą się na: 1) słowne, tj. udostępniające teksty drukowane lub pisane; 2) wzrokowe proste, zw. Tradycyjnie pomocami naukowymi, jak oryginalne przedmioty, modele, obrazy, wykresy, mapy; 3) techniczne środki wzrokowe, jak np. diaskop, grafoskop, mikroskop, teleskop; 4) techniczne środki słuchowe, jak magnetofon czy radio; 5) słuchowo-wzrokowe, jak film, telewizja; 6) automatyzujące proces dydaktyczny, jak maszyny dydaktyczne, komputery, urządzenia symulacyjne.

28 Formy nauczania Definicja Forma nauczania (łac.forma kształt, postać), termin oznaczający organizacyjną stronęnauczania w odróżnieniu od metody nauczania, która dotyczy sposobu pracy nauczycieli i uczniów.

29 Formy nauczania Forma nauczania obejmuje zewnętrzne warunki tego nauczania, a więc dobór uczniów i nauczycieli, połączenie ich w odpowiednie grupy, współpracęgrup i jednostek ze sobą, rodzaj zajęćoraz warunki miejsca i czasu pracy dydaktycznej. W niektórych dawnych podręcznikach dydaktyki można sięspotkaćz utożsamianiem metody z formąnauczania, co nie jest uzasadnione.

30 Formy nauczania Zastosowane w skali makro pojecie formy nauczania odnosi sięzwykle do systemów nauczania, jak np. klasowo-lekcyjny system nauczania, system pracowniany, system Freineta. W skali mikro pojecie formy nauczania kojarzy sięz takimi elementami systemu jak: lekcja (jako organizacyjna forma nauczania), praca domowa, wycieczka szkolna, bądźz takimi kategoriami organizacji pracy uczniów na lekcji czy poza nią, jak praca zbiorowa (frontalna) uczniów, praca grupowa czy praca jednostkowa (indywidualna). Zróżnicowanie form pracy wychowanków sprzyja powstawaniu kontaktów międzyjednostkowych i międzygrupowych i stwarza wiele nowych sytuacji dydaktyczno-wychowawczych, sprzyjających rozwojowi osobowości.