2.Sprawdzanie czy podana liczba naturalna jest pierwsza Liczba pierwsza to liczba podzielna tylko przez 1 i przez siebie.

Transkrypt

1 CZEŚĆ A. Przykłady, cd. 1.Obliczanie wartości pierwiastka kwadratowego - algorytm Newtona-Raphsona (pierwszy przykład na stronach Wiki) Dane: Liczba a (a>0) - liczba podpierwiastkowa; p - początkowe przybliżenie pierwiastka; maxiter - liczba iteracji Wynik: Przybliżona wartość pierwiastka kwadratowego z a Kroki: 1. iter:=0; 2. x:=(p+a/p)/2; iter:=iter+1 3.Jeśli iter=maxiter to zakończ algorytm; przybliżona wartość pierwiastka kwadratowego z a jest równa x 4. Przyjmij, że p:=x i wróć do kroku 2 program NewtonRaphson; var iter, Maxiter: integer; a, p, x: real; write('podaj pierwiastkowana liczbe: '); readln(a); write('podaj poczatkowe przyblizenie: '); readln(p);write('podaj liczbe iteracji: '); readln(maxiter); iter:=0; repeat x:=(p+a/p)/2; iter:=iter+1; p:=x; until iter=maxiter; writeln('pierwiastek z ',a:0:2,' wynosi: ', x:0:10); 2.Sprawdzanie czy podana liczba naturalna jest pierwsza Liczba pierwsza to liczba podzielna tylko przez 1 i przez siebie. Programy: 1) Lp1.pas - generuje liczby pierwsze dla zakresu , wykorzystuje instrukcję goto na wyjście z pętli. Wyniki tego programu są zapisywane do pliku Lp1.txt. Analogiczne nazwy mają pliki wyników pozostałych programów - jak program, tylko z rozszerzeniem.txt. 2) Lp2a.pas - podaje się liczbę max do której obliczane są liczby pierwsze, 0 - kończy obliczenia. Max zakres (p=p+1). 3) Lp2b.pas - przy generowaniu liczb korzysta się z tablicy liczb wygenerowanych (p=p+2). 4. Liczp1.pas - podaje się ilość liczb a nie zakres 5. Liczp2.pas j.w. 6. Liczp3.pas j.w., obliczenia w pętli do podania Liczbyp.pas - program najprostszy pod wzgl. algorytm, nie korzysta z tablic ale efektywny, wyniki zapisuje tylko do pliku. Max ilość generowanych liczb ograniczona teoretycznie wielkością typu longint, w praktyce oczywiście mniejsza. 2. Tablice Tablica jest zbiorem elementów tego samego typu. Każdy element tablicy ma numer (indeks). Tablicę stosujemy w przypadku, gdy chcemy przechowywać w jednej zmiennej (pod jedną nazwą) większą ilość danych.

2 Deklaracja tablicy jednowymiarowej: nazwa: array[rozmiar] of typ; Przykład: var T: array[0..3] of real; {deklaracja tablicy przechowującej 4 wartości typu rzeczywistego} Przykład: 0, 1, 2, 3 var Dni: array[1..7] of string; {deklaracja tablicy typu łańcuch} Tablic używa się w programie podając nazwę zmiennej tablicowej oraz numer elementu, którego operacja ma dotyczyć ujęty w nawiasy kwadratowe. Przykłady: T[0] := 1.25; {przypisanie wartości 1.25 pierwszemu elementowi tablicy T } writeln(dni[7]); {wyświetlenie elementu tablicy Dni o indeksie 7} Możliwe jest zadeklarowanie tablicy dwuwymiarowej (bądź wielowymiarowej): nazwa: array[rozmiar1, rozmar2] of typ; var tab: array[0..2,0..3] of integer; {deklaracja tablicy dwuwymiarowej 3x4 o wartościach całkowitych} tab[0,0] := 32; {przypisanie wartości 32 do pierwszego elementu tablicy} Wynik := tab[0,0]; {pobranie wartości z pierwszego elementu tablicy} Przyklad program tablica_liczb_calkowitych; uses crt; {Program wczytuje do tablicy 5 liczb całkowitych a następnie wczytane liczby wyświetla} var Tab: array[1..5] of integer; i: integer; for i:=1 to 5 do write('podaj ', i, ' liczbe: '); readln(tab[i]) write('podales nastepujace liczby: '); for i:=1 to 5 do write(tab[i], ', '); CZĘŚĆ B WE/WY DO PLIKU, FUNKCJE I PROCEDURY Pliki a) deklaracja zmiennej plikowej. Dla plików sformatowanych, sekwencyjnych: var plik:text; b) nadanie zmiennej plikowej wartości (nazwnie pliku) assign(zmienna_plikowa;aaaa); gdzie AAAA zmienna typu łańcuchowego lub łańcuch np. assign(plik,'dane.dat'); {plik zmienna zadeklarowana jako var plik:text} LUB aaa:='dane dat'; {aaa zmienna typu string} assign(plik, aaa); c) otwarcie pliku reset(plik); - do odczytu rewrite(plik); - odczyt/zapis append(plik); - dopisywanie d) operacje na pliku e) zamknięcie pliku close(plik);

3 Przykład : odczytywanie pliku znak po znaku, aż do konca. FUNKCJA EOF(plik) end of file: Program Odczyt; var plik: text; znak: array[ ] of char; i: integer; assign(plik, 'dane.txt'); i:=0; reset(plik); while not eof(plik) do i:=i+1 read(plik, znak[i]); write(znak[i]); close(plik); Funkcje i procedury function nazwa_funkcji(lista_zmiennych): typ_funkcji; np. lista zmiennych wyjsciowych : x,y:real, i,j,k: integer, itp. lista zmiennych wejściowych : var x,y :real; var i,j,k : integer; itp function ff(x,y:real):real procedure nazwa_procedury(lista zmiennych); np. procedure calka(var a,b,delta:real; wynik:real); PRZYKŁADY P1. Obliczanie potęgi liczby rzeczywistej program pote; uses crt; var liczba,wykladnik:real; Function Potega(podst, wykl: real): real; if (podst>0) then Potega:= Exp(wykl * Ln(podst)) else Potega:= 0; writeln('porogram oblicza potegi liczb o rzeczywistym wykladniku'); write('podaj podstawe potegi :');readln(liczba); write('podaj wykladnik potege :');readln(wykladnik); writeln('potega liczby ',liczba:0:4,' wynosi = ',Potega(liczba,wykladnik):0:4);

4 P2. Obliczanie silni, funkcja + rekurencja PROGRAM Obliczanie_silni; USES Crt; VAR liczba, i, n : INTEGER; FUNCTION Silnia(liczba : INTEGER) : LONGINT; BEGIN IF liczba > 1 THEN Silnia:=liczba*Silnia(liczba-1) ELSE Silnia:=1; END; {Silnia} BEGIN {main} ClrScr; Writeln('Obliczanie silni z danej liczby calkowitej'); Writeln('Podaj liczbe'); Readln(n); FOR i:=0 TO n DO Writeln(' ', i, '!= ', Silnia(i)); REPEAT UNTIL KeyPressed; END. P3. Program z ozdobnikami. Przykład na to, jak skomplikować proste zadania. Program oblicza objętość kuli. Dane: promień kuli. Wszystkie operacje przeprowadzane są w procedurach. PROGRAM KULA1; { naglowek programu} { poczatek BLOKu DEKLARACJI} USES DOS,CRT; CONST ESC=#27; {stala} {Zmienne globalne} VAR r : real; {promien - typu rzeczywistego} v : real; {objetosc - typu rzeczywistego} i: integer; { zmienna typu calkowitego} z: char; {zmienna typu znak} PROCEDURE dane (VAR x: real); textcolor(red); writeln('obliczenie NR ',i); textcolor(yellow); write('promien='); readln(x); {dane} PROCEDURE obliczenia ( x: real; VAR y: real); { x,y - zmienne lokalne x-promien - przekazywany przea wartosc z programu glownego y-objetosc - przekazywany przez zmiennana zewnatrz procedury do programu glown } var x3: real; { r*r*r - promien do potegi 3 - zmienna lokalna}

5 Begin {pocz bloku operacji procedury obliczenia} x3:=x*x*x; y:=4.0/3.0*pi*x3; End; PROCEDURE wyniki(promien,objetosc: real); Begin textcolor(green); writeln('pi=',pi); textcolor(blue); write('objetosc KULI o promieniu '); textcolor(magenta); writeln(promien:7:3); textcolor(green); write(' wynosi '); textcolor(lightcyan); writeln(objetosc:10:3); textcolor(white); write('by zakonczyc obliczenia nacisnij'); highvideo; textcolor(yellow+blink); writeln(' ESC...'); textcolor(white); z:=readkey; normvideo; End; {wyniki} { Koniec bloku deklaracji} { Blok operacji - zacznie sie} BEGIN { Kula } clrscr; textmode(c40); i:=0; repeat i:=i+1; dane(r); obliczenia(r,v); { r wchodzi do procedury, a wychodzi z niej v} wyniki(r,v); until (z=esc); END. { Kula} {Koniec bloku operacji}