INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE

Transkrypt

1 INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE TECHNIK EKSPLOATACJI PORTÓW I TERMINALI (kod ) Zakres tematyczny informacji 1) Zadania zawodowe oraz profil kompetencyjny. 2) Sytuacja zawodu na rynku pracy. 3) Prognozy dla rynku pracy Barometr zawodów. 4) Kształcenie i doskonalenie w zawodzie. 5) Informacje dodatkowe. 6) Możliwości zatrudnienia w krajach Unii Europejskiej. ANEKS STATYSTYCZNY 1

2 1) ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Technik eksploatacji portów i terminali to jeden z 2455 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. 2014, Poz z późn zm.) opatrzony kodem W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. wyodrębniony był wyłącznie zawód eksploatator portu (kod ), któremu odpowiadał zawód szkolny technik eksploatacji portów i terminali. W obecnej klasyfikacji występuje zarówno technik eksploatacji portów i terminali (kod ), jak i eksploatator portu (kod ). Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik eksploatacji portów i terminali (kod ) powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: planowania i wykonywania prac związanych z eksploatacją portów i terminali; organizowania prac związanych z eksploatacją środków transportu i obsługą podróżnych w portach i terminalach; organizowania prac związanych z magazynowaniem, składowaniem oraz przeładunkiem towarów i ładunków w portach i terminalach; prowadzenia dokumentacji dotyczącej transportu, magazynowania i przeładunku towarów oraz ładunków w portach i terminalach. 1 PROFIL KOMPETENCYJNY 2 i administracji (grupa duża 3 33) dla grupy Średni personel do spraw biznesu Przykładowe zawody dla grupy Średni personel do spraw biznesu i administracji: technik administracji, technik agrobiznesu, technik ekonomista, technik eksploatacji portów i terminali, agent ubezpieczeniowy, przedstawiciel handlowy, urzędnik podatkowy, sekretarka medyczna, sekretarka w kancelarii prawnej, itp. Kompetencje to cechy/dyspozycje osoby, w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, pozwalające realizować zadania zawodowe na wymaganym poziomie/efekty. Kompetencje są obserwowalne i mierzalne dzięki temu, że przejawiają się w zachowaniu. Podlegają procesowi uczenia się, są dynamiczne, zmienne w czasie, rozwijają się w ramach zdobywanego doświadczenia. Pozwalają określić, w jakich zadaniach, na jakim stanowisku, przyszły pracownik będzie mógł efektywnie wykorzystać swój potencjał. Tempo ich rozwoju zależy od zmiennych zewnętrznych (otoczenia) oraz względnie trwałych dyspozycji (osobowość, inteligencja). 4 Są uniwersalne (transferowalne), wykorzystywane w różnych zadaniach i różnych obszarach funkcjonowania. Dla grupy Średni personel do spraw biznesu i administracji określono 4 kompetencje, tj.: Kompetencja 1 Gotowość do podnoszenia kwalifikacji: otwartość na wiedzę i na zadania umożliwiające jej zdobycie. Wykorzystywanie napotkanych problemów jako okazji do 1 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia z dnia 31 marca 2017 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. z 2017 r. poz. 860) 2 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych, Warszawa 2014 r. 3 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, DZ.U. z 2014r. poz Jurek P., Analiza wybranych metod oceny kompetencji zawodowych, artykuł w książce pod red. A. Witkowski, T. Listwan, Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Wydawnictwo Difin, Warszawa

3 rozwoju. Chęć eksperymentowania i podejmowania nowych zadań. Staranna analiza sukcesów i porażek oraz traktowanie tych drugich jako cennej lekcji. Kompetencja 2 Komunikacja interpersonalna: to przekazywanie konkretnych informacji w sposób zrozumiały dla innych. Przystępne wyjaśnianie skomplikowanych, specjalistycznych kwestii. Przekazywanie najważniejszych zagadnień i sprawdzanie, czy rozmówca rozumie komunikat. Dostosowanie stylu wypowiedzi do odbiorcy. Kompetencja 3 Otwartość na innych: to pozytywne nastawienie i traktowanie innych oraz okazywanie chęci ich zrozumienia. Kompetencja 4 Sumienność w dążeniu do rezultatów: rozumiana jako wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. Zestaw kompetencji może się różnić od podanych wyżej kompetencji, w zależności od wymagań pracodawcy w konkretnym zawodzie i na konkretnym stanowisku. Zróżnicowane będzie również natężenie każdej z kompetencji. Kto i w jaki sposób może wiedzę o naszych kompetencjach można wykorzystać? Odpowiedź jest prosta My Sami oraz pracodawca. Coraz więcej pracodawców wykorzystuje analizę kompetencyjną w procesie rekrutacji. W niektórych firmach dodatkowo jest ona wykorzystywana podczas: okresowej oceny pracowników - jako narzędzie do oceny efektywności pracy; ustalania indywidualnych planów rozwoju - dostarcza informacji, jakie właściwości predysponują do np. awansów. Jest również źródłem informacji odnośnie obecnych i przyszłych potrzeb szkoleniowych. Jeśli stwierdzimy, że nie posiadamy dostatecznej wiedzy i umiejętności, które są wymagane przez pracodawców warto zatem zastanowić się nad skorzystaniem z różnych form działań rozwojowych (szkolenia, wsparcie innych, literatura, uczestniczenie w coachingu, itp.). 3

4 2) SYTUACJA ZAWODU NA RYNKU PRACY 5 Wykres 1. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej dla zawodu Technik eksploatacji portów i terminali w latach w woj. kujawsko-pomorskim W latach w ewidencji urzędów pracy nie zanotowano rejestracji w zawodzie technik eksploatacji portów i terminali, nie odnotowano również ofert pracy w tym zawodzie. Pierwsze osoby z tym zawodem zarejestrowały się w 2015 r. W 2016 r. zarejestrowali się również po raz pierwszy bezrobotni do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki (4 osoby), z czego 1 pozostała na koniec okresu sprawozdawczego. Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 6. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup, ponieważ żaden ze wskaźników nie osiągnął wymaganego poziomu. W latach 2016 i w 2015 zawód technik eksploatacji portów i terminali pozostawał w grupie zawodów nieokreślonych. 3) PROGNOZY DLA RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 5 Żródło: Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie kujawsko pomorskim w latach: Raporty z lat znajdują się na stronach internetowych WUP: oraz 6 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 4

5 Z badania pn. Barometr zawodów 7, prognozującego zapotrzebowanie na zawody w województwie wynika, że zawód technik eksploatacji portów i terminali, ujęty w grupie barometrowej pod nazwą Spedytorzy i logistycy, w 2017 r. został zaklasyfikowany do zawodów: - deficytowych: w 7 powiatach: lipnowskim, nakielskim, sępoleńskim, radziejowskim, toruńskim ziemskim, włocławskim ziemskim i grodzkim; - nadwyżkowych w 3 powiatach: chełmińskim, grudziądzkim ziemskim i grodzkim; - zrównoważonych: w pozostałych 13 powiatach. Jak zmieni się zapotrzebowanie na pracowników w 2017r. w grupie zawodów: spedytorzy i logistycy? Czy będzie ono rosnąć, maleć czy pozostanie bez zmian? Z badań wynika, że wzrost zapotrzebowania, może wystąpić w 3 powiatach: bydgoskim ziemskim i grodzkim oraz radziejowskim. Stały poziom zapotrzebowania na pracowników w tej grupie ma mieć miejsce w pozostałych powiatach. 7 źródło: 5

6 Zawody deficytowe to te, w których w najbliższym roku nie powinno być trudności ze znalezieniem pracy, gdyż zapotrzebowanie pracodawców będzie w ich przypadku duże, a podaż pracowników chętnych do podjęcia zatrudnienia i mających odpowiednie kwalifikacje niewielka. Zawody zrównoważone to te, w których liczba ofert pracy będzie zbliżona do liczby osób zdolnych i chętnych do podjęcia zatrudnienia w danym zawodzie (podaż i popyt zrównoważą się). Zawody nadwyżkowe to te, w których znalezienie pracy może być trudniejsze ze względu na małe zapotrzebowanie oraz wielu kandydatów chętnych do podjęcia pracy i spełniających wymagania pracodawców. 4) KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE. Z danych wynika, że w województwie kujawsko-pomorskim istnieją 2 szkoły publiczne dla dzieci i młodzieży kształcące w omawianym zawodzie: w Nakle n/n i Bydgoszczy oraz 4 szkoły policealnych niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych dla dorosłych posiadających w swojej ofercie ten zawód. 6

7 Wykres 1. Absolwenci i uczniowie w zawodzie technik eksploatacji portów i terminali woj. kujawskopomorskim w latach Ze względu na to, iż jest to zawód, w którym można się kształcić od niedawna na rynku kujawsko-pomorskim, trudno określić tendencje dotyczące kształcenia w tym zawodzie, jednak na podstawie dostępnych danych zauważa się zwiększenie zainteresowania kształceniem w tym kierunku (ponad 5-krotny wzrost liczby uczniów w 2016 r. w stosunku do roku 2012). Pojawili się również pierwsi absolwenci tego kierunku. Kształcenie w zawodzie regulują następujące przepisy: - Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku o systemie oświaty (Dz. U. 2017, poz. 59), - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 marca 2017 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. 2017, poz. 860), - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 marca 2017 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowej (Dz. U. 2017, poz.622) określa, że zawód technik ogrodnik można będzie zdobyć w czteroletnim technikum, w szkole branżowej II stopnia (od roku szkolnego 2020/2021), pięcioletnim technikum (od roku szkolnego 2019/2020), 2-letniej szkole policealnej oraz na kwalifikacyjnych kursach zawodowych w zakresie kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie. 5) INFORMACJE DODATKOWE. POMOCNE ADRESY - portal poświęcony tematyce morskiej, w tym zagadnieniom transportu morskiego Opracowanie: Wiesława Janaszek doradcy zawodowi CIiPKZ Bydgoszcz Akceptacja: Elżbieta Słowińska kierownik CIiPKZ Bydgoszcz 7

8 6) MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie technik eksploatacji portów i terminali w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako technik eksploatacji portów i terminali w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód technik eksploatacji portów i terminali jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: Obecnie zawód technik eksploatacji portów i terminali nie jest regulowany w żadnym z krajów EOG. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): Zapotrzebowanie na osoby z zawodem technik eksploatacji portów i terminali wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z tym zawodem zgłoszonych zostało 8 ofert pracy z 2 krajów EOG. Najwięcej ofert pracy dla technik eksploatacji portów i terminali znajduje się w Szwecji (7 ofert) - dane wg stanu na dzień r. Technik eksploatacji portów i terminali jest specjalistą z zakresu obsługi podróżnych w portach i terminalach, w tym obsługi bagażowej, a także organizacji i prowadzenia prac związanych z przeładunkiem oraz magazynowaniem towarów i ładunków w portach i terminalach. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie technik eksploatacji portów i terminali w krajach EOG powinny mieć wykształcenie średnie z zawodem technika eksploatacji portów i terminali i dysponować 2-3 letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym wraz z odpowiednimi uprawnieniami, posiadać znajomość przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy potwierdzoną certyfikatem (lub odpowiednią kartą) wydanym przez państwo przyjmujące. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę. Opracował: Jacek Paśniewski Pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP w Bydgoszczy 8

9 ANEKS Tabela 1. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE TECHNIK EKSPLOATACJI PORTÓW I TERMINALI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu Wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu Liczba kandydatów na 1 ofertę pracy Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za lata r. Tabela 2. ABSOLWENCI I UCZNIOWIE KSZTAŁCĄCY SIĘ W ZAWODZIE TECHNIK EKSPLOATACJI PORTÓW I TERMINALI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM w latach Stan na dzień Uczniowie kontynuujący naukę w zawodzie Absolwenci osoby kończące naukę w zawodzie 30 września września września września września

10 MAPKA 1. PROGNOZA DLA SPEDYTORÓW I LOGISTYKÓW W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM NA 2017 r. MAPKA 2. PROGNOZA DLA SPEDYTORÓW I LOGISTYKÓW W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM NA 2017 r. 10

11 SZKOŁY KSZTAŁCĄCE W ZAWODZIE TECHNIK EKSPLOATACJI PORTÓW I TERMINALI (KOD ) W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM Powiat bydgoski: ZAOCZNA POLICEALNA SZKOŁA DLA DOROSŁYCH "COSINUS PLUS" W BYDGOSZCZY Adres: Dworcowa 7/6a, Bydgoszcz Telefon: TECHNIKUM HANDLOWE Adres: Kaliska10, Bydgoszcz Strona www: Telefon/fax: zsh@bip.oswiata.bydgoszcz.pl ZAOCZNA POLICAELNA SZKOŁA ZAWODOWA "PASCAL" W BYDGOSZCZY Adres: Józefa Twardzickiego 33b, Bydgoszcz bydgoszcz@pascal.edu.pl Telefon: POLICEALNA SZKOŁA EKSPLOATACJI PORTÓW I TERMINALI Adres: ul. Jagiellońska 4 Strona www: Telefon: info@skk.pl Powiat nakielski ZESPÓŁ SZKÓŁ ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ IM. KMDR. BOLESŁAWA ROMANOWSKIEGO W NAKLE NAD NOTECIĄ -II TECHNIKUM Adres: gen. Henryka Dąbrowskiego 4, Nakło nad Notecią Strona www: sekretariat@zegluganaklo.pl Telefon: Powiat włocławski: POLICEALNA SZKOŁA "COSINUS" W BYDGOSZCZY Adres: ul. Kaliska 10, Włocławek Strona www: secretariat@laft.pl 11