INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE NAUCZYCIEL MUZYKI - KOD

Transkrypt

1 INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE NAUCZYCIEL MUZYKI - KOD Zakres tematyczny informacji 1) Zadania zawodowe oraz profil kompetencyjny. 2) Sytuacja zawodu na rynku pracy. 3) Prognozy dla rynku pracy Barometr zawodów. 4) Kształcenie i doskonalenie w zawodzie. 5) Informacje dodatkowe. 6) Możliwości i warunki zatrudnienia w zawodzie w krajach Unii Europejskiej. ANEKS STATYSTYCZNY Strona1

2 Nauczyciel muzyki to jeden z 2455 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. 2014, poz z późn zm.) opatrzony kodem ) ZADANIA ZAWODOWE 1 I PROFIL KOMPETENCYJNY - rozbudzanie wszechstronnego rozwoju uczniów, wyposażanie uczniów w podstawowe umiejętności muzyczne, a w szczególności: rozbudzanie twórczej postawy wobec siebie i świata, rozwijanie ogólnej wrażliwości dziecka, rozwijanie muzykalności, wrażliwości muzycznej i umiejętności refleksyjnego słuchania, rozwijanie zainteresowań muzycznych, wprowadzanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w kulturze, wpływanie przez sztukę na obyczaje i kulturę uczniów i atmosferę szkolną. - kształtowanie u uczniów podstawowych umiejętności intelektualnych i praktycznych określonych w podstawach programowych przedmiotu; - realizowanie programu nauczania muzyki według zasad współczesnej dydaktyki i z zastosowaniem nowoczesnych metod nauczania i środków dydaktycznych; - aktualizowanie treści kształcenia w związku z rozwojem nauk psychologicznopedagogicznych; - udoskonalanie metod oraz treści nauczania i wychowania; - stałe ocenianie umiejętności uczniów, ich postępów w nauce oraz aktualizowanie przyczyn niepowodzeń; - współdziałanie z nauczycielami innych przedmiotów, w celu doskonalenia pracy pedagogicznej; - zapewnianie uczniom odpowiednich warunków do nauki; - wdrażanie uczniów do samodzielnej, systematycznej pracy i samodzielnego rozwiązywania problemów; - kształcenie uczniów w sposób wzbogacający ich wiedzę oraz rozwijający myślenie i postawy niezbędne do twórczego funkcjonowania w społeczeństwie; - poszerzanie i aktualizowanie wiedzy własnej z zakresu nauczanego przedmiotu, wiedzy psychopedagogicznej, podwyższanie swoich kwalifikacji poprzez udział w różnych formach doskonalenia; - dbanie o rozwój psychofizyczny uczniów; reagowanie na zjawiska patologiczne w rodzinie i środowisku ucznia i współdziałanie z instytucjami opieki i ochrony praw dziecka; - zasięganie opinii rodziców przed podjęciem ważnych decyzji dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych dotyczących ich dzieci; - krzewienie dobrych obyczajów i dbałość o czystość języka; - prowadzenie dokumentacji przebiegu nauczania; - realizowanie założeń polityki edukacyjnej państwa i przestrzeganie prawa oświatowego i prawa pracy. Zadania dodatkowe: - pełnienie funkcji nauczyciela-konsultanta, nauczyciela-doradcy metodycznego; - prowadzenie koła zainteresowań, organizacji szkolnej, organizowanie wycieczek szkolnych, opieka nad młodzieżą w ramach zorganizowanych form wypoczynku; - pełnienie funkcji wychowawcy klasy; - opiekowanie się studentami (słuchaczami) odbywającymi praktyki nauczycielskie. 1 ( r.) Strona2

3 PROFIL KOMPETENCYJNY 2 dla grupy Specjaliści do spraw nauczania i wychowania (grupa duża 3 23) Przykładowe zawody dla grupy Specjaliści do spraw nauczania i wychowania: nauczyciel/instruktor praktycznej nauki zawodu, nauczyciel konsultant, nauczyciel matematyki, nauczyciel muzyki, nauczyciel przedszkola, nauczyciel wychowania fizycznego, pedagog, wykładowca na kursach (edukator, trener), trener osobisty (coach, mentor, tutor), itp. Kompetencje to cechy/dyspozycje osoby, w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, pozwalające realizować zadania zawodowe na wymaganym poziomie/efekty. Kompetencje są obserwowalne i mierzalne dzięki temu, że przejawiają się w zachowaniu. Podlegają procesowi uczenia się, są dynamiczne, zmienne w czasie, rozwijają się w ramach zdobywanego doświadczenia. Pozwalają określić, w jakich zadaniach, na jakim stanowisku, przyszły pracownik będzie mógł efektywnie wykorzystać swój potencjał. Tempo ich rozwoju zależy od zmiennych zewnętrznych (otoczenia) oraz względnie trwałych dyspozycji (osobowość, inteligencja). 4 Są uniwersalne (transferowalne), wykorzystywane w różnych zadaniach i różnych obszarach funkcjonowania. Dla grupy Specjaliści do spraw nauczania i wychowania określono 4 kompetencje tj.: Kompetencja 1 Dbałość o rozwój i relacje: to nawiązywanie i utrzymywanie dobrych relacji oraz przekazywania wiedzy i doświadczenia poprzez współpracę w rozwiązywaniu problemów z korzyścią dla wszystkich. Dostrzeganie współpracowników potrzebujących pomocy i zapewnienie im oczekiwanego wsparcia. Kompetencja 2 Komunikacja interpersonalna: to przekazywanie konkretnych informacji w sposób zrozumiały dla innych. Przystępne wyjaśnianie skomplikowanych, specjalistycznych kwestii. Przekazywanie najważniejszych zagadnień i sprawdzanie, czy rozmówca rozumie komunikat. Dostosowanie stylu wypowiedzi do odbiorcy. Kompetencja 3 Otwartość na innych: pozytywne nastawienie i traktowanie innych oraz okazywania chęci ich zrozumienia. Kompetencja 4 Rozwiązywanie konfliktów: to osiąganie porozumienia i rozstrzyganie sporów w zespole. Zestaw kompetencji może się różnić od podanych wyżej kompetencji, w zależności od wymagań pracodawcy w konkretnym zawodzie i na konkretnym stanowisku. Zróżnicowane będzie również natężenie każdej z kompetencji. Kto i w jaki sposób może wiedzę o naszych kompetencjach można wykorzystać? Odpowiedź jest prosta My Sami oraz pracodawca. Coraz więcej pracodawców wykorzystuje analizę kompetencyjną w procesie rekrutacji. W niektórych firmach dodatkowo jest ona wykorzystywana podczas: okresowej oceny pracowników - jako narzędzie do oceny efektywności pracy; ustalania indywidualnych planów rozwoju - dostarcza informacji, jakie właściwości predysponują do np. awansów. Jest również źródłem informacji odnośnie obecnych i przyszłych potrzeb szkoleniowych. Jeśli stwierdzimy, że nie posiadamy dostatecznej wiedzy i umiejętności, które są wymagane przez pracodawców warto zatem zastanowić się nad skorzystaniem z różnych form działań rozwojowych (szkolenia, wsparcie innych, literatura, uczestniczenie w coachingu, itp.). 2 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych, Warszawa 2014 r. 3 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, DZ.U. z 2014r. poz Jurek P., Analiza wybranych metod oceny kompetencji zawodowych, artykuł w książce pod red. A. Witkowski, T. Listwan, Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008 Strona3

4 2) SYTUACJA ZAWODU NA RYNKU PRACY W analizowanym zawodzie we wszystkich opisywanych latach liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w zawodzie nauczyciel muzyki znajdowała się w przedziale od 22 do 38 osób. W ciągu roku notuje się niewielki odpływ bezrobotnych z rejestrów PUP, jedynie w roku 2015 r. zanotowano ponad 3-krotny spadek liczby bezrobotnych w tym zawodzie na koniec roku Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej dla zawodu nauczyciel muzyki napływ bezrobotnych Rok bezrobotni na koniec okresu wolne miejsca pracy Wykres 1. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej dla zawodu nauczyciel muzyki w woj. kujawsko-pomorskim w latach Najwięcej osób bezrobotnych na jedno miejsce pracy zanotowanoo w roku osób. W pozostałych latach było to od 5 do 7 kandydatów na jedno stanowisko. Jedynie w roku 2012 nie zgłoszono do PUP żadnego wolnego miejsca pracy. W latach zawód nauczyciel muzyki był klasyfikowany jako zawód nadwyżkowy 5, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Analiza dotyczy ofert znajdujących się w dyspozycji PUP. Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: 5 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. Strona4

5 wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 6. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup, ponieważ żaden ze wskaźników nie osiągnął wymaganego poziomu. Zawód nauczyciel muzyki w 2016 r. nie został sklasyfikowany do zawodów deficytowych, zrównoważonych lub nadwyżkowych Liczba bezrobotnych do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki w zawodzie nauczyciel muzyki napływ 2 stan na koniec roku Rok Wykres 2. Liczba bezrobotnych do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki w zawodzie nauczyciel muzyki w woj. kujawsko-pomorskim w latach Najwięcej osób do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki zanotowano w 2015 r. W stosunku do 2014 r. jest to prawie 5-krotny wzrost. Natomiast również w 2015 r. roku zarejestrowano największy (9-krotny) odpływ z rejestrów tej kategorii bezrobotnych. Dane statystyczne zawarte zostały w tabeli 1. w aneksie do niniejszego opracowania. 3) PROGNOZY DLA RYNKU PRACY. BAROMETR ZAWODÓW Z badania pn. Barometr zawodów 7, prognozującego zapotrzebowanie na zawody w województwie wynika, że zawód nauczyciel muzyki, ujęty w grupie barometrowej pod nazwą Nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących, w 2017 r. został zaklasyfikowany do zawodów: - nadwyżkowych w 16 powiatach; - zrównoważonych w 7 powiatach. 6 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 7 źródło: Strona5

6 Jak zmieni się zapotrzebowanie na pracowników w 2017r. w grupie zawodów: operatorzy aparatury medycznej? Czy będzie ono rosnąć, maleć czy pozostanie bez zmian? Z badań wynika, że spadek zapotrzebowania na pracowników może wystąpić w 10 powiatach województwa kujawsko-pomorskiego. Stały poziom zapotrzebowania na pracowników ma mieć miejsce w 13 powiatach. Strona6

7 4) KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE. Liczba studentów w latach utrzymywała się na podobnym poziomie i oscylowała w granicach 180 osób. W 2013 r. zaobserwowano wzrost liczby studiujących, ale od kolejnego roku obserwujee się spadek liczby osób z tej kategorii (w 2015 r. o 25 % w stosunku do 2013 r.). Absolwenci i studenci w zawodzie nauczyciel muzyki absolwenci studenci Lata Wykres 3. Absolwenci i studenci uczelni wyższych - kierunek edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej województwie kujawsko pomorskim w latach Strona7

8 Od 2013 r. zauważa się spadek liczby studentów kształcących się na omawianym kierunku. We wszystkich latach szkoły wyższe w tym kierunku ukończyła podobna liczba osób. Wykaz uczelni kształcących w zawodzie znajduje się w aneksie. Podstawa prawna w kształceniu Niniejsza informacja została przygotowana na podstawie przekazanych, na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat absolwentów i studentów w latach Podstawą kształcenia, nauki osób w zawodzie nauczyciel muzyki jest kierunek studiów wyższych. W odniesieniu do studiów wyższych na kierunku nauczyciel muzyki, zasady kształcenia są regulowane przez następujące przepisy: Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2014 roku,poz.191) - art. 9 ust. 1 isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz.U z 2013 roku, poz.1207) isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu W odniesieniu do studiów wyższych zasady kształcenia są regulowane przez następujące przepisy: Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (U Nr 164 poz. 1365z późn. zm ) i Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U poz. 907) Ustawa z dnia 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw Dz.U poz. 1311) Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2016 r.poz. 64 i 1010) Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4 poziomy 6 8 (Dz.U. z2016r, poz. Poz. 1594) Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów (Dz.U poz. 1596) [1] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 742 i 1544, z 2013 r. poz. 675, 829, 1005, 1588 i 1650, z 2014 r. poz. 7, 768, 821, 1004, 1146 i 1198, z 2015 r. poz. 357, 860, 1187, 1240, 1268, 1767 i 1923 oraz z 2016 r. poz. 64. Strona8

9 Wykaz uczelni kształcących w zawodzie znajduje się w aneksie. 5) INFORMACJE DODATKOWE. LITERATURA Pomocne adresy Opracowanie: Wiesława Janaszek - doradca zawodowy Akceptacja: Elżbieta Słowińska kierownik CIiPKZ w Bydgoszczy Strona9

10 6) MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie nauczyciel muzyki w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako nauczyciel muzyki w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód nauczyciel muzyki jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: Obecnie zawód nauczyciel muzyki jest regulowany w czterech krajach EOG, są to: Grecja, Luxemburg, Szwajcaria i Słowenia. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): Zapotrzebowanie na osoby z zawodem nauczyciel muzyki wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z tym zawodem zgłoszonych zostało 739 ofert pracy z 13 krajów EOG. Najwięcej ofert pracy dla nauczycieli muzyki znajduje się w Szwecji (467 oferty), Niemczech (191 ofert) oraz Wielkiej Brytanii (56 ofert) - dane wg stanu na dzień r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie nauczyciel muzyki w krajach EOG powinny mieć ukończone studia wyższe na kierunku muzyka lub edukacja artystyczna oraz przygotowanie pedagogiczne, ponadto powinny dysponować kilku letnim udokumentowanym doświadczeniem dydaktycznym. Wymagane są także takie cechy jak: niekaralność, bardzo dobry kontakt z dziećmi, komunikatywność, zaangażowanie, odpowiedzialność, umiejętność i kreatywność w organizacji czasu dla dzieci. Obowiązkowa jest również doskonała znajomość języka kraju, w którym, zamierzamy podjąć pracę. Przykładowe stawki płacy brutto w zawodzie nauczyciel muzyki w wybranych krajach: Wielka Brytania /dzień. Opracował: Jacek Paśniewski pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP w Bydgoszczy Strona10

11 ANEKS TABELA 1. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE NAUCZYCIEL MUZYKI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH: Bezrobotni zarejestrowani w ciągu roku Bezrobotni według stanu na koniec Osoby do 12 miesięcy od dnia Osoby do 12 miesięcy od dnia Wolne miejsca pracy i miejsca Wolne miejsca pracy i miejsca Wskaźnik intens. deficytu/ nadwyżki Liczba kandydatów /1 ofertę pracy lata roku ukończenia ukończenia aktywizacji aktywizacji (liczby w nauki w nauki na zawodowej zawodowej zaokrągleniu) ciągu roku ogółem koniec okresu zgłoszone w ciągu roku na koniec roku , , ,2 5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za lata r. Strona11

12 TABELA 2. ABSOLWENCI I STUDENCI NA KIERUNKU EDUKACJA ARTYSTYCZNA W ZAKRESIE SZTUKI MUZYCZNEJ W LATACH Liczba absolwentów (rok akademicki) Liczba studentów (rok akademicki) Lata Strona12 Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Akademia Muzyczna im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy Ogółem Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Akademia Muzyczna im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy Wyszczególnienie studia pierwszego stopnia z tytułem inżyniera x x x x x x studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia magisterskie jednolite X X x x x x studia drugiego stopnia po ostatnim roku bez egzaminu X x x Ogółem studia pierwszego stopnia z tytułem inżyniera x x x x x x studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia magisterskie jednolite x x x x x x studia drugiego stopnia po ostatnim roku bez egzaminu x x x Ogółem studia pierwszego stopnia z tytułem inżyniera x x x x x x studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia magisterskie jednolite studia drugiego stopnia po ostatnim roku bez egzaminu x x x Ogółem studia pierwszego stopnia z tytułem inżyniera x x x x x x studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia magisterskie jednolite studia drugiego stopnia po ostatnim roku bez egzaminu x x x Ogółem studia pierwszego stopnia z tytułem inżyniera x x x x x x studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata studia magisterskie jednolite studia drugiego stopnia po ostatnim roku bez egzaminu x x x Ogółem Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS. Ogółem

13 UCZELNIE KSZTAŁCĄCE W KIERUNKACH DAJĄCYCH MOŻLIWOŚĆ PRACY W ZAWODZIE W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM BYDGOSZCZ 1. UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO ul. Chodkiewicza 30, Bydgoszcz telefon: , AKADEMIA MUZYCZNA IM. F. NOWOWIEJSKIEGO ul. Słowackiego 7, Bydgoszcz , Strona13