W poszukiwaniu optymalnego sposobu wprowadzenia filara kapita lowego

Transkrypt

1 W poszukiwaniu optymalnego sposobu wprowadzenia filara kapita lowego Joanna Tyrowicz i Krzysztof Makarski oraz Marcin Bielecki, Marcin Waniek i Jan Woznica Group for Research in Applied Economics Konferencja D lugoterminowe Oszczedzanie - SGH

2 Dlaczego robić takie badanie? Reforma z 1999: dwa podstawowe wymiary Sposób naliczania emerytur (= d lugu ukrytego): DB DC Prywatyzacja: PAYG F Dodatkowo: zmiana parametrów, uprawnień, itp

3 Dlaczego robić takie badanie? Reforma z 1999: dwa podstawowe wymiary Sposób naliczania emerytur (= d lugu ukrytego): DB DC Prywatyzacja: PAYG F Dodatkowo: zmiana parametrów, uprawnień, itp Co to jest dobra reforma? Optymalność w sensie Hicksa: korzyści dobrobytowe przewyższaja straty (po redystrybucji miedzy pokoleniami) lump-sum redistribution authority Optymalność w sensie Pareto: żadna kohorta nie traci

4 Dlaczego robić takie badanie? Reforma z 1999: dwa podstawowe wymiary Sposób naliczania emerytur (= d lugu ukrytego): DB DC Prywatyzacja: PAYG F Dodatkowo: zmiana parametrów, uprawnień, itp Co to jest dobra reforma? Optymalność w sensie Hicksa: korzyści dobrobytowe przewyższaja straty (po redystrybucji miedzy pokoleniami) lump-sum redistribution authority Optymalność w sensie Pareto: żadna kohorta nie traci Dlaczego to ma znaczenie?

5 Dlaczego to ma znaczenie?

6 Literatura Breyer (1989): wprowadzenie filara kapita lowego oznacza zawsze czyjaś strate Zniesienie systemu emerytalnego (=dobrowolne oszczedności prywatne) można zrobić optymalnie w sensie Pareto Kotlikoff (1996), Kotlikof et al (1999), Hirte and Weber (1997), Belan and Pestieu (1999), Gyárfás and Marquardt (2001), McGrattan and Prescott (2014) W tych modelach zazwyczaj dostosowuje sie emerytury lub sk ladki, by zachować fiskalna neutralność systemu emerytalnego A co, gdyby w gospodarce jednak mia l być filar kapita lowy????, Roberts (2013) ma endogeniczny wzrost i specyficzne parametryzacje

7 Nasz cel Wprowadzenie fundusza kapita lowego bez strat (poprawa w sensie Pareto) Wykonywalne w praktyce Wiarygodne politycznie

8 Nasz cel Wprowadzenie fundusza kapita lowego bez strat (poprawa w sensie Pareto) Wykonywalne w praktyce Wiarygodne politycznie Jak to robimy? Model OLG niezmienne sk ladki i emerytury realistyczna demografia Start: DC PAYG Koniec: DC= PAYG + OFE

9 Optimalna reforma - jak ja znaleźć? Proponujemy instrument Dodatkowa indeksacja emerytur w ZUS, ponad ustawowa: Wg roku urodzenia: podobne do LSRA, ale wykonywalne Wg roku kalendarzowego: standardowe

10 Optimalna reforma - jak ja znaleźć? Proponujemy instrument Dodatkowa indeksacja emerytur w ZUS, ponad ustawowa: Wg roku urodzenia: podobne do LSRA, ale wykonywalne Wg roku kalendarzowego: standardowe Dodatkowa indeksacja = algorytm szukania optimum Możemy manipulować także tempem wprowadzania reformy

11 Optimalna reforma - jak ja znaleźć? Proponujemy instrument Dodatkowa indeksacja emerytur w ZUS, ponad ustawowa: Wg roku urodzenia: podobne do LSRA, ale wykonywalne Wg roku kalendarzowego: standardowe Dodatkowa indeksacja = algorytm szukania optimum Możemy manipulować także tempem wprowadzania reformy Porównujemy algorytmy proste i genetyczne

12 Wyniki Jesteśmy w stanie dużo poprawić Genetyczny: korzysta 352 z 399 kohort Prosty: korzysta 200 z 399 kohort, ale straty pozosta lych zaniedbywalne

13 Wyniki Optymalne ścieżki wg roku kalendarzowego wg roku urodzenia

14 Wyniki Na ile ten wynik zależny od parametrów? Optymalne ścieżki

15 Wnioski G lówne wyniki Dwa bardzo różne pytania: Czy reforme z 1999 można by lo wprowadzić lepiej? zaniedbywalnie, ale tak Czy można wprowadzić filar kapita lowy dobrze? wydaje sie, że tak

16 Wnioski G lówne wyniki Dwa bardzo różne pytania: Czy reforme z 1999 można by lo wprowadzić lepiej? zaniedbywalnie, ale tak Czy można wprowadzić filar kapita lowy dobrze? wydaje sie, że tak Co charakteryzuje nasz instrument Rekompensata przez wyższa indeksacje nie kosztuje (w przeciwieństwie do d lugu) Algorytm jest odporny na parametryzacje

17 Wnioski G lówne wyniki Dwa bardzo różne pytania: Czy reforme z 1999 można by lo wprowadzić lepiej? zaniedbywalnie, ale tak Czy można wprowadzić filar kapita lowy dobrze? wydaje sie, że tak Co charakteryzuje nasz instrument Rekompensata przez wyższa indeksacje nie kosztuje (w przeciwieństwie do d lugu) Algorytm jest odporny na parametryzacje Inne pytania: czy wielkość OFE w polskim systemie optymalna? czy strategia inwestycyjna optymalna? itp

18 Wnioski G lówne wyniki Dwa bardzo różne pytania: Czy reforme z 1999 można by lo wprowadzić lepiej? zaniedbywalnie, ale tak Czy można wprowadzić filar kapita lowy dobrze? wydaje sie, że tak Co charakteryzuje nasz instrument Rekompensata przez wyższa indeksacje nie kosztuje (w przeciwieństwie do d lugu) Algorytm jest odporny na parametryzacje Inne pytania: czy wielkość OFE w polskim systemie optymalna? czy strategia inwestycyjna optymalna? itp Pe lna wersja dostepna na stronie: grape.org.pl/emeryt

19 Wnioski Dziekujemy za uwage!