Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości"

Transkrypt

1 Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości Ludmiła Zając-Lamparska Instytut Psychologii UKW XVI Ogólnopolska Konferencja Psychologii Rozwojowej Drogi rozwoju człowieka w świecie współczesnych wartości Poznań, czerwca

2 Postawa utajona to zapis przeszłego doświadczenia, który wpływa na przychylne lub nieprzychylne odczucia, myśli, czy działania wobec obiektów społecznych, choć zapis ten pozostaje niezidentyfikowany lub jest identyfikowany nietrafnie (Greenwald i Banaji, 1995, s. 8) Postawa utajona stanowi ocenę obiektu, która może być aktywizowana automatycznie i zabarwiać reakcje osoby wobec obiektu postawy 2

3 Problem Jakie są postawy utajone wobec osób starszych? W tym: 1. Czy postawy utajone wobec osób starszych mają charakter negatywny? Czy zachodzą pod tym względem różnice pomiędzy badanymi w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości? 2. Czy postawy utajone wobec osób starszych mają charakter stereotypizujący te osoby? Czy zachodzą pod tym względem różnice pomiędzy badanymi w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości? 3

4 Przesłanki dla podjęcia problemu oraz dla formułowanych hipotez Dualny charakter aktualnej pozycji osób starszych w społeczeństwie i ich społecznej percepcji (który tworzy warunki kształtowania się postaw wobec nich), w powiązaniu z pewnymi właściwościami postaw utajonych 4

5 Przesłanki dla podjęcia problemu oraz dla formułowanych hipotez Dualny charakter pozycji osób starszych w społeczeństwie i ich społecznej percepcji: ageism 1 obejmujący stereotypizację osób starszych i uprzedzenia wobec nich 2 oraz dyskryminację tych osób 3 gerontofobia 4 zmiany statusu społecznego, warunków życia i wzorców aktywności (stylu życia) osób starszych 5 oraz, związane z tym, zmiany w zakresie społecznej percepcji tych osób 6 1 Butler, Bartel, 1986; Hogestad i Uhlenberg, 2006; Kite i Johnson, 1988; Nelson, 2003; Perlmutter i Hall, Clapham i Fulford, 1997, za: Jelenec i Steffens, Bunzel, 1972, za: Nelson, 2004; Butler i Levis, 1977, za: Woolf, 1998; Lynch, Perlmutter i Hall, 1992; Walker, 1998; Zych, Jelenec i Steffens,

6 Hipoteza 1. Przesłanki dla podjęcia problemu oraz dla formułowanych hipotez a) Dualny charakter pozycji osób starszych w społeczeństwie i ich społecznej percepcji oraz b) Wybrane właściwości postawy utajonej: postawa utajona nie musi być zgodna z postawą jawną wobec tego samego obiektu postawa utajona może powstawać na drodze tzw. automatycznego zastępowania (koncepcja dualnych postaw; Wilson, Lindsey i Schooler, 2000) Pomimo zmiany w postawach jawnych wobec osób starszych, postawy utajone wobec nich wciąż mają charakter negatywny i stereotypizujący te osoby 6

7 Hipoteza 2. Przesłanki dla podjęcia problemu oraz dla formułowanych hipotez a) Dualny charakter pozycji osób starszych w społeczeństwie i ich społecznej percepcji oraz b) Wybrane właściwości postawy utajonej: postawa utajona może powstawać w systemie automatycznym, jako wzorzec asocjacji, tworzony pod wpływem kultury, socjalizacji i osobistych doświadczeń afektywnych jednostki (Devine, 1989; Rudman, 2004; Rudman i Goodwin, 2004; Maliszewski, 2005) Wśród młodych dorosłych postawy utajone wobec osób starszych nie są negatywne ani stereotypizujące 7

8 Dobór do próby Badania własne Próbę stanowiło 90 osób*, należących do trzech grup wiekowych: wczesnej dorosłości (N=30, w tym 15 kobiet i 15 mężczyzn) średniej dorosłości (N=30, w tym 15 kobiet i 15 mężczyzn) późnej dorosłości (N=30, w tym 15 kobiet i 15 mężczyzn) * Dane empiryczne zostały zgromadzone przez Panią Karolinę Pejkę w ramach seminarium magisterskiego w Zakładzie Psychologii Rozwoju Człowieka UKW w Bydgoszczy 8

9 Badania własne Metoda Eksperyment, oparty na paradygmacie poprzedzania (poprzedzanie afektywne i semantyczne) arogancki ambitny mądry zrzęda Ctrl OSOBA STARSZA Enter OSOBA MŁODA 9

10 Wskaźniki postawy utajonej wobec osób starszych: Porównanie czasu reakcji na fotografie osób starszych, w zależności od rodzaju bodźca poprzedzającego, w tym: Pozytywny vs negatywny charakter postawy czas reakcji po słowach, oznaczających cechy pozytywne oraz negatywne Stereotypizujący vs niestereotypizujący charakter postawy czas reakcji po słowach, oznaczających cechy przypisywane stereotypowo osobom starszym oraz młodszym 10

11 Wyniki badań własnych dla całej badanej próby 11

12 Stereotypizujący vs niestereotypizujący charakter postawy utajonej wobec osób starszych F(1,89)=34,85 p 0, Średni czas reakcji (ms) Słowa, oznaczające cechy stereotypowo przypisywane osobom: STARSZYM MŁODYM 12

13 Pozytywny vs negatywy charakter postawy utajonej wobec osób starszych F(1,89)=0,24 p = n.i Średni czas reakcji (ms) Słowa, oznaczające cechy : POZYTYWNE NEGATYWNE 13

14 Stereotypizujący vs niestereotypizujący charakter postawy utajonej wobec osób starszych w zależności od pozytywnego vs negatywnego charakteru stereotypizacji F(1,89)=4,01 p 0, Średni czas reakcji (ms) Słowa, oznaczające cechy stereotypowo przypisywane osobom: STARSZYM MŁODYM Słowa, oznaczające cechy: POZYTYWNE NEGATYWNE 14

15 Wnioski na podstawie rezultatów badawczych w całej próbie: Postawa utajona wobec osób starszych ma charakter stereotypizujący te osoby Stereotypizacja obejmuje zarówno cechy pozytywne, jak i negatywne; przy czym jest ona silniejsza w przypadku cech negatywnych 15

16 Wyniki badań własnych dla trzech grup wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości 16

17 Stereotypizujący vs niestereotypizujący charakter postawy utajonej wobec osób starszych Średni czas reakcji (ms) Wczesna dorosłość GRUPA WIEKOWA Średnia dorosłość Późna dorosłość Słowa, oznaczające cechy stereotypowo przypisywane osobom: STARSZYM MŁODYM F(1,29)=3,44 p = n.i. F(1,29)=7,93 p 0,01 F(1,29)=36,54 p 0,001 17

18 Pozytywny vs negatywny charakter postawy utajonej wobec osób starszych Średni czas reakcji (ms) Słowa, oznaczające cechy : POZYTYWNE Wczesna dorosłość GRUPA WIEKOWA Średnia dorosłość Późna dorosłość NEGATYWNE F(1,29)=0,07 p = n.i. F(1,29)=0,11 p = n.i. F(1,29)=0,06 p = n.i. 18

19 Wnioski na podstawie rezultatów badawczych dla trzech grup wiekowych: Utajona stereotypizacja osób starszych jest najsilniejsza w grupie wiekowej późnej dorosłości, mniej nasilona w grupie wiekowej średniej dorosłości, natomiast w grupie młodych dorosłych nie występuje 19

20 Ad. Hipoteza 1 Wnioski końcowe: Nie obserwuje się negatywnego charakteru postaw utajonych wobec osób starszych, występuje natomiast utajona tendencja do stereotypizacji tych osób, zarówno w aspekcie pozytywnym, jak i negatywnym. To, który aspekt zostanie wzbudzony, zależy od tzw. wzorców asocjacji (associative-prapositional evaluation model, APE; Gawronski i Bodenhausen, 2006) Być może mamy do czynienia z utajonym stereotypem człowieka starszego, który jest afektywnie ambiwalentny 20

21 Wnioski końcowe: Ad. Hipoteza 2 Utajona tendencja do stereotypizacji osób starszych zdaje się zmniejszać w kolejnych kohortach urodzeniowych, wśród młodych dorosłych nie występuje Brak stereotypizacji osób starszych przez młodych dorosłych może stanowić wyraz pojawiania się nowej jakości utajonego ustosunkowania wobec ludzi starszych, opartego na odmiennych strukturach asocjacji (kształtujących się dzięki np. edukacji; odmiennym doświadczeniom, związanym z osobami starszymi i ich społeczną pozycją) Mniejsze nasilenie stereotypizacji osób starszych w grupie wiekowej średniej dorosłości niż w grupie późnej dorosłości może stanowić wynik zachodzenia zmian w istniejących już postawach utajonych (dzięki: przyrostowym zmianom w strukturze asocjacji, automatyzacji wybiórczej aktywizacji określonych ewaluacji obiektu) 21

22 Dziękuję za uwagę Kontakt: 22

Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości

Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości Ludmiła Zając-Lamparska, Instytut Psychologii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości

Bardziej szczegółowo

Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości

Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA, 2008 * tom 13, nr 3 s. 91 102 Postawy utajone wobec osób starszych, przejawiane w trzech grupach wiekowych: wczesnej, średniej i późnej dorosłości LUDMIŁA ZAJĄC-LAMPARSKA Instytut

Bardziej szczegółowo

Współczesny obraz człowieka starszego wśród młodych dorosłych. Abstrakt

Współczesny obraz człowieka starszego wśród młodych dorosłych. Abstrakt Ludmiła Zając-Lamparska Instytut Psychologii, UKW w Bydgoszczy lzajac@ukw.edu.pl Współczesny obraz człowieka starszego wśród młodych dorosłych Abstrakt Artykuł prezentuje rezultaty badań własnych, dotyczących

Bardziej szczegółowo

Postawy wobec osób starszych: różnice międzypokoleniowe

Postawy wobec osób starszych: różnice międzypokoleniowe PRZEGLĄD PSYCHOLOGICZNY, 2007, TOM 50, Nr 4, 447-462 Postawy wobec osób starszych: różnice międzypokoleniowe Janusz Trempała, Ludmiła Zając-Lamparska* * Instytut Psychologii UKW, Bydgoszcz ATTITUDES TOWARD

Bardziej szczegółowo

Polskie Forum Psychologiczne, 2008, tom 13, numer 2, s

Polskie Forum Psychologiczne, 2008, tom 13, numer 2, s Polskie Forum Psychologiczne, 2008, tom 13, numer 2, s. 124-140 WSPÓŁCZESNY OBRAZ CZŁOWIEKA STARSZEGO WŚRÓD MŁODYCH DOROSŁYCH Ludmiła Zając-Lamparska Instytut Psychologii UKW Bydgoszcz YOUNG ADULT S CONTEMPORARY

Bardziej szczegółowo

ROZWOJOWE UWARUNKOWANIA STOSUNKU DO JEDZENIA

ROZWOJOWE UWARUNKOWANIA STOSUNKU DO JEDZENIA ROZWOJOWE UWARUNKOWANIA STOSUNKU DO JEDZENIA Rozważania na bazie badań sondażowych Dr Beata Ziółkowska Instytut Psychologii, UAM Klasyfikacja potrzeb psychicznych POTRZEBA: to siła wewnętrzna, która pod

Bardziej szczegółowo

Nieodłączny element praw człowieka. Pojęcie wywodzące się z epoki oświecenia. Jest terminem prawnym i oznacza równość różnych podmiotów prawnych w

Nieodłączny element praw człowieka. Pojęcie wywodzące się z epoki oświecenia. Jest terminem prawnym i oznacza równość różnych podmiotów prawnych w Nieodłączny element praw człowieka. Pojęcie wywodzące się z epoki oświecenia. Jest terminem prawnym i oznacza równość różnych podmiotów prawnych w ramach określonego systemu prawnego. Jest to proces prawnego

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET RZESZOWSKI WYDZIAŁ PEDAGOGICZNY INSTYTUT PEDAGOGIKI

UNIWERSYTET RZESZOWSKI WYDZIAŁ PEDAGOGICZNY INSTYTUT PEDAGOGIKI UNIWERSYTET RZESZOWSKI WYDZIAŁ PEDAGOGICZNY INSTYTUT PEDAGOGIKI ŁUCJA JAROCH MOTYWY WYBORU ZAWODU PRZEZ UCZNIÓW KLAS III GIMNAZJALNYCH Z RÓŻNYCH ŚRODOWISK SPOŁECZNYCH Praca magisterska napisana pod kierunkiem

Bardziej szczegółowo

Metodologia badań psychologicznych

Metodologia badań psychologicznych Metodologia badań psychologicznych Lucyna Golińska SPOŁECZNA AKADEMIA NAUK Psychologia jako nauka empiryczna Wprowadzenie pojęć Wykład 5 Cele badań naukowych 1. Opis- (funkcja deskryptywna) procedura definiowania

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Od autora... 9

Spis treści. Od autora... 9 Spis treści Od autora...................................................... 9 Rozdział I Powstanie i rozwój socjologii............. 13 1. Źródła wiedzy o społeczeństwie..................................

Bardziej szczegółowo

Łukasz Wojciechowski. Ukryta Myszka - próba dotarcia do rzeczywistych powodów ludzkich decyzji

Łukasz Wojciechowski. Ukryta Myszka - próba dotarcia do rzeczywistych powodów ludzkich decyzji Łukasz Wojciechowski Ukryta Myszka - próba dotarcia do rzeczywistych powodów ludzkich decyzji świadomość i nieświadomość świadomość procesy kontrolowane / jawne nieświadomość procesy automatyczne/ autonomiczne

Bardziej szczegółowo

SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU

SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu w języku polskim SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU Psychologia społeczna 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim Social psychology 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIKI do część I. RAPORTU SAMOOCENY

ZAŁĄCZNIKI do część I. RAPORTU SAMOOCENY WYDZIAŁ PEDAGOGIKI I PSYCHOLOGII UNIWERSYTETU KAZIMIERZA WIELKIEGO W BYDGOSZCZY ZAŁĄCZNIKI do część I. RAPORTU SAMOOCENY NA KIERUNKU PSYCHOLOGIA jednolite studia magisterskie Skład Rady Interesariuszy

Bardziej szczegółowo

Statystyka opisowa PROWADZĄCY: DR LUDMIŁA ZA JĄC -LAMPARSKA

Statystyka opisowa PROWADZĄCY: DR LUDMIŁA ZA JĄC -LAMPARSKA Statystyka opisowa PRZEDMIOT: PODSTAWY STATYSTYKI PROWADZĄCY: DR LUDMIŁA ZA JĄC -LAMPARSKA Statystyka opisowa = procedury statystyczne stosowane do opisu właściwości próby (rzadziej populacji) Pojęcia:

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1. Wstęp... 57

Spis treści. 1. Wstęp... 57 W poszukiwaniu kobiecości zbiór rozważań socjologicznych..... 11 Przyjaźnie kobiece w sytuacji nawiązywania nowych związków romantycznych (Barbara Chmielewska)......................... 15 1. Wstęp....................................................

Bardziej szczegółowo

Znaczenie więzi w rodzinie

Znaczenie więzi w rodzinie Znaczenie więzi w rodzinie Instytut Psychologii KUL Dagmara Musiał WPROWADZENIE Na proces budowania więzi w rodzinie można spojrzeć z wielu perspektyw naukowych Użytecznym paradygmatem jest paradygmat

Bardziej szczegółowo

dr hab. Mieczysław Ciosek, prof. UG, kierownik Zakładu Psychologii Penitencjarnej i Resocjalizacji Instytutu Psychologii UG:

dr hab. Mieczysław Ciosek, prof. UG, kierownik Zakładu Psychologii Penitencjarnej i Resocjalizacji Instytutu Psychologii UG: Niedostosowanie społeczne nieletnich. Działania, zmiana, efektywność. Justyna Siemionow Publikacja powstała na podstawie praktycznych doświadczeń autorki, która pracuje z młodzieżą niedostosowaną społecznie

Bardziej szczegółowo

WYKSZTAŁCENIE I KWALIFIKACJE KOBIET A ICH SYTUACJA NA RYNKU PRACY. Redakcja naukowa Grażyna Firlit-Fesnak

WYKSZTAŁCENIE I KWALIFIKACJE KOBIET A ICH SYTUACJA NA RYNKU PRACY. Redakcja naukowa Grażyna Firlit-Fesnak WYKSZTAŁCENIE I KWALIFIKACJE KOBIET A ICH SYTUACJA NA RYNKU PRACY Redakcja naukowa Grażyna Firlit-Fesnak Warszawa 2008 SPIS TREŚCI Wstęp 9 ROZDZIALI Grażyna Firlit-Fesnak - METODOLOGIA BADAŃ 1.1. Przedmiot,

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU. Procesy poznawcze - percepcja i uwaga 1100-Ps1PP-NJ. Wydział Pedagogiki i Psychologii Instytut Psychologii Psychologia

OPIS PRZEDMIOTU. Procesy poznawcze - percepcja i uwaga 1100-Ps1PP-NJ. Wydział Pedagogiki i Psychologii Instytut Psychologii Psychologia OPIS PRZEDMIOTU Nazwa Kod Procesy poznawcze - percepcja i uwaga 1100-Ps1PP-NJ Poziom kształcenia: Profil: Forma studiów Rok/semestr jednolite studia magisterskie Niestacjonarne I nazwisko koordynatora

Bardziej szczegółowo

Badanie postaw i opinii mieszkańców Jaworzna na temat przyłączenia do Związku Metropolitalnego

Badanie postaw i opinii mieszkańców Jaworzna na temat przyłączenia do Związku Metropolitalnego Badanie postaw i opinii mieszkańców Jaworzna na temat przyłączenia do Związku Metropolitalnego Spis treści 1. Nota metodologiczna 2. Przekrój demograficzny respondentów 3. Opinie na temat przyłączenia

Bardziej szczegółowo

Psychospołeczne uwarunkowania aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. nosprawnych. w Warszawie. Konferencja nt.

Psychospołeczne uwarunkowania aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. nosprawnych. w Warszawie. Konferencja nt. Konferencja nt.: Niepełnosprawni szanse i perspektywy włąw łączenia społecznego koncepcja rozwiąza zań systemowych. Warszawa: 10.10.2006 roku, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Psychospołeczne uwarunkowania

Bardziej szczegółowo

Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych

Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych 23 lutego, przypada obchodzony po raz szósty, ogólnopolski

Bardziej szczegółowo

Teoretyczne podstawy wychowania

Teoretyczne podstawy wychowania Teoretyczne podstawy wychowania 1. Wychowanie człowieka na tle różnych epok 2. Przedmiotowy wymiar wychowania 3. Podstawowe kategorie procesu wychowania 4. Proces wychowania i jego istota 5. Determinanty

Bardziej szczegółowo

Nawroty w uzależnieniach - zmiany w kontaktach z alkoholem po zakończeniu terapii

Nawroty w uzależnieniach - zmiany w kontaktach z alkoholem po zakończeniu terapii Sabina Nikodemska Rok: 1998 Czasopismo: Świat Problemów Numer: 6 (68) Celem niniejszego opracowania jest próba przyjrzenia się populacji tych pacjentów, którzy zgłaszają się do ambulatoryjnych placówek

Bardziej szczegółowo

Ramowy program szkolenia Diagnoza potrzeb lokalnych I WARSZTAT

Ramowy program szkolenia Diagnoza potrzeb lokalnych I WARSZTAT Diagnoza potrzeb lokalnych I WARSZTAT 10:00 11:30 Wprowadzenie - animacja lokalna jako proces. 12:00 13:30 Diagnoza środowiska lokalnego definiowanie celu. 14:30 16:00 Wybrane techniki i narzędzia diagnostyczne.

Bardziej szczegółowo

Opis zakładanych efektów kształcenia

Opis zakładanych efektów kształcenia Załącznik do uchwały nr 218 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 18 grudnia 2013 r Nazwa kierunku studiów: Psychologia Obszar kształcenia: Obszar nauk społecznych Poziom kształceni: jednolite studia

Bardziej szczegółowo

Rozdział l Agresja i przemoc w szkołach - teoretyczny zarys problematyki... 13

Rozdział l Agresja i przemoc w szkołach - teoretyczny zarys problematyki... 13 Spis treści Przedmowa do wydania książkowego... 7 Wstęp... 9 Rozdział l Agresja i przemoc w szkołach - teoretyczny zarys problematyki... 13 1. Zjawisko agresji i przemocy - zakres definicyjny... 13 1.1.

Bardziej szczegółowo

Publikacja wydana staraniem Instytutu Psychologii WNHiP Uniwersytetu Wrocławskiego

Publikacja wydana staraniem Instytutu Psychologii WNHiP Uniwersytetu Wrocławskiego Recenzent: prof. dr hab. Zygfryd Juczyński Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja: Anna Kaniewska Korekta: Joanna Barska Projekt okładki: Katarzyna Juras Copyright 2015 by Wydawnictwo Naukowe Scholar

Bardziej szczegółowo

Anna Chrzanowska anna_chrz@wp.pl Wydział Psychologii Uniwersytet Warszawski Warszawa

Anna Chrzanowska anna_chrz@wp.pl Wydział Psychologii Uniwersytet Warszawski Warszawa Anna Chrzanowska anna_chrz@wp.pl Wydział Psychologii Uniwersytet Warszawski Warszawa Jak odnajdywać drogowskazy w społeczeństwie informacyjnym? O znaczeniu osobistych standardów wartościowania Współczesny

Bardziej szczegółowo

PROPONOWANA PROBLEMATYKA SEMINARIUM DYPLOMOWEGO (LICENCJACKIEGO) NA KIERUNKU NAUKI O RODZINIE W ROKU AKADEMICKIM 2015/2016

PROPONOWANA PROBLEMATYKA SEMINARIUM DYPLOMOWEGO (LICENCJACKIEGO) NA KIERUNKU NAUKI O RODZINIE W ROKU AKADEMICKIM 2015/2016 PROPONOWANA PROBLEMATYKA SEMINARIUM DYPLOMOWEGO (LICENCJACKIEGO) NA KIERUNKU NAUKI O RODZINIE W ROKU AKADEMICKIM 2015/2016 Imię i nazwisko: dr hab. prof. nadzw. Grzegorz Grzybek Zakład/Katedra: Zakład

Bardziej szczegółowo

SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU

SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu w języku polskim SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU Metodologia 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim Methodology 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych,

Bardziej szczegółowo

2/18/2016 ELEMENTY SOCJOLOGII CO TO JEST SOCJOLOGIA? GORĄCA SOCJOLOGIA A SOCJOLOGIA NAUKOWA

2/18/2016 ELEMENTY SOCJOLOGII CO TO JEST SOCJOLOGIA? GORĄCA SOCJOLOGIA A SOCJOLOGIA NAUKOWA ELEMENTY SOCJOLOGII dr Agnieszka Kacprzak CO TO JEST SOCJOLOGIA? socjologia (societas i logos nauka o społeczeństwie) Społeczeństwo jest to pewna liczba ludzi, którzy w określonych czasach i pod pewnymi

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Rok I, semestr I. 1 Wykłady 10h Seminaria 10h - zaliczenie na ocenę:

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Rok I, semestr I. 1 Wykłady 10h Seminaria 10h - zaliczenie na ocenę: Nazwa modułu Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Podstawy socjologii Rok, semestr studiów

Bardziej szczegółowo

Etapy procesu badawczego. mgr Magdalena Szpunar

Etapy procesu badawczego. mgr Magdalena Szpunar Etapy procesu badawczego mgr Magdalena Szpunar Wiedza naukowa oparta jest na wnioskowaniu oparta jest na doświadczeniu (obserwacji) naukowcy stosują kryteria logiczne i empiryczne do weryfikacji twierdzeń

Bardziej szczegółowo

Kierunki rozwoju firmy Decyzje o wyborze rynków Decyzje inwestycyjne Rozwój nowych produktów Pozycjonowanie. Marketing strategiczny

Kierunki rozwoju firmy Decyzje o wyborze rynków Decyzje inwestycyjne Rozwój nowych produktów Pozycjonowanie. Marketing strategiczny Badania marketingowe dr Grzegorz Mazurek Istota badań Podejmowanie decyzji odbywa się na bazie doświadczenia, wiedzy oraz intuicji. Podejmowanie decyzji wiąże się automatycznie z ryzykiem poniesienia porażki

Bardziej szczegółowo

I nforma c j e ogólne. - zaliczenie

I nforma c j e ogólne. - zaliczenie Załącznik Nr do Uchwały Nr S YL AB US MODUŁ U (PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne Nazwa modułu Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczna rola wsparcia społecznego w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości

Terapeutyczna rola wsparcia społecznego w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości Terapeutyczna rola wsparcia społecznego w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości Ks. dr Paweł Brudek Katedra Psychologii Klinicznej Instytut Psychologii Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła

Bardziej szczegółowo

Psychologia w indywidualnej organizacji toku studiów

Psychologia w indywidualnej organizacji toku studiów Psychologia w indywidualnej organizacji toku studiów Studia niestacjonarne jednolite magisterskie Psychologia rozwoju osobistego. Coaching NAZWA MODUŁU i ELEMENTY SKŁADOWE LICZBA GODZIN PUNKTY ECTS ROK

Bardziej szczegółowo

Opracowanie warsztatów gr 1

Opracowanie warsztatów gr 1 Instytut Psychologii Od 1919 r. psychologia na UAM III Wielkopolska Konferencja dla Nauczycieli pt.: AKCJA Uczniowie u progu dorosłości Opóźnione czy odroczone wkraczanie w dorosłość? Poznań, 28 września

Bardziej szczegółowo

Budowanie skutecznego zespołu przez product managera

Budowanie skutecznego zespołu przez product managera Budowanie skutecznego zespołu przez product managera Na czym polega specyfika zespołu kierowanego przez product managera? Grupa jako system Jednostki Struktura grupy wielkość normy model interakcji role

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Pedagogika

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Pedagogika S YL AB US MODUŁ U ( PRZDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Pedagogika Obowiązkowy Nauk o

Bardziej szczegółowo

Cech Rzemiosł Różnych w Raciborzu

Cech Rzemiosł Różnych w Raciborzu Cech Rzemiosł Różnych w Raciborzu ul. Kilińskiego 2 47-400 Racibórz www.cechraciborz.com.pl cech@cechraciborz.com.pl Temat prezentacji: Kluczowe aspekty rzemieślniczej nauki zawodu, zakończonej egzaminem

Bardziej szczegółowo

Obserwacja jest jedną z metod/technik badań społecznych, wykorzystywaną w etnologii i antropologii kulturowej, socjologii, psychologii.

Obserwacja jest jedną z metod/technik badań społecznych, wykorzystywaną w etnologii i antropologii kulturowej, socjologii, psychologii. Obserwacja jest jedną z metod/technik badań społecznych, wykorzystywaną w etnologii i antropologii kulturowej, socjologii, psychologii. Zawsze dotyczy badania zachowań społecznych, interakcji między jednostkami,

Bardziej szczegółowo

Psychologia. Studia niestacjonarne jednolite magisterskie Coaching. NAZWA MODUŁU i ELEMENTY SKŁADOWE STATUS MODUŁU PUNKTY ECTS LICZBA GODZIN

Psychologia. Studia niestacjonarne jednolite magisterskie Coaching. NAZWA MODUŁU i ELEMENTY SKŁADOWE STATUS MODUŁU PUNKTY ECTS LICZBA GODZIN Psychologia Studia niestacjonarne jednolite magisterskie Coaching NAZWA MODUŁU i ELEMENTY SKŁADOWE LICZBA GODZIN PUNKTY ECTS ROK SEMESTR STATUS MODUŁU Moduł ogólny Filozofia 18 Logika 12 6 I I podstawowy

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKATzBADAŃ. Osoby niezamężne i nieżonate w polskich rodzinach NR 93/2017 ISSN

KOMUNIKATzBADAŃ. Osoby niezamężne i nieżonate w polskich rodzinach NR 93/2017 ISSN KOMUNIKATzBADAŃ NR 93/2017 ISSN 2353-5822 Osoby niezamężne i nieżonate w polskich rodzinach Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą. Wykorzystanie fragmentów

Bardziej szczegółowo

SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU. Konsultacja psychologiczna - pierwszy kontakt z klientem./ Moduł 186.: Pomoc psychologiczna w praktyce

SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU. Konsultacja psychologiczna - pierwszy kontakt z klientem./ Moduł 186.: Pomoc psychologiczna w praktyce SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu/ moduł (w języku polskim) Konsultacja psychologiczna - pierwszy kontakt z klientem./ Moduł 186.: Pomoc psychologiczna w praktyce 2. Nazwa przedmiotu w języku

Bardziej szczegółowo

Wybór pomiędzy kohabitacją a małżeństwem - wpływ na relacje młodego pokolenia z rodzicami. Anna Baranowska-Rataj

Wybór pomiędzy kohabitacją a małżeństwem - wpływ na relacje młodego pokolenia z rodzicami. Anna Baranowska-Rataj Przemiany rodziny w Polsce z perspektywy demografa II Kongres Demograficzny Warszawa, 16.10.2012 Wybór pomiędzy kohabitacją a małżeństwem - wpływ na relacje młodego pokolenia z rodzicami. Anna Baranowska-Rataj

Bardziej szczegółowo

PROJEKT SOCJALNY ŁĄCZYMY POKOLENIA

PROJEKT SOCJALNY ŁĄCZYMY POKOLENIA Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Grudziądzu PROJEKT SOCJALNY ŁĄCZYMY POKOLENIA Czy jest coś bardziej przyjemnego niż starośd otoczona młodością, która chce się czegoś nauczyd? Cyceron (106 p.n.e.-43 p.n.e.)

Bardziej szczegółowo

STANDARDY I KRYTERIA OCENY JAKOŚCI PROGRAMÓW PROMOCJI ZDROWIA I PROFILAKTYKI W RAMACH SYSTEMU REKOMENDACJI

STANDARDY I KRYTERIA OCENY JAKOŚCI PROGRAMÓW PROMOCJI ZDROWIA I PROFILAKTYKI W RAMACH SYSTEMU REKOMENDACJI STANDARDY I KRYTERIA OCENY JAKOŚCI PROGRAMÓW PROMOCJI ZDROWIA I PROFILAKTYKI W RAMACH SYSTEMU REKOMENDACJI 1. Ogólne dane o programie Nazwa własna Autorzy programu Organizacja/ instytucja odpowiedzialna

Bardziej szczegółowo

Badania rynku turystycznego

Badania rynku turystycznego Badania rynku turystycznego Kontakt 2 Konsultacje: Środa 8.15 9.45 Czwartek 9.30 12.30 Miejsce: Rektorat UMCS, p. 506, tel. 81-537 51 55 E-mail: rmacik@hektor.umcs.lublin.pl Witryna z materiałami dydaktycznymi:

Bardziej szczegółowo

Specjalność: wczesne wspomaganie rozwoju dziecka, wychowanie przedszkolne Kierunek: pedagogika specjalna; studia pierwszego stopnia

Specjalność: wczesne wspomaganie rozwoju dziecka, wychowanie przedszkolne Kierunek: pedagogika specjalna; studia pierwszego stopnia Karta oceny studenta Arkusz wypełniany jest przez opiekuna praktyk w placówce realizującej praktykę dyplomową Karta Oceny studenta praktykanta służy określeniu stopnia przygotowania studenta do zawodu

Bardziej szczegółowo

Przywództwo w biznesie

Przywództwo w biznesie Nowe koncepcje przywództwa w biznesie dr hab. Sławomir Winch Przywództwo w biznesie Seminarium dla nauczycieli Warszawa, 25.11.2016 r. Przywództwo wybrane definicje Przywództwo jest to zdolność wpływania

Bardziej szczegółowo

2/17/2015 ELEMENTY SOCJOLOGII PODRĘCZNIKI STARE WYDANIE PODRĘCZNIKA. Anthony Giddens Socjologia, PWN, Warszawa, 2012

2/17/2015 ELEMENTY SOCJOLOGII PODRĘCZNIKI STARE WYDANIE PODRĘCZNIKA. Anthony Giddens Socjologia, PWN, Warszawa, 2012 ELEMENTY SOCJOLOGII dr Agnieszka Kacprzak PODRĘCZNIKI Anthony Giddens Socjologia, PWN, Warszawa, 2012 PODRĘCZNIKI UZPEŁNIAJĄCE: Piotr Sztompka Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków, 2003 Krystyna

Bardziej szczegółowo

Zadania ze statystyki, cz.7 - hipotezy statystyczne, błąd standardowy, testowanie hipotez statystycznych

Zadania ze statystyki, cz.7 - hipotezy statystyczne, błąd standardowy, testowanie hipotez statystycznych Zadania ze statystyki, cz.7 - hipotezy statystyczne, błąd standardowy, testowanie hipotez statystycznych Zad. 1 Średnia ocen z semestru letniego w populacji studentów socjologii w roku akademickim 2011/2012

Bardziej szczegółowo

PASZPORT ZDROWEJ KOBIETY W PROFILAKTYCE CHORÓB NOWOTWOROWYCH

PASZPORT ZDROWEJ KOBIETY W PROFILAKTYCE CHORÓB NOWOTWOROWYCH PASZPORT ZDROWEJ KOBIETY W PROFILAKTYCE CHORÓB NOWOTWOROWYCH II Ogólnopolska Konferencja Medycyny Pracy Zadania pielęgniarki służby medycyny pracy Współczesne wyzwania w ochronie zdrowia pracujących Mgr

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie wyników projektu badawczego MIR i OECD. w województwie łódzkim

Wykorzystanie wyników projektu badawczego MIR i OECD. w województwie łódzkim Wykorzystanie wyników projektu badawczego MIR i OECD w województwie łódzkim Zbigniew Gwadera Departament ds. PO Kapitał Ludzki Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego Instytucja Pośrednicząca PO KL Warszawa,

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Psychologia potrzeb. Dr Monika Wróblewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Psychologia potrzeb. Dr Monika Wróblewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Psychologia potrzeb Dr Monika Wróblewska Uniwersytet w Białymstoku 10 czerwca 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL 1. Specyfika potrzeb

Bardziej szczegółowo

Badania nad występowaniem

Badania nad występowaniem OLGA JAKUBIEC jakubiecolga@onet.pl Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej w Warszawie LAUREATKA NAGRODY IKARY PSYCHOLOGII 2013 Badania nad występowaniem zjawiska ageizmu i jego eskalacji pod wpływem wstrętu

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 2: PSYCHOLOGIA POZNAWCZA JAKO NAUKA EKSPERYMENTALNA

WYKŁAD 2: PSYCHOLOGIA POZNAWCZA JAKO NAUKA EKSPERYMENTALNA WYKŁAD 2: PSYCHOLOGIA POZNAWCZA JAKO NAUKA EKSPERYMENTALNA Psychologia poznawcza dr Mateusz Hohol METODA NAUKOWA (1) problem badawczy (2) hipoteza (4) analiza danych (3) eksperyment (5) wniosek: potwierzenie

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie wiekiem w Polsce -stan obecny i perspektywy rozwoju

Zarządzanie wiekiem w Polsce -stan obecny i perspektywy rozwoju Zarządzanie wiekiem w Polsce -stan obecny i perspektywy rozwoju dr Monika Maksim Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytet Mikołaja Kopernika Toruń, 29 listopada 2012 Zarządzanie wiekiem kwestie

Bardziej szczegółowo

Skuteczna komunikacja w organizacjach wielokulturowych

Skuteczna komunikacja w organizacjach wielokulturowych Skuteczna komunikacja w organizacjach wielokulturowych Cel warsztatów: kształtowanie postaw i umiejętności, sprzyjającym skutecznemu porozumiewaniu się z przedstawicielami odmiennych kultur, nabycie wiedzy

Bardziej szczegółowo

Współpraca międzynarodowa miast województwa łódzkiego

Współpraca międzynarodowa miast województwa łódzkiego WYŻSZA SZKOŁA STUDIÓW MIĘDZYNARODOWYCH W ŁODZI WYDZIAŁ STUDIÓW MIĘDZYNARODOWYCH I DYPLOMACJI Michał Adamski Współpraca międzynarodowa miast województwa łódzkiego Praca doktorska napisana pod kierunkiem

Bardziej szczegółowo

Podejmowanie decyzji konsumenckich przez dzieci

Podejmowanie decyzji konsumenckich przez dzieci Akademia Młodego Ekonomisty Podejmowanie decyzji konsumenckich przez dzieci Dr Ewa Tokajuk Uniwersytet w Białymstoku 26 listopada 2015 r. konsumpcja każde zaspokojenie ludzkich potrzeb decyzja postanowienie,

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE. rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne.

STRESZCZENIE. rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne. STRESZCZENIE rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne. Zasadniczym czynnikiem stanowiącym motywację dla podjętych w pracy rozważań

Bardziej szczegółowo

Testowanie hipotez. Marcin Zajenkowski. Marcin Zajenkowski () Testowanie hipotez 1 / 25

Testowanie hipotez. Marcin Zajenkowski. Marcin Zajenkowski () Testowanie hipotez 1 / 25 Testowanie hipotez Marcin Zajenkowski Marcin Zajenkowski () Testowanie hipotez 1 / 25 Testowanie hipotez Aby porównać ze sobą dwie statystyki z próby stosuje się testy istotności. Mówią one o tym czy uzyskane

Bardziej szczegółowo

Polacy wobec zmian technologicznych

Polacy wobec zmian technologicznych Polacy wobec zmian technologicznych Badanie postaw i opinii Polaków Informacje zawarte w raporcie mogą być wykorzystywane i cytowane za podaniem źródła i nazwy zleceniodawcy firmy Blue Media Czerwiec 2018

Bardziej szczegółowo

Badanie naukowe: CZY MĄDROŚĆ TŁUMU RZECZYWIŚCIE ISTNIEJE?

Badanie naukowe: CZY MĄDROŚĆ TŁUMU RZECZYWIŚCIE ISTNIEJE? Badanie naukowe: CZY MĄDROŚĆ TŁUMU RZECZYWIŚCIE ISTNIEJE? Scientific research: IS CROWDSOURCING ACTUALLY REAL? Cele: - Sprawdzenie, czy zjawisko Mądrości Tłumu rzeczywiście działa w 3 różnych sytuacjach;

Bardziej szczegółowo

PROGRAM KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU SOCJOLOGIA STUDIA III STOPNIA DLA CYKLU KSZTAŁCENIA NA LATA

PROGRAM KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU SOCJOLOGIA STUDIA III STOPNIA DLA CYKLU KSZTAŁCENIA NA LATA PROGRAM KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU SOCJOLOGIA STUDIA III STOPNIA DLA CYKLU KSZTAŁCENIA NA LATA 2018-2022 Zatwierdzony przez Radę Instytutu Socjologii UR dnia... Zatwierdzony przez Radę Wydziału Socjologiczno-Historycznego

Bardziej szczegółowo

Ubóstwo kobiet badanie Eurobarometru wnioski dla Polski

Ubóstwo kobiet badanie Eurobarometru wnioski dla Polski Ubóstwo kobiet badanie Eurobarometru wnioski dla Polski 17% kobiet w UE znajduje się na granicy ubóstwa. Wyniki badania Eurobarometru przeprowadzonego we wrześniu 2009 roku, wskazują, że w każdej grupie

Bardziej szczegółowo

BENCHMARKING. Dariusz Wasilewski. Instytut Wiedza i Zdrowie

BENCHMARKING. Dariusz Wasilewski. Instytut Wiedza i Zdrowie BENCHMARKING Dariusz Wasilewski Instytut Wiedza i Zdrowie PROSTO DO CELU... A co z efektami?: WZROSTOWI wydatków na zdrowie NIE towarzyszy wzrost zadowolenia z funkcjonowania Systemu Opieki Zdrowotnej

Bardziej szczegółowo

Karta przedmiotu. Obowiązkowy. Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język:

Karta przedmiotu. Obowiązkowy. Kod przedmiotu: Rok studiów: Semestr: Język: Karta przedmiotu Nazwa przedmiotu: Stopień studiów: Doktoranckie Seminarium doktorskie Marketing i jego rola we współczesnym biznesie Tryb studiów: niestacjonarne Obowiązkowy Kod przedmiotu: Rok studiów:

Bardziej szczegółowo

Wzorzec stałości i zmienności w stylu zarządzania menedżerów kierujących bibliotekami

Wzorzec stałości i zmienności w stylu zarządzania menedżerów kierujących bibliotekami Wzorzec stałości i zmienności w stylu zarządzania menedżerów kierujących bibliotekami dr Bogusława Lewandowska DSWE TWP 28-29.04.2005, Wrocław Zagadnienie ogólne; cel Tematyka prezentacji: Zagadnienie:

Bardziej szczegółowo

Rola liderów w dopasowaniu pracowników do organizacji, pracy i zespołu. dr Agnieszka Wojtczuk-Turek Instytut Kapitału Ludzkiego, SGH

Rola liderów w dopasowaniu pracowników do organizacji, pracy i zespołu. dr Agnieszka Wojtczuk-Turek Instytut Kapitału Ludzkiego, SGH Rola liderów w dopasowaniu pracowników do organizacji, pracy i zespołu dr Agnieszka Wojtczuk-Turek Instytut Kapitału Ludzkiego, SGH LIDER A DOPASOWANIE Prawdziwy lider to nie jest ktoś wyjątkowy, lecz

Bardziej szczegółowo

Pobieranie prób i rozkład z próby

Pobieranie prób i rozkład z próby Pobieranie prób i rozkład z próby Marcin Zajenkowski Marcin Zajenkowski () Pobieranie prób i rozkład z próby 1 / 15 Populacja i próba Populacja dowolnie określony zespół przedmiotów, obserwacji, osób itp.

Bardziej szczegółowo

Aktywność fizyczna Polaków w wieku lat - kluby fitness i sportowe, siłownie, zorganizowane zajęcia fizyczne

Aktywność fizyczna Polaków w wieku lat - kluby fitness i sportowe, siłownie, zorganizowane zajęcia fizyczne Aktywność fizyczna Polaków w wieku 20-65 lat - kluby fitness i sportowe, siłownie, zorganizowane zajęcia fizyczne wyniki badania sondażowego Katowice, sierpień 2017 r. WSTĘP Metodologia badawcza: badanie

Bardziej szczegółowo

Podejście Polaków do fintechu Badanie postaw i opinii Polaków

Podejście Polaków do fintechu Badanie postaw i opinii Polaków Podejście Polaków do fintechu Badanie postaw i opinii Polaków Informacje zawarte w raporcie mogą być wykorzystywane i cytowane za podaniem źródła i nazwy zleceniodawcy firmy Blue Media Sierpień 2018 Usługi

Bardziej szczegółowo

Propensity score matching (PSM)

Propensity score matching (PSM) Propensity score matching (PSM) Jerzy Mycielski Uniwersytet Warszawski Maj 2010 Jerzy Mycielski (Uniwersytet Warszawski) Propensity score matching (PSM) Maj 2010 1 / 18 Badania ewaluacyjne Ocena wpływu

Bardziej szczegółowo

Zakład Historii Kultury Fizycznej i Olimpizmu. Prof. zw. dr hab. Mirosław Ponczek - studia stacjonarne - 10 osób studia niestacjonarne - 10 osób

Zakład Historii Kultury Fizycznej i Olimpizmu. Prof. zw. dr hab. Mirosław Ponczek - studia stacjonarne - 10 osób studia niestacjonarne - 10 osób Zakład Historii Kultury Fizycznej i Olimpizmu Prof. zw. dr hab. Mirosław Ponczek - 1. Historia klubów sportowych Górnego Śląska i Zagłębia oraz regionów ościennych 2. Biografia znanych sportowców: trenerów

Bardziej szczegółowo

PDF created with FinePrint pdffactory Pro trial version http://www.fineprint.com

PDF created with FinePrint pdffactory Pro trial version http://www.fineprint.com Analiza korelacji i regresji KORELACJA zależność liniowa Obserwujemy parę cech ilościowych (X,Y). Doświadczenie jest tak pomyślane, aby obserwowane pary cech X i Y (tzn i ta para x i i y i dla różnych

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. Język polski. Intercultural management and communication USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW

KARTA PRZEDMIOTU. Język polski. Intercultural management and communication USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu KARTA PRZEDMIOTU E/PIF/ ZKM Język polski Zarządzanie i komunikacja międzykulturowa Język angielski Intercultural management and communication USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE

Bardziej szczegółowo

Anna Karłyk-Ćwik Toruń 2018

Anna Karłyk-Ćwik Toruń 2018 Anna Karłyk-Ćwik Toruń 2018 Recenzenci dr hab. Marek Heine, prof. Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu dr hab. Irena Mudrecka, prof. Uniwersytetu Opolskiego Redaktor prowadzący Marta Malinowska-Reich

Bardziej szczegółowo

zbieranie porządkowanie i prezentacja (tabele, wykresy) analiza interpretacja (wnioskowanie statystyczne)

zbieranie porządkowanie i prezentacja (tabele, wykresy) analiza interpretacja (wnioskowanie statystyczne) STATYSTYKA zbieranie porządkowanie i prezentacja (tabele, wykresy) analiza interpretacja (wnioskowanie statystyczne) DANYCH STATYSTYKA MATEMATYCZNA analiza i interpretacja danych przy wykorzystaniu metod

Bardziej szczegółowo

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2013/2014

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2013/2014 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 01/01 WydziałPsychologii i Nauk Humanistycznych Kierunek studiów:

Bardziej szczegółowo

Trenerzy biznesu Badanie PARP 2014

Trenerzy biznesu Badanie PARP 2014 2014 Trenerzy biznesu Badanie PARP 2014 2 O badaniu ankietowanie internetowe (CAWI) beneficjenci 2.2.2 POKL n=3025 TRENERZY niebędący beneficjentami 2.2.2 PO KL N=327 realizacja badania sierpień-wrzesień

Bardziej szczegółowo

Wstęp... 7. Rozdział 1. Skuteczność i efektywność jako kryteria ocen ekonomicznych. 13

Wstęp... 7. Rozdział 1. Skuteczność i efektywność jako kryteria ocen ekonomicznych. 13 Spis treści Wstęp... 7 Rozdział 1. Skuteczność i efektywność jako kryteria ocen ekonomicznych. 13 1.1. Podejście komplementarne do interpretacji efektywności i skuteczności... 14 1.2. Efektywność jako

Bardziej szczegółowo

Projekt. Aktywizacja społeczno-ekonomiczna kobiet na poziomie. Priorytet I: Zatrudnienie i integracja społeczna

Projekt. Aktywizacja społeczno-ekonomiczna kobiet na poziomie. Priorytet I: Zatrudnienie i integracja społeczna Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich Projekt Aktywizacja społeczno-ekonomiczna kobiet na poziomie lokalnym i regionalnym Priorytet I: Zatrudnienie i integracja społeczna Działanie 1.1: Wsparcie systemowe instytucji

Bardziej szczegółowo

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII 1. Wykład wstępny 2. Populacje i próby danych 3. Testowanie hipotez i estymacja parametrów 4. Planowanie eksperymentów biologicznych 5. Najczęściej wykorzystywane testy statystyczne

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI CZĘŚĆ I : PRZEZNACZENIE, PROCES I PODSTAWY METODOLOGICZNE BADAŃ MARKETINGOWYCH...17

SPIS TREŚCI CZĘŚĆ I : PRZEZNACZENIE, PROCES I PODSTAWY METODOLOGICZNE BADAŃ MARKETINGOWYCH...17 SPIS TREŚCI WSTĘP..13 CZĘŚĆ I : PRZEZNACZENIE, PROCES I PODSTAWY METODOLOGICZNE BADAŃ MARKETINGOWYCH...17 1. TREŚĆ, PRZEZNACZENIE I PROCES BADAŃ MARKETINGOWYCH....19 1.1. Dlaczego badania marketingowe

Bardziej szczegółowo

Formułowanie i zastosowanie pryncypiów architektury korporacyjnej w organizacjach publicznych

Formułowanie i zastosowanie pryncypiów architektury korporacyjnej w organizacjach publicznych Monografie i Opracowania 557 Andrzej Sobczak Formułowanie i zastosowanie pryncypiów architektury korporacyjnej w organizacjach publicznych Warszawa 2008 Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Wstęp 9 Zdefiniowanie

Bardziej szczegółowo

Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2012. Publikacja dofinansowana przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2012. Publikacja dofinansowana przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Recenzenci: prof. dr hab. Hanna Palska prof. dr hab. Jan Poleszczuk Redaktor prowadzący: Agnieszka Szopińska Redakcja i korekta: Magdalena Pluta Projekt okładki: Marta Kurczewska Copyright by Wydawnictwo

Bardziej szczegółowo

Proces badawczy schemat i zasady realizacji

Proces badawczy schemat i zasady realizacji Proces badawczy schemat i zasady realizacji Agata Górny Wydział Nauk Ekonomicznych UW Warszawa, 28 października 2014 Najważniejsze rodzaje badań Typy badań Podział wg celu badawczego Kryteria przyczynowości

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU. Patologia życia społecznego. 1100-ps-s48PZS-sj. Wydział Pedagogiki i Psychologii. Instytut Psychologii.

OPIS PRZEDMIOTU. Patologia życia społecznego. 1100-ps-s48PZS-sj. Wydział Pedagogiki i Psychologii. Instytut Psychologii. OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Patologia życia społecznego 1100-ps-s48PZS-sj Wydział Wydział Pedagogiki i Psychologii Instytut/Katedra Instytut Psychologii Kierunek Psychologia Specjalność/specjalizacja

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie projektami PROJECT MANAGEMENT

Zarządzanie projektami PROJECT MANAGEMENT Politechnika Krakowska im. T. Kościuszki Wydział Mechaniczny Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji Zarządzanie projektami PROJECT MANAGEMENT Temat 5. Monitoring i ewaluacja Opracowanie:

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp / 13. Introduction / 19

Spis treści. Wstęp / 13. Introduction / 19 Spis treści Wstęp / 13 Introduction / 19 I II III IV Zasady dydaktyczne procesu kształcenia w uniwersytecie / 27 Istota i geneza zasad dydaktycznych oraz ich klasyfikacja / 30 Treści zasad dydaktycznych

Bardziej szczegółowo

Zadania ze statystyki cz.8. Zadanie 1.

Zadania ze statystyki cz.8. Zadanie 1. Zadania ze statystyki cz.8. Zadanie 1. Wykonano pewien eksperyment skuteczności działania pewnej reklamy na zmianę postawy. Wylosowano 10 osobową próbę studentów, których poproszono o ocenę pewnego produktu,

Bardziej szczegółowo

KIERUNEK SOCJOLOGIA. Zagadnienia na egzamin magisterski na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych II stopnia

KIERUNEK SOCJOLOGIA. Zagadnienia na egzamin magisterski na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych II stopnia KIERUNEK SOCJOLOGIA Zagadnienia na egzamin magisterski na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych II stopnia 1. Podstawowe paradygmaty współczesnej socjologii K_W25 Posiada pogłębioną wiedzę na temat

Bardziej szczegółowo

Wpływ posiadania dzieci na poczucie szczęścia. Anna Baranowska-Rataj & Anna Matysiak Instytut Statystyki i Demografii SGH

Wpływ posiadania dzieci na poczucie szczęścia. Anna Baranowska-Rataj & Anna Matysiak Instytut Statystyki i Demografii SGH Wpływ posiadania dzieci na poczucie szczęścia. Anna Baranowska-Rataj & Anna Matysiak Instytut Statystyki i Demografii Konferencja Społeczna granica wzrostu gospodarczego. Przyczynek do ekonomii szczęścia.

Bardziej szczegółowo

1. Dane zbiorcze. 2. Semestr zimowy roku akademickiego 2014/2015

1. Dane zbiorcze. 2. Semestr zimowy roku akademickiego 2014/2015 RAPORT Z EWALUACJI ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH prowadzonych w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na kierunku PSYCHOLOGIA w roku akademickim 2014/2015 1. Dane zbiorcze Raport został opracowany

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKA MATEMATYCZNA. rachunek prawdopodobieństwa

STATYSTYKA MATEMATYCZNA. rachunek prawdopodobieństwa STATYSTYKA MATEMATYCZNA rachunek prawdopodobieństwa treść Zdarzenia losowe pojęcie prawdopodobieństwa prawo wielkich liczb zmienne losowe rozkłady teoretyczne zmiennych losowych Zanim zajmiemy się wnioskowaniem

Bardziej szczegółowo

Autorzy programu: Forma zajęć:

Autorzy programu: Forma zajęć: Przedmiot: Autorzy programu: Rok studiów: Semestr: Zaliczenie: Forma zajęć: Praca empiryczna prof. dr hab. Elżbieta Hornowska, prof. dr hab. Jacek W. Paluchowski, dr Aleksandra Jasielska, dr Katarzyna

Bardziej szczegółowo