NIEWYDOLNOŚĆ SERCA. Dr hab.n.med. Maciej Kaźmierski Klinika Kardiologii III Katedra Kardiologii SUM Katowice

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "NIEWYDOLNOŚĆ SERCA. Dr hab.n.med. Maciej Kaźmierski Klinika Kardiologii III Katedra Kardiologii SUM Katowice"

Transkrypt

1 KURS ATESTACYJNY SPECJALIZACJA CHOROBY WEWNĘTRZNE Dom Lekarza Katowice, NIEWYDOLNOŚĆ SERCA Dr hab.n.med. Maciej Kaźmierski Klinika Kardiologii III Katedra Kardiologii SUM Katowice

2

3 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA Co nowego: Definicja Trzy kategorie niewydolności serca Zmodyfikowany algorytm rozpoznania niewydolności serca Doprecyzowane zalecenia dla leczenia diuretykami Nowa grupa leków - sakubitryl + walsartan Empagliflozyna w leczeniu cukrzycy typu 2 Modyfikacja wskazań do terapii resynchronizującej

4 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA-definicja Niewydolność serca to zespół typowych objawów będących wynikiem nieprawidłowości budowy lub czynności serca, która powoduje niezdolność serca do dostarczania tlenu w ilości pokrywającej zapotrzebowanie metaboliczne tkanek pomimo prawidłowych (lub tylko kosztem zwiększonych) ciśnień napełniania. ESC Guidelines for Heart Failure 2012

5 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA-definicja 2016 Niewydolność serca to zespół typowych objawów podmiotowych (tj: duszność, obrzęki kończyn dolnych, obniżenie tolerancji wysiłku), którym mogą towarzyszyć odchylenia w badaniu przedmiotowym (tj: poszerzenie żył szyjnych, trzeszczenia nad płucami, obrzęki obwodowe), spowodowane zaburzeniami w budowie i/lub czynności serca, które powodują zmniejszony rzut serca i/lub zwiększone ciśnienia wewnątrzsercowe w spoczynku lub w trakcie wysiłku. Obecna definicja HF obejmuje tylko te etapy choroby, w których jest ona jawna klinicznie.

6 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA-definicja typowe objawy podmiotowe Duszność Orthopnoe Napadowa duszność nocna Zmniejszona tolerancja wysiłku Męczliwość, znużenie, wydłużony czas odpoczynku po wysiłku Obrzęki okołokostkowe mniej typowe Kaszel nocny Świszczący oddech Uczucie pełności Utrata apetytu Splątanie (zwłaszcza u osób starszych) Depresja Kołatania serca Zawroty głowy Omdlenia Bendopnea - duszność podczas schylania się, np. wiązania butów) bardziej swoiste mniej swoiste objawy przedmiotowe zwiększone ciśnienie w żyłach szyjnych refluks wątrobowo-szyjny trzeci ton serca (rytm cwałowy) przesunięcie uderzenia koniuszkowego do boku szmer sercowy obrzęki obwodowe (okolicy kostek, krzyża, krocza) trzeszczenia nad polami płucnymi objawy wysięku w jamach opłucnej tachykardia nierówne tętno tachypnoë (>16/min) powiększenie wątroby wodobrzusze kacheksja

7 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA klasa (siła) zalecenia I IIa IIb III A B C dane naukowe lub powszechnie akceptowana opinia wskazują, że określone postępowanie diagnostyczne lub lecznicze jest korzystne, użyteczne i skuteczne (zdecydowanie powinno się stosować daną interwencję) dane naukowe lub opinie dotyczące przydatności lub skuteczności określonego postępowania diagnostycznego lub leczniczego nie są zgodne ale dane naukowe lub opinie przemawiają za użytecznością lub skutecznością (należy rozważyć stosowanie) użyteczność lub skuteczność jest słabiej potwierdzona przez dane naukowe lub opinie (można rozważyć stosowanie) dane naukowe lub powszechnie akceptowana opinia wskazują, że określone postępowanie diagnostyczne lub lecznicze nie jest użyteczne ani skuteczne, a w niektórych przypadkach może być szkodliwe (zdecydowanie nie należy stosować danej interwencji ) stopień wiarygodności danych dane pochodzące z licznych badań z randomizacją lub z metaanaliz dane pochodzące z jednego badania z randomizacją lub z dużych badań bez randomizacji uzgodniona opinia ekspertów lub dane pochodzące z małych badań, lub z badań retrospektywnych bądź rejestrów

8 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA -etiologia

9 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA -etiologia

10 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA -etiologia

11 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA podział 2016 Z OBNIŻONĄ EF <40% Z POŚREDNIĄ EF 40-49% Z ZACHOWANĄ EF 50%

12 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA diagnostyka ogólna Niewydolności serca z zachowaną frakcją wyrzutową (HFpEF) Warunki rozpoznania HFpEF: obecność objawów podmiotowych i/lub przedmiotowych HF zachowana LVEF (zdefiniowana jako LVEF 50% podwyższone stężenia NP (BNP > 35 pg/ml i/lub NT-proBNP > 125 pg/ml) obiektywne dowody na nieprawidłowości budowy i funkcji serca leżące u podłoża HF w przypadku wątpliwości diagnostycznych może być potrzebne badanie obciążeniowe lub inwazyjny pomiar ciśnień napełniania LV

13 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA epidemiologia Niewydolność serca w Kanadzie Niewydolność serca w USA

14 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA epidemiologia Niewydolności serca dotyczy 1 2% dorosłej populacji w krajach rozwiniętych. Po 70. rż. obejmuje nawet ponad 10% populacji. U osób po 65. rż. z dusznością wysiłkową, 15-20% ma nierozpoznaną HF (głównie HFpEF). Ryzyko wystąpienia w przyszłości HF u osoby w wieku 55 lat wynosi 33% dla mężczyzn i 28% dla kobiet.

15 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA epidemiologia

16 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA epidemiologia Niewydolność serca w Polsce raport 2016 Materiały informacyjne Sekcji Niewydolności Serca PTK

17 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA epidemiologia Liczba hospitalizacji z powodu objawowej NS

18 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA epidemiologia Liczba zgonów z powodu NS Rywik T., et al. Pol Arch Med Wewn. 2013, 123:

19 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA epidemiologia Niewydolność serca u kobiet jest trzecią przyczyną utraty lat życia, za chorobami naczyniowymi mózgu i chorobą niedokrwienną serca, a przed nowotworami. U mężczyzn niewydolność serca jest szóstą przyczyną zgonu, przed wszystkimi nowotworami z wyjątkiem raka płuca. Liczba zgonów Niewydolność serca Rak płuca i oskrzeli Rak okrężnicy Rak piersi Rak trzustki Rak prostaty Niewydolność serca w Polsce raport 2016 Materiały informacyjne Sekcji Niewydolności Serca PTK

20 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA epidemiologia 2% 6% 5% 69-94% 18% Leki Hospitalizacje Leczenie niewydolności serca w Polsce to koszt ok. 1,73 mld złotych rocznie. Stewart S et al. Eur J Heart Fail 2002; 4: Niewydolność serca w Polsce raport 2016 Materiały informacyjne Sekcji Niewydolności Serca PTK

21 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA epidemiologia W Polsce aż 53% pacjentów z niewydolnością serca jest ponownie przyjmowanych do szpitala, a co czwarty chory wraca do szpitala przed upływem 30 dni od wypisu. Hospitalizacje w przebiegu niewydolności serca pochłaniają ok. 94% budżetu przeznaczonego na leczenie niewydolności serca. Niewydolność serca w Polsce raport 2016 Materiały informacyjne Sekcji Niewydolności Serca PTK

22 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA PRZYCZYNY ZGONU Nagły zgon arytmiczny Niewydolności serca jako pompy

23 Niewydolności serca jako pompy główna przyczyna śmiertelności po wypisie ze szpitala 41.0% niewydolność serca jako pompy 26.0% nagła śmierć sercowa O Connor Ch.M., et al. Am Heart J 2010; 159:

24 Niewydolności serca jako pompy główna przyczyna powtórnej hospitalizacji 46.0% z powodu niewydolności serca jako pompy O Connor Ch.M., et al. Am Heart J 2010; 159:

25 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA diagnostyka 2016

26 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA diagnostyka 2016 CD.

27 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA diagnostyka obrazowa

28 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA diagnostyka obrazowa

29 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - badania diagnostyczne

30 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - badania diagnostyczne

31 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - zalecenia dotyczące opóźniania rozwoju albo zapobiegania jawnej niewydolności serca lub zapobiegania zgonowi przed pojawieniem sie objawów klinicznych

32 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - zalecenia dotyczące opóźniania rozwoju albo zapobiegania jawnej niewydolności serca lub zapobiegania zgonowi przed pojawieniem sie objawów klinicznych

33 FARMAKOTERAPIA NIEWYDOLNOŚCI SERCA Z OBNIŻONĄ FRAKCJĄ WYRZUTOWĄ LEWEJ KOMORY Cele leczenia pacjentów z HF to poprawa: 1. stanu klinicznego, 2. wydolności wysiłkowej, 3. jakości życia, 4. zapobieganie hospitalizacjom 5. zmniejszenie śmiertelności całkowitej. Obecnie przyjmuje się, że zapobieganie hospitalizacjom z powodu HF oraz poprawa wydolności fizycznej pacjentów są istotnymi wskaźnikami skuteczności terapii.

34

35

36 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA leki moczopędne

37

38 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - zalecenia dotyczące implantacji kardiowerterów-defirylatorów (ICD) u pacjentów z niewydolnością serca (HF)

39 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - zalecenia dotyczące implantacji kardiowerterów-defirylatorów (ICD) u pacjentów z niewydolnością serca (HF)

40

41 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA terapia ACEI Podstawowe dowody uzasadniające zastosowanie inhibitorów ACE 1. Coooperative North Scandinavian Enalapril Survival Study (CONSENSUS) (Enalapril) 2. Studies of Left Ventricular Dysfunction (SOLVD)-Treatment. (Enalapril) 3. Studies of Left Ventricular Dysfunction (SOLVD-Prevention), 4. Assesment of Treatment with Lisinopril And Survival (ATLAS) (lisinopril) 5. Survival and Ventricular Enlargement (SAVE), (kaptopril) 6. Acute Infarction Ramipril Efficacy (AIRE), (ramipril) 7. TRandolapril Cardiac Evaluation (TRACE), (trandolapril)

42 Cumulative Probability of Death NIEWYDOLNOŚĆ SERCA terapia ACEI CONSENSUS I Cumulative Probability of Death in the Placebo and Enalapril Groups 0,7 0,6 0,5 Placebo Enalapril 31% p=0.001 reduction 0,4 0,3 40% p=0.002 reduction 0,2 0, Months CONSENSUS Study Group N Eng J Med 1987

43 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA terapia ACEI 0% -5% -10% -8% -15% -20% -25% -16% SOLVD-P SOLVD-T CONS V-HeFTII INHIBITORY KONWERTAZY ANGIOTENSYNY REDUKCJA ŚMIERTELNOŚCI -30% -35% -40% -31% -34%

44 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA terapia ACEI OBJAWY NIEPOŻĄDANE - POGORSZENIE CZYNNOŚCI NEREK - WZROST KREATYNINY O 50% / <265µmol/l (3mg/dl) POZIOM JESZCZE AKCEPTOWALNY - KREATYNINA µmol/l (3-3,5mg/dl) REDUKCJA DAWKI ACEI O 50% - KREATYNINA >310 µmol/l (3,5mg/dl) ODSTAWIENIE ACEI - HIPERKALIEMIA - K + 5,5-6,0 mmol/l - REDUKCJA DAWKI ACEI O 50% - K + > 6,0 mmol/l - ODSTAWIĆ ACEI KASZEL OBRZĘK QUINCKEGO

45 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA terapia ACEI w HFrEF

46 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA terapia ARB w HFrEF

47 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA farmakoterapia w objawowej HFrEF

48 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - terapia

49

50 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA terapia LBA Podstawowe dowody uzasadniające zastosowanie betaadrenolityków 1. Cardiac Insufficiency Bisoprolol Study II (CIBIS II), 2. Carvedilol Prospective Randomized Cumulative Survival (COPERNICUS) 3. Metoprolol CR/XL Randomised Intervention Trial in Congestive Heart Failure (MERIT-HF) Dodatkowe badania: 1. Study of Effects of Nebivolol Intervention on Outcomes and Rehospitalization in Seniors with Heart Failure (SENIORS). 2. Beta-Blocker Evaluation of Survival Trial (BEST), stosowanie bucindololu nie wykazuje istotnego zmniejszenia śmiertelności. 3. Carvedilol or Metoprolol European Trial (COMET) wykazano, że karwedilol poprawia przeżycie w porównaniu z krótko działającymi pochodnymi metoprololu.

51 Survival NIEWYDOLNOŚĆ SERCA terapia LBA 1.0 CIBIS II - Survival 0.8 Bisoprolol: 156 deaths (n = 1327) 0.6 Placebo: 228 deaths (n = 1320) log rank test, p < Time after inclusion (days) 34% reduction in all-cause mortality with bisoprolol 51

52 REDUKCJA ŚMIERTELNOŚCI Leki - adrenergiczne w niewydolności serca Survival US Carvedilol Study RR = 65% p<0.001 Carvedilol (n=696) Placebo (n=398) Survival CIBIS-II Bisoprolol Mortality % Days MERIT-HF Packer et al (1996) Placebo 10 Metoprolol CR/XL 0.6 RR = 34% p< Placebo 5 RR = 34% p= Time after inclusion (days) Lancet (1999) Months of follow-up The MERIT-HF Study Group (1999)

53 Antiadrenergic therapy by blockade Sympathetic activation 1 receptors 2 receptors a 1 receptors Bisoprolol Metoprolol Propranolol Carvedilol CARDIOTOXICITY Packer, AHA 2000

54 Metoprolol Carvedilol 1 receptor blockade receptor upregulation Cardiac norepinephrine receptor suppression Cardiac norepinephrine Sympathetic antagonism Antioxidant effects a 1 and 2 receptor blockade Packer, AHA 2000

55 Jaka powinna być docelowa dawka? Dawka Redukcja śmiertelności Metoprolol MDC mg No MERIT-HF 200 mg 34% Bisoprolol CIBIS 5 mg 20% CIBIS-II 10 mg 34%

56 % Survival Badanie COPERNICUS Śmiertelność p= % risk reduction Carvedilol Placebo Months Packer, AHA 2000

57 BADANIE COPERNICUS Wynik leczenia p-value Śmierć lub hospitalizacja 24% < z każdej przyczyny Śmierć lub hospitalizacja 27% < sercowo-naczyniowa Śmierć lub hospitalizacja 31% < z powodu NS Packer, AHA 2000

58 Śmiertelność Liczba hospitalizacji Jaka docelowa dawka karvedilolu? Śmiertelność Hospitalizacje sercowo-naczyniowe p<0.05 p< p=0.01 p= p=0.01 p= Placebo 6.25 mg 12.5 mg 25 mg Placebo 6.25 mg 12.5 mg 25 mg Carvedilol Carvedilol

59 Dawki dobowa leków - adrenergicznych w NS LEK Dawka początkowa Dawka docelowa Bisoprolol 1.25 mg 10 mg Carvedilol mg mg Metoprolol mg 200 mg The Medical Letter, June 26, 2000

60 Redukcja śmiertelności w terapii lekami - adrenergicznymi w NS Roczna redukcja śmiertelności vs placebo MERIT-HF 11.0% US Carvedilol Programme 11.1% CIBIS II 13.2% BEST 16.6% COPERNICUS 19.7% Class IV meta-analysis 20.7% Packer, AHA 2000

61 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA dawkowanie leków w HFrEF

62

63 Podstawowe dowody uzasadniające zastosowanie antagonistów receptora mineralokortykoidowego (MRA) 1. Randomized Aldactone Evaluation Study (RALES) (spironolakton). 2. Eplerenone in mild systolic heart failure (EMPHASIS-HF) (eplerenonu). 3. Eplerenone Post-Acute Myocardial Infarction Heart Failure Efficacy and Survival Study (EPHESUS) (eplerenon). Leczenie spironolaktonem i eplerenonem może powodować hiperkaliemię i pogorszenie funkcji nerek, oba leki można stosować tylko u pacjentów z zachowaną funkcją nerek i prawidłowym stężeniem potasu w osoczu. Spironolakton może również powodować powiększenie i dyskomfort gruczołów piersiowych u mężczyzn (10% v. 1% przyjmujących placebo w badaniu RALES), co w przypadku eplerenonu stwierdza się bardzo rzadko.

64 SKUTECZNOŚĆ LECZENIA NS Liczba uratowanych chorych przy leczeniu 1000 pacjentów z NS przez 1 rok HOPE (ramipril) <1 SOLVD Prevention (enalapril) 7 SOLVD Treatment (enalapril) 17 MERIT-HF (metoprolol) 38 CIBIS-II (bisoprolol) 42 RALES (spironolactone) 52 COPERNICUS (carvedilol) 70 Packer, AHA 2000

65 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA dawkowanie leków w HFrEF

66

67 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA nowa grupa leków wpływających na RAAS oraz na układ obojętnych endopeptydaz (ARNI) LCZ696 to pierwszy lek z grupy, który w jednej molekule łączy walsartan i sakubitril (inhibitor neprilizyny). Zahamowanie neprilizyny zmniejszenia rozkładu NP, bradykinin i innych peptydów wazoaktywnych powodując wzrost stężenia krążących peptydów natriuretycznych ANP oraz BNP powodując nasilenie diurezy, natriurezy, a także poprawę relaksacji mięśnia sercowego oraz zahamowanie remodelingu. ANP i BNP hamują sekrecję reniny i aldosteronu. Selektywne blokowanie receptora AT1 zmniejsza wazokonstrykcję, retencję sodu i wody oraz przerost mięśnia sercowego.

68 Pojedynczy enzym - NEPRILYSIN degraduje wiele endogennych wazoaktywnych peptydów Endogenne Peptydy wazoaktywne (natriuretic peptides, adrenomedullin, bradykinin, substance P, calcitonin gene-related peptide) Neprilysin Nieaktywne metabolity

69 Zablokowanie działania Neprilysin nasila działanie endogennych wazoaktywnych peptydów i odwraca niekorzystne mechanizmy niewydolności serca Endogenne Peptydy wazoaktywne (natriuretic peptides, adrenomedullin, bradykinin, substance P, calcitonin gene-related peptide) Aktywacja neurohormonalna Opór naczyniowy Włóknienie serca, hypertrofia Zatrzymanie sodu Neprilysin Aktywne peptydy LCZ696

70 Dlaczego lek złożony LCZ696 a nie pojedynczy inhibitor Neprilysin? BRAK ZYSKU NETTO Peptydy wazoaktywne Angiotensyna II INHIBITOR NEPRYLIZYNY

71 Lek złożony LCZ696 valsartan (ARB) + sacubitril (inhibitor neprilizyny)

72 BADANIE PARADIGM HF

73 BADANIE PARADIGM HF protokół badania ESC Barcelona

74 BADANIE PARADIGM HF - charakterystyka ESC Barcelona

75 BADANIE PARADIGM HF - wyniki ESC Barcelona

76 BADANIE PARADIGM HF - wyniki ESC Barcelona

77 BADANIE PARADIGM HF - wyniki ESC Barcelona

78 BADANIE PARADIGM HF - wyniki ESC Barcelona

79 BADANIE PARADIGM HF - wyniki ESC Barcelona

80 BADANIE PARADIGM HF - wyniki ESC Barcelona

81 Lek złożony LCZ696 valsartan (ARB) + sacubitril (inhibitor neprilizyny)

82 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - terapia

83 Lek złożony LCZ696 valsartan (ARB) + sacubitril (inhibitor neprilizyny)

84

85 Iwabradyna - mechanizm działania Iwabradyna Iwabradyna Colin P., et al. J Pharmacol Exp Ther. 2004; 308:

86 Iwabradyna zmniejsza zużycie tlenu przez mięsień sercowy Iwabradyna Colin P., et al. J Pharmacol Exp Ther. 2004; 308:

87 Iwabradyna wydłuża fazę rozkurczu Iwabradyna Colin P., et al. J Pharmacol Exp Ther. 2004; 308:236-2

88 Iwabradyna poprawia perfuzję wieńcową Iwabradyna Colin P., et al. Am J Physiol Heart Circ Physiol. J Pharmacol Exp Ther. 2002; 282:H672-H679.

89 Częstość akcji serca u/min Indeks pojemności minutowej serca (L/min*m 2 ) Iwabradyna wydłużając czas napełniania LV Częstość akcji serca Objętość wyrzutowa serca Objętość wyrzutowa serca (ml) Pojemność minutowa serca Czas (h) Czas (h) poprawia objętość wyrzutową serca De Ferrari G.M., et al., Eur J Heart Fail. 2008; 10: ; Mulder et al, Circulation. 2004; 109:

90 Dzięki poprawie funkcji serca jako pompy Iwabradyna ułatwia i skraca czas optymalizacji -blokera Bagriy A.E., et al., J Am Coll Cardiol. 2013; 61(10_S). doi: /s (13)

91 Iwabradyna cofa przebudowę serca Iwabradyna ΔEF= +2.7% po 8miesiącach leczenia Tardif J.C. et al., Eur Heart J. 2011; 32(20):

92 Patients (%) Iwabradyna cofa przebudowę serca Zmiana LVEF (%) w okresie 8 m-cy leczenia 46% 51% Ivabradine Placebo P= % 18% 26% 23% -5% >-5% to <+5% +5% Tardif J.C. et al., Eur Heart J. 2011; 32(20):

93 Wpływ iwabradyny na śmiertelność i hospitalizacje z powodu NS jako pompy. Bohm M., et al. Clin. Res. Cardiol. 2013; 102:11-22.

94 Iwabradyna poprawia wydolność wysiłkową pacjentów z NS Iwabradyna Volterrani M, et al. Inter J. Cardiol 2011; 151:

95 Iwabradyna Filipiak K., et al., Kardiologia Polska, supl. 1, marzec 2014, tom 72, 1-10.

96 HF death rate per patient-year of follow-up (%) Wpływ terapii niewydolności serca na redukcję śmiertelności Placebo 5 + ACEIs ACEIs + BBs ACEIs + BBs + AA + Iwabradyna 1 0 SOLVD CIBIS II SHIFT Swedberg K. Lancet. 2010; 376:

97 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - terapia

98

99 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Zalecenia dotyczące terapii resynchronizującej serca (CRT) u pacjentów z niewydolnością serca (HF)

100 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Zalecenia dotyczące terapii resynchronizującej serca (CRT) u pacjentów z niewydolnością serca (HF)

101

102 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - terapia

103 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Leczenie zalecane w niewydolności serca z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory (HFpEF) oraz w niewydolności serca z pośrednią frakcją wyrzutową lewej komory (HFmrEF)

104 NIEWYDOLNOŚC SERCA Zalecenia postępowania z pacjentem z szybką czynnością komór w przebiegu migotania przedsionków i towarzyszącą niewydolnością serca

105 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Zalecenia dotyczące kontroli rytmu komór w migotaniu przedsionków u pacjentów z objawową niewydolnością serca i dysfunkcją skurczową lewej komory przy braku objawów ostrej dekompensacji krążenia

106 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Zalecenia dotyczące Postępowania w przypadku komorowych zaburzeń rytmu w niewydolności serca

107 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Zalecenia dotyczące postępowania w przypadku bradyarytmii w niewydolności serca

108 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Zalecenia dotyczące postępowania u pacjentów z wadami zastawkowymi w niewydolności serca (HF)

109 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Zalecenia dotyczące leczenia stabilnej choroby wieńcowej u objawowych (II IV klasa wg NYHA) pacjentów z niewydolnością serca z HFrEF.

110 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Zalecenia dotyczące leczenia nadciśnienia tętniczego u objawowych pacjentów z niewydolnością serca z obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory.

111 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Zalecenia dotyczące leczenia innych chorób współistniejących u pacjentów z niewydolnością serca (HF)

112 CONFIRM-HF was a multi-centre, double-blind, placebo-controlled trial that enrolled 304 ambulatory symptomatic HF pts with LVEF 45%, elevated NPs, and iron deficiency (ferritin <100 ng/ml or ng/ml if transferrin saturation <20%). Pts were randomized 1:1 to i.v. iron, as ferric carboxymaltose (FCM, n = 152) or placebo (saline, n = 152) for 52 weeks. The primary end-point was the change in 6- min-walk-test (6MWT) distance from baseline to week 24. European Heart Journal (2015) 36,

113

114

115 European Heart Journal (2015) 36, CONFIRM-HF Trial: Six Minute Walk

116

117

118 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Leczenie (lub połączenia różnych terapii) potencjalnie szkodliwe w objawowej niewydolności serca u pacjentów z HFrEF

119 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Leczenie (lub połączenia różnych terapii) potencjalnie szkodliwe w objawowej niewydolności serca u pacjentów z HFrEF

120 NIEWYDOLNOŚĆ SERCA - Leki niezalecane w terapii innych chorób współistniejących u pacjentów z niewydolnością serca (HF)

121 PODSUMOWANIE Właściwe rozpoznanie Terapia holistyczna pamiętaj o edukacji pacjenta Kluczowa rola prewencji i leczenia przyczynowego Diuretyki stosuj jeśli powinieneś, zmniejszaj dawki jeśli możesz Leki ACEI i LBA + MRA (HFrEF) stosuj zawsze jeśli możesz, zwiększaj dawki jeśli możesz Pamiętaj o nowej grupie leków ARNI Elektroterapia

122 Dziękuję za uwagę

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Definicja NS to zespół kliniczny, w którym wskutek dysfunkcji serca jego pojemność minutowa jest zmniejszona w stosunku do zapotrzebowania

Bardziej szczegółowo

Nowe leki w terapii niewydolności serca.

Nowe leki w terapii niewydolności serca. Nowe leki w terapii niewydolności serca. Michał Ciurzyński Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby Zakrzepowo Zatorowej

Bardziej szczegółowo

Dostępność nowych form leczenia w Polsce Sesja: Nowe podejście do leczenia niewydolności serca

Dostępność nowych form leczenia w Polsce Sesja: Nowe podejście do leczenia niewydolności serca Dostępność nowych form leczenia w Polsce Sesja: Nowe podejście do leczenia niewydolności serca PROF. DR HAB. MED. TOMASZ ZIELIŃSKI KIEROWNIK KLINIKI NIEWYDOLNOŚCI SERCA I TRANSPLANTOLOGII INSTYTUTU KARDIOLOGII

Bardziej szczegółowo

Nowa klasyfikacja niewydolności serca

Nowa klasyfikacja niewydolności serca Nowa klasyfikacja niewydolności serca D r m e d. P i o t r B i e n i a s K L I N I K A C H O R Ó B W E W N Ę T R Z N Y C H I K A R D I O L O G I I W U M S Z P I T A L K L I N I C Z N Y D Z I E C I Ą T

Bardziej szczegółowo

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Zbigniew Gugnowski GRK Giżycko 2014 Opracowano na podstawie: Wytycznych ESC dotyczących rozpoznania oraz

Bardziej szczegółowo

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Niewydolność

Bardziej szczegółowo

Inhibitory enzymu konwertującego angiotensyny w prewencji ostrych zespołów wieńcowych

Inhibitory enzymu konwertującego angiotensyny w prewencji ostrych zespołów wieńcowych Inhibitory enzymu konwertującego angiotensyny w prewencji ostrych zespołów wieńcowych Od chwili wprowadzenia inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE-I) do lecznictwa szczególne zainteresowanie budzi zastosowanie

Bardziej szczegółowo

NIEWYDOLNOŚĆ SERCA- DIAGNOSTYKA I LECZENIE. Barbara Niedźwiecka, 6.rok barniedzwiecka@gmail.com

NIEWYDOLNOŚĆ SERCA- DIAGNOSTYKA I LECZENIE. Barbara Niedźwiecka, 6.rok barniedzwiecka@gmail.com NIEWYDOLNOŚĆ SERCA- DIAGNOSTYKA I LECZENIE Barbara Niedźwiecka, 6.rok barniedzwiecka@gmail.com Podział Świeża (pierwszy epizod), przemijająca (nawracająca, epizodyczna), przewlekła (stabilna, pogarszająca

Bardziej szczegółowo

Leczenie przewlekłej niewydolności serca Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Akademii Medycznej w Warszawie Cele leczenia 1. Zapobieganie a). Zapobieganie i leczenie

Bardziej szczegółowo

Co się zmieniło w leczeniu niewydolności serca w ciągu ostatniego roku? Nowości Anno Domini 2015

Co się zmieniło w leczeniu niewydolności serca w ciągu ostatniego roku? Nowości Anno Domini 2015 Kardiologia Polska 2015; 73, supl. III: 31 35; DOI: 10.5603/KP.2015.0145 ISSN 0022 9032 ArtykuŁ poglądowy / Review article Co się zmieniło w leczeniu niewydolności serca w ciągu ostatniego roku? Nowości

Bardziej szczegółowo

ANALIZA PROFILU METABOLICZNEGO PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA I WSPÓŁISTNIEJĄCYM MIGOTANIEM PRZEDSIONKÓW

ANALIZA PROFILU METABOLICZNEGO PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA I WSPÓŁISTNIEJĄCYM MIGOTANIEM PRZEDSIONKÓW ANALIZA PROFILU METABOLICZNEGO PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA I WSPÓŁISTNIEJĄCYM MIGOTANIEM PRZEDSIONKÓW Rozprawa doktorska Autor: lek. Marcin Wełnicki Promotor: prof. dr hab. n. med Artur

Bardziej szczegółowo

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )

Bardziej szczegółowo

Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w pigułce

Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w pigułce Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w pigułce Europejskie wytyczne dotyczące rozpoznawania i leczenia przewlekłej niewydolności serca 2016 Co nowego: Trzy kategorie niewydolności serca

Bardziej szczegółowo

Porównanie amerykańskich i europejskich standardów farmakoterapii w przewlekłej niewydolności serca

Porównanie amerykańskich i europejskich standardów farmakoterapii w przewlekłej niewydolności serca Porównanie amerykańskich i europejskich standardów farmakoterapii w przewlekłej niewydolności serca Standardy European Society of Cardiology (ESC):[1] Inhibitory ACE (inhibitory konwertazy angiotensyny

Bardziej szczegółowo

Patofizjologia i symptomatologia niewydolności serca. Piotr Abramczyk

Patofizjologia i symptomatologia niewydolności serca. Piotr Abramczyk Patofizjologia i symptomatologia niewydolności serca Piotr Abramczyk Definicja Objawy podmiotowe i przedmiotowe niewydolności serca i Obiektywny dowód dysfunkcji serca i Odpowiedź na właściwe leczenie

Bardziej szczegółowo

FARMAKOTERAPIA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO. Prof. dr hab. Jan J. Braszko Zakład Farmakologii Klinicznej UMB

FARMAKOTERAPIA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO. Prof. dr hab. Jan J. Braszko Zakład Farmakologii Klinicznej UMB FARMAKOTERAPIA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO Prof. dr hab. Jan J. Braszko Zakład Farmakologii Klinicznej UMB Oparte na dowodach zalecenia w leczeniu nadciśnienia tętniczego wg. Joint National Committee (JNC

Bardziej szczegółowo

Niewydolność serca. wytyczne a codzienna praktyka. Grzegorz Opolski. I Katedra i Klinika Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny

Niewydolność serca. wytyczne a codzienna praktyka. Grzegorz Opolski. I Katedra i Klinika Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Niewydolność serca wytyczne a codzienna praktyka Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Niewydolność serca w Polsce 800 tys. chorych, ponad 200 tys. hospitalizacji

Bardziej szczegółowo

Testy wysiłkowe w wadach serca

Testy wysiłkowe w wadach serca XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji

Bardziej szczegółowo

Rozpoznawanie i leczenie niewydolności serca aspekty praktyczne

Rozpoznawanie i leczenie niewydolności serca aspekty praktyczne artykuł poglądowy Tomasz M. Rywik Klinika Niewydolności Serca i Transplantologii, Instytut Kardiologii, Warszawa Rozpoznawanie i leczenie niewydolności serca aspekty praktyczne Heart failure diagnosis

Bardziej szczegółowo

Ostra niewydolność serca

Ostra niewydolność serca Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.

Bardziej szczegółowo

Patofizjologia i symptomatologia. Piotr Abramczyk

Patofizjologia i symptomatologia. Piotr Abramczyk Patofizjologia i symptomatologia niewydolności serca Piotr Abramczyk Definicja Objawy podmiotowe i przedmiotowe niewydolności serca Obiektywny dowód dysfunkcji serca i i Odpowiedź na właściwe leczenie

Bardziej szczegółowo

Warsztat nr 1. Niewydolność serca analiza problemu

Warsztat nr 1. Niewydolność serca analiza problemu Warsztat nr 1 Niewydolność serca analiza problemu Przewlekła niewydolność serca (PNS) Przewlekła niewydolność serca jest to stan, w którym uszkodzone serce nie może zapewnić przepływu krwi odpowiedniego

Bardziej szczegółowo

Przewlekła niewydolność serca - pns

Przewlekła niewydolność serca - pns Przewlekła niewydolność serca - pns upośledzenie serca jako pompy ssąco-tłoczącej Zastój krwi Niedotlenienie tkanek Pojemność minutowa (CO) serca jest zbyt mała do aktualnego stanu metabolicznego ustroju

Bardziej szczegółowo

Optymalizacja terapii niewydolności serca w Polsce opinia prezesów Sekcji Farmakoterapii Sercowo-Naczyniowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego

Optymalizacja terapii niewydolności serca w Polsce opinia prezesów Sekcji Farmakoterapii Sercowo-Naczyniowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego LIST DO REDAKCJI Optymalizacja terapii niewydolności serca w Polsce opinia prezesów Sekcji Farmakoterapii Sercowo-Naczyniowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Folia Cardiologica 2017 tom 12, nr 5,

Bardziej szczegółowo

Niewydolność serca narastający problem medyczny i społeczno-ekonomiczny współczesnej Europy

Niewydolność serca narastający problem medyczny i społeczno-ekonomiczny współczesnej Europy Kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna aktualne potrzeby i możliwości Bydgoszcz, 2013-10-19 Niewydolność serca narastający problem medyczny i społeczno-ekonomiczny współczesnej Europy Serce doskonała

Bardziej szczegółowo

Niewydolność serca: końcowy etap chorób układu krążenia. Piotr Ponikowski

Niewydolność serca: końcowy etap chorób układu krążenia. Piotr Ponikowski Niewydolność serca: końcowy etap chorób układu krążenia Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Co to jest Niewydolność

Bardziej szczegółowo

Nadciśnienie tętnicze a otyłość - jak leczyć?

Nadciśnienie tętnicze a otyłość - jak leczyć? Nadciśnienie tętnicze a otyłość - jak leczyć? Prof. dr hab. Danuta Pupek-Musialik Kierownik Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych, Zaburzeń Metabolicznych i Nadciśnienia Tętniczego Nadciśnienie tętnicze

Bardziej szczegółowo

MONITEL-HF. DLACZEGO CHORZY MOGĄ NA TYM SKORZYSTAĆ? Lech Poloński MONITOROWANIE CHORYCH Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA- DOŚWIADCZENIA WŁASNE

MONITEL-HF. DLACZEGO CHORZY MOGĄ NA TYM SKORZYSTAĆ? Lech Poloński MONITOROWANIE CHORYCH Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA- DOŚWIADCZENIA WŁASNE MONITOROWANIE CHORYCH Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA- DOŚWIADCZENIA WŁASNE MONITEL-HF DLACZEGO CHORZY MOGĄ NA TYM SKORZYSTAĆ? Lech Poloński III Katedra i Kliniczny oddział Kardiologii SUM, Śląskie Centrum Chorób

Bardziej szczegółowo

Aneks IV. Wnioski naukowe

Aneks IV. Wnioski naukowe Aneks IV Wnioski naukowe 53 Wnioski naukowe 1. - Zalecenie PRAC Informacje podstawowe Iwabradyna to związek zmniejszający częstość uderzeń serca, działający wyłącznie na węzeł zatokowo-przedsionkowy, bez

Bardziej szczegółowo

Aneks II. Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta

Aneks II. Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta Aneks II Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta 7 Dla produktów zawierających inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę (inhibitory ACE) benazepryl,

Bardziej szczegółowo

NIEWYDOLNOŚĆ SERCA. Prof. Jarosław Drożdż Klinika Kardiologii Szpital Sterlinga Katedra Kardiologii i Kardiochirurgii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

NIEWYDOLNOŚĆ SERCA. Prof. Jarosław Drożdż Klinika Kardiologii Szpital Sterlinga Katedra Kardiologii i Kardiochirurgii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi NIEWYDOLNOŚĆ SERCA Prof. Jarosław Drożdż Klinika Kardiologii Szpital Sterlinga Katedra Kardiologii i Kardiochirurgii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Niewydolność serca To nie jest choroba! Efekt długotrwałych

Bardziej szczegółowo

Kardiologia Polska 2017; 75, supl. III: 42 46; DOI: /KP ISSN Komentarz / commentary

Kardiologia Polska 2017; 75, supl. III: 42 46; DOI: /KP ISSN Komentarz / commentary Kardiologia Polska 2017; 75, supl. III: 42 46; DOI: 10.5603/KP.2017.0102 ISSN 0022 9032 Komentarz / commentary Komentarz do opinii ekspertów Sekcji Niewydolności Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego

Bardziej szczegółowo

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń Jan Z. Peruga, Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń wieńcowych II Katedra Kardiologii Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Jednym

Bardziej szczegółowo

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leki przeciwpłytkowe (ASA, clopidogrel) Leki przeciwzakrzepowe (heparyna, warfin, acenocumarol) Leki trombolityczne

Bardziej szczegółowo

Wpływ badań klinicznych na jakość świadczeń w oddziale kardiologicznymdoświadczenia

Wpływ badań klinicznych na jakość świadczeń w oddziale kardiologicznymdoświadczenia Wpływ badań klinicznych na jakość świadczeń w oddziale kardiologicznymdoświadczenia własne Marek Bronisz, Eligiusz Patalas PSZOZ Szpital Powiatowy im. L. Błażka w Inowrocławiu Definicja Jakość opieki zdrowotnej,

Bardziej szczegółowo

Współczesne sensory w monitorowaniu niewydolności serca

Współczesne sensory w monitorowaniu niewydolności serca Współczesne sensory w monitorowaniu niewydolności serca Lek. Ewa Jędrzejczyk-Patej Katedra Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii, Oddział Kliniczny Kardiologii, Śląskie Centrum Chorób Serca

Bardziej szczegółowo

Znaczenie depresji u chorych kardiologicznych

Znaczenie depresji u chorych kardiologicznych Znaczenie depresji u chorych kardiologicznych Tomasz Podolecki, Zbigniew Kalarus Katedra Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii, Oddział Kliniczny Kardiologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego;

Bardziej szczegółowo

Nowe terapie w cukrzycy typu 2. Janusz Gumprecht

Nowe terapie w cukrzycy typu 2. Janusz Gumprecht Nowe terapie w cukrzycy typu 2 Janusz Gumprecht Dziś już nic nie jest takie jak było kiedyś 425 000 000 Ilość chorych na cukrzycę w roku 2017 629 000 000 Ilość chorych na cukrzycę w roku 2045 International

Bardziej szczegółowo

CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM. Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska

CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM. Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska CHARAKTERYSTYKA PACJENTA Wiek 82 lata Cukrzyca typu 2 leczona insuliną Choroba wieńcowa, stan

Bardziej szczegółowo

Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego. Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze

Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego. Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze Leczenie nadciśnienia tętniczego versus leczenie chorego

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13 Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry

Bardziej szczegółowo

Terapia resynchronizująca u chorych z niewydolnością serca

Terapia resynchronizująca u chorych z niewydolnością serca PRACA POGLĄDOWA Folia Cardiologica Excerpta 2012, tom 7, nr 1, 41 45 Copyright 2012 Via Medica ISSN 1896 2475 Terapia resynchronizująca u chorych z niewydolnością serca Anna Hrynkiewicz-Szymańska 1, Marek

Bardziej szczegółowo

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA dr hab. med. Ewa Konduracka Klinika Choroby Wieńcowej i Niewydolności Serca Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakowski Szpital Specjalistyczny

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 25 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE - INNOWACJE W TERAPII : BackBeat Medical. Adam Sokal Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze Kardio-Med Silesia

NADCIŚNIENIE TĘTNICZE - INNOWACJE W TERAPII : BackBeat Medical. Adam Sokal Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze Kardio-Med Silesia NADCIŚNIENIE TĘTNICZE - INNOWACJE W TERAPII : BackBeat Medical Adam Sokal Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze Kardio-Med Silesia Nadcisnienie i Stymulatory Nadciśnienie jest jednym z największych globalnych

Bardziej szczegółowo

Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej.

Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej. Adam Sokal Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze Kardio-Med Silesia Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej. AF i udar U ok. 1 z 3 chorych

Bardziej szczegółowo

Rejestr codziennej praktyki lekarskiej dotyczący cy leczenia nadciśnienia nienia tętniczego t tniczego. czynnikami ryzyka sercowo- naczyniowego

Rejestr codziennej praktyki lekarskiej dotyczący cy leczenia nadciśnienia nienia tętniczego t tniczego. czynnikami ryzyka sercowo- naczyniowego Rejestr codziennej praktyki lekarskiej dotyczący cy leczenia nadciśnienia nienia tętniczego t tniczego współwyst występującego z innymi czynnikami ryzyka sercowo- naczyniowego Nr rejestru: HOE 498_9004

Bardziej szczegółowo

lek. Olga Możeńska Ocena wybranych parametrów gospodarki wapniowo-fosforanowej w populacji chorych z istotną niedomykalnością zastawki mitralnej

lek. Olga Możeńska Ocena wybranych parametrów gospodarki wapniowo-fosforanowej w populacji chorych z istotną niedomykalnością zastawki mitralnej lek. Olga Możeńska Ocena wybranych parametrów gospodarki wapniowo-fosforanowej w populacji chorych z istotną niedomykalnością zastawki mitralnej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr

Bardziej szczegółowo

EBM w farmakoterapii

EBM w farmakoterapii EBM w farmakoterapii Dr Przemysław Niewiński Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM we Wrocławiu Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM Wrocław EBM Evidence Based Medicine (EBM) "praktyka medyczna

Bardziej szczegółowo

HRS 2014 LATE BREAKING

HRS 2014 LATE BREAKING HRS 2014 LATE BREAKING DFT SIMPLE Michał Chudzik, Anna Nowek 1 Czy wyniki badania SIMPLE mogą wpłynąć na NIE wykonywanie rutynowego DFT? 2 Wyniki badnia SIMPLE pokazały, że wykonywanie DFT nie wpływa na

Bardziej szczegółowo

G ównym celem post powania terapeutycznego

G ównym celem post powania terapeutycznego NowoÊci w hamowaniu uk adu renina-angiotensyna-aldosteron w niewydolnoêci serca New perspectives in renin-angiotensinaldosterone system inhibition in heart failure Summary Heart failure (HF) has been a

Bardziej szczegółowo

Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia

Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia Janina Stępińska Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej Instytut Kardiologii, Warszawa o Abott Potencjalny konflikt interesów

Bardziej szczegółowo

Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT

Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość

Bardziej szczegółowo

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Jednym z pierwszych i podstawowych zadań lekarza jest prawidłowa i rzetelna ocena ryzyka oraz rokowania pacjenta. Ma

Bardziej szczegółowo

Burza elektryczna - aktualne zasady postępowania Część 3 rokowanie, profilaktyka

Burza elektryczna - aktualne zasady postępowania Część 3 rokowanie, profilaktyka Burza elektryczna - aktualne zasady postępowania Część 3 rokowanie, profilaktyka Maciej Kempa, Szymon Budrejko Klinika Kardiologii i Elektroterapii Serca, Gdański Uniwersytet Medyczny 1 Konsekwencje burzy

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 719 Poz. 27 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia sildenafilem

Bardziej szczegółowo

uaktualniony przegląd zaleceń dotyczących postępowania klinicznego

uaktualniony przegląd zaleceń dotyczących postępowania klinicznego ARTYKUŁ POGLĄDOWY Schemat diagnostyczno terapeutyczny w przewlekłej niewydolności serca uaktualniony przegląd zaleceń dotyczących postępowania klinicznego Grzegorz Gajos Klinika Choroby Wieńcowej, Instytut

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta.

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Uwaga: Niniejsze zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego

Bardziej szczegółowo

I. Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa)

I. Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa) Spis treści 1. Wprowadzenie 13 Wstęp do wydania II 16 I. Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa) 2. Podstawowa charakterystyka struktury i czynności nerek 21 3. Czynniki wpływające na rozwój uszkodzenia

Bardziej szczegółowo

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Piotr Pruszczyk, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Centrum Diagnostyki i Leczenia

Bardziej szczegółowo

Najnowsze wytyczne w zakresie farmakoterapii niewydolności serca. Część 2 The current guidelines for management of heart failure.

Najnowsze wytyczne w zakresie farmakoterapii niewydolności serca. Część 2 The current guidelines for management of heart failure. Akademia Medycyny ARTYKUŁ POGLĄDOWY / REVIEW PAPER Otrzymano/Submitted: 21.06.2018 Zaakceptowano/Accepted: 07.08.2018 Najnowsze wytyczne w zakresie farmakoterapii niewydolności serca. Część 2 The current

Bardziej szczegółowo

I KLINIKA POŁOZNICTWA I GINEKOLOGII WUM

I KLINIKA POŁOZNICTWA I GINEKOLOGII WUM I KLINIKA POŁOZNICTWA I GINEKOLOGII WUM CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA CHORÓB SERCA U CIĘŻARNYCH OKOŁO 0,5-1% PRZYCZYNA OKOŁO 10-15% ŚMIERTELNOŚCI MATEK WZROST OBJĘTOŚCI KRWI KRĄŻĄCEJ O 50% WZROST OBJĘTOŚCI MINUTOWEJ

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka różnicowa omdleń

Diagnostyka różnicowa omdleń Diagnostyka różnicowa omdleń II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Omdlenie - definicja Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie

Bardziej szczegółowo

Valsamix Amlodipine + Valsartan, 5 mg + 80 mg, 5 mg mg, 10 mg mg, tabletki powlekane

Valsamix Amlodipine + Valsartan, 5 mg + 80 mg, 5 mg mg, 10 mg mg, tabletki powlekane Plan zarządzania ryzykiem dla produktu leczniczego Valsamix Amlodipine + Valsartan, 5 mg + 80 mg, 5 mg + 160 mg, 10 mg + 160 mg, tabletki powlekane Nr procedury NL/H/3460/001-003/DC Tłumaczenie na język

Bardziej szczegółowo

Farmakoterapia prewencyjna czy warto stosować. Jadwiga Rogało-Szewczyk GRK 2014-09-17

Farmakoterapia prewencyjna czy warto stosować. Jadwiga Rogało-Szewczyk GRK 2014-09-17 Farmakoterapia prewencyjna czy warto stosować Jadwiga Rogało-Szewczyk GRK 2014-09-17 Farmakoterapia prewencyjna Jest obok zmiany stylu życia podstawową metodą prewencji chorób sercowonaczyniowych (ChSN)

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze

Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Choroba niedokrwienna serca zapotrzebowanie na O2 > moŝliwości podaŝy O2 niedotlenienie upośledzenie czynności mięśnia sercowego przemijające trwałe

Bardziej szczegółowo

Anatomia i fizjologia układu krążenia. Łukasz Krzych

Anatomia i fizjologia układu krążenia. Łukasz Krzych Anatomia i fizjologia układu krążenia Łukasz Krzych Wytyczne CMKP Budowa serca RTG Unaczynienie serca OBSZARY UNACZYNIENIA Układ naczyniowy Układ dąży do zachowania ośrodkowego ciśnienia tętniczego

Bardziej szczegółowo

Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków

Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków Dr hab. med. Adam Kobayashi INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII, WARSZAWA Pacjenci z AF cechują się w pięciokrotnie większym ryzykiem udaru niedokrwiennego

Bardziej szczegółowo

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń Omdlenie - definicja Diagnostyka różnicowa omdleń Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie ilości tlenu dostarczonego

Bardziej szczegółowo

Denerwacja nerek stan wiedzy 2013. Prof. dr hab. med. Andrzej Januszewicz Klinika Nadciśnienia Tętniczego Instytut Kardiologii

Denerwacja nerek stan wiedzy 2013. Prof. dr hab. med. Andrzej Januszewicz Klinika Nadciśnienia Tętniczego Instytut Kardiologii Denerwacja nerek stan wiedzy 2013 Prof. dr hab. med. Andrzej Januszewicz Klinika Nadciśnienia Tętniczego Instytut Kardiologii Katowice, 21 listopada 2013 2009 Lancet. 2009;373:1275-1281 Pierwsza ocena

Bardziej szczegółowo

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu

Bardziej szczegółowo

Kamiren (Doxazosinum) 1 mg, 2 mg, 4 mg tabletki

Kamiren (Doxazosinum) 1 mg, 2 mg, 4 mg tabletki Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. - Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. - Należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty, gdy potrzebna

Bardziej szczegółowo

Nadciśnienie tętnicze u chorych z cukrzycą - groźny duet. prof. Włodzimierz J. Musiał

Nadciśnienie tętnicze u chorych z cukrzycą - groźny duet. prof. Włodzimierz J. Musiał Nadciśnienie tętnicze u chorych z cukrzycą - groźny duet. prof. Włodzimierz J. Musiał Plan wykładu Epidemiologia Jaki wpływ ma współwystępowanie nadciśnienia u chorych z cukrzycą Do jakich wartości obniżać

Bardziej szczegółowo

Leczenie nadciśnienia tętniczego u dorosłych chorych na cukrzycę

Leczenie nadciśnienia tętniczego u dorosłych chorych na cukrzycę ZALECENIA ISSN 1640 8497 Stanowisko American Diabetes Association Leczenie nadciśnienia tętniczego u dorosłych chorych na cukrzycę Hypertension management in adults with diabetes Przedrukowano za zgodą

Bardziej szczegółowo

6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej

6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej 6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej 6.2.1. Podsumowanie korzyści wynikających z leczenia Co to jest T2488? T2488

Bardziej szczegółowo

Jakość opieki w niewydolności serca w świetle polskich badań epidemiologicznych MAŁGORZATA FEDYK-ŁUKASIK, TOMASZ GRODZICKI (CM -UJ)

Jakość opieki w niewydolności serca w świetle polskich badań epidemiologicznych MAŁGORZATA FEDYK-ŁUKASIK, TOMASZ GRODZICKI (CM -UJ) Jakość opieki w niewydolności serca w świetle polskich badań epidemiologicznych 2005-2015. MAŁGORZATA FEDYK-ŁUKASIK, TOMASZ GRODZICKI (CM -UJ) Program oceny diagnostyki, leczenia i kosztów u chorych z

Bardziej szczegółowo

Przegląd randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych w grupie osób w wieku podeszłym

Przegląd randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych w grupie osób w wieku podeszłym G E R I A T R I A ; : - Akademia Medycyny GERIATRIA OPARTA NA FAKTACH/EVIDENCE-BASED GERIATRICS Otrzymano/Submitted:.. Zaakceptowano/Accepted:.. Przegląd randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia sildenafilem A. Leczenie sildenafilem pacjentów

Bardziej szczegółowo

Od prewencji do ablacji: nowoczesne leczenie migotania przedsionków - zmiany w stosunku do wcześniejszych wytycznych wg ESC, cz.

Od prewencji do ablacji: nowoczesne leczenie migotania przedsionków - zmiany w stosunku do wcześniejszych wytycznych wg ESC, cz. Od prewencji do ablacji: nowoczesne leczenie migotania przedsionków - zmiany w stosunku do wcześniejszych wytycznych wg ESC, cz. II Nowoczesne leczenie pacjenta z migotaniem przedsionków to złożony proces.

Bardziej szczegółowo

Press Release. Rozpoczęto realizację pierwszych dedykowanych badań dotyczących stosowania empagliflozyny u chorych na przewlekłą niewydolność serca

Press Release. Rozpoczęto realizację pierwszych dedykowanych badań dotyczących stosowania empagliflozyny u chorych na przewlekłą niewydolność serca Rozpoczęto realizację pierwszych dedykowanych badań dotyczących stosowania empagliflozyny u chorych na przewlekłą niewydolność serca Program badań klinicznych EMPEROR HF przeprowadzony zostanie w celu

Bardziej szczegółowo

Wskazania do implantacji CRT 2012

Wskazania do implantacji CRT 2012 Wskazania do implantacji CRT 2012 Czy i jak wskazania europejskie różnią się od amerykaoskich? dr hab. n. med. Maciej Sterlioski* dr n. med. Michał Chudzik, dr Ewa Nowacka Klinika Elektrokardiologii Katedry

Bardziej szczegółowo

Choroby Serca i Naczyń 2016, tom 13, nr 3, Z A L E C E N I A I S T A N O W I S K A. Copyright 2016 Via Medica, ISSN

Choroby Serca i Naczyń 2016, tom 13, nr 3, Z A L E C E N I A I S T A N O W I S K A. Copyright 2016 Via Medica, ISSN Choroby Serca i Naczyń 2016, tom 13, nr 3, 159 180 Z A L E C E N I A I S T A N O W I S K A Wytyczne ESC dotyczące rozpoznania oraz leczenia ostrej i przewlekłej niewydolności serca na 2016 rok Komentarz

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŒCI. Przedmowa przewodnicz¹cego Rady Naukowej Czasopisma Aptekarskiego... 13. Rozdzia³ 1

SPIS TREŒCI. Przedmowa przewodnicz¹cego Rady Naukowej Czasopisma Aptekarskiego... 13. Rozdzia³ 1 SPIS TREŒCI Przedmowa przewodnicz¹cego Rady Naukowej Czasopisma Aptekarskiego........................... 13 Rozdzia³ 1 NADCIŒNIENIE TÊTNICZE JAKO PROBLEM ZDROWOTNY prof. dr hab. n. farm. S³awomir Lipski,

Bardziej szczegółowo

Śmiertelność przypisana w tys; całość Ezzatti M. Lancet 2002; 360: 1347

Śmiertelność przypisana w tys; całość Ezzatti M. Lancet 2002; 360: 1347 Nadciśnienie tętnicze Prewencja i leczenie Prof. dr hab. med. Danuta Czarnecka I Klinika Kardiologii i Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego Uniwersytet Jagielloński, Kraków Warszawa.07.04.2013

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 731 Poz. 66 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia

Bardziej szczegółowo

Nadciśnienie tętnicze. Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę

Nadciśnienie tętnicze. Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę Nadciśnienie tętnicze Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę EPIDEMIOLOGIA: Odsetek nadciśnienia tętniczego w populacji Polski w wieku średnim (36-64 lat) wynosi 44-46% wśród mężczyzn i 36-42%

Bardziej szczegółowo

Promotor: gen. bryg. prof. dr hab. n. med. Grzegorz Gielerak

Promotor: gen. bryg. prof. dr hab. n. med. Grzegorz Gielerak WOJSKOWY INSTYTUT MEDYCZNY lek. Anna Kazimierczak Tytuł rozprawy: WPŁYW LECZENIA ZABURZEŃ ODDYCHANIA TYPU CHEYNE A-STOKESA METODĄ ADAPTOSERWOWENTYLACJI NA UKŁAD SERCOWO-NACZYNIOWY U CHORYCH Z NIEWYDOLNOŚCIĄ

Bardziej szczegółowo

Efekty terapii inhibitorem konwertazy angiotensyny u pacjentów w podeszłym wieku z chorobą sercowo-naczyniową

Efekty terapii inhibitorem konwertazy angiotensyny u pacjentów w podeszłym wieku z chorobą sercowo-naczyniową BADANIA KLINICZNE. CO NOWEGO W HIPERTENSJOLOGII? Efekty terapii inhibitorem konwertazy angiotensyny u pacjentów w podeszłym wieku z chorobą sercowo-naczyniową Katarzyna Kolasińska-Malkowska 1, Marcin Cwynar

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 738 Poz. 42 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia

Bardziej szczegółowo

Rejestr codziennej praktyki lekarskiej w zakresie leczenia choroby wieńcowej

Rejestr codziennej praktyki lekarskiej w zakresie leczenia choroby wieńcowej Rejestr codziennej praktyki lekarskiej w zakresie leczenia choroby wieńcowej Badanie Nr: BETAX_L_01459 Autorzy: Dr hab. n. med. Marek Kuch, Klinika Kardiologii, Uniwersytet Medyczny w Warszawie Michał

Bardziej szczegółowo

Leczenie nadciśnienia tętniczego

Leczenie nadciśnienia tętniczego Leczenie nadciśnienia tętniczego Obniżenie ciśnienia tętniczego można uzyskać przez Zmniejszenie oporu naczyniowego uzyskane przez rozszerzenie naczyń na drodze neuronalnej, humoralnej i działania bezpośredniego

Bardziej szczegółowo

Hiperkaliemia. Dzienne zapotrzebowanie. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska. 1 meq/kg/dobę. 1 meq K + - 2,5cm banana

Hiperkaliemia. Dzienne zapotrzebowanie. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska. 1 meq/kg/dobę. 1 meq K + - 2,5cm banana Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska Dzienne zapotrzebowanie 1 meq/kg/dobę 1 meq K + - 2,5cm banana Dzienne zapotrzebowanie osoby 70 kg = 30 cm banana 1 Prawidłowe wartości potasu w

Bardziej szczegółowo

Przyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych. Przyczyny kardiologiczne

Przyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych. Przyczyny kardiologiczne Najczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych JACEK LACH III KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH I KARDIOLOGII II WYDZ. LEKARSKIEGO WUM Przyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych

Bardziej szczegółowo

Najczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych

Najczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych Najczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych JACEK LACH III KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH I KARDIOLOGII II WYDZ. LEKARSKIEGO WUM Przyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych

Bardziej szczegółowo

E. Czy uważa Pan/i, że powrót do domu jest związany z dodatkowymi zagrożeniami? a. Tak b. Chyba tak c. Nie jestem pewien d. Nie

E. Czy uważa Pan/i, że powrót do domu jest związany z dodatkowymi zagrożeniami? a. Tak b. Chyba tak c. Nie jestem pewien d. Nie SKALA GOTOWOŚCI DO WYPISU ZE SZPITALA U PACJENTÓW PO ZAWALE MIĘŚNIA SERCOWEGO The Readiness for Hospital Discharge After Myocardial Infarction Scale (RHDS MIS) Autor: Aldona Kubica Kwestionariusz dla pacjentów

Bardziej szczegółowo

Rak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie

Rak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie Rak piersi Doniesienia roku 2014 Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie Miejscowe leczenie Skrócone napromienianie części piersi (accelerated partial breast irradiation;

Bardziej szczegółowo

Zwiększenie finansowania i potrzeby w ochronie zdrowia perspektywa PTK. Piotr Hoffman Prezes PTK

Zwiększenie finansowania i potrzeby w ochronie zdrowia perspektywa PTK. Piotr Hoffman Prezes PTK Zwiększenie finansowania i potrzeby w ochronie zdrowia perspektywa PTK Piotr Hoffman Prezes PTK Death by cause in 53 European countries (WHO data) M Nichols et al, European Heart Journal 2013; 34: 3028-34

Bardziej szczegółowo

lekarz rodzinny Zasady postępowania w niewydolności serca wydanie specjalne 2/2017

lekarz rodzinny Zasady postępowania w niewydolności serca wydanie specjalne 2/2017 lekarz rodzinny wydanie specjalne 2/2017 Zasady postępowania w niewydolności serca Wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce oraz Sekcji Niewydolności Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego prenumerata:

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Przejrzystości Stanowisko Rady Przejrzystości nr 115/2012 z dnia 12 listopada w sprawie zasadności finansowania leku Procoralan (EAN 5909990340439) we wskazaniu:

Bardziej szczegółowo