Iluzje, mity, stereotypy wokół przedsiębiorczości i co z nich wynika?

Transkrypt

1 Warszawa, 22 listopada 2016 r. Iluzje, mity, stereotypy wokół przedsiębiorczości i co z nich wynika? prof. Jerzy Cieślik Akademia Leona Koźmińskiego

2 Przedsiębiorczość dwie perspektywy Proces tworzenia nowego biznesu (2006) Efekty makroekonomiczne (2014)

3 Wprowadzenie W dyskusji publicznej na temat przedsiębiorczości występuje wiele iluzji, mitów i tzw. prawd obiegowych Prawdziwa kopalnia iluzji i mitów to styk przedsiębiorczości z innowacyjnością Wkład w ich tworzenie mają publicyści, naukowcy, politycy ale i sami przedsiębiorcy i ich organizacje Na tej podstawie formułowane są prawdy obiegowe a następnie genialnie proste recepty Skuteczna polityka gospodarcza musi odrzucić iluzje i mity i być oparta na faktach i solidnej wiedzy 3

4 Czy poniższe tezy są prawdziwe? 1. Im więcej przedsiębiorców tym lepiej dla gospodarki? 2. Przedsiębiorcy są ważni bo dają zatrudnienie? 3. O sukcesie w biznesie decyduje innowacyjność? 4. Kraje doganiające powinny zarzucić imitację i skupić się na wdrożeniu oryginalnych technologii w skali światowej? 5. MŚP to sól ziemi polskiej gospodarki duże firmy odgrywają niewielką rolę? 4

5 Czy poniższe tezy są prawdziwe? 1. Im więcej przedsiębiorców tym lepiej dla gospodarki? 2. Przedsiębiorcy są ważni bo dają zatrudnienie? 3. O sukcesie w biznesie decyduje innowacyjność? 4. Kraje doganiające powinny zarzucić imitację i skupić się na wdrożeniu oryginalnych technologii w skali światowej? 5. MŚP to sól ziemi polskiej gospodarki duże firmy odgrywają niewielką rolę? 5

6 Stopa przedsiębiorczości a PKB per capita GEM 2010 i wcześniej 6

7 Stopa przedsiębiorczości a PKB per capita GEM

8 Aktywność przedsiębiorcza a stadium rozwoju gospodarczego

9 Stopa całkowitej przedsiębiorczości w krajach OECD

10 Jeśli mamy wystarczającą liczbę przedsiębiorców to po co wspierać powstawanie nowych rachitycznych podmiotów? Kult małości Obniżona składka ZUS CIT dla małych podatników Kult przedsiębiorcy biedaka Obniżenie wkładu kapitałowego w spółkach handlowych Dotacje na uruchomienie biznesu bez wkładu własnego CIT dla małych podatników obniżony do 15% Kult biznesowej nieporadności Księgowość (pełna) zbyt skomplikowana i niepotrzebna przedsiębiorcom

11 Czy poniższe tezy są prawdziwe? 1. Im więcej przedsiębiorców tym lepiej dla gospodarki? 2. Przedsiębiorcy są ważni bo dają zatrudnienie? 3. O sukcesie w biznesie decyduje innowacyjność? 4. Kraje doganiające powinny zarzucić imitację i skupić się na wdrożeniu oryginalnych technologii w skali światowej? 5. MŚP to sól ziemi polskiej gospodarki duże firmy odgrywają niewielką rolę? 11

12 Przedsiębiorcy bez pracowników czy przedsiębiorczy pracownicy? 12

13 Pracownicy najemni, przedsiębiorcy, strefa pośrednia w Polsce w 2013 r. 13

14 Wewnętrzne zróżnicowanie sektora mikroprzedsiębiorstw 14

15 Czy poniższe tezy są prawdziwe? 1. Im więcej przedsiębiorców tym lepiej dla gospodarki? 2. Przedsiębiorcy są ważni bo dają zatrudnienie? 3. O sukcesie w biznesie decyduje innowacyjność? 4. Kraje doganiające powinny zarzucić imitację i skupić się na wdrożeniu oryginalnych technologii w skali światowej? 5. MŚP to sól ziemi polskiej gospodarki duże firmy odgrywają niewielką rolę? 15

16 Innowacyjność - rozwój - sukces w biznesie Wydaje się oczywiste, że: 1. Dysponując przełomowym rozwiązaniem technicznym możemy bardzo szybko rozwinąć biznes. 2. Spośród najszybciej rozwijających się młodych firm przeważają te, które bazują na innowacjach technicznych. 3. Największe szanse mają firmy w branżach zaawansowanych technologicznie. Czy powyższe tezy są prawdziwe? 16

17 Jak jest w rzeczywistości? Wśród najszybciej rozwijających się firm zdecydowana większość nie wdraża przełomowych innowacji Firmy dynamiczne (high-growth) w zdecydowanej większości w branżach tradycyjnych Tylko nieliczne firmy high tech osiągają sukces rynkowy Innowacje w branżach tradycyjnych tworzą więcej miejsc pracy niż w sektorach high tech Amancio Ortega (ZARA) bogatszy od Billa Gatesa (Microsoft)! 17

18 Innowacyjność a dynamika wzrostu przedsiębiorstw 18

19 Czy innowacyjnych branże dają większe szanse na biznesowy sukces? Struktura branżowa amerykańskich gazel Inc

20 Czy poniższe tezy są prawdziwe? 1. Im więcej przedsiębiorców tym lepiej dla gospodarki? 2. Przedsiębiorcy są ważni bo dają zatrudnienie? 3. O sukcesie w biznesie decyduje innowacyjność? 4. Kraje doganiające powinny zarzucić imitację i skupić się na wdrożeniu oryginalnych technologii w skali światowej? 5. MŚP to sól ziemi polskiej gospodarki duże firmy odgrywają niewielką rolę? 20

21 Perspektywa kraju doganiającego (catching-up) - teoria korzyści z zacofania T. Veblen (1915) A. Gerschenkron (1962) Nie jest dobrze być zacofanym ale są też korzyści Przechodząc na kolejne etapy rozwoju można przeskakiwać stadia, unikać błędów Kraje najbiedniejsze bariera absorbcji Teoria sprawdza się w krajach na średnim poziomie w tym krajów postkomunistycznych 21

22 Niechęć do imitacji kontekst kulturowy W kulturze zachodniej cenimy oryginalnych twórców a nie naśladowców Efekt Schumpetera Obsesja przywództwa w naukach o zarządzaniu first mover advantage.. ale coś się zmienia Prof. W. Baumol myślenie to zaledwie imitacja niebezpieczne Prof. A. Shenkar Copycats how smart companies use imitation to gain a strategic edge, Harvard Business Press, 2010 B+R podlega regułom efektywności i racjonalnego działania 22

23 W kierunku pragmatycznej polityki wobec innowacyjnej przedsiębiorczości Wspierać innowacyjnych przedsiębiorców ale zwłaszcza tych, którzy mają szansę na szybki rozwój Wspierać przedsiębiorców o wysokich ambicjach rozwojowych niekoniecznie bardzo innowacyjnych Uwzględnić zróżnicowanie poziomu zaawansowania techniczno-organizacyjnego polskich przedsiębiorstw Nie lekceważyć korzyści z zacofania a zwłaszcza kreatywnej imitacji 23

24 Strategia wdrażania innowacji 24

25 Dla czołówki polskich firm IMOwacje IMOwacje rozwój własnych technologii i i wyszukiwanie rodzynek technologicznych na wspólnej platformie B+R (prof. O. Shenkar) Krzysztof Domarecki twórca SELENY: Odwołam się do doświadczenia mojej firmy SELENY. Latach , kiedy uruchomiliśmy naszą pierwszą fabrykę pian montażowych, ja powiedziałem zespołowi R+D - koledzy, żadnych innowacji, dopóki nie skopiujemy wszystkiego co się rusza w Europie Zachodniej. Jak się nauczycie robić ich produkty, to zaczniemy się z nimi ścigać na wynalazki. I okazało się, że to podejście legło u podstaw późniejszego, naszego sukcesu, którego żeśmy się w ogóle nie spodziewali. Nie bójmy się po prostu kopiować - nazywajmy to elegancko imitacje, dyfuzje, jak tam naukowcy sobie to chcą nazwać, ale my jesteśmy na etapie takim, w którym jeśli chcemy zwiększyć efektywność naszego przemysłu to musimy najpierw dogonić świat. Wypowiedź na Konferencji PARP, Świt innowacyjnego społeczeństwa, 8 marca 2013 r. 25

26 Czy poniższe tezy są prawdziwe? 1. Im więcej przedsiębiorców tym lepiej dla gospodarki? 2. Przedsiębiorcy są ważni bo dają zatrudnienie? 3. O sukcesie w biznesie decyduje innowacyjność? 4. Kraje doganiające powinny zarzucić imitację i skupić się na wdrożeniu oryginalnych technologii w skali światowej? 5. MŚP to sól ziemi polskiej gospodarki duże firmy odgrywają niewielką rolę? 26

27 Segmentacja sektora przedsiębiorstw dla potrzeb polityki 27

28 Znaczenie poszczególnych grup przedsiębiorstw w gospodarce 2012 Podstawowe wielkości ekonomiczne Samozatrudnieni Mikropracodawcy Małe krajowe Średnie krajowe Duże krajowe Filie zagraniczne Razem Liczba podmiotów w tys Pracujący razem w tys Właściciele w tys Zatrudnieni w tys Przychody w mld PLN Wartość dodana w mld PLN jako % Razem Liczba podmiotów Pracujący razem Właściciele Zatrudnieni Przychody Wartość dodana w mld PLN

29 MŚP a duże korporacje Przeciwstawienie MŚP dużym firmom w ramach prowadzonej polityki gospodarczej nie ma współcześnie racjonalnego uzasadnienia. W rozwiniętej gospodarce poszczególne rodzaje firm mają do spełnienia różne funkcje, natomiast istotnym czynnikiem rozwoju jest synergia i kooperacja podmiotów różnej wielkości. Dzięki współpracy z dużymi korporacjami mniejsze firmy mają szansę na rozwój zarówno w wymiarze ilościowym jak i jakościowym. W ramach powiązań kooperacyjnych występują tzw. efekty rozpryskowe, czyli przyspieszona, a jednocześnie nieodpłatna asymilacja wiedzy i doświadczenia w zakresie nowoczesnych metodach produkcji, zarządzania i marketingu. Wspomniane efekty rozpryskowe występują ze szczególnym nasileniem w sytuacji, gdy partnerami mniejszych, lokalnych firm są filie międzynarodowych koncernów. 29

30 Walka ze stereotypami 30

31 Polityka przedsiębiorczości ujęcie systemowe 31

32 Warszawa, 22 listopada 2016 r. Pytania, uwagi, komentarze prof. Jerzy Cieślik Akademia Leona Koźmińskiego Blog: