Problemy ginekologiczne wieku rozwojowego. Wady wrodzone narządu rodnego.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Problemy ginekologiczne wieku rozwojowego. Wady wrodzone narządu rodnego."

Transkrypt

1 Problemy ginekologiczne wieku rozwojowego. Wady wrodzone narządu rodnego. I KATEDRA I KLINIKI POŁOŻNICTWA I GINEKOLOGII WUM dr n. med. Barbara Grzechocińska, dr n.med. Piotr Marianowski, lek. Małgorzata Radowicka,

2 Wady wrodzone żeńskich narządów płciowych 1. Z przewodów Mullera jajowody i macica 2. Z dystalnej części przewodów Mullera, z zatoki moczowopłciowej, z dystalnej części przewodów Wolfa pochwa 3. Z zatoki moczowo-płciowej przedsionek pochwy, błona dziewicza 4. Nieprawidłowości müllerowskie spowodowane są niewłaściwym tworzeniem, brakiem zupełnej fuzji lub też zatrzymanym rozwojem przewodów śródnerczowych

3 Epidemiologia wady wrodzone wewnętrznych narządów płciowych u kobiet: 7-10% kobiety poddawane badaniom USG z różnych wskazań medycznych: 0,4% niepowodzenia położnicze u pacjentek z różnymi formami zaburzeń rozwojowych przewodów Műllera: 25%

4 Objawy W okresie pokwitania i/lub okresie reprodukcyjnym pod postacią cyklicznych, nawracających dolegliwości bólowych i/lub nawrotowych utrat ciąż Ze względu na wspólne pochodzenie embriologiczne często towarzyszą im wrodzone anomalie układu moczowego Zaburzenia miesiączkowania Niepłodność pierwotna Poronienia nawykowe Ciąża ektopowa Poród przedwczesny Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu Nieprawidłowe położenie płodu Powikłania w przebiegu porodu

5 DIAGNOSTYKA Diagnostycznym standardem u dzieci jest waginoskopia, jakkolwiek nie zawsze jest ona rutynowo wykonywana. Zaleca się wykonywanie badań ultrasonograficznych w lutealnej fazie cyklu, kiedy pogrubiałe endometrium wyraźnie modeluje jamę macicy, co minimalizuje prawdopodobieństwo pomyłki. Laparoskopia, uważana za złoty standard diagnostyczny dotyczący kształtu i wielkości macicy, w chwili obecnej została niemal zupełnie zastąpiona przez rezonans magnetyczny. Najczęściej stosowaną procedurą diagnostyczną jest rezonans magnetyczny (MRI), pozwalający na uwidocznienie potencjalnych nieprawidłowości dotyczących pochwy oraz macicy, z jednoczasowym obrazowaniem układu moczowego HSG, histeroskopia

6 Rechberger T., Kulik-Rechberger B. Wady wrodzone układu moczowo-płciowego u kobiet diagnostyka i postępowanie. Ginekol Pol. 2011, 82,

7 Rechberger T., Kulik-Rechberger B. Wady wrodzone układu moczowo-płciowego u kobiet diagnostyka i postępowanie. Ginekol Pol. 2011, 82,

8 Zespół Mayer-Rokitansky-Küstner- Hauser (MRKH). Wrodzona agenezja pochwy i macicy nazywana również zespołem MRKH dotyczy 0,2% populacji żeńskiej. Zespół wydaje się być dziedziczony jako cecha autosomalna, dominująca, z niecałkowitą penetracją i różną ekspresją genów Obecność normalnych prawidłowo funkcjonujących jajników normalny rozwój fenotypowy dziewcząt. Dotknięte tą nieprawidłowością dziewczęta mają prawidłowo rozwiniętą błonę dziewiczą oraz 1-2 centymetrowy ślepo zakończony zachyłek pochwy przyczyną zgłaszania się do lekarza pierwszego kontaktu lub lekarza ginekologa jest pierwotny brak miesiączki, przy prawidłowym rozwoju drugorzędowych cech płciowych

9 Poprzeczna przegroda pochwy U dziewcząt występują cykliczne progresywnie nasilające się bóle brzucha W badaniach obrazowych (USG, MRI) można uwidocznić krwiak pochwy o różnej objętości, w zależności od czasu występowania objawów Leczenie polega na operacyjnym odtworzeniu ciągłości pochwy

10 Zaburzenia rozwojowe przewodów Müllera a niepowodzenia prokreacyjne

11 Wady wrodzone żeńskich narządów płciowych 1. Myśl zawsze o zaburzeniach rozwojowych jeżeli u dziewczynki w okresie pokwitania występują cykliczne dolegliwości bólowe towarzyszące krwawieniom miesięcznym, lub gdy krwawienie nie występuje pomimo prawidłowo rozwiniętych drugorzędowych cech płciowych (gruczoły piersiowe, owłosienie pachowe i łonowe). 2. Prawidłowa diagnostyka oparta jest o badanie kliniczne oraz badania obrazowe (USG i MRI) szczególnie przed podejmowaniem decyzji o leczeniu operacyjnym. 3. Rozpoznanie określonej wady nie jest jednoznaczne z prawdopodobieństwem niepowodzeń prokreacyjnych. 4. Rzeczowe wyjaśnienie istoty schorzenia oraz jego potencjalnych skutków zdrowotnych i prokreacyjnych a także właściwe wsparcie psychologiczne mają kluczowe znaczenie dla dobrostanu psychicznego i samooceny pacjentki dotkniętej schorzeniem.

12 Zaburzenia okresu pokwitania POKWITANIE ( pubertas), dojrzewanie płciowe kilkuletni okres w którym następujące zmiany konstytucjonalne doprowadzają do pełnego zróżnicowania obu płci, następuje rozwój II i III - rzędowych cech płciowych Pulsacyjne wydzielanie GnRH powoduje wzrost stężenia gonadotropin i hormonów steroidowych W wyniku nasilenia syntezy estradiolu, pojawia się pierwsza miesiączka. Na skutek dojrzewania z czasem mechanizmu sprzężenia zwrotnego E2 z LH, pojawiają się cykle owulacyjne

13 Fazy dojrzewania 1. Dziecięca - ok. 9-11r.ż. 2. Przejściowa ok r.ż. 3. Dziewczęca ok r.ż. Średni wiek telarche: 10 rż Średni wiek adrenarche: 11 rż Pokwitaniowy skok wzrastania: rż Średni wiek menarche: 13 rż.

14 Fazy dojrzewania Na wiek rozpoczęcia pokwitania ma wpływ wiele czynników środowiskowych, m.in.: - uwarunkowania genetyczne - rasa - ogólny stan zdrowia - stan odżywienia - ilość tkanki tłuszczowej - położenie geograficzne - czynniki psychologiczne - środowisko wiejskie/miejskie - wysiłek fizyczny Pokwitanie wystąpi wcześniej u dziewczynek rasy czarnej, zamieszkujących bliżej równika, na niższych wysokościach, w obszarach miejskich, umiarkowanie otyłych, nie uprawiających intensywnych ćwiczeń fizycznych.

15 Zaburzenia okresu pokwitania Przedwczesne dojrzewanie płciowe Opóźnione dojrzewanie płciowe Zaburzenia miesiączkowania Jadłowstręt psychiczny

16 Przedwczesne dojrzewanie płciowe Rozwój cech płciowych przed 8 rokiem życia u dziewcząt i 9 rokiem życia u chłopców PD zależne od GnRH (80%) - idiopatyczne (prawdziwe, centralne ) 75% - nowotwory OUN - zmiany nienowotworowe OUN (urazy, zmiany pozapalne, wady rozwojowe, torbiele podpajęczynówkowe) PD niezależne od GnRH (20 %) - nowotwory jajników i nadnerczy produkujące estrogeny - torbiele jajników - jatrogenne - pierwotna niedoczynność tarczycy (wysokie stężenia TSH pobudzają receptory FSH) - zespół McCune-Albrighta PD o niejasnym mechanizmie - przedwczesne adrenarche - przedwczesne telarche - przedwczesne izolowane menarche

17 Przedwczesne dojrzewanie płciowe - diagnostyka Wywiad Badanie przedmiotowe (wzrost, zewnętrzne narządy płciowe, badanie ginekologiczne i jamy brzusznej, objawy androgenizacji, hypotyreozy, zesp. McCune a-albrighta) Badania obrazowe ( USG, Rtg czaszki, MRI głowy, TK jamy brzusznej) Badania hormonalne (androgeny, 17-alfaOHP, E2, TSH, ft4, FSH,LH, PRL)

18 Przedwczesne dojrzewanie płciowe - leczenie Analogi agonistyczne GnRH w formie depot co 3-4 tygodnie (PDP idiopatyczne) umożliwiają osiągnięcie prawidłowego wzrostu w wieku dorosłym Izolowane przedwczesne telarche oraz adrenarche nie wymagają leczenia

19 Opóźnione dojrzewanie płciowe Brak cech dojrzewania po 13 r.ż. Brak pierwszej miesiączki do 16 r.ż. Konstytucjonalne (występowanie rodzinne) Hipogonadyzm A. hipogonadotropowy - wrodzony (wielohormonalna niedoczynność przysadki mózgowej, zespól Kallmanna, HH bez anosmii) - wtórny ( guzy/torbiele siodła tureckiego, czaszkogardlak) B. hipergonadotropowy - dysgenezja gonad, hipoplazja jajników Choroby przewlekłe (np. choroby nerek, zapalne jelit) Endokrynopatie Niedożywienie, jadłowstręt psychiczny, ćwiczenia fizyczne Zaburzenia pokwitania związane z leczeniem nowotworów wieku dziecięcego Zespół nadnerczowo-płciowy (21-hydroksylaza) PCOS

20 Dysgenezja gonad Czysta dysgenezja gonad ( kariotyp 46,XX) Czysta dysgenezja gonad z kariotypem 46,XY ( zespół Swyera) Zespół Turnera Mieszana dysgenezja gonad (najczęściej kariotyp 45X/46XY)

21 Dysgenezja gonad - leczenie Obserwacja, do rozważenia próba zapoczątkowania pokwitania ( małe dawki estrogenów) W hipogonadyzmie hipo - i hipergonadotropowym terapia substytucyjna hormonami steroidowymi Kariotyp 46XY usunięcie gonad, terapia substytucyjna estrogenami i progestagenami

22 Zaburzenia miesiączkowania u dziewcząt Krwawienia młodocianych Nadmierne obfite miesiączki Rzadkie miesiączki Pierwotny i wtórny brak miesiączki

23 Krwawienia młodocianych- etiologia Nieustabilizowana czynność wewnątrzwydzielnicza układu podwzgórzeprzysadka-jajnik Nadmierna aktywność fibrynolityczna endometrium Wrodzone choroby układu krzepnięcia Nadmierne miejscowe wytwarzanie prostacykliny

24 Krwawienia młodocianych- leczenie Leczenie hormonalne Leki hamujące fibrynolizę ( EACA) Leki krwiotwórcze / toczenie krwi jeśli są wskazania Desmopresyna u pacjentek z zaburzeniami krzepnięcia krwi

25 Jadłowstręt psychiczny-czynniki etiologiczne Emocjonalne Socjologiczne Rodzinne Genetyczne

26 Jadłowstręt psychiczny-obraz kliniczny Brak łaknienia i/lub wstręt do jedzenia Stopniowy ubytek masy ciała aż do skrajnego wycieńczenia Brak miesiączki Zaburzenia w postrzeganiu własnego ciała Nasilony lęk przed tyciem i wzrostem wagi pomimo utrzymującej się niedowagi

27 Jadłowstręt psychiczny - powikłania Hematologiczne ( niedokrwistość, leukopenia, trombocytopenia) Sercowe ( zaburzenia rytmu, bradykardia, zmiany w EKG) Endokrynologiczne( LH, FSH, E2, kortyzol i GH, FT3) Zaburzenia żołądkowo-jelitowe Neurologiczne Metaboliczne Osteoporoza

28 Jadłowstręt psychiczny - leczenie Kompleksowe- prowadzone przez psychiatrę, endokrynologa, dietetyka Obejmuje: - psychoterapię ( indywidualną,rodzinną, terapię grupową) - leczenie farmakologiczne ( leki antydepresyjne, uzupełnianie niedoborów witaminowych i mineralnych)

Wady narządu rodnego Zaburzenia okresu pokwitania

Wady narządu rodnego Zaburzenia okresu pokwitania Wady narządu rodnego Zaburzenia okresu pokwitania Wady wrodzone żeńskich narządów płciowych Zarośnięcia (gynatresiae) Przegrody (septa) Zdwojenia(duplicationes) Narządy szczątkowe(organa rudimentaria)

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PRZEDWCZESNEGO DOJRZEWANIA PŁCIOWEGO U DZIECI

LECZENIE PRZEDWCZESNEGO DOJRZEWANIA PŁCIOWEGO U DZIECI Załącznik nr 11 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Nazwa programu: LECZENIE PRZEDWCZESNEGO DOJRZEWANIA PŁCIOWEGO U DZIECI ICD-10 E 22.8 Przedwczesne dojrzewanie płciowe

Bardziej szczegółowo

FORMULARZ DLA PARY Z PROBLEMEM NIEPŁODNOŚCI

FORMULARZ DLA PARY Z PROBLEMEM NIEPŁODNOŚCI Dodatkowe informacje: FORMULARZ DLA PARY Z PROBLEMEM NIEPŁODNOŚCI DANE OSOBOWE lek. med. Laura Grześkowiak Data wypełnienia: Imiona (męża i żony):.. Nazwisko(a):. Adres:... Tel. kontaktowy: PESEL: CZĘŚD

Bardziej szczegółowo

MEDYCYNA ROZRODU Z SEKSUOLOGIĄ RÓŻNICOWANIE PŁCIOWE

MEDYCYNA ROZRODU Z SEKSUOLOGIĄ RÓŻNICOWANIE PŁCIOWE MEDYCYNA ROZRODU Z SEKSUOLOGIĄ RÓŻNICOWANIE PŁCIOWE Różnicowaniem płciowym nazywamy procesy zachodzące w okresie płodowym, które na podstawie płci genetycznej doprowadzają do powstania różnic w budowie

Bardziej szczegółowo

OKRES DOJRZAŁOŚCI PŁCIOWEJ - POKWITANIE

OKRES DOJRZAŁOŚCI PŁCIOWEJ - POKWITANIE OKRES DOJRZAŁOŚCI PŁCIOWEJ - POKWITANIE Co powinno zostać w mojej pamięci po wykładzie Symptomy pokwitania Mechanizm pokwitania Znajomość pojęć: adrenarche, gonadarche, przedwczesne pokwitanie płciowe

Bardziej szczegółowo

Definicja niepłodności:

Definicja niepłodności: Niepłodność kobieca Definicja niepłodności: Brak potomstwa po dwunastomiesięcznym okresie regularnego współżycia bez stosowania środków antykoncepcyjnych. W Polsce niepłodność dotyczy 14 % par. Przyczyny

Bardziej szczegółowo

NIEPRAWIDŁOWE KRWAWIENIA Z DRÓG RODNYCH. Dr n. med. Monika Szymańska

NIEPRAWIDŁOWE KRWAWIENIA Z DRÓG RODNYCH. Dr n. med. Monika Szymańska Dr n. med. Monika Szymańska PRAWIDŁOWE KRWAWIENIE Z Miesiączka Krwawienie maciczne występujące co 25-35 dni Trwające 3-7 dni Utrata krwi 30-80ml Menarche 9-16rż. (Polska 12,8 lat) Menopauza 49-53 rż (Polska

Bardziej szczegółowo

FIZJOLOGIA I PATOLOGIA SUTKÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY W DIAGNOSTYCE ULTRASONOGRAFICZNEJ

FIZJOLOGIA I PATOLOGIA SUTKÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY W DIAGNOSTYCE ULTRASONOGRAFICZNEJ FIZJOLOGIA I PATOLOGIA SUTKÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY W DIAGNOSTYCE ULTRASONOGRAFICZNEJ A.JAKUBOWSKA, M.BRZEWSKI, M.GRAJEWSKA-FERENS, A.MARCIŃSKI, J.MĄDZIK ZAKŁAD RADIOLOGII PEDIATRYCZNEJ I KLINIKA ENDOKRYNOLOGII

Bardziej szczegółowo

Michał Brzewski, Andrzej Marciński, Agnieszka Biejat Zakład Radiologii Pediatrycznej Akademii Medycznej w Warszawie

Michał Brzewski, Andrzej Marciński, Agnieszka Biejat Zakład Radiologii Pediatrycznej Akademii Medycznej w Warszawie DIAGNOSTYKA CHORÓB NARZĄDÓW MIEDNICY MNIEJSZEJ U DZIEWCZĄT Michał Brzewski, Andrzej Marciński, Agnieszka Biejat Zakład Radiologii Pediatrycznej Akademii Medycznej w Warszawie 1 2 2 Cele wykładu Zaprezentowanie

Bardziej szczegółowo

Jakie są objawy zespołu policystycznych jajników?

Jakie są objawy zespołu policystycznych jajników? 3 Jakie są objawy zespołu policystycznych jajników? Najważniejsze punkty zu kobiet występuje różne nasilenie objawów; u niektórych objawy mogą być ciężkie, u innych nieznaczne. zobjawami zespołu PCOS mogą

Bardziej szczegółowo

Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności

Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności Rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia niepłodności Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Polskie Towarzystwo Medycyny Rozrodu 2012 Polskie Towarzystwo Ginekologiczne i Polskie Towarzystwo Medycyny

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NISKOROSŁYCH DZIECI Z SOMATOTROPINOWĄ NIEDOCZYNNOŚCIĄ PRZYSADKI (ICD-10 E 23)

LECZENIE NISKOROSŁYCH DZIECI Z SOMATOTROPINOWĄ NIEDOCZYNNOŚCIĄ PRZYSADKI (ICD-10 E 23) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 697 Poz. 133 Załącznik B.19. LECZENIE NISKOROSŁYCH DZIECI Z SOMATOTROPINOWĄ NIEDOCZYNNOŚCIĄ PRZYSADKI (ICD-10 E 23) ŚWIADCZENIOBIORCY Do programu kwalifikuje Zespół Koordynacyjny

Bardziej szczegółowo

ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2016/2017 Endokrynologia/nefrologia Plan zajęć

ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2016/2017 Endokrynologia/nefrologia Plan zajęć ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2016/2017 Endokrynologia/nefrologia Plan zajęć Obowiązujące podręczniki: 1. Pediatria, Kawalec, Grenda, Ziółkowska. 2013, 2. Pediatria. Podręcznik do Lekarskiego

Bardziej szczegółowo

ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ Endokrynologia/ Nefrologia

ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ Endokrynologia/ Nefrologia ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ 2019 Endokrynologia/ Nefrologia Obowiązujące podręczniki: 1. Kawalec W., Grenda R., Ziółkowska H. (red.), Pediatria, wyd. I, Warszawa, PZWL, 2013. 2. Pediatria

Bardziej szczegółowo

Położnictwo i ginekologia

Położnictwo i ginekologia CRASH COURSE Redaktor serii Daniel Horton-Szar Położnictwo i ginekologia Nick Panay, Ruma Dutta, Audrey Ryan, J. A. Mark Broadbent Wydanie pierwsze polskie pod redakcją Jerzego Florjańskiego Wydawnictwo

Bardziej szczegółowo

u Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych

u Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych 1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5

Bardziej szczegółowo

GINEKOLOGIA I OPIEKA GINEKOLOGICZNA

GINEKOLOGIA I OPIEKA GINEKOLOGICZNA GINEKOLOGIA I OPIEKA GINEKOLOGICZNA dla studentów II ROKU Kierunku: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie semestry IV, rok akad. 2013-2014 SYMBOL Wk1 +Wk7 Wk16 WYKŁADY LICZBA GODZIN Nieprawidłowości

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Epidemiologia niepłodności 11 Jerzy Radwan. Psychologiczny aspekt niepłodności 15 Jerzy Radwan

Spis treści. Epidemiologia niepłodności 11 Jerzy Radwan. Psychologiczny aspekt niepłodności 15 Jerzy Radwan Epidemiologia niepłodności 11 Psychologiczny aspekt niepłodności 15 Czynniki zawodowe i styl życia a płodność 19 Wojciech Hanke Czynniki chemiczne 19 Czynniki fizyczne 21 Czynniki psychologiczne 21 Nikotynizm

Bardziej szczegółowo

HIPOGONADYZM. to obniżenie lub brak wydzielania hormonów sterydowych przez gonady i obniżenie lub brak płodności

HIPOGONADYZM. to obniżenie lub brak wydzielania hormonów sterydowych przez gonady i obniżenie lub brak płodności HIPOGONADYZM to obniżenie lub brak wydzielania hormonów sterydowych przez gonady i obniżenie lub brak płodności Kliniczne różnicowanie hipogonadyzmu testosteron FSH, LH estradiol FSH, LH pierwotny (gonadalny)

Bardziej szczegółowo

Płodność jako element zdrowia. Problemy z płodnością- przyczyny, diagnostyka, terapia.

Płodność jako element zdrowia. Problemy z płodnością- przyczyny, diagnostyka, terapia. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020 Płodność jako element zdrowia. Problemy z płodnością- przyczyny, diagnostyka, terapia. Ewa Ślizień Kuczapska Lekarz położnik

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

ANKIETA DLA PACJENTKI. Imię:. Nazwisko:... Data urodzenia:

ANKIETA DLA PACJENTKI. Imię:. Nazwisko:... Data urodzenia: Data:... ANKIETA DLA PACJENTKI Imię:. Nazwisko:.... Data urodzenia: Szanowna Pani, serdecznie prosimy o poświęcenie 15 minut na wypełnienie poniższego dokumentu. Zawiera on pytania, które bardzo pomogą

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

Endometrioza Gdańsk 2010

Endometrioza Gdańsk 2010 Endometrioza Gdańsk 2010 Redaktor prowadzący: Magdalena Czarnecka Seria wydawnicza rekomendowana przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Copyright Via Medica ul. Świętokrzyska 73, 80 180 Gdańsk tel.:

Bardziej szczegółowo

Wykłady ul. Medyków 14, sala CSK B. godz. 08.00-11.45 (5h) Lp. Data wykładu Temat wykładu

Wykłady ul. Medyków 14, sala CSK B. godz. 08.00-11.45 (5h) Lp. Data wykładu Temat wykładu Wykłady z przedmiotu Opieka specjalistyczna w położnictwie, neonatologii i ginekologii dla studentów I-go roku studiów II stopnia stacjonarnych Wydziału Nauk o Zdrowiu SUM w Katowicach roku akad. 2014/2015

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Przejrzystości Stanowisko Rady Przejrzystości nr 24/2012 z dnia 23 kwietnia 2012 r. w zakresie usunięcia z wykazu świadczeń gwarantowanych /zmiany poziomu lub

Bardziej szczegółowo

Pytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej

Pytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej Pytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej - 2017 1. Proszę wymienić zagrożenia zdrowotne dla kobiety jakie mogą wystąpić w okresie okołomenopauzalnym. 2. Proszę omówić rolę położnej w opiece

Bardziej szczegółowo

Biblioteka ginekologa praktyka

Biblioteka ginekologa praktyka Biblioteka ginekologa praktyka pod redakcją prof. dr. hab. n. med. Mirosława Wielgosia Postępowanie z niepłodną parą 4 Postępowanie z niepłodną parą Gdańsk 2010 Redaktor prowadzący: Agnieszka Frankiewicz

Bardziej szczegółowo

Pracownia auksologiczna

Pracownia auksologiczna Pracownia auksologiczna A. Rusińska Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości Uniwersytet Medyczny w Łodzi 2012 Rozwój biologiczny składa się z nieodwracalnych procesów wzrastania różnicowania

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE Wstęp: Celem pracy Materiały i metody:

STRESZCZENIE Wstęp: Celem pracy Materiały i metody: STRESZCZENIE Wstęp: Dzięki poprawie wyników leczenia przeciwnowotworowego u dzieci i młodzieży systematycznie wzrasta liczba osób wyleczonych z choroby nowotworowej. Leczenie onkologiczne nie jest wybiórcze

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia cyklu miesiączkowego. www.endogin.wum.edu.pl

Zaburzenia cyklu miesiączkowego. www.endogin.wum.edu.pl Zaburzenia cyklu miesiączkowego www.endogin.wum.edu.pl Miesiączka (menses) cykliczne krwawienie z dróg rodnych występujące u dojrzałej płciowo kobiety od menarche do menopauzy, będące następstwem przemian

Bardziej szczegółowo

ANKIETA MEDYCZNA (KOBIETA)

ANKIETA MEDYCZNA (KOBIETA) numer PESEL (w przypadku obcokrajowców seria i numer dokumentu tożsamości): Data urodzenia: Wiek: Adres miejsca zamieszkania: Miejscowość urodzenia: Dane fenotypowe: Wzrost:... Waga:... Kolor oczu:...

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA - 1 -

ULOTKA DLA PACJENTA - 1 - ULOTKA DLA PACJENTA - 1 - Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta MENOGON; 75 IU FSH + 75 IU LH, proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań Menotropinum Należy uważnie

Bardziej szczegółowo

Ostre schorzenia chirurgiczne w położnictwie i ginekologii

Ostre schorzenia chirurgiczne w położnictwie i ginekologii Ostre schorzenia chirurgiczne w położnictwie i ginekologii I KATEDRA I KLINIKI POŁOŻNICTWA I GINEKOLOGII WUM prof. dr hab. n. med. Bronisława Pietrzak, dr n. med. Piotr Marianowski, lek. Damian Warzecha

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 16

Tyreologia opis przypadku 16 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 16 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 64-letnia kobieta leczona w powodu depresji. W

Bardziej szczegółowo

Układ wewnątrzwydzielniczy

Układ wewnątrzwydzielniczy Układ wewnątrzwydzielniczy 1. Gruczoły dokrewne właściwe: przysadka mózgowa, szyszynka, gruczoł tarczowy, gruczoły przytarczyczne, nadnercza 2. Gruczoły dokrewne mieszane: trzustka, jajniki, jądra 3. Inne

Bardziej szczegółowo

PEDIATRIA - WYKŁAD 5 marca 2008

PEDIATRIA - WYKŁAD 5 marca 2008 T: Cukrzyca. 1. Cukrzyca choroba genetycznie uwarunkowana, występująca rodzinnie, dotyczy wszystkich chorób metabolicznych ustroju, spowodowana niedomogą komórek β wysp Langerhansa. 2. Klimat a cukrzyca

Bardziej szczegółowo

PORONIENIA CIĄŻA OBUMARŁA ZESPÓŁ ANTYFOSFOLIPIDOWY KOAGULOPATIE. Katarzyna Luterek Natalia Mazanowska

PORONIENIA CIĄŻA OBUMARŁA ZESPÓŁ ANTYFOSFOLIPIDOWY KOAGULOPATIE. Katarzyna Luterek Natalia Mazanowska PORONIENIA CIĄŻA OBUMARŁA ZESPÓŁ ANTYFOSFOLIPIDOWY KOAGULOPATIE Katarzyna Luterek Natalia Mazanowska Definicja Zakończenie ciąży (samoistne lub sztuczne) do 22 tygodnia jej trwania 22 Hbd + 1 dzień= poród

Bardziej szczegółowo

Doustna antykoncepcja hormonalna

Doustna antykoncepcja hormonalna Doustna antykoncepcja hormonalna Gdańsk 2013 Redaktor prowadzący: Agnieszka Frankiewicz Redakcja: Agnieszka Frankiewicz, Izabela Siemaszko Korekta: Agnieszka Frankiewicz, Izabela Siemaszko Projekt okładki

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY GAUCHERA ICD-10 E

LECZENIE CHOROBY GAUCHERA ICD-10 E załącznik nr 19 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: LECZENIE CHOROBY GAUCHERA ICD-10 E 75 Zaburzenia przemian sfingolipidów i inne zaburzenia spichrzania

Bardziej szczegółowo

PLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO

PLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO PLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO w dniach 05.09.2014 07.09.2014 Data Godziny Tematy zajęć Osoba prowadząca Miejsce realizacji zajęć Forma zajęć Liczba godz. 05.09.14

Bardziej szczegółowo

HARMONOGRAM ZAJĘĆ Z DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ DLA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO 2015/2016:

HARMONOGRAM ZAJĘĆ Z DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ DLA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO 2015/2016: HARMONOGRAM ZAJĘĆ Z DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ DLA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO 2015/2016: Tematy wykładów: 1. Badania laboratoryjne w medycynie prewencyjnej. dr hab. Bogdan Solnica, prof. UJ 2. Diagnostyka

Bardziej szczegółowo

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ginekologia i położnictwo Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-GiP Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 14

Tyreologia opis przypadku 14 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 14 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 32 letnia pacjentka zgłosiła się do Poradni Endokrynologicznej.

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia miesiączkowania Agata Mierzwicka

Zaburzenia miesiączkowania Agata Mierzwicka Zaburzenia miesiączkowania Agata Mierzwicka Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Cykl miesiączkowy Prawidłowy cykl miesięczkowy - eumenorrhoea Regularnie powtarzające się

Bardziej szczegółowo

LECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62.

LECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 701 Poz. 9 Załącznik B.64. LECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62.9)

Bardziej szczegółowo

Przemiany fizjologiczne w okresie dojrzewania

Przemiany fizjologiczne w okresie dojrzewania KLINIKA PEDIATRII I ZABURZEŃ ROZWOJU DZIECI i MŁODZIEŻY UM w BIAŁYMSTOKU Kierownik Kliniki : Dr hab. n. med. Jerzy Konstantynowicz Przemiany fizjologiczne w okresie dojrzewania Dr hab. n. med. Jerzy Konstantynowicz

Bardziej szczegółowo

Jakie są przyczyny uszkodzenia słuchu?

Jakie są przyczyny uszkodzenia słuchu? Jakie są przyczyny uszkodzenia słuchu? Pruszewicz według kryterium etiologicznego podzielił zaburzenia słuchu u dzieci na trzy grupy: 1. głuchota dziedziczna i wady rozwojowe, 2. głuchota wrodzona, 3.

Bardziej szczegółowo

Między nami kobietami. Czy stwierdzono u Ciebie mięśniaki macicy? Na to schorzenie zachorowała bliska Ci osoba?

Między nami kobietami. Czy stwierdzono u Ciebie mięśniaki macicy? Na to schorzenie zachorowała bliska Ci osoba? Między nami kobietami Czy stwierdzono u Ciebie mięśniaki macicy? Na to schorzenie zachorowała bliska Ci osoba? Czy wiesz czym są mięśniaki macicy? Aż dla 61% Polek diagnoza Ma Pani mięśniaki macicy jest

Bardziej szczegółowo

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ginekologia i położnictwo Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-GiPoł Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil

Bardziej szczegółowo

dr n. med. Norbert Krajczy Zastępca Ordynatora: lek. Krzysztof Kroczak Zastępca Ordynatora: lek. Edmund Lupa Prof. dr hab.

dr n. med. Norbert Krajczy Zastępca Ordynatora: lek. Krzysztof Kroczak Zastępca Ordynatora: lek. Edmund Lupa Prof. dr hab. Ordynator Oddziału: dr n. med. Norbert Krajczy Zastępca Ordynatora: lek. Krzysztof Kroczak Zastępca Ordynatora: lek. Edmund Lupa Prof. dr hab. Marian Gabryś Pielęgniarka oddziałowa: mgr Beata Sajboth Telefony

Bardziej szczegółowo

Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka

Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka D. Ryglewicz, M. Barcikowska, A. Friedman, A. Szczudlik, G.Opala Zasadnicze elementy systemu kompleksowej

Bardziej szczegółowo

NIE nowotworom u dzieci

NIE nowotworom u dzieci NIE nowotworom u dzieci Ogólnopolski Program Przesiewowych Badań Ultrasonograficznych Fundacji Ronalda McDonalda realizowany na pokładzie specjalistycznego ambulansu Zestawienie wyników badań przeprowadzonych

Bardziej szczegółowo

Ciąża ektopowa. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Ciąża ektopowa. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Ciąża ektopowa I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Definicja: ciąża ektopowa - to ciąża rozwijająca się poza jamą macicy. W ostatnim okresie stwierdza się

Bardziej szczegółowo

1. Bóle głowy u dzieci

1. Bóle głowy u dzieci Gr 2a należy doliczyć 15 min przerwy w trakcie zajęc DATA GODZINA TEMATYKA PROWADZĄCY Wtorek 17.11.2015 8:00-11:15-5h 1.Zapalenia płuc, zapalenia. Ocena układu Środa 18.11.2015 8:00-11:15-5h Czwartek 19.11.2015

Bardziej szczegółowo

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Luteina, 50 mg, tabletki dopochwowe Progesteronum

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Luteina, 50 mg, tabletki dopochwowe Progesteronum Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Luteina, 50 mg, tabletki dopochwowe Progesteronum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje

Bardziej szczegółowo

ULTRASONOGRAFIA SUTKÓW u dzieci

ULTRASONOGRAFIA SUTKÓW u dzieci ULTRASONOGRAFIA SUTKÓW u dzieci Katarzyna Czerwińska Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej WUM WSKAZANIA DO BADANIA USG SUTKÓW GINEKOMASTIA PRZEDWCZESNE POWIĘKSZENIE SUTKÓW ZNACZĄCA ASYMETRIA

Bardziej szczegółowo

Ginekologia. Klasyfikuj prace ogólne dotyczące ginekologii pediatrycznej w WS 360. Klasyfikuj: Rozmnażanie człowieka w WQ 205.

Ginekologia. Klasyfikuj prace ogólne dotyczące ginekologii pediatrycznej w WS 360. Klasyfikuj: Rozmnażanie człowieka w WQ 205. WP Ginekologia Klasyfikuj prace ogólne dotyczące ginekologii pediatrycznej w WS 360. Klasyfikuj prace dotyczące pielęgniarstwa ginekologicznego oraz opieki nad pacjentami z chorobami ginekologicznymi w

Bardziej szczegółowo

LECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62.

LECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62. Załącznik B.64. LECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62.9) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY

Bardziej szczegółowo

ŁAGODNE NOWOTWORY NARZĄDU RODNEGO

ŁAGODNE NOWOTWORY NARZĄDU RODNEGO ŁAGODNE NOWOTWORY NARZĄDU RODNEGO *POLIP SZYJKI Łagodny polipowaty przerost błony śluzowej szyjki macicy Objawy: Nieprawidłowe krwawienia, krwawienia kontaktowe, upławy Najczęściej bezobjawowe Postępowanie:

Bardziej szczegółowo

Opis programu Leczenie radioizotopowe

Opis programu Leczenie radioizotopowe Opis programu Leczenie radioizotopowe I. Leczenie radioizotopowe z zastosowaniem 131-I Leczenie dotyczy schorzeń tarczycy (choroby Graves-Basedowa, wola guzowatego, guzów autonomicznych). Polega ono na

Bardziej szczegółowo

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 511 Poz. 42 Załącznik B.4. LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie zaawansowanego

Bardziej szczegółowo

Kształcenie Podyplomowe Specjalizacja Program Specjalizacji w Dziedzinie Pielęgniarstwa Ginekologicznego dla Położnych ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA

Kształcenie Podyplomowe Specjalizacja Program Specjalizacji w Dziedzinie Pielęgniarstwa Ginekologicznego dla Położnych ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 29 października 2003 r. W SPRAWIE WYKAZU DZIEDZIN PIELĘGNIARSTWA ORAZ DZIEDZIN MAJĄCYCH ZASTOSOWANIE W OCHRONIE ZDROWIA, W KTÓRYCH MOŻE BYĆ PROWADZONA SPECJALIZACJA

Bardziej szczegółowo

Neonatologia-hospitalizacja-N20,N24,N25- Oddział Patologii Noworodków

Neonatologia-hospitalizacja-N20,N24,N25- Oddział Patologii Noworodków DZIECIĘCY SZPITAL KLINICZNY IM. PROF. ANTONIEGO GĘBALI W LUBLINIE KONTRAKTY ZAWARTE Z LOW NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA -0 rok Lp. WYSZCZEGÓLNIENIE I Leczenie Szpitalne 0 Alergologia-hospitalizacja-Oddział

Bardziej szczegółowo

Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet

Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet Barbara Radecka Opolskie Centrum Onkologii Amadeo Modigliani (1884-1920) 1 Młode chore Kto to taki??? Daniel Gerhartz (1965-) 2 3 Grupy wiekowe

Bardziej szczegółowo

1 Proces zapłodnienia 15 Kobiecy cykl miesiączkowy 15 Spermatogeneza 20 Zapłodnienie 22. Kiedy należy zwrócić się o pomoc do lekarza?

1 Proces zapłodnienia 15 Kobiecy cykl miesiączkowy 15 Spermatogeneza 20 Zapłodnienie 22. Kiedy należy zwrócić się o pomoc do lekarza? SPIS TREŚCI Wstęp 10 1 Proces zapłodnienia 15 Kobiecy cykl miesiączkowy 15 Spermatogeneza 20 Zapłodnienie 22 Zagnieżdżenie 23 Prawdopodobieństwo zajścia w ciążę 23 Kiedy należy zwrócić się o pomoc do lekarza?

Bardziej szczegółowo

Dr hab. n. med. Aneta Gawlik

Dr hab. n. med. Aneta Gawlik Dr hab. n. med. Aneta Gawlik Katedra i Klinika Endokrynologii i Pediatrii SUM Dr hab. n. med. Iwona Maruniak- Chudek Klinika Intensywnej Terapii i Patologii Noworodka SUM Konsultant wojewódzki ds. Neonatologii

Bardziej szczegółowo

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ginekologia i położnictwo Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-GiP Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil

Bardziej szczegółowo

LECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62.

LECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 879 Poz. 133 Załącznik B.64. LECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62.9)

Bardziej szczegółowo

IV Międzynarodowa Konferencja Naukowa r. Warszawski Uniwersytet Medyczny

IV Międzynarodowa Konferencja Naukowa r. Warszawski Uniwersytet Medyczny IV Międzynarodowa Konferencja Naukowa. 26.10.2012 r. Warszawski Uniwersytet Medyczny Wokół ludzkiej prokreacji odkrycia i nowości. Rozpoznawanie płodności, diagnostyka i leczenie zaburzeń Dr n.med. Aleksandra

Bardziej szczegółowo

I. STRESZCZENIE Cele pracy:

I. STRESZCZENIE Cele pracy: I. STRESZCZENIE Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) jest przewlekłym procesem zapalnym, powodującym postępujące i nieodwracalne włóknienie trzustki. Choroba przebiega z okresami remisji i zaostrzeń, prowadząc

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 13

Tyreologia opis przypadku 13 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 13 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 24-letna kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.

Bardziej szczegółowo

Stany nadkrzepliwości (trombofilie)

Stany nadkrzepliwości (trombofilie) Stany nadkrzepliwości (trombofilie) DEFINICJA I ETIOPATOGENEZA Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do zakrzepicy żylnej lub (rzadko) tętniczej, związana z nieprawidłowościami hematologicznymi.

Bardziej szczegółowo

Ciąża ektopowa. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Ciąża ektopowa. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Ciąża ektopowa I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Definicja: ciąża ektopowa - to ciąża rozwijająca się poza jamą macicy. W ostatnim okresie stwierdza się

Bardziej szczegółowo

PORADNIK NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCYCH CHORÓB ENDOKRYNOLOGICZNYCH

PORADNIK NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCYCH CHORÓB ENDOKRYNOLOGICZNYCH PORADNIK NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCYCH CHORÓB ENDOKRYNOLOGICZNYCH 1. CHOROBY TARCZYCY Niedoczynność tarczycy: Zespół kliniczny spowodowany niedoborem tyroksyny, a w rzadkich przypadkach zmniejszoną wrażliwością

Bardziej szczegółowo

SZPITAL KLINICZNY im.

SZPITAL KLINICZNY im. SZPITAL KLINICZNY im. Ks.ANNY MAZOWIECKIEJ Wybrane zagadnienia z zakresu ginekologii wieku rozwojowego lek. med. Beata Pietraszewska WYBANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU GINEKOLOGII WIEKU ROZWOJOWEGO Ginekologia

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowej. Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych

Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowej. Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowej Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych Co to jest ciąża ektopowa? Ciąża ektopowa- lokalizacja Ciąża ektopowa - lokalizacja Najczęstsza lokalizacja bańka jajowodu

Bardziej szczegółowo

ANOREKSJA. Quod me nutrit me destruit" - co mnie żywi niszczy mnie

ANOREKSJA. Quod me nutrit me destruit - co mnie żywi niszczy mnie ANOREKSJA Quod me nutrit me destruit" - co mnie żywi niszczy mnie Najbardziej charakterystyczne dla anoreksji jest pragnienie posiadania skrajnej szczupłości ciała, usilne dążenie do zrealizowania założonych

Bardziej szczegółowo

WADY SERCA U DZIECI Z ZESPOŁEM MARFANA

WADY SERCA U DZIECI Z ZESPOŁEM MARFANA WADY SERCA U DZIECI Z ZESPOŁEM MARFANA lek. Małgorzata Ludzia Klinika Kardiologii Wieku Dziecięcego i Pediatrii Ogólnej Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego Warszawa, 23.06.2018 Plan

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Ogólne zasady postępowania w stanach nagłych Psy i koty

Spis treści. Ogólne zasady postępowania w stanach nagłych Psy i koty Ogólne zasady postępowania w stanach nagłych Psy i koty 1 Leczenie infuzyjne (płynoterapia)....................................................... 3 Objętość płynów..................................................................................

Bardziej szczegółowo

Jadłowstręt psychiczny (anorexia nervosa)

Jadłowstręt psychiczny (anorexia nervosa) Jadłowstręt psychiczny (anorexia nervosa) Jadłowstręt polega na dążeniu do ograniczenia masy ciała, wyraźnie poniżej norm przyjętych w odniesieniu do wieku i wzrostu, przy jednoczesnej nieprawidłowej ocenie

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania genetyczne. w cukrzycy

Uwarunkowania genetyczne. w cukrzycy Uwarunkowania genetyczne Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu w cukrzycy Lek. Sylwia Wenclewska Klinika Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Farmakologii Klincznej Kliknij, aby edytować format tekstu

Bardziej szczegółowo

Standardy prowadzenia ciąży

Standardy prowadzenia ciąży Standardy prowadzenia ciąży Gdańsk 2015 Redaktor prowadzący: Olga Strzelec Redakcja: Joanna Fiuk, Olga Strzelec Korekta: Joanna Fiuk, Olga Strzelec Projekt okładki: Andrzej Owsiany Skład: Iwona Łytkowska

Bardziej szczegółowo

Choroby związane z wygasaniem czynności jajników.

Choroby związane z wygasaniem czynności jajników. Choroby związane z wygasaniem czynności jajników. Sytuacja hormonalna przed i po menopauzie Względny hyperestrogenizm - zmiany przerostowe (polipy, mięśniaki, przerost śluzówki macicy, mastopatia) Hypoestrogenizm

Bardziej szczegółowo

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji PROGRAM POPRAWY WCZESNEGO WYKRYWANIA I DIAGNOZOWANIA NOWOTWORÓW U DZIECI W PIĘCIU WOJEWÓDZTWACH POLSKI Przykłady opóźnień w rozpoznaniu chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży Analiza przyczyn i konsekwencji

Bardziej szczegółowo

Przykładowy pytań Diagnostyka chorób układy podwzgórze-przysadka-nadnercza

Przykładowy pytań Diagnostyka chorób układy podwzgórze-przysadka-nadnercza lek. Jacek Bujko 17 października 2014 Przykładowy pytań Diagnostyka chorób układy podwzgórze-przysadka-nadnercza W diagnostyce laboratoryjnej uszkodzenia podwzgórza można stwierdzić cechy niedoczynności

Bardziej szczegółowo

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne dr n. med. Marcin Wiszniewski, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika w Łodzi Regionalny Ośrodek Onkologiczny II Ogólnopolska Konferencja Medycyny Pracy

Bardziej szczegółowo

Wstęp do hiperandrogenizmu. Mateusz Klukowski

Wstęp do hiperandrogenizmu. Mateusz Klukowski Wstęp do hiperandrogenizmu Mateusz Klukowski Plan prezentacji 1. Źródła androgenów i ich rola w ciele kobiety 2. Zagadnienia związane z tematem hiperandrogenizmu 3. Epidemiologia 4. Objawy 5. Przyczyny

Bardziej szczegółowo

Wybrane zagadnienia endokrynologiczne w ciąży

Wybrane zagadnienia endokrynologiczne w ciąży Wybrane zagadnienia endokrynologiczne w ciąży I KATEDRA I KLINIKI POŁOŻNICTWA I GINEKOLOGII WUM dr n. med. Barbara Grzechocińska, lek. Małgorzata Radowicka, lek. Damian Warzecha GRUCZOŁ TARCZOWY A CIĄŻA

Bardziej szczegółowo

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych Lp. Kod Nazwa świadczenia Ryczałt roczny (punkty) Uwagi 1 2 3 4 5 1 5.08.08.0000001 Diagnostyka w programie leczenia przewlekłego WZW typu B lamiwudyną

Bardziej szczegółowo

Podstawy i postępy andrologii Marek Mędraś

Podstawy i postępy andrologii Marek Mędraś Podstawy i postępy andrologii Marek Mędraś Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Hipogonadyzm męski - zaburzenie funkcji endokrynnej (obniżony

Bardziej szczegółowo

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych Lp. Kod Nazwa świadczenia Ryczałt roczny (punkty) Uwagi 1 2 3 4 5 1 5.08.08.0000001 Diagnostyka w programie leczenia przewlekłego WZW typu B lamiwudyną

Bardziej szczegółowo

Krwotoki okołoporodowe

Krwotoki okołoporodowe Krwotoki okołoporodowe Gdańsk 2011 Redaktor prowadzący: Agnieszka Frankiewicz Redakcja: Michał Mikołajczak Korekta: Teresa Moroz Seria wydawnicza rekomendowana przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne

Bardziej szczegółowo

Cennik usług dla kobiet

Cennik usług dla kobiet Cennik usług dla kobiet Kliniki Zdrowia Kobiety Cena Profesorska Konsultacja kardiologiczna 150 200 Konsultacja urologiczna 150 200 Konsultacja chirurgiczna 150 200 Konsultacja ortopedyczna 150 200 Konsultacja

Bardziej szczegółowo

Anomalie rozwojowe narządu rodnego etiopatogeneza, diagnostyka i leczenie

Anomalie rozwojowe narządu rodnego etiopatogeneza, diagnostyka i leczenie Tomasz Rechberger 1, Beata Kulik-Rechberger 2 1 II Katedra i Klinika Ginekologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie 2 Zakład Propedeutyki Pediatrii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie Anomalie rozwojowe

Bardziej szczegółowo

Czwartek, 13 września 2018 roku WARSZTATY CENTRUM KONGRESOWE PGE NARODOWY. Genetyka kliniczna w położnictwie i ginekologii

Czwartek, 13 września 2018 roku WARSZTATY CENTRUM KONGRESOWE PGE NARODOWY. Genetyka kliniczna w położnictwie i ginekologii Czwartek, 13 września 2018 roku WARSZTATY CENTRUM KONGRESOWE PGE NARODOWY 8.00 9.30 Problemy prawne. Dokumentacja medyczna Genetyka kliniczna w położnictwie i onkologiczna co nas obowiązuje? Prowadzący:

Bardziej szczegółowo

Rak piersi to najpowszechniej występujący nowotwór kobiecy w Polsce czy nauka poznała przyczyny powstawania tego nowotworu?

Rak piersi to najpowszechniej występujący nowotwór kobiecy w Polsce czy nauka poznała przyczyny powstawania tego nowotworu? Rak piersi to najpowszechniej występujący nowotwór kobiecy w Polsce czy nauka poznała przyczyny powstawania tego nowotworu? Wiele czynników na które mamy bezpośredni wpływ, zwiększa ryzyko zachorowania

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 Instytut Zdrowia Kierunek studiów: Pielęgniarstwo Kod kierunku: 12.6 Specjalność: - 1. PRZEDMIOT NAZWA

Bardziej szczegółowo

Układ dokrewny. Hormony zwierzęce związki chemiczne wydzielane przez gruczoły i tkanki układu dokrewnego; mają funkcję regulacyjną.

Układ dokrewny. Hormony zwierzęce związki chemiczne wydzielane przez gruczoły i tkanki układu dokrewnego; mają funkcję regulacyjną. Układ dokrewny (hormonalny, wewnątrzwydzielniczy, endokrynny) układ narządów u zwierząt składający się z gruczołów dokrewnych i pojedynczych komórek tkanek; pełni funkcję regulacyjną. Hormony zwierzęce

Bardziej szczegółowo