Maciej Rapkiewicz, Instytut Sobieskiego,

Transkrypt

1

2 sektor rządowy (Skarb Państwa, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej z.o.z., państwowe szkoły wyższe) sektor samorządowy (jednostki samorządu terytorialnego, samodzielne publiczne z.o.z., samorządowe instytucje kultury) sektor ubezpieczeń społecznych (fundusze zarządzane przez ZUS)

3 mln zł , , , , , , , , Państwowy dług publiczny Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych

4 mln zł , , , , , , , ,0 0, , , , ,6-227,3

5 64 232, , ,9 Zadłużenie sektora rządowego Zadłużenie sektora samorządowego Zadłużenie sektora ubezpieczeń społecznych

6 60,0% 55,0% 50,0% 45,0% 40,0% 35,0% Państwowy dług publiczny Dług sektora General Government

7 rośnie pomimo działań zmniejszających wydatki / rozchody publiczne tu i teraz, co skutkować będzie wzrostem wydatków w przyszłości : zmniejszenie wysokości składek przekazywanych do OFE (osłabienie systemu kapitałowego) wyciąganie środków z Funduszu Rezerwy Demograficznej (lata kolejne zapisane w budżecie 2012)

8 nie obejmuje: długu potencjalnego (niewymagalne gwarancje i poręczenia) tzw. długu ukrytego - zobowiązania emerytalne, które zwiększają oficjalne zadłużenie publiczne kilkukrotnie - zobowiązania z tytułu świadczeń zdrowotnych zadłużenia gospodarstw domowych i przedsiębiorstw

9 łącznie /64 60+/

10 Zestawienie dochodów sektora finansów publicznych plan na 2012 r. Dochody SFP w mld zł PKB (%) Dochody ogółem 667,8 41,2% - Dochody podatkowe (VAT, akcyza, podatki dochodowe, itd.) - Dochody niepodatkowe (składki ubezpieczeniowe, dywidendy, zysk NBP) 332,5 20,6% 253,8 15,6% Dochody kapitałowe 7,1 0,4% Środki z UE i inne niepodlegające zwrotowi 74,3 4,6% + przychody: m.in. prywatyzacja

11 Kiedy upływa termin spłaty długu SP (wg stanu na koniec 2011 r.) , , , , , , , , , ,0 0,0 do 1 roku (włącznie) od 1 roku do 3 lat (włącznie) od 3 do 5 lat (włącznie) od 5 do 10 lat (włącznie) powyżej 10 lat

12 Zdrowe finanse publiczne sprzyjają poprawie wyników gospodarki w średnim i długim okresie. (...) Polityka fiskalna polegająca na utrzymywaniu stałego i wysokiego deficytu budżetowego, poprzez negatywny wpływ na oszczędności krajowe, wzrost premii za ryzyko i wyższy koszt kapitału oraz konieczność obsługi coraz większego długu (...), w efekcie przyczynia się do obniżenia tempa wzrostu potencjalnego PKB.

13 Wysoki poziom zadłużenia publicznego prowadzi do zmniejszenia potencjału wzrostu gospodarczego. Potencjał ten spada wraz ze wzrostem wydatków na obsługę zadłużenia, wraz ze wzrostem ryzyka niewypełnienia zobowiązań przez dłużnika. Przykłady : mocno zadłużone państwach strefy euro; W Polsce osiągnięty został poziom zadłużenia w walutach obcych (external debt) sektorów publicznego i prywatnego, który prowadzić może do zmniejszenia potencjału wzrostu gospodarczego; Deprecjacja złotego powoduje, że zadłużenie wyrażone w walutach obcych wzrasta znacząco nawet bez zaciągania nowych zobowiązań. Osłabienie PLN (przy wysokim udziale zadłużenia w walutach obcych) przekłada się na zwiększenie zagrożenia przekroczenia kolejnych progów ostrożnościowych wysokości zadłużenia publicznego (Konstytucja RP, ustawa o finansach publicznych), które dodatkowo jest pogłębione przez znaczące ryzyko spowolnienia gospodarczego; Zadłużenie publiczne Polski jest wyższe w porównaniu z większością państw UE z Europy Środkowo Wschodniej; Konieczne dokonanie reformy finansów publicznych, celem obniżenia poziomu zadłużenia publicznego, jednak jak najmniejszym kosztem dla potencjału prorozwojowego. Pełen tekst Raportu na :

14 % 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% ,0 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 wydatki obsługi długu SP do % PKB wydatki obslugi długu w wydatkach SP (%) wydatki obsługi długu SP (mld zł)

15 % PKB 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Czechy Polska Węgry Słowacja Słowenia Bułgaria Rumunia

16 % PKB 90 Stan na koniec 2010 r Bułgaria Czechy Estonia Węgry Łotwa Litwa Polska Rumunia Słowacja Słowenia

17 % PKB Polska Czechy Węgry Słowacja Słowenia Rumunia Bułgaria

18

19 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% PLN EUR USD Pozostałe waluty

20 Maciej Rapkiewicz