Ekologia roślin i fitosocjologia SYLABUS A. Informacje ogólne

Transkrypt

1 Ekologia roślin i fitosocjologia SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język przedmiotu Rodzaj przedmiotu Rok studiów /semestr Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele przedmiotu Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia przedmiotu Opis Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Biologii Biologia studia drugiego stopnia ogólnoakademicki stacjonarne 0200-BS2-2FIT polski przedmiot obowiązkowy, moduł specjalnościowy biologia środowiskowa I rok / II semestr Student powinien posiadać zakres wiadomości z botaniki, zoologii oraz ekologii na poziomie studiów pierwszego stopnia w obszarze nauk przyrodniczych wykład 30 godz. zajęcia terenowe 36 godz. Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z podstawowymi pojęciami i metodami stosowanymi w ekologii roślin i fitosocjologii (metody wyróżniania i klasyfikowania jednostek roślinności, fitocenozy jako strukturalny i funkcjonalny składnik ekosystemu), zrozumienie podstawowych procesów ekologicznych na poziomie osobnika, populacji, zbiorowiska roślinnego oraz ekosystemu. Metody dydaktyczne: wykład, konsultacje, samodzielne zbieranie informacji z różnych źródeł na temat właściwości populacji, struktury roślinności oraz podstawowych procesów ekologicznych na poziomie osobnika, populacji, zbiorowiska roślinnego oraz ekosystemu. Formy zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę zajęć terenowych oraz zaliczenie egzaminu Efekty kształcenia i 1. Student opisuje jedność i różnorodność roślin oraz przedstawia analizę porównawczą mechanizmów funkcjonowania roślin na różnych poziomach organizacji biologicznej. 2. Student charakteryzuje wzajemne powiązania roślin ze środowiskiem oraz objaśnia złożoność funkcjonowania populacji roślin i zbiorowisk roślinnych. 3. Student objaśnia zasady specjacji i ewolucji roślin w świetle aktualnych wyników badań. 4. Student dobiera nowoczesne metody stosowane w planowaniu terenowych badań ekologicznych adekwatne do postawionych celów i interpretuje uzyskane wyniki. 5. Student wykorzystuje literaturę naukową z zakresu ekologii roślin i fitosocjologii w języku polskim i angielskim oraz formułuje wnioski na podstawie danych z literatury i uzyskanych wyników badań terenowych. 6. Student opisuje z wykorzystaniem danych empirycznych układy ekologiczne na poziomie osobnika, populacji oraz zbiorowiska. Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia K_W01, K_W04 K_W05, K_W06 K_W08 K_W11, K_U02 K_U03, K_U11 K_U04 Punkty ECTS 5 Bilans nakładu pracy studenta ii Wskaźniki ilościowe Ogólny nakład pracy studenta: 125 godz. w tym: udział w wykładach: 30 godz.; udział w zajęciach terenowych 36 godz.; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń, egzaminów: 50 godz.; udział w konsultacjach i zaliczeniach: 9 godz. Nakład pracy studenta związany z zajęciami iii : Liczba godzin Punkty ECTS wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 75 3,0 o charakterze praktycznym 95 3,8

2 Data opracowania: Koordynator przedmiotu: prof. dr hab. Emilia Brzosko

3 Elementy składowe sylabusu Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Język przedmiotu Rok studiów/ semestr SYLABUS B. Informacje szczegółowe Ekologia roślin i fitosocjologia Opis 0200-BS2-2FIT Biologia Środowiskowa, studia drugiego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii polski pierwszy rok, drugi semestr (letni) Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący 30 godz., wykład Prof. dr hab. Emilia Brzosko i dr hab. Mirosława Kupryjanowicz Treści merytoryczne przedmiotu: 1. Przedmiot badań, zakres, podstawowe pojęcia i metody stosowane w ekologii roślin. Metody wyróżniania i klasyfikowania jednostek roślinności. Zbiorowisko roślinne jako strukturalna i funkcjonalna jednostka roślinności. 2. Szata roślinna Polski i jej uwarunkowania. Regionalizacja geobotaniczna Polski. 3. Uwarunkowania, oraz struktura zbiorowisk; adaptacje roślin do różnych warunków środowiska; grądy i bory; olsy, łęgi, szuwary i turzycowiska, łąki, zbiorowiska ruderalne i segetalne. 4. Stabilność zbiorowisk. 5. Podstawy demografii roślin. Populacyjna koncepcja roślinności. 6. Struktura populacji. 7. Dynamika populacji. 8. Procesy ekologiczne - sukcesja pierwotna i wtórna. Klasyczne i współczesne koncepcje sukcesji. Mechanizmy sukcesji na poziomie populacji. Regresja, regeneracja i degeneracja zbiorowisk. Bioindykacyjna rola gatunków w ocenie stanu środowiska naturalnego. 9. Rola inwazji roślin w dynamice roślinności. 10. Strategie życiowe i historie życia roślin. 11. Interakcje między roślinami i koegzystencja roślin z innymi organizmami. 12. Mechanizmy utrzymywania stabilności zbiorowisk roślinnych. Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Efekty kształcenia: 1. Student opisuje jedność i różnorodność roślin oraz przedstawia analizę porównawczą mechanizmów funkcjonowania roślin na różnych poziomach organizacji. 2. Student charakteryzuje wzajemne powiązania roślin ze środowiskiem oraz objaśnia złożoność funkcjonowania populacji roślin i zbiorowisk. 3. Student poznaje nowoczesne metody stosowane ekologii roślin i fitosocjologii adekwatne do postawionych celów i interpretację wyników. 4. Student wykorzystuje literaturę naukową z zakresu ekologii roślin i fitosocjologii w języku polskim i angielskim oraz formułuje wnioski na podstawie danych z literatury. 5. Student opisuje z wykorzystaniem danych empirycznych układy ekologiczne na poziomie osobnika, populacji oraz zbiorowiska. Sposoby weryfikacji: Zaliczenie egzaminu w formie pisemnej (test zamknięty). 1. Obecność na zajęciach (dopuszcza się możliwość opuszczenia dwóch wykładów).

4 Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej 2. Pozytywna ocena zaliczenia zajęć terenowych. 3. Pozytywna ocena egzaminu. Literatura podstawowa: 1. Falińska K Ekologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa. 2. Matuszkiewicz W Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa. 3. Falińska K Osobnik, populacja, fitocenoza. PWN, Warszawa. 4. Begon M., Mortimer M., Thompson J Ekologia populacji. Studium porównawcze zwierząt i roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN. 5. Szafer W., Zarzycki K., Pawłowski B. (red.) Szata roślinna Polski. Tom 1. PWN, Warszawa. Literatura uzupełniająca: 1. Faliński J.B Przewodnik do długoterminowych badań ekologicznych. PWN. Warszawa.. podpis osoby składającej sylabus

5 Elementy składowe sylabusu Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Język przedmiotu Rok studiów/ semestr SYLABUS C. Informacje szczegółowe Ekologia roślin i fitosocjologia Opis 0200-BS2-2FIT Biologia Środowiskowa studia drugiego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii polski pierwszy rok, drugi semestr (letni) Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący Treści merytoryczne przedmiotu: Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej 36 godz., zajęcia terenowe dr hab. Ada Wróblewska/ dr Izabela Tałałaj/mgr Paweł Mirski 1. Wykorzystanie metod stosowanych w ekologii roślin w określaniu struktury populacji roślin i ocena czynników kształtujących właściwości populacji. 2. Badanie strategii życia w olsie, borze świeżym i na łące wilgotnej. 3. Zastosowanie metod fitosocjologicznych w wyróżnianiu zbiorowisk roślinnych. 4. Poznanie roślinności i jej uwarunkowań oraz procesów ekologicznych (sukcesja, regresja i degeneracja) wybranych zbiorowisk w Biebrzańskim Parku Narodowym, Białowieskim Parku Narodowym oraz w Puszczy Knyszyńskiej. 5. Poznanie struktury oraz mechanizmów stabilności zbiorowisk. Efekty kształcenia: 1. Student opisuje jedność i różnorodność roślin oraz przedstawia analizę porównawczą mechanizmów funkcjonowania roślin na różnych poziomach organizacji. 2. Student charakteryzuje wzajemne powiązania roślin ze środowiskiem oraz objaśnia złożoność funkcjonowania populacji roślin i zbiorowisk. 3. Student stosuje nowoczesne metody ekologii roślin i fitosocjologii adekwatne do postawionych celów i interpretuje otrzymane wyniki badań terenowych. 4. Student wykorzystuje literaturę naukową z zakresu ekologii roślin i fitosocjologii w języku polskim i angielskim oraz formułuje wnioski na podstawie danych z literatury i uzyskanych wyników badań terenowych. 5. Student opisuje z wykorzystaniem danych empirycznych układy ekologiczne na poziomie osobnika, populacji oraz zbiorowiska. 1. Obecność na zajęciach. 2. Pozytywna ocena pracy studenta podczas zajęć. 3. Zaliczenie sprawdzianu po zakończeniu zajęć terenowych. 4. Pozytywna ocena zaliczenia prezentacji multimedialnej po zakończeniu zajęć terenowych oraz sprawozdań z prac wykonanych podczas zajęć terenowych. Literatura podstawowa: 1. Falińska K Ekologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa. 2. Matuszkiewicz W Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa. 3. Rutkowski L Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa. 4. Szafer W., Zarzycki K., Pawłowski B. (red.) Szata roślinna Polski. Tom 1. PWN, Warszawa. Literatura uzupełniająca: 1. Faliński J.B Przewodnik do długoterminowych badań ekologicznych. PWN. Warszawa.

6 . podpis osoby składającej sylabus i Opis zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, z uwzględnieniem form zajęć. Uwzględnia się tylko efekty możliwe do sprawdzenia (mierzalne / weryfikowalne). ii Przykładowe rodzaje aktywności: udział w wykładach, ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, udział w konsultacjach, realizacja zadań projektowych, pisanie eseju, przygotowanie do egzaminu. Liczba godzin nakładu pracy studenta powinna być zgodna z przypisanymi do tego przedmiotu punktami ECTS wg przelicznika : 1 ECTS h. iii Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela są to tzw. godziny kontaktowe (również te nieujęte w rozkładzie zajęć, np. konsultacje lub zaliczenia/egzaminy). Suma punktów ECTS obu nakładów może być większa od ogólnej liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.