Psychologia zwierząt WYKŁAD 13. Ssaki 3 Afroteria. Kopytne i walenie.

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Psychologia zwierząt WYKŁAD 13. Ssaki 3 Afroteria. Kopytne i walenie."

Ludwik Bednarek
7 lat temu
Przeglądów:

1 Psychologia zwierząt WYKŁAD 13. Ssaki 3 Afroteria. Kopytne i walenie. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

2 Klad Afroteria Klad jest to jednostka obejmująca kilka blisko spokrewnionych rzędów. Klad Afrotheria wyodrębniono kilka lat temu na podstawie badań genetycznych. Okazało sie, że nie tylko kilka rzędów które od dawna podejrzewano o pokrewieństwo góralki, trąbowce (słonie) i syreny, ale i część dawnego rzędu owadożernych (złotokrety, tenreki i rodzaj Elephantulus) są blisko spokrewnione, pochodzą od wspólnego przodka i ewoluowały w Afryce. W związku z tym, niektóre zwierzęta dawniej zaliczane do rzędów kopytnych i owadożernych, przestały być tam zaliczane.

8 Rząd parzystokopytne Do tego rzędu zaliczamy rodziny: - wołowatych (135 gatunków), - jeleniowatych i pokrewnych (51gatunków), - żyrafowate (2 gatunki), - wielbłądowate (6 gatunków), - świniowate (14 gatunków) i pekariowate (3 gatunki). Wołowate, jeleniowate, wielbłądowate i żyrafowate są roślinożerne, mają wielokomorowy żołądek, nie mają górnych siekaczy i są przeżuwaczami. Świnie i pekari są wszystkożerne.

12 Jeleniowate Samce jeleniowatych mają poroża, które co roku zrzucają, po czym wyrastają im nowe. Jeleniowate są przeżuwaczami, ale nie przyswają karmy roślinnej tak efektywnie jak wołowate i dlatego oprócz traw i liści jedzą dużo pączków i kory drzew, kwiatów i owoców. Młode podążają za matką wkrótce po porodzie. U niektórych gatunków nie mają zapachu i leżą bez ruchu przez ponad tydzień. Matki karmią je mlekiem 1-2 razy dziennie.

Kanczyle to bardzo małe przeżuwacze o wielu cechach pierwotnych, podobnych do tych, jakie mieli przodkowie jeleni. Żyją samotnie lub rodzinami.

15 Kanczyle to bardzo małe przeżuwacze o wielu cechach pierwotnych, podobnych do tych, jakie mieli przodkowie jeleni. Żyją samotnie lub rodzinami. Ich żołądek składa się tylko z 3, a nie jak u innych przeżuwaczy z 4 części. Nie mają rogów, maja za to stale rosnące kły w górnej szczęce. Żyją w dżungli, żywią się owocami i liśćmi, ale kanczyl indyjski poluje na małe zwierzęta i zjada je. Ponieważ są częstymi ofiarami drapieżników, to są niezwykle czujne i pierwsze podnoszą głośny alarm, ostrzegając także inne zwierzęta. Kanczyl malajski jest najmniejszym przeżuwaczem (2 kg). Potrafi się wspiąć na drzewo. Należący do pokrewnej rodziny, nieco większy piżmowiec żyje w północnej Azji. Polowano na niego intensywnie dla piżma, wydzieliny gruczołów zapachowych położonych na brzuchu.

16 Rodzina wołowate Wołowate mają rogi pokryte keratyną, których nie zrzucają. Rogi te rosną przez całe życie. Wołowate są świetnie przystosowane do trawienia niskowartościowego pokarmu roślinnego (traw i lisci), w związku z czym są w stanie wyżywić się prawie w każdych warunkach. Czyni to z niektórych gatunków wołowatych (bydło, owce, kozy) niezwykle ważne zwierzęta gospodarskie.

25 RZĄD WALENIE Walenie wyewoluowały stosunkowo niedawno ze zwierząt kopytnych, podobnych do hipopotamów, żyjących w przybrzeżnych bagnach. Wszystkie są świetnie przystosowane do życia w wodzie i nigdy nie wychodzą na ląd. Wszystkie walenie żywią się pokarmem zwierzęcym. Mają duże mózgi i wysoki stopień inteligencji.

26 Podrząd zębowce Podrząd ten obejmuje 6 rodzin i 68 gatunków, co stanowi 90% gatunków waleni. Zaliczam tu liczne gatunki delfinów, orki i kaszaloty. Delfiny wykształciły sonar system aktywnej echolokacji, przy pomocy którego lokalizują zdobycz i rozpoznają środowisko. Porozumiewają się też ze sobą wydając różne dźwięki. Orki są jedynymi waleniami, które żywią się zwierzętami stałocieplnymi (ssakami i ptakami morskimi).

29 Podrząd fiszbinowce Podrząd ten obejmuje 13 gatunków, podzielonych na 4 rodziny. Fiszbinowce żywia się planktonem lub drobnymi rybami, nie mają zębów, mają za to w jamie gębowej płyty keratynowego fiszbinu, który tworzy sito odcedzające plankton. Gdy żerują, gromadzą w swoim ciele wielkie ilości tłuszczu, który potem zużywają w czasie wielomiesięcznego postu.

31 Rząd nieparzystokopytne Do nieparzystokopytnych zaliczamy: - najwcześniej powstałe tapiry (4 gatunki) mają 3 lub 5 palców, - nosorożce (5 gatunków) - koniowate (9 gatunków). Konie, osły, zebry. Są to zwierzęta roślinożerne, ale mające jednokomorowy żołądek i nie przeżuwające powtórnie połkniętego pokarmu. Trawienie błonnika odbywa się w jelicie ślepym. Rodzą wysoko rozwinięte młode, które prawie natychmiast mogą podążać za matką. Stąpają na końcach palców, przy czym palec trzeci jest centralny, a pozostałe mogą zanikać.

34 Rodzina koniowate Praprzodek koniowatych był wielkości psa i stąpał na pięciopalczastych kończynach. Żył ok. 54 mln lat temu. Koniowate ewoluowały w Ameryce Północnej, ale wyginęły tam w czasie ostatniego zlodowacenia. Do rodziny koniowatych (Equidae) należy tylko jeden rodzaj (Equus), do którego należą osły, zebry i koń ( w sumie 9 współczesnych gatunków). Koń i niektóre zebry żyją w stałych haremach, pod przewodnictwem ogiera. Pozostałe samce żyją w osobnej grupie. Osły i inne gatunki zebr tworzą okresowo wielkie stada o luźnej strukturze. Młode rodzą się bardzo rozwinięte i od pierwszego dnia mogą podążać za matką. Koniowate mają ogromne jelito ślepe. Bakterie i pierwotniaki tam bytujące trawią celulozę i inne części roślinne.

Podobne dokumenty

Psychologia zwierząt WYKŁAD 12. Ssaki II Szczerbaki. Owadożerne. Nietoperze. Zajęczaki. Gryzonie. Krzysztof Turlejski

Psychologia zwierząt WYKŁAD 12. Ssaki II Szczerbaki. Owadożerne. Nietoperze. Zajęczaki. Gryzonie. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Ssaki łożyskowe Ssaki łożyskowe (ponad 4500