Żywność w łańcuchu troficznym człowieka

Transkrypt

1 Żywność w łańcuchu troficznym człowieka

2 Łańcuch troficzny jest to szereg grup organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każda poprzednia jest podstawą pożywienia dla następnej.

3 ELEMENTY ŁAŃCUCHA TROFICZNEGO słońce - woda - powietrze - gleba - roślina - zwierzę - człowiek energia - organizmy samożywne (producenci) - organizmy cudzożywne (konsumenci) - saprofity (reducenci)

4 Energia w ekosystemie przepływa w układzie otwartym, jednokierunkowym Materia krąży w ekosystemie w układzie zamkniętym

5 Organizmy biocenozy I. AUTOTROFY - (PRODUCENCI) organizmy samożywne (autos - sam, trophos - żywiciel). Środowisko lądowe: rośliny zielone, bakterie fotosyntetyzujące i chemosyntetyzujące. Środowisko wodne: glony i sinice

6 Glony Są najróżniejszego kształtu i koloru. Mają jądro komórkowe i chloroplasty. Żyją wszędzie tam, gdzie jest woda, nawet w śladowych ilościach. Można je znaleźć w piasku, na śniegu, czy na korze drzew. Są ważnym ogniwem w obiegu materii w przyrodzie.

7 Organizmy biocenozy II. HETEROTROFY - organizmy cudzożywne (heteros - inny, trophos żywiciel). Konsumenci: roślinożerni, mięsożerni, pasożyty roślinne i zwierzęce.

8 Jemioła to rodzaj roślin z rodziny jemiołowatych. Obejmuje gatunki pospolitych na całym świecie roślin pasożytniczych lub częściowo pasożytniczych rosnących na drzewach. Jemioła jest półpasożytem, ponieważ czerpie z innych roślin wodę i sole mineralne, a fotosyntezę przeprowadza sama. Jemioły są roślinami leczniczymi i trującymi.

9 Bluszcz zwyczajny Chociaż bluszcz nie jest pasożytem, to jednak w pewnych przypadkach może on istotnie ograniczać drzewu dostęp do światła.

10 Organizmy biocenozy III. REDUCENCI - organizmy cudzożywne (saprofity, nekrofagii, destruenci - bakterie i grzyby saprofityczne). Ich rola rozpoczyna się wraz ze śmiercią innego organizmu. Zaliczane tu istoty rozkładają związki organiczne do prostych substancji nieorganicznych, ponownie wykorzystywanych przez autotrofy i konsumentów (obieg materii).

11 Organizmy biocenozy Połączone działania tych trzech grup organizmów umożliwiają przepływ życiodajnej energii z jednego poziomu pokarmowego (czyli troficznego) do drugiego

12 Proces fotosyntezy energia 6 CO H 2 O C 6 H 12 O O 2

13 Łańcuch troficzny Łańcuch troficzny (pokarmowy) to kolejne fazy przekształcania się biomasy w przyrodzie. Pierwszym członem (ogniwem, elementem) łańcucha są producenci, będąc podstawą wyżywienia dalszych grup

14 Łańcuch troficzny Konsumenci pierwszego rzędu to organizmy roślinożerne (fitofagi), tj. odżywiające się wyłącznie producentami. Konsumenci drugiego rzędu to mięsożercy (zoofagi), istoty spożywające konsumentów rzędu pierwszego (czyli roślinożerców).

15 Łańcuch troficzny Ponadto wyróżniamy organizmy typu: MONOFAGI żywiące się w zasadzie jednym rodzajem pokarmu, POLIFAGI (wszystkożerne) oraz NEKROFAGI żywiące się martwymi ciałami zwierząt

16 Koala starannie wybiera liście, oceniając najpierw ich wygląd. Nigdy nie zdarza się by liść po ugryzieniu został wyrzucony. W Australii istnieje około 600 gatunków liści. eukaliptusa. Koale żywią się prawie wyłącznie ich liśćmi. Zadziwiającym faktem jest to, że tylko 45 gatunków eukaliptusa jest jadalne dla koali, a każda oddzielna grupa żywi się tylko 2-3 gatunkami.

17 Łańcuch troficzny Monofagi, zwierzęta o wąskiej specjalizacji pokarmowej odżywiające się jednym gatunkiem rośliny lub zwierzęcia. (np. gąsienice jedwabnika morwowego, mrówkojady). Odżywia się głównie Odżywiają się tylko żyjącymi w ziemi liśćmi morwy gatunkami mrówek oraz termitami

18 Łańcuch troficzny NEKROFAGI, trupojady (gr. nekros = martwy, fageein = jeść) zwierzęta żywiące się martwymi organizmami, często już w rozkładzie, pełnią służbę sanitarną w przyrodzie, jako tzw. czyściciele, stanowiąc niezastąpione ogniwo łańcuchów pokarmowych i przyczyniając się do obiegu materii; należą tu padlinożerne hieny, szakale, sępy, kondory, a z owadów grabarze, larwy wielu muchówek.

19 Zależności pokarmowe Człowiek stoi na czele łańcucha troficznego jako konsument II rzędu CZŁOWIEK konsument I rzędu KROWA Producent TRAWA Łańcuch troficzny jest to szereg grup organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każda poprzednia jest podstawą pożywienia dla następnej.

20 Przepływ energii przez ekosystem oraz jej straty

21

22 Zatem, jakie znaczenie ma żywność? Każdy z nas, aby żyć i zachować zdrowie, musi jeść. Tak samo jest z krową (i człowiekiem), którzy są przykładem najprostszego łańcucha troficznego. Jemy aby żyć, a nie żyjemy aby jeść Żywność człowieka składa się z różnych produktów spożywczych. Człowiek jako konsument II rzędu jest mięsożerny, może również występować jako roślinożerca i staje się wtedy konsumentem I rzędu.

23 Zatem, jakie znaczenie ma żywność? Poszczególne produkty spożywane przez nas wnoszą różne składniki odżywcze, różne są też proporcje między nimi i różna jest ich wartość odżywcza. Wyższa jest na przykład wartość białka pochodzącego z mleka, mięsa lub ryb, w porównaniu z wartością białka, którego źródłem jest kasza czy mąka. Wyższe jest też przyswajanie i wykorzystanie żelaza z mięsa niż żelaza z pieczywa ciemnego.

24 Zatem, jakie znaczenie ma żywność? Tymczasem człowiek do prawidłowego wzrostu, rozwoju oraz zachowania zdrowia potrzebuje, aż ok. 60 różnych składników odżywczych, pochodzących z różnorodnych produktów spożywczych. Wszystkie składniki są istotne, a każdy spełnia określoną rolę w organizmie człowieka.

25 Ilości dostarczanych składników pokarmowych powinny być takie, aby nie powstawały choroby z niedoborów, a jednocześnie, aby uniknąć niekorzystnego nadmiaru poszczególnych składników (nadwagi i otyłości)..