RAMOWE ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO PROGRAMOWE KURSU DLA KANDYDATÓW NA GŁÓWNEGO KSIĘGOWEGO

Transkrypt

1 III stopień ścieżki edukacyjnej procesu certyfikacji zawodu księgowego Program nr 544 wpisany do Banku Programów 1 września 2010 r. RAMOWE ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO PROGRAMOWE KURSU DLA KANDYDATÓW NA GŁÓWNEGO KSIĘGOWEGO Kod według klasyfikacji zawodu * Prawa autorskie i wydawnicze zastrzeżone *(Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. Dz.U. nr 82, poz. 537)

2 I. CEL KSZTAŁCENIA Celem kształcenia jest przygotowanie kandydata do wykonywania zawodu głównego księgowego. Przygotowanie to ma mieć charakter zarówno teoretyczny, jak i praktyczny a cel kształcenia zostanie osiągnięty poprzez nabycie niżej wymienionych umiejętności: 1) organizowanie rachunkowości w jednostce, w tym opracowywanie zasad (polityki) rachunkowości, 2) projektowanie zasad sporządzania, obiegu i kontroli dowodów księgowych, 3) kontrolowanie wpływów dokumentów stanowiących podstawę rejestrowania zdarzeń gospodarczych, 4) ewidencjonowanie operacji gospodarczych zgodnie z obowiązującymi przepisami o rachunkowości i zakładowym planem kont; w tym operacji z kontrahentami zagranicznymi, 5) rozliczanie zakupu materiałów, towarów i opakowań, 6) ustalanie stanów: zapasów, należności, zobowiązań, rozliczeń spornych odrębnie dla poszczególnych kontrahentów; wyodrębnianie, na potrzeby sprawozdawczości należności i zobowiązań krótko - oraz długoterminowych; sporządzanie zestawień obrotów i sald kont syntetycznych oraz analitycznych; pisemne uzgadnianie i potwierdzanie sald, analizowanie terminowości płatności zobowiązań i wpływu należności; naliczanie odsetek za nieterminową regulację należności, 7) racjonalne gospodarowanie środkami finansowymi, w tym: terminowe regulowanie płatności ze środków jednostki na rzecz kontrahentów, instytucji i osób fizycznych, 8) przygotowywanie miesięcznych informacji o składnikach wynagrodzenia dla każdego pracownika, 9) organizowanie, przeprowadzanie i rozliczanie inwentaryzacji, 10) ewidencjonowanie i rozliczanie kosztów w różnych przekrojach, zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi rachunkowości oraz strukturą organizacyjną i zasadami rozliczeń przyjętymi w danej jednostce (rodzajowym, miejsca powstawania, czasu powstania itp.), ustalanie rzeczywistego poziomu i struktury kosztów w okresie sprawozdawczym, 11) wycena bilansowa aktywów i pasywów, 12) ustalanie wyniku finansowego, 13) sporządzanie rocznego, pełnego sprawozdania finansowego, a także sprawozdań okresowych, 14) wykorzystywanie uzyskanych informacji o stanie majątkowym, sytuacji finansowej i wynikach finansowych jednostek (podmiotów gospodarczych i instytucji) do sprawozdań, analizy i kalkulacji kosztów i efektów, stanowiących podstawę decyzji w zakresie bieżącego zarządzania, 15) archiwizowanie dokumentów finansowo-księgowych, płacowych i innych nośników informacji księgowych oraz urządzeń księgowych, 16) przygotowywanie deklaracji podatkowych i ubezpieczeń społecznych oraz dokonywanie terminowych rozliczeń tych płatności z odpowiednimi instytucjami (właściwy urząd skarbowy, ZUS).

3 II. SYLWETKA SŁUCHACZA- wymagania wstępne dla uczestników kursu Zakłada się, że słuchaczami kursu dla kandydatów na głównego księgowego mogą być osoby: 1) posiadające wykształcenie wyższe lub średnie oraz posiadające wiedzę i umiejętności specjalisty ds. rachunkowości potwierdzone: zaświadczeniem kwalifikacyjnym uzyskanym po egzaminie kończącym kształcenie prowadzone przez Stowarzyszenie z zakresu II stopnia lub certyfikatem księgowym uprawniającym do usługowego prowadzenie ksiąg rachunkowych, wydanym przez Ministerstwo Finansów lub tytułem magistra o specjalności rachunkowość lub dyplomem licencjata o specjalności rachunkowość, uzyskanym na uczelni, której program studiów został przez Główną Zawodową Komisję Egzaminacyjną uznany za spełniający wymogi (akredytacja Stowarzyszenia) lub tytułem magistra lub dyplomem licencjata i zaliczonym testem sprawdzającym z zakresu wymagań określonych dla II stopnia, przeprowadzanym przez organizatora kształcenia, 2) prezentujące wysokie wartości etyczne, 3) zaangażowane w ustawiczny rozwój i naukę przez cały okres wykonywania zawodu księgowego. III. WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI Główny księgowy powinien posiadać: 1) odpowiednią wiedzę w zakresie rachunkowości i dziedzin pokrewnych, określonych w rozdziale VII, 2) umiejętności określone w rozdziale I, 3) znajomość zasad etyki zawodowej. IV. ORGANIZACJA PROCESU DYDAKTYCZNEGO Na początku i w czasie trwania kursu słuchacze będą poddawani częściowym sprawdzianom wiadomości ze wszystkich przedmiotów objętych programem nauczania w formie pisemnych prac kontrolnych. Tematykę szczegółową sprawdzianów ustalają wykładowcy poszczególnych przedmiotów. Po zakończeniu zajęć dydaktycznych słuchacze przystępują do pisemnego egzaminu końcowego przed Komisją Egzaminacyjną powołaną przez organizatora kursu. Egzamin potwierdza zdobycie następujących kwalifikacji w obrębie zawodu główny księgowy : 1) organizacja rachunkowości w jednostce gospodarczej, 2) znajomość wyceny bieżącej poszczególnych składników aktywów i pasywów oraz ujęcie na kontach księgi głównej i ksiąg pomocniczych zdarzeń gospodarczych, w tym transakcji z kontrahentami zagranicznymi, 3) znajomość zasad wyceny bilansowej poszczególnych składników aktywów i pasywów oraz sporządzanie i analiza rocznych jednostkowych sprawozdań finansowych, 4) ewidencjonowanie i rozliczanie kosztów w różnych przekrojach klasyfikacyjnych, Stowarzyszenie Księgowych Polsce Zarząd Główny. ul. Górnośląska 5; Warszawa 3

4 5) stosowanie przepisów prawa bilansowego, prawa podatkowego oraz prawa celnego. Osoba, która ukończyła kurs otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu kursu zgodne z wzorem zamieszczonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 roku w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz.U. Nr 31, poz.216). Pozytywna ocena uzyskana na egzaminie końcowym stanowić będzie podstawę do otrzymania zaświadczenia potwierdzającego posiadanie kwalifikacji zawodowych wg wzoru zamieszczonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 roku w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz.U. Nr 31, poz.216) oraz do otrzymania certyfikatu o zaliczeniu trzeciego stopnia na ścieżce edukacyjnej certyfikacji zawodu księgowego zgodnego z wzorem zamieszczonym w załączniku do niniejszych założeń organizacyjno-programowych. Rejestr wydawanych zaświadczeń prowadzi organizator kursu. Koszty uczestnictwa w kursie ustala organizator. V. METODYKA PROWADZENIA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH Proces przyswojenia wiedzy objętej programem nauczania oparty jest o: zajęcia wykładowo seminaryjne z ćwiczeniami praktycznymi, podręczniki, naukę własną słuchacza. Oznacza to, że wiedza przekazana podczas zajęć musi zostać ugruntowana w drodze samodzielnego studiowania materiałów szkoleniowych, rozwiązywania przygotowanych przez wykładowcę ćwiczeń praktycznych oraz korzystania z notatek własnych słuchacza. Zajęcia dydaktyczne realizowane będą w formie wykładowo seminaryjnej z dużą ilością ćwiczeń praktycznych. Brak wyodrębnienia liczby godzin ćwiczeń w programie wynika z ich stałej obecności przy omawianiu poszczególnych zagadnień zarówno w rachunkowości finansowej, rachunku kosztów, rachunkowości zarządczej, analizie finansowej, finansach, jak i zagadnieniach podatkowych. VI. RAMOWY PROGRAM NAUCZANIA Moduł V Zaawansowana rachunkowość finansowa z elementami etyki zawodowej 84 godz. (w tym 4 godz. etyki) Moduł VI Sprawozdawczość finansowa i jej analiza 24 godz. Moduł VII Rachunek kosztów i rachunkowość zarządcza Moduł VIII Zarządzanie finansami 32 godz. 20 godz.

5 Moduł IX Prawo i podatki (cz. II) 36 godz. Moduł X Technologia informacji (IT) 4 godz. Razem: 200 godzin zajęć wykładowo dydaktycznych Jednostki organizacyjne SKwP mogą realizować program nauczania w liczbie większej niż 200 godzin wykładowych. VII. SZCZEGÓŁOWE ZAKRESY TEMATYCZNE Moduł V Zaawansowana rachunkowość finansowa z elementami etyki zawodowej 5.1 Ponadnarodowe i krajowe regulacje rachunkowości (Dyrektywy UE, MSR/MSSF, UoR, KSR) 5.2 Organizacja rachunkowości i dokumentowanie zasad (polityki) rachunkowości 5.3 Wycena bilansowa i podatkowa poszczególnych składników aktywów i pasywów: Wycena składników wyrażonych w walutach obcych Podatek odroczony Utrata wartości aktywów Rezerwy Wycena w warunkach braku kontynuacji działania 5.4 Ewidencja zdarzeń związanych z działalnością gospodarczą dotyczących: Wartości niematerialnych i prawnych i rzeczowych aktywów trwałych Instrumentów finansowych Zapasów, należności i środków pieniężnych Kapitałów własnych Zobowiązań i rezerw na zobowiązania 5.5 Rozliczenia w czasie kosztów i przychodów 5.6 Ewidencja sprzedaży 5.7 Leasing 5.8 Umowy długoterminowe 5.9 Obrót wierzytelnościami 5.10 Ustalanie wyniku finansowego 5.11 Przygotowanie danych do konsolidacji (pakiet konsolidacyjny) 5.12 Rachunkowość jednostek non profit 5.13 Organizacja pracy komórkach organizacyjnych pionu finansowo księgowego 5.14 Organizacja kontroli wewnętrznej Wartości zawodowe i etyka Zasady kompetencji zawodowych i wysokiej jakości pracy Zasady niezależności zawodowej Zasady odpowiedzialności za przygotowywane i prezentowane informacje z zakresu rachunkowości Omówienie zasad oferowania usług z dziedziny rachunkowości Stowarzyszenie Księgowych Polsce Zarząd Główny. ul. Górnośląska 5; Warszawa 5

6 Moduł VI Sprawozdawczość finansowa i jej analiza 6.1 Istota, zasady, rodzaje i znaczenie sprawozdawczości finansowej 6.2 Cechy jakościowe sprawozdań finansowych 6.3 Podstawowe części składowe sprawozdań finansowych 6.4 Prezentacja wyceny w sprawozdaniu finansowym 6.5 Rachunek przepływów pieniężnych 6.6 Zestawienie zmian w kapitale własnym 6.7 Sprawozdanie z działalności 6.8 Raportowanie biznesowe 6.9 Terminy i tryb sporządzania sprawozdań - procedura zamknięć rocznych 6.10 Analiza ryzyka i ocena zagrożenia kontynuacji działalności przedsiębiorstwa (przesłanki finansowe i niefinansowe) 6.11 Metodyka analizy finansowej 6.12 Analiza wskaźnikowa Analiza sytuacji majątkowo-finansowej Analiza rentowności Analiza płynności finansowej 6.13 Analiza przyczynowa wyniku na sprzedaży 6.14 Modele wczesnego ostrzegania przed bankructwem 6.15 Badanie sprawozdań finansowych - standardy rewizji finansowej Moduł VII Rachunek kosztów i rachunkowość zarządcza 7.1 Sprawozdawczy rachunek kosztów Istota kosztów i kryteria ich klasyfikacji Przedmiot, obiekt, nośnik kosztów Technologiczno-organizacyjne podstawy rachunku kosztów Koszty wytworzenia produktów Metody kalkulacji kosztu jednostkowego Koszty produkcji niezakończonej Koszty niewykorzystanych zdolności produkcyjnych 7.2 Rachunkowość zarządcza Kryteria klasyfikacji kosztów dla celów decyzyjnych Rachunek progów rentowności Modele rachunku kosztów Elementy budżetowania Elementy kontroli kosztów Moduł VIII Zarządzanie finansami 8.1 Otoczenie a gospodarka finansowa przedsiębiorstwa 8.2 Własne źródła finansowania 8.3 Obce źródła finansowania 8.4 Zarządzanie aktywami i pasywami 8.5 Wartość pieniądza w czasie 8.6 Podstawy wyceny przedsiębiorstw 8.7 Elementy rynku finansowego Stowarzyszenie Księgowych Polsce Zarząd Główny. ul. Górnośląska 5; Warszawa 6

7 Moduł IX Prawo i podatki (cz. II) 9.1 Wybrane problemy systemu prawnego Unii Europejskiej 9.2 Wybrane problemy Kodeksu spółek handlowych 9.3 Postępowanie podatkowe 9.4 Prawo karne skarbowe 9.5 Podatek dochodowy od dochodów z działalności gospodarczej 9.6 Podatki kosztowe 9.7 Elementy międzynarodowego prawa podatkowego 9.8 Podatek od towarów i usług (VAT) 9.9 Podatek akcyzowy 9.10 Prawo celne i dewizowe 9.11 Inne rozliczenia publicznoprawne Moduł X Technologia informacji (IT) 10.1 Kierowanie i kontrola systemami informacyjnymi 10.2 Użytkowanie systemów informatycznych - sprzęt komputerowy i oprogramowanie 10.4 Bezpieczeństwo gromadzonych danych 10.4 Informatyczne systemy zarządcze 10.5 Dokumentacja systemu informatycznego rachunkowości 10.6 Nowoczesne formy przesyłania informacji drogą elektroniczną 10.7 Wykorzystanie systemów informatycznych do oceny wyników działalności