Algorytmika i kombinatoryka tekstów

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Algorytmika i kombinatoryka tekstów"

Transkrypt

1 lgorytmika i kombinatoryka tekstów 1/21 Algorytmika i kombinatoryka tekstów Jakub Radoszewski Wręczenie Nagrody im. W. Lipskiego, 9 października 2014 r. Instytut Informatyki, Uniwersytet Warszawski

2 Algorytmika i kombinatoryka tekstów Algorytmika i kombinatoryka tekstów 2/21 Słowo ciąg symboli ze skończonego alfabetu (np. abaababa). Geneza algorytmiczna: Problem wyszukiwania wzorca w tekście (algorytm Knutha-Morrisa-Pratta; 1977 r.), problem wyszukiwania wielu wzorców (drzewo sufiksowe; Wiener, 1973 r.). Geneza kombinatoryczna: Nieskończone słowo bezkwadratowe nad alfabetem 3-literowym (Thue, 1906 r.).

3 Zagadnienia Algorytmika i kombinatoryka tekstów 3/21 1 Powtórzenia w słowach 2 Szablony 3 Inne modele równości

4 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty

5 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo a b a c a b a c a b a c a b Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty

6 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo a b a c a b a c a b a c a b Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty

7 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo a b a c a b a c a b a c a b Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty

8 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo a b a c a b a c a b a c a b Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty

9 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo a b a c a b a c a b a c a b Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty

10 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo a b a c a b a c a b a c a b Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa b a a a b a c a b a c a b a b c Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty

11 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo a b a c a b a c a b a c a b Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa b a a a b a c a b a c a b a b c Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty

12 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo a b a c a b a c a b a c a b Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa b a a a b a c a b a c a b a b c Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty

13 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo a b a c a b a c a b a c a b Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa b a a a b a c a b a c a b a b c Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty

14 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo a b a c a b a c a b a c a b Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa b a a a b a c a b a c a b a b c Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty

15 Powtórzenia w słowach Algorytmika i kombinatoryka tekstów 4/21 Okres słowa prefiks słowa, który powtarza się przez całe słowo a b a c a b a c a b a c a b Powtórzenie podsłowo (spójny fragment słowa), którego najkrótszy okres jest nie dłuższy niż połowa długości podsłowa b a a a b a c a b a c a b a b c Najprostsze powtórzenia: potęgi słów, np. kwadraty b a a a b a c a b a c a b a b c

16 Maksymalne powtórzenia Algorytmika i kombinatoryka tekstów 5/21 a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b Maksymalne powtórzenie (ang. run) powtórzenie, którego nie można rozszerzyć w żadną ze stron.

17 Maksymalne powtórzenia Algorytmika i kombinatoryka tekstów 5/ a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b Maksymalne powtórzenie (ang. run) powtórzenie, którego nie można rozszerzyć w żadną ze stron. Dla maksymalnego powtórzenia v powyżej: okres per(v) = 5, wykładnik exp(v) =

18 Maksymalne powtórzenia Algorytmika i kombinatoryka tekstów 5/ a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b 5 Maksymalne powtórzenie (ang. run) powtórzenie, którego nie można rozszerzyć w żadną ze stron. Dla maksymalnego powtórzenia v powyżej: okres per(v) = 5, wykładnik exp(v) = Kluczowe własności maksymalnych powtórzeń: struktura wszystkich powtórzeń w słowie; runs(n) = O(n), expruns(n) = O(n); algorytm O(n). 1 5

19 Maksymalne powtórzenia Algorytmika i kombinatoryka tekstów 5/ a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b 5 Maksymalne powtórzenie (ang. run) powtórzenie, którego nie można rozszerzyć w żadną ze stron. Dla maksymalnego powtórzenia v powyżej: okres per(v) = 5, wykładnik exp(v) = Kluczowe własności maksymalnych powtórzeń: struktura wszystkich powtórzeń w słowie; runs(n) = O(n), expruns(n) = O(n); algorytm O(n). 1 5

20 Wyniki Algorytmika i kombinatoryka tekstów 6/21 Dwie słynne hipotezy (Kolpakov, Kucherov, 1999): 1 runs(n) < n 2 expruns(n) < 2n

21 Wyniki Algorytmika i kombinatoryka tekstów 6/21 Dwie słynne hipotezy (Kolpakov, Kucherov, 1999): 1 runs(n) < n 2 expruns(n) < 2n NIE! 2,035 n < expruns(n) < 4,1 n (R. i in., 2010)

22 Wyniki Algorytmika i kombinatoryka tekstów 6/21 Dwie słynne hipotezy (Kolpakov, Kucherov, 1999): 1 runs(n) < n??? 2 expruns(n) < 2n NIE! 2,035 n < expruns(n) < 4,1 n (R. i in., 2010)

23 Wyniki Algorytmika i kombinatoryka tekstów 6/21 Dwie słynne hipotezy (Kolpakov, Kucherov, 1999): 1 runs(n) < n??? 2 expruns(n) < 2n NIE! 2,035 n < expruns(n) < 4,1 n (R. i in., 2010) runs(n) < 5 n (Rytter, 2006) runs(n) < 3,48 n (Puglisi i in., 2008)... runs(n) < 1,029 n (Crochemore i in., 2008)

24 Maksymalne powtórzenia sześcienne lgorytmika i kombinatoryka tekstów 7/21 Maksymalne powtórzenie sześcienne (ang. cubic run) maksymalne powtórzenie, w którym okres powtarza się co najmniej trzykrotnie.

25 Maksymalne powtórzenia sześcienne lgorytmika i kombinatoryka tekstów 7/21 Maksymalne powtórzenie sześcienne (ang. cubic run) maksymalne powtórzenie, w którym okres powtarza się co najmniej trzykrotnie. 0,41 n < cubic-runs(n) < 0,5 n (R. i in., 2010)

26 Maksymalne powtórzenia sześcienne Algorytmika i kombinatoryka tekstów 7/21 Maksymalne powtórzenie sześcienne (ang. cubic run) maksymalne powtórzenie, w którym okres powtarza się co najmniej trzykrotnie. 0,41 n < cubic-runs(n) < 0,5 n (R. i in., 2010) a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b

27 Maksymalne powtórzenia sześcienne Algorytmika i kombinatoryka tekstów 7/21 Maksymalne powtórzenie sześcienne (ang. cubic run) maksymalne powtórzenie, w którym okres powtarza się co najmniej trzykrotnie. 0,41 n < cubic-runs(n) < 0,5 n (R. i in., 2010) a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b

28 Maksymalne powtórzenia sześcienne Algorytmika i kombinatoryka tekstów 7/21 Maksymalne powtórzenie sześcienne (ang. cubic run) maksymalne powtórzenie, w którym okres powtarza się co najmniej trzykrotnie. 0,41 n < cubic-runs(n) < 0,5 n (R. i in., 2010) a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b

29 Maksymalne powtórzenia sześcienne Algorytmika i kombinatoryka tekstów 7/21 Maksymalne powtórzenie sześcienne (ang. cubic run) maksymalne powtórzenie, w którym okres powtarza się co najmniej trzykrotnie. 0,41 n < cubic-runs(n) < 0,5 n (R. i in., 2010) a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b

30 Maksymalne powtórzenia sześcienne Algorytmika i kombinatoryka tekstów 7/21 Maksymalne powtórzenie sześcienne (ang. cubic run) maksymalne powtórzenie, w którym okres powtarza się co najmniej trzykrotnie. 0,41 n < cubic-runs(n) < 0,5 n (R. i in., 2010) a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b Każdy cubic run daje co najmniej dwa uchwyty Lyndona + każda pozycja jest uchwytem Lyndona dla co najwyżej jednego cubic run cubic-runs(n) < 0,5 n

31 Maksymalne powtórzenia sześcienne Algorytmika i kombinatoryka tekstów 7/21 Maksymalne powtórzenie sześcienne (ang. cubic run) maksymalne powtórzenie, w którym okres powtarza się co najmniej trzykrotnie. 0,41 n < cubic-runs(n) < 0,5 n (R. i in., 2010) a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b Każdy cubic run daje co najmniej dwa uchwyty Lyndona + każda pozycja jest uchwytem Lyndona dla co najwyżej jednego cubic run cubic-runs(n) < 0,5 n

32 Maksymalne powtórzenia sześcienne Algorytmika i kombinatoryka tekstów 7/21 Maksymalne powtórzenie sześcienne (ang. cubic run) maksymalne powtórzenie, w którym okres powtarza się co najmniej trzykrotnie. 0,41 n < cubic-runs(n) < 0,5 n (R. i in., 2010) a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b Każdy cubic run daje co najmniej dwa uchwyty Lyndona + każda pozycja jest uchwytem Lyndona dla co najwyżej jednego cubic run cubic-runs(n) < 0,5 n

33 Maksymalne powtórzenia sześcienne Algorytmika i kombinatoryka tekstów 7/21 Maksymalne powtórzenie sześcienne (ang. cubic run) maksymalne powtórzenie, w którym okres powtarza się co najmniej trzykrotnie. 0,41 n < cubic-runs(n) < 0,5 n (R. i in., 2010) a a b a a b a b a a b a b a a b a a b b Każdy cubic run daje co najmniej dwa uchwyty Lyndona + każda pozycja jest uchwytem Lyndona dla co najwyżej jednego cubic run cubic-runs(n) < 0,5 n TAK! runs(n) < n, expruns(n) < 3n (Bannai i in., )

34 Hipoteza Algorytmika i kombinatoryka tekstów 8/21 squares(n) maksymalna liczba różnych kwadratów w słowie długości n

35 Hipoteza Algorytmika i kombinatoryka tekstów 8/21 squares(n) maksymalna liczba różnych kwadratów w słowie długości n squares(n) < 2n (Fraenkel i Simpson, 1998)

36 Hipoteza Algorytmika i kombinatoryka tekstów 8/21 squares(n) maksymalna liczba różnych kwadratów w słowie długości n squares(n) < 2n (Fraenkel i Simpson, 1998) squares(n) < n???

37 Zagadnienia Algorytmika i kombinatoryka tekstów 9/21 1 Powtórzenia w słowach 2 Szablony 3 Inne modele równości

38 Szablony Algorytmika i kombinatoryka tekstów 10/21 a a b a a a a b a a a a b a a a a b a a Słowo okresowe (potęga)

39 Szablony Algorytmika i kombinatoryka tekstów 10/21 a a b a a a a b a a a b a a a a b a a Słowo z niedokładnym okresem

40 Szablony Algorytmika i kombinatoryka tekstów 10/21 a a b a a b a a a b a a a a b a a Inne słowo z niedokładnym okresem

41 Szablony lgorytmika i kombinatoryka tekstów 10/21 a a b a a b a a a b a a a a b a a Słowo aabaa jest szablonem (ang. cover)

42 Szablony Algorytmika i kombinatoryka tekstów 10/21 a b a a b a a a b a a a a b Inny przypadek: szablon wystaje poza słowo

43 Szablony lgorytmika i kombinatoryka tekstów 10/21 a b a a b a a a b a a a a b Słowo aabaa jest quasi-szablonem (ang. seed)

44 Szablony Algorytmika i kombinatoryka tekstów 10/21 a a b a a b a a a b a a a a b a a Wróćmy do przypadku szablonu...

45 Szablony Algorytmika i kombinatoryka tekstów 10/21 a a b a a b a a a b a a c a a b a a Co jeśli tylko jedna pozycja nie pasuje?

46 Szablony Algorytmika i kombinatoryka tekstów 10/21 a a b a a b a a a b a a c a a b a a Słowo aabaa jest α-szablonem dla α = (ang. partial cover)

47 Szablony Algorytmika i kombinatoryka tekstów 10/21 a b a a b a a a b a a c a a b Podobnie...

48 Szablony Algorytmika i kombinatoryka tekstów 10/21 a b a a b a a a b a a c a a b Słowo aabaa jest α-quasi-szablonem dla α = (ang. partial seed)

49 Wyniki Algorytmika i kombinatoryka tekstów 11/21 potęga szablon O(n log n) O(n) quasi-szablon częściowy szablon częściowy quasi-szablon

50 Wyniki Algorytmika i kombinatoryka tekstów 11/21 potęga szablon O(n) O(n log n) O(n) quasi-szablon częściowy szablon O(n log n) częściowy quasi-szablon O(n log n)

51 Zagadnienia Algorytmika i kombinatoryka tekstów 12/21 1 Powtórzenia w słowach 2 Szablony 3 Inne modele równości

52 Inne modele równości lgorytmika i kombinatoryka tekstów 13/21 aabcbaab ababacab Model abelowy (przemienny) Dwa słowa są równe, jeśli ich multizbiory liter są takie same (tu: {a, a, a, a, b, b, b, c}).

53 Inne modele równości Algorytmika i kombinatoryka tekstów 13/21 aabcbaab ababacab Model abelowy (przemienny) Dwa słowa są równe, jeśli ich multizbiory liter są takie same (tu: {a, a, a, a, b, b, b, c}).

54 Inne modele równości Algorytmika i kombinatoryka tekstów 13/21 aabcbaab ababacab Model abelowy (przemienny) Dwa słowa są równe, jeśli ich multizbiory liter są takie same (tu: {a, a, a, a, b, b, b, c}).

55 Inne modele równości Algorytmika i kombinatoryka tekstów 13/ Model jednakowych kształtów Dwa słowa u i v nad alfabetem, odpowiednio, Σ 1 i Σ 2 są równe, jeśli istnieje rosnąca bijekcja f : Σ 1 Σ 2 taka, że f (u) = v (tu f : 1 3, 2 4, 4 5, 5 6, 7 7, 9 8).

56 Inne modele równości Algorytmika i kombinatoryka tekstów 13/ Model jednakowych kształtów Dwa słowa u i v nad alfabetem, odpowiednio, Σ 1 i Σ 2 są równe, jeśli istnieje rosnąca bijekcja f : Σ 1 Σ 2 taka, że f (u) = v (tu f : 1 3, 2 4, 4 5, 5 6, 7 7, 9 8).

57 Inne modele równości Algorytmika i kombinatoryka tekstów 13/ Model jednakowych kształtów Dwa słowa u i v nad alfabetem, odpowiednio, Σ 1 i Σ 2 są równe, jeśli istnieje rosnąca bijekcja f : Σ 1 Σ 2 taka, że f (u) = v (tu f : 1 3, 2 4, 4 5, 5 6, 7 7, 9 8).

58 Inne modele równości Algorytmika i kombinatoryka tekstów 13/ Model jednakowych kształtów Dwa słowa u i v nad alfabetem, odpowiednio, Σ 1 i Σ 2 są równe, jeśli istnieje rosnąca bijekcja f : Σ 1 Σ 2 taka, że f (u) = v (tu f : 1 3, 2 4, 4 5, 5 6, 7 7, 9 8).

59 Inne modele równości Algorytmika i kombinatoryka tekstów 13/ Model jednakowych kształtów Dwa słowa u i v nad alfabetem, odpowiednio, Σ 1 i Σ 2 są równe, jeśli istnieje rosnąca bijekcja f : Σ 1 Σ 2 taka, że f (u) = v (tu f : 1 3, 2 4, 4 5, 5 6, 7 7, 9 8).

60 Inne modele równości Algorytmika i kombinatoryka tekstów 13/21 aacabcdaaca ccdcbdaccdc Model parametryzowany Dwa słowa u i v nad alfabetem, odpowiednio, Σ 1 i Σ 2 są równe, jeśli istnieje bijekcja f : Σ 1 Σ 2 taka, że f (u) = v (tu f : a c, b b, c d, d a).

61 Inne modele równości Algorytmika i kombinatoryka tekstów 13/21 aacabcdaaca ccdcbdaccdc Model parametryzowany Dwa słowa u i v nad alfabetem, odpowiednio, Σ 1 i Σ 2 są równe, jeśli istnieje bijekcja f : Σ 1 Σ 2 taka, że f (u) = v (tu f : a c, b b, c d, d a).

62 Inne modele równości Algorytmika i kombinatoryka tekstów 13/21 aacabcdaaca ccdcbdaccdc Model parametryzowany Dwa słowa u i v nad alfabetem, odpowiednio, Σ 1 i Σ 2 są równe, jeśli istnieje bijekcja f : Σ 1 Σ 2 taka, że f (u) = v (tu f : a c, b b, c d, d a).

63 Inne modele równości Algorytmika i kombinatoryka tekstów 13/21 aacabcdaaca ccdcbdaccdc Model parametryzowany Dwa słowa u i v nad alfabetem, odpowiednio, Σ 1 i Σ 2 są równe, jeśli istnieje bijekcja f : Σ 1 Σ 2 taka, że f (u) = v (tu f : a c, b b, c d, d a).

64 Wyszukiwanie wzorca Algorytmika i kombinatoryka tekstów 14/21 pattern

65 Wyszukiwanie wzorca Algorytmika i kombinatoryka tekstów 14/21 pattern

66 Wyszukiwanie wzorca Algorytmika i kombinatoryka tekstów 14/21 pattern

67 Wyszukiwanie wzorca Algorytmika i kombinatoryka tekstów 14/21 pattern

68 Wyszukiwanie wzorca Algorytmika i kombinatoryka tekstów 14/21 pattern

69 Wyszukiwanie wzorca Algorytmika i kombinatoryka tekstów 14/21 pattern

70 Wyszukiwanie wzorca Algorytmika i kombinatoryka tekstów 14/21 pattern

71 Wyniki Algorytmika i kombinatoryka tekstów 15/21 n długość tekstu; m długość wzorca Model abelowy: jeden wzorzec: O(n + m) wiele wzorców, alfabet binarny: rozmiar O(n), zapytanie O(1) (Cicalese, 2009) wiele wzorców, stały alfabet: rozmiar i konstrukcja o(n 2 ), zapytanie o(m) (Kociumaka, R., Rytter, 2013) Model jednakowych kształtów: jeden wzorzec: O(n + m) (R. i in., 2013) wiele wzorców: konstrukcja O(n log log n), zapytanie O(m) (R. i in., 2013) Model parametryzowany: jeden wzorzec: O(n + m) (Baker, 1993) wiele wzorców: konstrukcja O(n), zapytanie O(m) (Cole i Hariharan, 2003)

72 Okresy Algorytmika i kombinatoryka tekstów 16/21 a b a b a c a b a a b c b a a b Pełny okres

73 Okresy Algorytmika i kombinatoryka tekstów 16/21 a b a b a c a b a a b c b a a b Pełny okres

74 Okresy Algorytmika i kombinatoryka tekstów 16/21 a b a b a c a b a a b c b a a b Pełny okres

75 Okresy Algorytmika i kombinatoryka tekstów 16/21 a b a b a c a b a a b c b a a b Pełny okres

76 Okresy Algorytmika i kombinatoryka tekstów 16/21 a b a b a c a b a a b c b a a b Pełny okres

77 Okresy Algorytmika i kombinatoryka tekstów 16/21 a b a b a c a b a a b c b a a b a c Zwykły okres

78 Okresy Algorytmika i kombinatoryka tekstów 16/21 b c a b a b a c a b a a b c b a a b b c Słaby okres

79 Wyniki Algorytmika i kombinatoryka tekstów 17/21 a b a b a c a b a a b c b a a b Pełne okresy O(n log log n) O(n) a b a b a c a b a a b c b a a b a c Zwykłe okresy O(n 2 ) O(n log log n) b c a b a b a c a b a a b c b a a b b c Słabe okresy O(n 3 ) O(n 2 )

80 Zespół Algorytmika i kombinatoryka tekstów 18/21 Tomasz Kociumaka Wojciech Rytter Tomasz Waleń Marcin Kubica Maxime Crochemore Costas Iliopoulos

81 Publikacje Algorytmika i kombinatoryka tekstów 19/21 CPM 2014 Information Processing Letters (2013) CPM 2013 ESA 2013 SPIRE 2013 STACS 2013 Journal of Computer and System Sciences (2012) SODA 2012 IWOCA 2010 LATA 2010

82 Olimpiada Informatyczna Algorytmika i kombinatoryka tekstów 20/21 Szablon, XII Olimpiada Informatyczna Przyspieszenie algorytmu, XVI Olimpiada Informatyczna Chomiki, XVII Olimpiada Informatyczna Prawie szablon, Potyczki Algorytmiczne 2009 Logo, CEOI 2011 Multidrink, XX Olimpiada Informatyczna Ciągi, Potyczki Algorytmiczne 2014

83 Dziękuję! Algorytmika i kombinatoryka tekstów 21/21 Dziękuję za uwagę!

Wykład 1 Wybrane problemy algorytmiki

Wykład 1 Wybrane problemy algorytmiki Wykład 1 Wybrane problemy algorytmiki mgr Agnieszka Zbrzezny IPI PAN mgr Agnieszka Zbrzezny (IPI PAN) Wykład 1 Warszawa 2013 1 / 23 Literatura 1 Jewels of stringology World Scientific, 2002, W. Rytter,

Bardziej szczegółowo

1 abbbaabaaabaa -wzorzec: aaba

1 abbbaabaaabaa -wzorzec: aaba Algorytmy i złożoność obliczeniowa Laboratorium 14. Algorytmy tekstowe. 1. Algorytmy tekstowe Algorytmy tekstowe mają decydujące znaczenie przy wyszukiwaniu informacji typu tekstowego, ten typ informacji

Bardziej szczegółowo

teoria informacji Entropia, informacja, kodowanie Mariusz Różycki 24 sierpnia 2015

teoria informacji Entropia, informacja, kodowanie Mariusz Różycki 24 sierpnia 2015 teoria informacji Entropia, informacja, kodowanie Mariusz Różycki 24 sierpnia 2015 1 zakres materiału zakres materiału 1. Czym jest teoria informacji? 2. Wprowadzenie matematyczne. 3. Entropia i informacja.

Bardziej szczegółowo

Temat: Algorytmy wyszukiwania wzorca w tekście

Temat: Algorytmy wyszukiwania wzorca w tekście Temat: Algorytmy wyszukiwania wzorca w tekście 1. Sformułowanie problemu Dany jest tekst T oraz wzorzec P, będące ciągami znaków o długości równej odpowiednio n i m (n m 1), nad pewnym ustalonym i skończonym

Bardziej szczegółowo

Maksymalne powtórzenia w tekstach i zerowa intensywność entropii

Maksymalne powtórzenia w tekstach i zerowa intensywność entropii Maksymalne powtórzenia w tekstach i zerowa intensywność entropii Łukasz Dębowski ldebowsk@ipipan.waw.pl i Instytut Podstaw Informatyki PAN Warszawa 1 Wprowadzenie 2 Ograniczenia górne i dolne 3 Przykłady

Bardziej szczegółowo

Algorytmy i struktury danych. wykład 8

Algorytmy i struktury danych. wykład 8 Plan wykładu: Kodowanie. : wyszukiwanie wzorca w tekście, odległość edycyjna. Kodowanie Kodowanie Kodowanie jest to proces przekształcania informacji wybranego typu w informację innego typu. Kod: jest

Bardziej szczegółowo

Wykład 6. Wyszukiwanie wzorca w tekście

Wykład 6. Wyszukiwanie wzorca w tekście Wykład 6 Wyszukiwanie wzorca w tekście 1 Wyszukiwanie wzorca (przegląd) Porównywanie łańcuchów Algorytm podstawowy siłowy (naive algorithm) Jak go zrealizować? Algorytm Rabina-Karpa Inteligentne wykorzystanie

Bardziej szczegółowo

Egzamin, AISDI, I termin, 18 czerwca 2015 r.

Egzamin, AISDI, I termin, 18 czerwca 2015 r. Egzamin, AISDI, I termin, 18 czerwca 2015 r. 1 W czasie niezależnym do danych wejściowych działają algorytmy A. sortowanie bąbelkowego i Shella B. sortowanie szybkiego i przez prosty wybór C. przez podział

Bardziej szczegółowo

JAO - lematy o pompowaniu dla jezykow bezkontekstowy

JAO - lematy o pompowaniu dla jezykow bezkontekstowy JAO - lematy o pompowaniu dla jezykow bezkontekstowych Postać normalna Chomsky ego Gramatyka G ze zbiorem nieterminali N i zbiorem terminali T jest w postaci normalnej Chomsky ego wtw gdy każda produkcja

Bardziej szczegółowo

Algorytmy przeszukiwania wzorca

Algorytmy przeszukiwania wzorca Algorytmy i struktury danych Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji Uniwersytet Zielonogórski Algorytmy przeszukiwania wzorca 1 Wstęp Algorytmy

Bardziej szczegółowo

Akademickie Mistrzostwa Polski w Programowaniu Zespołowym

Akademickie Mistrzostwa Polski w Programowaniu Zespołowym Akademickie Mistrzostwa Polski w Programowaniu Zespołowym Prezentacja rozwiązań zadań 26 października 2014 a d c k e b g j i f h Adwokat Autor zadania: Jakub Łącki Zgłoszenia: 118 z 857 (13%) Zaakceptowane

Bardziej szczegółowo

Bazy dokumentów tekstowych

Bazy dokumentów tekstowych Bazy dokumentów tekstowych Bazy dokumentów tekstowych Dziedzina zastosowań Automatyzacja bibliotek Elektroniczne encyklopedie Bazy aktów prawnych i patentów Szukanie informacji w Internecie Dokumenty tekstowe

Bardziej szczegółowo

Paweł Gawrychowski Wyszukiwanie wzorca października / 31

Paweł Gawrychowski Wyszukiwanie wzorca października / 31 Paweł Gawrychowski Wyszukiwanie wzorca... 25 października 2011 1 / 31 Wyszukiwanie wzorca w skompresowanym tekście Paweł Gawrychowski 25 października 2011 Paweł Gawrychowski Wyszukiwanie wzorca... 25 października

Bardziej szczegółowo

Języki, automaty i obliczenia

Języki, automaty i obliczenia Języki, automaty i obliczenia Wykład 9: Własności języków bezkontekstowych Sławomir Lasota Uniwersytet Warszawski 27 kwietnia 2016 Plan 1 Pompowanie języków bezkontekstowych 2 Własności domknięcia 3 Obrazy

Bardziej szczegółowo

JAO - Wprowadzenie do Gramatyk bezkontekstowych

JAO - Wprowadzenie do Gramatyk bezkontekstowych JAO - Wprowadzenie do Gramatyk bezkontekstowych Definicja gramatyki bezkontekstowej Podstawowymi narzędziami abstrakcyjnymi do opisu języków formalnych są gramatyki i automaty. Gramatyka bezkontekstowa

Bardziej szczegółowo

Definicja. Jeśli. wtedy

Definicja. Jeśli. wtedy Definicja Jeśli wtedy Cel kompresji: zredukowanie do minimum oczekiwanego (średniego) kosztu gdzie l i jest długością słowa kodu c i kodującego symbol a i Definicja Definicje Efektywność kodowania określamy

Bardziej szczegółowo

Załącznik KARTA PRZEDMIOTU. KARTA PRZEDMIOTU Wydział Automatyki, Elektroniki i Informatyki, Rok akademicki: 2009/2010

Załącznik KARTA PRZEDMIOTU. KARTA PRZEDMIOTU Wydział Automatyki, Elektroniki i Informatyki, Rok akademicki: 2009/2010 1/1 Wydział Automatyki, Elektroniki i Informatyki, Rok akademicki: 2009/2010 Kierunek: INFORMATYKA Specjalność: PRZEDMIOT OBOWIĄZKOWY DLA WSZYSTKICH STUDENTÓW. Tryb studiów: NIESTACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA

Bardziej szczegółowo

O seminarium Algorytmika

O seminarium Algorytmika O seminarium Algorytmika Šukasz Kowalik http://www.mimuw.edu.pl/~kowalik/semstud Pa¹dziernik 2012 Šukasz Kowalik () O seminarium Algorytmika Pa¹dziernik 2012 1 / 43 Plan 1 Wst p. 2 Przegl d dziedzin algorytmiki:

Bardziej szczegółowo

Informatyka wspomaga przedmioty ścisłe w szkole

Informatyka wspomaga przedmioty ścisłe w szkole Informatyka wspomaga przedmioty ścisłe w szkole Prezentuje : Dorota Roman - Jurdzińska W arkuszu I na obu poziomach występują dwa zadania związane z algorytmiką: Arkusz I bez komputera analiza algorytmów,

Bardziej szczegółowo

Symbol, alfabet, łańcuch

Symbol, alfabet, łańcuch Łańcuchy i zbiory łańcuchów Teoria automatów i języków formalnych Dr inŝ. Janusz Majewski Katedra Informatyki Symbol, alfabet, łańcuch Symbol Symbol jest to pojęcie niedefiniowane (synonimy: znak, litera)

Bardziej szczegółowo

Algorytmy stochastyczne, wykład 05 Systemy Liendenmayera, modelowanie roślin

Algorytmy stochastyczne, wykład 05 Systemy Liendenmayera, modelowanie roślin Algorytmy stochastyczne, wykład 5, modelowanie roślin Jarosław Piersa Wydział Matematyki i Informatyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika 214-3-2 1 2 3 ze stosem Przypomnienie gramatyka to system (Σ, A, s,

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 INFORMATYKA

EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 INFORMATYKA EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 INFORMATYKA POZIOM ROZSZERZONY FORMUŁA DO 2014 ( STARA MATURA ) ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ MIN-R1,R2 MAJ 2018 Uwaga: Akceptowane są wszystkie odpowiedzi

Bardziej szczegółowo

Nierówność Krafta-McMillana, Kodowanie Huffmana

Nierówność Krafta-McMillana, Kodowanie Huffmana Nierówność Krafta-McMillana, Kodowanie Huffmana Kodowanie i kompresja informacji - Wykład 2 1 marca 2010 Test na jednoznaczna dekodowalność Kod a jest prefiksem kodu b jeśli b jest postaci ax. x nazywamy

Bardziej szczegółowo

Teoria informacji i kodowania Ćwiczenia

Teoria informacji i kodowania Ćwiczenia Teoria informacji i kodowania Ćwiczenia Piotr Chołda, Andrzej Kamisiński Katedra Telekomunikacji Akademii Górniczo-Hutniczej Kod źródłowy Kodem źródłowym nazywamy funkcję różnowartościową, która elementom

Bardziej szczegółowo

Część wspólna (przekrój) A B składa się z wszystkich elementów, które należą jednocześnie do zbioru A i do zbioru B:

Część wspólna (przekrój) A B składa się z wszystkich elementów, które należą jednocześnie do zbioru A i do zbioru B: Zbiory 1 Rozważmy dowolne dwa zbiory A i B. Suma A B składa się z wszystkich elementów, które należą do zbioru A lub do zbioru B: (x A B) (x A x B). Część wspólna (przekrój) A B składa się z wszystkich

Bardziej szczegółowo

Analiza automatów Boyera-Moore a

Analiza automatów Boyera-Moore a Uniwersytet Warszawski Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Wojciech Tyczyński Nr albumu: 237242 Analiza automatów Boyera-Moore a Praca magisterska na kierunku INFORMATYKA Praca wykonana pod kierunkiem

Bardziej szczegółowo

Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja I

Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja I Zespół TI Instytut Informatyki Uniwersytet Wrocławski ti@ii.uni.wroc.pl http://www.wsip.com.pl/serwisy/ti/ Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja I Rozkład zgodny

Bardziej szczegółowo

Kompresja bezstratna. Entropia. Kod Huffmana

Kompresja bezstratna. Entropia. Kod Huffmana Kompresja bezstratna. Entropia. Kod Huffmana Kodowanie i bezpieczeństwo informacji - Wykład 10 29 kwietnia 2013 Teoria informacji Jeśli P(A) jest prawdopodobieństwem wystapienia informacji A to niech i(a)

Bardziej szczegółowo

Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja II

Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja II Zespół TI Instytut Informatyki Uniwersytet Wrocławski ti@ii.uni.wroc.pl http://www.wsip.com.pl/serwisy/ti/ Rozkład materiału do nauczania informatyki w liceum ogólnokształcącym Wersja II Rozkład wymagający

Bardziej szczegółowo

Efektywność Procedur Obliczeniowych. wykład 5

Efektywność Procedur Obliczeniowych. wykład 5 Efektywność Procedur Obliczeniowych wykład 5 Modele procesu obliczeń (8) Jedno-, wielotaśmowa MT oraz maszyna RAM są równoważne w przypadku, jeśli dany problem jest rozwiązywany przez jeden model w czasie

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki na poszczególne śródroczne oceny klasyfikacyjne dla klasy VII w roku 2019/2020.

Wymagania edukacyjne z matematyki na poszczególne śródroczne oceny klasyfikacyjne dla klasy VII w roku 2019/2020. Wymagania edukacyjne z matematyki na poszczególne śródroczne oceny klasyfikacyjne dla klasy VII w roku 2019/2020. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań edukacyjnych niezbędynych

Bardziej szczegółowo

Matematyka dyskretna. Andrzej Łachwa, UJ, A/14

Matematyka dyskretna. Andrzej Łachwa, UJ, A/14 Matematyka dyskretna Andrzej Łachwa, UJ, 2016 andrzej.lachwa@uj.edu.pl 9A/14 Permutacje Permutacja zbioru skończonego X to bijekcja z X w X. Zbiór permutacji zbioru oznaczamy przez, a permutacje małymi

Bardziej szczegółowo

Algorytmika dla bioinformatyki

Algorytmika dla bioinformatyki Algorytmika dla bioinformatyki kurs 2018/2019 Prof. Danuta Makowiec Instytut Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki pok. 353, danuta.makowiec@gmail.com Cele kursu 2 Treści wykładu będą skoncentrowane wokół

Bardziej szczegółowo

Klasyczne i kwantowe podejście do teorii automatów i języków formalnych p.1/33

Klasyczne i kwantowe podejście do teorii automatów i języków formalnych p.1/33 Klasyczne i kwantowe podejście do teorii automatów i języków formalnych mgr inż. Olga Siedlecka olga.siedlecka@icis.pcz.pl Zakład Informatyki Stosowanej i Inżynierii Oprogramowania Instytut Informatyki

Bardziej szczegółowo

Kody blokowe Wykład 1, 3 III 2011

Kody blokowe Wykład 1, 3 III 2011 Kody blokowe Wykład 1, 3 III 2011 Literatura 1. R.M. Roth, Introduction to Coding Theory, 2006 2. W.C. Huffman, V. Pless, Fundamentals of Error-Correcting Codes, 2003 3. D.R. Hankerson et al., Coding Theory

Bardziej szczegółowo

Matematyka dyskretna. Andrzej Łachwa, UJ, A/15

Matematyka dyskretna. Andrzej Łachwa, UJ, A/15 Matematyka dyskretna Andrzej Łachwa, UJ, 2015 andrzej.lachwa@uj.edu.pl 10A/15 Permutacje Permutacja zbioru skończonego X to bijekcja z X w X. Zbiór permutacji zbioru oznaczamy przez, a permutacje małymi

Bardziej szczegółowo

Struktury danych i złożoność obliczeniowa Wykład 5. Prof. dr hab. inż. Jan Magott

Struktury danych i złożoność obliczeniowa Wykład 5. Prof. dr hab. inż. Jan Magott Struktury danych i złożoność obliczeniowa Wykład 5 Prof. dr hab. inż. Jan Magott DMT rozwiązuje problem decyzyjny π przy kodowaniu e w co najwyżej wielomianowym czasie, jeśli dla wszystkich łańcuchów wejściowych

Bardziej szczegółowo

Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/ Kod przedmiotu:aisd2

Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/ Kod przedmiotu:aisd2 Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 5 1. Nazwa przedmiotu: ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH 2 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego:

Bardziej szczegółowo

Badanie regularności w słowach

Badanie regularności w słowach Przypdek sekwencyjny Mrcin Piątkowski Wydził Mtemtyki i Informtyki Uniwersytet Mikołj Kopernik Edsger Wybe Dijkstr (1930 2002) Computer science is no more bout computers thn stronomy is bout telescopes,

Bardziej szczegółowo

Problemy Decyzyjne dla Systemów Nieskończonych

Problemy Decyzyjne dla Systemów Nieskończonych Problemy Decyzyjne dla Systemów Nieskończonych Ćwiczenia 1 17 lutego 2012 Na tych ćwiczeniach zajmiemy się pojęciem well quasi-ordering (WQO) bardzo przydatnym do analizy nieskończonych ciągów. Definicja

Bardziej szczegółowo

Kierunek: Informatyka. Przedmiot:

Kierunek: Informatyka. Przedmiot: Kierunek: Informatyka Przedmiot: ALGORYTMY I Z LOŻONOŚĆ Czas trwania: Przedmiot: Jezyk wyk ladowy: semestr III obowiazkowy polski Rodzaj zaj eć Wyk lad Laboratorium Prowadzacy Prof. dr hab. Wojciech Penczek

Bardziej szczegółowo

TEORIA GRAFÓW I SIECI

TEORIA GRAFÓW I SIECI TEORIA GRAFÓW I SIECI Temat nr 1: Definicja grafu. Rodzaje i części grafów dr hab. inż. Zbigniew TARAPATA, prof. WAT e-mail: zbigniew.tarapata@wat.edu.pl http://tarapata.edu.pl tel.: 261-83-95-04, p.225/100

Bardziej szczegółowo

10110 =

10110 = 1. (6 punktów) Niedeterministyczny automat skończony nazwiemy jednoznacznym, jeśli dla każdego akceptowanego słowa istnieje dokładnie jeden bieg akceptujący. Napisać algorytm sprawdzający, czy niedeterministyczny

Bardziej szczegółowo

WSTĘP DO INFORMATYKI. Złożoność obliczeniowa, efektywność i algorytmy sortowania

WSTĘP DO INFORMATYKI. Złożoność obliczeniowa, efektywność i algorytmy sortowania Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej WSTĘP DO INFORMATYKI Adrian Horzyk Złożoność obliczeniowa, efektywność i algorytmy sortowania www.agh.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Algorytmy i struktury danych. Drzewa: BST, kopce. Letnie Warsztaty Matematyczno-Informatyczne

Algorytmy i struktury danych. Drzewa: BST, kopce. Letnie Warsztaty Matematyczno-Informatyczne Algorytmy i struktury danych Drzewa: BST, kopce Letnie Warsztaty Matematyczno-Informatyczne Drzewa: BST, kopce Definicja drzewa Drzewo (ang. tree) to nieskierowany, acykliczny, spójny graf. Drzewo może

Bardziej szczegółowo

Strukturalne własności transformaty Burrowsa-Wheelera dla pewnych klas słów

Strukturalne własności transformaty Burrowsa-Wheelera dla pewnych klas słów Uniwersytet Warszawski Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Bartłomiej Romański Nr albumu: 219543 Strukturalne własności transformaty Burrowsa-Wheelera dla pewnych klas słów Praca magisterska na

Bardziej szczegółowo

Fraktale wokół nas. Leszek Rudak Uniwersytet Warszawski. informatyka +

Fraktale wokół nas. Leszek Rudak Uniwersytet Warszawski. informatyka + Fraktale wokół nas Leszek Rudak Uniwersytet Warszawski informatyka + 1 Podobieństwo figur informatyka + 2 Figury podobne Figury są podobne gdy proporcjonalnie zwiększając lub zmniejszając jedną z nich

Bardziej szczegółowo

Algorytmy tekstowe na przykładzie KMP

Algorytmy tekstowe na przykładzie KMP Łukasz Kowalik, SD 2003 lgorytmy tekstowe na rzykładzie KMP 1 lgorytmy tekstowe na rzykładzie KMP Postawowe ojęcia Niech będzie dowolnym skończonym nieustym zbiorem symboli. Zbiór nazywamy alfabetem. Dowolny

Bardziej szczegółowo

Modele Obliczeń. Wykład 1 - Wprowadzenie. Marcin Szczuka. Instytut Matematyki, Uniwersytet Warszawski

Modele Obliczeń. Wykład 1 - Wprowadzenie. Marcin Szczuka. Instytut Matematyki, Uniwersytet Warszawski Modele Obliczeń Wykład 1 - Wprowadzenie Marcin Szczuka Instytut Matematyki, Uniwersytet Warszawski Wykład fakultatywny w semestrze zimowym 2014/2015 Marcin Szczuka (MIMUW) Modele Obliczeń 2014/2015 1 /

Bardziej szczegółowo

Matematyka dyskretna Literatura Podstawowa: 1. K.A. Ross, C.R.B. Wright: Matematyka Dyskretna, PWN, 1996 (2006) 2. J. Jaworski, Z. Palka, J.

Matematyka dyskretna Literatura Podstawowa: 1. K.A. Ross, C.R.B. Wright: Matematyka Dyskretna, PWN, 1996 (2006) 2. J. Jaworski, Z. Palka, J. Matematyka dyskretna Literatura Podstawowa: 1. K.A. Ross, C.R.B. Wright: Matematyka Dyskretna, PWN, 1996 (2006) 2. J. Jaworski, Z. Palka, J. Szmański: Matematyka dyskretna dla informatyków, UAM, 2008 Uzupełniająca:

Bardziej szczegółowo

Modelowanie motywów łańcuchami Markowa wyższego rzędu

Modelowanie motywów łańcuchami Markowa wyższego rzędu Modelowanie motywów łańcuchami Markowa wyższego rzędu Uniwersytet Warszawski Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki 23 października 2008 roku Plan prezentacji 1 Źródła 2 Motywy i ich znaczenie Łańcuchy

Bardziej szczegółowo

Liga zadaniowa Seria I, 2014/2015, Piotr Nayar, Marta Strzelecka

Liga zadaniowa Seria I, 2014/2015, Piotr Nayar, Marta Strzelecka Seria I, 04/05, Piotr Nayar, Marta Strzelecka Pytania dotyczące zadań prosimy kierować do Piotra Nayara na adres: nayar@mimuw.edu.pl. Rozwiązania można przesyłać Marcie Strzeleckiej na adres martast@mimuw.edu.pl,

Bardziej szczegółowo

Spotkanie olimpijskie nr lutego 2013 Kombinatoryka i rachunek prawdopodobieństwa

Spotkanie olimpijskie nr lutego 2013 Kombinatoryka i rachunek prawdopodobieństwa Spotkanie olimpijskie nr 5 16 lutego 2013 Kombinatoryka i rachunek prawdopodobieństwa Kombinatoryka Jadwiga Słowik Reguła mnożenia Jeśli wybór polega na podjęciu k decyzji, przy czym pierwszą decyzję możemy

Bardziej szczegółowo

Języki i operacje na językach. Teoria automatów i języków formalnych. Definicja języka

Języki i operacje na językach. Teoria automatów i języków formalnych. Definicja języka Języki i operacje na językach Teoria automatów i języków formalnych Dr inŝ. Janusz Majewski Katedra Informatyki Definicja języka Definicja języka Niech Σ będzie alfabetem, Σ* - zbiorem wszystkich łańcuchów

Bardziej szczegółowo

Kodowanie i kompresja Streszczenie Studia dzienne Wykład 6

Kodowanie i kompresja Streszczenie Studia dzienne Wykład 6 Kodowanie i kompresja Streszczenie Studia dzienne Wykład 6 1 Kody cykliczne: dekodowanie Definicja 1 (Syndrom) Niech K będzie kodem cyklicznym z wielomianem generuja- cym g(x). Resztę z dzielenia słowa

Bardziej szczegółowo

Języki formalne i automaty Ćwiczenia 9

Języki formalne i automaty Ćwiczenia 9 Języki formalne i automaty Ćwiczenia 9 Autor: Marcin Orchel Spis treści Spis treści... 1 Wstęp teoretyczny... 2 Maszyna Mealy'ego... 2 Maszyna Moore'a... 2 Automat ze stosem... 3 Konwersja gramatyki bezkontekstowej

Bardziej szczegółowo

Podstawy Informatyki. Metody dostępu do danych

Podstawy Informatyki. Metody dostępu do danych Podstawy Informatyki c.d. alina.momot@polsl.pl http://zti.polsl.pl/amomot/pi Plan wykładu 1 Bazy danych Struktury danych Średni czas odszukania rekordu Drzewa binarne w pamięci dyskowej 2 Sformułowanie

Bardziej szczegółowo

Uwaga 1. Zbiory skończone są równoliczne wtedy i tylko wtedy, gdy mają tyle samo elementów.

Uwaga 1. Zbiory skończone są równoliczne wtedy i tylko wtedy, gdy mają tyle samo elementów. Logika i teoria mnogości Wykład 11 i 12 1 Moce zbiorów Równoliczność zbiorów Def. 1. Zbiory X i Y są równoliczne (X ~ Y), jeśli istnieje bijekcja f : X Y. O funkcji f mówimy wtedy, że ustala równoliczność

Bardziej szczegółowo

5. Algebra działania, grupy, grupy permutacji, pierścienie, ciała, pierścień wielomianów.

5. Algebra działania, grupy, grupy permutacji, pierścienie, ciała, pierścień wielomianów. 5. Algebra działania, grupy, grupy permutacji, pierścienie, ciała, pierścień wielomianów. Algebra jest jednym z najstarszych działów matematyki dotyczącym początkowo tworzenia metod rozwiązywania równań

Bardziej szczegółowo

Teoria Informacji i Metody Kompresji Danych

Teoria Informacji i Metody Kompresji Danych Teoria Informacji i Metody Kompresji Danych 1 Materiały wykładowe (fragmenty) 2 Robert Susmaga Instytut Informatyki ul. Piotrowo 2 Poznań kontakt mail owy Robert.Susmaga@CS.PUT.Poznan.PL kontakt osobisty

Bardziej szczegółowo

Harmonogram dla kierunku INFORMATYKA ANALITYCZNA Rok akademicki 2014/15 semestr letni

Harmonogram dla kierunku INFORMATYKA ANALITYCZNA Rok akademicki 2014/15 semestr letni Harmonogram dla kierunku INFORMATYKA ANALITYCZNA Studia licencjackie I ROK: Analiza Matematyczna 2 wykªad prof. dr hab. Piotr Tworzewski czwartki 810 0004 Analiza Matematyczna 2 w gr 1 dr Edward Szczypka

Bardziej szczegółowo

LZ77 LZ78. Kompresja danych. Tomasz Jurdziński. Wykład 5: kodowanie słownikowe

LZ77 LZ78. Kompresja danych. Tomasz Jurdziński. Wykład 5: kodowanie słownikowe Tomasz Wykład 5: kodowanie słownikowe Motywacja Motywacje 1 zazwyczaj dane nie tworza ciagu wartości niezależnych, kolejny symbol jest zależny od poprzedzajacych go; 2 pewne sekwencje (słowa) często się

Bardziej szczegółowo

Przykład: Σ = {0, 1} Σ - zbiór wszystkich skończonych ciagów binarnych. L 1 = {0, 00, 000,...,1, 11, 111,... } L 2 = {01, 1010, 001, 11}

Przykład: Σ = {0, 1} Σ - zbiór wszystkich skończonych ciagów binarnych. L 1 = {0, 00, 000,...,1, 11, 111,... } L 2 = {01, 1010, 001, 11} Języki Ustalmy pewien skończony zbiór symboli Σ zwany alfabetem. Zbiór Σ zawiera wszystkie skończone ciagi symboli z Σ. Podzbiór L Σ nazywamy językiem a x L nazywamy słowem. Specjalne słowo puste oznaczamy

Bardziej szczegółowo

Teoretyczne podstawy informatyki

Teoretyczne podstawy informatyki Teoretyczne podstawy informatyki Wykład 6a: Model danych oparty na zbiorach http://hibiscus.if.uj.edu.pl/~erichter/dydaktyka2010/tpi-2010 Prof. dr hab. Elżbieta Richter-Wąs 1 Model danych oparty na zbiorach

Bardziej szczegółowo

Hierarchia Chomsky ego Maszyna Turinga

Hierarchia Chomsky ego Maszyna Turinga Hierarchia Chomsky ego Maszyna Turinga Języki formalne i automaty Dr inż. Janusz Majewski Katedra Informatyki Gramatyka Gramatyką G nazywamy czwórkę uporządkowaną gdzie: G = V skończony zbiór

Bardziej szczegółowo

Omówienie zadań. Potyczki Algorytmiczne 2016

Omówienie zadań. Potyczki Algorytmiczne 2016 Omówienie zadań Turniej Najszybsze rozwiązanie: Mateusz Radecki (0:07) Weźmy taki graf, że istnieje bijekcja między zawodnikami i wierzchołkami. Ponadto niech krawędź skierowana między wierzchołkami v,

Bardziej szczegółowo

Metody probabilistyczne

Metody probabilistyczne Metody probabilistyczne 1. Prawdopodobieństwo klasyczne Wojciech Kotłowski Instytut Informatyki PP http://www.cs.put.poznan.pl/wkotlowski/ 03.10.2017 1 / 19 Rys historyczny Francja, XVII w.: gry hazardowe

Bardziej szczegółowo

Zadanie analizy leksykalnej

Zadanie analizy leksykalnej Analiza leksykalna 1 Teoria kompilacji Dr inŝ. Janusz Majewski Katedra Informatyki Zadanie analizy leksykalnej Przykład: We: COST := ( PRICE + TAX ) * 0.98 Wy: id 1 := ( id 2 + id 3 ) * num 4 Tablica symboli:

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie: języki, symbole, alfabety, łańcuchy Języki formalne i automaty. Literatura

Wprowadzenie: języki, symbole, alfabety, łańcuchy Języki formalne i automaty. Literatura Wprowadzenie: języki, symbole, alfabety, łańcuchy Języki formalne i automaty Dr inŝ. Janusz Majewski Katedra Informatyki Literatura Aho A. V., Sethi R., Ullman J. D.: Compilers. Principles, Techniques

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 INFORMATYKA

EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 INFORMATYKA EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 INFORMATYKA POZIOM ROZSZERZONY FORMUŁA OD 2015 ( NOWA MATURA ) ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ MIN-R1,R2 MAJ 2018 Uwaga: Akceptowane są wszystkie odpowiedzi

Bardziej szczegółowo

Prawie 25 lat Olimpiady Informatycznej

Prawie 25 lat Olimpiady Informatycznej Instytut Informatyki Uniwersytetu Wrocławskiego 8 października 2016 Ostrzeżenie Nie znam zadań na OI, więc zagadnienia podawane jako podstawowe/zaawansowane nie są w żaden sposób wskazówką n.t. przyszłych

Bardziej szczegółowo

Analiza leksykalna 1. Teoria kompilacji. Dr inż. Janusz Majewski Katedra Informatyki

Analiza leksykalna 1. Teoria kompilacji. Dr inż. Janusz Majewski Katedra Informatyki Analiza leksykalna 1 Teoria kompilacji Dr inż. Janusz Majewski Katedra Informatyki Zadanie analizy leksykalnej Kod źródłowy (ciąg znaków) Analizator leksykalny SKANER Ciąg symboli leksykalnych (tokenów)

Bardziej szczegółowo

11. Liczby rzeczywiste

11. Liczby rzeczywiste . Liczby rzeczywiste Zdający: Wymagania, jakie stawia przed Tobą egzamin maturalny z przedstawia liczby rzeczywiste w różnych postaciach (np. ułamka zwykłego, ułamka dziesiętnego okresowego, z użyciem

Bardziej szczegółowo

Równoliczność zbiorów

Równoliczność zbiorów Logika i Teoria Mnogości Wykład 11 12 Teoria mocy 1 Równoliczność zbiorów Def. 1. Zbiory X i Y nazywamy równolicznymi, jeśli istnieje bijekcja f : X Y. O funkcji f mówimy wtedy,że ustala równoliczność

Bardziej szczegółowo

Informatyka szkolna z perspektywy uczelni

Informatyka szkolna z perspektywy uczelni Informatyka szkolna z perspektywy uczelni Jacek Cichoń Jacek.Cichon@pwr.wroc.pl Instytut Matematyki i Informatyki Wydział Podstawowych Problemów Techniki Politechnika Wrocławska listopad 2010 Cichoń (IMiI

Bardziej szczegółowo

Nowa podstawa programowa przedmiotu informatyka w szkole ponadpodstawowej

Nowa podstawa programowa przedmiotu informatyka w szkole ponadpodstawowej Nowa podstawa programowa przedmiotu informatyka w szkole ponadpodstawowej Konferencja metodyczna Informatyka realnie Maciej Borowiecki maciej.borowiecki@oeiizk.waw.pl Ośrodek Edukacji Informatycznej i

Bardziej szczegółowo

Porównanie czasów działania algorytmów sortowania przez wstawianie i scalanie

Porównanie czasów działania algorytmów sortowania przez wstawianie i scalanie Więcej o sprawności algorytmów Porównanie czasów działania algorytmów sortowania przez wstawianie i scalanie Załóżmy, że możemy wykonać dane zadanie przy użyciu dwóch algorytmów: jednego o złożoności czasowej

Bardziej szczegółowo

Kodowanie informacji

Kodowanie informacji Tomasz Wykład 4: kodowanie słownikowe Motywacja Motywacje 1 kodowane dane nie tworza ciagu wartości niezależnych, rozkład prawdopodobieństwa zależy od symboli poprzedzajacych symbol kodowany; 2 pewne sekwencje

Bardziej szczegółowo

Nie tylko wynik Plan wynikowy dla klasy 1 gimnazjum

Nie tylko wynik Plan wynikowy dla klasy 1 gimnazjum Poziomy wymagań edukacyjnych: K konieczny P podstawowy R rozszerzający D dopełniający W wykraczający Nie tylko wynik Plan wynikowy dla klasy 1 gimnazjum Ułamki i działania 20 h Nazwa modułu I. Ułamki zwykłe

Bardziej szczegółowo

Artur Jeż: Autoreferat

Artur Jeż: Autoreferat Imię i nazwisko: Artur Jeż Dyplomy i stopnie naukowe Artur Jeż: Autoreferat Magister informatyki: 2006 Instytut Informatyki, Uniwersytet Wrocławski. Magister matematyki: 2006 Instytut Matematyczny, Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

Plan wynikowy z rozkładem materiału

Plan wynikowy z rozkładem materiału Plan wynikowy z rozkładem materiału Plan wynikowy oraz rozkład materiału nauczania są indywidualnymi dokumentami nauczycielskimi związanymi z realizowanym programem nauczania. Uwzględniają specyfikę danej

Bardziej szczegółowo

Kodowanie i kompresja Streszczenie Studia dzienne Wykład 9,

Kodowanie i kompresja Streszczenie Studia dzienne Wykład 9, 1 Kody Tunstalla Kodowanie i kompresja Streszczenie Studia dzienne Wykład 9, 14.04.2005 Inne podejście: słowa kodowe mają ustaloną długość, lecz mogą kodować ciągi liter z alfabetu wejściowego o różnej

Bardziej szczegółowo

Harmonogram INFORMATYKA ANALITYCZNA Rok akademicki 2014/15 semestr zimowy

Harmonogram INFORMATYKA ANALITYCZNA Rok akademicki 2014/15 semestr zimowy Studia licencjackie I ROK: Analiza Matematyczna 1 wykªad prof. dr hab. Piotr Tworzewski czwartki 8-10 0004 Analiza Matematyczna 1 w gr 1 dr Edward Szczypka poniedziaªki 1416 0086 Analiza Matematyczna 1

Bardziej szczegółowo

Rozwiązania około dwustu łatwych zadań z języków formalnych i złożoności obliczeniowej i być może jednego chyba trudnego (w trakcie tworzenia)

Rozwiązania około dwustu łatwych zadań z języków formalnych i złożoności obliczeniowej i być może jednego chyba trudnego (w trakcie tworzenia) Rozwiązania około dwustu łatwych zadań z języków formalnych i złożoności obliczeniowej i być może jednego chyba trudnego (w trakcie tworzenia) Kamil Matuszewski 20 lutego 2017 22 lutego 2017 Zadania, które

Bardziej szczegółowo

1. Podstawowe pojęcia dotyczące przetwarzania tekstów 2. Podstawowe operacje na łańcuchach znakowych 3. Naiwne wyszukiwanie wzorca w tekście 4.

1. Podstawowe pojęcia dotyczące przetwarzania tekstów 2. Podstawowe operacje na łańcuchach znakowych 3. Naiwne wyszukiwanie wzorca w tekście 4. 1. Podstawowe pojęcia dotyczące przetwarzania tekstów 2. Podstawowe operacje na łańcuchach znakowych 3. Naiwne wyszukiwanie wzorca w tekście 4. Zliczanie słów w łańcuchu 5. Dzielenie łańcucha na słowa

Bardziej szczegółowo

Matematyczne Podstawy Informatyki

Matematyczne Podstawy Informatyki Matematyczne Podstawy Informatyki dr inż. Andrzej Grosser Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Politechnika Częstochowska Rok akademicki 2013/2014 Automat ze stosem Automat ze stosem to szóstka

Bardziej szczegółowo

TEORETYCZNE PODSTAWY INFORMATYKI

TEORETYCZNE PODSTAWY INFORMATYKI 1 TEORETYCZNE PODSTAWY INFORMATYKI WFAiS UJ, Informatyka Stosowana I rok studiów, I stopień Wykład 4 część I 2 Kombinatoryka Wariacje z powtórzeniami Permutacje Wariacje bez powtórzeń Kombinacje Łączenie

Bardziej szczegółowo

Wojciech Guzicki. Konferencja SEM(Kolory matematyki) Sielpia, 26 października 2018 r.

Wojciech Guzicki. Konferencja SEM(Kolory matematyki) Sielpia, 26 października 2018 r. 1 O KOLOROWANIU Wojciech Guzicki Konferencja SEM(Kolory matematyki) Sielpia, 26 października 2018 r. W. Guzicki: O kolorowaniu 2 KILKA ZADAŃ OLIMPIJSKICH NA DOBRY POCZĄTEK W. Guzicki: O kolorowaniu 3 Zadanie

Bardziej szczegółowo

Typ szkoły: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA Rok szkolny 2015/2016 Zawód: FRYZJER, CUKIERNIK, PIEKARZ, SPRZEDAWCA, FOTOGRAF i inne zawody.

Typ szkoły: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA Rok szkolny 2015/2016 Zawód: FRYZJER, CUKIERNIK, PIEKARZ, SPRZEDAWCA, FOTOGRAF i inne zawody. Typ szkoły: ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA Rok szkolny 05/06 Zawód: FRYZJER, CUKIERNIK, PIEKARZ, SPRZEDAWCA, FOTOGRAF i inne zawody Przedmiot: MATEMATYKA Klasa I (60 godz) Rozdział. Liczby rzeczywiste Numer

Bardziej szczegółowo

Analiza leksykalna 1. Języki formalne i automaty. Dr inż. Janusz Majewski Katedra Informatyki

Analiza leksykalna 1. Języki formalne i automaty. Dr inż. Janusz Majewski Katedra Informatyki Analiza leksykalna 1 Języki formalne i automaty Dr inż. Janusz Majewski Katedra Informatyki Zadanie analizy leksykalnej Kod źródłowy (ciąg znaków) Analizator leksykalny SKANER Ciąg symboli leksykalnych

Bardziej szczegółowo

Wybrane wymagania dla informatyki w gimnazjum i liceum z podstawy programowej

Wybrane wymagania dla informatyki w gimnazjum i liceum z podstawy programowej Wybrane wymagania dla informatyki w gimnazjum i liceum z podstawy programowej Spis treści Autor: Marcin Orchel Algorytmika...2 Algorytmika w gimnazjum...2 Algorytmika w liceum...2 Język programowania w

Bardziej szczegółowo

Program nauczania informatyki w gimnazjum Informatyka dla Ciebie. Modyfikacja programu klasy w cyklu 2 godzinnym

Program nauczania informatyki w gimnazjum Informatyka dla Ciebie. Modyfikacja programu klasy w cyklu 2 godzinnym Modyfikacja programu klasy 2 nym Cele modyfikacji Celem modyfikacji jest poszerzenie zakresu wiedzy zawartej w podstawie programowej które pomoże uczniom uzmysłowić sobie treści etyczne związane z pracą

Bardziej szczegółowo

Jaki język zrozumie automat?

Jaki język zrozumie automat? Jaki język zrozumie automat? Wojciech Dzik Instytut Matematyki Uniwersytet Śląski Katowice wojciech.dzik@us.edu.pl 7. Forum Matematyków Polskich, 12-17 września 2016, Olsztyn Prosty Automat do kawy Przemawiamy

Bardziej szczegółowo

(j, k) jeśli k j w przeciwnym przypadku.

(j, k) jeśli k j w przeciwnym przypadku. Zadanie 1. (6 punktów) Rozważmy język słów nad alfabetem {1, 2, 3}, w których podciąg z pozycji parzystych i podciąg z pozycji nieparzystych są oba niemalejące. Na przykład 121333 należy do języka, a 2111

Bardziej szczegółowo

Matematyka dyskretna. Andrzej Łachwa, UJ, /14

Matematyka dyskretna. Andrzej Łachwa, UJ, /14 Matematyka dyskretna Andrzej Łachwa, UJ, 2019 andrzej.lachwa@uj.edu.pl 3/14 Funkcje Funkcja o dziedzinie X i przeciwdziedzinie Y to dowolna relacja f X Y taka, że x X!y Y: (x,y) f. Dziedzinę i przeciwdziedzinę

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne. Hasło z podstawy programowej 1. Liczby naturalne 1 Liczby naturalne, cechy podzielności. Liczba godzin

Wymagania edukacyjne. Hasło z podstawy programowej 1. Liczby naturalne 1 Liczby naturalne, cechy podzielności. Liczba godzin . Liczby rzeczywiste (3 h) PRZEDMIOT: Matematyka KLASA: I zasadnicza szkoła zawodowa Dział programowy Temat Wymagania edukacyjne Liczba godzin Hasło z podstawy programowej. Liczby naturalne Liczby naturalne,

Bardziej szczegółowo

Algorytmy aproksymacyjne i parametryzowane

Algorytmy aproksymacyjne i parametryzowane Algorytmy aproksymacyjne i parametryzowane Marek Cygan Uniwersytet Warszawski 18 października 2012 Marek Cygan Algorytmy aproksymacyjne i parametryzowane 1/22 Wstęp W algorytmice problemy dzielimy na obliczeniowo

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Grażyna KRUPIŃSKA. D-10 pokój 227 WYKŁAD 1 WSTĘP DO INFORMATYKI

Dr inż. Grażyna KRUPIŃSKA.  D-10 pokój 227 WYKŁAD 1 WSTĘP DO INFORMATYKI Dr inż. Grażyna KRUPIŃSKA Grazyna.Krupinska@fis.agh.edu.pl http://orion.fis.agh.edu.pl/~grazyna/ D-10 pokój 227 WYKŁAD 1 WSTĘP DO INFORMATYKI Plan wykładu 2 Wprowadzenie, trochę historii, systemy liczbowe

Bardziej szczegółowo

Matematyka z kluczem. Układ treści w klasach 4 8 szkoły podstawowej. KLASA 4 (126 h) część 1 (59 h) część 2 (67 h)

Matematyka z kluczem. Układ treści w klasach 4 8 szkoły podstawowej. KLASA 4 (126 h) część 1 (59 h) część 2 (67 h) Matematyka z kluczem Układ treści w klasach 4 8 szkoły podstawowej KLASA 4 (126 h) część 1 (59 h) I. LICZBY NATURALNE część 1 (23) 1. Jak się uczyć matematyki (1) 2. Oś liczbowa 3. Jak zapisujemy liczby

Bardziej szczegółowo

Logarytmy. Funkcje logarytmiczna i wykładnicza. Równania i nierówności wykładnicze i logarytmiczne.

Logarytmy. Funkcje logarytmiczna i wykładnicza. Równania i nierówności wykładnicze i logarytmiczne. Logarytmy. Funkcje logarytmiczna i wykładnicza. Równania i nierówności wykładnicze i logarytmiczne. Definicja. Niech a i b będą dodatnimi liczbami rzeczywistymi i niech a. Logarytmem liczby b przy podstawie

Bardziej szczegółowo