Antybiotyki bakteriobójcze

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Antybiotyki bakteriobójcze"

Halina Kania
7 lat temu
Przeglądów:

1 Leki przeciwbakteryjne Zakład Farmakologii Dr n. farm. Anna Wiktorowska-Owczarek Klasyfikacje antybiotyków Wg efektu działania Wg miejsca działania Wg zakresu działania MIC MINIMALNE STĘŻENIE HAMUJĄCE MBC MINIMALNE STĘŻENIE BAKTERIOBÓJCZE bakteriobójcze bakteriostatyczne Dany lek może być bakteriostatyczny względem jednego organizmu i bakteriobójcze względem innego. Leki bakteriostatyczne względem danego patogenu to te, których MBC jest wyższe od MIC 1

2 Dla optymalnego przebiegu antybiotykoterapii w miejscu infekcji stężenie pozostawało stale powyżej wartości MIC Wymagane stałe odstępy między dawkami co 8 godzin (nie 3 x dziennie) Antybiotyki bakteriobójcze Beta laktamowe Glikopeptydy Bacytracyna Daptomycyna Aminoglikozydy Fluorochinolony Antybiotyki bakteriostatyczne Tetracykliny Makrolidy Linkozamidy Chloramfenikol Linezolid Streptograminy Sulfonamidy Kotrimoksazol 2

3 Racjonalna antybiotykoterapia Kiedy i jakich leków przeciwdrobnoustrojowych powinniśmy używać? Oporność drobnoustrojów Rodzaje antybiotykoterapii Konwencjonalna W przypadku infekcji. Czas leczenia do 14 dni Intensywna Leczenie infekcji o ostrym przebiegu Profilaktyka Zapobieganie infekcjom bakteryjnym. Przewlekła Leczenie długotrwałe powyżej 14 dni Stosowanie profilaktyczne antybiotyków Profilaktyka przeciwbakteryjna Pacjenci z przebytą chorobą reumatyczną serca Pacjenci przed zabiegami chirurgicznymi i stomatologicznymi Zapobieganie gruźlicy i zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u osób majacych kontakt z chorymi Leczenie kobiet w ciąży zakażonych wirusem HIV ochrona dziecka 3

Czynniki decydujące o wyborze antybakteryjnego leku Drug specific Rodzaj bakterii powodującej infekcje Spektrum działania i wpływ na florę niecelowaną Dawkowania Farmakokinetyczne właściwości

4 Czynniki decydujące o wyborze antybakteryjnego leku Drug specific Rodzaj bakterii powodującej infekcje Spektrum działania i wpływ na florę niecelowaną Dawkowania Farmakokinetyczne właściwości Farmakodynamiczne właściwości Side effects Interakcje Koszt Patient specific Anatomiczna lokalizacja infekcji Antimikrobiologiczna historia Alergiczna historia Renal and hepatic function Stosowane inne leki Ciąża i laktacja Bezpieczeństwo stosowania High risk Pseudomembranous colitis (PMC) Medium risk Low risk Clindamycin Cephalosporin (2&3) Penicillins with beta-lactamase inhibitors Chinolones Macrolides Tetracyclines Aminoglycosides Metronidazole Vancomycin Właściwości farmakokinetyczne/ miejsce infekcji Leki, które przechodzą przez bariere krew: mózg 4

5 Farmakokinetyka antybiotyków Przenikanie do płynu mózgowo rdzeniowego Dobrze penetrują do oun Metronidazol Mezlocylina kotrimoksazol Nie przenikają lub bardzo słabo: amfoterycyna B, linkozamidy, makrolidy, ketokonazol, itrakonazol Farmakokinetyka antybiotykoterapii Penetrujące do oun w stanie zapalnym Amikacyna Penicylina G Karbenicylina Aztreonam Cefolosporyny III generacji: Cefotaksym, ceftriakson Chinolony Gentamycyna Farmakokinetyka antybiotyków Penetracja do kości Bardzo dobrze: linkomycyna, klindamycyna, kloksacylina, cefalosporyny III generacji Nie penetrują: penicylina benzylowa, aminoglikozydy 5

Działania niepożądane Wielość i jakość działań niepożądanych decyduje kiedy dany lek powinien być stosowany: Pierwszego rzutu Kolejnego rzutu Ostatniej szansy Działania niepożądane Alergia

6 Działania niepożądane Wielość i jakość działań niepożądanych decyduje kiedy dany lek powinien być stosowany: Pierwszego rzutu Kolejnego rzutu Ostatniej szansy Działania niepożądane Alergia Dysbakterioza Działania toksyczne wobec narządów Działanie mielotoksyczne Chloramfenikol Anemia aplastyczna, nieodwracalna, wynikająca z reakcji idiosynkratycznej, niezależnie od dawki. Prowadzi do śmierci. Anemia hemolityczna wystepująca u osób z niską aktywnością glukozo-6- fosfodehydrogenazy. Anemia odwracalna i zależna od dawki. Wystepuje również po sulfonamidach. 6

7 Reakcja disulfiramowa Reakcja disulfiramowa polega na zahamowaniu przez lek dehydrogenazy aldehydowej, enzymu rozkładającego główny metabolit etanolu -aldehyd octowy. Reakcja ta objawia się zaburzeniami krążenia, pokrzywką, odczuwaniem duszności, lęku, strachem przed zagrażającą śmiercią. Metronidazol Cefalosporyny: cefamandol, cefotetan, moksalaktam, cefoperazon Antybiotyki w ciąży BEZPIECZEŃSTWO Kategoria Antybiotyki B- prawdopodobnie bezpieczne (badania na zwierzętach nie wykazały wpływu na rozwój płodu, brak badań u ludzi C ograniczone zastosowanie badania na zwierzętach wykazały toksyczny wpływ na płód, brak badań u ludzi D- tylko w wyjątkowych sytuacjach, udowodnione działanie toksyczne na płód, czasami korzyści wynikające z zastosowania mogą przeważać nad ryzykiem Penicyliny, cefalosporyny, meropenem, aztreonam, fosfomycyna, makrolidy (oprócz klarytromycyny), klindamycyna, streptograminy, nitrofurantoina, daptomycyna Imipenem, glikopeptydy, klarytromycyna, linezolid, chloramfenikol, fluorochinolony, metronidazol, kotrimoksazol, kolistyna Tetracykliny, tygecyklina, aminoglikozydy Wiek pacjenta: dzieci Antybiotyki przeciwwskazane u dzieci Tetracykliny do 8r.ż. odkładają się w kościach i zębach Fluorochinolony do 18 r.ż. -z powodu erozji chrząstki stawowej (artropatia) U noworodków Sulfonamidy wypierają z połączeń z białkami bilirubinę i powodują KERNICTERUS żółtaczkę jąder podkorowych mózgu Chloramfenikol - zespół dziecka szarego 7

8 Antybiotykoterapia Wybór drogi podania Rozwój oporności Czas stosowania antybiotyku Dawka stosowanego antybiotyku Terapia skojarzona W przypadku zakażeń mieszanych W przypadku zakażeń zagrażających życiu, gdy nie ma możliwości szybkiego określenia patogenu i jego wrażliwości Poszczególne składniki: są stosowane w maksymalnie efektywnych dawkach Mają różne mechanizmy działania Nie wykazują oporności krzyżowej Stosowana aby opóźnić rozwój oporności (gruźlica, AIDS) Nie łączy się chemioterapeutyków bakteriobójczych z bakteriostatycznymi 8

Podobne dokumenty

Leki przeciwbakteryjne. Mechanizm działania. Klasyfikacje antybiotyków 2013-02-21. Dr n. farm. Anna Wiktorowska-Owczarek. Wybiórcza toksyczność

Leki przeciwbakteryjne. Mechanizm działania. Klasyfikacje antybiotyków 2013-02-21. Dr n. farm. Anna Wiktorowska-Owczarek. Wybiórcza toksyczność Leki przeciwbakteryjne Dr n. farm. Anna Wiktorowska-Owczarek Mechanizm działania Wybiórcza toksyczność Komórka bakteryjna Wybiórczość działania Komórka ludzka Klasyfikacje antybiotyków Wg efektu działania