Partnerstwo publiczno-społeczne jako uwarunkowanie efektywności planowania przestrzennego na miejskich obszarach rewitalizacji

Transkrypt

1 Konferencja Naukowa: Współczesne uwarunkowania gospodarowania przestrzenią - szanse i zagrożenia dla zrównoważonego rozwoju Warszawa czerwca 2014, Partnerstwo publiczno-społeczne jako uwarunkowanie efektywności planowania przestrzennego na miejskich obszarach rewitalizacji dr inż. arch. Eliza Sochacka-Sutkowska Katedra Projektowania Krajobrazu, Wydział Kształtowania Środowiska Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

2 Status Quo Powszechną jest wielowarstwowa krytyka modelu polskiej polityki miejskiej. Modelu, który promuje inwestowanie na peryferyjnych terenach otwartych, nie wspierając w sposób dostateczny inwestowania na obszarach zurbanizowanych, obejmującego zarówno modernizacje jak i zabudowę miejskich nieużytków. Efektem tej formuły jest z jednej strony rozszerzająca się degradacja obszarów śródmiejskich, z drugiej szybki rozwój często substandardowych monostruktur mieszkaniowych na obrzeżach i wokół miast, prowadząc do pogłębiania się segregacji społeczno-przestrzennej oraz zniszczenia walorów przyrodniczych i krajobrazowych miast.

3 Status Quo Formuła rewitalizacji, która winna być realnym narzędziem poprawy sytuacji miast, w naszym kraju jest traktowana wybiórczo i dość niepoważnie. Termin rewitalizacja jest nadużywany, a zazwyczaj działania pod niego podpięte nie noszą znamion działań zintegrowanych. W kontekście problematyki zrównoważenia, zracjonalizowania i sprawiedliwości społecznej polityki miejskiej zasadne jest pytanie o rolę i miejsce poszczególnych aktorów w realizacji procesów rewitalizacji.

4 INTERESARIUSZE REWITALIZACJI obszarów miejskich administracja publiczna mieszkańcy inwestorzy deweloperzy przedsiębiorcy eksperci, ludzie nauki i kultury organizacje niepubliczne media

5 Interesariusze NIESPOŁECZNEGO MODELU rewitalizacji administracja publiczna - środki publiczne deweloperzy/inwestorzy - środki prywatne model partnerstwa publiczno-prywatnego? mieszkańcy mali inwestorzy przedsiębiorcy eksperci, ludzie nauki i kultury organizacje niepubliczne media

6 Odpowiedzialność w rewitalizacji Trudno jest zaaktywizować interesariuszy dla rewitalizacji Trudno jest skłonić ich do przyjęcia odpowiedzialności za proces rewitalizacji administracja publiczna... mieszkańcy inwestorzy deweloperzy przedsiębiorcy eksperci, ludzie kultury i nauki media Zaangażowanie interesariuszy i stworzenie szerokiej płaszczyzny porozumienia i współpracy dla wyważenia interesu publicznego oraz zabezieczenie przyjętych celów rozwoju jest obowiązkiem i odpowiedzialnością władzy

7 (Nie)odpowiedzialność władzy Polski system planowania nie jest skierowany na budowanie (...) systemów porozumień z udziałem społecznym, preferuje i praktykuje społecznie wyizolowany model porozumień między administracją (lokalną polityką), a podmiotami inwestorskimi. Billert A.

8 Szczecin - Rewitalizacja I etap Towarzystwo Budownictwa Społecznego "Strategia Renowacji Śródmieścia Szczecina" program rewitalizacji 56 kwartałów (100 ha) Strategia Renowacji Śródmieścia Szczecina elementem Planu Strategicznego Miasta kwartał 27 - projekt pilotażowy model budżetowy - słaba atrakcyjnośc komercyjna kwartał 21 i 22 - projekt pilotażowy model komercyjny - duża atrakcyjnośc komercyjna

9

10 ETAP 1 AKTORZY REWITALIZACJI: administracja publiczna eksperci inwestorzy zewnętrzni ZABRAKŁO: inwestorów wewnętrznych mieszkańców (którzy zostaną jako mieszkańcy lub/i przedsiębiorcy) organizacji niepublicznych mediów... szerszej i silniejszej współpracy miasta z interesariuszami

11 walka o przestrzeganie i egzekwowanie prawa (polityka lokalna, parkowanie) LPR 2004 Szczecin - Rewitalizacja II etap Ruchy Miejskie - rewitalizacja społeczna SSC - FORUM DYSKUSYJNE 2006 SZCZECIN - SENS 2010 poprawa atrakcyjności i konkurencyjności obszaru śródmieścia (estetyka, zieleń, oferta usługowa, kulturalna) i walka z suburbanizacją zrównoważony transport, priorytet KM i ochrona pieszych, poprawa dostepności rowerowej ochrona tożsamości i walorów kulturowych przestrzeni miast

12 Tożsamość Odpowiedzialność Zaufanie Współpraca Cztery lata temu rozpoczęliśmy walkę o przemiany w Śródmieściu, jak i dyskusję o przyszłości naszego miasta. Chcieliśmy wyrwać to miasto z marazmu, zmienić Śródmieście z jednej z brzydszych i zaniedbanych dzielnic w nowoczesną i przyjemną do życia przestrzeń miejską. Zależało nam na dalszych pracach. Na opór reagowaliśmy otwartością, która prowadziła do kompromisowych rozwiązań, po które nikt wcześniej nie sięgnął. Niezrozumiały i nieakceptowany plan udało się zmienić w realne pieniądze na realne inwestycje z realnym poparciem. Damian Lachowski prezes SENSu

13 PROGRAM JEDNA ULICA ROCZNIE...BATALIA GRUPY SPOŁ

14 SENS WYDEPTUJE ŚCIEŻKĘ DO DECYDENTÓW OPRACOWUJE KONCEPCJĘ DLA JAGIELLOŃSKIEJ

15 SENS ROBI BADANIA SPOŁECZNE - struktura klientów lokali przy Jagielońskiej (2-10 wrzesnia 2013; 540 klientów) Sposób dotarcia do lokalu usługowego: PIESZO 76% SAMOCHODEM 15 % KOMUNIKACJA MIEJSKĄ 7% Rodzaj klienta: STALI KLIENCI 72% PO RAZ PIERWSZY 18% Miejsce parkowania bezosrednio pod lokalem 31 % na tej ulicy - 53% w odległości 200m i dalej - 16% ROWEREM 2%

16 ROZCZAROWANIE SENSU "Jak zareagowali kupcy na zaprezentowane wyniki badań struktury ich klientów? Zapytani, co w związku z tym mogłoby zwiększyć ich obroty (mieli za zadanie ułożyć 4 opcje wg priorytetów): odpowiedzieli: 63% - więcej miejsc parkingowych, 21% - lepszy dostęp KM, 11% - infrastruktura piesza (równe chodniki, ławki itp.), 5% - infrastruktura rowerowa (ddr, stojaki itp.). Ponadto co czwarty (!) odpowiedział, że "parkingi, a w następnej kolejności to już bez różnicy"

17 POMAGAJĄ MEDIA

18 MIASTO PRZEJMUJE INICJATYWĘ - XI 2013 opracowanie reorganizacji ruchu(wgkioś)

19 Program remontów i przebudowy dróg i chodników, w tym "Jedna ulica rocznie" Wieloletni Program Rozwoju Szczecina z perspektywą do roku 2023

20 POMAGAJĄ MEDIA POMAGAJĄ EKSPERCI

21 PRZECIWNICY DOCHODZĄ DO GŁOSU Mamy nadzieję, że zastanowi sie Pan poważnie nad zmianami, które wymusili na Panu rowerzyści i stowarzyszenie SENS, które podejmuje bezsensowna decyzję by z centrum miasta wygonić samochody, a wprowadzić rowery Kupcy Jagiellońskiej

22 MIASTO ORGANIZUJE KONSULTACJE SPOŁECZNE konsultacje 12 i 15 Kietwnia osób uczestniczy 40 osób przedstawiło swoją opinię większość to zwolennicy mobilizacja na forach, w SENSIE, wśród zwolenników

23 ETAP 2 Interesariusze SPOŁECZNEGO MODELU rewitalizacji administracja publiczna organizacje niepubliczne eksperci, ludzie kultury i nauki media mieszkańcy - przedsiębiorcy - inwestorzy... deweloperzy przedsiębiorcy model partnerstwa publiczno-społecznego

24 WNIOSEK: ODPOWIEDZIALNOŚĆ A WŁADZA Uspołecznianie i demokratyzacja procesu rewitalizacji, który jest integralnym elementem realizowanej polityki miejskiej prowadzi do zwiekszenia poczucia odpowiedzialności u wszystkich interesariuszy rewitalizacji, przez co do wiekszej sprawiedliwości i zrównoważenia procesu rozwoju miasta oraz do zwiększenia jego efektywności. Zaangażowanie w proces partnerów społecznych w sposób szeroki i jakościowy realnie wspiera proces rewitalizacji. PODZIAŁ ODPOWIEDZIALNOŚCI TO TEŻ PODZIAŁ WŁADZY