Zaufanie społeczne i kapitał społeczny jako determinanty implementacji rozwoju zrównoważonego do planowania przestrzennego

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zaufanie społeczne i kapitał społeczny jako determinanty implementacji rozwoju zrównoważonego do planowania przestrzennego"

Laura Stachowiak
6 lat temu
Przeglądów:

U S D R E W A J A S T R Z Ę B S K A K A T E D R A R O Z W O J U R E G I O N A L N E

1 Zaufanie społeczne i kapitał społeczny jako determinanty implementacji rozwoju zrównoważonego do planowania przestrzennego D R P A U L I N A L E G U T K O - K O B U S D R E W A J A S T R Z Ę B S K A K A T E D R A R O Z W O J U R E G I O N A L N E G O I P R Z E S T R Z E N N E G O S Z K O Ł A G Ł Ó W N A H A N D L O W A W W A R S Z A W I E

2 Tytułem wprowadzenia Implementowanie rozwoju zrównoważonego do planowania przestrzennego jest uzależnione m. in. od akceptacji społecznej, rzeczywistej partycypacji publicznej oraz aktywności społecznej w tym zakresie. W ostatnich latach zadajemy często pytania o to: czyja jest przestrzeń i kto ma prawo do przestrzeni? Gry o przestrzeń są szczególnie widoczne w dużych miastach.

3 Partycypacja w planowaniu przestrzennym Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym to proces, w którym dwie lub więcej stron współdziała w przygotowaniu planów, realizacji określonej polityki i podejmowaniu decyzji. Drabina partycypacji Współdecydowanie Konsultacje Informacja

ETAP Etap I Etap II PRZEWIDZIANE DZIAŁANIA Ogłoszenie informacji o przystąpieniu do sporządzania planu lub studium Opracowywanie projektu planu (studium) MOŻLIWOŚCI PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ W

4 ETAP Etap I Etap II PRZEWIDZIANE DZIAŁANIA Ogłoszenie informacji o przystąpieniu do sporządzania planu lub studium Opracowywanie projektu planu (studium) MOŻLIWOŚCI PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ W POSZCZEGÓLNYCH ETAPACH Informacja jako podstawa partycypacji społecznej, informacja ma być przekazana w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie. Możliwość składania wniosków do planu lub studium w terminie nie krótszym niż 21 dni od daty ogłoszenia. Brak wytycznych co do możliwości partycypacji społecznej, choć możliwe są różne rozwiązania w tym zakresie. Etap III Wyłożenie projektu planu lub studium na okres co najmniej 21 dni Możliwość składania uwag do projektu dokumentu, termin nie krótszy niż 14 dni od dnia zakończenia wyłożenia projektu dokumenty do wglądu. Etap IV Etap V Publiczna dyskusja w czasie wyłożenia projektu dokumentu Rozpatrzenie uwag złożonych do projektu dokumentu W przepisach brak rozstrzygnięć dotyczących formy dyskusji publicznej, podkreśla się iż organizuje ją organ odpowiedzialny za opracowania planistyczne (czyli wójt, burmistrze prezydent miasta). Termin nie dłużej niż 21 dni od daty upływu terminu ich składania dobrym zwyczajem jest wskazanie, które z uwag zostały uwzględnione, a które nie i z jakiego powodu i poinformowanie o tym zgłaszających uwagi.

5 Bariery dla skutecznej partycypacji w planowaniu przestrzennym Traktowanie partycypacji tylko jako konieczności wynikającej z zapisów prawa. Prowadzenie partycypacji pozornej tzn. istnieje możliwość wypowiedzi, wyrażania opinii, ale z góry zakładamy, iż w projektach dokumentów nie nastąpią zmiany. Traktowanie organizacji społecznych jako wroga rozwoju lokalnego. Zbyt małe zaangażowanie społeczności lokalnych na etapie projektowania polityki przestrzennej (studium i plan). Dostrzeganie konfliktów społecznych dopiero na etapie prowadzenia inwestycji, a nie ich planowania. Małe ogólne zaangażowanie społeczne Polaków i niski poziom zaufania społecznego, czyli niski poziom kapitału społecznego.

Kapitał społeczny kilka faktów 16 12 8 4 0 Wskaźnik zaufania społecznego (%) 10,5 10,5 11,5 13,4 13,4 12,2 2003 2005 2007 2009 2011 2013 Wskaźnik stowarzyszania się 13,7% Polaków deklaruje

6 Kapitał społeczny kilka faktów Wskaźnik zaufania społecznego (%) 10,5 10,5 11,5 13,4 13,4 12, Wskaźnik stowarzyszania się 13,7% Polaków deklaruje przynależność do jakichkolwiek organizacji, w tym 72,2% uważa się za aktywnych działaczy Najwięcej osób przynależy do: organizacji religijnych 23,9% klubów sportowych 15,3% kół zainteresowań 13,7% Najmniej popularne są: organizacje konsumentów 0,4% grupy samopomocowe 1,8% władze samorządowe 2,7%

Kongresy Ruchów Miejskich: I Kongres, Poznań 2011 r.

7 Ruchy miejskie Współczesne ruchy miejskie to odpowiedź na potrzebę partycypacji, współdecydowania o przyszłości miast. Kongresy Ruchów Miejskich: I Kongres, Poznań 2011 r. 100 osób II Kongres, Łódź 2012 r. 220 osób III Kongres, Białystok 2013 r. 69 osób

8 Tezy Miejskie 1. Mieszkańcy mają niezbywalne prawo do miasta. 2. Budżet partycypacyjny to tworzenie przez mieszkańców całego budżetu miasta. To nie tylko procedury, ale szeroki ruch społeczny. 3. Zagwarantowanie sprawiedliwości społecznej i przeciwdziałanie ubóstwu i wykluczeniu jest obowiązkiem wspólnoty miejskiej. 4. Rewitalizacja historycznych obszarów podtrzymuje tożsamość miast i jest warunkiem ich rozwoju. Nie może ograniczać się do remontów, musi być zintegrowanym działaniem wypracowanym wraz z mieszkańcami. 5. Dość chaosu! Kultura przestrzeni zagwarantowana ładem prawnym pozwoli na podniesienie jakości życia w mieście. 6. Demokracja to nie tylko wybory. Mieszkańcy mają prawo do realnego, opartego na wzajemnym szacunku, udziału w podejmowaniu decyzji o mieście. 7. Miasta i obszary metropolitalne powinny być zarządzane zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju i przeciwdziałania procesom suburbanizacji. 8. Lokalizowanie instytucji krajowych w różnych miastach sprzyja rozwojowi całego kraju. 9. Polskie miasta i obszary metropolitalne potrzebują wsparcia w integracji systemów transportu: kolejowego, drogowego, publicznego transportu zbiorowego, rowerowego i pieszego dla osiągnięcia celów Białej Księgi o transporcie i Karty Lipskiej.

9 Co dalej? Pełna implementacja rozwoju zrównoważonego do planowania przestrzennego i polityki rozwoju wymaga budowania kapitału społecznego. Zdaniem J. Rifkina, jedynie scenariusz oparty o odnowienie społeczeństwa obywatelskiego poprzez rozwój trzeciego sektora, to możliwość wdrożenia rozwoju zrównoważonego i budowania efektywnej demokracji lokalnej. Czy ruchy miejskie spełnią pokładane w nich nadzieje? Czy staną się zaczynem znaczących zmian? Czy zaufanie i kapitał społeczny mają być tylko po stronie organizacji społecznych? Współdecydowanie (realna partycypacja) wymaga przecież co najmniej dwóch partnerów w procesie planowania przestrzennego.

10 Dziękujemy za uwagę!

Podobne dokumenty

Poznań. kliny zieleni. rzeki i jeziora. jakość życia. miasto zwarte. dialog społeczny

Poznań. kliny zieleni. rzeki i jeziora. jakość życia. miasto zwarte. dialog społeczny Poznań kliny zieleni rzeki i jeziora jakość życia miasto zwarte dialog społeczny NIEZAGOSPODAROWANA PRZESTRZEŃ W MIEŚCIE DZIURA W MIEŚCIE WOLNE TORY teren pokolejowy powstały po przeniesieniu ruchu towarowego