Rewitalizacja. Rewitalizacja jako kluczowy element polityki miejskiej. Rajmund Ryś Dyrektor Departamentu Polityki Przestrzennej w MIiR

Transkrypt

1 Rewitalizacja Rewitalizacja jako kluczowy element polityki miejskiej Rajmund Ryś Dyrektor Departamentu Polityki Przestrzennej w MIiR

2 Rewitalizacja jako kluczowy element polityki miejskiej Rajmund Ryś Dyrektor Departamentu Polityki Przestrzennej w MIiR Bydgoszcz, 19 maja 2015 r.

3 DLACZEGO REWITALIZACJA JEST WAŻNA REWITALIZACJA OBEMUJE: DOTYCZY: ZDOBYTE DOŚWIADCZENIE: 1 AKTUALNA ODPOWIEDŹ NA DYLEMATY ROZWOJOWE MIAST Zintegrowane i wielobranżowe działania Degradacji obszarów (degradacja społeczna, ekonomiczna, środowiskowa, przestrzenna) Problem dotyczy w Polsce aż 20% obszarów zurbanizowanych, zamieszkanych przez ok. 2,4 mln. mieszkańców Niekontrolowanego rozlewania się zabudowy = konieczny powrót do miast i realizacja skutecznej rewitalizacji Dotychczas prowadzona rewitalizacja w miastach była często niepełna, nieskoordynowana, rozproszona = nieefektywna

4 DLACZEGO REWITALIZACJA JEST WAŻNA OPTYMALNY MOMENT NA JAKOŚCIOWĄ PRZEMIANĘ OBSZARÓW ZDEGRADOWANYCH 2 DUŻA ŚWIADOMOŚĆ POTRZEB REWITA- LIZACYJNTYCH REWITALIZACJA W KSSR Jako sfery polityki miejskiej realizowanej w kraju i w Europie Terytorializacja polityk przestrzennych Konieczność inicjowania działań związanych z powrotem do miast / tworzeniem miasta zwartego, zielonego i niskoemisyjnego / warunków do zrównoważonego rozwoju w miastach Konieczność kreowania działań szytych na miarę i wspierania lokalnego rozwoju

5 DLACZEGO REWITALIZACJA JEST WAŻNA OPTYMALNY MOMENT NA JAKOŚCIOWĄ PRZEMIANĘ OBSZARÓW ZDEGRADOWANYCH ZDOBYTE DOŚWIADCZENIA NA POZIOMIE LOKALNYM : 3 WZROST ŚWIADOMOŚCI SPOŁECZNEJ Potrzeby związane z poprawą warunków życia w mieście Są różne Oczekiwanie przemian i chęć wpływania na nie / partycypacji przedstawiają sukcesy i wzorcowe rozwiązania ale też ujawniają bariery i brak kompleksowego podejścia

6 DLACZEGO REWITALIZACJA JEST WAŻNA OPTYMALNY MOMENT NA JAKOŚCIOWĄ PRZEMIANĘ OBSZARÓW ZDEGRADOWANYCH CEL RZĄDU: ELEMENTY DZIAŁAŃ RZĄDU: STWORZENIE SYSTEMU WSPARCIA W POLSCE Projekt KRAJOWEJ POLITYKI MIEJSKIEJ (KPM) 4 Projekt NARODOWEGO PLANU (NPR)

7 DLACZEGO REWITALIZACJA JEST WAŻNA KULTURA I EDUKACJA MIESZKALNICTWO / TBS 5 TBS PRZESTRZENIE PÓŁPUBLICZNE / PODWÓRKA PLANOWANIE PRZESTRZENNE

8 KRAJOWA POLITYKA MIEJSKA (KPM) ZAKRES DOKUMENTU: PRZEDSTAWIA ON M.IN.: Rewitalizacja jeden z 10 wątków = elementów polityki skierowanej na zrównoważony rozwój miast i poprawę jakości życia w obszarach zdegradowanych Kierunki działań polityki Rządu oraz instytucji podległych względem miast w kontekście wymagań rewitalizacji Informacje i wskazanie kierunków działań dot. prawidłowego prowadzenia działań rewitalizacyjnych na poziomie lokalnym 6

9 NARODOWY PLAN (NPR) 7 CEL: ELEMENTY SKŁADOWE: Tworzy ramy prawne, instytucjonalne i finansowe dla sprawniejszego prowadzenia procesu kompleksowej rewitalizacji w Polsce PROJEKT USTAWY O rozwiązania legislacyjne i ramy prawne procesu rewitalizacji FINANSOWANIE: Przede wszystkim z FE WYTYCZNE w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata Informacja i edukacja, projekty pilotażowe

10 PROJEKT USTAWY O GŁÓWNE ZASADY PRZYGOTO- WANEJ USTAWY: Fakultatywny charakter stosowania Ogólne ramy formalno-prawne prowadzania procesów rewitalizacji Instrumenty wymuszające kompleksowy charakter programów rewitalizacji Opracowanie katalogu zachęt dla gmin oraz pozostałych interesariuszy 8 Rozwiązania o charakterze specjalnym, obowiązujące czasowo

11 PROJEKT USTAWY O NAJWAŻNIEJSZE ROZWIĄZANIA PRZYGOTO- WANEJ USTAWY: 9 Zdefiniowanie podstawowych pojęć - rewitalizacja / obszar zdegradowany Przygotowanie, koordynowanie i tworzenie warunków do prowadzenia rewitalizacji i jej prowadzenie jako zadanie własne gminy Gminny Program Rewitalizacji podstawowy element prowadzenia zintegrowanego i kompleksowego procesu przemian obszarów zdegradowanych Podkreślenie szczególnej roli mieszkańców (partycypacja społeczna /Komitet Rewitalizacji) Społeczne budownictwo czynszowe jako cel publiczny (specjalne rozwiązania prawne)

12 GMINNY PROGRAM (GPR) TO: PRZEDSTAWIA: 10 UMOŻLIWIA: PROJEKT USTAWY O Strategia rewitalizacji uchwalana przez radę gminy / jest podstawą wydania aktów prawa miejscowego regulujących sposób prowadzenia działań w procesie rewitalizacji Spójność treści z polityką przestrzenną gminy - ze studium gminnym (szybka procedura dostosowania / możliwość jednoczesnej zmiany) Transformację LPR-ów do GPR (po spełnieniu warunków dot. kompleksowości i zakresu przedmiotowego)

13 SPECJALNA STREFA (SSR) PROJEKT USTAWY O TO: Strefa specjalnych rozwiązań prawnych 11 UMOŻLIWIA: Wykorzystanie potencjału podmiotów ekonomii społecznej Podwyższenie stawki podatku od nieruchomości niezabudowanych przeznaczonych pod zabudowę w planie Zobowiązania dewelopera do przekazania puli lokali mieszkalnych do gminnego zasobu mieszkaniowego 13

14 SPECJALNA STREFA (SSR) PROJEKT USTAWY O ROZWIĄZANIA MOŻLIWOSĆ: 12 Pozyskiwania gruntów i budowy/przebudowy budynków służących rozwojowi społecznego budownictwa czynszowego (działania w ramach celu publicznego) Udzielania dotacji dla nieruchomości Ustanowienia na rzecz gminy prawa pierwokupu nieruchomości Ustanowienia zakazu wydawania decyzji o warunkach zabudowy dla wszystkich lub wybranych zmian sposobu zagospodarowania terenu i inne

15 MIEJSCOWY PLAN (MPR) 13 TO: OBEJMUJE: PROJEKT USTAWY O Plan miejscowy o szczególnym charakterze (wymogi określi rozporządzenie) Ustalenia o charakterze realizacyjnym - niezbędny zakres wymaganych robót budowlanych / sposób użytkowania nieruchomości Nieciągłą przestrzennie strefę (można wyłączać niektóre nieruchomości) Różne skale przestrzenne i dodatkowe treści: dot. mieszkalnictwa / koncepcji urbanistycznych / terenu przestrzeni publicznych / rzuty elewacji

16 FINANSOWANIE ŚRODKI NA REWITALIZACJĘ W RAMACH UMOWY PARTNERSTWA: WYTYCZNE W ZAKRESIE w programach operacyjnych na lata Przeznaczone w ramach PI 9b dot. Wspierania rewitalizacji fizycznej, gospodarczej i społecznej na obszarach miejskich i wiejskich wydatkowanie wyłącznie na podstawie programu rewitalizacji W pozostałych PI preferencje dla finansowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Skala wsparcia: RPO główne wsparcie (EFRR i EFS) preferencje (dodatkowe punkty / wyższe poziomy dofinansowania), promowanie projektów zintegrowanych / partnerskich / grantowvch / hybrydowych) 14 KPO uzupełniające wsparcie (EFRR, EFS, FS) preferencje (kryteria oceny projektów / konkursy celowane / profilowanie kryteriów)

17 DODATKOWE DZIAŁANIA - INFORMACJA I EDUKACJA CENTRUM WIEDZY DZIAŁANIA - Informowanie (strona internetowa) i upowszechnianie dobrych praktyk - monitorowanie - pilotaże i konkursy dotacji - kampania informacyjna - podręczniki dobrych praktyk - materiały informacyjno-promocyjne CEL: WSPARCIE PODMIOTÓW / SAMORZĄDÓW W PRZYGOTOWANIU I REALIZACJI DZIAŁAŃ REWITALIZACYJNYCH 15

18 DODATOWO SZERSZY KONTEKST ZMIAN WPŁYWAJĄCYCH NA PROCES tzw. MAŁA NOWELIZACJA MAŁA NOWELIZACJA OBEJMUJE: Ogólne zasady planowania - miasto zwarte i niskoemisyjne Ograniczenie: inwestowania na green fields preferowanie na brown fields roli decyzji o warunkach zabudowy Poszerzenie katalogu celów publicznych 16 Wprowadzenie pakietu zmian legislacyjnych ułatwiających inwestowanie w miastach (zwłaszcza zwartych obszarach śródmieść)

19 17 REWITALIZACJA JAKO KLUCZOWY

20 NA ZAKOŃCZENIE REWITALIZACJA JAKO KLUCZOWY ELEMENT POLITYKI MIEJSKIEJ WYSTĘPUJE GDY: OBEJMUJE WIELOASPEKTOWE DZIAŁANIA JEST PROWADZONA NA PODSTAWIE KOMPLEKSOWEGO PROGRAMU JEST POWIĄZANA Z DOKUMENTAMI PLANISTYCZNYMI I STRATEGICZNYMI GMINY UCZESTNICZĄ W NIEJ LOKALNE SPOŁECZNOŚCI I INNI PARTNERZY 18 POPRAWA JAKOŚCI ŻYCIA I ROZWÓJ MIEJSKICH OBSZARÓW ZDEGRADOWANYCH

21 Dziękuję za uwagę