TECHNIKA KLIMATYZACYJNA DLA PRAKTYKÓW Klimatyzacja pojazdów samochodowych

Transkrypt

1

2 TECHNIKA KLIMATYZACYJNA DLA PRAKTYKÓW Klimatyzacja pojazdów samochodowych Autorzy: praca zbiorowa pod redakcją dra inż. Bolesława Gazińskiego Wydawca: SYSTHERM D. Gazinska s.j. Wstęp 1. Warunki klimatyczne wnętrza pojazdu autor GK + SK 2. Przemiany powietrza wilgotnego. Przygotowanie procesu - autor GK 2.1. Powietrze wilgotne 2.2. Przemiany powietrza wilgotnego 3. Zasady działania układu klimatyzacji autor GK 3.1. Obieg chłodniczy 3.2. Obieg powietrza w kabinie pasażerskiej 4. Problemy stosowania urządzeń na czynnik CO 2 autor Górski, JJ 4.1. Podstawowe zalety stosowania CO Historia CO2 w technice chłodniczej 4.3. Charakterystyka obiegów roboczych 4.4. Uwagi końcowe 5.Główne elementy składowe układów klimatyzacji autor JJ 5.1. Sprężarka 5.2. Skraplacz 5.3. Parownik 5.4. Zawór rozprężny 5.5. Dysza dławiąca 5.6. Elementy sterowania Sterowanie pracą sprężarki Sterowanie pracą wentylatora skraplacza Sterowanie właściwościami jezdnymi pojazdu 5.7. Elementy dodatkowe Sprzęgło sprężarki Zasobnik czynnika chłodniczego Filtr odwadniacz Wentylator skraplacza Wentylator parownika Przewody i złącza Tłumik Filtry 6. Regulacja wydajności sprężarek stosowanych w układach klimatyzacji samochodowej autor TK 6.1. Skokowa regulacja wydajności 6.2. Ciągła regulacja wydajności 6.3. Upustowa regulacja wydajności 6.4. Wyłączanie części cylindrów 7. Klimatyzacja w kabinach samochodów ciężarowych i kabinach maszyn roboczych TSz 7.1. Klimatyzatory kabinowe 7.2. Klimatyzatory postojowe 8. Specyfika klimatyzacji autobusów autor TSz 8.1. Standardy europejskie spełniane przez zestawy klimatyzacyjne 8.2. Przystosowanie zestawów klimatyzacyjnych do współpracy z sieciami typu CAN 8.3. Modułowość 8.4. Przegląd zestawów klimatyzacyjnych Autobusy Minibusy Autobusy mniejsze Autobusy większe i trolejbusy 8.5. Zestawy klimatyzacyjne minibusów i autobusów konserwacja 8.6. Zestawy klimatyzacyjne minibusów i autobusów diagnostyka i naprawa 9. Czynniki robocze, ich właściwości i zastosowanie autor JJ, T Sz 9.1. Czynniki chłodnicze 9.2. Czynniki R12 i R Czynnik R407C 9.4. Zastosowanie i właściwości fizyczne czynnika R134a Rozpuszczalność z wodą Mieszalność z olejami Właściwości chemiczne Właściwości termodynamiczne 9.5. Porównanie wydajności czynnika R134a i R407C 9.6. Dwutlenek węgla R Porównanie czynnika roboczego R744 i R134a

3 10. Uszkodzenia sprężarek klimatyzacji samochodowej autor TK Uszkodzenia spotykane we wszystkich typach sprężarek klimatyzacji samochodowej Uszkodzenia sprzęgieł elektromagnetycznych Uszkodzenia mechaniczne sprzęgieł Uszkodzenia elektryczne sprzęgieł Uszkodzenia sprzęgieł zrywalnych Utrata szczelności sprężarek Uszkodzenia uszczelniaczy wałów Rozszczelnienia korpusów Uszkodzenia układów zaworowych Trwałe odkształcenie płytek zaworowych Wyłamania płytek zaworowych Korozja układów zaworowych Podnoszenie płytek przez ciała obce Uszkodzenia sprężarek tłokowych Uszkodzenia układu cylinder tłoki wał Uszkodzenia łożyskowania wałów Uszkodzenia bieżni oraz półkul prowadzących tłoki Uszkodzenia zaworów regulacyjnych Uszkodzenia sprężarek łopatkowych Uszkodzenia łopatek oraz cylindrów Uszkodzenia pokryw cylindrów Uszkodzenia sprężarek scroll 11. Narzędzia i urządzenia serwisowe oraz wyposażenie warsztatu - JJ na bazie Rusowicz Wstęp Wyposażenie obowiązkowe Urządzenia do odzysku czynników chłodniczych Zestawy do napełniania instalacji chłodniczych Zbiorniki ciśnieniowe dla czynników chłodniczych Zestawy węży przyłączeniowych z zaworami Przyrządy do pomiaru ciśnienia i temperatury Wagi Wykrywacze nieszczelności Przyrządy do pomiarów elektrycznych Przyrządy do lutowania twardego Narzędzia specjalistyczne i ogólne Przyrządy do pomiaru wilgotności, hałasu Pompy próżniowe 12. Metody rozpoznawania i usuwania usterek w układach klimatyzacji pojazdów autorzy LK + MS Ogólne zasady dotyczące diagnozowania niesprawności działania klimatyzacji Zbyt niskie ciśnienie czynnika chłodniczego Zbyt wysokie ciśnienie czynnika chłodniczego podczas pracy układu Ciśnienie po załączeniu układu pozostaje bez zmian Sprzęgło sprężarki załącza się po chwili zabierak sprzęgła ślizga się Przycisk załączający klimatyzację jest włączony sprężarka układ nie reaguje Nieprzyjemny zapach wydostający się z kanałów nawiewowych Oblodzenie jednego z elementów układu klimatyzacji Powstawanie hałasów w komorze silnika 13. Przepisy dotyczące stosowania urządzeń klimatyzacyjnych w pojeździe oraz bhp autor TSz Wybrane postanowienia norm serii PN-EN 378 w zakresie bezpieczeństwa instalacji urządzeń chłodniczych Dobór czynników chłodniczych wg PN-EN Zestawy klimatyzacyjne BHP podczas czynności obsługowych i instalacji 14. Dane dotyczące napełnień czynnikiem chłodniczym i olejem autorzy LK + MS Alfa Romeo Audi BMW Chrysler Citroen Daewoo Fiat Ford Honda Hyundai Isuzu Jaguar (Daimler) Kia Lancia Land Rover Lexus

4 Mazda Mercedes Benz Mitsubishi Nissan Opel-Vauxhall Peugeot Porsche Renault Rover Saab Seat Skoda SSangyong Subaru Suzuki Toyota Volkswagen Volvo 15. Literatura oprac. JJ Autorzy: - BG -Bolesław Gaziński redaktor naczelny wydania, Wprowadzenie GK - Grzegorz Krzyżaniak - sekretarz naukowy wydania, autor rozdz. 1, 2, 3, 16, JJ - Joanna Jóźwiak opiekun tytułu, autor rozdz. 4, 5, 8, 9, 13, 17, SK - Stanisław Kwaśniowski - współautor rozdz. 2 TSz - Tomasz Szmajter (ThermoKing) - autor rozdz.8, 10, 13, 14, 15, LK - Lucjan Kłos - autor rozdz.11, 12, MS - Marcin Staniewicz - autor rozdz. 11, 12, TK - dr T. Kapusta - autor rozdz. 6, 7, Koordynacja wydania - Wydawnictwo SYSTHERM - Stanisław Ozdowski Skład, łamanie, opracowanie graficzne i projekt okładki - Jacek Walenciak Reklamy - Jolanta Trębicka, Lidia Domagała Redakcja i korekta wydawnicza - Lidia Domagała

5 WSTĘP Kupując jeszcze niedawno samochód mało kto interesował się, czy wyposażony został w klimatyzację. Pamiętam, że kupując samochód w 1991 roku tak dalece nie przywiązywałem do tego wagi, że nawet nie sprawdziłem, czy klimatyzacja działa właściwie. Byłem już przy tym osobą zajmującą się od kilku lat zawodowo klimatyzacją obiektów. Klimatyzacja dla większości z nas kojarzyła się tylko z pomieszczeniami produkcyjnymi o specjalnych wymaganiach i z salami użyteczności publicznej. I była luksusem. Na początku lat dziewięćdziesiątych w wielu miastach istniały 2-3 serwisy zajmujące się klimatyzacją samochodową, wobec wielokrotnie większej ilości firm klimatyzujących biura, salony handlowe, co stawało się już coraz powszechniejsze. Dziś stwierdzamy, że w tych samych miastach prosperuje nawet dziesięciokrotnie razy więcej takich serwisów. Wielu kierowców uważa samochód z instalacją klimatyzacyjną za standard i coś, co jest nieodzowne także w Polsce, zwłaszcza w okresie letnim. Postęp cywilizacyjny ostatnich lat wymusza również w Europie, stąd i Polsce zmiany warunków podróżowania i pracy. Klimatyzacja stała się powszechna w pociągach dalekobieżnych, autobusach turystycznych i miejskich, minibusach, a nawet w kabinach samochodów ciężarowych i maszyn rolniczych. Najlepiej o potrzebie klimatyzacji można przekonać się podróżując pojazdem samochodowym po Saharze. Gorące i zapylone powietrze, w którym trudno oddychać, dzięki właściwej klimatyzacji pojazdu zapewnia w jego wnętrzu taki komfort, że można zapomnieć gdzie się jest. Odkąd w 1939 r. pojawił się w Stanach Zjednoczonych pierwszy samochód z klimatyzacją minął niecały wiek. Obecnie w Japonii i Stanach Zjednoczonych niemal 100% nowych samochodów jest wyposażanych w klimatyzację, w Europie wskaźnik ten szacuje się na poziomie 60%. Widzimy więc, że w tak krótkim czasie nastąpiła rewelacyjna zmiana poglądów i zapotrzebowania na komfort przy podróżowaniu. Klimatyzacja samochodów i innych pojazdów samochodowych z rzadko spotykanego dodatkowego wyposażenia traktowanego jako luksusowe stała się prawie standardem. Dwadzieścia lat działania firmy SYSTHERM pokrywa się z dynamicznym rozwojem zastosowania klimatyzacji w pojazdach samochodowych. Wydawnictwo SYSTHERM pragnie wypełnić lukę pomiędzy dynamicznie rozwijającą się klimatyzacją pojazdów samochodowych, a skąpymi publikacjami na ten temat. Chcemy zainteresować Czytelników naszą kolejną książką z zakresu transportu samochodowego. W opracowaniu tym zebrane zostały dla Państwa informacje przydatne w działalności zawodowej np. prowadzeniu serwisu samochodowego oraz wychodzące naprzeciw zainteresowaniom wielu fanów motoryzacji. Książka znajdzie również zainteresowanie środowisk akademickich, a w szczególności studentów kierunków związanych z motoryzacją. W książce staraliśmy się przedstawić zarówno ogólne zasady działania klimatyzacji w pojazdach i ich szczegóły, dotyczące budowy i działania instalacji klimatyzacyjnej w pojazdach. Ponadto przeanalizowano występujące awarie, przedstawiono sposoby diagnozowania niesprawności działania instalacji. Uzupełnieniem praktycznym dla serwisantów jest zestawienie ilości czynnika chłodniczego i oleju wymaganego do napełnienia instalacji klimatyzacyjnych w najczęściej występujących markach samochodowych. Książka w moim przekonaniu, przyczyni się do lepszego zrozumienia zasad działania klimatyzacji w pojazdach samochodowych, co powinno ułatwić właściwą eksploatację klimatyzacyjnych urządzeń użytkownikom pojazdów i osobom prowadzącym serwis i naprawy klimatyzacji. Dziękuję wszystkim Autorom za zaangażowanie w opracowanie tematu, a szczególnie dr. inż. Janowi Górskiemu Profesorowi Politechniki Rzeszowskiej, dr. inż. Tadeuszowi Kapuście z Politechniki Łódzkiej i dr. inż. Arturowi Rusowiczowi z Politechniki Warszawskiej, pracownikom Wydawnictwa SYSTHERM za ciekawe ilustracje i doprowadzenie do zredagowania ostatecznej wersji publikacji. Jestem wdzięczny Dyrektorowi Lucjanowi Kłosowi (SYSTHERM D.Gazińska s.j.) za cenne uwagi przekazane w trakcie powstania książki, wynikające z wieloletniego doświadczenia w zakresie klimatyzacji samochodowej. Słowa podziękowania kieruję także do Osób i Firm wspomagających książkę informacjami i reklamami na temat prowadzonej w branży własnej działalności. Proszę o podzielenie się z nami uwagami o poradniku, a także o innych publikacjach Wydawnictwa SYSTHERM oraz o propozycje tematów z branży chłodnictwa, klimatyzacji, ogrzewnictwa i transportu wartych przybliżenia w niedalekiej przyszłości. dr inż. Bolesław Gaziński Prezes SYSTHERM