DLA DIABETYKÓW. Dzienniczek samokontroli
|
|
- Natalia Świderska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 DLA DIABETYKÓW Dzienniczek samokontroli
2 2 3 Najwa niejsze dane PACJENT Imi... Nazwisko... Ulica... Nr mieszk.... Kod Miasto... Tel. kontaktowy... LEKARZ PROWADZÑCY/ PORADNIA Imi... Nazwisko... Tel. kontaktowy... Godziny przyj ç... Poradnia diabetologiczna Nazwa radni... Ulica... Miasto... Tel. kontaktowy...
3 4 5 Cukrzyca i jej wyrównanie Cukrzyca jest chorobà przewlek à. To zespó chorób metabolicznych, który charakteryzuje si dniesionym st eniem glukozy we krwi swodowanym zaburzeniem wydzielania insuliny przez trzustk. Mo e zdarzyç si równie, e insulina dzia a w niew aêciwy ssób. Organizm osoby chorej na cukrzyc, a nie leczonej, nie jest w stanie utrzymaç w normie st enia glukozy. Podwy szone st enie glukozy we krwi trwajàce d u szy czas jest bardzo szkodliwe dla organizmu i mo e swodowaç wystàpienie tzw. póênych wik aƒ cukrzycy. Tabela nr 1 Kryteria wyrównania cukrzycy 1 Wyrównanie WartoÊci Osoby chorujàce na cukrzyc typu 1 lub krótkotrwałà cukrzyc typu 2 Glikemia na czczo i przed siłkami mg/dl (dot. równie samokontroli) (3,9-6,1 mmol/l) Glikemia siłku <140 mg/dl (dczas samokontroli) (7,8 mmol/l) Hemoglobina glikowana HbA 1C 6,5% Pozostali chorzy Glikemia na czczo i przed siłkami mg/dl (dot. równie samokontroli) (3,9-6,1 mmol/l) Glikemia siłku <160 mg/dl (dczas samokontroli) (8,9 mmol/l) Hemoglobina glikowana HbA 1C 7% W celu dobrego wyrównania zaburzeƒ metabolicznych i ograniczenia dokuczliwych objawów konieczny jest Twój czynny udzia w codziennym prowadzeniu terapii. Sam przystosowujesz plan dziennych si ków do przewidywanego rozk adu zaj ç i szczególnych sytuacji, takich jak np. wysi ek fizyczny, dró albo dodatkowa choroba. Docelowe wartoêci glikemii okreêla si indywidualnie dla ka dego pacjenta. Zwiàzane jest to z typem cukrzycy, wiekiem oraz wyst waniem innych chorób. Cele leczenia, które wyznacza ci lekarz, uwzgl dniajà nie tylko docelowe wartoêci glikemii mierzonej na czczo, ale równie w 120 minut g ównych si kach. Tak wi c, im cz Êciej wykonujesz miary st enia glukozy we krwi, tym lepiej dbasz o siebie i swoje zdrowie. JeÊli prowadzisz prawid owà samokontrol, na dstawie wyników miarów mo esz, a nawet winieneê modyfikowaç swoje si ki oraz aktywnoêç fizycznà. Prowadzenie dzienniczka samokontroli zwoli Ci na lepsze zrozumienie wp ywu ró nych czynników (od ywianie, stres, wysi ek fizyczny) na ziom glikemii, a lekarzowi na lepszà ocen wyrównania cukrzycy. Wyró niamy trzy metody kontroli cukrzycy Racjonalne, zdrowe od ywianie, Wysi ek fizyczny, Leczenie farmakologiczne. ywienie mo e byç dostosowane do Twoich udobaƒ, d warunkiem jednak, e umiesz dobraç dawk leku, wysi ek fizyczny oraz rodzaj i iloêç s ywanych produktów ywnoêciowych. Dlatego tak wa ne jest, abyê wiedzia, w jaki ssób ró ne sk adniki ywnoêciowe wp ywajà na st enie glukozy we krwi. 1) Zalecenia kliniczne dotyczàce st wania u chorych na cukrzyc, Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego 2011,
4 6 7 Podstawowe sk adniki ywienia 1. T uszcze znajdujà si np. w s oninie, maêle, margarynie i smalcu. Sà to tzw. t uszcze widoczne. W mleku i serach znajdujà si t uszcze niewidoczne. T uszcze winny stanowiç maksymalnie 35% (30-35%) ogólnego zatrzebowania dziennego. Nadmiar t uszczu w diecie sprzyja rozwojowi mia d ycy oraz woduje szybki przyrost masy cia a. 1 g t uszczu dostarcza 9 kcal, 4 g t uszczu sà zawarte sà w 1 p askiej y eczce mas a, 1 y eczce oliwy, 2 y eczkach majonezu. Po zjedzeniu t uszczy st enie glukozy we krwi nie wzrasta. 2. Bia ko obecne jest np. w mi sie, rybach, roêlinach stràczkowych (groch, fasola). Bia ko winno stanowiç 15-20% dziennego zatrzebowania. 1 g bia ka dostarcza 4 kcal, 20 g bia ka zawarte jest w 100 g chudego mi sa, 100 g chudego bia ego sera. Po s yciu bia ka st enie glukozy we krwi nie wzrasta. 3. W glowodany proste (inaczej cukry proste) to zwiàzki organiczne sk adajàce si z w gla, wodoru i tlenu. Szybko si wch aniajà, wodujàc szybkie uwalnianie energii; stanowià g ówne êród o kalorii. Podczas procesu trawienia wszystkie w glowodany, za b onnikiem, sà rozk adane do cukrów prostych. W glowodany rozpuszczane sà w organizmie d wp ywem odwiednich enzymów. Do cukrów prostych zalicza si m.in. glukoz, galaktoz, fruktoz. Cukry proste majà s odki smak, a g ównym ich êród em sà cukier bia y, wyroby cukiernicze (np. torty, ciasta, d emy, czekolada, cukierki) oraz owoce. S ywanie cukrów prostych jest niekorzystne, gdy woduje szybki wzrost st enia glukozy we krwi i cukromocz. Zalecane jest ograniczenie s ywania cukrów prostych do minimum na rzecz cukrów z o onych (tzw. wielocukrów). Oty oêç oraz niewyrównanie cukrzycy stanowi dodatkowe ograniczenie s ywania cukru. 4. W glowodany z o one zawarte sà w przetworach zbo owych, ziemniakach, ry u, warzywach. Produkty zbo owe sà dstawowym êród em w glowodanów z o onych, zawierajà du o skrobi, b onnik oraz witaminy z grupy B. Wch anianie glukozy z jelit do krwi odbywa si stopniowo i woli. S ywanie produktów zawierajàcych w glowodany z o one zabiega niekorzystnym wahaniom st - enia glukozy we krwi i u atwia kontrol cukrzycy. W glowodany z o one winny stanowiç 45-50% ogólnego zatrzebowania energetycznego. Dla u atwienia obliczenia zawartoêci w glowodanów w codziennej diecie wprowadzono j cie wymiennika w glowodanowego % wartoêci energetycznej diety winny zapewniç w glowodany o niskim indeksie glikemicznym (< 50). Wymiennik w glowodanowy (WW) to rcja produktu wyra ona w gramach dostarczajàca 10 g przyswajalnych w glowodanów. Wi cej informacji na temat zasad prawidłowego ywienia znajdziesz w broszurze Smacznie i zdrowo wydanej przez firm Abbott. W tabelach na str Dzienniczka samokontroli wymienione zosta y najcz Êciej s ywane produkty s ywcze wraz wymiennikami w glowodanowymi. 5. Owoce i warzywa zawierajà b onnik karmowy oraz witaminy i sole mineralne. S ywanie owoców winno byç ograniczone do g dziennie, niewa zawierajà du à iloêç w glowodanów prostych. JeÊli jesz warzywa, takie jak zielony groszek, ziemniaki i kukurydz, licz ich s ytà mas. Nie ma trzeby liczenia masy zosta ych warzyw, niewa zawierajà niewiele w glowodanów.
5 8 9 Alkohol Alkohol dla chorych na cukrzyc jest bardzo szkodliwy. Wi ksze iloêci alkoholu zaburzajà prac wàtroby, co grozi g bokim niedocukrzeniem. S ywanie alkoholu przez chorych na cukrzyc nie jest wskazane. Nie zaleca si s ywania wi cej ni 20 g/d. alkoholu przez kobiety i 30 g/d. alkoholu przez m czyzn. Aby zmniejszyç higlikemi, s ywaj alkohol zawsze àcznie z si kiem. Tytoƒ Palenie tytoniu przyspiesza uszkodzenie wzroku i nerek oraz zwi ksza ryzyko zachorowania na chorob t tnic od 3 do 5 razy. JeÊli jesteê chory na cukrzyc, palenie tytoniu jest przeciwwskazane. Wysi ek fizyczny Wysi ek fizyczny w cukrzycy mo e mieç korzystne dzia anie d warunkiem, e jest umiej tnie stosowany. Odwiednio dobrany wysi ek fizyczny U atwia zu ycie glukozy przez organizm, umo liwia wi c zmniejszenie dobowej dawki insuliny lub doustnych leków higlikemizujàcych, Poprawia wydolnoêç uk adu krà enia, uk adu oddechowego, mi Êni, Pomaga w zabieganiu i zwalczaniu oty oêci. Program çwiczeƒ fizycznych, intensywnoêç oraz czas trwania wysi ku ustal z lekarzem prowadzàcym. Wi cej informacji na temat aktywnoêci fizycznej znajdziesz w broszurze Ruch to zdrowie wydanej przez Abbott Diabetes Care. Samokontrola Samokontrola to zespó zachowaƒ, dzi ki którym mo esz samodzielnie kontrolowaç stan swojego zdrowia oraz skutecznoêç leczenia. Pomaga zrozumieç jak leki, dieta i aktywnoêç fizyczna wp ywajà na st enie glukozy we krwi. Samokontrola ma na celu Uzyskanie lepszej wartoêci glikemii, Unikni cie wik aƒ cukrzycy, Zapewnienie bezpieczeƒstwa przez eliminacj nadmiernego spadku st enia glukozy, jak i jego wzrostu, Pomóc lekarzowi w doborze leku i jego dawki, Umo liwiç Ci modyfikacj leczenia (w granicach wyznaczonych przez lekarza). Regularna samokontrola jest niezb dna nie tylko dczas leczenia insulinà, ale jest równie wskazana w przypadku leczenia za mocà doustnych leków przeciwcukrzycowych. Zasady samokontroli st enia glukozy we krwi Im cz Êciej wykonujesz miary st enia glukozy we krwi, tym wi ksza jest szansa na wykrycie nieprawid owoêci i lepszà samokontrol. IloÊç miarów ziomu cukru w du ej mierze zale y od ssobu leczenia cukrzycy. Wskazane jest wykonywanie przynajmniej jednego miaru dziennie, rano na czczo. Cz Êciej wykonuj miary, gdy êle si czujesz, dokucza Ci przezi bienie, infekcja, grypa lub wymioty. Liczb oznaczeƒ ziomu cukru we krwi uzgodnij indywidualnie ze swoim lekarzem prowadzàcym.
6 10 11 Sprz t niezb dny do prowadzenia samokontroli Glukometr (np. Optium Xido), Aparat do nak uwania opuszki palca (nak uwacz), Testy paskowe dostosowane do siadanego glukometru upewnij si u swojego lekarza lub farmaceuty, e siadasz odwiednie do Twojego glukometru paski testowe (glukometr Optium Xido wspó pracuje z paskami testowymi Optium Xido), Gaziki, Dzienniczek samokontroli. rozcz ciem samodzielnego wykonywania miarów zasi gnij rady piel gniarki edukacyjnej oraz dok adnie przeczytaj instrukcj obs ugi glukometru oraz pasków testowych. Ssób przedstawiania wyników przez glukometry Glukometry Optium Xido produkowane przez firm Abbott kalibrowane sà do osocza krwi. Oznacza to, e glukometr przelicza i przedstawia wyniki miarów glukozy obecnej w tym w aênie sk adniku krwi. Dzi ki temu wyniki miarów sà maksymalnie zbli one do wyników otrzymywanych w laboratorium. Inne glukometry mogà przedstawiaç wyniki miarów z krwi pe nej. Jest to przyczynà ró nic w wynikach miarów wykonywanych przy u yciu ró nych glukometrów. JeÊli chcesz prawid owo równaç wyniki ze swojego glukometru do wyników z laboratorium lub innego glukometru, winieneê znaç ssób przeliczania wyników przez obydwa urzàdzenia Spytaj, jak kalibrowane jest urzàdzenie laboratoryjne. Sprawdê, do czego kalibrowany jest glukometr do krwi pe nej, czy do osocza. Ssób wykonywania miaru PowinieneÊ zostaç przeszkolony w zakresie oznaczania glikemii i obs ugi glukometru przez personel medyczny radni, w której si leczysz. To, co badasz, to ogólne st enie glukozy we krwi i jeêli chcesz otrzymaç prawid owy i wiarygodny wynik, upewnij si, e Twój glukometr eliminuje wp yw substancji zak ócajàcych. Niektóre substancje znajdujàce si w organizmie lub przyjmowane leki (wiele z nich to pularne leki na przezi bienie) mogà fa szywie zawy aç wynik miaru. Dzieje si tak dlatego, e glukometry, które nie majà funkcji eliminowania substancji zak ócajàcych, rozznajà te substancje jako czàsteczki glukozy i dodajà do wyniku miaru. Glukometr Optium Xido siada funkcj eliminacji wielu wszechnie wyst pujàcych substancji zak ócajàcych (np. paracetamol). 2 miarem wykonaniem miaru st enia glukozy we krwi umyj r ce myd em i ciep à wodà. Op ucz i wytrzyj dok adnie d onie, sprawdzajàc czy r cznik, którego u ywasz, jest czysty i nie zanieczyszczony s odyczami. Nie u ywaj kremu do ràk przed wykonaniem miaru, niewa mo esz w ten ssób zmieniç wynik. JeÊli chcesz prawiç ukrwienie palców i zabiec wyciskaniu próbki krwi rozmasuj d onie w kierunku opuszków palców. Ponadto sprawdê i upewnij si, e Próbka nie jest wyciskana, niewa wyciskajàc krew wodujesz, e na palcu jawia si wi cej p ynu, czyli osocza. Próbka nie jest zanieczyszczona brudem z palców czy resztkami 2) Dane w dokumentacji Abbott Diabetes Care Inc.
7 12 13 jedzenia, niewa wtedy do osocza dodatkowo dostajà si czàsteczki brudu lub np. soku i w ten ssób prorcje sà zaburzone. JeÊli przemywasz palce spirytusem, czekaj a spirytus ca kowicie odparuje. W przeciwnym wypadku zmierzysz ziom cukru we krwi ze spirytusem. Próbka krwi jest odwiedniej wielkoêci. Zbyt ma a swoduje, e nawet, jeêli glukometr, który nie ma czujnika obj toêci, rozcznie miar, wynik b dzie zani ony, niewa miar wykonany zostanie z próbki nieodwiedniej wielkoêci. Glukometry Optium Xido siadajà czujnik minimalnej obj toêci, który uniemo liwia wykonanie miaru ze zbyt ma ej obj toêciowo próbki krwi, co zabiega uzyskiwaniu niedok adnych wyników. Do wykonania miaru wymagana jest bardzo mała próbka krwi (0,6 μl) dzi ki czemu miar staje si prawie bezbolesny. Krew pe na i osocze Kiedy s yszysz lub u ywasz okreêleƒ st enie glukozy lub ziom cukru we krwi, byç mo e nie zawsze zdajesz sobie spraw z tego, co to oznacza. W konsekwencji mo esz nie do koƒca rozumieç, skàd czasem wynikajà ró nice w wynikach miaru. Krew to p ynna tkanka ludzka. Sk ada si z komórek (krwinki bia e i czerwone, p ytki krwi) oraz z osocza, czyli cz Êci p ynnej. Tak jak np. zupa midorowa sk ada si z midorów, w oszczyzny i przypraw oraz z wody. Kiedy mierzysz ziom cukru we krwi, uzyskiwane wyniki mogà byç dawane w odniesieniu do krwi pe nej, ze wszystkimi jej sk adnikami lub tylko do osocza. To tak, jakbyê mierzy st enie makaronu w zupie midorowej lub w samej wodzie na zup. St enie makaronu w zupie, w której jest tak e w oszczyzna, midory i przyprawy b dzie prorcjonalnie mniejsze, ni gdybyê zmierzy st enie identycznej iloêci makaronu w samej wodzie na zup. Tak samo jest z miarem st enia glukozy we krwi. Ta sama iloêç czàsteczek glukozy dawana w przeliczeniu na krew pe nà b dzie mia a mniejsze st enie ni w osoczu. Porównywanie wyników Przy wykonywaniu równania wyników miarów koniecznie przestrzegaj ni szych zaleceƒ, aby równanie by o prawid owo wykonane. W przeciwnym wypadku sam b dziesz odwiedzialny za ró nice w wynikach miaru, a nie wadliwe urzàdzenie. Przestrzegaj wskazówek dotyczàcych wykonywania miarów omówionych w rozdziale Ssób wykonywania miaru. Próbki krwi do równania uzyskaj z dwóch ró nych nak uç. Ka dà z nich na ó na la testowe pasków w ciàgu 10 minut. Upewnij si, jak kalibrowane sà urzàdzenia, z których wyniki równujesz. W przypadku równywania wyników z urzàdzenia kalibrowanego do osocza z wynikami z urzàdzenia kalibrowanego do krwi pe nej pami taj, aby wyniki z krwi pe nej mno yç przez 1,11. Wtedy równanie b dzie wiarygodne i dok adne. W przypadku równywania wyników z glukometru do wyników uzyskiwanych w laboratorium upewnij si, e probówka, do której brano krew do badania w analizatorze, nie zawiera a antykoagulantów (substancji przeciw krzepni ciu), które na ulotce do pasków testowych wskazane sà jako substancje mogàce mieç wp yw na zafa szowanie wyniku. znajdujàca si w ludzkim organizmie jest na bie àco spalana, aby zapewniç jego prawid owe funkcjonowanie. Dlatego te jej st enie
8 14 15 przez ca y czas si zmienia i wyniki na glukometrze, niezale nie od tego czy uzyskiwane sà z miarów robionych w krótkich odst pach czasu na jednym urzàdzeniu czy na dwóch ró nych aparatach mogà si od siebie ró niç. Ró nica ta mo e dochodziç do 10% i trzeba pami taç, e w przypadku niskich st eƒ glukozy ró nice te b dà du o mniej widoczne ni w przypadku wyników wysokich. Np. 60 mg/dl + 10% = 66 mg/dl (ró nica wynosi 6 jednostek), 240 mg/dl + 10% = 264 mg/dl (ró nica wynosi 24 jednostki). Badanie moczu na zawartoêç cukru i acetonu Je eli nie siadasz glukometru, mo esz mierzyç ziom cukru w moczu, pami taj jednak, e cukier w moczu jawia si dopiero przekroczeniu tzw. progu nerkowego, czyli wtedy, gdy jego ziom we krwi wynosi wy ej 180 mg/dl. Badanie moczu na ziom cukru najlepiej wykonywaç o nast pujàcych rach przed Êniadaniem, przed, przed oraz zawsze dczas z ego samoczucia, chorób goràczkowych, itp.. Na 30 minut przed ka dym badaniem opró nij p cherz i wypij dodatkowà rcj p ynu, np. szklank herbaty. Po oko o pó godzinie oddaj mocz i wykonaj badanie przy u yciu specjalnych testów paskowych do badania ziomu cukru w moczu. Wyniki otrzymasz przez równanie zabarwienia paska ze skalà barwnà na opakowaniu. JeÊli siadasz glukometr Optium Xido, mo esz wykonaç miar ziomu cia ketonowych we krwi zamiast miaru acetonu w moczu. Test paskowy wspó pracujàcy z glukometrem Optium Xido, przy mocy którego badasz st enie kwasu ß-hydroksymas owego we krwi, nazywa si Optium Xido, paski testowe do miaru st enia cia ß-ketonowych we krwi. Pomiar ziomu cia ketonowych we krwi siada kilka zalet w stosunku do miaru ziomu acetonu w moczu Poniewa cia a ketonowe jawiajà si najpierw we krwi, badajàc ich st enie przy mocy glukometru Optium Xido uzyskasz informacje na temat aktualnego stanu zdrowia. Pomiar w moczu udzieli Ci informacji o stanie Twojego zdrowia sprzed kilku godzin. Wynik miaru przy mocy glukometru Optium Xido to dok adny wynik iloêciowy, natomiast miar wykonany przy wykorzystaniu testów do badania moczu to badanie jakoêciowe, okreêlajàce jedynie orientacyjny ziom cia ketonowych w moczu. Pomiar wykonujesz tak samo, jak miar st enia glukozy we krwi. W celu interpretacji wyników miaru ziomu cia ketonowych we krwi skonsultuj si z lekarzem prowadzàcym. Badanie moczu na zawartoêç acetonu lub krwi na zawartoêç kwasu ß-hydroksymas owego (najwa niejszego zwiàzku ketonowego we krwi) wykonuj zawsze w przypadku nudnoêci, wymiotów oraz gdy ziom cukru we krwi jest wysoki (wy ej 250 mg/dl cukrzyca typu 1, wy ej 300 mg/dl cukrzyca typu 2). przystàpieniem do badania dok adnie przeczytaj informacj zawartà w ulotce.
9 16 17 Higlikemia Higlikemia oznacza spadek st enia glukozy we krwi ni ej normy. Przyczyny higlikemii Opuszczony si ek lub zbyt ma o w glowodanów w si ku, Nadmierny wysi ek fizyczny, awkowanie insuliny lub tabletek higlikemizujàcych, S ycie alkoholu. Objawy higlikemii Dr enie, BladoÊç skóry, Pocenie si, Kołatanie serca, Uczucie mrowienia ust, Dezorientacja, Dra liwoêç, Uczucie goràca lub zimna, Zaburzenia widzenia, Ból głowy, Uczucie głodu. W przypadku wystàpienia w/w objawów zmierz st enie glukozy we krwi. Kiedy stwierdzisz, e jest niskie, np. 65 mg/dl, natychmiast s yj cukier w jakiejkolwiek staci trzy kostki cukru, trzy cukierki, wypij ok. 250 ml naju zawierajàcego cukier itp. Nast pnie s yj si ek zawierajàcy w glowodany z o one. UWAGA! NIGDY NIE NALE Y PODAWAå P YNÓW NIEPRZYTOMNYM! Twoja rodzina lub najbli si znajomi winni umieç wykonaç zastrzyk z glukagonu, aby daç go, gdy stracisz przytomnoêç. W przypadku ci kiej higlikemii nale y wezwaç lekarza. PAMI TAJ! ZAWSZE NOÂ PRZY SOBIE CUKIER LUB COÂ S ODKIEGO. Hiperglikemia Hiperglikemia oznacza wzrost st enia glukozy we krwi wy ej normy. Przyczyny hiperglikemii Zwi kszone s ycie w glowodanów (cukrów), Sytuacje stresowe, Obcià enia psychiczne, Niedostateczna dawka insuliny (zaniechanie iniekcji, zbyt ma a dawka, niew aêciwa insulina, np. krótko dzia ajàca zamiast d ugo dzia ajàcej), Brak wysi ku fizycznego, Infekcje lub inne choroby (np. zapalenie p uc), Przyjmowanie niektórych leków. Objawy hiperglikemii SuchoÊç w ustach, Wzmo one pragnienie (organizm próbuje w ten ssób rozcieƒczyç zbyt du à iloêç cukru we krwi), Cz ste oddawanie moczu (organizm zbywa si z moczem nadmiaru cukru), Wzmo one aknienie (w przeciwieƒstwie do krwi, ziom cukru w komórkach jest bardzo niski, a to w aênie ten ziom odwiada Êrednio za odczuwanie g odu),
10 18 19 SennoÊç, Uczucie zm czenia, Os abienie, Zaburzenia widzenia, Zmiany ropne na skórze, Infekcje narzàdów moczowo-płciowych, Skurcze mi Êni koƒczyn. Istotà leczenia cukrzycy jest uzyskanie normoglikemii, czyli pe nej normalizacji ziomu cukru we krwi. Zarówno krótkotrwa a, jak i przewlek a hiperglikemia woduje wstanie przewlek ych wik aƒ cukrzycy. Uzyskanie normoglikemii jest mo liwe u chorych przestrzegajàcych zaleceƒ dotyczàcych leczenia dietà, wysi kiem fizycznym oraz regularnie przyjmujàcych leki doustne, czy te indywidualnie i prawid owo dobranà insulin. UWAGA! W PRZYPADKU CI KIEJ HIPERGLIKEMII I UTRATY PRZYTOMNOÂCI NALE Y JAK NAJSZYBCIEJ WEZWAå LEKARZA. Indeks glikemiczny (IG) W latach osiemdziesiàtych w trakcie badaƒ naukowych stwierdzono, e s ycie tej samej iloêci w glowodanów zawartej w ró nych produktach s ywczych ró nie wp ywa na dniesienie st enia glukozy we krwi. Indeks glikemiczny (IG) to wartoêç, która mówi o tym, jaki wp yw na st enie glukozy we krwi ma s ycie danego produktu. Wszystkie produkty mo na zakwalifikowaç do grup okreêlajàcych procentowy, si kowy wzrost glikemii (przedstawione sà w tabeli nr 2). WartoÊç indeksu glikemicznego dla szczególnych produktów ustalono w odniesieniu do wartoêci indeksu glukozy, który wynosi 100%. Czynniki wp ywajàce na wartoêç indeksu glikemicznego Stopieƒ sp cznienia skrobi, np. ziemniaki rozgotowane, gdzie skrobia jest wówczas bardzo sp cznia a, majà wy sze IG, WielkoÊç czàsteczek skrobi, np. produkty rozdrobnione majà wy sze IG (kasza manna IG 68, kasza per owa IG 25); wyjàtek ry mimo pe nych ziaren ma wysoki IG, ZawartoÊç b onnika b onnik wyst pujàcy w pe nych ziarnach i owocach swalnia proces trawienia. Dzi ki stosowaniu diety bogatej w produkty o niskim indeksie glikemicznym masz wi kszà kontrol nad st eniem glukozy we krwi; wzrasta wra liwoêç organizmu na insulin oraz obni a si ziom lipidów we krwi. Osobom oty ym atwiej jest wówczas straciç zb dne kilogramy. Wymiennik w glowodanowy (WW) Wymiennik w glowodanowy okreêla produkt, który zawiera takà samà iloêç w glowodanów i woduje dobny wzrost glikemii, jak produkt równywany. 1 wymiennik w glowodanowy oznacza gramów w glowodanów przyswajalnych (odwiada to kcal, czyli kj), które sà zawarte w okreêlonej iloêci ywienia. I tak 1 wymiennik w glowodanowy (1 WW) zawarty jest w kromce razowego chleba o wadze 20 gramów lub w ziemniaku o Êredniej wielkoêci. Podanie w diecie iloêci wymienników w glowodanowych (np. 2 WW) zwala Ci dokonaç wyboru mi dzy np. dwoma kromkami chleba i dwoma ziemniakami Êredniej wielkoêci. Ty sam zdecydujesz, na co w danym momencie masz wi kszà ochot.
11 20 21 Tabela nr 2 WartoÊci indeksu glikemicznego 3 Posi kowy wzrost Produkty s ywcze glikemii 100% 70-90% Chleb ytni razowy, frytki, arbuz, wafle waniliowe 50-70% Lody Êmietankowe, baton Mars, morele, groszek zielony konserwowy, bu ka pszenna 30-50% Jab ko, gruszka, jogurt owocowy 1,5%, otr by, p atki owsiane, makaron gotowany, chrupki kukurydziane do 30% CzereÊnie, jogurt 0%, marchew Êwie a, fasola bia a gotowana, soja gotowana, soczewica gotowana Mleko i produkty mleczne 3 Nazwa produktu Masa IloÊç WW Kcal IG Mleko 3,2% t uszczu 200 ml - 1 szkl Mleko 2% t uszczu 200 ml - 1 szkl Mleko 0,5% t uszczu 200 ml - 1 szkl Mleko s odzone zag szczone 20 g Jogurt owocowy ze s odzikiem 150 g 1, Jogurt owocowy 1,5% 150 g 1, Jogurt 0% 150 g 0, Ser twarogowy t usty 100 g 0, Serek homogenizowany waniliowy 150 g Deser ry owy waniliowojab kowy 150 g 3,5 200 Lody Êmietankowe 100 g 1, Produkty zbo owe 3 Nazwa produktu Masa IloÊç WW Kcal Màka pszenna 18 g y. / 100 g 1,35 / 7,5 62 / 342 Kasza gryczana gotowana 100 g 6, Kasza jaglana gotowana 100 g 6, Kasza manna gotowana 100 g 7, Ry bia y gotowany 100 g 7, Ry bràzowy gotowany 100 g Makaron gotowany 100 g 7, Bu ka pszenna sztuka 50 g 2, Bagietka francuska 15 g 1krom. 0, Chleb pszenny 30 g 1krom. 1, Chleb ytni razowy 34 g 1krom. 1, Pumpernikiel 40 g 1krom. 2, Chleb ytni pe noziarnisty 34 g 1krom. 1, Rogalik mleczny sztuka 50 g Chrupki kukurydziane 100 g Musli z owocami suszonymi 10 g y. / 100 g 0,6 / 6,4 33 / Otr by pszenne 10 g y. /100 g 0,2 / 2 19 / P atki kukurydziane 4 g y. / 100 g 0,3 / 7,7 15 / P atki owsiane 6 g y. / 100 g 0,36 / 6 22 / IG 3) Dane w dokumentacji Abbott Diabetes Care
12 22 23 Warzywa 3 Nazwa produktu Masa IloÊç WW Kcal IG Bób 100 g 0,8 66 Brukselka 100 g 0,3 37 Burak 100 g 0, Fasola bia a gotowana 27 Fasola bia a suche nasiona 100 g 4,6 288 Fasola ci ta konserwowa 100 g 0, Groch gotowany 32 Groch suche nasiona 100 g 4,5 293 Groszek zielony konserwowy 100 g Kukurydza konserwowa 100 g Marchew Êwie a 100 g 0, Marchew gotowana 49 Pietruszka korzeƒ 100 g 0,5 38 Soczewica suche nasiona 100 g 4,8 327 Soczewica gotowana 26 Soja suche nasiona 100 g 1,7 382 Soja ugotowana 18 Ziemniaki gotowane 62 Ziemniaki surowe 100 g 1,7 77 Ziemniaki gotowane na parze 65 Frytki 100 g 3, Owoce 3 Nazwa produktu Masa IloÊç WW Kcal IG Ananas 80 g plaster Arbuz 100 g 0, Banan 100 g 2, Brzoskwinia 100 g Brzoskwinia w puszce, w syropie 100 g 1, CzereÊnie 100 g 1, Grejpfrut 100 g 0, Gruszka 100 g 1, Jab ko 100 g Kiwi 100 g 1, Melon 100 g 0, Morele 100 g Morele suszone 100 g Pomaraƒcza 100 g Rodzynki 100 g 6, Âliwki 100 g Winogrona 100 g 1, Naje 3 Nazwa produktu Masa IloÊç WW Kcal IG Sok maraƒczowy 200 ml Coca-Cola 200 ml 2, ) Dane w dokumentacji Abbott Diabetes Care
13 24 25 S odycze 3 Notatki Nazwa produktu Masa IloÊç WW Kcal IG Cukier 100 g Cukier 5 g y eczka 0,5 20 Miód pszczeli 100 g 8, Miód pszczeli 7 g y eczka 0,5 23 Baton Mars 60 g du y 4, Baton Mars 20 g ma y 1,4 90 Cukierki elki 80 Czekolada mleczna 100 g 5, Czekolada mleczna 4 g czàstka 0,2 22 Herbatniki 100 g 7, Ciasteczka 54 Lu Petitki 49 Keks 100 g Babeczki z jab kami 100 g 4, Wafle waniliowe 100 g Inne produkty 3 Nazwa produktu Masa IloÊç WW Kcal IG Koncentrat midorowy 100 g 1,3 92 Koncentrat midorowy 6 g y eczka 0,08 6 Keczup 100 g 1,9 93 Keczup 6 g y eczka 0,1 6 3) Dane w dokumentacji Abbott Diabetes Care
14 26 27 Indeksy Terminy wizyt kontrolnych Nazwa produktu Masa IloÊç WW Kcal IG Notatki
15 28 29 Terminy badaƒ kontrolnych Notatki Tabela przeliczeniowa z mg/dl na mmol/l mg/dl mmol/l mg/dl mmol/l mg/dl mmol/l mg/dl mmol/l mg/dl mmol/l mg/dl mmol/l 30,6 1,7 100,8 5,6 160,2 8,9 219,6 12,2 279,0 15,5 338,4 18,8 30,6 1,9 102,6 5,7 162,0 9,0 221,4 12,3 280,8 15,6 340,2 18,9 37,8 2,1 104,4 5,8 163,8 9,1 223,2 12,4 282,6 15,7 342,0 19,0 41,4 2,3 106,2 5,9 165,6 9,2 225,0 12,5 284,4 15,8 343,8 19,1 45,0 2,5 108,0 6,0 167,4 9,3 226,8 12,6 286,2 15,9 345,6 19,2 48,6 2,7 109,8 6,1 169,2 9,4 228,6 12,7 288,0 16,0 347,4 19,3 52,2 2,9 111,6 6,2 171,0 9,5 230,4 12,8 289,8 16,1 349,2 19,4 54,0 3,0 113,4 6,3 172,8 9,6 232,2 12,9 291,6 16,2 351,0 19,5 55,8 3,1 115,2 6,4 174,6 9,7 234,0 13,0 293,4 16,3 352,8 19,6 57,6 3,2 117,0 6,5 176,4 9,8 235,8 13,1 295,2 16,4 354,6 19,7 59,4 3,3 118,8 6,6 178,2 9,9 237,6 13,2 297,0 16,5 356,4 19,8 61,2 3,4 120,6 6,7 180,0 10,0 239,4 13,3 298,8 16,6 358,2 19,9 63,0 3,5 122,4 6,8 181,8 10,1 241,2 13,4 300,6 16,7 360,0 20,0 64,8 3,6 124,2 6,9 183,6 10,2 243,0 13,5 302,4 16,8 361,8 20,1 66,6 3,7 126,0 7,0 185,4 10,3 244,8 13,6 304,2 16,9 363,6 20,2 68,4 3,8 127,8 7,1 187,2 10,4 246,6 13,7 306,0 17,0 365,4 20,3 70,2 3,9 129,6 7,2 189,0 10,5 248,4 13,8 307,8 17,1 367,2 20,4 72,0 4,0 131,4 7,3 190,8 10,6 250,2 13,9 309,6 17,2 369,0 20,5 73,8 4,1 133,2 7,4 192,6 10,7 252,0 14,0 311,4 17,3 370,8 20,6 75,6 4,2 135,0 7,5 194,4 10,8 253,8 14,1 313,2 17,4 372,6 20,7 77,4 4,3 136,8 7,6 196,2 10,9 255,6 14,2 315,0 17,5 374,4 20,8 79,2 4,4 138,6 7,7 198,0 11,0 257,4 14,3 316,8 17,6 376,2 20,9 81,0 4,5 140,4 7,8 199,8 11,1 259,2 14,4 318,6 17,7 378,0 21,0 82,8 4,6 142,2 7,9 201,6 11,2 261,0 14,5 320,4 17,8 379,8 21,1 84,6 4,7 144,0 8,0 203,4 11,3 262,8 14,6 322,2 17,9 381,6 21,2 86,4 4,8 145,8 8,1 205,2 11,4 264,6 14,7 324,0 18,0 383,4 21,3 88,2 4,9 147,6 8,2 207,0 11,5 266,4 14,8 325,8 18,1 385,2 21,4 90,0 5,0 149,4 8,3 208,8 11,6 268,2 14,9 327,6 18,2 387,0 21,5 91,8 5,1 151,2 8,4 210,6 11,7 270,0 15,0 329,4 18,3 388,8 21,6 93,6 5,2 153,0 8,5 212,4 11,8 271,8 15,1 331,2 18,4 390,6 21,7 95,4 5,3 154,8 8,6 214,2 11,9 273,6 15,2 333,0 18,5 392,4 21,8 97,2 5,4 156,6 8,7 216,0 12,0 275,4 15,3 334,8 18,6 394,2 21,9 99,0 5,5 158,4 8,8 217,8 12,1 277,2 15,4 336,6 18,7 396,0 22,0
16 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
17 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
18 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
19 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
20 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
21 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
22 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
23 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
24 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
25 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
26 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
27 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
28 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
29 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
30 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
31 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
32 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
33 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
34 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
35 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
36 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
37 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
38 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
39 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
40 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
41 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
42 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
43 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
44 godz. si ku... Masa cia a kg Wymienniki w glowodanowe (WW)
45 Pami taj! Regularnie zapisuj wyniki miarów st enia glukozy we krwi w dzienniczku samokontroli. Dzi ki temu Zadbasz o siebie i swoje zdrowie, Pomo esz lekarzowi w doborze odwiedniego leczenia, Lepiej zrozumiesz przypadki gorszonego samoczucia, B dziesz mieç lepszà kontrol nad wyrównaniem glikemii na przestrzeni czasu, Poczujesz si lepiej. Wszystkie nasze glukometry obj te sà Bezterminowà Gwarancjà. JeÊli siadacie Paƒstwo glukometr firmy Abbott, albo nie macie jeszcze glukometru i chcielibyêcie dowiedzieç si wi cej o produkowanych przez nas urzàdzeniach serdecznie zach camy do kontaktu. Słu ymy naszà wiedzà i doêwiadczeniem. Abbott Laboratories Poland Sp. z o.o. Abbott Diabetes Care ul. Postępu 21 B, Warszawa Dział Obsługi Klienta czynny n.-pt. w godz Bezpłatna Infolinia lub , , (opłata wg taryfy operatora) Informacje zawarte w niniejszym dzienniczku samokontroli nie stanowià rady lekarskiej, która mo e byç udzielona wyłàcznie przez lekarza. ADC/p/DzS/d/3/3/ Abbott
ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA - UROZMAICONA DIETA GWARANCJĄ NIEZBĘDNYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH, MINERALNYCH ORAZ WITAMIN.
ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA - UROZMAICONA DIETA GWARANCJĄ NIEZBĘDNYCH SKŁADNIKÓW ODŻYWCZYCH, MINERALNYCH ORAZ WITAMIN. 1 Urozmaicenie jest jednym z podstawowych warunków prawidłowej diety, która zapewnia
Bardziej szczegółowoCo zmienia się po przejściu z terapii insuliną ludzkà na analog insuliny?
Zalecenia lekarza dla osób stosujàcych analogi insuliny (wype nia lekarz prowadzàcy) Co zmienia się po przejściu na analog insuliny? Mo esz spo yç dodatkowy posi ek 2 Zalecony preparat i dawka insuliny
Bardziej szczegółowoCo dalej z leczeniem cukrzycy, gdy leki doustne ju nie dzia ajà?
Co dalej z leczeniem cukrzycy, gdy leki doustne ju nie dzia ajà? Insulina by a dla mnie szansà na normalne ycie Ty i ja, podobnie jak oko o 2,6 mln ludzi w Polsce, czyli niemal 5% spo eczeƒstwa, mamy cukrzy
Bardziej szczegółowoCO WIEMY O INDEKSIE GLIKEMICZNYM?
CO WIEMY O INDEKSIE GLIKEMICZNYM? Najwi kszy wp yw na poziom glukozy w surowicy krwi majà w glowodany. Wprowadzono w zwiàzku z tym nowy system klasyfikacji w glowodanów, okreêlajàcy tempo ich wch aniania
Bardziej szczegółowoMam cukrzycę. Wezwij lekarza lub pogotowie ratunkowe. Dane Pacjenta. Stosuję następujące leki: 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Imię : Nazwisko: Telefon:
DANE PACJENTA Mam cukrzycę Jeśli wykazuję zaburzenia świadomości i jestem w stanie połykać, to podaj mi CUKIER w dowolnej formie sok, syrop, słodzoną wodę, colę, cukierki lub ciastko i zatelefonuj do mojego
Bardziej szczegółowoSamokontrola poziomu cukru we krwi. Dlaczego to takie wa ne?
W aêciwa kontrola Samokontrola poziomu cukru we krwi. Dlaczego to takie wa ne? Ustalenie prawid owej równowagi metabolicznej to klucz do aktywnego, zdrowego ycia z cukrzycà. Poprzez sta e, w aêciwe kontrolowanie
Bardziej szczegółowoChoroby żywieniowo zależne
Choroby żywieniowo zależne CUKRZYCA TYPU II- DIETA Z OGRANICZENIEM CUKRÓW PROSTYCH 1. Osoby z nadwagą muszą stosować diety redukujące o poziomie energetycznym od 1000 do 1500 kcal w zależności od stanu
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
Dziecko z cukrzycą Co to jest cukrzyca? Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, charakteryzująca się wysoką hiperglikemią (wysoki poziom glukozy we krwi). Wynika ona z nieprawidłowego wydzielania
Bardziej szczegółowoAktywność fizyczna CEL/42/07/09. Aktywność fizyczna. Schemat postępowania w cukrzycy
CEL/42/07/09 Aktywność fizyczna Schemat postępowania w cukrzycy Aktywność fizyczna Ćwiczenia i gimnastyka są korzystne dla każdego, a w szczególności dla osób chorych na cukrzycę. Regularny ruch pomaga
Bardziej szczegółowoLISTA DIET STOSOWANYCH U ZAMAWIAJĄCEGO:
LISTA DIET STOSOWANYCH U ZAMAWIAJĄCEGO: I. Trzyposiłkowe całodzienne racje pokarmowe Załącznik Nr 6 do siwz 1. Dieta podstawowa Stosowana u pacjentów niewymagających żywienia dietetycznego o zdrowym przewodzie
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy
Hiperglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Postępowanie w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu glukozy we krwi, czyli hiperglikemii Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy) we krwi stanowi
Bardziej szczegółowoTechniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI
Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI SKLAROWANEGO SOKU JABŁKOWEGO Skutecznym sposobem leczenia soku
Bardziej szczegółowoPrzedstawiam ofertę Młyńskiego Dania, firmy cateringowej istniejącej na krakowskim rynku od 2004 roku.
Szanowni Państwo, Przedstawiam ofertę Młyńskiego Dania, firmy cateringowej istniejącej na krakowskim rynku od 2004 roku. Od 12 lat zajmujemy się przygotowaniem oraz dostawą dań dla naszych klientów. Szczególną
Bardziej szczegółowoi ciemne mąki. Produkty zbożowe ze względu na wysoką zawartość węglowodanów są dobrym źródłem energii.
Prawidłowe żywienie Prawidłowy sposób odżywiania jest bezpośrednim czynnikiem gwarantującym utrzymanie dobrego samopoczucia i zdrowia. Polega nie tylko na systematycznym dostarczaniu organizmowi potrzebnych
Bardziej szczegółowoIlość węglowodan ów na 1 porcję. Miara domowa
Produkt Rozmiar porcji w [g] Miara domowa Ilość węglowodan ów na 1 porcję Indeks glikemiczny (IG) Ładunek glikemiczny (ŁG) na 1 porcję NABIAŁ I NAPOJE ROŚLINNE: Jogurt naturalny 250 szklanka 15,5 36 6
Bardziej szczegółowoSkładniki odżywcze podzielone zostały ze względu na funkcje:
SKŁADNIKI ODŻYWCZE JAK JE UGRYŹĆ? Składnikami odżywczymi nazywamy związki występujące w produktach spożywczych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, które po spożyciu ulegają strawieniu i wchłonięciu ze
Bardziej szczegółowoWszystko jest mo liwe.
W aêciwa dieta Wszystko jest mo liwe. Jedzenie mo e byç radoêcià! Zrównowa ona i zdrowa dieta jest najwa niejszym czynnikiem w ka dej terapii cukrzycy. ywnoêç rekomendowana dla osób z cukrzycà nie jest
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Schemat postępowania w cukrzycy
Hiperglikemia Schemat postępowania w cukrzycy Postępowanie w przypadku stwierdzenia wysokiego poziomu glukozy we krwi, czyli hiperglikemii Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy) we krwi stanowi
Bardziej szczegółowo10 ZASAD ZDROWEGO ODŻYWIANIA
ŻYJ ZDROWO! 10 ZASAD ZDROWEGO ODŻYWIANIA Jedz regularnie co 3 godziny. Jedz ostatni posiłek 2-3 godziny przed snem. Dbaj by twoja dieta była bogata we wszystkie składniki odżywcze(węglowodany, białko i
Bardziej szczegółowoJadłospisy dla dzieci z alergią pokarmową na białka mleka krowiego. 5. i 6. miesiąc życia
Jadłospisy dla dzieci z alergią pokarmową na białka mleka krowiego 5. i 6. miesiąc życia 1 5 miesiąc 6 miesiąc KROK 4 KROK 3 KROK 2 KROK 1 Celem do którego należy dążyć jest wyłączne karmienie piersią
Bardziej szczegółowoInstrukcja obs ugi glukometru Optium Omega
Instrukcja obs ugi glukometru Optium Omega Spis treêci Zastosowanie glukometru 2 Wa ne informacje dotyczàce zdrowia 4 Opis glukometru 6 WyÊwietlacz glukometru 7 Ustawienia glukometru 10 P yny kontrolne
Bardziej szczegółowoHipoglikemia. przyczyny, objawy, leczenie. Beata Telejko
Hipoglikemia przyczyny, objawy, leczenie Beata Telejko Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Definicja hipoglikemii w cukrzycy Zespół objawów
Bardziej szczegółowoNADWAGA, OTYŁOŚĆ i DIETA DZIECI
NADWAGA, OTYŁOŚĆ i DIETA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM mgr. inż Izabela Piechowska NADWAGA I OTYŁOŚĆ U DZIECI I MŁODZIEŻY OTYŁOŚĆ wg WHO jest stanem chorobowym charakteryzującym się nadmiernym nagromadzeniem
Bardziej szczegółowoTemat: Czy wiesz co jesz? czyli o zdrowej żywności i nie tylko
MODUŁ III LEKCJA 4 Temat: Czy wiesz co jesz? czyli o zdrowej żywności i nie tylko Stosowanie na co dzień zasad racjonalnego żywienia w znacznym stopniu wpływa na właściwy rozwój fizyczny i psychiczny oraz
Bardziej szczegółowoWizyty kontrolne. Pomiar poziomu glukozy we krwi. Uwagi lekarza prowadzącego
glikemi miar poziomu glukozy we krwi Wizyty kontrolne Samodzielne monitorowanie poziomu glukozy we krwi jest istotnym elementem samokontroli osób z zaburzeniami cukrzycowymi. Uzyskane dane są bardzo cenne
Bardziej szczegółowoHiperglikemia. Jak postępować przy wysokich poziomach cukru?
Hiperglikemia Jak postępować przy wysokich poziomach cukru? POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU STWIERDZENIA WYSOKIEGO POZIOMU GLUKOZY WE KRWI, CZYLI HIPERGLIKEMII Codzienne monitorowanie poziomu cukru (glukozy)
Bardziej szczegółowoskąd pochodzi Nasz Kurczak
Nasz Kurczak to mięso pochodzące od sprawdzonych dostawców. W większości to odbiorcy pasz marki Wipasz - znamy ich hodowle, wspieramy wiedzą, szkolimy. 1 Wiemy skąd pochodzi Nasz Kurczak Kontrolujemy jakość
Bardziej szczegółowoTabela kalorii; Kalkulatory kalorii; Spalanie kalorii; Dodatki 'E' Indeks glikemiczny
to lista produkt uszeregowanych wed ug tego, jak szybko po ich spo yciu ro nie we krwi st nie cukru (glukozy). Indeks ten zwany jest r nie wska nikiem glikemicznym.
Bardziej szczegółowoGasimy pragnienie - gospodarka wodna młodego sportowca.
Gasimy pragnienie - gospodarka wodna młodego sportowca. Woda to najważniejszy, niezbędny do życia nieorganiczny składnik ciała człowieka. Jej ilość zależy od wieku, płci i zawartości tkanki tłuszczowej,
Bardziej szczegółowoKODEKS ZDROWEGO ŻYCIA. Scenariusz i rysunki Szarlota Pawel
KODEKS ZDROWEGO ŻYCIA Scenariusz i rysunki Szarlota Pawel Europejski kodeks walki z rakiem I. Prowadzàc zdrowy styl ycia, mo na poprawiç ogólny stan zdrowia i zapobiec wielu zgonom z powodu nowotworów
Bardziej szczegółowoII edycja akcji Przedszkolak pełen zdrowia
II edycja akcji Przedszkolak pełen zdrowia Odporność wzmacniamy, bo o zdrowe żywienie i higienę dbamy I tydzień: Uświadomienie dzieciom, co oznaczają pojęcia : zdrowie i choroba. Jakie są objawy choroby
Bardziej szczegółowoROLA SZKOŁY W PROFILAKTYCE OTYŁOŚCI DZIECI I MŁODZIEŻY Barbara Woynarowska Kierownik Zakładu Biomedycznych i Psychologicznych Podstaw Edukacji, Wydział Pedagogiczny UW Przewodnicząca Rady Programowej ds.
Bardziej szczegółowoDr hab. n. med. Katarzyna Muszyñska - Ros³an Klinika Onkologii i Hematologii Dzieciêcej Uniwersytet Medyczny w Bia³ymstoku
Dr hab. n. med. Katarzyna Muszyñska - Ros³an Klinika Onkologii i Hematologii Dzieciêcej Uniwersytet Medyczny w Bia³ymstoku Szanowni Rodzice, Oddajemy w wasze rêce kolejn¹ informacjê, jak chroniæ Wasze
Bardziej szczegółowo1. Najnowsze dane dotyczące zapotrzebowania energetycznego w okresie wzrostu
1. Najnowsze dane dotyczące zapotrzebowania energetycznego w okresie wzrostu Im wi kszy pies doros y, tym proporcjonalnie mniejsza waga urodzeniowa szczeni cia. Waga nowonarodzonego szczeni cia rasy Yorkshire
Bardziej szczegółowo8 osób na 10 cierpi na choroby przyzębia!
8 osób na 10 cierpi na choroby przyzębia! Wiemy jak Państwu pomóc Jesteśmy po to, aby Państwu doradzić! Czym jest zapalenie przyzębia (periodontitis)? Przyzębie to zespół tkanek otaczających ząb i utrzymujących
Bardziej szczegółowoUkład wydalniczy i skóra
Układ wydalniczy i skóra 1. Zaznacz definicję wydalania. A. Usuwanie z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii. B. Pobieranie przez organizm substancji niezbędnych do podtrzymywania funkcji Ŝyciowych
Bardziej szczegółowoPRAWIDŁOWE ŻYWIENIE CZŁOWIEKA
OZ-05-33/08 Drezdenko, 25.09.2008r. PRAWIDŁOWE ŻYWIENIE CZŁOWIEKA Prawidłowy sposób odżywiania jest bezpośrednim czynnikiem gwarantującym utrzymanie dobrego samopoczucia i zdrowia. Polega nie tylko na
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
CEL/75/11/09 Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym
Bardziej szczegółowoSeminarium 1: 08. 10. 2015
Seminarium 1: 08. 10. 2015 Białka organizmu ok. 15 000 g białka osocza ok. 600 g (4%) Codzienna degradacja ok. 25 g białek osocza w lizosomach, niezależnie od wieku cząsteczki, ale zależnie od poprawności
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym źródłem energii
Bardziej szczegółowoROZPORZÑDZENIE MINISTRA BUDOWNICTWA 1) z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiàzków dostawców Êcieków przemys owych
964 ROZPORZÑDZENIE MINISTRA BUDOWNICTWA 1) z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiàzków dostawców Êcieków przemys owych oraz warunków wprowadzania Êcieków do urzàdzeƒ kanalizacyjnych
Bardziej szczegółowoDZIENNICZEK BIEŻĄCEGO NOTOWANIA (24godzinny)
DZIENNICZEK BIEŻĄCEGO NOTOWANIA (24godzinny) Moim celem jest zapoznanie się z Państwa zwyczajowym sposobem żywienia. Z uwagi na to, proszę Państwa o wypełnienie poniższego dzienniczka bieżącego notowania
Bardziej szczegółowo23PLN OD OSOBY PRZERWY KAWOWE@NOVOTEL KATOWICE CENTRUM. Czy wiesz, że...? PRZERWA OCZYSZCZAJĄCA
Ludzki organizm w ok. 60% składa się z wody. Bardzo ważne jest wypijanie przynajmniej 1,5 l płynów dziennie - zapobiegasz w ten sposób odwodnieniu organizmu oraz wspomagasz pracę mózgu. PRZERWA OCZYSZCZAJĄCA
Bardziej szczegółowoInformacje dla Pacjenta i Rodziców
Warszawa, dnia. KONSULTACJA DIETETYCZNA 1. Imię i nazwisko dziecka:... 2. Data urodzenia.. Telefon kontaktowy:... 3. Masa ciała (kg) ; Centyl:. 4. Wzrost (cm) ; Centyl:. 5. BMI.Centyl:.. 6. Rozpoznanie:
Bardziej szczegółowoZdrowe ywienie najlepsze lekarstwo!
Zdrowe ywienie najlepsze lekarstwo! Sposób, w jaki si od ywiamy, ma bezpoêredni wp yw na poziom t uszczów we krwi. Dieta uboga w t uszcze i bogata w b onnik pomo e Ci uniknàç mia d ycy i jej groênych nast
Bardziej szczegółowoProgramy badań przesiewowych Wzrok u diabetyków
Programy badań przesiewowych Wzrok u diabetyków Dokładniejsze badania i leczenie retinopatii cukrzycowej Closer monitoring and treatment for diabetic retinopathy Ważne informacje o ochronie zdrowia Important
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ.
INSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ. I. UWAGI OGÓLNE. 1. Dostarczanie posiłków, ich przechowywanie i dystrybucja musza odbywać się w warunkach zapewniających
Bardziej szczegółowoPiramida zdrowego żywienia w cukrzycy
Piramida zdrowego żywienia w cukrzycy Wysiłek fizyczny codziennie ok. 30-60 minut Codzienna aktywność fizyczna wpływa na dobre samopoczucie i lepsze funkcjonowanie organizmu. Każdy wysiłek fizyczny jest
Bardziej szczegółowoARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2012
Zawód: technik ywienia i gospodarstwa domowego Symbol cyfrowy zawodu: 321[10] Numer zadania: 1 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu 321[10]-01-122 Czas trwania egzaminu:
Bardziej szczegółowoDOPALACZE. - nowa kategoria substancji psychoaktywnych
DOPALACZE - nowa kategoria substancji psychoaktywnych CZYM SĄ DOPALACZE? Dopalacze stosowana w Polsce, potoczna nazwa różnego rodzaju produktów zawierających substancje psychoaktywne, które nie znajdują
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK 1E PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA: CZĘŚĆ 5 PRZYPRAWY, SŁODYCZE, PRODUKTY SUCHE, SOKI PRZEWIDYW. WIELKOŚĆ DOSTAWY W JEDN. MIARY OKREŚL. W KOL.
ZAŁĄCZNIK 1E PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA: CZĘŚĆ 5 PRZYPRAWY, SŁODYCZE, PRODUKTY SUCHE, SOKI L.P. WYKONAWCA: NAZWY WYKONAWCÓW L.P NAZWA ARTYKUŁU JEDN. MIARY PRZEWIDYW. WIELKOŚĆ DOSTAWY W JEDN. MIARY OKREŚL. W
Bardziej szczegółowoEDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.
EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie
Bardziej szczegółowoEgzamin gimnazjalny. Biologia. Także w wersji online TRENING PRZED EGZAMINEM. Sprawdź, czy zdasz!
Egzamin gimnazjalny 3 Biologia TRENING PRZED EGZAMINEM Także w wersji online Sprawdź, czy zdasz! Spis treści Zestaw 1: Związki chemiczne budujące organizmy oraz pozyskiwanie i wykorzystywanie energii 5
Bardziej szczegółowoHipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o.
Hipoglikemia Hipoglikemia Hipoglikemia, zwana inaczej niedocukrzeniem, oznacza obniżanie stężenia glukozy we krwi do wartości poniżej 55 mg/dl (3,1 mmol/l) Niekiedy objawy hipoglikemii mogą wystąpić przy
Bardziej szczegółowoSpis treêci. 1. Wprowadzenie Barbara Bu hak-jachymczyk, Miros aw Jarosz... 15. 2. Energia Barbara Bu hak-jachymczyk... 32
Spis treêci 1. Wprowadzenie Barbara Bu hak-jachymczyk, Miros aw Jarosz.... 15 1.1. Rys historyczny rozwoju norm ywienia.............. 16 1.2. Wspó czesne metody opracowywania norm............ 19 1.3. Rodzaje
Bardziej szczegółowoŻywienie zbiorowe typu zamkniętego na przykładzie Przedszkola Miejskiego nr 7 w Ostrołęce Tęczowa Kraina.
Żywienie zbiorowe typu zamkniętego na przykładzie Przedszkola Miejskiego nr 7 w Ostrołęce Tęczowa Kraina. Źródło: www.pmnr7.pl Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Katedra Żywienia Człowieka Studia Podyplomowe,
Bardziej szczegółowoCo zmienia się po przejściu z terapii insuliną ludzkà na analog insuliny?
z terapii insuliną ludzkà Nie trzeba czekaç Nie musisz kontrolowaç czasu 30 min. wstrzykni cie 30-40 min. przed posi kiem wstrzykni cie bezpoêrednio przed posi kiem sta a pora spo ywania posi ków elastyczna
Bardziej szczegółowoDofinansowane przez: Więcej na: www.zdrowawatroba.uml.lodz.pl
Więcej na: www.zdrowawatroba.uml.lodz.pl Dofinansowane przez: Węglowodany Spożycie węglowodanów w diecie osoby o prawidłowej masie ciała powinno wynosić 55 75% energii dziennej racji pokarmowej, przy
Bardziej szczegółowoDietetyka Odchudzanie Diety Zdrowa żywność Lecznie żywieniowe Otyłość Porady dietetyka Dieta Żywienie w nadciśnieniu tętniczym
Nadciśnienie tętnicze (HA, AH) (łac. hypertonia arterialis) to choroba układu krążenia, która charakteryzuje się stale lub okresowo podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi. Zdecydowana większość (ponad
Bardziej szczegółowoZNACZENIE ŻYWIENIA W PREWENCJI CHORÓB CYWILIZACYJNYCH
ZNACZENIE ŻYWIENIA W PREWENCJI CHORÓB CYWILIZACYJNYCH Dr inż. Anna Tokarska Dział Żywienia Świętokrzyskie Centrum Onkologii Obserwowane trendy w żywieniu w ostatnim czasie wskazują, że na wskaźniki zachorowalności
Bardziej szczegółowoCzytam i piszę. klasa II. część. Seria. dla klasy drugiej szkoły podstawowej. Ćwiczenia dla klasy drugiej szkoły podstawowej.
Seria Czytam i piszę dla klasy drugiej szkoły podstawowej Zestaw podstawowy część Ćwiczenia do edukacji polonistycznej, przyrodniczej i społecznej Ćwiczenia do edukacji matematycznej Zestaw sześciu zeszytów
Bardziej szczegółowoCena lodówki wraz z 7% podatkiem VAT wynosi 1337 zł 50 gr. Oblicz ile wynosi podatek VAT.
www.zadania.info NAJWIEKSZY INTERNETOWY ZBIÓR ZADAŃ Z MATEMATYKI ZADANIE 1 Cenę płaszcza zimowego obniżono wiosna o 15% i wówczas cena wynosiła 510 zł. Oblicz cenę płaszcza przed obniżka. ZADANIE 2 Ksiażka
Bardziej szczegółowoROZPORZÑDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 26 kwietnia 2004 r. w sprawie Êrodków spo ywczych specjalnego przeznaczenia ywieniowego 2)
Dziennik Ustaw Nr 104 7490 Poz. 1094 1110 Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 2004 r. zmieniajàce rozporzàdzenie w sprawie zakresu niezb dnych informacji gromadzonych i przekazywanych przez apteki Narodowemu
Bardziej szczegółowoIRENA CELEJOWA. ŻYWiENiE. w SI AORCIE U PZWL
IRENA CELEJOWA ŻYWiENiE w SI AORCIE U PZWL prof. nadzw. dr hab. IRENA C E LEJ OWA w S P «;l^ C IE & PZWL W s t ę p... 9 I. CZĘŚĆ O G Ó L N A... 11 1. Potrzeby energetyczne sp o r to w c ó w... 13 1.1.
Bardziej szczegółowo2) Drugim Roku Programu rozumie się przez to okres od 1 stycznia 2017 roku do 31 grudnia 2017 roku.
REGULAMIN PROGRAMU OPCJI MENEDŻERSKICH W SPÓŁCE POD FIRMĄ 4FUN MEDIA SPÓŁKA AKCYJNA Z SIEDZIBĄ W WARSZAWIE W LATACH 2016-2018 1. Ilekroć w niniejszym Regulaminie mowa o: 1) Akcjach rozumie się przez to
Bardziej szczegółowoSPECJALNY OŚRODEK SZKOLNO WYCHOWAWCZY
Kaczyna 50, 34-123 Chocznia TEL./fax. 033 8730379 Publicznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013r. poz. 907z późn. zm.) załącznik nr 1B Składając w imieniu......... ofertę na:... L.p. Opis przedmiotu zamówienia
Bardziej szczegółowoZmiany pozycji techniki
ROZDZIAŁ 3 Zmiany pozycji techniki Jak zmieniać pozycje chorego w łóżku W celu zapewnienia choremu komfortu oraz w celu zapobieżenia odleżynom konieczne jest m.in. stosowanie zmian pozycji ciała chorego
Bardziej szczegółowoMartyna Binkowska Celestyna Malinowska Magdalena Paluszyńska Cook Book
Martyna Binkowska Celestyna Malinowska Magdalena Paluszyńska Cook Book Śniadanie s. 3-4 Mówi się, że śniadanie to najważniejszy posiłek, bo dostarcza nam energii na cały dzień. Co zatem należy jeść na
Bardziej szczegółowoInstrukcja obsługi. www.versapers.com
Instrukcja obsługi www.versapers.com 20 Zasady bezpieczeństwa Prosimy zachować powyższe zasady bezpieczeństwa! Informacje dla użytkowników wyciskarki soków Versapers Spis treści 21 22 23 26 27 30 31 32
Bardziej szczegółowoWarszawska Giełda Towarowa S.A.
KONTRAKT FUTURES Poprzez kontrakt futures rozumiemy umowę zawartą pomiędzy dwoma stronami transakcji. Jedna z nich zobowiązuje się do kupna, a przeciwna do sprzedaży, w ściśle określonym terminie w przyszłości
Bardziej szczegółowoROZPORZÑDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 2 lipca 2009 r.
Dziennik Ustaw Nr 114 8702 Poz. 952 952 ROZPORZÑDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 2 lipca 2009 r. w sprawie sposobu i miejsca pobierania próbek winogron, moszczu gronowego i wina gronowego
Bardziej szczegółowoPRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc
PRAWA ZACHOWANIA Podstawowe terminy Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc a) si wewn trznych - si dzia aj cych na dane cia o ze strony innych
Bardziej szczegółowoRosliny do oczka wodnego Utworzono : 21 czerwiec 2016
Rośliny > ZIOŁA > Model : - Producent : - kontakt : - biuro@roslinydooczka.pl Strona 1 Rośliny > ZIOŁA > kontakt : - biuro@roslinydooczka.pl Strona 2 Rośliny > ZIOŁA > kontakt : - biuro@roslinydooczka.pl
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Jak cukrzyca może wpłynąć na Twoje życie Hipoglikemia. Hiperglikemia
AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Jak cukrzyca może wpłynąć na Twoje życie Hipoglikemia. Hiperglikemia CUKRZYCA ZAGROŻENIA W CHOROBIE Cukrzyca to poważna choroba. Ponieważ występuje dość często,
Bardziej szczegółowoŚniadanie w domu, posiłek w szkole. Dlaczego trzeba uczyć jak należy odżywiać się?
Śniadanie w domu, posiłek w szkole. Dlaczego trzeba uczyć jak należy odżywiać się? To jedno z wielu pytań, jakie może a nawet powinien zadać sobie i innym każdy z nas. Okazuje się, że nasza wiedza: - na
Bardziej szczegółowoHormony płciowe. Macica
Hormony płciowe Macica 1 Estrogeny Działanie estrogenów Działanie na układ rozrodczy (macica, endometrium, pochwa) Owulacja Libido Przyspieszenie metabolizmu Zwiększenie ilości tkanki tłuszczowej Tworzenie
Bardziej szczegółowoROZPORZÑDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPO ECZNEJ 1) z dnia 29 listopada 2002 r.
1692 ROZPORZÑDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPO ECZNEJ 1) z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie ró nicowania stopy procentowej sk adki na ubezpieczenie spo eczne z tytu u wypadków przy pracy i chorób
Bardziej szczegółowoLista zakupów na 7 dni diety
Lista zakupów na 7 dni diety bakalie 1 Orzechy włoskie 54 2 Wiórki kokosowe 10 jaja 1 Jaja kurze całe ekologiczne 381 nabiał 1 Jogurt naturalny, 2% tłuszczu 800 2 Kefir, 2% tłuszczu 600 3 Maślanka spożywcza,
Bardziej szczegółowoInstrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina
Załącznik Nr 1 Do zarządzenia Nr 92/2012 Prezydenta Miasta Konina z dnia 18.10.2012 r. Instrukcja sporządzania skonsolidowanego bilansu Miasta Konina Jednostką dominującą jest Miasto Konin (Gmina Miejska
Bardziej szczegółowoLipidy OLEJ. Kwasy t uszczowe. Kwasy t uszczowe Omega6 COOH COOH CH3. Schéma acides gras omega 6 COOH
Lipidy CH 3 R CH3 Kwasy t uszczowe Kwasy t uszczowe Omega3 Lipidy Schéma acides gras omega 6 CH3 Kwasy t uszczowe Omega6 23 TRAN Kwasy t uszczowe Wielonienasycone kwasy t uszczowe zawarte w pokarmie ulegajà
Bardziej szczegółowoROZDZIA 4 OBRAZ KLINICZNY. Tomasz Tomasik
ROZDZIA 4 OBRAZ KLINICZNY Tomasz Tomasik Rozwój i przebieg nadciênienia t tniczego... 58 Zagro enie ycia chorego... 59 Rokowanie... 60 NadciÊnienie bia ego fartucha.... 61 Repetytorium... 62 PiÊmiennictwo...
Bardziej szczegółowoDziennik Ustaw Nr Poz. 825 ROZPORZÑDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie obni enia stawek podatku akcyzowego
Dziennik Ustaw Nr 87 5653 Poz. 825 825 ROZPORZÑDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie obni enia stawek podatku akcyzowego Na podstawie art. 65 ust. 2, art. 69 ust. 5, art. 70
Bardziej szczegółowoIndeks glikemiczny a produkty piekarskie. Dr inż. Małgorzata Wronkowska
Indeks glikemiczny a produkty piekarskie Dr inż. Małgorzata Wronkowska Według danych Urzędu Statystycznego za rok 2010 przeciętne miesięczne spożycie chleba na osobę w Polsce w ostatnich 10 latach spadło
Bardziej szczegółowoSmacznie i zdrowo DLA DIABETYKÓW
Smacznie i zdrowo DLA DIABETYKÓW 2 3 Wprowadzenie Drogi Pacjencie! W latach powojennych na całym Êwiecie znacznie wzros a zachorowalnoêç na cukrzyc. Ma to Êcis y zwiàzek ze zmianà warunków Êrodowiskowych,
Bardziej szczegółowoTemat: Żywieniowy trójkąt piramida zdrowego żywienia dla dzieci
1. Scenariusz zajęć Temat: Żywieniowy trójkąt piramida zdrowego żywienia dla dzieci Cel: Zapoznanie uczniów z Piramidą Zdrowego Żywienia dla dzieci. Przedstawienie sposobu urozmaicania diety w oparciu
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK. wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady. w sprawie obniżenia lub zniesienia ceł na towary pochodzące z Ukrainy
KOMISJA EUROPEJSKA Strasburg, dnia 11.3.2014 r. COM(2014) 166 final ANNEX 2 ZAŁĄCZNIK do wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie obniżenia lub zniesienia ceł na towary
Bardziej szczegółowoRola poszczególnych składników pokarmowych
Zdrowy styl życia Rola poszczególnych składników pokarmowych 1. Białka Pełnią w organizmie funkcję budulcową. Są składnikiem wszystkich tkanek oraz kości. 2. Tłuszcze Pełnią w organizmie funkcję energetyczną.
Bardziej szczegółowoObiad Zupa krem z dyni Łosoś pieczony w folii bez tłuszczu z imbirem, kurkumą i sezamem Parowane brokuły i szparagi z oliwą z oliwek Kieliszek wina
Poniedziałek 2-3 kromki pieczywa pełne ziarno na naturalnym zakwasie Oliwa z oliwek zamiast masła Biały chudy ser ze szczypiorkiem Gotowane brokuły Sałatka ze słodkich ziemniaków: bataty, por, czerwona
Bardziej szczegółowoTEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp
TEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp 1. Informacja o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy oraz o pracownikach wyznaczonych do wykonywania działań w zakresie
Bardziej szczegółowo2.Prawo zachowania masy
2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco
Bardziej szczegółowoPromieniowanie podczerwone
Promieniowanie podczerwone Charakterystyka czynnika Dla okreêlenia promieni podczerwonych cz sto u ywa si skrótu angielskiego terminu Infra Red IR. Promieniowaniem podczerwonym nazywamy promieniowanie
Bardziej szczegółowoOdkryj ycie bez obaw gdy p ytka pasuje idealnie
Odkryj ycie bez obaw gdy p ytka pasuje idealnie Technologia P YTEK PLASTYCZNYCH ConvaTec Instrukcja stosowania Jak stosowaç p ytk Stomahesive plastycznà systemu Combihesive 2S Przed na o eniem p ytki dok
Bardziej szczegółowoWyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów
Ćwiczenie 63 Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów 63.1. Zasada ćwiczenia W ćwiczeniu określa się współczynnik sprężystości pojedynczych sprężyn i ich układów, mierząc wydłużenie
Bardziej szczegółowoDieta 1500 kalorii (z błonnikiem)
Dieta 1500 kalorii (z błonnikiem) Proponowana dieta obfituje w błonnik pokarmowy, który jest istnym cudotwórcą. Dba on o nasz układ pokarmowy i pomaga w zrzuceniu zbędnych kilogramów i zdobyciu wymarzonej
Bardziej szczegółowoSKIEROWANIE DO ZAKŁADU OPIEKUŃCZO-LECZNICZEGO
SKIEROWANIE DO ZAKŁADU OPIEKUŃCZO-LECZNICZEGO Niniejszym kieruję : Imię i nazwisko świadczeniobiorcy Adres zamieszkania świadczeniobiorcy Numer pesel, w przypadku braku numeru pesel numer dokumentu potwierdzającego
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ: AGRESJA I STRES. JAK SOBIE RADZIĆ ZE STRESEM?
SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ: AGRESJA I STRES. JAK SOBIE RADZIĆ ZE STRESEM? Cele: - rozpoznawanie oznak stresu, - rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem, - dostarczenie wiedzy na temat sposobów
Bardziej szczegółowoZasady zdrowego żywienia
Zasady zdrowego żywienia Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Prawidłowe żywienie może w istotny sposób wpłynąć na wyniki leczenia cukrzycy. Odpowiedni wybór produktów żywieniowych zawsze, gdy tylko jest
Bardziej szczegółowoROZPORZÑDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie niepo àdanych odczynów poszczepiennych.
Dziennik Ustaw Nr 241 15978 Poz. 2097 2097 ROZPORZÑDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie niepo àdanych odczynów poszczepiennych. Na podstawie art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 6 wrzeênia
Bardziej szczegółowoMenu V 29,09-03,10,2014
Menu V 29,09-03,10,2014 Poniedziałek: Śniadanie: Muesli z quinoa (30g) na mleku, chleb razowy (50g), masło (10g), szynka wiejska (10g), papryka (5g), ogórek kiszony (5g), herbata z dzikiej róży Dieta BM
Bardziej szczegółowo