Destrukt chce być odpowiednio traktowany!

Transkrypt

1 Co z tym odpadem? Destrukt chce być odpowiednio traktowany! To nie jest odpad! To jest kruszywo i asfalt! Wykorzystanie granulatu asfaltowego do podbudowy z betonu asfaltowego - studium przypadku. Badania i praktyka.

2 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH SP. Z O.O. Zakres działalności / Atuty Obszary działalności Badania i pomiary Zapewnienie jakości Doradztwo / consulting, opinie Innowacje, B & R, praca w gremiach Szkolenia, zadania specjalne Systemy zarządzania / QM, ochrona środowiska Atuty Szczególne know-how: technologie mieszanek asfaltowych i betonu, kruszywa, mechanika gruntów, budownictwo specjalne Rozwinięta sieć organizacji laboratoryjnych Szybki transfer know-how pomiędzy krajmy 2 TPA 9/2011

3 TPA w Europie Zapewnienie jakości i innowacje TPA w Polsce: siedziba w Pruszkowie 4 oddziały 47 laboratoriów 320 laborantów, technologów, inżynierów TPA w Europie: 900 pracowników 120 laboratoriów 13 krajów 3 TPA 9/2011

4 Sztuka laboratoryjna TPA w Pruszkowie AKREDYTACJA Świnoujście Stargard Sz. Gdynia Pruszcz Gd. Kończewo Nowina Biskupiec Zielonka Pasłecka Klonowy Dwór Awajki Paterek Toruń Ciechanów Złotoria Augustów Białystok - Hryniewicze Jordanowo Gorzów Wlkp Poznań PE Rogoziniec A2 Śrem Sulęcin Poniec Sulechów Wrocław A8 Byków Świdnica Pęcz Czarny Bór Strzałkowo Pruszków Kutno Stryków Pabianice Ruda Śl. Radom Opoczno Kielce Warszawa Kock Lublin Żory A1 Kraków Tarnów Przeworsk Bielsko Biała Bielsko Biała S69

5 Ogólne wykorzystanie granulatu asfaltowego 1. Utwardzanie poboczy 2. Drogi serwisowe 3. Podbudowy z MMC-E 4. Nowe warstwy asfaltowe MM-A? W Polsce powstaje ponad 4 mln ton destruktu asfaltowego rocznie (20 % produkcji mma), lecz powtórne wykorzystanie tego materiału jest nadal znikome (około 0,? %). 5 TPA 9/2011

6 Przeszkody (techniczne) w wykorzystaniu w Polsce Argumenty przeciw? Jednorodność polskich dróg w nawierzchni jest cały świat jest częstym argumentem (obawą) używanym przez obrońców niestosowania destruktu asfaltowego do produkcji mm-a poprawa jednorodności jest możliwa (!) poprzez odpowiednią obróbkę Wytwórnie nie są wyposażone w odpowiednie urządzenia konkurencyjność cenowa i obligatoryjność wykorzystania wymusi doposażenie (mm-a nie będzie od razu o wiele tańsza ) Ograniczenia w przepisach technicznych obniżenie dopuszczalnej ilości ze strachu przed utratą jakości może spowodować efekt zupełnego zaprzestania wykorzystania brak opłacalności inwestycji w urządzenia umożliwiające maksymalne wykorzystanie produkt końcowy musi spełniać wymagania normowe, to można i należy kontrolować! przepisy jeszcze trzeba trochę sprecyzować, czemu służy również niniejsza prezentacja Inne: nikt nie chce nic zrobić społecznie? mamy przecież Państwo, płacimy podatki musimy zmienić legislatywę temat dla posłów, polityków, ale przed czy po wyborach? 6 TPA 9/2011

7 Przepisy techniczne związane z zastosowaniem granulatu asfaltowego w Niemczech Wymagania / wskazówki związane z granulatem asfaltowym zawarte są w: TL Asphalt-StB 07 ZTV Asphalt-StB 07 TL AG-StB 09 M WA TPA 9/2011

8 TL Asphalt-StB 07 Warunki techniczne dostaw mieszanek mineralno-asfaltowych Granulat asfaltowy może być stosowany do mm-a, jeżeli: 1. wymagania dla mm-a zostały spełnione, 2. warunki przydatności zostały spełnione, Jednorodność należy oceniać za pomocą rozstępu określonych cech uziarnienia oraz zawartości lepiszcza i jego temperatury mięknienia 3. możliwości maszynowo-techniczne dodawania dla danej wytwórni WMA zostały uwzględnione 8 TPA 9/2011

9 ZTV Asphalt-StB 07 Dodatkowe umowne warunki budowy nawierzchni z mm-a dla ruchu kołowego Zawiera umowne warunki budowy nawierzchni z mm-a dla ruchu kołowego. Reguluje m.in. możliwości wykorzystania granulatu asfaltowego do poszczególnych rodzajów mm-a 9 TPA 9/2011

10 TL AG-StB 09 Techniczne warunki dostaw granulatu asfaltu Dokument Aplikacyjny do EN (Granulat asfaltowy jako towar do produkcji wyrobów budowlanych) Klasyfikacja mm-a Powiązania z TL Gestein (Kruszywa), TL SoB (Warstwy niezwiązane), TL Asphalt (Mm-a) i TL Beton Jeżeli do produkcji mm-a używany jest również granulat asfaltowy, to musi on spełniać wymagania Technicznych warunków dostaw granulatu asfaltowego (TL AG-StB) 10 TPA 9/2011

11 M WA (Wydanie 2009) Instrukcja ponownego wykorzystania mm-a Ponowne wykorzystanie mm-a, tj. zastosowanie w produkcji nowych mm-a Cel nadrzędny: Możliwie maksymalnie wartościowe wykorzystanie Definiuje maksymalne możliwości maszynowo-techniczne dodawania granulatu dla danej wytwórni WMA od maksymalnie 30 % do maksymalnie 80 % (100%) ilości granulatu asfaltowego 11 TPA 9/2011

12 M WA (Wydanie 2009) Zasady Ustawa o odpadach (KrW-/AbfG): wykorzystanie ma pierwszeństwo przed usunięciem. Należy dążyć do najwyższego możliwego poziomu (ponownego zastosowania) wykorzystania. Przy projektowaniu zadania Zamawiający musi określić skład i szkodliwość materiału z rozbiórki i sposób wykorzystania przetarg na oddzielne frezowanie warstwami umożliwia jak największe wykorzystanie Przy użyciu granulatu asfaltowego należy przestrzegać wymagania przepisów technicznych dotyczących mm-a bez ograniczeń. Jeżeli ma być wyprodukowana mm-a z asfaltem modyfikowanym polimerami to granulat asfaltowy może zawierać asfalt drogowy. 12 TPA 9/2011

13 Granulat asfaltowy warunki stosowania WT-2 Nawierzchnie asfaltowe Warunki stosowania granulatu asfaltowego. Granulat asfaltowy może być wykorzystywany do produkcji mieszanki mineralno-asfaltowej, jeżeli spełnione są wymagania dotyczące końcowego wyrobu mieszanki mineralno-asfaltowej z jego dodatkiem. Obecnie stosowane są dwie metody dodawania granulatu asfaltowego do mieszalnika otaczarki: bez wstępnego ogrzewania metoda na zimno i ze wstępnym ogrzewaniem granulatu asfaltowego metoda na ciepło. 13 TPA 9/2011

14 Granulat asfaltowy warunki stosowania WT-2 Nawierzchnie asfaltowe 2010 W metodzie na zimno dopuszcza się stosowanie dodatku granulatu asfaltowego w ilości nie większej niż 15% mieszanki mineralno-asfaltowej. W metodzie na ciepło dopuszcza się stosowanie dodatku granulatu asfaltowego w ilości do 30% mieszanki mineralnoasfaltowej. Wymiar D kruszywa zawartego granulacie asfaltowym nie może być większy od wymiaru D mieszanki mineralnej wchodzącej skład mieszanki mineralnoasfaltowej. Warunkiem wykorzystania granulatu asfaltowego jest jego jednorodność odpowiadająca wymaganiom. 14 TPA 9/2011

15 M WA (Wydanie 2009) kontra WT-2 (Wydanie 2010) Ograniczenie ilości GA ze względu na metodę wytwarzania Rozgrzanie granulatu asfaltowego (GA): Maksymalna możliwa ilość GA wg M WA 2009 Maksymalna możliwa ilość GA wg WT poprzez gorące kruszywo metoda na zimno razem z kruszywem w suszarce (w bębnie) metoda na gorąco w oddzielnym urządzeniu - równoległa suszarka (bęben) metoda na gorąco 30 % 15 % 40 % 30 % 80 (100) % 30 % => nawet przy maksymalnie jednorodnym granulacie, kiedy można byłoby wykorzystać teoretycznie 100% granulatu, tu napotykamy na ograniczenie! 15 TPA 9/2011

16 Recykling? Ile %? Czy przy zakupie papieru ktoś sprawdza ile jest w nim papieru z recyklingu? Czy przeszkadza nam to? Sprawdzamy grubość, wagę, powierzchnie, Nie bójmy się recyklingu również w produkcji mm-a! Najważniejszym warunkiem do tego są dobre przepisy techniczne! 16 TPA 9/2011

17 Dlaczego zaniżamy w WT-2 dopuszczalną ilość dodawania granulatu asfaltowego? Czego się boimy: niejednorodności? jakości wykonawstwa? gorszej jakości produktu końcowego? Skutki takiego asekuranckiego zaniżania mogą być odwrotne: obniżenie atrakcyjności - stosowanie destrukt z powrotem do mm-a nie będzie się opłacać osłabienie motywacji brak inwestycji w urządzenia pozwalające zastosować większą ilość granulatu brak większej staranności troski o jakość w wykonaniu (zmniejszenie ryzyka - pójście na łatwiznę ) 17 TPA 9/2011

18 Cele należy stawiać wysoko Im wyżej stawiamy poprzeczkę tym wyżej skaczemy? 18 TPA 9/2011

19 No risk, no fun 19 TPA 9/2011

20 KOMITET STERUJĄCY DS. OGÓLNYCH SPECYFIKACJI TECHNICZNYCH PRZY GDDKiA 20 TPA 9/2011

21 MYTHBUSTERS Pogromcy mitów (kanał Discovery) Dziś obalamy mit: mm-a z destruktem jest gorsza i im więcej destruktu tym gorzej nie można zastosowa ć więcej niż w WT-2? Epizod destrukt asfaltowy 21 TPA 9/2011

22 SST Warstwa podbudowy z AC 22 P z granulatem asfaltowym o gr. 7-14cm dla KR 3-4 zgodnie z WT-2 Przy zastosowaniu do mm-a, granulat nie może stanowić więcej niż 20% masy mm-a. Dopuszcza się użycie granulatu asfaltowego w ilościach do 30% masy mm-a w wypadku porozumienia z Zamawiającym pod warunkiem wykazania jednorodności granulatu, w tym rodzaju i zawartości lepiszcza lub odpowiednich właściwości mieszanki mineralno-asfaltowej. 22 TPA 9/2011

23 Produkcja AC 22 P 35/50 KR3-4 z dodatkiem granulatu asfaltowego metodą na zimno Dlaczego można tylko 15% granulatu asfaltowego na zimo, a nie 30? 23 TPA 9/2011

24 Parametry użytych lepiszczy oraz granulatu asfaltowego 24 TPA 9/2011

25 Uziarnienie mieszanki mineralnej AC 22 P 35/50 KR3-4 0% granulatu asfaltowego skład wejściowy Użyto wypełniacza i kruszyw wapiennych. Całkowita zawartość asfaltu 35/50 wynosiła 4,0% (m/m). 25 TPA 9/2011

26 Krzywa uziarnienia AC 22 P 35/50 KR3-4 0% granulatu asfaltowego 26 TPA 9/2011

27 0,063 0, ,6 8 11, ,4 31,5 45,0 0,063 0, ,6 8 11, ,4 31,5 45,0 Przechodzi przez sito, % (m/m) Przechodzi przez sito, % (m/m) Przechodzi przez sito, % (m/m) Przechodzi przez sito, % (m/m) 0,063 0, ,6 8 11, ,4 31,5 45,0 0,063 0, ,6 8 11, ,4 31,5 45,0 Przechodzi przez sito, % (m/m) Przechodzi przez sito, % (m/m) Przechodzi przez sito, % (m/m) Przechodzi przez sito, % (m/m) Krzywe uziarnienia poszczególnych mm-a mieszczące się w krzywych granicznych Krzyw a w ynikow a Dolna krzyw a Górna krzyw a Krzyw a w ynikow a granulat 0% granulat 10% Dolna krzyw a Górna krzyw a Wymiar oczek sit #, mm Wymiar oczek sit #, mm Krzyw a w ynikow a Dolna krzyw a Górna krzyw a Krzyw a w ynikow a granulat 20% Dolna krzyw a granulat 30% Górna krzyw a Wymiar oczek sit #, mm Wymiar oczek sit #, mm 27 TPA 9/2011

28 Zestawienie składu wejściowego dla badanych mm-a z dodatkiem granulatu asfaltowego 28 TPA 9/2011

29 Zestawienie składu wejściowego dla badanych mm-a z granulatem asfaltowym 29 TPA 9/2011

30 Ilości zadozowanego lepiszcza w zależności od ilości dodanego granulatu asfaltowego Czy to jest mało atrakcyjne? 30 TPA 9/2011

31 Określenie wrażliwości próbek asfaltowych na działanie wody wg PN- EN ; Metoda A 31 TPA 9/2011

32 Odporność na koleinowanie wg PN-EN :2008, aparat mały, procedura B 32 TPA 9/2011

33 Badanie Typu AC 22 P 35/50 KR 3-4 z dodatkiem 0, 10, 20, 30 % granulatu asfaltowego do mm MITY OBALONE! A co z niskimi temperaturami i zmęczeniem? TPA 9/2011

34 Badania TSRST wg pren : 2011 Odporność przy niskich temperaturach Badania zostały wykonane przy pomocy Instytutu Badawczego Dróg i Mostów 0% 10% 20% 30% 0% 10% 20% 30% 34 TPA 9/2011

35 Pękniecie niskotemperaturowe 35 TPA 9/2011

36 Przykładowe przebiegi pęknięć niskotemperaturowych 36 TPA 9/2011

37 Badania funkcjonalne Cdn. Jeszcze badania zmęczenia jak wyjdą? 1. Moduł zespolony wg PN-EN : 2007 załącznik B. 2. Zmęczenie wg PN-EN : 2008 załącznik D. 37 TPA 9/2011

38 Właściwości funkcjonalne Prace badawcze potwierdzają, że: Mm-a z granulatem asfaltowym (spełniająca przepisy techniczne) i mm-a z nowych materiałów są równowartościowe! Tylko bogate Państwa pozwalają sobie na marnowanie swoich resursów Destrukt asfaltowy = As w rękach Państwa! 38 TPA 9/2011

39 DESTRUKT JUŻ NAWET NA ALLEGRO! 39 TPA 9/2011

40 Dziękujemy za uwagę TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH SP. Z O.O. igor.ruttmar@tpaqi.com piotr.kozlarek@tpaqi.com 40 TPA 9/2011