1. Okres wczesnobizantyński: Okres średniobizantyński: Okres późnobizantyński:... Główne ośrodki:...

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "1. Okres wczesnobizantyński: Okres średniobizantyński: Okres późnobizantyński:... Główne ośrodki:..."

Danuta Rybak
7 lat temu
Przeglądów:

1 BIZANCJUM Chronologia sztuki: 1. Okres wczesnobizantyński: Okres średniobizantyński: Okres późnobizantyński:... Główne ośrodki:... Za początek sztuki bizantyjskiej uważa się założenie Konstantynopola w 330 r., podział Cesarstwa Rzymskiego w 395 roku lub czasy Justyniana (VI wiek), za koniec rok Sztuka ta stanowiła przedłużenie greckiej sztuki starożytnej i wypowiadała się głównie w architekturze, przede wszystkim sakralnej. Istotną rolę odgrywało również malarstwo pod postacią malowideł ściennych, mozaik i obrazów (ikon). Rozwijało się rzemiosło, rzeźba natomiast pełniła funkcję marginalną. Cechy architektury bizantyńskiej: plan trójnawowej bazyliki z narteksem i atrium, od VI wieku wykorzystywano w kościołach także plan centralny, wcześniej przeznaczony dla baptysteriów i martyriów symbolem estetycznej i religijnej myśli w Bizancjum jest połączenie planu centralnego z podłużnym. wielkie wnętrze z dominantą kopuły na pendentywach ważnym czynnikiem współdziałającym z architekturą było światło po okresie ikonoklazmu: budowle na planie krzyża greckiego wpisanego w kwadrat, z 5 kopułami i trzema absydami przylegającymi do trójdzielnej części wschodniej przepych wnętrza 1

2 Cechy malarstwa bizantyńskiego: Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni miniatury, ikony, mozaika, malarstwo ścienne dostojne pozy dekoracyjność schematyzm izokefalizm kanon bogactwo koloru W ramki wpisz nazwy zaznaczonych strzałkami elementów. Wyjaśnij, na czym polega przedstawienie w sztuce następujących motywów: a) Deesis... b) Chrystus między mocami... c) Eleusa... d) Hodegetria... 2

3 Pod ilustracjami wpisz nazwę odpowiedniego motywu: Wyjaśnij pojęcia: Izokefalizm Ikona Ikonostas Ikonoklazm Cerkiew Empora Pendentyw

4 Podaj kilka informacji na temat Justyniana I Wielkiego. Wskaż przede wszystkim na działania cesarza związane z kulturą. Mała Hagia Sophia, czyli kościół... HIERATYZM to... 4

Podaj następujące informacje na temat budowli widocznej na zdjęciu: a) Nazwa budowli i miejscowość... b) Nazwiska architektów... c) Lata budowy... d) 4 cechy planu... e) 4 cechy bryły.

5 Podaj następujące informacje na temat budowli widocznej na zdjęciu: a) Nazwa budowli i miejscowość... b) Nazwiska architektów... c) Lata budowy... d) 4 cechy planu... e) 4 cechy bryły... Wykorzystaj pojęcia: empory, minarety, centralizacja wnętrza, addytywność Zaznacz kolorami następujące części planu: czerwonym nawę główną, niebieskim narteks, Zielonym prezbiterium, żółtym nawy boczne 5

6 Podaj następujące informacje na temat budowli widocznej na zdjęciu: a) Nazwa budowli i miejscowość... b) Nazwiska fundatorów... c) Lata budowy... d) 4 cechy planu... Spośród podanych określeń podkreśl pięć, które odnoszą się do mozaiki bizantyńskiej: A. Realizm B. Kompozycja izokefaliczna C. Dekoracyjność D. Iluzjonistyczny modelunek światłocieniowy E. Wydłużenie proporcji postaci F. Brak realnego modelunku ciała pod szatami G. Rytmizacja i schematyzacja kompozycji H. Przestrzenność kompozycji 6

7 Bazylika... w Wenecji Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni Wymień cechy typowe dla stylu bizantyńskiego, które widać w planie, bryle i wnętrzu tego kościoła. Opisz etapy powstawania ikony:... 7

8 Tytuł:... Czas powstania: renesans/manieryzm Komnenów, 1 poł.... wieku typ Eleusa, bo... Światło oddane graficznie (szrafowanie) Światło zastąpione kolorem... Symbolika koloru złotego ANDRIEJ RUBLOW ( ): rosyjski mnich, święty prawosławny, pisarz, twórca ikon. Jest uważany za najwybitniejszego przedstawiciela moskiewskiej szkoły pisania ikon. Mistrzostwo jego sztuki polega przede wszystkim na harmonii, proporcji, rytmiczności linii i konturów, delikatnych czystych barwach. Jego twórczością rządzi światło, odzwierciedlające duchowe, niebiańskie piękno. Jego dzieła wyrażają idee hezychazmu*. Cechą charakterystyczną jest malarskie opracowanie twarzy, wyrazisty rysunek. Stylizacja szczegółów twarzy takich jak linia brwi z podniesionymi, wewnętrznymi końcami, ściągnięte usta, małe uszy, wąskie nosy i oczy oznaczają zamknięcie na pokusy zmysłowe. Surowość i ascetyzm oblicza nadają medytacyjny nastrój wizerunku. Zastygłe nieruchomo ciało prezentuje pozę pełną pokory i powagi. Te cechy pozwalają na rozpoznanie prac Rublowa oraz artystów wywodzących się z jego kręgu czy szkoły. Hezychazm bizantyński nurt mistyczny, który osiągnął szczytowy rozwój i popularność w wieku XIV. Hezychaści twierdzili, że można odnaleźć zjednoczenie z Bogiem jedynie poprzez Chrystusa, praktykując cnoty i modlitwę. Głosili możliwość ujrzenia Światłości Bożej dzięki intensywnej modlitwie, kontemplacji i specyficznym praktykom ascetycznym, polegającym na wstrzymywaniu oddechu w trakcie modlitewnego wyciszenia. 8

9 Psałterz Paryski, przykład połączenia sztuki Bizancjum ze sztuką antyczną. Sobór Sofijski Ikona Matki Boskiej Częstochowskiej kapitel bizantyjski 9

10 Obszar Cesarstwa Bizantyńskiego dość szybko zmniejszył się przede wszystkim na skutek częstych najazdów arabskich. Nie zawsze, wraz z utratą ziem, następował zanik oddziaływania sztuki bizantyńskiej. Prześladowania mnichów podczas ikonoklazmu przyczyniły się do ich emigracji (np. na Athos, gdzie powstały liczne klasztory). Wraz z nimi przeniesione zostały założenia sztuki bizantyńskiej. Pod jej wpływem była także Rawenna i Wenecja. Republika wenecka, nawet po politycznym uniezależnieniu się od Cesarstwa Bizantyńskiego, podtrzymywała kontakty z Konstantynopolem. Efektem tych związków jest znana bazylika św. Marka. Mistrzowie bizantyńscy byli wielokrotnie zapraszani do udziału w budowie italskich świątyń. Wraz z przejęciem chrztu z rąk biskupów kościoła wschodniego w Bułgarii powstały liczne cerkwie i klasztory nawiązujące do wzorów bizantyńskich (wpływy te były jeszcze silniejsze w XIII wieku, po zerwaniu kontaktów z Rzymem). Ruś wraz z chrztem przejęła osiągnięcia Bizancjum, uznała je za własne i po asymilacji z tradycjami rodzimego, drewnianego budownictwa, ukształtowała własną sztukę, w której przetrwały elementy sztuki bizantyńskiej. Ćwiczenie z analizy dzieła: Ikona z klasztoru świętej Katarzyny na górze Synaj, VI-VII w Określ motyw ikonograficzny przedstawienia. Podaj trzy argumenty, które za tym przemawiają: Opisz stosunek artysty do rzeczywistości: Wymień trzy symbole widoczne w pracy i omów ich znaczenie: 10

Podobne dokumenty

PYTANIA POWTÓRZENIOWE Z PALSTYKI DLA KL.II I półrocze cz.3

PYTANIA POWTÓRZENIOWE Z PALSTYKI DLA KL.II I półrocze cz.3 57. Za początek sztuki bizantyjskiej przyjmuje się okres między V a VI w. n. e. Doszło wtedy do podziału cesarstwa rzymskiego na wschodzie i zachodzie.