Jak hossa na rynku metali nie elaznych wp³ywa na wielkoœæ bud etu prac poszukiwawczych na œwiecie
|
|
- Damian Wiśniewski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 GOSPODARKA SUROWCAMI MINERALNYMI Tom Zeszyt 4/4 CEZARY BACHOWSKI*, JAN KUDE KO**, PIOTR BEDNARSKI*** Jak hossa na rynku metali nie elaznych wp³ywa na wielkoœæ bud etu prac poszukiwawczych na œwiecie Wprowadzenie Podstawowym kryterium warunkuj¹cym prawid³owe funkcjonowanie przedsiêbiorstwa bran y górniczej jest prowadzenie podstawowej dzia³alnoœci w sposób konkurencyjny w stosunku do pozosta³ych uczestników rynku, przy jak najni szym koszcie produkcji. Dla zapewnienia utrzymania sta³ego poziomu bilansowych zasobów geologicznych lub wrêcz ich powiêkszania, rozumianego jako odtwarzanie bazy zasobowej w miarê jej sczerpywania, ka da firma górnicza musi posiadaæ sprawnie zarz¹dzany zespó³ analityków rynku geologicznych projektów zasobowych. Ich zadaniem jest poszukiwanie wartoœciowych projektów na ró nym etapie ich zaawansowania, zgodnie z przyjêtymi przez firmê kryteriami inwestycyjnymi, rekomendacja wytypowanych celów oraz wskazanie Ÿróde³ finansowania ich realizacji. Zaanga owanie siê w takie dzia³ania powinno poprzedzaæ okreœlenie d³ugoterminowej strategii rozwoju przedsiêbiorstwa górniczego, co najmniej w zakresie jego podstawowej dzia³alnoœci. Jeœli w strategii firmy przyjêto prowadzenie dzia³alnoœci inwestycyjnej poza obszarem macierzystego kraju, to w pierwszej kolejnoœci nale a³oby ustaliæ jej podstawowe formy, obejmuj¹ce prowadzenie eksploracji geologicznej, nabywanie czêœciowo rozpoznanych lub rozpoznanych i przygotowanych do udostêpnienia z³ó oraz przejmowanie funkcjonuj¹cych ju kompleksów górniczych. Pozyskanie informacji na temat dzia³añ rynkowych prowadzonych przez wiod¹ce firmy bran y górniczej oraz zwi¹zanych z nimi wydatków, jest dzia³aniem skomplikowanym ze wzglêdu na utrudniony dostêp do wiarygodnych materia³ów Ÿród³owych. Najlepszym za- * Mgr in., ** Dr in., KGHM CUPRUM sp. z o.o. CBR, Wroc³aw. *** Mgr, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
2 12 sobem informacji w tym przypadku wydaj¹ siê byæ raporty roczne oraz sprawozdania z dzia³alnoœci operacyjnej i inwestycyjnej firm górniczych. Zauwa yæ te mo na, e informacje podawane przez firmy doradcze i konsultingowe oraz publikacje w periodykach specjalistycznych s¹ czêsto niekompletne, a zawarte w nich dane w sposób znacz¹cy ró ni¹ siê miêdzy sob¹. Taka sytuacja wymusza korzystanie ze specjalistycznych baz danych i opracowañ, np. publikowanych ka dego roku raportów Metals Economics Group (MEG), a dostêp do nich czêsto wymaga uiszczenia wysokich op³at. Równie i te informacje spotykaj¹ siê z licznymi zastrze eniami firm audytorskich, wykonuj¹cych przekrojowe sprawozdania i raporty, w których podkreœlaj¹ mankamenty i du ¹ dowolnoœæ interpretacji, przez firmy górnicze, danych Ÿród³owych w zakresie: standaryzacji przedstawianych informacji, metodyki obliczeñ i sposobu udostêpniania informacji na temat wielkoœci bogactw i zasobów mineralnych, nazewnictwa, kwalifikacji kosztów itp. Przyk³adem mo e tu byæ interpretacja kwalifikowania œrodków przeznaczanych przez korporacje górnicze na eksploracjê, w czêœci przedsiêbiorstw rozumian¹ jako wydatki na poszukiwania i rozpoznawanie z³ó, w innych jako wydatki na rozwój, w tym równie na udostêpnianie z³ó w istniej¹cych kopalniach. W jeszcze innych sprawozdaniach firm informacje te s¹ w ogóle pomijane. Dostêpne witryny internetowe firm górniczych oraz publikowane przez nie raporty roczne zawieraj¹ z regu³y informacje ogólne, adresowane do obecnych i potencjalnych udzia³owców, akcjonariuszy. S¹ to sprawozdania podsumowuj¹ce wyniki omawianego okresu, bez zag³êbiania siê w pomijane niekiedy œwiadomie szczegó³y, maj¹ce na celu przedstawienie firmy w jak najlepszym œwietle, co jest zrozumia³e i logiczne (Bachowski, Kude³ko 2008). 1. Rynek projektów geologicznych i górniczych Bazuj¹c na dostêpnych materia³ach stwierdzono, e podstawowym, równoleg³ym z prowadzeniem dzia³alnoœci operacyjnej, sposobem na trwanie i rozwój firmy górniczej jest w d³u szym horyzoncie czasowym uzupe³nianie bazy zasobowej w miarê jej sczerpywania. Ten fakt t³umaczy ogromne zainteresowanie projektami geologicznymi i górniczymi. Na podstawie analizowanych materia³ów mo na okreœliæ udzia³ wydatków na odtwarzanie potencja³u zasobowego rud metali, w odniesieniu do wyników finansowych uzyskiwanych przez œwiatowych liderów w bran y. Przytoczono sumaryczne zestawienie 92 najwiêkszych projektów, dotycz¹ce szeœciu metali podstawowych 1 oraz platynowców, które czêœciowo lub w ca³oœci by³y przedmiotem transakcji w okresie lipiec 2007 sierpieñ 2008 (rys. 1). Wydatki ponoszone przez œwiatowych producentów metali dotyczy³y projektów o ró nym stopniu zaawansowania. 1 Zgodnie z angielskim terminem base metals i przyjêtym na rynku miêdzynarodowym podejœciem, do grupy metali podstawowych autorzy zaliczyli srebro, miedÿ, moibden, nikiel, cynk i o³ów.
3 13 2% 4% 20% 14% 3% 14% 43% Ag - 13 Cu - 39 Ni - 18 Pb- 2 Pt - 4 Zn - 13 Mo - 3 Rys. 1. Transakcje nabycia i sprzeda y projektów górniczych dla metali podstawowych i platynowców Fig. 1. Purchase and sale transactions of mining projects for base metals and PGM Z analizy wykresu przedstawiaj¹cego siedem metali podstawowych wynika, e najwiêcej projektów dotyczy³o miedzi. Zgodnie z najnowszym raportem Pricewaterhouse- Coopers (MEG 2008), czerwony metal jest obecnie dominuj¹cym Ÿród³em dochodów dla 40 najwiêkszych œwiatowych producentów bran y surowcowej i stanowi 28% ca³kowitej wielkoœci dochodów górnictwa, plasuj¹c siê przed rudami elaza i wêglem (ka de z nich po 12%). W d³ugofalowej strategii firma Rio Tinto zak³ada podwojenie wielkoœci swojej produkcji miedzi w ci¹gu najbli szych 15 lat, poniewa popyt bêdzie rós³ równoczeœnie z postêpuj¹c¹ urbanizacj¹, przede wszystkim w krajach rozwijaj¹cych siê. Wed³ug Toma Albanese, Dyrektora Wykonawczego Rio Tinto, cytowanego przez MEG (2008), œwiat bêdzie potrzebowa³ w tym czasie produkcji miedzi na poziomie obecnych 12 kopalñ Escondida. Wyliczenia analityków tej firmy wskazuj¹, e w ci¹gu najbli szych 30 lat zu yte zostanie dwa razy wiêcej miedzi, ni iloœæ jak¹ zu yto dotychczas na œwiecie od zarania ludzkoœci. Taka sytuacja t³umaczy ogromne zainteresowanie tym metalem i jego rekordowo wysokie ceny na rynkach œwiatowych. Czy przek³ada siê to na wzrost wielkoœci bud etów eksploracyjnych wiod¹cych operatorów bran y górniczej? 2. Wydatki na eksploracjê z³ó rud metali Analizuj¹c proces realizacji prac eksploracyjnych ³atwo zauwa yæ, e prowadzone s¹ one etapami. Pocz¹tkowa faza powinna uwzglêdniaæ szczegó³owe studium dostêpnych informacji. Po stwierdzeniu, e istniej¹ przes³anki wystêpowania mineralizacji z³o owej, lub po etapie wstêpnego rozpoznania obszaru z³o owego, nale y opracowaæ harmonogram i bud et dalszych inwestycji. Wydatki na te prace, przewidywane przez firmy geologiczne i górnicze, s¹ wypadkow¹ posiadanych funduszy (w³asnych lub udzia³owców), strategii korporacyjnej i zak³adanych opcji finansowania. Od kilku lat utrzymuje siê hossa na wszystkich rynkach metali nie elaznych, a ich ceny gie³dowe bij¹ kolejne rekordy. Wiêkszoœæ dostêpnych obszarów górniczych wzbudza ywe zainteresowanie inwestorów, a dzia³ki górnicze bez trudu znajduj¹ nabywców, którzy bez
4 14 wahania oferuj¹ za nie czêsto zawy one kwoty pieniê ne. Z prognoz specjalistów wynika, e hossa mo e jeszcze potrwaæ nawet kilkanaœcie lat. Do roku 2002 r. wydatki œwiatowych firm górniczych na eksploracjê mia³y tendencjê spadkow¹, natomiast od roku 2003, w ci¹gu kolejnych piêciu lat odnotowuje siê ich systematyczny wzrost. W roku 2007 osi¹gnê³y poziom 10,0 mld USD i by³y znacznie wiêksze ni w latach poprzednich co przedstawiono w tabeli 1 (MEG 2008). Rok Szacunkowa wielkoœæ bud etu na prace eksploracyjne w latach Kwota pieniê na bud etu [mld USD] Estimated exploration budgets ( ) Zmiana procentowa w stosunku do roku poprzedniego TABELA 1 TABLE 1 Zmiana kwotowa w stosunku do roku poprzedniego [mld USD] ,0 +40,0 +2, ,1 +44,9 +2, ,9 +28,9 +1, ,8 +58,3 +1, ,4 +26,3 +0, ,9 13,6 0, ,2 15,4 0, ,6 7,1 0, ,8 24,3 0, ,7 28,8 1, ,2 +13,0 +0,6 Zwraca uwagê 40% wzrost bud etu w 2007 roku, przek³adaj¹cy siê odpowiednio na zmianê kwotow¹ wynosz¹c¹ 2,9 mld USD. Przedstawione dane obejmuj¹ bud ety 1821 firm (kompanii) górniczych. Jako doln¹ granicê wydatków eksploracyjnych przyjêto 100 tys. USD, co pozwoli³o na uwzglêdnienie oko³o 95% wszystkich firm zajmuj¹cych siê t¹ form¹ dzia³alnoœci geologiczno-górniczej. Dynamikê wydatków eksploracyjnych przedstawia rysunek 2. Bior¹c pod uwagê wydatki na eksploracjê, nietrudno zauwa yæ, e ich wzrost zwi¹zany jest ze zwiêkszonym zapotrzebowaniem na okreœlone prace (np. wiercenia geologiczne, badania terenowe i laboratoryjne, przygotowanie infrastruktury) oraz odpowiednich specjalistów bran owych. Taka sytuacja powoduje wzrost kosztów prac eksploracyjnych, a co za tym idzie wp³ywa na koñcow¹ wartoœæ projektów. Firmy górnicze musz¹ byæ na to przygotowane i systematycznie zwiêkszaæ swoje bud ety w tym zakresie. Istotny wk³ad w znacz¹cy wzrost bud etów eksploracyjnych w latach mia³y firmy typu junior. Posi³kuj¹c siê zgromadzonym ad hoc kapita³em, pochodz¹cym ze sprzeda y akcji,
5 USD mld Rys. 2. Dynamika wydatków na eksploracjê (MEG 2008) Fig. 2. Dynamics of exploration expenditures (MEG 2008) potrafi³y szybko nakrêciæ koniunkturê. Fundusz eksploracyjny firm typu junior od roku 2002 wzrós³ o ponad 900%, osi¹gaj¹c w 2007 roku oko³o 50% ca³oœci bud etu wszystkich firm prowadz¹cych eksploracjê. Znacznie bardziej wstrzemiêÿliwe by³y firmy typu senior. Zwi¹zane jest to z faktem, e nie zawsze du e wydatki przek³adaj¹ siê na pozyskanie znacznych zasobów (rys. 3). Na zmiany trzeba patrzeæ z ostro noœci¹ i nale y pamiêtaæ o ich wzglêdnym charakterze. Wed³ug MEG (2008) najwiêksi œwiatowi producenci miedzi, w czasie ostatnich dziesiêciu lat, poprzez po³¹czenie opcji nabycia i eksploracji, prawie trzykrotnie odtworzyli swoje zasoby utracone na skutek bie ¹cego wydobycia, za œredni¹ cenê 119 $ za tonê rudy. W latach grupa spó³ek stanowi¹ca oko³o 70% œwiatowego rynku miedzi zwiêkszy³a produkcjê o ponad 40%, posiadaj¹c jeszcze zasoby ( przy obecnym poziomie wydobycia) na 30 lat. Rysunek 3 obrazuje relacjê pomiêdzy przyrostem zasobów rud miedzi z du ych projektów eksploracyjnych (z³o a powy ej 500 tys. Mg Cu) w kolejnych latach a wielkoœci¹ nak³adów na eksploracjê (projekty realizowane od podstaw i w koñcowej fazie przygotowania) na tle wielkoœci produkcji miedzi. Graniczny rok 1997 stanowi prze³om silnego trendu wzrostowego i rozpoczyna proces sukcesywnego spadku przyrostu wielkoœci nowoodkrytych zasobów rud Cu. Pomimo ponad 2,5-krotnego wzrostu nak³adów na eksploracjê w roku 2007 w stosunku do roku 1997, rezultat prac jest 4,5-krotnie s³abszy. Analiza rynku przeprowadzona przez MEG (2008) zidentyfikowa³a dwa potencjalne s³abe obszary, które mog¹ wp³yn¹æ na kondycjê przemys³u miedziowego w d³u szej perspektywie czasu: rosn¹ce koszty na wszystkich etapach rozwoju projektów oraz brak odkryæ nowych du ych z³ó rud miedzi, które by kompensowa³y przewidywany wysoki wskaÿnik sczerpania zasobów. Przy sta³ej tendencji wzrostowej konsumpcji tego czerwonego metalu czytelny staje siê lawinowy wzrost jego ceny na gie³dzie LME (rys. 4). Dane z roku 2006 i 2007, mówi¹ce o wydatkach na eksploracjê odpowiednio 7,1 mld i 10,0 mld USD (tab. 1), œwiadcz¹ ju o wyraÿnym trendzie wzrostowym i przekonaniu
6 16 Rys. 3. Zasoby rud Cu pozyskane w nowych odkryciach w relacji do wielkoœci œwiatowej produkcji miedzi (MEG 2008) Fig. 3. Copper ores resources in major new discoveries in realtion to world copper production (MEG 2008) Cena miedzi [USD/Mg] I-VI 2008 Lata Rys. 4. Œrednie ceny miedzi na LME w latach (I pó³rocze) Fig. 4 Average copper prices on LME in the period (first half)
7 o d³ugoterminowej hossie na rynku metali. Szacuje siê, e dla roku 2008 mog¹ one wynieœæ nawet 14 miliardów USD (MEG 2008). Z dostêpnych materia³ów (Mining Journal, Metal Bulletin, MEG) wynika, e z³oto, metale podstawowe, diamenty, PGM (platynowce) i uran utrzymuj¹ bardzo wysokie poziomy cen, osi¹gniête w roku 2006 lub 2007 (rys. 4-7). Najwiêcej œrodków przeznaczono na rozpoznanie z³ó zawieraj¹cych metale podstawowe (36%) i z³oto (41%, rys. 8) Cena cynku [US D/Mg] I-VI 2008 Lata Rys. 5. Œrednie ceny cynku na LME w latach (I pó³rocze) Fig. 5. Average zinc prices on LME in the period (first half) W informacjach z lat wczeœniejszych prognozy na lata by³y raczej ostro ne, a przewidywane wzrosty zamyka³y siê w przedziale od 15 do 25%. W 2005 r. wydatki na eksploracjê mia³y wynieœæ nie wiêcej ni 4,6 mld USD, czyli nadal mia³y byæ mniejsze ni w rekordowym 1997 r. W optymistycznym raporcie MEG z listopada 2005, prognoza podnosi³a wartoœæ szacunkowego, sumarycznego bud etu na eksploracjê do kwoty 5,1 mld $, zbli aj¹c siê tym samym do rekordowego 1997 r., w którym bud et ten wyniós³ 5,2 mld $. W materiale tym mówiono o znacz¹cym wzroœcie œrodków przeznaczonych na eksploracjê z³ó rud miedzi, natomiast rekordowe wzrosty w stosunku do roku 2004 prognozowane by³y dla cynku o 90% i niklu o 65%. W rzeczywistoœci bud et eksploracyjny roku 2005 zamkn¹³ siê kwot¹ 4,9 mld USD, a w roku 2006 kwot¹ 7,1 mld USD.
8 Cena niklu [US D/Mg] I-VI 2008 Lata Rys. 6. Œrednie ceny niklu na LME w latach (I pó³rocze) Fig. 6. Average nickel prices on LME in the period (first half) Cena o³owiu[usd/mg] I-VI 2008 Lata Rys. 7. Œrednie ceny o³owiu na LME w latach (I pó³rocze) Fig. 7. Average lead prices on LME in the period (first half)
9 19 41% 3% 10% 36% Diamenty Metale podstawowe Z³oto PGM Rys. 8. Wydatki na eksploracjê 1821 czo³owych firm górniczych (2007) Fig. 8. Exploration expenditures of 1821 leading mining companies (2007) 3. Kierunki inwestowania Kierunki inwestowania uwzglêdniaj¹ce szereg ró nych czynników, w tym ryzyko pora ki prac eksploracyjnych oraz wielkoœæ niezbêdnych wydatków, rozpatrywane s¹ na ogó³ w trzech aspektach geograficznym, rynkowym i górniczym. Na podstawie raportów z kolejnych lat przeœledzono kierunki inwestowania w okresie (rys. 9). Rys. 9. Wydatki na eksploracjê w poszczególnych regionach (MEG) (Rok firm, bud et ³¹czny 7,13 mld USD) Fig. 9. Exploration budgets per regions (MEG) ( companies, total of 7,13 billion US$) Kierunki inwestowania 1821 firm górniczych w roku 2007, w poszczególnych regionach przedstawiono na rysunku 10. Wiêkszoœæ inwestycji by³a lokowana w Ameryce aciñskiej (Meksyk, Peru, Chile, Brazylia, Argentyna) oraz w Kanadzie. Na miejscu trzecim znalaz³y siê tzw. pozosta³e kraje (g³ównie Rosja, Chiny i Mongolia), natomiast Afryka uplasowa³a siê na czwartym miejscu. W czêœci azjatyckiej trzy czwarte wydatków dotyczy³y trzech krajów Filipin, Indonezji i Papui Nowej Gwinei. Najwiêksz¹ dynamikê odnotowano w grupie tzw. pozosta³ych krajów. Wœród krajów afrykañskich, dwie trzecie wszystkich œrodków na eksploracjê zainwestowano w RPA, Kongo, Angoli, Tanzanii, Botswanie i Ghanie.
10 20 17% 8% 4% USA Azja AmerykaP³d. Kanada Australia Afryka Pozosta³ekraje 16% 12% 19% 24% Rys. 10. Wydatki na eksploracjê w poszczególnych regionach w 2007 r. (Bachowski, Kude³ko 2007) Fig. 10. Geographical diversification of exploration expenditures in 2007 (Bachowski, Kude³ko 2007) Istotna jest równie kwestia rodzajów projektów górniczych i podzia³ œrodków wydatkowanych w poszczególnych grupach. W pracach Metals Economics Group wyró niono trzy ich rodzaje projekty realizowane od podstaw (grassroots), projekty w ostatniej fazie realizacji, poprzedzaj¹cej uruchomienie eksploatacji (late stage) oraz projekty w istniej¹cych kopalniach (minesite). W analizowanym okresie do 2006 r. udzia³y finansowania poszczególnych rodzajów projektów by³y podobne. W roku 2007 w projektach w póÿnej fazie realizacji i projektach w istniej¹cych kopalniach odnotowano niewielkie, kilkuprocentowe wzrosty w stosunku do poprzedniego okresu. Wielkoœæ wydatków na projekty realizowane od podstaw pomimo tendencji spadkowej w stosunku do roku 2006 pozosta³a nadal na wysokim oko³o 40% poziomie (rys. 11). Wynika to z dwóch faktów: znacz¹cego wzrostu cen metali oraz trudnoœci zwi¹zanych z odkrywaniem nowych z³ó (nak³ady i czas). Wzrost cen sprawi³, e siêgniêto po rozwi¹zania proste i szybkie. Dokonano niezbêdnych modernizacji w ju dzia³aj¹cych kopalniach. Wdro ono te do realizacji projekty dot¹d nierentowne, lecz opracowane i zakoñczone. Natomiast w wypadku projektów od podstaw (grassroots) utrzyma³a siê normalna dynamika, podyktowana obiektywnym czynnikiem, jakim jest szansa odkrycia nowego z³o a. 41% 39% Grassroots Mines ite Latestage 20% Rys. 11. Podzia³ wydatków na rodzaje projektów górniczych (2007) (grassroots od podstaw, late stage ostatnia faza realizacji, minesite w istniej¹cych kopalniach) Fig. 11. Expenditures in different types of mining projects (2007) Taka relacja procentowego udzia³u trzech podstawowych rodzajów realizowanych projektów w niewielkim stopniu ró ni siê od zestawieñ z lat ubieg³ych. Œwiadczy to o ustabilizowanej tendencji rynku.
11 21 Uwagi koñcowe W œwietle przytoczonych w artykule faktów nasuwa siê wniosek, e kierownictwa firm bran y surowcowej musz¹ byæ œwiadome koniecznoœci prowadzenia z³o owych prac eksploracyjnych, bêd¹cych czêœci¹ dzia³alnoœci górniczej. Dzia³ania te maj¹ na celu odtwarzanie wielkoœci zasobów sczerpywanych w trakcie eksploatacji lub wrêcz ich powiêkszanie. Wydatki na eksploracjê powinny byæ traktowane jako niezbêdne inwestycje w przysz³oœæ i konkurencyjnoœæ firmy. Stosunkowo prostym sposobem pozyskania wiedzy o œwiatowych projektach eksploracyjnych jest bie ¹ce gromadzenie dostêpnych informacji, a nastêpnie dokonywanie analiz zgodnie z przyjêtymi standardami oceny. Okaza³o siê, e przeprowadzenie analizy kierunków inwestowania jest zadaniem trudnym do zrealizowania, a wiarygodnoœæ dostêpnych danych budzi szereg w¹tpliwoœci. Nie bez znaczenia jest tu sposób udostêpniania informacji przez firmy górnicze. Wydaje siê, e to w³aœnie in ynierowie powinni odgrywaæ w tym wzglêdzie znacz¹ca rolê, znaj¹c i doceniaj¹c zalety standaryzacji. Nie ma jej jednak w raportach rocznych, które czêœæ korporacji traktuje jak oficyny reklamowe. Zdarza siê te, e ogólnie obowi¹zuj¹ce formy sprawozdañ s¹ zniekszta³cane. Najwiêcej uwag krytycznych pojawia siê wtedy, gdy mamy do czynienia z informacjami o charakterze fakultatywnym. Do informacji nieobowi¹zkowych mo na zaliczyæ dane na temat wydatków na eksploracjê. W wiêkszoœci sprawozdañ rocznych temat ten jest uwzglêdniany, ale sam termin eksploracji i sposób kwalifikowania wydatków na ten cel jest interpretowany bardzo ró nie. Uwzglêdnienie tematu to jedno, a zupe³nie czym innym jest wype³nienie go zawartoœci¹. Wiele korporacji górniczych ujawnia kwoty pieniê ne przeznaczone na eksploracjê. Czyni tak np. Anglo American, Antofagasta i Codelco. Inne zasypuj¹ czytelnika szczegó³owymi opisami projektów. Dane o wydatkach na eksploracjê musz¹ byæ dedukowane. Formê tak¹ preferuj¹ np. BHP Billiton, Grupo Mexico czy Rio Tinto. Zdarza siê równie, e temat jest w zasadzie pomijany, a o prowadzonej dzia³alnoœci eksploracyjnej dowiadujemy siê z innych czêœci sprawozdañ. Uwagi krytyczne dotycz¹ nie tylko zagadnienia eksploracji. Odnosi siê wra enie, e publikowane w sprawozdaniach prognozy s¹ zbyt jednostronne. Zapomina siê w nich o nieodleg³ej przesz³oœci, a dominuj¹ sformu³owania wynikaj¹ce z istniej¹cej obecnie hossy na rynkach. Padaj¹ te stwierdzenia, e hossa powinna potrwaæ kilkanaœcie lat. W tym wypadku przewidywania specjalistów z Metals Economics Group s¹ ostro niejsze. Nie koreluj¹ one jednak z informacjami na temat wielkoœci rozpoznanych zasobów i bogactw mineralnych. LITERATURA B a c h o w s k i C., K u d e ³ k o J., 2008 Œwiatowe projekty geologiczne i górnicze metali nie elaznych. Rudy i Metale Nie elazne nr 7, p
12 22 B a c h o w s k i C., K u d e ³ k o J., 2007 Charakterystyka dzia³alnoœci eksploracyjnej w œwiatowym przemyœle górniczym. Kopaliny nr 3 4, p B a c h o w s k i C., K u d e ³ k o J., 2007 Kierunki inwestowania górnictwa rud metali na œwiecie. Szko³a Eksploatacji Podziemnej, Wyd. IGSMiE PAN Kraków, p Metal Economics Group, Press Release, Record-Setting Exploration Continues, November Metals Economics Group, Acquisitions Services Weekly Update, August 15th (sierpieñ 2008) (sierpieñ 2008) (sierpieñ 2008) JAK HOSSA NA RYNKU METALI NIE ELAZNYCH WP YWA NA WIELKOŒÆ BUD ETU PRAC POSZUKIWAWCZYCH NA ŒWIECIE S³owa kluczowe Rynek metali nie elaznych, eksploracja, projekty geologiczne i górnicze Streszczenie Przedstawiono rynek metali nie elaznych i jego wp³yw na wielkoœæ bud etów eksploracyjnych obejmuj¹cych projekty na ró nym etapie zaawansowania. Omówiono kierunki inwestowania w bran y tych metali w rozbiciu na kraje i regiony. Bior¹c pod uwagê ryzyko zwi¹zane z dzia³alnoœci¹ eksploracyjn¹, ka dy etap takiego przedsiêwziêcia wymaga wykonania technicznego i ekonomicznego studium, które pozwoli na podjêcie decyzji inwestycyjnej. Przeanalizowano wielkoœæ wydatków eksploracyjnych firm górniczych w okresie kilkunastu lat z uwzglêdnieniem rodzajów projektów górniczych i regionów bêd¹cych w centrum zainteresowania inwestorów. INCREASING THE WORLD EXPLORATION BUDGETS AS A RESULT OF THE NON FERROUS METALS MARKET BOOM Key words Non ferrous metals market, exploration, geological and mining projects Abstract The market of non ferrous metals and its influence on budget sizes of exploration projects on different levels of advancement is presented. The investment trends in metals industry, taking into consideration countries and regions, are discussed. Due to the risk of exploration projects, each their stage requires the technical and economic study, which helps to make an investment decision. The amount of exploration expenses within dozen or so years, for different regions and targets being under the investors interest, are presented.
ŚWIATOWE PROJEKTY GEOLOGICZNE I GÓRNICZE METALI NIEŻELAZNYCH
CEZARY BACHOWSKI JAN KUDEŁKO Rudy Metale R53 2008 nr 7 UKD 669.21.8.003:669.013.003:622.341.2: :622.342/.349:622.013/.014(100): :622.012.2:622.12:553.4(100):336.645(100) ŚWIATOWE PROJEKTY GEOLOGICZNE I
Bardziej szczegółowoPowszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym
Z PRAC INSTYTUTÓW Jadwiga Zarębska Warszawa, CODN Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym 2000 2001 Ö I. Powszechność nauczania języków obcych w różnych typach szkół Dane przedstawione w
Bardziej szczegółowoŒwiatowy rynek prospekcji i eksploracji metali nie elaznych i z³ota pocz¹tek nowego cyklu wzrostu czy tylko chwilowa zmiana trendu w trwaj¹cej bessie?
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energi¹ Polskiej Akademii Nauk nr 79, rok 2010 Herbert WIRTH*, Cezary BACHOWSKI**, Jan KUDE KO***, Janusz NOWAK**** Œwiatowy rynek prospekcji
Bardziej szczegółowoKIERUNKI INWESTOWANIA GÓRNICTWA METALI NA ŚWIECIE.
Cezary Bachowski Jan Kudełko KIERUNKI INWESTOWANIA GÓRNICTWA METALI NA ŚWIECIE. Streszczenie: W artykule poddano analizie wydatki na eksplorację złóż metali nieżelaznych w latach 1997-2005. Szukano związku
Bardziej szczegółowoProjekty uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy
Projekty uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Zarząd Stalprodukt S.A. podaje do wiadomości treść projektów uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, które odbędzie się
Bardziej szczegółowoKrótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy
Agnieszka Miler Departament Rynku Pracy Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spo³ecznej Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy W 2000 roku, zosta³o wprowadzone rozporz¹dzeniem Prezesa
Bardziej szczegółowoRaport kwartalny z działalności emitenta
CSY S.A. Ul. Grunwaldzka 13 14-200 Iława Tel.: 89 648 21 31 Fax: 89 648 23 32 Email: csy@csy.ilawa.pl I kwartał 2013 Raport kwartalny z działalności emitenta Iława, 14 maja 2013 SPIS TREŚCI: I. Wybrane
Bardziej szczegółowoZasady racjonalnego dokumentowania systemu zarządzania
Jerzy Kowalczyk Zasady racjonalnego dokumentowania systemu zarządzania Zasady doskonalenia systemu zarządzania oraz podstawowe procedury wspomagające Zarządzanie jakością VERLAG DASHÖFER Wydawnictwo VERLAG
Bardziej szczegółowoZMIANY NASTROJÓW GOSPODARCZYCH W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM W III KWARTALE 2006 R.
51 ZMIANY NASTROJÓW GOSPODARCZYCH W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM W III KWARTALE 2006 R. Mieczys³aw Kowerski 1, Dawid D³ugosz 1, Jaros³aw Bielak 1 1. Wprowadzenie Zgodnie z przyjêtymi za³o eniami w III kwartale
Bardziej szczegółowoMatematyka-nic trudnego!
Dział II Opis przedmiotu zamówienia Przedmiotem zamówienia Usługa zarządzania projektem, w charakterze Specjalisty ds. przygotowania wniosków o płatność, w ramach projektu pn.: Matematyka-nic trudnego!
Bardziej szczegółowoINDATA SOFTWARE S.A. Niniejszy Aneks nr 6 do Prospektu został sporządzony na podstawie art. 51 Ustawy o Ofercie Publicznej.
INDATA SOFTWARE S.A. Spółka akcyjna z siedzibą we Wrocławiu, adres: ul. Strzegomska 138, 54-429 Wrocław, zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000360487
Bardziej szczegółowoGrupa Prawno-Finansowa CAUSA. Spółka Akcyjna. Raport kwartalny za okres od 01.01.2013 do 31.03.2013
Grupa Prawno-Finansowa CAUSA Spółka Akcyjna Raport kwartalny za okres od 01.01.2013 do 31.03.2013 Raport zawiera: 1. Podstawowe informacje o Emitencie. 2. Wybrane zagadnienia z bilansu oraz rachunku wyników.
Bardziej szczegółowoObjaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017
Załącznik Nr 2 do uchwały Nr V/33/11 Rady Gminy Wilczyn z dnia 21 lutego 2011 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2011-2017 Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej
Bardziej szczegółowoOcena œwiatowego rynku górniczych projektów zasobowych metali nie elaznych
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energi¹ Polskiej Akademii Nauk nr 81, rok 2011 Cezary BACHOWSKI*, Jan KUDE KO**, Herbert WIRTH* Ocena œwiatowego rynku górniczych projektów
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE RADY NADZORCZEJ IMPERA CAPITAL S.A.
SPRAWOZDANIE RADY NADZORCZEJ IMPERA CAPITAL S.A. Z W Y N I K Ó W O C E N Y SPRAWOZDANIA ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI SPÓŁKI ORAZ GRUPY KAPITAŁOWEJ SPÓŁKI ZA 2015 R., SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO SPÓŁKI ORAZ SKONSOLIDOWANEGO
Bardziej szczegółowoMetody wyceny zasobów, źródła informacji o kosztach jednostkowych
Metody wyceny zasobów, źródła informacji o kosztach jednostkowych by Antoni Jeżowski, 2013 W celu kalkulacji kosztów realizacji zadania (poszczególnych działań i czynności) konieczne jest przeprowadzenie
Bardziej szczegółowoQuercus TFI S.A.: Wyniki finansowe w roku 2014 Spotkanie z Analitykami i Zarządzającymi
Quercus TFI S.A.: Wyniki finansowe w roku 2014 Spotkanie z Analitykami i Zarządzającymi Sebastian Buczek, Prezes Zarządu Quercus TFI S.A. Warszawa, 26 lutego 2015 r. 2 Historia 21 VIII 2007 założenie Quercus
Bardziej szczegółowo3.2 Warunki meteorologiczne
Fundacja ARMAAG Raport 1999 3.2 Warunki meteorologiczne Pomiary podstawowych elementów meteorologicznych prowadzono we wszystkich stacjach lokalnych sieci ARMAAG, równolegle z pomiarami stê eñ substancji
Bardziej szczegółowoLokum Deweloper S.A. Warszawa, 16 marca 2016 r.
Lokum Deweloper S.A. Warszawa, 16 marca 2016 r. 1 Model biznesowy dobór projektów pod kątem ich rentowności i możliwości wzmacniania marki w segmencie mieszkań o podwyższonym standardzie pozyskiwanie terenów
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR 54/11 WÓJTA GMINY SUWAŁKI z dnia 30 sierpnia 2011 r.
ZARZĄDZENIE NR 54/11 WÓJTA GMINY SUWAŁKI z dnia 30 sierpnia 2011 r. w sprawie założeń do projektu budżetu i kierunków polityki społeczno-gospodarczej na 2012 rok Na podstawie art. 61 ustawy z dnia 8 marca
Bardziej szczegółowoZamówienia publiczne w PKP PLK S.A. w obszarze inwestycji kolejowych. Warszawa, 10 maja 2016 r.
Zamówienia publiczne w PKP PLK S.A. w obszarze inwestycji kolejowych Warszawa, 10 maja 2016 r. Główne cele i misja PLK Spółka PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. jest administratorem infrastruktury kolejowej.
Bardziej szczegółowoZAKŁADY MAGNEZYTOWE ROPCZYCE S.A. Warszawa, marzec 2013
ZAKŁADY MAGNEZYTOWE ROPCZYCE S.A. Warszawa, marzec 2013 prezentacja wyników za 2012 executive summary 2012 dobre wyniki finansowe ZM Ropczyce SA Spółka wiodąca wzrost sprzedaży Grupa Kapitałowa zmniejszenie
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZTWO DOLNO L SKIE
WOJEWÓDZTWO DOLNO L SKIE Zacznik INFORMACJA ZARZ DU WOJEWÓDZTWA DOLNO L SKIEGO O PRZEBIEGU WYKONANIA BUD ETU WOJEWÓDZTWA DOLNO L SKIEGO ZA I PÓ ROCZE 200 r. r. str. 1. 4 16 2.1. 39 2.2. 40 2.3. Dotacje
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA według krajowych i międzynarodowych standardów.
SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA według krajowych i międzynarodowych standardów. Autorzy: Irena Olchowicz, Wstęp Rozdział 1. Sprawozdawczość finansowa według standardów krajowych i międzynarodowych Irena Olchowicz
Bardziej szczegółowoDziennik Urzêdowy. og³oszenia w Dzienniku Urzêdowym Województwa Wielkopolskiego. Przewodnicz¹cy. 1) stypendium stypendium, o którym mowa w niniejszej
Województwa Wielkopolskiego Nr 81 6898 1140 UCHWA A Nr LI/687/V/2009 RADY MIASTA POZNANIA z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie ustalenia zasad i trybu przyznawania stypendiów dla studentów uczelni wy szych,
Bardziej szczegółowoEksperyment,,efekt przełomu roku
Eksperyment,,efekt przełomu roku Zapowiedź Kluczowe pytanie: czy średnia procentowa zmiana kursów akcji wybranych 11 spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (i umieszczonych już
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE FINANSOWE
SPRAWOZDANIE FINANSOWE Za okres: od 01 stycznia 2013r. do 31 grudnia 2013r. Nazwa podmiotu: Stowarzyszenie Przyjaciół Lubomierza Siedziba: 59-623 Lubomierz, Plac Wolności 1 Nazwa i numer w rejestrze: Krajowy
Bardziej szczegółowoGRUPA KAPITAŁOWA POLIMEX-MOSTOSTAL SKRÓCONE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA OKRES 12 MIESIĘCY ZAKOŃCZONY DNIA 31 GRUDNIA 2006 ROKU
GRUPA KAPITAŁOWA POLIMEX-MOSTOSTAL SKRÓCONE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA OKRES 12 MIESIĘCY ZAKOŃCZONY DNIA 31 GRUDNIA 2006 ROKU Warszawa 27 lutego 2007 SKONSOLIDOWANE RACHUNKI ZYSKÓW I STRAT
Bardziej szczegółowoHAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.
HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.pl Wrocław, dnia 22.06.2015 r. OPINIA przedmiot data Praktyczne
Bardziej szczegółowoNasz kochany drogi BIK Nasz kochany drogi BIK
https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/bankowosc/biuro-informacji-kredytowej-bik-koszty-za r Biznes Pulpit Debata Biuro Informacji Kredytowej jest jedyną w swoim rodzaju instytucją na polskim rynku
Bardziej szczegółowoInformacja dodatkowa do sprawozdania finansowego za 2012 rok
Informacja dodatkowa do sprawozdania finansowego za 2012 rok Informacja dodatkowa sporządzona zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Finansów z 15.11.2001 (DZ. U. 137 poz. 1539 z późn.zm.) WPROWADZENIE
Bardziej szczegółowoObjaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015
Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr XIX/75/2011 Rady Miejskiej w Golinie z dnia 29 grudnia 2011 r. Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata 2012-2015
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 2 do Uchwały Nr 161/2012 Rady Miejskiej w Jastrowiu z dnia 20 grudnia 2012
Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr 161/2012 Rady Miejskiej w Jastrowiu z dnia 20 grudnia 2012 Objaśnienia przyjętych wartości do Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy i Miasta Jastrowie na lata 2013-2028 1.
Bardziej szczegółowoJacek Mrzyg³ód, Tomasz Rostkowski* Rozwi¹zania systemowe zarz¹dzania kapita³em ludzkim (zkl) w bran y energetycznej
Komunikaty 99 Jacek Mrzyg³ód, Tomasz Rostkowski* Rozwi¹zania systemowe zarz¹dzania kapita³em ludzkim (zkl) w bran y energetycznej Artyku³ przedstawi skrócony raport z wyników badania popularnoœci rozwi¹zañ
Bardziej szczegółowoPowiatowy Urząd Pracy w Trzebnicy. w powiecie trzebnickim w 2008 roku Absolwenci w powiecie trzebnickim
Powiatowy Urząd Pracy w Trzebnicy Załącznik do Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie trzebnickim w 2008 roku Absolwenci w powiecie trzebnickim Trzebnica, wrzesień 2009 Opracowanie:
Bardziej szczegółowoObjaśnienia wartości przyjętych w Wieloletniej Prognozie Finansowej Powiatu Gryfickiego na lata 2015-2030
Objaśnienia wartości przyjętych w Wieloletniej Prognozie Finansowej Powiatu Gryfickiego na lata 2015-2030 I. Objaśnienia wartości dochodów przyjętych w Wieloletniej Prognozie Finansowej Powiatu Gryfickiego
Bardziej szczegółowoSkrócone sprawozdanie finansowe za okres od 01.04.2015 r. do 30.06.2015 r. wraz z danymi porównywalnymi... 3
RAPORT ZA II KWARTAŁ 2015 ROKU READ-GENE Spółka Akcyjna z siedzibą w Szczecinie za okres od 01.04.2015 r. do 30.06.2015 r. wraz z danymi porównywalnymi Szczecin, 14 sierpnia 2015 r. SPIS TREŚCI: Skrócone
Bardziej szczegółowoWytyczne Województwa Wielkopolskiego
5. Wytyczne Województwa Wielkopolskiego Projekt wspó³finansowany przez Uniê Europejsk¹ z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Bud etu Pañstwa w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu
Bardziej szczegółowoAnaliza Techniczna. Komentarz: WIG20, S&P 500 Wykres dnia: Ropa. WIG20 (Polska)
Analiza Techniczna Komentarz: WIG2, S&P Wykres dnia: Ropa Analitycy Grzegorz Zawada 21-9-43 Monika Kalwasiñska 21-9-41 Przemys³aw Smoliñski 21-9-1 Zespó³ Klientów Instytucjonalnych Piotr Dedecjus 21-91-4
Bardziej szczegółowoZakupy poniżej 30.000 euro Zamówienia w procedurze krajowej i unijnej
biblioteczka zamówień publicznych Agata Hryc-Ląd Małgorzata Skóra Zakupy poniżej 30.000 euro Zamówienia w procedurze krajowej i unijnej Nowe progi w zamówieniach publicznych 2014 Agata Hryc-Ląd Małgorzata
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Studiów Makroekonomicznych i Finansów Warszawa, 19 września 2014 r. Informacja sygnalna Wyniki finansowe banków w I półroczu 2014 r. 1 W końcu czerwca 2014 r. działalność
Bardziej szczegółowoTwoja droga do zysku! Typy inwestycyjne Union Investment TFI
Twoja droga do zysku! Typy inwestycyjne Union Investment TFI Co ma najwyższy potencjał zysku w średnim terminie? Typy inwestycyjne na 12 miesięcy Subfundusz UniStrategie Dynamiczny UniKorona Pieniężny
Bardziej szczegółowoRegulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne 20-21 czerwca 2016 r. Tarnów. Organizatorzy Konkursu
Regulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne 20-21 czerwca 2016 r. Tarnów 1 Organizatorzy Konkursu 1. Organizatorem Konkursu Start up Award (Konkurs) jest Fundacja Instytut Studiów Wschodnich
Bardziej szczegółowo2. Ogólny opis wyników badania poszczególnych grup - pozycji pasywów bilansu przedstawiono wg systematyki objętej ustawą o rachunkowości.
B.III. Inwestycje krótkoterminowe 1 303,53 zł. 1. Krótkoterminowe aktywa finansowe 1 303,53 zł. - w jednostkach powiązanych 0,00 zł. - w pozostałych jednostek 0,00 zł. - środki pieniężne i inne aktywa
Bardziej szczegółowoByć albo nie być produktów strukturyzowanych na polskim
Być albo nie być produktów strukturyzowanych na polskim rynku Wall Street 2009 Robert Raszczyk Główny Specjalista Dział Instrumentów Finansowych, GPW Zakopane, 06.06.2009 Program Czy wciąż potrzebna edukacja?
Bardziej szczegółowoEfektywna strategia sprzedaży
Efektywna strategia sprzedaży F irmy wciąż poszukują metod budowania przewagi rynkowej. Jednym z kluczowych obszarów takiej przewagi jest efektywne zarządzanie siłami sprzedaży. Jak pokazują wyniki badania
Bardziej szczegółowoOgólna charakterystyka kontraktów terminowych
Jesteś tu: Bossa.pl Kurs giełdowy - Część 10 Ogólna charakterystyka kontraktów terminowych Kontrakt terminowy jest umową pomiędzy dwiema stronami, z których jedna zobowiązuje się do nabycia a druga do
Bardziej szczegółowoInnowacje (pytania do przedsiębiorstw)
Innowacje (pytania do przedsiębiorstw) Zwracamy się z uprzejmą prośbą o wypełnienie niniejszej ankiety dotyczącej Pani/a opinii na temat prawdopodobieństwa wystąpienia przedstawionych zjawisk w perspektywie
Bardziej szczegółowoWypełniają je wszystkie jednostki samorządu terytorialnego, tj. gminy, powiaty, województwa, miasta na prawach powiatu oraz związki komunalne.
Wypełniają je wszystkie jednostki samorządu terytorialnego, tj. gminy, powiaty, województwa, miasta na prawach powiatu oraz związki komunalne. 1. Komentarz Sprawozdanie przedstawia pełną szczegółowość
Bardziej szczegółowoBIZNES PLAN PRZEDSIĘWZIĘCIA (obowiązuje od dnia 28.11.2011 r.)
BIZNES PLAN PRZEDSIĘWZIĘCIA (obowiązuje od dnia 28.11.2011 r.) I. INFORMACJE OGÓLNE Pełna nazwa Wnioskodawcy/Imię i nazwisko II. OPIS DZIAŁALNOŚCI I PRZEDSIĘWZIĘCIA 1. KRÓTKI OPIS PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. 1. Informacje ogólne. 2. Ogólna charakterystyka przedmiotu. 3. Bilans punktów ECTS
KARTA PRZEDMIOTU 1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu i kod: Kierunek studiów: Specjalność: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Forma studiów: Obszar kształcenia: Koordynator przedmiotu: Prowadzący
Bardziej szczegółowoWyniki finansowe funduszy inwestycyjnych i towarzystw funduszy inwestycyjnych w 2011 roku 1
Warszawa, 26 czerwca 2012 r. Wyniki finansowe funduszy inwestycyjnych i towarzystw funduszy inwestycyjnych w 2011 roku 1 W końcu 2011 r. na polskim rynku finansowym funkcjonowały 484 fundusze inwestycyjne
Bardziej szczegółowoSytuacja na rynkach zbytu wêgla oraz polityka cenowo-kosztowa szans¹ na poprawê efektywnoœci w polskim górnictwie
Materia³y XXVIII Konferencji z cyklu Zagadnienia surowców energetycznych i energii w gospodarce krajowej Zakopane, 12 15.10.2014 r. ISBN 978-83-62922-37-6 Waldemar BEUCH*, Robert MARZEC* Sytuacja na rynkach
Bardziej szczegółowoSpis treœci. Wprowadzenie Istota rachunkowoœci zarz¹dczej Koszty i ich klasyfikacja... 40
Spis treœci Wprowadzenie........................... 11 1. Istota rachunkowoœci zarz¹dczej................... 13 1.1. Rachunkowoœæ jako system informacyjny................ 13 1.2. Rachunkowoœæ finansowa
Bardziej szczegółowoWsparcie wykorzystania OZE w ramach RPO WL 2014-2020
Wsparcie wykorzystania OZE w ramach RPO WL 2014-2020 Zarys finansowania RPO WL 2014-2020 Na realizację Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 przeznaczono łączną kwotę
Bardziej szczegółowoINFORMACJA DODATKOWA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ZA 2010 R.
INFORMACJA DODATKOWA DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ZA 2010 R. Nazwa: Polskie Stowarzyszenie Jogi IYENGARA Siedziba: Kraków, ul. Gertrudy 4 Forma prawna: Stowarzyszenie Numer w KRS: 00000158296 Rodzaj działalności:
Bardziej szczegółowoHarmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem
Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem Zarządzanie czasem TOMASZ ŁUKASZEWSKI INSTYTUT INFORMATYKI W ZARZĄDZANIU Zarządzanie czasem w projekcie /49 Czas w zarządzaniu projektami 1. Pojęcie zarządzania
Bardziej szczegółowoPrognoza na 2013 rok i aktualizacja Długoterminowych Celów Strategiczno-Finansowych 20 grudnia 2012 r.
Prognoza na 2013 rok i aktualizacja Długoterminowych Celów Strategiczno-Finansowych 20 grudnia 2012 r. Wymagające otoczenie rynkowe w segmencie klientów indywidualnych Jak odnotowano już podczas wyników
Bardziej szczegółowoRynek telekomunikacyjny w Polsce 2007
Rynek telekomunikacyjny w Polsce 2007 Prognozy rozwoju na lata 2007-2010 Data publikacji: wrzesieñ 2007 Wersje jêzykowe: polska, angielska Od autora Na polskim rynku telekomunikacyjnym widocznych jest
Bardziej szczegółowoZarządzanie Produkcją II
Zarządzanie Produkcją II Dr Janusz Sasak Poziomy zarządzania produkcją Strategiczny Taktyczny Operatywny Uwarunkowania decyzyjne w ZP Poziom strategiczny - wybór strategii - wybór systemu produkcyjnego
Bardziej szczegółowoRAPORT ROCZNY GO TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH SA. Spis Treści ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 R. DO 31 GRUDNIA 2015 R.
RAPORT ROCZNY GO TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH SA ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2015 R. DO 31 GRUDNIA 2015 R. Spis Treści I. List Prezesa Zarządu GO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna II.
Bardziej szczegółowoUSŁUGA ZARZĄDZANIA. Indywidualnym Portfelem Instrumentów Finansowych. oferowana przez BZ WBK Asset Management S.A.
USŁUGA ZARZĄDZANIA Indywidualnym Portfelem Instrumentów Finansowych oferowana przez BZ WBK Asset Management S.A. Poznań 2012 Na czym polega usługa Zarządzania Portfelem Usługa Zarządzania Portfelem (asset
Bardziej szczegółowoDOCHODY I EFEKTYWNOŒÆ GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC 1. Bogdan Klepacki, Tomasz Rokicki
ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, SERIA G, T., Z. 1, 1 DOCHODY I EFEKTYWNOŒÆ GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC 1 Bogdan Klepacki, Tomasz Rokicki Katedra Ekonomiki i Organizacji Gospodarstw Rolniczych SGGW
Bardziej szczegółowoLiczba stron: 3. Prosimy o niezwłoczne potwierdzenie faktu otrzymania niniejszego pisma.
Dotyczy: Zamówienia publicznego nr PN/4/2014, którego przedmiotem jest Zakup energii elektrycznej dla obiektów Ośrodka Sportu i Rekreacji m. st. Warszawy w Dzielnicy Ursus. Liczba stron: 3 Prosimy o niezwłoczne
Bardziej szczegółowoRAPORT KWARTALNY za pierwszy kwartał 2012 r. Wrocław, 11 maj 2012 roku
RAPORT KWARTALNY za pierwszy kwartał 2012 r. Wrocław, 11 maj 2012 roku SPIS TREŚCI: 1. PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE... 3 2. WYBRANE DANE FINANSOWE Z BILANSU ORAZ RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT... 4 WYKRES 1.
Bardziej szczegółowo(wymiar macierzy trójk¹tnej jest równy liczbie elementów na g³ównej przek¹tnej). Z twierdzen 1 > 0. Zatem dla zale noœci
56 Za³ó my, e twierdzenie jest prawdziwe dla macierzy dodatnio okreœlonej stopnia n 1. Macierz A dodatnio okreœlon¹ stopnia n mo na zapisaæ w postaci n 1 gdzie A n 1 oznacza macierz dodatnio okreœlon¹
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Akcje na giełdzie dr Adam Zaremba Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 28 kwietnia 2016 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL PLAN WYKŁADU I.
Bardziej szczegółowoInformacja o projekcie inwestycyjnym Grodno S.A.
Informacja o projekcie inwestycyjnym Grodno S.A. Wrocław 12 stycznia 2011 r. PROJEKT INWESTYCYJNY Nazwa projektu: GRODNO Charakter projektu: 1. emisja akcji o wartości 8 mln PLN w trybie oferty prywatnej
Bardziej szczegółowoz dnia 31 grudnia 2015 r. w sprawie ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych
U C H WA Ł A S E N A T U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J z dnia 31 grudnia 2015 r. w sprawie ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez
Bardziej szczegółowoSzczegółowy Opis Przedmiotu Zamówienia
Załącznik nr 4 do SIWZ BZP.243.1.2012.KP Szczegółowy Opis Przedmiotu Zamówienia Usługa polegająca na przygotowaniu i przeprowadzeniu badania ewaluacyjnego projektu pn. Rozwój potencjału i oferty edukacyjnej
Bardziej szczegółowoZAPYTANIE OFERTOWE z dnia 03.12.2015r
ZAPYTANIE OFERTOWE z dnia 03.12.2015r 1. ZAMAWIAJĄCY HYDROPRESS Wojciech Górzny ul. Rawska 19B, 82-300 Elbląg 2. PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA Przedmiotem Zamówienia jest przeprowadzenie usługi indywidualnego audytu
Bardziej szczegółowoPromocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Promocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Białystok, 19 grudzień 2012 r. Seminarium współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach
Bardziej szczegółowoMAKORA KROŚNIEŃSKA HUTA SZKŁA S.A. 38-204 Tarnowiec Tarnowiec 79. SPRAWOZDANIE FINANSOWE za okres od 1.01.2015 r. do 31.12.2015 r. składające się z :
MAKORA KROŚNIEŃSKA HUTA SZKŁA S.A. 38-204 Tarnowiec Tarnowiec 79 SPRAWOZDANIE FINANSOWE za okres od 1.01.2015 r. do 31.12.2015 r. składające się z : 1. wprowadzenia do sprawozdania finansowego, 2. bilansu,
Bardziej szczegółowoGŁÓWNE PROBLEMY GOSPODARKI ŚWIATOWEJ
GŁÓWNE PROBLEMY GOSPODARKI ŚWIATOWEJ Tomasz Białowąs bialowas@hektor.umcs.lublin.pl Główne problemy gospodarki 1) Globalne ocieplenie światowej 2) Problem ubóstwa w krajach rozwijających się 3) Rozwarstwienie
Bardziej szczegółowoInformacja dotycząca adekwatności kapitałowej HSBC Bank Polska S.A. na 31 grudnia 2010 r.
Informacja dotycząca adekwatności kapitałowej HSBC Bank Polska S.A. na 31 grudnia 2010 r. Spis treści: 1. Wstęp... 3 2. Fundusze własne... 4 2.1 Informacje podstawowe... 4 2.2 Struktura funduszy własnych....5
Bardziej szczegółowoIBM Global Financing Jak sfinansować projekt IT?
IBM Global Financing Jak sfinansować projekt IT? Marta Brańska-Rybicka Dyrektor IBM Global Financing Mirosław Osuch Specjalista ds. finansowania IBM Global Financing IBM Global Financing (IGF) zarządzając
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ZADANIA KONKURENCJI CASE STUDY V OGOLNOPOLSKIEGO KONKURSU BEST EGINEERING COMPETITION 2011
REGULAMIN ZADANIA KONKURENCJI CASE STUDY V OGOLNOPOLSKIEGO KONKURSU BEST EGINEERING COMPETITION 2011 Cel zadania: Zaplanować 20-letni plan rozwoju energetyki elektrycznej w Polsce uwzględniając obecny
Bardziej szczegółowoWrocław, 20 października 2015 r.
1 Wrocław, 20 października 2015 r. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Działanie 1.1.1 Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa (Szybka Ścieżka) MŚP i duże Informacje
Bardziej szczegółowoRAPORT MIESIĘCZNY KWIECIEŃ 2014
GRUPA KONSULTINGOWO-INŻYNIERYJNA Spółka Akcyjna RAPORT MIESIĘCZNY KWIECIEŃ 2014 Realizacje Wałbrzych, 14 maj 2014 r. Spis treści 1. Podstawowe informacje o Spółce... 3 1.1 Struktura akcjonariatu ze wskazaniem
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr XIV.90.2015 RADY POWIATU ZIELONOGÓRSKIEGO
UCHWAŁA Nr XIV.90.2015 RADY POWIATU ZIELONOGÓRSKIEGO z dnia 3 grudnia 2015 r. w sprawie zmiany uchwały budżetowej na 2015 rok Na podstawie art. 12 pkt 5 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym
Bardziej szczegółowoPROGRAM NR 2(4)/T/2014 WSPIERANIE AKTYWNOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ
PROGRAM NR 2(4)/T/2014 WSPIERANIE AKTYWNOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ IMiT 2014 1 1. CELE PROGRAMU Program ma na celu podnoszenie kwalifikacji zawodowych artystów tańca oraz doskonalenie kadry pedagogicznej i badawczo-naukowej
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY. Wyniki finansowe banków w I kwartale 2014 r. 1
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Studiów Makroekonomicznych i Finansów Warszawa, 18 czerwca 2014 r. Informacja sygnalna Wyniki finansowe banków w I kwartale 2014 r. 1 W końcu marca 2014 r. działalność
Bardziej szczegółowoRynek wina Raport miesięczny Wine Advisors
Rynek wina Raport miesięczny Wine Advisors 30 września 2012 2 Streszczenie Sygnalizowana w poprzednim raporcie poprawa nastrojów na rynku przełożyła się na zachowanie indeksu Liv-ex Fine Wine 50 trzykrotnie
Bardziej szczegółowoRudniki, dnia 10.02.2016 r. Zamawiający: PPHU Drewnostyl Zenon Błaszak Rudniki 5 64-330 Opalenica NIP 788-000-22-12 ZAPYTANIE OFERTOWE
Zamawiający: Rudniki, dnia 10.02.2016 r. PPHU Drewnostyl Zenon Błaszak Rudniki 5 64-330 Opalenica NIP 788-000-22-12 ZAPYTANIE OFERTOWE W związku z planowaną realizacją projektu pn. Rozwój działalności
Bardziej szczegółowo1.2. Dochody maj tkowe x. w tym: ze sprzeda y maj tku x z tytu u dotacji oraz rodków przeznaczonych na inwestycje
z dnia 10 stycznia 2013 r. (poz. 86) Wzór WZÓR Wieloletnia prognoza finansowa jednostki samorz du terytorialnego Wyszczególnienie rok n rok n +1 rok n+2 rok n+3 1 1. Dochody ogó em x 1.1. Dochody bie ce
Bardziej szczegółowoKrótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42
Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42 Anna Salata 0 1. Zaproponowanie strategii zarządzania środkami pieniężnymi. Celem zarządzania środkami pieniężnymi jest wyznaczenie
Bardziej szczegółowoSzczegółowe zasady obliczania wysokości. i pobierania opłat giełdowych. (tekst jednolity)
Załącznik do Uchwały Nr 1226/2015 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 3 grudnia 2015 r. Szczegółowe zasady obliczania wysokości i pobierania opłat giełdowych (tekst jednolity)
Bardziej szczegółowoWaldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu
1 P/08/139 LWR 41022-1/2008 Pan Wrocław, dnia 5 5 września 2008r. Waldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z
Bardziej szczegółowoProjektowanie procesów logistycznych w systemach wytwarzania
GABRIELA MAZUR ZYGMUNT MAZUR MAREK DUDEK Projektowanie procesów logistycznych w systemach wytwarzania 1. Wprowadzenie Badania struktury kosztów logistycznych w wielu krajach wykaza³y, e podstawowym ich
Bardziej szczegółowoSektor MSP w Polsce Joanna Drozdek Warszawa, 9 listopada 2004 r.
Podkomitet Monitoruj cy ds. Ma ych i rednich Przedsi biorstw Sektor MSP w Polsce Joanna Drozdek jdrozdek@prywatni.pl Warszawa, 9 listopada 2004 r. Przedsi biorstwa MSP to ponad 99,8% polskich przedsi biorstw
Bardziej szczegółowoTytuł testowy. Wyniki finansowe Grupy Kapitałowej. Getin Holding H1 2012. Warszawa, 30 sierpnia 2012 r.
Tytuł testowy Wyniki finansowe Grupy Kapitałowej Getin Holding H1 2012 Warszawa, 30 sierpnia 2012 r. Grupa Getin Holding Podsumowanie najważniejszych wydarzeń Q2 2012 0,5 mld PLN zysku netto i finalizacja
Bardziej szczegółowoFormy zatrudnienia zarządu spółki kapitałowej. Aspekty prawne, podatkowe i ubezpieczeniowe. Zawiera wzory pism
Formy zatrudnienia zarządu spółki kapitałowej. Aspekty prawne, podatkowe i ubezpieczeniowe. Zawiera wzory pism Agnieszka Kowalska,,, Artur Kowalski Publikacja stanowi kompendium wiedzy na 2010 rok dotyczące
Bardziej szczegółowoZMIANY W KRYTERIACH WYBORU FINANSOWANYCH OPERACJI PO IG
ZMIANY W KRYTERIACH WYBORU FINANSOWANYCH OPERACJI PO IG LP Działanie Poprzednie brzmienie Aktualne brzmienie 1. 1.4-4.1 Projekt obejmuje badania przemysłowe i/lub prace rozwojowe oraz zakłada wdroŝenie
Bardziej szczegółowoINFORMACJA O KSZTAŁTOWANIU SIĘ WIELOLETNIEJ PROGNOZY FINANSOWEJ oraz o przebiegu realizacji przedsięwzięć POWIATU SANDOMIERSKIEGO
Załącznik nr 2 INFORMACJA O KSZTAŁTOWANIU SIĘ WIELOLETNIEJ PROGNOZY FINANSOWEJ oraz o przebiegu realizacji przedsięwzięć POWIATU SANDOMIERSKIEGO ZA I PÓŁROCZE 2014 R Wieloletnia Prognoza Finansowa Powiatu
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności Miejskiego Zarządu Żłobków za I półrocze 2011r.
1 Sprawozdanie z działalności Miejskiego Zarządu Żłobków za I półrocze 2011r. I. Sprawozdanie finansowe 1. Wykorzystanie środków otrzymanych z Urzędu Miasta. Przydzielone środki na wydatki na 2011 rok
Bardziej szczegółowoData publikacji: 18 marca 2016 r.
DODATKOWE NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO ROCZNEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO POWER MEDIA S.A. ZA OKRES 1 STYCZNIA 2015 31 GRUDNIA 2015 Wrocław, marzec 2016 1/7 Dodatkowe noty objaśniające SA-R/2015 1. Informacja o
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO. Warszawa, dnia 30 marca 1999 r. UCHWA A
Indeks 35659X ISSN 0239 7013 cena 27 z³ 20 gr DZIENNIK URZĘDOWY NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO Warszawa, dnia 30 marca 1999 r. Nr 8 TREŒÆ: Poz.: UCHWA A 12 nr 13/1999 Zarz¹du Narodowego Banku Polskiego z dnia
Bardziej szczegółowoRozdzia³ IX ANALIZA ZMIAN CEN PODSTAWOWYCH RÓDE ENERGII W LATACH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLÊDNIENIEM DREWNA OPA OWEGO
Krzysztof Adamowicz Wy sza Szko³a Zarz¹dzania Œrodowiskiem w Tucholi Rozdzia³ IX ANALIZA ZMIAN CEN PODSTAWOWYCH RÓDE ENERGII W LATACH 1995-2005 ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLÊDNIENIEM DREWNA OPA OWEGO Praca powsta³a
Bardziej szczegółowoObjaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Nowa Ruda
Załącznik Nr 3 do Uchwały nr 106/XIII/15 Rady Gminy Nowa Ruda z dnia 29 grudnia 2015 roku Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Nowa Ruda Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach
Bardziej szczegółowo3. Wydatki na wynagrodzenia wraz z pochodnymi oznaczają wydatki ponoszone przez pracodawcę i przez pracownika.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Departament Polityki Rodzinnej Wyjaśnienia dotyczące wypełniania sprawozdań rzeczowo-finansowych z wykonywania zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy
Bardziej szczegółowo