Zmiana roli nauczyciela: z nieomylnego solisty w przyjaznego inspiratora.

Transkrypt

1 Panel Edukacyjny Metoda odkrywania przez dociekanie (IBL) Ocenianie kształtujące Doświadczenia Gimnazjum w Białym Koście Zmiana roli nauczyciela: z nieomylnego solisty w przyjaznego inspiratora. 1

2 2?

3 Cele prezentacji Zapoznanie ze strategiami oceniania kształtującego Podzielenie się doświadczeniem stosowania OK w Gimnazjum w Białym Kościele 3

4 Ocenianie kształtujące Ocenianie kształtujące polega na pozyskiwaniu przez nauczyciela i ucznia w trakcie nauczania informacji, które pozwolą rozpoznać, jak przebiega proces uczenia się, aby: Nauczyciel modyfikował dalsze nauczanie, Uczeń otrzymywał informację zwrotną pomagającą mu się uczyć. 4

5 Dlaczego ocenianie kształtujące? Widoczne uczenie się (Visible Learning) Profesor John Hattie University of Auckland Nowa Zelandia, University of Melbourne, Australia, 15 lat badań, synteza 800 meta-analiz badań edukacyjnych, 52 tysiące badań, na 200 mln uczniów. 5

6 większy od 0, ale mniejszy od 0,4! 6

7 Co działa? Co ma duży wpływ? Interwencja Liczba Rozmiar badań wpływu Zapewnienie oceny kształtującej 30 0,90 Informacja zwrotna ,73 Pozytywne relacje nauczyciel-uczeń 229 0,72 Doskonalenie nauczycieli 537 0,62 Cele będące wyzwaniem 604 0,56 Pozytywny wpływ rówieśników 12 0,53 Zaangażowanie rodziców 716 0,51 Uczenie się w małych grupach 78 0,49 Motywacja 327 0,48 7

8 Pytanie na dobry początek Kostki metodyczne 8

9 Konstruktywizm w nauczaniu Nadbudowywanie nowej wiedzy na wiedzy już posiadanej 9

10 Strategie uczenia (OK) I. Określanie i wyjaśnianie uczniom celów uczenia się i kryteriów sukcesu. II. III. Organizowanie w klasie dyskusji, zadawanie pytań i zadań, dających informacje, czy i jak uczniowie się uczą. Udzielanie uczniom takich informacji zwrotnych, które umożliwiają ich widoczny postęp. IV. Umożliwianie uczniom, by korzystali wzajemnie ze swojej wiedzy i umiejętności. V. Wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu własnego uczenia się. 10

11 Pierwsza strategia OK Określanie i wyjaśnianie uczniom celów uczenia się i kryteriów sukcesu. 11

12 Temat cel lekcji Temat Funkcja kwadratowa Jaki jest cel? Temat Rewolucja francuska Dla kogo jest to cel? temat lekcji cel lekcji 12

13 Praca z celami Po co tego uczę i co moi uczniowie już na ten temat wiedzą? Zaplanować, dokąd zmierzamy. Podzielić się tajemnicą celów z uczniami. Monitorować osiąganie celów podczas lekcji Sprawdzić, czy cele zostały osiągnięte. 13

14 Cele Lekcja bez celu jest bezcelowa Zaplanować Podać uczniom Monitorować podczas lekcji Podsumować 14

15 Kryteria oceniania Ustalenie, na co będziemy zwracać uwagę przy ocenianiu. Określenie - faktów, dowodów, które pokażą nauczycielowi i uczniowi, czy cel lekcji został osiągnięty. 15

16 Przykład cel i kryteria Temat: I zasada dynamiki. Cel w języku ucznia: Wyjaśniam, jakie siły działają na spoczywające i poruszające się ze stałą prędkością ciało. Kryteria oceniania: wiem, kiedy siły się równoważą i podaję przykłady, wiem, jak zachowuje się ciało, gdy działające na nie siły równoważą się, interpretuję ruch jednostajny prostoliniowy i spoczynek ciał z punktu widzenia I zasady dynamiki. 16

17 Druga strategia OK Organizowanie w klasie dyskusji, zadawanie pytań i zadań, dających informacje, czy i jak uczniowie się uczą. 17

18 Druga strategia OK Nauczyciel: Wiem, na jakim etapie są moi uczniowie i dostosowuję do tego moje nauczanie. Prowadzę z uczniami dialog, pozyskuję od nich informacje i zadaję pytania pobudzające do myślenia. 18

19 Techniki pozyskiwania informacji karty ABCD światła zdania podsumowujące pytania uczniów 19

20 Techniki zadawania pytań a. czas oczekiwania na odpowiedź ucznia (klepsydra) b. ustalanie odpowiedzi w parach c. niepodnoszenie rąk d. uczenie się na błędach 20 e. zadawanie pytań otwartych >5 sek

21 Pytania kluczowe Pytania ukazujące uczniom szerszy kontekst, zachęcające ich do poszukiwania odpowiedzi, angażujące w naukę przykład: Czy można udźwignąć wiadro złotych monet? 21

22 Trzecia strategia OK Udzielanie uczniom takich informacji zwrotnych, które umożliwiają ich widoczny postęp. 22

23 Informacja zwrotna Cztery elementy: wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy ucznia [++] odnotowanie tego, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia [-] wskazówki w jaki sposób uczeń powinien poprawić pracę [ ] wskazówki w jakim kierunku uczeń powinien pracować dalej [ ] 23

24 PRZYKŁADOWA PRACA UCZNIA Napisz zaproszenie na projekcję filmu 24

25 Kryteria oceniania Zastosowano wszystkie elementy zaproszenia: kogo zapraszamy na co zapraszamy dokąd zapraszamy kiedy się odbędzie kto zaprasza - treść napisana starannie, - nie ma błędów ortograficznych i gramatycznych 25

26 Informacja zwrotna do pracy ucznia Jędrku, dziękuję Ci za solidne wykonanie zadania. Zawarłeś w nim prawie wszystkie wymagane elementy. Treść zaproszenia napisałeś starannie i bezbłędnie, poprawnie pod względem językowym. Zachęciłeś wszystkich do przyjścia poprzez oferowanie dodatkowych gadżetów. Zapomniałeś jednak o podaniu godziny projekcji filmu, co jest przecież ważne dla osób chcących obejrzeć film. Zawsze dokładnie sprawdzaj punkty wskazane w nacobezu, a wówczas unikniesz pomijania elementów w nim zawartych. 26

27 Informacja zwrotna powinna: Pomagać uczniowi się uczyć. Dotyczyć ustalonych wcześniej kryteriów. Dotyczyć pracy ucznia, a nie jego osoby. Stanowić dialog pomiędzy nauczycielem i uczniem. 27

28 Czwarta strategia OK Umożliwianie uczniom, by korzystali wzajemnie ze swojej wiedzy i umiejętności.. 28

29 Razem Uczenie się jest procesem społecznym. 29

30 Ocena koleżeńska Zasady oceny koleżeńskiej: Ustalone kryteria Ocena pracy, a nie osoby Forma informacji zwrotnej Wzajemność 30

31 Piąta strategia OK Wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu własnego uczenia się. 31

32 Piąta strategia OK Główne filary V strategii: Wiara w swoje możliwości Motywacja do nauki i zaangażowanie Odpowiedzialność 32 Główne motory V strategii: docenianie samoocena wybór samodzielność pytania kluczowe powiązanie wiedzy z rzeczywistością stawianie wyzwań wiara w możliwości ucznia

33 Strategie Witold Szwajkowski Uczeń uczy się ochoczo, gdy wie czego oraz po co. Szybciej wiedzę ugruntuje kiedy z nim się dyskutuje. Informując go masz sprawić, żeby wiedział, co poprawić. Koleżanki i koledzy też są ważnym źródłem wiedzy. Uczeń lepiej się nauczy, gdy rozumie, jak się uczy. 33

34 Nasza szkoła Gimnazjum im. ks. Jana Twardowskiego w Białym Kościele Uczniowie 139 Nauczyciele 18 34

35 Refleksje - nauczyciele Przekazywana IZ pomaga uczniom się uczyć IZ pomaga w planowaniu pracy ucznia i nauczyciela Plusy Uczniowie uczą się w sposób bardziej świadomy Pytania kluczowe zmuszają do myślenia i aktywności 35

36 Refleksje - nauczyciele Uczeń wie czego będę od niego wymagała Uczeń ma większą śmiałość pytać gdy nie rozumie Plusy 36 Uczeń jest bardziej świadomy tego co dzieje się na lekcji Uczniowie osiągają wyższe wyniki na egzaminie

37 Refleksje - nauczyciele Pisanie IZ jest czasochłonne OK wymaga długiego przygotowania do lekcji Minusy Uczeń przestanie się uczyć nie będąc systematycznie ocenianym stopniem 37 Stosowanie oceny opisowej może zmniejszyć motywację uczniów do nauki

38 Refleksje - uczniowie Podobało mi się, że nauczyciel zauważał moje sukcesy Nie czuję presji nauczyciela, że robię coś źle Plusy Sami się uczymy, a nauczyciel wskazuje właściwy kierunek Dzięki OK wszyscy uczniowie byli zaangażowani 38

39 OK - Gimnazjum w Białym Kościele W chwili obecnej stosuję: cele lekcji oraz nacobezu i myślę, że całkiem nieźle sobie radzę Coraz częściej wprowadzam informację zwrotną podczas lekcji i to zaczyna się uczniom podobać. Kiedy zaczęłam stosować cele i nacobezu, moim uczniom nie zawsze chciało się je pisać, ale jeśli konsekwentnie trzymam się ustaleń to sami stwierdzili, że jest to przydatne; czasem nawet podpowiadają i pytają co będzie celem lekcji 39

40 OK - Gimnazjum w Białym Kościele W OK stosowane metody bardzo dobrze się sprawdzają: uczniowie lubią patyczki, klepsydry (bardzo dobrze się sprawdzają - lepiej jak stoper), kostki czerwona - niebieska oraz metodniki. W chwili obecnej już się nimi nie bawią, a zaraz po rozdaniu kiedy pokazują przekreśloną łapkę mam sygnał, że coś jest nie tak więc pytamy się wzajemnie w czym jest problem i zaraz potem pojawia się zielone światło 40

41 OK - Gimnazjum w Białym Kościele Jeśli podajemy nacobezu do sprawdzianu to powinniśmy się go bezwzględnie trzymać - a z tym jest czasem problem Trudnością w ocenianiu kształtującym w szkole jest konieczność stawiania ocen standardowych, by moc sklasyfikować ucznia. Mam z tym kłopot 41

42 Dziękuję za uczestnictwo w prezentacji Bożena Turek