Wstęp...15 CZĘŚĆ A. WYBÓR I ROZPOCZĘCIE PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ...17

Transkrypt

1 Spis treści Wstęp...15 CZĘŚĆ A. WYBÓR I ROZPOCZĘCIE PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ...17 ROZDZIAŁ I. JAK CZYTAĆ PRZEPISY PODATKOWE Skąd brać treść przepisów podatkowych Które akty prawne w sprawach podatkowych? Zmiany w przepisach i teksty jednolite Rola orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej...24 ROZDZIAŁ II. WYBÓR FORMY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Rodzaje form prowadzenia działalności gospodarczej Jednoosobowa działalność gospodarcza Spółka cywilna Osobowe spółki prawa handlowego Wykorzystanie spółek osobowych do optymalizacji podatkowej Opodatkowanie akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej Spółki kapitałowe Pozostałe formy prowadzenia działalności gospodarczej Podsumowanie...36 ROZDZIAŁ III. WYBÓR FORMY OPODATKOWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych Opodatkowanie na zasadzie karty podatkowej Na czym polega opodatkowanie według karty podatkowej? Kto nie może wybrać opodatkowania w formie karty podatkowej? Wysokość podatku i tryb jego opłacania Odliczenia i ulgi Zgłoszenie wyboru opodatkowania w formie karty Dokumentacja, faktury i rachunki Karta podatkowa a podatek VAT Opłacalność karty podatkowej Podsumowanie Opodatkowanie na zasadzie ryczałtu ewidencjonowanego Na czym polega opodatkowanie ryczałtem ewidencjonowanym? Opodatkowanie przychodów z najmu ryczałtem ewidencjonowanym Kto nie może wybrać opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego? Wysokość podatku i tryb jego opłacania Odliczenia i ulgi...52

2 Zgłoszenie wyboru opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego Ewidencja przychodów i inne rodzaje obowiązków dokumentacyjnych Ryczałt ewidencjonowany a podatek VAT Opłacalność Podsumowanie Opodatkowanie podatkiem liniowym Na czym polega opodatkowanie podatkiem liniowym? Kto nie może wybrać opodatkowania w formie podatku liniowego Wysokość podatku i tryb jego opłacania Preferencje dla małych podatników Odliczenia i ulgi Zgłoszenie wyboru opodatkowania podatkiem liniowym Sprawozdawczość podatkowa Podatek liniowy a VAT Opłacalność Podsumowanie Opodatkowanie na zasadach ogólnych Na czym polega opodatkowanie na zasadach ogólnych? Wysokość podatku i tryb jego opłacania Preferencje dla małych podatników Odliczenia i ulgi Sprawozdawczość podatkowa Opłacalność Podsumowanie Zmiana formy opodatkowania Możliwość wyboru różnych form opodatkowania przez podatnika prowadzącego więcej niż jeden rodzaj działalności gospodarczej Możliwość wyboru różnych form opodatkowania przez wspólników spółek...74 ROZDZIAŁ IV. REJESTRACJA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Rejestracja działalności gospodarczej w CEIDG Miejsce i sposób złożenia formularza rejestracyjnego CEIDG Zgłoszenie rejestracyjne dla celów VAT Rejestr pełnomocnictw Dodatkowa rejestracja dla celów ZUS Obowiązek założenia rachunku firmowego Posługiwanie się identyfikatorem podatkowym NIP...81 CZĘŚĆ B. OPODATKOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ...83 ROZDZIAŁ I. KSIĘGOWOŚĆ PODATKOWA Rodzaje sprawozdawczości (księgowości) podatkowej Ogólne zasady ustalania wyniku podatkowego Przychody podlegające opodatkowaniu Przychody niepodlegające opodatkowaniu oraz zwolnione z podatku Koszty uzyskania przychodów Sposób ustalenia wyniku podatkowego na podstawie ksiąg rachunkowych Sposób ustalenia wyniku bilansowego...91

3 8. Sposób ustalenia wyniku podatkowego na podstawie księgi przychodów i rozchodów Sposób ustalenia wyniku podatkowego na podstawie ewidencji przychodów Sposób ustalenia wyniku podatkowego u podatników rozliczających się na zasadzie karty podatkowej Spis z natury (inwentaryzacja) Ocena prawidłowości prowadzenia ksiąg podatkowych...96 ROZDZIAŁ II. KOSZTY PODATKOWE Rola kosztów podatkowych Definicja kosztów uzyskania przychodów Warunki zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów Koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów Moment uwzględniania kosztów podatkowych w rachunku podatkowym Typowe kategorie kosztów podatkowych Odpisy amortyzacyjne a koszty podatkowe Leasing a koszty podatkowe Zwrot wydatków poniesionych na opłacenie autostrady oraz kosztów parkingu w ramach podróży służbowej Zwrot kosztów wyżywienia pracownika poniesionych w czasie podróży służbowej Zwrot kosztów podróży służbowej udokumentowanych innymi dokumentami niż faktury Nieuregulowanie kwoty wynikającej z faktury a koszt uzyskania przychodów. Regulacje obowiązujące od 2013 r ROZDZIAŁ III. AMORTYZACJA Czym jest amortyzacja? Definicja środka trwałego podlegającego amortyzacji Definicja wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych Odpisy amortyzacyjne niestanowiące kosztu podatkowego Koszty nabycia gruntu oraz prawa wieczystego użytkowania gruntu są kosztami podatkowymi w momencie ich zbycia a nie poprzez odpisy amortyzacyjne Wartość początkowa środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Zasady i metody amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Stawki amortyzacyjne w prawie podatkowym Odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych Jednorazowa amortyzacja dla małych podatników oraz podatników rozpoczynających działalność Ulepszenie środków trwałych Różnice w definicji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych między prawem podatkowym a bilansowym Ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych Leasing a odpisy amortyzacyjne ROZDZIAŁ IV. LEASING A. PODATEK DOCHODOWY Leasing w prawie cywilnym i bilansowym Leasing w podatku dochodowym

4 8 3. Leasing finansowy a leasing operacyjny Normatywny okres amortyzacji Przychody i koszty uzyskania przychodów w leasingu finansowym Amortyzacja w leasingu finansowym Sprzedaż przedmiotu umowy leasingu finansowego Przychody i koszty uzyskania przychodów w leasingu operacyjnym Leasing operacyjny samochodów Sprzedaż przedmiotu umowy leasingu operacyjnego Sprzedaż przedmiotu umowy leasingu operacyjnego osobie trzeciej Zbycie praw do leasingu Opodatkowanie kaucji gwarancyjnej Koszty związane z eksploatacją przedmiotu umowy leasingu Skutki podatkowe skrócenie okresu leasingu Koszty raty leasingowej za czas naprawy przedmiotu leasingu Odsetki karne od raty leasingowej zapłaconej z opóźnieniem Koszty nieodliczonego VAT z raty leasingowej B. VAT Zasady opodatkowania leasingu podatkiem od towarów i usług Leasing jako dostawa towarów Obowiązek podatkowy i podstawa opodatkowania przy leasingu traktowanym jako dostawa towaru Moment odliczenia VAT naliczonego przy leasingu traktowanym jako dostawa towaru Leasing jako usługa Obowiązek podatkowy i podstawa opodatkowania przy leasingu traktowanym jako świadczenie usługi Moment odliczenia VAT naliczonego przy leasingu traktowanym jako świadczenie usługi Szczególne zasady odliczania VAT naliczonego odnoszące się do leasingu samochodów osobowych Skutki odkupu przedmiotu leasingu operacyjnego Skutki przenoszenia na leasingobiorcę niektórych kosztów i opłat ponoszonych przez leasingodawcę Zmiana parametrów samochodu (likwidacja kratki ) w trakcie trwania umowy leasingu Sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu a zwolnienie z VAT towarów używanych ROZDZIAŁ V. SAMOCHÓD W DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Uwagi ogólne Definicja samochodu osobowego w ustawie o podatku dochodowym a definicja w ustawie o VAT.180 A. PODATEK DOCHODOWY Definicja samochodu osobowego dla potrzeb podatku dochodowego Różne sposoby użytkowania samochodów osobowych do celów firmowych Typowe wydatki stanowiące koszty uzyskania przychodów z tytułu używania i eksploatacji samochodów osobowych Ograniczenia w prawie do zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków związanych z eksploatacją samochodów Koszty używania samochodu osobowego zaliczonego do środków trwałych o wartości przewyższającej równowartość euro Koszty eksploatacji samochodu osobowego niezaliczonego do środków trwałych. Samochody prywatne przedsiębiorcy oraz pracowników Co powinna zawierać ewidencja przebiegu pojazdu? Nieodliczony VAT związany z wydatkami eksploatacyjnymi samochodu stanowi koszt podatkowy 194

5 11. Koszty ubezpieczeń samochodów osobowych o wartości przewyższającej euro Koszty remontów powypadkowych samochodów, które nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym Ujęcie wydatków związanych z eksploatacją samochodów w księdze przychodów i rozchodów Skutki zawarcia umowy leasingu, której przedmiotem jest samochód osobowy B. VAT Zasady ogólne odliczania VAT naliczonego Skutki wyroku TSUE C-414/07 w sprawie Magoora Zasady odliczania VAT naliczonego od nabycia (leasingu) samochodów w latach Czy przerobienie samochodu na bankowóz daje prawo do odliczenia VAT naliczonego? Okres przejściowy dla leasingu w latach Odliczenie VAT naliczonego od paliwa do napędu samochodów osobowych w latach Odliczenie VAT naliczonego od wydatków eksploatacyjnych innych niż paliwo Stawka VAT dla ubezpieczenia przy leasingu samochodu osobowego Dostawa samochodów osobowych jako towarów używanych Zastosowanie zwolnienia z VAT z tytułu sprzedaży samochodu nabytego przed 2011 r., przy nabyciu którego w całości odliczony został VAT naliczony Zastosowanie zwolnienia z VAT przy sprzedaży samochodu nabytego po zakończeniu umowy leasingu ROZDZIAŁ VI. FUNKCJA PŁATNIKA PODATKU DOCHODOWEGO Dwa tryby uiszczania podatku dochodowego Odrębność płatnika od innych podmiotów biorących udział w rozliczeniu podatku Rodzaje przychodów, z których wypłacaniem wiąże się obowiązek płatnika Obowiązki płatnika podatku Obliczenie podatku przez płatnika Wpłata podatku przez płatnika Obowiązki dokumentacyjne płatnika Wynagrodzenie płatnika Odpowiedzialność płatnika Odpowiedzialność płatnika a odpowiedzialność podatnika (samozatrudnienie) Podmiot zobowiązany do sporządzenia informacji PIT-8C nie jest płatnikiem podatku Przychody ze stosunku pracy Świadczenia medyczne finansowane przez pracodawcę jako przykład nieodpłatnych świadczeń Rozliczenia podróży służbowych pracowników Zwrot pracownikowi kosztów wyżywienia poniesionych przez niego w czasie podróży służbowej Zwrot pracownikowi wydatków związanych z podróżą służbową odbytą poza granicami kraju, poniesionych na dojazdy środkami komunikacji miejscowej Zwrot pracownikowi wydatków poniesionych na opłacenie autostrady oraz kosztów parkingu w ramach podróży służbowej Odpowiedzialność karna skarbowa płatnika podatku ROZDZIAŁ VII. KONKURSY I AKCJE PROMOCYJNE Nagrody w konkursach jako przychód podatkowy Klasyfikacja nagrody do właściwego źródła przychodów Nagroda jako przychód ze stosunku pracy

6 10 4. Nagroda jako przychód z działalności gospodarczej Nagroda jako przychód z działalności wykonywanej osobiście Konkurs a sprzedaż premiowa Zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych od nagród a podatek od gier Ustalenie płatnika podatku od nagród Obowiązki organizatora jako płatnika zryczałtowanego podatku od nagród Termin zapłaty podatku i obowiązki dokumentacyjne Ufundowanie dodatkowej nagrody pieniężnej na poczet pokrycia podatku od nagrody niepieniężnej Ubruttowienie nagrody pieniężnej Zaokrąglanie podstawy opodatkowania oraz podatku Zwolnienie z podatku od nagród do kwoty 760 zł Konkursy i gry organizowane i emitowane (ogłaszane) przez środki masowego przekazu Magazyn firmowy i wewnętrzny intranet jako środki masowego przekazu Czy zwolnienie do kwoty 760 zł może mieć zastosowanie do nagród stanowiących przychód ze stosunku pracy? Konkursy w ramach nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu Nagroda w ramach sprzedaży premiowej Nagroda dla zespołu bądź kilku osób ROZDZIAŁ VIII. OPODATKOWANIE PODATKIEM OD TOWARÓW I USŁUG (VAT) Podstawy prawne podatku od towarów i usług Podatek VAT a podatek dochodowy Konstrukcja podatku od towarów i usług Kto jest podatnikiem VAT? Podatnik a płatnik Zwolnienie podmiotowe a zwolnienie przedmiotowe Istota zwolnienia podmiotowego z VAT Opłacalność rezygnacji ze zwolnienia podmiotowego Sposób liczenia limitu obrotu dla zwolnienia podmiotowego Skutki wyboru zwolnienia podmiotowego Ewidencja sprzedaży dla podatnika zwolnionego podmiotowo Wyłączenia z możliwości skorzystania ze zwolnienia podatkowego Utrata zwolnienia podmiotowego Powrót do zwolnienia podmiotowego Przedmiot opodatkowania VAT Zwolnienia przedmiotowe Zwolnienie przedmiotowe z VAT a stawka 0% Zwolnienie dostawy towarów używanych Zwolnienie sprzedaży samochodu jako towaru używanego Zwolnienia dotyczące budynków i budowli Zwolnienie dotyczące zbycia gruntów Zwolnienia dotyczące ustanowienia oraz zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu Zwolnienie usług wynajmu nieruchomości mieszkalnych Stawki podatkowe obowiązujące w podatku od towarów i usług Stawki VAT a klasyfikacje statystyczne Stawka obniżona do 8% Stawka obniżona do 8% dla montażu drzwi i okien Stawka obniżona do 8% dla robót konserwacyjnych...293

7 29. Stawka obniżona do 8% dla czynności zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu Stawka obniżona do 5% Stawka obniżona do 0% Opłacalność stawki 0% Warunki stosowania stawki 0% przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów Świadczenia finansowane z ZFŚS Wpływ zmiany w przepisach od 1 kwietnia 2011 r. na opodatkowanie czynności realizowanych z ZFŚS Pożyczki udzielane ze środków ZFSŚ Sposób traktowania najmu na gruncie VAT Czy najem w każdej sytuacji podlega opodatkowaniu VAT? Zwolnienie z opodatkowania usług najmu Odliczenie podatku naliczonego w związku z wykonywaniem usługi najmu Moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia usług najmu Dokumentowanie usług najmu fakturami Fakturowanie Faktury a rachunki Treść rachunku Prawo do odliczenia podatku naliczonego Moment odliczenia VAT naliczonego Moment odliczenia VAT naliczonego reguły szczególne (mali podatnicy) Specjalne tryby opodatkowania Opodatkowanie usług turystki Rodzaje ewidencje (rejestrów) prowadzonych przez podatników VAT Ewidencja sprzedaży dla podatników zwolnionych podmiotowo Podatnicy wykonujący wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo nie prowadzą ewidencji dla potrzeb VAT Pełna ewidencja VAT (rejestr sprzedaży oraz rejestr zakupów) Zmiana ewidencji sprzedaży VAT na pełną ewidencję VAT Obowiązek rejestrowania sprzedaży za pośrednictwem kas fiskalnych Zwolnienie kwotowe i przedmiotowe z obowiązku rejestrowania sprzedaży za pośrednictwem kasy fiskalnej Obowiązki podatnika związane z użytkowaniem kas fiskalnych Ulga z tytułu nabycia kasy fiskalnej Obowiązek rejestracji sprzedaży w kasie a wystawienie faktury Sankcje za niedopełnienie obowiązku prowadzenia ewidencji za pośrednictwem kas fiskalnych Najważniejsze zmiany w VAT wprowadzone w roku ROZDZIAŁ IX. PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI Opodatkowanie przedsiębiorcy podatkiem od nieruchomości Podatek od nieruchomości od gruntów a podatek rolny i leśny Definicja budynku na potrzeby podatku od nieruchomości Definicja budowli na potrzeby podatku od nieruchomości Związek posiadanych przez przedsiębiorcę nieruchomości i budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej Pojęcie względy techniczne na potrzeby podatku od nieruchomości Podatnik podatku od nieruchomości Spółka cywilna a podatek od nieruchomości

8 12 9. Podstawa opodatkowania oraz stawki podatkowe podatku od nieruchomości Podstawa opodatkowania budowli Termin płatności podatku oraz deklaracje podatkowe Zaokrąglanie podatku od nieruchomości Zawieszenie działalności gospodarczej a stawki podatku CZĘŚĆ C. ZAWIESZENIE WYKONYWANIA I ZAKOŃCZENIE PROWADZENIA DZIA- ŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ ROZDZIAŁ I ZAWIESZENIE WYKONYWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Skutki zawieszenia działalności gospodarczej Czynności, które przedsiębiorca może wykonywać w trakcie zawieszenia działalności Skutki zawieszenia wykonywania działalności w podatku dochodowym Wymogi zawieszenia działalności przez spółki osobowe Koszty podatkowe i przychody w okresie zawieszenia działalności gospodarczej w podatku dochodowym od osób fizycznych Rozliczanie straty podatkowej w trakcie zawieszenia działalności Skutki zawieszenie wykonywania działalności w VAT Skutki zawieszenia działalności gospodarczej w zakresie składek ubezpieczeniowych ROZDZIAŁ II. ZAKOŃCZENIE PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Wykreślenie działalności gospodarczej z CEIDG oraz KRS Wykreślenie przedsiębiorcy z CEIDG z urzędu Wyrejestrowanie ubezpieczonego z ZUS Sporządzenie wykazu składników majątku oraz spisu z natury dla celów podatku dochodowego Zamknięcie księgi przychodów i rozchodów oraz ustalenie dochodu z działalności gospodarczej Sprzedaż składników majątku po likwidacji działalności gospodarczej skutki w podatku dochodowym Skutki likwidacji działalności gospodarczej w VAT Rozwiązanie spółki skutki w VAT Podstawa opodatkowania i moment powstania obowiązku podatkowego w VAT w przypadku zakończenia działalności gospodarczej Rozliczenie ewentualnej nadwyżki VAT naliczonego nad VAT należnym ZAŁĄCZNIKI Tabela miesięcznych stawek podatku dochodowego w formie karty podatkowe Wykaz usług wyłączonych z ryczałtu ewidencjonowanego Wykaz stawek ryczałtu ewidencjonowanego Wzór ewidencji przychodów dla ryczałtu ewidencjonowanego Przykład wykazu ŚT i WNiP dla potrzeb ryczałtu ewidencjonowanego Wzór podatkowej księgi przychodów i rozchodów Wzór ewidencji ŚT i WNiP Wzór ewidencji wyposażenia Wzór karty przychodów pracowników Formularz CEIDG-1 dla celów rejestracji działalności gospodarczej Formularz VAT-R dla celów rejestracji VAT Wykaz stawek amortyzacyjnych...435

9 13. Wzór ewidencji przebiegu pojazdów (tzw. kilometrówka) Lista towarów i usług, do których nie stosuje się zwolnienia podmiotowego VAT Lista towarów i usług opodatkowanych stawką VAT 8% Lista towarów i usług opodatkowanych stawką VAT 5% Zwolnienia z obowiązku prowadzenia kas fiskalnych Maksymalne stawki podatku od nieruchomości Formularz PIT-16A. Deklaracja o wysokości składki na ubezpieczenia zdrowotne Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów w sprawie stosowania art. 24d updof