Luki kompetencyjne w kształceniu zawodowym" Piotr Cymanowski E mail:

Transkrypt

1 Piotr Cymanowski E mail: pcymanowski@op.pl

2 Uwarunkowania natury społecznej i ekonomicznej, jakie stwarza społeczeństwo informacyjne, wymuszają na organizacjach oraz ich pracownikach permanentne podnoszenie kwalifikacji oraz kompetencji zawodowych.

3 Zdobycie specjalistycznej wiedzy i umiejętności zawodowych może być jednym z podstawowych czynników zwiększającym przewagę konkurencyjną firm. Firmy poszukują i wdrażają innowacyjne rozwiązania technologiczne, które sprawiają iż wzrasta świadomość wagi kształcenia zawodowego oraz oczekiwań w stosunku do absolwentów.

4 Narastające bezrobocie oraz kryzys gospodarczy sprawiają, iż wzrasta zainteresowanie organizacji powiązaniami między rynkiem pracy, a systemem edukacji. Istotną przyczyną bezrobocia jest rozmijanie się oczekiwań pracodawców co do kwalifikacji/kompetencji osób poszukujących pracy w stosunku do tego co one reprezentują.

5 W ciągu ostatnich kilku lat próby oceny rynku szkoleń i badania w zakresie polityki szkoleniowej, realizowanej przez polskie przedsiębiorstwa, były podejmowane wielokrotnie. Jednym z kryteriów oceny skuteczności działań tych organizacji był sposób usystematyzowania i wykorzystywania informacji zgromadzonych na podstawie procesu badania potrzeb szkoleniowych i ich uwarunkowań. Stosowana metodologia oraz narzędzia badania stają się jedną z ważniejszych wartości organizacji.

6 Rozpoznanie i analiza potrzeb szkoleniowych umożliwia zidentyfikowanie luk kompetencyjnych w określonych zakresach oraz wskazanie kierunków rozwoju wiedzy i umiejętności uczestników szkolenia. Badanie potrzeb powinno koncentrować się na diagnozowaniu rozbieżności między stanem obecnym a pożądanym.

7 Analiza potrzeb szkoleniowych firm powinna być podstawowym elementem w planowaniu procesu dydaktycznego szkół, to proces przygotowania strategii rozwojowej uczniów tak by lepiej realizowali oni zadania zawodowe. Wyznaczanie luk kompetencyjnych w kształceniu zawodowym to analiza programów nauczania, analiza potrzeb pracodawców, analiza strategii przedsiębiorstw. Potrzeby pracodawców rozumiane są tu jako cele, dotyczące możliwych do modyfikowania wyników działań edukacyjnych, w których osiągnięciu ma pomóc odpowiednio opracowany program nauczania/szkolenia.

8 Badanie to powinno być procesem ciągłym i prowadzonym wspólnie przez szkoły i pracodawców (organizacje zrzeszające pracodawców, przedsiębiorców) połączone również z badaniem efektywności. Badanie luk kompetencyjnych i ewaluacja efektywności kształcenia zawodowego to przede wszystkim badanie potrzeb pracodawców oraz stopnia opanowania danej kompetencji przez ucznia/kursanta w zakresie jego oczekiwań, wiedzy, zachowań oraz celów.

9 Głównymi celami wyznaczania luk kompetencyjnych jest: umożliwienie podejmowania właściwych decyzji w zakresie projektowania programów nauczania; poznawanie i dostosowywanie się do uwarunkowań lokalnego rynku pracy; pomoc przy podejmowaniu decyzji, kiedy i jakie kursy kwalifikacyjne zawodowe należy przeprowadzać; bardziej efektywne wykorzystanie czasu szkolenia; zmotywowanie przyszłych uczniów/kursantów; stworzenie podstawy do badania efektywności i skuteczności kształcenia zawodowego.

10 W kształceniu zawodowym potrzebne jest cykliczne prowadzenie ewaluacji przebiegu i efektów szkolenia na każdym jego etapie. Wyznaczanie luk kompetencyjnych oraz skuteczne procedury badania efektywności szkoleń umożliwią: uczestnikom uczenie się w sposób świadomy (motywacja), szkole udoskonalenie procesu dydaktycznego, wzbogacenie oferty, pracodawcy wpływanie na jakość programów nauczania, skuteczne konkurowanie na rynku oraz sprawdzanie rezultatów szkoleń.

11 Należy pamiętać, że: Każda kompetencja pozostaje w stanie wirtualnym, jeśli nie jest aktualizowana przez wykonywanie działalności zawodowej, co odbywa się zazwyczaj w ramach firmy organizacji. Każda firma posiada również swoje kompetencje. To dzięki nim firma zapewnia sobie konkurencyjność rynkową.

12 Poziomy funkcjonowania kompetencji: nieświadoma niekompetencja świadoma niekompetencja świadoma kompetencja nieświadoma kompetencja Dziękuję za uwagę