SPOSOBY STEROWANIA ZAUTOMATYZOWANYMI POMOSTOWYMI SUWNICAMI

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SPOSOBY STEROWANIA ZAUTOMATYZOWANYMI POMOSTOWYMI SUWNICAMI"

Transkrypt

1 PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ. 73 Transort 21 Jarosław Smocek, Janus Sytko Akademia Górnico-Hutnica im. Stanisława Stasica w Krakowie Wydiał Inżynierii Mechanicnej i Robotyki Katedra Systemów Wytwarania SPOSOBY STEROWANIA ZAUTOMATYZOWANYMI POMOSTOWYMI SUWNICAMI Rękois dostarcono, wresień 21 Strescenie: W artykule omówiono wybrane rowiąania sterowania mechanimami ruchu suwnic omostowych ukierunkowanych na oycjonowanie ładunku ora tłumienie jego wychyleń w stanach nieustalonych. Scególną uwagę wrócono na rowiąania tyu adatacyjnego. W racy omówiono adatacyjny system sterowania mechanimami suwnic astosowaniem lokowania biegunów ora neuro-romyty model dynamiki urądenia. Prydatność oracowanego rowiąania omówiono wykorystaniem wyników ekserymentów uyskanych badań rerowadonych na suwnicy omostowej tyu laboratoryjnego. Słowa klucowe: sterowanie adatacyjne, suwnica omostowa, układy antywahaniowe 1. WSTĘP W automatyowanych rocesach rodukcyjnych cora więkse wymagania stawiane są odnośnie casu i dokładności adań transortowych, jak również orawy jakości eksloatacji urądeń realiujących te adania. Zautomatyowanie adań transortowych w rocesach rodukcyjnych, w których achodi koniecność ich realiacji astosowaniem urądeń klasy WSUT Wielkogabarytowe Synowe Urądenia Transortowe [3, 31], do których należą międy innymi suwnice, wymaga oracowania i imlementacji rowiąań systemów sterowania, uwględniających jednej strony rosnące ocekiwania użytkowników, jak również secyfikę i roblemy wiąane eksloatacją tej klasy urądeń.

2 96 Jarosław Smocek, Janus Sytko Z uwagi na wymagania odnośnie dokładności i casu oycjonowania ładunku remiescanego re suwnice i awiesonego na wiotkich cięgnach, system sterowania mechanimami ruchu suwnicy ma a adanie reciwdiałać niekorystnym jawiskom towarysącym rocesowi transortu, takim jak nadmierne wychylenie i wahania ładunku owstające w stanach nieustalonych racy urądenia uniemożliwiające dokładne oycjonowanie ładunku i stwarające agrożenia dla otocenia ora samego ładunku. Z unktu widenia automatyki, także ważnym roblemem jest lanowanie i śledenie otymalnej casowo ora beiecnej bekoliyjnej trajektorii ruchu ładunku remiescanego re mechanimy ruchu suwnicy w trójwymiarowej restreni robocej urądenia, uwględnieniem identyfikowanej w sosób on-line lub off-line may tej restreni, ora harmonogramowanie i synchroniacja adań transortowych dla n-urądeń transortowych racujących w danym systemie transortu bliskiego. Na stan technicny i beieceństwo urądenia ma także wływ jawisko ukosowania mostu suwnicy będące wynikiem międy innymi nierównomiernego obciążenia mechanimów naędowych jady mostu suwnicy, co może rowadić do nadmiernego użycia kół jednych ora syn i koniecności wymiany tych elementów. Jednoceśnie dążenie do więksenia beieceństwa i nieawodności eksloatacyjnej systemów i urądeń stawia cora więkse wymagania odnośnie lanowania i nadorowania adań obsługowych. Cora więksy nacisk kładiony jest na diałania tyu rewencyjnego ora systemy i narędia diagnostycne ora analiy danych eksloatacyjnych wsomagające diałania obsługowe systemów technicnych. Podejście tyu rewencyjnego w rocesach obsługowych determinuje rowój systemów i środków technicnych umożliwiających w cora więksym stoniu automatyowanie rocesów. Sełnienie tych cora więksych i łożonych wymagań w akresie automatyacji, nadorowania, monitorowania i diagnostyki systemów i urądeń transortu bliskiego wymaga budowy alikacji oartych o systemy nadrędnego sterowania tyu HMI/SCADA Human-Machine Interface/Suervisory Control and Data Acquisition wsomagających rocesy decyyjne w układie cłowiek obiekt technicny C-OT. Zadaniem systemów nadorowania jest skrócenie casu realiowanych adań w rocesie rodukcyjnym, monitorowanie i kontrolowanie jego wybranych elementów ora umożliwienie sybkiej reakcji na ojawiające się roblemy, wymagające skutecnej reakcji wrotnej. Wsółcesne interfejsy HMI/SCADA realiują cora bardiej łożone adania wiąane nie tylko samym sterowaniem, wiualiacją ora akwiycją danych, ale także wyosażane są w narędia umożliwiające realiację funkcji diagnostycnych, monitorowania, alarmowania o ojawiających się w nadorowanym rocesie remysłowym niekorystnych dareniach, cy też mechanimy wsomagające roces decyyjny cłowieka. W artykule główną uwagę skoncentrowano na agadnieniu oycjonowania i tłumienia wahań ładunku remiescanego re mechanimy ruchu suwnic, redstawiając wybrane, roonowane re koncerny i firmy, alikacje systemów sterowania, ora dokonując reglądu rowiąań systemów roonowanych w racach naukowobadawcych. Predstawiono także rykład adatacyjnego systemu sterowania suwnicą omostową ora wyniki ekserymentów uyskanych na obiekcie laboratoryjnym astosowaniem roonowanego układu regulacji.

3 Sosoby sterowania automatyowanymi omostowymi suwnicami METODY STEROWANIA MECHANIZMAMI RUCHU W SUWNICACH W racach badawcych, alikacjach ora rowiąaniach roonowanych re roducentów dotycących systemów sterowania ruchem suwnic najcęściej sotykanymi rowiąaniami są systemy reciwdiałające wahaniom ładunku transortowanego re suwnice. Rowiąania alikacyjne dotycące tego roblemu oarte są głównie na otwartych systemach sterowania, be srężenia wrotnego od sygnału kąta wychylenia ładunku. Wśród rowiąań alikacyjnych systemów tłumienia wahań ładunku, roonowanych re firmy i koncerny agranicne, które nalały astosowanie w remyśle, należy wymienić rowiąania diałające reważnie w otwartych systemach sterowania, takie jak moduł ASLC Anti Sway Load Control oracowany re koncern HETRONIC rojektowany dla suwnic omostowych i bramowych. Otwarty system sterowania be srężenia wrotnego układu omiarowego kąta wychylenia ładunku wsomaga roces sterowania realiowany re oeratora suwnicy ore redukcję wahań ładunku, realiowaną na odstawie informacji o wartości sygnału sterowania adawanego re oeratora retwaraną re system na casy rysieseń i oóźnień remienników cęstotliwości asilających silniki mechanimów naędowych, uwględnieniem mieronej wartości długości liny, na której awiesony jest transortowany ładunek. System SmartCrane Anti-sway, jest natomiast alikacją, w której tłumienie wahań ładunku realiowane jest ore recyyjnie określone worce casów rysieseń suwnicy. Podobnie rowiąanie o nawie DynAPilot koncernu Konecranes oarte jest na dobore rysieseń mechanimów ruchu suwnicy na odstawie wysokości bloca hakowego. Interesujące jest także rowiąanie firmy Rima, w którym astosowano układ hydraulicny sterujący kołowrotami w celu tłumienia wychyleń ładunku. W roonowanych rowiąaniach alikacyjnych, oartych awycaj na otwartych systemach sterowania, omija się wływ masy transortowanego ładunku na wychylenia, uwględniając tylko długość liny wysokość bloca hakowego w systemie sterowania. Problem oycjonowania ładunku remiescanego re suwnice jest cęsto orusany w racach naukowych uwagi na interesujące unktu widenia automatyki agadnienia wiąane tłumieniem wahań ładunku awiesonego na linach, owstających w stanach nieustalonych racy mechanimów ruchu suwnicy, jak również koniecność astosowania w układach regulacji rowiąań adatacyjnych uwględniających mianę arametrów obiektu regulacji, które są wynikiem mian długości liny lub/i masy remiescanego re urądenie transortowe ładunku. Radiej orusanym asektem jest możliwość, lub sama realiacja alikacyjnych rowiąań na urądeniach recywistych. Proonowane rowiąania układów sterowania mechanimami ruchu suwnic najcęściej oarte są na układach regulacji rędkości mechanimu ruchu suwnicy torem srężenia wrotnego od sygnału kąta wychylenia, remiescanego re suwnicę ładunku. Problemem w realiacji takiego rowiąania jest wykonanie skutecnie i nieawodnie diałającego układu omiarowego wychyleń liny lub ładunku na obiekcie recywistym. W więksości rac naukowych roonowane metody tłumienia wahań

4 98 Jarosław Smocek, Janus Sytko ładunku w systemach sterowania suwnicami są wynikiem roważań i symulacji rowadonych na cyfrowych modelach dynamiki suwnicy. W wielu racach roblem sterowania suwnicą i tłumienia wahań ładunku roważany jest jako agadnienie sterowania otymalnego, w którym otymalna trajektoria ładunku wynacana jest awycaj w oarciu o minimaliację funkcji kąta wychylenia ładunku i jego ochodnych, lub energetycnego wskaźnika jakości [2, 3, 12, 25]. Wiele rowiąań oartych jest na roważaniu nieliniowego systemu dynamiki suwnicy jako liniowego układu e miennymi w casie arametrami. Wśród roonowanych rowiąań roblemu tłumienia wychyleń ładunku remiescanego re suwnicę można wyróżnić układy regulacji oarte na konwencjonalnych regulatorach roorcjonalno-różnickującocałkujących PID [29], metodach oartych na linearyacji srężenia wrotnego [4, 6, 7, 1], regulatorach LQR Linear Quadratic Regulator [5, 17], cy też metodie Launova [11]. Wśród rowiąań można także wyróżnić systemy odornego i adatacyjnego sterowania realiowane ore astosowanie metod lokowania biegunów ora estymatorów stanu [17, 19, 2, 27, 28]. W racy [9] aroonowany ostał układ regulacji odornej rogramową mianą nastaw regulatorów gain scheduling realiowaną w nastęstwie miany unktu racy układu regulacji. W racy [13] dobór arametrów w układie regulacji odornej realiowany ostał w oarciu o metodę Ackermana. Układ sterowania adatacją ośrednią redstawiony ostał w racy [6], w której w systemie sterowania ruchem suwnicy astosowana ostała linearyacja srężenia wrotnego ora estymator arametrów modelu obiektu regulacji. Wśród niekonwencjonalnych metod sterowania ruchem suwnic należy wymienić sereg rowiąań oartych na systemach inteligentnych, sieciach neuronowych i logice romytej. Logika romyta, a w scególności regulatory oarte na wnioskowaniu tyu Mamdani stosowane najcęściej w torach srężeń wrotnych od sygnału kąta wychylenia [5, 8, 15, 18, 22, 24], nalały cęste astosowanie w systemach sterowania ruchem suwnic uwagi na możliwość ujęcia wiedy heurystycnej o sterowanym obiekcie w ostaci rostych reguł, imlikacji redstawiających strategie sterowania. Wadą takich systemów jest jednak trudność realiacji w raktyce remysłowej łożoność algorytmu sterowania owoduje roblemy w imlementacji na sterownikach remysłowych ora brak jasnej metodyki budowy i syntey regulatora wnioskowaniem Mamdaniego. W racy [22] regulator Mamdaniego ostał astosowany w rowiąaniu roblemu sterowania otymalnego ruchem ładunku remiescanego re suwnicę. Cęsto roonowana kombinacja konwencjonalnych regulatorów roorcjonalno-różnickujacych PD stosowanych w regulacji oycji suwnicy ora regulatora Mamdaniego tłumiącego wychylenia ładunku redstawiona ostała międy innymi w racy [8]. W racy [5] orównane ostały reultaty odornej regulacji astosowaniem regulatora LQR ora regulatora Mamdaniego, uyskując lese wyniki w ryadku sterowania romytego. Międy innymi w racach [16, 26, 28, 32, 33] w systemach sterowania suwnicą aroonowano rowiąania oarte na wnioskowaniu romytym tyu Takagi-Sugeno- Kang TSK. W racy [16] redstawiono układ odornej regulacji regulatorem TSK realiującym rogramową mianę arametrów układu sterowania ore umiescenie w nastęnikach funkcyjnych romytych imlikacji bioru regulatorów dobieranych na odstawie miennej wiodącej długości liny, na której awiesony jest ładunek. Rowiąanie roblemu sterowania ruchem suwnicy astosowaniem sieci neuronowych ostało redstawione w racach [1, 21, 23], w których w reultacie badań

5 Sosoby sterowania automatyowanymi omostowymi suwnicami 99 symulacyjnych uyskano system sterowania oarty na regulatorach oycji suwnicy i kąta wychylenia ładunku, których nastawy oblicane re samoucącą się sieć neuronową, trenowaną w sosób on-line astosowaniem algorytmu wstecnej roagacji błędów. Również kombinacje logiki romytej i stucnych sieci neuronowych nalały astosowanie w racach [14, 27, 28] reentujących rowiąania systemów antywychyleniowych remiescanych re mechanimy ruchu suwnicy ładunków. 3. ADAPTACYJNY SYSTEM STEROWANIA RUCHEM SUWNICY POMOSTOWEJ Adatacyjny system sterowania mechanimami ruchu suwnicy omostowej budowany ostał w oarciu o dyskretny układ regulacji oycji i rędkości suwnicy ora kąta wychylenia ładunku rys. 1, w którym wartości nastaw regulatorów roorcjonalnych rędkości K x & i oycji K x ora regulatora roorcjonalno-różnickujacego kąta wychylenia ładunku q 1, q, s wynacane są metodą lokowania biegunów PPM ole lacement method na odstawie wartości estymatora arametrów dyskretnego modelu obiektu regulacji wynacanego rekurencyjną metodą najmniejsych kwadratów RLS reqursive least squares rys. 2. Rys. 1. Układ regulacji oycji i rędkości suwnicy ora kąta wychylenia ładunku, gdie: x, x& - oycja i rędkość suwnicy, l - długość liny, α - kąt wychylenia ładunku, m 2 - masa ładunku, u - sygnał sterujący Pryjęty w układie regulacji rys. 1 arametrycny model dynamiki suwnicy redstawiony ostał w ostaci dwóch transmitancji dyskretnych: X d G x = & & = 1 U c

6 1 Jarosław Smocek, Janus Sytko a a b b X G = α = α & 2 Rys. 2. Schemat ogólny ośredniego układu regulacji adatacyjnej lokowaniem biegunów i neuro-romytym estymatorem arametrów modelu obiektu regulacji suwnicy omostowej Wartości nastaw regulatorów oblicane są na odstawie równania Diofantycnego 3 wynaconego dla równania charakterystycnego transmitancji układu regulacji rys. 1 ora ocekiwanego wielomianu P 4. 1 P S D A K K S D A K Q D B S C A x P Px Px = & & P = 4 Wsółcynniki [ ] T ,,,, wielomianu P wynacane są dla ryjętych stabilnych biegunów układu regulacji: [ ] 5 2 1,2,3,4 ex 1 ex T T j ω = ξ ω ξω = m 5 gdie: ω - ulsacja sygnału kąta wychylenia ładunku, ξ - bewymiarowy wsółcynnik tłumienia, T - cas róbkowania.

7 Sosoby sterowania automatyowanymi omostowymi suwnicami 11 Stochastycny charakter mian wartości arametrów ryjętego modelu dynamiki obiektu regulacji, ależnych od wartości długości liny l i masy ładunku m 2, ma wływ na sybkość estymacji arametrów modelu realiowaną rekurencyjną metodą najmniejsych kwadratów i tym samym skutecność diałania układu regulacji adatacją ośrednią rys. 2. W celu orawy rocesu estymacji arametrów modelu dynamiki suwnicy w układie regulacji astosowano romyty estymator budowany astosowaniem stucnych sieci neuronowych i systemu wnioskowania romytego tyu Takagi-Sugeno- Kang TSK. W oarciu o dane ebrane w rocesie identyfikacji rerowadonej dla wybranych długości liny i mas ładunku uyskano w rocesie ucenia sieci neuronowej neuro-romyty model dynamiki suwnicy, którego wejściami są długość liny l i masa ładunku m 2, natomiast wyjściem jest wektor arametrów modelu obiektu regulacji. Neuro-romyty estymator arametrów modelu obiektu regulacji wynaca na odstawie miennych wejściowych ocątkowe wartości estymatora najmniejsych kwadratów ora ucony jest on-line algorytmem rekurencyjnym. Zmienne wejściowe estymatora TSK oddawane są rocesowi romywania astosowaniem trójkątnych funkcji rynależności LM l i LM m2 rys. 3. Rys. 3. Funkcje rynależności romytego estymatora definiowane dla miennych wejściowych długości liny l i masy ładunku m 2 Baa reguł estymatora TSK łożona jest N = nm imlikacji jeżeli-to: Jeżeli l jest LM i l i m 2 jest m2 gdie: k = 1, 2,..., N, and i = 1,2,..., n, j = 1,2,..., m. LM j To [ ] T Y k = d k, ck, b1k, bk, a1k, ak 6 Predstawiony układ regulacji adatacją ośrednią ostał budowany i oddany testom na modelu laboratoryjnym, dwudźwigarowej suwnicy omostowej o udźwigu Q=15 [kg]. Neuro-romyty estymator arametrów modelu dynamiki obiektu regulacji ostał budowany w oarciu o biór modeli arametrycnych uyskanych w rocesie identyfikacji realiowanym ry astosowaniu metody błędu wyjściowego OE outut error i wynaconych dla wybranych wartości długości liny i masy ładunku. Uyskane w ten sosób dane treningowe ostały astosowane do ucenia off-line neuro-romytego estymatora TSK metodą najmniejsych kwadratów. Wybrane wyniki ekserymentów rerowadonych na modelu laboratoryjnym ostały redstawione w ostaci charakterystyk casowych rebiegów miany oycji mechanimu jady mostu suwnicy

8 12 Jarosław Smocek, Janus Sytko omostowej dla adanej oycji x ad = 1[ m] ora odchylenia ładunku od ionowej osi ryjętego układu wsółrędnych OXY mieronego, jako ilocyn długości liny i kąta wychylenia ładunku l α rys Rys. 4. Poycja x mechanimu jady suwnicy dla l =,7 [ m] i m 2 = {1, 3, 5, 7}[ kg] Rys. 5. Odchylenie ładunku l α dla l =,7 [ m] i m 2 = {1, 3, 5, 7}[ kg] Rys. 6. Poycja x mechanimu jady suwnicy dla l = 1,7 [ m] i m 2 = {1, 3, 5, 7}[ kg] Rys. 7. Odchylenie ładunku l α dla l = 1,7 [ m] i m 2 = {1, 3, 5, 7}[ kg] Wyniki ekserymentów rerowadonych dla miennych wartości długości liny i mas ładunku otwierdiły orawność i adowalającą skutecność systemu ośredniej adatacji lokowaniem biegunów ora aroonowaną metodykę jego budowy. Dokładność oycjonowania ładunku mieści się w akresie ryjętej ry rojektowaniu układu tolerancji wynosącej,2 [m] i uyskana ostała w adowalającym casie regulacji 7-8 [s] rys. 4, rys. 6. Tłumienie wahań ładunku w akresie ryjętej tolerancji realiowane jest w casie około 4 [s] rys. 5, rys. 7.

9 Sosoby sterowania automatyowanymi omostowymi suwnicami WNIOSKI Głównym kierunkiem badań ora rowoju rowiąań alikacyjnych systemów sterowania ruchem suwnic są systemy reciwdiałające wahaniom ładunku transortowanego re suwnice, co jest wynikiem rosnących wymagań odnośnie casu i dokładności realiowanych adań transortowych w automatyowanych rocesach rodukcyjnych. Na odstawie analiy rowiąań własnych i komercyjnych, dotycących w scególności reciwdiałania jawisku wahań ładunku i ukosowania mostów suwnic, można auważyć, że dąży się do alikacji, które mogą być stosowane w systemach otwartych lub amkniętych sterowania, wsomagających adania sterowania realiowane re oeratora urądenia lub też racujących jako systemy w ełni automatyowane. Wśród metod sterowania ruchem suwnic należy odkreślić skutecność systemów budowanych astosowaniem inteligentnych metod sterowania, własca oartych na wnioskowaniu romytym, których efektywność otwierdają wyniki badań redstawionych w racach naukowo-badawcych. Podiękowanie Praca badawca sfinansowania e środków budżetowych na naukę w latach Bibliografia 1. Acosta L., Ménde J.A, Torres S, Moreno L., Marichal G.N.: On the design and imlementation of a neuromorhic self-tuning controller. Neural Processing Letters 9, 1999, s Al.-Garni A.Z., Moustafa K.A.F., Niami J.S.S.A.K.: Otimal control of overhead cranes. Control Engineering Practice, Vol. 3, No. 9, 1995, s Auernig J.W., Troger H.: Time otimal control of overhead cranes with hoisting of the load. Automatica, Vol.23, No. 4, 1987, s Bartolini G., Pisano A., Usai E.: Second-order sliding-mode control of container cranes. Automatica 38, 22, s Benhidjeb A., Gissinger G.L.: Fuy control of an overhead crane erformance comarison with classic control. Control Engineering Practice, Vol. 3, No. 12, 1995, s Boustany F., d Andrea-Novel B: Adative control of an overhead crane using dynamic feedback lineariation and estimation design. Proceedings of the IEEE International Conference on Robotics and Automation, Nice, France 1992, s Cheng C.C., Chen C.Y.: Controller design for an overhead crane system with uncertainty. Control Engineering Practice, Vol. 4, No. 5, 1996, s Cho S.K., Lee H.H.: A fuy-logic antiswing controller for three-dimensional overhead cranes. ISA Transactions 41, 22, s Corriga G., Giua A., Usai G.: An imlicit gain-scheduling controller for cranes. IEEE Transactions on Control Systems Technology, 6 1, 1998, s d Andrea-Novel B., Coron J.M.: Exonential stabiliation of an overhead crane with flexible cable via a back-steing aroach. Automatica 36, 2, s Giua A., Seatu C. and Usai G.: Observer-controller design for cranes via Lyaunov equivalence. Automatica, Vol. 35, No 4, 1999, s Hamalainen J.J., Marttinen A., Baharova L., Virkkunen J.: Otimal ath lanning for a trolley crane: fast and smooth transfer of load. IEE Proceedings D: Control Theory Alications, 142 1, 1995, s Hicar M. and Ritok J.: Robust crane control. Acta Polytechnica Hungarica, Vol. 3, No. 2, 26, s Ishide T., Uchida H., Miyakawa S.: Alication of a fuy neural network in the automation of roof crane system. Proceedings of the 9 th Fuy System Symosium, 1993, s

10 14 Jarosław Smocek, Janus Sytko 15. Itoh O., Migita H., Itoh J., Irie Y.: Alication of fuy control to automatic crane oeration. Proceedings of IECON 1, 1993, s Kang Z., Fujii S., Zhou C., Ogata K.: Adative control of a lanar gantry crane by the switching of controllers. Transactions of Society of Instrument and Control Engineers, Vol. 35, No. 2,1999, s Lew J.Y. and Halder B.: Exerimental study of anti-swing crane control for a varying load. Proceedings of American Control Conference, V. 2, 23, s Mahfouf M., Kee C.H., Abbod M.F., Linkens D.A.: Fuy logic-based anti-sway control design for overhead cranes. Neural Comutating and Alications, No. 9, 2, s Marttinen A.: Pole-lacement control of a ilot gantry. Amer. Contr. Conf., ACC 89, Pittsburgh, PA, Marttinen A., Virkkunen J., T.S. Riku: Control study with a ilot crane. IEEE Transactions on Education, Vol. 33, No. 3, 199, s Mende J.A., Acosta L., Moreno L., Torres S., Marichal G.N.: An alication of a neural self controller to an overhead crane. Neural Comuting and Alications 8, 1999, s Moon M.S., VanLandingham H.F., Beliveau Y.J.: Fuy time otimal control of crane load. Proceedings of the 35 th Conference on Decision and Control, Kobe, Jaan, 1996, s Moreno L., Mende J.A., Acosta L., Torres S., Hamilton A., Marichal G.N.: A self-tuning neuromorhic controller: alication to the crane roblem. Control Engineering Practice 6, 1998, s Nalley M., Trabia M.: Control of overhead crane using a fuy logic controller. Journal of Intelligent and Fuy Systems, 8 1, 2, s Sakawa Y, Shido Y.: Otimal control of container cranes. Automatica, Vol. 18, No. 3, 1982, s Smocek J., Sytko J.: A mechatronics aroach in intelligent control systems of the overhead traveling cranes rototying. Information Technology and Control, Vol. 37, No. 2, 28, s Smocek J., Sytko J.: The neuro-fuy adative anti-sway crane control system. Proceeding of the 12 th IFAC Symosium on Control in Transortation Systems CTS 9, Redondo Beach, USA, Setember 29, s Smocek J., Sytko J.: Pole lacement aroach to discrete and neuro-fuy crane control system rototying. Journal of KONES on Powertrain and Transort Means, Vol. 16, No. 4, 29, s Stasik M.: Zastosowanie regulatora romytego, PID ora otymalnego w systemie wahań na suwnicy w środowisku Matlab-Simulink. Konferencja nt.: Metody Aktywnej Redukcji Drgań i Hałasu, Kraków- Krynica, maj 21, s Sytko J.: Integrated decision making suorting the exloitation and control of transort devices. Ucelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktycne AGH, Kraków Sytko J.: Kstałtowanie rocesu eksloatacji środków transortu bliskiego. Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksloatacji, Kraków-Radom Yi J., Yubaaki N., Hirota K.: Anti-swing fuy control of overhead traveling crane. Proceedings of IEEE International Conference on Fuy Systems, 22, s Yi J., Yubaaki N., Hirota K.: Anti-swing and ositioning control of overhead traveling crane. Information Sciences 155, 23, s AUTOMATED OVERHEAD CRANES' CONTROL SYSTEMS OVERVIEW Abstract: The aer is focusing on automated overhead travelling cranes from their control sub-system evaluation including anti-sway solutions. The adative crane control system, based on indirect adative ole lacement IAPP method and neuro-fuy crane dynamic model has been resented. Also results from exeriments carried out on the laboratory overhead travelling crane have been discussed. Keywords: control adative tye, crane, anti-sway crane control system Recenent: Krystof Zboiński

ZASTOSOWANIE INTELIGENTNYCH METOD OBLICZENIOWYCH W SYSTEMACH STEROWANIA I NADZOROWANIA SUWNIC

ZASTOSOWANIE INTELIGENTNYCH METOD OBLICZENIOWYCH W SYSTEMACH STEROWANIA I NADZOROWANIA SUWNIC Jarosław SMOCZEK 1 Janusz SZPYTKO 2 transport bliski, suwnice, sterowanie inteligentne ZASTOSOWANIE INTELIGENTNYCH METOD OBLICZENIOWYCH W SYSTEMACH STEROWANIA I NADZOROWANIA SUWNIC Rozwój zautomatyzowanych

Bardziej szczegółowo

Automatyczna kompensacja mocy biernej z systemem monitorowania kopalnianej sieci 6 kv

Automatyczna kompensacja mocy biernej z systemem monitorowania kopalnianej sieci 6 kv dr inż MARIAN HYLA Politechnika Śląska w Gliwicach Automatycna kompensacja mocy biernej systemem monitorowania kopalnianej sieci 6 kv W artykule predstawiono koncepcję, realiację ora efekty diałania centralnego

Bardziej szczegółowo

M O D E L R U C H U W Y R Z U T N I O K RĘTOWEJ O P I S A N Y P R Z E Z T R A N S F O R M A C J E U K Ł A D Ó W W S P Ó Ł R ZĘ D N Y C H

M O D E L R U C H U W Y R Z U T N I O K RĘTOWEJ O P I S A N Y P R Z E Z T R A N S F O R M A C J E U K Ł A D Ó W W S P Ó Ł R ZĘ D N Y C H ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LIV NR 3 (194) 213 DO I: 1.564/86889X/186925 Zbigniew Dioa Politechnika Świętokryska Wydiał Mechatroniki i Budowy Masyn, Katedra Technik Komuterowych i Ubrojenia

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Metod i Algorytmów Sterowania Cyfrowego

Laboratorium Metod i Algorytmów Sterowania Cyfrowego Laboratorium Metod i Algorytmów Sterowania Cyfrowego Ćwiczenie 3 Dobór nastaw cyfrowych regulatorów rzemysłowych PID I. Cel ćwiczenia 1. Poznanie zasad doboru nastaw cyfrowych regulatorów rzemysłowych..

Bardziej szczegółowo

Dynamika procesu zmienna stała. programowalne zmiany parametrów r.

Dynamika procesu zmienna stała. programowalne zmiany parametrów r. Sterowanie adaptacyjne Sterowanie adaptacyjne polega na dostosowywaniu (adaptacji) nastaw regulatora do zmian parametrów obiektu (w trakcie pracy) Techniki adaptacji Dynamika procesu zmienna stała regulator

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Dzień 1. I Elementy układu automatycznej regulacji (wersja 1109) II Rodzaje regulatorów i struktur regulacji (wersja 1109)

Spis treści. Dzień 1. I Elementy układu automatycznej regulacji (wersja 1109) II Rodzaje regulatorów i struktur regulacji (wersja 1109) Spis treści Dzień 1 I Elementy układu automatycznej regulacji (wersja 1109) I-3 Podstawowy problem sterowania I-4 Przykładowy obiekt regulacji I-5 Schemat blokowy układu automatycznej regulacji I-6 Klasyfikacja

Bardziej szczegółowo

SIMATIC S Regulator PID w sterowaniu procesami. dr inż. Damian Cetnarowicz. Plan wykładu. I n t e l i g e n t n e s y s t e m y z e

SIMATIC S Regulator PID w sterowaniu procesami. dr inż. Damian Cetnarowicz. Plan wykładu. I n t e l i g e n t n e s y s t e m y z e Plan wykładu I n t e l i g e n t n e s y s t e m y z e s p r zężeniem wizyjnym wykład 6 Sterownik PID o Wprowadzenie o Wiadomości podstawowe o Implementacja w S7-1200 SIMATIC S7-1200 Regulator PID w sterowaniu

Bardziej szczegółowo

ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE

ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A WYDZIAŁ BUDOWNICTWA, MECHANIKI I PETROCHEMII INSTYTUT INŻYNIERII MECHANICZNEJ ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE Optymaliacja transportu wewnętrnego w akładie mechanicnym

Bardziej szczegółowo

Algorytmy sztucznej inteligencji

Algorytmy sztucznej inteligencji Algorytmy sztucznej inteligencji Dynamiczne sieci neuronowe 1 Zapis macierzowy sieci neuronowych Poniżej omówione zostaną części składowe sieci neuronowych i metoda ich zapisu za pomocą macierzy. Obliczenia

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2030/2031 Kod: RAR n Punkty ECTS: 7. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Rok akademicki: 2030/2031 Kod: RAR n Punkty ECTS: 7. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Nazwa modułu: Podstawy automatyki Rok akademicki: 2030/2031 Kod: RAR-1-303-n Punkty ECTS: 7 Wydział: Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Kierunek: Automatyka i Robotyka Specjalność: - Poziom studiów: Studia

Bardziej szczegółowo

Sterowanie napędów maszyn i robotów

Sterowanie napędów maszyn i robotów Wykład 7b - Układy wieloobwodowe ze sprzężeniem od zmiennych stanu Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2014 Układy wieloobwodowe ze sprzężeniem od zmiennych stanu Zadanie przestawiania Postać modalna

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Bezpieczeństwa I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólnoakademicki / praktyczny)

Inżynieria Bezpieczeństwa I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólnoakademicki / praktyczny) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014

Bardziej szczegółowo

AUTO-STROJENIE REGULATORA TYPU PID Z WYKORZYSTANIEM LOGIKI ROZMYTEJ

AUTO-STROJENIE REGULATORA TYPU PID Z WYKORZYSTANIEM LOGIKI ROZMYTEJ POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 75 Electrical Engineering 2013 Łukasz NIEWIARA* Krzysztof ZAWIRSKI* AUTO-STROJENIE REGULATORA TYPU PID Z WYKORZYSTANIEM LOGIKI ROZMYTEJ Zagadnienia

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Automatyka zastosowania, metody i narzędzia, perspektywy Synteza systemów sterowania z wykorzystaniem regulatorów

Bardziej szczegółowo

WPŁYW OPÓŹNIENIA NA DYNAMIKĘ UKŁADÓW Z REGULACJĄ KLASYCZNĄ I ROZMYTĄ

WPŁYW OPÓŹNIENIA NA DYNAMIKĘ UKŁADÓW Z REGULACJĄ KLASYCZNĄ I ROZMYTĄ Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 65 Politechniki Wrocławskiej Nr 65 Studia i Materiały Nr 31 2011 Kinga GÓRNIAK* układy z opóźnieniem, regulacja rozmyta, model Mamdaniego,

Bardziej szczegółowo

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki http://www.ipbm.simr.pw.edu.pl/ Teoria maszyn i podstawy automatyki semestr zimowy 2017/2018

Bardziej szczegółowo

KOMPUTEROWY MODEL UKŁADU STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PRZECHOWALNI JABŁEK

KOMPUTEROWY MODEL UKŁADU STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PRZECHOWALNI JABŁEK Inżynieria Rolnicza 8(117)/2009 KOMPUTEROWY MODEL UKŁADU STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PRZECHOWALNI JABŁEK Ewa Wachowicz, Piotr Grudziński Katedra Automatyki, Politechnika Koszalińska Streszczenie. W pracy

Bardziej szczegółowo

Tomasz Żabiński, tomz@prz-rzeszow.pl, 2006-03-14 90

Tomasz Żabiński, tomz@prz-rzeszow.pl, 2006-03-14 90 Poniżej przedstawiono zagadnienie automatycznej pracy suwnicy (Sawodny et al. 2002), będącej elementem np. zautomatyzowanej linii produkcyjnej. Opracowany system sterowania realizuje bezpieczny transport

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD BŁĘDÓW PRZY PROJEKTOWANIU POŚREDNIEGO OŚWIETLENIA ELEKTRYCZNEGO ZA POMOCĄ OPRAW KWADRATOWYCH

ROZKŁAD BŁĘDÓW PRZY PROJEKTOWANIU POŚREDNIEGO OŚWIETLENIA ELEKTRYCZNEGO ZA POMOCĄ OPRAW KWADRATOWYCH Andrej PAWLAK Krystof ZAREMBA ROZKŁAD BŁĘDÓW PRZY PROJEKTOWANIU POŚREDNIEGO OŚWIETLENIA ELEKTRYCZNEGO ZA POMOCĄ OPRAW KWADRATOWYCH STRESZCZENIE W wielkoowierchniowych instalacjach oświetlenia ośredniego

Bardziej szczegółowo

II-go stopnia. Stacjonarne. Zagadnienia egzaminacyjne AUTOMATYKA I ROBOTYKA TYP STUDIÓW STOPIEŃ STUDIÓW SPECJALNOŚĆ

II-go stopnia. Stacjonarne. Zagadnienia egzaminacyjne AUTOMATYKA I ROBOTYKA TYP STUDIÓW STOPIEŃ STUDIÓW SPECJALNOŚĆ (ARK) Komputerowe sieci sterowania 1. Zaawansowane metody wyznaczania parametrów regulatorów 2. Mechanizmy innowacyjne. 3. Sieci neuronowe w modelowaniu obiektów dynamicznych. 4. Zasady projektowania i

Bardziej szczegółowo

Życiorys. Wojciech Paszke. 04/2005 Doktor nauk technicznych w dyscyplinie Informatyka. Promotor: Prof. Krzysztof Ga lkowski

Życiorys. Wojciech Paszke. 04/2005 Doktor nauk technicznych w dyscyplinie Informatyka. Promotor: Prof. Krzysztof Ga lkowski Życiorys Wojciech Paszke Dane Osobowe Data urodzin: 20 luty, 1975 Miejsce urodzin: Zielona Góra Stan Cywilny: Kawaler Obywatelstwo: Polskie Adres domowy pl. Cmentarny 1 67-124 Nowe Miasteczko Polska Telefon:

Bardziej szczegółowo

Jakie nowe możliwości daje właścicielom i zarządcom budynków znowelizowana Ustawa termomodrnizacyjna

Jakie nowe możliwości daje właścicielom i zarządcom budynków znowelizowana Ustawa termomodrnizacyjna dr inż. Wiesław Sarosiek mgr inż. Beata Sadowska mgr inż. Adam Święcicki Katedra Podstaw Budownictwa i Fiyki Budowli Politechniki Białostockiej Narodowa Agencja Posanowania Energii S.A. Filia w Białymstoku

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA SPECJALNOŚCIOWE

ZAGADNIENIA SPECJALNOŚCIOWE (ARK) Komputerowe sieci sterowania 1.Zaawansowane metody wyznaczania parametrów regulatorów 2.Mechanizmy innowacyjne. 3.Sieci neuronowe w modelowaniu obiektów dynamicznych. 4.Zasady projektowania i zastosowania

Bardziej szczegółowo

Narzędzia wspomagające projektowanie - Matlab. PID Tunner. step, bode, margin, rlocus lqr, lqreg kalman,...

Narzędzia wspomagające projektowanie - Matlab. PID Tunner. step, bode, margin, rlocus lqr, lqreg kalman,... Narzędzia wspomagające projektowanie - Matlab Obiekt LTI (Linear Time-Invariant System) Schemat pod Simulinkiem SCDesign linearyzacja SCOptimization linearyzacja Linear Analysis Tools LTI Viewer step,

Bardziej szczegółowo

Układ regulacji ze sprzężeniem zwrotnym: - układ regulacji kaskadowej - układ regulacji stosunku

Układ regulacji ze sprzężeniem zwrotnym: - układ regulacji kaskadowej - układ regulacji stosunku Układ regulacji ze sprzężeniem zwrotnym: - układ regulacji kaskadowej - układ regulacji stosunku Przemysłowe Układy Sterowania PID Opracowanie: dr inż. Tomasz Rutkowski Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Bardziej szczegółowo

AiR_TR2_5/9 Teoria Regulacji II Control Theory II. Automatyka i Robotyka I stopień ogólno akademicki studia niestacjonarne

AiR_TR2_5/9 Teoria Regulacji II Control Theory II. Automatyka i Robotyka I stopień ogólno akademicki studia niestacjonarne Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU AiR_TR2_5/9 Teoria Regulacji II Control Theory II Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim

Bardziej szczegółowo

Narzędzia wspomagające projektowanie UR SISO Design. step, bode, margin, rlocus lqr, lqreg kalman,...

Narzędzia wspomagające projektowanie UR SISO Design. step, bode, margin, rlocus lqr, lqreg kalman,... Narzędzia wspomagające projektowanie UR SISO Design Obiekt LTI (Linear Time-Invariant System) Linear Analysis Tools LTI Viewer step, impluse bode, nyquist pool/zero map... Matlab+Control+... Schemat pod

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE I SYMULACJA Kościelisko, 19-23 czerwca 2006r. Oddział Warszawski PTETiS Wydział Elektryczny Politechniki Warszawskiej Polska Sekcja IEEE

MODELOWANIE I SYMULACJA Kościelisko, 19-23 czerwca 2006r. Oddział Warszawski PTETiS Wydział Elektryczny Politechniki Warszawskiej Polska Sekcja IEEE ODELOWANIE I SYULACJA Kościelisko, 9-3 czerwca 006r. Oddział Warszawski PTETiS Wydział Elektryczny Politechniki Warszawskiej Polska Sekcja IEEE SYSTE DO KOPUTEROWEGO ODELOWANIA I SYULACJI UKŁADÓW DYNAICZNYCH

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE SIECI NEURONOWYCH W BEZCZUJNIKOWYM UKŁADZIE NAPĘDOWYM Z POŁĄCZENIEM SPRĘŻYSTYM

ZASTOSOWANIE SIECI NEURONOWYCH W BEZCZUJNIKOWYM UKŁADZIE NAPĘDOWYM Z POŁĄCZENIEM SPRĘŻYSTYM Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 58 Politechniki Wrocławskiej Nr 58 Studia i Materiały Nr 25 2005 Sebastian RAKOCZY *, Krzysztof SZABAT * układ dwumasowy, estymacja zmiennych

Bardziej szczegółowo

Języki interpretowane Interpreted languages PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Języki interpretowane Interpreted languages PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Jęyki interpretowane Interpreted languages Informatyka Stacjonarne IO2_02 Obowiąkowy w ramach specjalności: Inżynieria oprogramowania II stopień Rok: I Semestr: II wykład, laboratorium 1W, 2L 3 ECTS I

Bardziej szczegółowo

Rozszerzony konspekt preskryptu do przedmiotu Sterowanie napędów i serwonapędów elektrycznych

Rozszerzony konspekt preskryptu do przedmiotu Sterowanie napędów i serwonapędów elektrycznych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Rozszerzony konspekt preskryptu do przedmiotu Sterowanie napędów i serwonapędów elektrycznych prof. dr hab. inż.

Bardziej szczegółowo

PROGRAMOWANIE DYNAMICZNE W ROZMYTYM OTOCZENIU DO STEROWANIA STATKIEM

PROGRAMOWANIE DYNAMICZNE W ROZMYTYM OTOCZENIU DO STEROWANIA STATKIEM Mostefa Mohamed-Seghir Akademia Morska w Gdyni PROGRAMOWANIE DYNAMICZNE W ROZMYTYM OTOCZENIU DO STEROWANIA STATKIEM W artykule przedstawiono propozycję zastosowania programowania dynamicznego do rozwiązywania

Bardziej szczegółowo

WPŁYW INFORMACJI O ZMIENNYCH STANU OBIEKTU NA JAKOŚĆ STEROWANIA PRZEZ NEUROSTEROWNIK

WPŁYW INFORMACJI O ZMIENNYCH STANU OBIEKTU NA JAKOŚĆ STEROWANIA PRZEZ NEUROSTEROWNIK ELEKTRYKA 2012 Zeszyt 3-4 (223-224) Rok LVIII Marcin LIS Instytut Elektrotechniki i Elektroniki Przemysłowej, Politechnika Poznańska Piotr KOZIERSKI Instytut Automatyki i Inżynierii Informatycznej, Politechnika

Bardziej szczegółowo

Modelowanie i obliczenia techniczne. Modelowanie matematyczne Metody modelowania

Modelowanie i obliczenia techniczne. Modelowanie matematyczne Metody modelowania Modelowanie i oblicenia technicne Modelowanie matematycne Metody modelowania Modelowanie matematycne procesów w systemach technicnych Model może ostać tworony dla całego system lb dla poscególnych elementów

Bardziej szczegółowo

Automatyka i Robotyka II stopień ogólno akademicki studia niestacjonarne. wszystkie Katedra Automatyki i Robotyki Dr inż.

Automatyka i Robotyka II stopień ogólno akademicki studia niestacjonarne. wszystkie Katedra Automatyki i Robotyki Dr inż. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014 Identyfikacja obiektów sterowania Identification of Control Systems A.

Bardziej szczegółowo

Tematy magisterskie: Lp. Sugerowany stopień, kierunek studiów oraz specjalność Elektrotechnika Magisterska Dr hab. inż.

Tematy magisterskie: Lp. Sugerowany stopień, kierunek studiów oraz specjalność Elektrotechnika Magisterska Dr hab. inż. Katedra Automatyki i Elektroniki Wydział Elektryczny Zgodnie z procedurą dyplomowania na Wydziale, poniżej przedstawiono tematy prac dyplomowych dla studentów Elektrotechnika oraz Telekomunikacja kończących

Bardziej szczegółowo

Eliminacja drgań w układach o słabym tłumieniu przy zastosowaniu filtru wejściowego (Input Shaping Filter)

Eliminacja drgań w układach o słabym tłumieniu przy zastosowaniu filtru wejściowego (Input Shaping Filter) Eliminacja drgań w układach o słabym tłumieniu przy zastosowaniu filtru wejściowego (Input Shaping Filter) 1. WSTĘP W wielu złożonych układach mechanicznych elementy występują połączenia elastyczne (długi

Bardziej szczegółowo

Urządzenia i Układów Automatyki Instrukcja Wykonania Projektu

Urządzenia i Układów Automatyki Instrukcja Wykonania Projektu KAEDRA ENERGOELEKRYKI POLIECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Urądenia i Układów Auomayki Insrukcja Wykonania Projeku Auory: rof. dr hab. inż. Eugenius Rosołowski dr inż. Pior Pier dr inż. Daniel Bejmer Wrocław 5 I.

Bardziej szczegółowo

Obiekt. Obiekt sterowania obiekt, który realizuje proces (zaplanowany).

Obiekt. Obiekt sterowania obiekt, który realizuje proces (zaplanowany). SWB - Systemy wbudowane w układach sterowania - wykład 13 asz 1 Obiekt sterowania Wejście Obiekt Wyjście Obiekt sterowania obiekt, który realizuje proces (zaplanowany). Fizyczny obiekt (proces, urządzenie)

Bardziej szczegółowo

TRÓJFAZOWY RÓWNOLEGŁY ENERGETYCZNY FILTR AKTYWNY ZE Z ZMODYFIKOWANYM ALGORYTMEM STEROWANIA OPARTYM NA TEORII MOCY CHWILOWEJ

TRÓJFAZOWY RÓWNOLEGŁY ENERGETYCZNY FILTR AKTYWNY ZE Z ZMODYFIKOWANYM ALGORYTMEM STEROWANIA OPARTYM NA TEORII MOCY CHWILOWEJ TRÓJFAZOWY RÓWNOLEGŁY ENERGETYCZNY FILTR AKTYWNY ZE ZMODYFIKOWANYM ALGORYTMEM STEROWANIA OPARTYM NA TEORII MOCY CHWILOWEJ Instytut Inżynierii Elektrycznej, Wydział Elektrotechniki, Elektroniki i Informatyki,

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: RME s Punkty ECTS: 6. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: RME s Punkty ECTS: 6. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Nazwa modułu: Podstawy automatyki Rok akademicki: 2014/2015 Kod: RME-1-305-s Punkty ECTS: 6 Wydział: Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Kierunek: Mechatronika Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia

Bardziej szczegółowo

Urządzenia automatyki przemysłowej Kod przedmiotu

Urządzenia automatyki przemysłowej Kod przedmiotu Urządzenia automatyki przemysłowej - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Urządzenia automatyki przemysłowej Kod przedmiotu 06.0-WE-AiRP-UAP Wydział Kierunek Wydział Informatyki, Elektrotechniki

Bardziej szczegółowo

Komputerowo wspomagane projektowanie systemów sterowania

Komputerowo wspomagane projektowanie systemów sterowania Komputerowo wspomagane projektowanie systemów sterowania OCENA KOŃCOWA: F1 ocena z laboratorium (sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych) F2 kolokwium pisemne z wykładu (dopuszczeniowe) F3 egzamin pisemny

Bardziej szczegółowo

ANALIZA PRACY SILNIKA SYNCHRONICZNEGO Z MAGNESAMI TRWAŁYMI W WARUNKACH ZAPADU NAPIĘCIA

ANALIZA PRACY SILNIKA SYNCHRONICZNEGO Z MAGNESAMI TRWAŁYMI W WARUNKACH ZAPADU NAPIĘCIA Zeszyty Problemowe Maszyny Elektryczne Nr 4/2014 (104) 89 Zygfryd Głowacz, Henryk Krawiec AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków ANALIZA PRACY SILNIKA SYNCHRONICZNEGO Z MAGNESAMI TRWAŁYMI W WARUNKACH ZAPADU

Bardziej szczegółowo

Elektronika i Telekomunikacja I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Elektronika i Telekomunikacja I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu EiT_S_I_RE_AEwT Nazwa modułu Regulatory elektroniczne Nazwa modułu w języku angielskim

Bardziej szczegółowo

DYNAMIC STIFFNESS COMPENSATION IN VIBRATION CONTROL SYSTEMS WITH MR DAMPERS

DYNAMIC STIFFNESS COMPENSATION IN VIBRATION CONTROL SYSTEMS WITH MR DAMPERS MARCIN MAŚLANKA, JACEK SNAMINA KOMPENSACJA SZTYWNOŚCI DYNAMICZNEJ W UKŁADACH REDUKCJI DRGAŃ Z TŁUMIKAMI MR DYNAMIC STIFFNESS COMPENSATION IN VIBRATION CONTROL SYSTEMS WITH MR DAMPERS S t r e s z c z e

Bardziej szczegółowo

Mechatronika i szybkie prototypowanie układów sterowania

Mechatronika i szybkie prototypowanie układów sterowania Mechatronika i szybkie prototypowanie układów sterowania Rozwój systemów technicznych Funkcje operacyjne Dostarczanie energii Wprowadzanie danych sterujących Generacje systemów technicznych prymitywny

Bardziej szczegółowo

Rys.1. Zasada eliminacji drgań. Odpowiedź impulsowa obiektu na obiektu impuls A1 (niebieska), A2 (czerwona) i ich sumę (czarna ze znacznikiem).

Rys.1. Zasada eliminacji drgań. Odpowiedź impulsowa obiektu na obiektu impuls A1 (niebieska), A2 (czerwona) i ich sumę (czarna ze znacznikiem). Eliminacja drgań w układach o słabym tłumieniu przy zastosowaniu filtru wejściowego (Input Shaping Filter). WSTĘP W wielu złożonych układach mechanicznych elementy nie są połączone z sobą sztywno a występują

Bardziej szczegółowo

1. POJĘCIA PODSTAWOWE I RODZAJE UKŁADÓW AUTOMATYKI

1. POJĘCIA PODSTAWOWE I RODZAJE UKŁADÓW AUTOMATYKI Podstawy automatyki / Józef Lisowski. Gdynia, 2015 Spis treści PRZEDMOWA 9 WSTĘP 11 1. POJĘCIA PODSTAWOWE I RODZAJE UKŁADÓW AUTOMATYKI 17 1.1. Automatyka, sterowanie i regulacja 17 1.2. Obiekt regulacji

Bardziej szczegółowo

Porównanie wyników symulacji wpływu kształtu i amplitudy zakłóceń na jakość sterowania piecem oporowym w układzie z regulatorem PID lub rozmytym

Porównanie wyników symulacji wpływu kształtu i amplitudy zakłóceń na jakość sterowania piecem oporowym w układzie z regulatorem PID lub rozmytym ARCHIVES of FOUNDRY ENGINEERING Published quarterly as the organ of the Foundry Commission of the Polish Academy of Sciences ISSN (1897-3310) Volume 15 Special Issue 4/2015 133 138 28/4 Porównanie wyników

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: MODELOWANIE I SYMULACJA UKŁADÓW STEROWANIA Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1.

Bardziej szczegółowo

Problemy optymalizacji układów napędowych w automatyce i robotyce

Problemy optymalizacji układów napędowych w automatyce i robotyce Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Katedra Automatyki Autoreferat rozprawy doktorskiej Problemy optymalizacji układów napędowych

Bardziej szczegółowo

Podstawy automatyki. Energetyka Sem. V Wykład 1. Sem /17 Hossein Ghaemi

Podstawy automatyki. Energetyka Sem. V Wykład 1. Sem /17 Hossein Ghaemi Podstawy automatyki Energetyka Sem. V Wykład 1 Sem. 1-2016/17 Hossein Ghaemi Hossein Ghaemi Katedra Automatyki i Energetyki Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa Politechnika Gdańska pok. 222A WOiO Tel.:

Bardziej szczegółowo

Transformator Φ M. uzwojenia; siła elektromotoryczna indukowana w i-tym zwoju: dφ. = z1, z2 liczba zwojów uzwojenia pierwotnego i wtórnego.

Transformator Φ M. uzwojenia; siła elektromotoryczna indukowana w i-tym zwoju: dφ. = z1, z2 liczba zwojów uzwojenia pierwotnego i wtórnego. Transformator Φ r Φ M Φ r i i u u Φ i strumień magnetycny prenikający pre i-ty wój pierwsego uwojenia; siła elektromotorycna indukowana w i-tym woju: dφ ei, licba wojów uwojenia pierwotnego i wtórnego.

Bardziej szczegółowo

Obserwatory stanu, zasada separowalności i regulator LQG

Obserwatory stanu, zasada separowalności i regulator LQG Obserwatory stanu, zasada separowalności i regulator LQG Zaawansowane Techniki Sterowania Wydział Mechatroniki Politechniki Warszawskiej Anna Sztyber ZTS (IAiR PW) LQR Anna Sztyber / 29 Plan wykładu Obserwatory

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 6 - Miejsce i rola regulatora w układzie regulacji. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 6 - Miejsce i rola regulatora w układzie regulacji. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 6 - Miejsce i rola regulatora w układzie regulacji Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Regulacja zadajnik regulator sygnał sterujący (sterowanie) zespół wykonawczy przetwornik pomiarowy

Bardziej szczegółowo

Autoreferat Rozprawy Doktorskiej

Autoreferat Rozprawy Doktorskiej Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Autoreferat Rozprawy Doktorskiej Krzysztof Kogut Real-time control

Bardziej szczegółowo

Metody integracji systemów sterowania z wykorzystaniem standardu OPC

Metody integracji systemów sterowania z wykorzystaniem standardu OPC Metody integracji systemów sterowania z wykorzystaniem standardu OPC (Control Systems Integration using OPC Standard) Autor: Marcin BAJER Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2013/2014 Kod: RAR AM-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Automatyka i Robotyka Specjalność: Automatyka i metrologia

Rok akademicki: 2013/2014 Kod: RAR AM-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Automatyka i Robotyka Specjalność: Automatyka i metrologia Nazwa modułu: Materiały i konstrukcje inteligentne Rok akademicki: 2013/2014 Kod: RAR-2-106-AM-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Kierunek: Automatyka i Robotyka Specjalność:

Bardziej szczegółowo

Kryteria optymalizacji w systemach sterowania rozmytego piecami odlewniczymi

Kryteria optymalizacji w systemach sterowania rozmytego piecami odlewniczymi A R C H I V E S of F O U N D R Y E N G I N E E R I N G Published quarterly as the organ of the Foundry Commission of the Polish Academy of Sciences ISSN (1897-3310) Volume 14 Special Issue 2/2014 95 100

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania KOMPUTEROWE SYSTEMY STEROWANIA (KSS)

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania KOMPUTEROWE SYSTEMY STEROWANIA (KSS) Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania KOMPUTEROWE SYSTEMY STEROWANIA (KSS) Temat: Budowa pętli sprzętowej (ang. Hardware In the Loop) w oparciu

Bardziej szczegółowo

Egzamin / zaliczenie na ocenę*

Egzamin / zaliczenie na ocenę* Zał. nr 4 do ZW /01 WYDZIAŁ PODSTAWOWYCH PROBLEMÓW TECHNIKI KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim : AUTOMATYKA I ROBOTYKA Nazwa w języku angielskim: AUTOMATION AND ROBOTICS Kierunek studiów (jeśli dotyczy):

Bardziej szczegółowo

Automatyka i robotyka

Automatyka i robotyka Automatyka i robotyka Wykład 1 - Wprowadzenie do automatyki Wojciech Paszke Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych, Uniwersytet Zielonogórski 1 z 29 Plan wykładu Podstawowe informacje Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Projektowanie układów metodą sprzężenia od stanu - metoda przemieszczania biegunów

Projektowanie układów metodą sprzężenia od stanu - metoda przemieszczania biegunów Uniwersytet Zielonogórski Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych Laboratorium Sterowania Procesami Ciągłych Projektowanie układów metodą sprzężenia od stanu - metoda przemieszczania biegunów. Obliczanie

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 7 - Jakość układu regulacji. Dobór nastaw regulatorów PID. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 7 - Jakość układu regulacji. Dobór nastaw regulatorów PID. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 7 - Jakość układu regulacji. Dobór nastaw regulatorów PID Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Jakość układu regulacji Oprócz wymogu stabilności asymptotycznej, układom regulacji stawiane

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka tematu pracy dyplomowej* ) magisterskiej. realizowanej na kierunku: Mechanika i Budowa Maszyn

Charakterystyka tematu pracy dyplomowej* ) magisterskiej. realizowanej na kierunku: Mechanika i Budowa Maszyn Projekt wózka suwnicowego 2. Nr tematu pracy K111/15-241/00 Zaprojektować wózek suwnicowy hakowy i wykonać badania symulacyjne mechanizmu podnoszenia. Projekt wózka suwnicowego: zestawienie całości, konstrukcja

Bardziej szczegółowo

OPTYMALIZACJA STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PIECZARKARNI

OPTYMALIZACJA STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PIECZARKARNI Inżynieria Rolnicza 6(131)/2011 OPTYMALIZACJA STEROWANIA MIKROKLIMATEM W PIECZARKARNI Leonard Woroncow, Ewa Wachowicz Katedra Automatyki, Politechnika Koszalińska Streszczenie. W pracy przedstawiono wyniki

Bardziej szczegółowo

REPREZENTACJA HIERARCHICZNEGO GRAFU ZNAKOWAŃ Z WYKORZYSTANIEM FUNKCJI MONOTONICZNYCH

REPREZENTACJA HIERARCHICZNEGO GRAFU ZNAKOWAŃ Z WYKORZYSTANIEM FUNKCJI MONOTONICZNYCH II Konferencja Naukowa KNWS'0 "Informatyka- sztuka czy rzemios o" - czerwca 00, Z otniki Luba skie REPREZENTACJA HIERARCHICZNEGO GRAFU ZNAKOWAŃ Z WYKORZYSTANIE FUNKCJI ONOTONICZNYCH Piotr iczulski Instytut

Bardziej szczegółowo

Bibliografia...210. xiii

Bibliografia...210. xiii Spis treści 1. Wprowadzenie J. M. Kościelny.... 1 1.1. Struktury systemów sterowania........1 1.2. Kierunki rozwoju współczesnych systemów automatyki...5 1.3. Nowe funkcje zaawansowanych systemów automatyki...

Bardziej szczegółowo

Regulacja prędkości posuwu belki na prowadnicach pionowych przy wykorzystaniu sterownika Versa Max

Regulacja prędkości posuwu belki na prowadnicach pionowych przy wykorzystaniu sterownika Versa Max Instytut Automatyki i Robotyki Prowadzący(a) Grupa Zespół data ćwiczenia Lp. Nazwisko i imię Ocena 1. 2. 3. LABORATORIUM 4. PODSTAW 5. AUTOMATYKI Ćwiczenie PA9b 1 Regulacja prędkości posuwu belki na prowadnicach

Bardziej szczegółowo

AiR_TR2_5/9 Teoria Regulacji II Control Theory II. Automatyka i Robotyka I stopień ogólno akademicki studia stacjonarne

AiR_TR2_5/9 Teoria Regulacji II Control Theory II. Automatyka i Robotyka I stopień ogólno akademicki studia stacjonarne Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU AiR_TR2_5/9 Teoria Regulacji II Control Theory II Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim

Bardziej szczegółowo

STEROWANIA RUCHEM KOLEJOWYM Z WYKORZYSTANIEM METOD SYMULACYJNYCH

STEROWANIA RUCHEM KOLEJOWYM Z WYKORZYSTANIEM METOD SYMULACYJNYCH PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 113 Transport 2016 Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu STEROWANIA RUCHEM KOLEJOWYM Z WYKORZYSTANIEM METOD SYMULACYJNYCH : marzec 2016 Streszczenie:

Bardziej szczegółowo

Badanie wpływu zakłóceń sygnałów wejściowych regulatorów typu PI w układzie sterowania polowo-zorientowanego z silnikiem indukcyjnym

Badanie wpływu zakłóceń sygnałów wejściowych regulatorów typu PI w układzie sterowania polowo-zorientowanego z silnikiem indukcyjnym dr inż. WIKTOR HUDY dr hab. inż. KAZIMIERZ JARACZ Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie Badanie wpływu zakłóceń sygnałów wejściowych regulatorów typu PI w układzie sterowania polowo-zorientowanego

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Automatyzacji Procesów

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Automatyzacji Procesów AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Stasica w Krakowie Wydiał Inżynierii Mechanicnej i Robotyki Katedra Automatyacji Procesów ROZPRAWA DOKTORSKA Układy redukcji drgań tłumikami magnetoreologicnymi

Bardziej szczegółowo

Egzamin / zaliczenie na ocenę* WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI

Egzamin / zaliczenie na ocenę* WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI Zał. nr do ZW 33/01 WYDZIAŁ / STUDIUM KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim Modele i analiza systemów. Nazwa w języku angielskim Models and system analysis. Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Inżynieria

Bardziej szczegółowo

Egzamin / zaliczenie na ocenę*

Egzamin / zaliczenie na ocenę* Zał. nr do ZW /01 WYDZIAŁ / STUDIUM KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim Identyfikacja systemów Nazwa w języku angielskim System identification Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Inżynieria Systemów

Bardziej szczegółowo

Katedra Systemów Decyzyjnych. Kierownik: prof. dr hab. inż. Zdzisław Kowalczuk ksd@eti.pg.gda.pl

Katedra Systemów Decyzyjnych. Kierownik: prof. dr hab. inż. Zdzisław Kowalczuk ksd@eti.pg.gda.pl Katedra Systemów Decyzyjnych Kierownik: prof. dr hab. inż. Zdzisław Kowalczuk ksd@eti.pg.gda.pl 2010 Kadra KSD profesor zwyczajny 6 adiunktów, w tym 1 z habilitacją 4 asystentów 7 doktorantów Wydział Elektroniki,

Bardziej szczegółowo

Sterowanie napędów maszyn i robotów

Sterowanie napędów maszyn i robotów Wykład 5 - Identyfikacja Instytut Automatyki i Robotyki (IAiR), Politechnika Warszawska Warszawa, 2015 Koncepcje estymacji modelu Standardowe drogi poszukiwania modeli parametrycznych M1: Analityczne określenie

Bardziej szczegółowo

Tytuł: Doktor inżynier Temat rozprawy: Analiza dynamiczna i sterowanie maszynami roboczymi posadowionymi podatnie

Tytuł: Doktor inżynier Temat rozprawy: Analiza dynamiczna i sterowanie maszynami roboczymi posadowionymi podatnie ŻYCIORYS Imię i nazwisko Adres zamieszkania Data i miejsce urodzenia Andrzej URBAŚ ul. Sikorskiego 50, 34-326 Zarzecze 28.11.1977, Łodygowice Wykształcenie szkoła średnia 1992-1997 studia magisterskie

Bardziej szczegółowo

Mechatroniczne systemy wykonawcze, sensoryczne i sterujące. Rok akademicki: 2014/2015 Kod: RME s Punkty ECTS: 14

Mechatroniczne systemy wykonawcze, sensoryczne i sterujące. Rok akademicki: 2014/2015 Kod: RME s Punkty ECTS: 14 Nazwa modułu: Mechatroniczne systemy wykonawcze, sensoryczne i sterujące Rok akademicki: 2014/2015 Kod: RME-1-501-s Punkty ECTS: 14 Wydział: Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Kierunek: Mechatronika Specjalność:

Bardziej szczegółowo

ANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH NEUROREGULATORÓW DLA NAPĘDU Z POŁĄCZENIEM SPRĘŻYSTYM WYNIKI BADAŃ

ANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH NEUROREGULATORÓW DLA NAPĘDU Z POŁĄCZENIEM SPRĘŻYSTYM WYNIKI BADAŃ Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 69 Politechniki Wrocławskiej Nr 69 Studia i Materiały Nr 33 2013 Marcin KAMIŃSKI, Teresa ORŁOWSKA-KOWALSKA* sieci neuronowe, modele perceptronowe

Bardziej szczegółowo

Silnik prądu stałego (NI Elvis 2) Dobieranie nastaw regulatorów P, PI, PID. Filtr przeciwnasyceniowy Anti-windup.

Silnik prądu stałego (NI Elvis 2) Dobieranie nastaw regulatorów P, PI, PID. Filtr przeciwnasyceniowy Anti-windup. Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Podstawy Automatyki Silnik prądu stałego (NI Elvis 2) Dobieranie nastaw regulatorów P, PI, PID. Filtr przeciwnasyceniowy

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE PROGRAMU MATLAB W MODELOWANIU PODCIŚNIENIA W APARACIE UDOJOWYM

ZASTOSOWANIE PROGRAMU MATLAB W MODELOWANIU PODCIŚNIENIA W APARACIE UDOJOWYM Inżynieria Rolnicza 9(118)/2009 ZASTOSOWANIE PROGRAMU MATLAB W MODELOWANIU PODCIŚNIENIA W APARACIE UDOJOWYM Katedra Energetyki Rolniczej, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Streszczenie. Przedstawiono metodykę

Bardziej szczegółowo

ROZPROSZONY SYSTEM STEROWANIA CZASU RZECZYWISTEGO DO SERWONAPĘDÓW PŁYNOWYCH DISTRIBUTED REAL-TIME CONTROL SYSTEM FOR FLUID POWER SERVO-DRIVES

ROZPROSZONY SYSTEM STEROWANIA CZASU RZECZYWISTEGO DO SERWONAPĘDÓW PŁYNOWYCH DISTRIBUTED REAL-TIME CONTROL SYSTEM FOR FLUID POWER SERVO-DRIVES RYSZARD DINDORF, PAWEŁ ŁASKI, JAKUB TAKOSHOGLU, PIOTR WOŚ ROZPROSZONY SYSTEM STEROWANIA CZASU RZECZYWISTEGO DO SERWONAPĘDÓW PŁYNOWYCH DISTRIBUTED REAL-TIME CONTROL SYSTEM FOR FLUID POWER SERVO-DRIVES S

Bardziej szczegółowo

Problem eliminacji nieprzystających elementów w zadaniu rozpoznania wzorca Marcin Luckner

Problem eliminacji nieprzystających elementów w zadaniu rozpoznania wzorca Marcin Luckner Problem eliminacji nieprzystających elementów w zadaniu rozpoznania wzorca Marcin Luckner Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych Politechnika Warszawska Elementy nieprzystające Definicja odrzucania Klasyfikacja

Bardziej szczegółowo

Identyfikacja obiektów dynamicznych za pomocą sieci neuronowych

Identyfikacja obiektów dynamicznych za pomocą sieci neuronowych Metody Sztucznej Inteligencji w Sterowaniu Ćwiczenie 3 Identyfikacja obiektów dynamicznych za pomocą sieci neuronowych Przygotował: mgr inż. Marcin Pelic Instytut Technologii Mechanicznej Politechnika

Bardziej szczegółowo

Wykład organizacyjny

Wykład organizacyjny Automatyka - zastosowania, metody i narzędzia, perspektywy na studiach I stopnia specjalności: Automatyka i systemy sterowania Wykład organizacyjny dr inż. Michał Grochowski kiss.pg.mg@gmail.com michal.grochowski@pg.gda.pl

Bardziej szczegółowo

ANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH NEUROREGULATORÓW DLA NAPĘDU Z POŁĄCZENIEM SPRĘŻYSTYM OPIS ZASTOSOWANYCH MODELI

ANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH NEUROREGULATORÓW DLA NAPĘDU Z POŁĄCZENIEM SPRĘŻYSTYM OPIS ZASTOSOWANYCH MODELI Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 69 Politechniki Wrocławskiej Nr 69 Studia i Materiały Nr 33 013 Teresa ORŁOWSKA-KOWALSKA*, Marcin KAMIŃSKI* neuronowe regulatory prędkości,

Bardziej szczegółowo

ZWROTNICOWY ROZJAZD.

ZWROTNICOWY ROZJAZD. PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ z. 113 Transport 2016 EKSPLOATACJA U ZWROTNICOWY ROZJAZD. DEFINICJ, 6 Streszczenie: ruchem kolejowym. Is rozjazd, W artykule autor podj w rozjazd. 1. sterowania

Bardziej szczegółowo

Elektrotechnika II stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)

Elektrotechnika II stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 9 - Dobór regulatorów. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 9 - Dobór regulatorów. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 9 - Dobór regulatorów. Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2017 Dobór regulatorów Podstawową przesłanką przy wyborze rodzaju regulatora są właściwości dynamiczne obiektu regulacji. Rysunek:

Bardziej szczegółowo

POZYCJONOWANIE SERWONAPĘDU ELEKTROPNEUMATYCZNEGO Z BEZPOŚREDNIM POMIAREM PRZEMIESZCZENIA I PRĘDKOŚCI TŁOKA SIŁOWNIKA

POZYCJONOWANIE SERWONAPĘDU ELEKTROPNEUMATYCZNEGO Z BEZPOŚREDNIM POMIAREM PRZEMIESZCZENIA I PRĘDKOŚCI TŁOKA SIŁOWNIKA Jakub Takosoglu, Ryszard Dindorf, Paweł Łaski, Piotr Woś Pozycjonowanie serwonapędu elektropneumatycznego z bezpośrednim pomiarem przemieszczenia i prędkości tłoka siłownika POZYCJONOWANIE SERWONAPĘDU

Bardziej szczegółowo

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki http://www.ipbm.simr.pw.edu.pl/ Teoria maszyn i podstawy automatyki semestr zimowy 206/207

Bardziej szczegółowo

ANALIZA ROZDZIAŁU SIŁ HAMOWANIA POJAZDU HYBRYDOWEGO Z NAPĘDEM NA KOŁA TYLNE W ASPEKCIE REKUPERACJI ENERGII

ANALIZA ROZDZIAŁU SIŁ HAMOWANIA POJAZDU HYBRYDOWEGO Z NAPĘDEM NA KOŁA TYLNE W ASPEKCIE REKUPERACJI ENERGII Zesyty Problemowe Masyny Elektrycne Nr 9/211 15 Marcin Fice, Rafał Setlak Politechnika Śląska, Gliwice ANALIZA ROZDZIAŁU SIŁ HAMOWANIA POJAZDU HYBRYDOWEGO Z NAPĘDEM NA KOŁA TYLNE W ASPEKCIE REKUPERACJI

Bardziej szczegółowo

Document: Exercise-03-manual --- 2014/12/10 --- 8:54--- page 1 of 8 INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 3. Optymalizacja wielowarstwowych płyt laminowanych

Document: Exercise-03-manual --- 2014/12/10 --- 8:54--- page 1 of 8 INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 3. Optymalizacja wielowarstwowych płyt laminowanych Document: Exercise-03-manual --- 2014/12/10 --- 8:54--- page 1 of 8 PRZEDMIOT TEMAT KATEDRA MECHANIKI STOSOWANEJ Wydiał Mechanicny POLITECHNIKA LUBELSKA INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 3 1. CEL ĆWICZENIA Wybrane

Bardziej szczegółowo

Inteligentny system sterowania z wykorzystaniem stanowiska dydaktycznego do konfigurowania wybranych podzespołów automatyki budynkowej

Inteligentny system sterowania z wykorzystaniem stanowiska dydaktycznego do konfigurowania wybranych podzespołów automatyki budynkowej MAJCHER Jacek 1 Inteligentny system sterowania z wykorzystaniem stanowiska dydaktycznego do konfigurowania wybranych podzespołów automatyki budynkowej WSTĘP Automatyka budynkowa to obecnie jedna z najszybciej

Bardziej szczegółowo

Optymalizacja (w matematyce) termin optymalizacja odnosi się do problemu znalezienia ekstremum (minimum lub maksimum) zadanej funkcji celu.

Optymalizacja (w matematyce) termin optymalizacja odnosi się do problemu znalezienia ekstremum (minimum lub maksimum) zadanej funkcji celu. TEMATYKA: Optymaliacja nakładania wyników pomiarów Ćwicenia nr 6 DEFINICJE: Optymaliacja: metoda wynacania najlepsego (sukamy wartości ekstremalnej) rowiąania punktu widenia określonego kryterium (musimy

Bardziej szczegółowo

Automatyka i robotyka ETP2005L. Laboratorium semestr zimowy

Automatyka i robotyka ETP2005L. Laboratorium semestr zimowy Automatyka i robotyka ETP2005L Laboratorium semestr zimowy 2017-2018 Liniowe człony automatyki x(t) wymuszenie CZŁON (element) OBIEKT AUTOMATYKI y(t) odpowiedź Modelowanie matematyczne obiektów automatyki

Bardziej szczegółowo

Estymacja częstotliwości podstawowej sieci energetycznej na podstawie scałkowanego sygnału napięcia

Estymacja częstotliwości podstawowej sieci energetycznej na podstawie scałkowanego sygnału napięcia SIWOŃ Cezary 1 Estymacja częstotliwości podstawowej sieci energetycznej na podstawie scałkowanego sygnału napięcia WSTĘP Utrzymanie stałej częstotliwości napięcia w sieci energetycznej jest jednym z najważniejszych

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Automatyka zastosowania, metody i narzędzia, perspektywy Synteza systemów sterowania z wykorzystaniem regulatorów

Bardziej szczegółowo