SZKOŁA ŻYCIA KONKURSY UWAGA! Dodatek Specjalny na EURO. Targi we Wrocławiu - s. 10 ROZDAJEMY BILETY NA KONCERTY! 48 STRON!!!

Transkrypt

1 Słowo numeru str 1 Tylko UWAGA! ROZDAJEMY BILETY NA KONCERTY! str STRON!!! nr 5/2012 (41) maj cena 2 z³ (w tym 8 % VAT) SZKOŁA ŻYCIA SZUKAJ NAS WE WROCŁAWSKICH DOBRYCH MIEJSCACH! Dodatek Specjalny na EURO - s KONKURSY - s. 3 Gdzie najtaniej? To są chyba jakieś jaja - s. 26 Targi we Wrocławiu - s. 10 ISSN INDEKS CHROÑ ŒRODOWISKO. PRZECZYTA EŒ PODAJ DALEJ czwartek, 24 marca 2011

2 Wstępniak Kultura znudzonych dzieci Adam T. Witczak Małe dzieci bywają czasami do tego stopnia rozkapryszone i znudzone, że nic nie jest w stanie zainteresować ich na dłuższą metę. Pograją pięć minut na komputerze, kopną piłkę w kąt pokoju, poskaczą pilotem po kanałach telewizyjnych, otworzą i zaraz zamkną pierwszą lepszą książkę, pobawią się przez chwilę klockami i ostatecznie nic z tego nie wynika. Nic nie doszło do skutku, nic nie zaabsorbowało ich na dłużej. Podobnie zjawisko obserwujemy u dzisiejszych internautów a internautami jesteśmy teraz prawie wszyscy. O ile jednak osoby wychowane jeszcze przed rozpowszechnieniem się internetu mogą być choćby częściowo uodpornione na tę epidemię znużenia i chwilowości, o tyle u młodszych (w szczególności u nastolatków) uwidacznia się ona w ogromnej skali. Ponad 40 lat temu Andy Warhol zapowiedział, że w przyszłości każdy będzie miał swoje 15 minut sławy. Słowa te można już odczytywać prawie dosłownie. Internet jest wypełniony sezonowymi gwiazdami, które coraz częściej nie reprezentują sobą nic. Obiektem fascynacji stali się przede wszystkim dzięki portalom takim jak YouTube ludzie, którym trudno przypisać jakikolwiek autentyczny talent czy pomysł. Doszliśmy do sytuacji, w której bezmyślnie rechoczemy z setek i tysięcy krótkich, amatorskich filmików, na których ktoś robi coś głupiego. Nie jest to nawet humor na poziomie Świata według Kiepskich czy Benny Hilla jest to po prostu absurd i głupota w postaci czystej. Miliony młodych ludzi codziennie oglądają na YouTube meneli, podpuszczanych i wrabianych w coś głupiego przez cynicznego kamerzystę. Tysiące odsłon mają filmy takie jak ten, na którym były elektryk wysokich napięć opowiada o tym, że oszukałs go banda decydentów albo inny, przedstawiający młodzieńca wspinającego się po piorunochronie tylko po to, by po kilkunastu sekundach rzucić zdenerwowanej sąsiadce w twarz pamiętne słowa: Jestem hardkorem. Oczywiście zjawisko nie ogranicza się do YouTube mamy też miliony obrazków (demotywatory, komixxy i nie tylko), tekstów, piosenek i słuchowisk. To gigantyczna powódź pstrokatych odpadków, w których z rzadka płynie zupełnym przypadkiem coś autentycznie ciekawego. Nasza kultura staje się kulturą wyczerpania. Natłok informacji skutkuje spadkiem jej jakości. Jednocześnie weryfikacja staje się coraz trudniejsza, a bardzo często jej namiastką jest po prostu bezmyślne podążanie za stadem, które w danym momencie podnieca się akurat tym, a nie innym zestawem filmików i memów. Rechoczemy na widok rzeczy, przy których film Głupi i głupszy był szczytem finezji, a przede wszystkim profesjonalizmu. Dziś nawet profesjonalizm nie jest potrzebny: wystarczą nagrania zrobione komórką, piętnastosekundowe urywki, po których obejrzeniu klikamy na następne i następne. Wrzucić coś w internet może każdy. Przypominają się Wydrążeni ludzie T. S. Eliota Głowy napełnia nam słoma / Nic nie znaczy nasza mowa. Wystarczy tych smutnych refleksji, w końcu macie Państwo przed sobą jedyny prawdziwy ostatni bastion zdrowego rozsądku, czyli Słowo Wrocławian. W majowym numerze czeka na was moc artykułów na rozmaite tematy, ale nie ma chyba sensu, żebym w tym miejscu dublował spis treści. Lepiej wspomnieć o kontynuacji naszego najbardziej dotąd spektakularnego konkursu chodzi oczywiście o wyjazd do Karpacza na dwudniowy pobyt w eleganckim hotelu. Kuponu szukajcie w numerze, zaś informacji o innych oferowanych przez nas prezentach na naszej stronie internetowej w zakładce Konkursy. Zaglądajcie również na facebookowy profil Słowa. Jak zapewne Państwo zauważyli, cena naszego magazynu nieoczekiwanie wzrosła do 2 złotych. Tak, tak, ciężkie czasy... ale też szesnaście stron więcej, a to niemało. Zresztą, dwa złote to przecież kwota niewielka, a przy tym bardzo poręczna wystarczy jedna moneta! Pozwolę sobie zwrócić Państwa uwagę także na fakt, że zmienia się cykl wydawniczy Słowa. Od teraz pismo będzie w kioskach dziesiątego dnia każdego miesiąca. Otrzymujemy sygnały, że takie rozwiązanie może być korzystniejsze dla reklamodawców i czytelników. Nie pozostaje mi więc nic innego, jak tylko zachęcić do lektury bieżącego wydania! Spis treści Temat numeru Henryk Kwiatek Do przerwy 0:1 s. 3 Co się działo......we Wrocławiu s. 4...w Polsce s. 5...w gospodarce s. 6 Miasto Marek Natusiewicz Węzły przesiadkowe kolej-tramwaj s. 6 Osiedle, jakich coraz mniej s. 7 Inwestycje Wojciech Sawicki Ciekawa historia rat równych s. 8 Jan Lewiński Budowa dziur s. 31 Publicystyka Adam T. Witczak Bankowość uczciwa i oszukańcza s. 9 Adam T. Witczak Dlaczego socjalizm nie działa? - s. 24 ks. Jacek Stryczek Komunijny biznes s. 25 ks. Jacek Stryczek Święta i pracy s. 25 Radosław Musiałek Maj miesiąc rozczarowań s. 34 Wywiad z Maciejem Kubicą s. 36 Nieruchomości Marek Pietka Dom z drewna s. 10 Skuteczna izolacja dachu s. 11 Adam T. Witczak Budujemy nowy dom s. 14 Edukacja Ewa Tomaszewska By nie zboczyć z kursu s. 12 Ewa Tomaszewska Cud matura s. 29 Styl życia Ewa Tomaszewska Piramida smaków s. 13 Monika Woźna Już nie rumba, teraz prym wiedzie ZUMBA s. 16 Ewa Tomaszewska Nie tylko pizzą żyją Włosi s. 18 Dni urody i SPA s. 28 Praca Adam T. Witczak Praca i co dalej? - s. 15 Motoryzacja Radosław Musiałek Przecież wiele od nas zależy s. 15 Andrzej Białek Naród w ruchu s. 17 Jak pomagamy? Radosław Musiałek Starość też radość s. 19 Prawo Sebastian Kryczka Korzyści z zatrudnienia tymczasowego s. 20 Anna Synowiec Jak sporządzić ważny testament s. 21 Turystyka Michał Maj Jak tanio podróżować? - s. 22 Gdzie najtaniej? Ewa Tomaszewska Marketowe pranie mózgu s. 26 Polskie Gniazdo Ewa Tomaszewska Czy ktoś jeszcze pamięta o kolumnie tatarskiej? - s. 30 Kultura Wywiad z zespołem Chłopcy kontra Basia s. 32 Euro 2012 Co, gdzie, jak i dlaczego? - s Sport Dariusz Parossa Śląsk awansował, Ślęza nie s. 40 Dariusz Parossa Wyjazd trampkarzy s Śląsk mistrzem s. 40 Wojciech Mach Sport i kibice bywają różni s. 40 Będzie się działo Maj s Pełny spis firm Wrocławskich Dobrych Miejsc na przedostatniej stronie Słowa Wrocławian str 2 Maj Skuteczne ocieplanie dachu! OPTYK - OKULISTA ul. Pretficza 54A/1, Tel Przeczytaj koniecznie! - s. 11 Wydawca: Magnes Media Sp. z o.o. wydawca@slowowroclawian.pl Prezes Zarządu, redaktor naczelny: Emil Baran Redaktor prowadzący: Adam Witczak redakcja@slowowroclawian.pl Redaktor techniczny: Piotr Ludkowski Dział reklamy: tel Stali współpracownicy: Adam Łącki, Jerzy Ziomek, Adam Maksymowicz, Bogdan Ludkowski, Dariusz Parossa, Robert Winnicki, Ewa Tomaszewska, Robert Traczyk, Piotr Sutowicz Druk: Polskapresse Redakcja: Karola Miarki 6-10, Wrocław, tel. (71) Skład: Logos Numer zamknięto 27 marca 2012 Redakcja nie odpowiada za treść publikowanych listów i reklam. Materiałów nie zamówionych nie zwraca, zastrzega sobie prawo do skrótów w nadesłanych tekstach i listach. Gazeta jest bezpłatna dla punktów biorących udział w programie Wrocławskie Dobre Miejsca. Punkty partnerskie Wrocławskich Dobrych Miejsc nie mają prawa do pobierania opłat za rozdane egzemplarze gazety. Traktowane są one jako bezpłatne. maj 2012

3 str 3 Do przerwy 0:1 Henryk Kwiatek Sport to zdrowie, głosi odwieczne porzekadło. Jest w tym dużo prawdy, choć oczywiście dotyczy to samodzielnego uprawiania sportu, a nie biernego przyglądania się zawodom z trybun lub sprzed ekranu telewizora. A to właśnie stanie się niedługo udziałem tysięcy i milionów Europejczyków, przejętych nadciągającymi nieuchronnie mistrzostwami kontynentu w piłce kopanej. Wyjazd ze Słowem Wrocławian W maju ponownie pragniemy zaprosić Państwa do wypoczynku w Karpaczu. Do wygrania vouchery na dwa dwudniowe wyjazdy dla dwóch osób; jeden do Rezydencji Apollo, drugi do Hotelu Majestic. Aby wziąć udział w losowaniu nagród, należy wypełnić, wyciąć i wysłać poniższy kupon na adres naszej redakcji. Na zgłoszenia czekamy do wtedy wylosujemy zwycięzców. Szczęśliwcy będą mogli m.in. skorzystać z sauny fińskiej oraz ze zniżek na okoliczne atrakcje. Przewidziane są noclegi w eleganckich pokojach wraz ze śniadaniami. IMIĘ I NAZWISKO:... TELEFON KONTAKTOWY: sposób markiza de Pompadour, kochanka Ludwika XV, króla Francji, uzasadniała życie huczne i wesołe. Ćwierć wieku po jej śmierci potop istotnie nadszedł i wiele głów ścięły gilotyny Rewolucji Francuskiej. W Polsce gilotyn chyba nie musimy się spodziewać, nie ta skala, ale i tak wielu komentatorów snuje niewesołe rozważania na temat sytuacji po Euro. Rafał Ziemkiewicz, niemiłosiernie i zaciekle ostrzeliwujący swoimi felietonami okopy Donalda Tuska, sugeruje na przykład, że hymn Euro przaśna piosenka Koko, koko, Euro spoko to idealne podsumowanie rządowego podejścia do całego przedsięwzięcia. Nie ma co się przejmować kosztami stadionów, zawalonymi terminami, niedokończonymi inwestycjami, rosnącym zadłużeniem ważne, że piłka w grze, trawa na murawie zielona, jest koko, jest Euro, jest spoko. Ekonomista Krzysztof Rybiński przewidywał pod koniec minionego roku, że druga połowa roku 2012 to będzie dla polskiej gospodarki czas silnego tąpnięcia. Nie on jeden podejrzewał, że taki jest plan władzy: do Euro jakoś się trzymamy, uwagę mas przerzucamy na piłkę (i na matkę małej Madzi...), a potem... cóż, ktoś będzie musiał to piwo wypić. To znaczy: solidarnie trzeba będzie przykrości scedować na dzielny naród, który wiele już zniósł. Polityka, pieniądze, propaganda, niejasne układy... Nigdy chyba od tego nie uciekniemy, a jednak nie oznacza to, że powinniśmy całkowicie zapomnieć o sportowym wymiarze nadchodzących mistrzostw. Wyniosłe spoglądanie na ciemny tłum, który pędzi na stadiony, aby gapić się na igrzyska, pozwala zapewne poczuć się lepszym, ale czy naprawdę jest coś złego w tym, że ludzie chcą popatrzeć na piłkę i swoje ulubione jedenastki? Prawda, że wiele rzeczy mogłoby zostać lepiej zorganizowanych, że rozmaici możni tego świata (i kraju) mają swój cel w tym czy owym na przykład w lukrowanym obrazie propagandowym. Wszystko to rzeczy wiadome, ale przecież Euro i tak się odbędzie. Pozwólmy więc tym, których to pasjonuje, oglądać mecze, głośno krzyczeć, fascynować się wynikami, odmieniać przez przypadki nazwiska i pseudonimy zawodników. Dla niektórych boisko jest jak ołtarz, piłka nożna jak religia, jak śpiewał dawno temu pewien Temat numeru zespół rockowy. W każdym razie tyczy się to okresu wielkich imprez, które potrafią poruszyć nawet sceptyków. W tym numerze Słowa publikujemy specjalną rozkładówkę na temat Euro 2012: krótkie zestawienie podstawowych informacji i ciekawostek dotyczących imprezy. Kto będzie grał, kto to wszystko wymyślił, czego można się spodziewać i kim był patron Pucharu Mistrzostw. Już niedługo okaże się, co potrafi polska reprezentacja i czy zagra więcej niż owe trzy odwieczne mecze, o których mówi się tyleż często, co złośliwie. Oby! Na Euro 2012 spojrzeć można dwojako. Z jednej strony rozum nakazuje analizować sprawy chłodno, mierzyć siły na zamiary, przeliczać koszta i zyski na twardą walutę, nie uciekać od trudnych pytań. Z drugiej strony serca sporej grupy ludzi zupełnie szczerze rwą się do kibicowania swoim i to niezależnie od tego, jak cierpkie będą uwagi osób spoglądających na całe zjawisko rzeczowo. Cóż, ogół społeczeństwa potrzebuje od czasu do czasu się rozerwać, zapomnieć o wszystkim i znaleźć (choćby na kilka chwil) coś, czym można się beztrosko cieszyć. Okazuje się więc, że nawet sport oglądany, a nie uprawiany, poprawia zdrowie co prawda psychiczne, ale to już dużo. Inna sprawa, że poprawia je tylko tymczasowo, ale na przykład z punktu widzenia władzy organizującej igrzyska to i tak zysk ważne przecież, by chociaż na miesiąc, dwa lub trzy odegnać narastający w społeczeństwie niepokój. Ludzie zresztą godzą się na to, bo na czarne myśli czas zawsze przyjdzie, czyż nie? Tak to obie strony podświadomie pocieszają się pamiętnym après nous, le déluge ( a po nas, choćby potop! ). W ten (list od Czytelnika) Ostatnio dzięki gazecie Słowo Wroclawian udało mi się wygrać podwójne zaproszenie na niesamowity koncert wirtuoza gitary basowej Marcusa Millera. Jego występ odbył się w ramach organizowanego od kilku lat we Wrocławiu Thanks Jimi Festiwalu. Marcus Miller na początku koncertu zagrał kilka piosenek ze swojej najnowszej płyty. Była wśród nich m.in. nastrojowa ballada pt. February. Później mistrz rozruszał publikę swoimi największymi hitami. Można było odnieść wrażenie, że wszyscy na Wyspie Slodowej kołysali się wówczas w rytm dźwięków wypływających spod palców Marcusa Millera. Technika jego gry była po prostu nie z tej ziemi! Oczywiście zespół, z którym grał, nie odstawał poziomem od swojego lidera. Śmiem twierdzić, że każdy jego członek mógłby spokojnie zrobić karierę solową. Szczegolnie przypadla mi do gustu gra perkusisty, który czasem robił rzeczy naprawdę niesamowite. Nie da się tego opisać, to po prostu trzeba było przeżyć. Wydaje mi się, że na widowni nie było osoby, ktorej nie podobałby sie koncert. Rownież po Marcusie Millerze widać było, że wrocławska publiczność zrobiła na nim bardzo pozytywne wrażenie. Po bisie król basu obiecał, ze wróci do Wrocławia...Cóż, trzymam za slowo! Michał Michniowski KONKURS - wygraj pobyt w Karpaczu Laureatkami kwietniowego losowania został Panie: Aneta Kala i Barbara Woźniakowska. Paniom serdecznie gratulujemy, a pozostałych Czytelników zachęcamy do nadsyłania kuponów. Takiej okazji nie można przegapić. maj 2012

4 Co się działo w Polsce Co się działo WE WROCŁAWIU Kwiecień 2012 Sędziowie skazani Sąd Okręgowy we Wrocławiu skazał dwóch sędziów piłkarskich Pawła S. z Pomorza i Roberta W. z Warszawy na wyroki więzienia w zawieszeniu za branie łapówek i sędziowanie na rzecz określonej strony. Paweł S. został skazany na dwa lata pozbawienia wolności w zawieszeniu na cztery lata. Musi także zwrócić przyjęte 58 tysięcy złotych oraz dopłacić 21 tysięcy złotych grzywny. Wyrok dla Roberta W. to dwa lata w zawieszeniu na pięć i konieczność zwrotu 67 tysięcy. Do tego dochodzi 14 tysięcy grzywny. Obaj panowie przez 6 lat nie mogą zajmować żadnych stanowisk związanych z organizacją zawodów sportowych. Sędziowie przyznali się do winy i poddali karze. W całej sprawie sądzonych jest blisko 150 osób, z czego około 1/3 poddała się dobrowolnie karze. Są to m.in. sędziowie i działacze PZPN, a także piłkarze. Jednym z bardziej ponurych wątków tej wielkiej afery łapówkarskiej jest udział w niej zorganizowanej grupy przestępczej, dowodzonej przez Ryszard F., pseudonim Fryzjer. Dotąd 200 osób zostało skazanych prawomocnymi wyrokami za korupcyjne przestępstwa w polskiej piłce. DOLNOŚLĄSKIE TARGI ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH MAJA 2012 HALA STULECIA DZIEŃ SPOŁECZNEJ OD 12:00 POKAZY, ZABAWY, KONKURSY, PREZENTACJE PONAD 100 NGO, WARSZTATY, CZYTANIE BAJEK, HAPPENINGI, KONCERTY / M.IN.: RED SCALP, TWENTY BAR, KATEDRA, THE SCOOP, APAMAU, RED BUS 15:30 PRZEGLĄD REKLAMY SPOŁECZNEJ (UWAGA: OBOWIĄZUJĄ ZAPISY) 21:20 WIELKI FINAŁ Z POKAZEM MULTIMEDIALNYM FONTANNY WIĘCEJ NA: WYDARZENIE WSPÓŁFINANSOWANE ZE ŚRODKÓW SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO. Opracował: Adam T. Witczak Dwie demonstracje we Wrocławiu Przez Wrocław przeszły 10 kwietnia dwie demonstracje. Jedną organizowali rodzice i nauczyciele protestujący przeciw likwidacji niektórych szkół na Dolnym Śląsku. Ich pochód wyruszył w południe spod Pręgierza, skąd ulicami Ruską, Kazimierza Wielkiego i Oławską przejdzie do Urzędu Wojewódzkiego. Wieczorem z placu Katedralnego wyruszyła demonstracja członków i sympatyków Prawa i Sprawiedliwości. Ten marsz związany był z drugą rocznicą katastrofy smoleńskiej, w której zginął m.in. prezydent Lech Kaczyński. Nowa nawierzchnia w Rynku Władze zmodernizują część nawierzchni w obszarze Rynku. Chodzi o szeroki na sześć metrów pas, który biegnie wokół Rynku i obecnie wyłożony jest nierówną kostką brukową, po której ciężko chodzi się pieszym - zwłaszcza paniom na wysokich obcasach... Nowa nawierzchnia składać będzie się z płyt granitowych, co jest nawiązaniem do rozwiązania zastosowanego na rynku krakowskim. Za projekt odpowiedzialny jest architekt Tomasz Myczkowski. Realizacja ma być ostatecznie gotowa za 2 lata. Feralny bankomat Na jednym z bankomatów przy placu Jana Pawła II oszuści zamontowali specjalną nakładkę, dzięki której mogli kopiować dane dostępowe do kont wrocławian, wypłacających pieniądze. Chodzi o tzw. skimming, czyli nielegalny proceder skanowania pasków magnetycznych kart. Później złodzieje dokonywali wypłat i to... na Filipinach. Zaiste, prawdziwie egzotyczny transfer gotówki Klienci PKO BP złożyli już reklamacje i czekają na zwrot pieniędzy, zaś urządzenie zostało naprawione. Tego typu przestępstwa są stosunkowo częste. Raptem kilka dni temu rozbito międzynarodowy gang, który robił podobne akcje na Dolnym Śląsku. Serwis komputerów i laptopów oraz dystrybutor Cyfrowego Polsatu REGOR Wrocław, ul. Daszyńskiego 28 tel , , maj 2012 str 4 Nowy, lepszy Strzelecki Po 10 miesiącach przebudowy skwer przed kościołem św. Bonifacego jest znów, jak w okresie międzywojennym, podzielony na trzy sektory. We wschodnim wymieniono oświetlenie i odrestaurowano Pomnik Zesłańców Sybiru. W c z ę ś c i środkowej wydzielono obszar wypoczynku i rekreacji. Są tu np. stoliki z siedziskami do gry w warcaby. W sektorze zachodnim, od strony ulicy Łowieckiej, jest plac zabaw dla dzieci oraz ścieżka rowerowa. Prace na obszarze skweru prowadzone były przez Zarząd Zieleni Miejskiej. Ich koszt to ponad 2 mln zł., przy czym 1,4 mln zł otrzymano ze środków unijnych. Pijana lekarka Świdnicka policja zatrzymała lekarkę, która w stanie upojenia alkoholowego przyjmowała pacjentów na nocnym dyżurze w świebodzickiej stacji pogotowia ratunkowego. Niekonwencjonalne zachowanie 56-letniej kobiety zgłosili policjantom rodzice rocznego dziecka, którzy w nocy ze środy na czwartek przyjechali na pogotowie, ponieważ ich córeczka gorączkowała. Lekarka nie była w stanie normalnie się wysłowić, dlatego rodzice zażyczyli sobie jedynie skierowania do szpitala, po czym zadzwonili na komisariat. Policja szybko przybyła na miejsce i pani doktor została przebadana alkomatem. Istotnie, miała 1,6 promila alkoholu we krwi. Zostaną wobec niej wyciągnięte konsekwencje. Na szczęście feralnej nocy zdążyła prawdopodobnie przyjąć tylko dwóch pacjentów, którym wypisała jedynie skierowania do szpitali. Nowe, wyższe ceny biletów Od 1 maja na terenie Wrocławia obowiązują nowe ceny biletów komunikacji miejskiej. Jest to rezultat uchwały podjętej 16 lutego podczas XXII sesji Rady Miejskiej. Władze usprawiedliwiają się tym, że jest to pierwsza zmiana cennika od roku 2008, czyli od 4 lat. Jak czytamy na portalu wroclaw.pl: Od tego czasu znacznie wzrosły koszty utrzymania miejskiego taboru - o 25 % drożej płacimy za 1 litr oleju napędowego, podrożała opłata za kilowatogodzinę energii elektrycznej, a także stawka ubezpieczenia pojazdów. Podkreśla się też, że w ostatnich latach wymieniono część taboru, pojawiło się 31 tramwajów wyposażonych w klimatyzację, jest też coraz więcej autobusów marki Volvo i Mercedes. Standardowa cena biletu jednorazowego to teraz 3 złote. Tyle samo kosztuje bilet czasowy na 30 minut. Za jednorazowy przejazd linią pośpieszną lub nocną zapłacimy 3, 20 złotego. Bilet godzinny to koszt 4,40 zł, a półtoragodzinny 6 zł. Są to oczywiście ceny biletów dla osób nie posiadających żadnej zniżki np. uczniowie i studenci płacą o połowę mniej. WROCŁAW PERGOLA SUPER MOCY! PRZYBYWAJCIE! WSTĘP WOLNY! Pogrzeb ofiar stalinizmu 3 kwietnia o godzinie 11:00 na Cmentarzu Osobowickim uroczyście pochowano ofiary stalinowskich procesów sądowych, które odbywały się we Wrocławiu pod koniec lat 40-tych i na początku lat 50-tych. Tak naprawdę szczątki tych osób grzebano po raz drugi tylko że za pierwszym razem, 60 lat temu, odbywało się to nieoficjalnie, bez świadków i kapłanów, nad ranem. Ofiary komunistycznych oprawców chowano na polach 81a i 120. Od kilku miesięcy na Cmentarzu prowadzone są prace ekshumacyjne dotąd zidentyfikowano szczątki 237 ofiar terroru UB. Najmłodsi skazani mieli po 18 lat, najstarszy 74 lata.

5 str 5 Co się działo W POLSCE Kwiecień 2012 Najmniej lekarzy Dziennik Polski donosił w kwietniu, że spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej w Polsce jest najmniej lekarzy na 10 tysięcy mieszkańców. Według samorządu lekarskiego problemem jest polityka Ministerstwa Zdrowia, które np. w marcu dopuściło tylko 444 rezydentury (miejsca umożliwiające zdobycie specjalizacji) z 2600 zgłoszonych przez województwa. Ten stan rzeczy jest oczywiście tłumaczony brakiem funduszy. Brakuje m.in. patomorfologów i geriatrów, ale także innych specjalistów. Co się działo w Polsce Sprawa zabójstwa gen. Papały Prokuratura Apelacyjna w Łodzi poinformowała, że generał Marek Papała, były komendant główny policji, zastrzelony w roku 1998, padł ofiarą złodziei samochodów, którzy próbowali ukraść jego pojazd. W tej sprawie zatrzymano 23 kwietnia pięć osób, przy czym dwóm postawiono zarzut zabójstwa. Są to Mariusz M. i Igor M., pseudonim Patyk. Wiele osób nie wierzy w to, że Papała mógł rzeczywiście paść ofiarą młodocianych wówczas złodziei samochodów, a tym bardziej w to, że przestępcy ci mogli przez czternaście lat zwodzić wymiar sprawiedliwości. Po raz kolejny można odnieść wrażenie, że ktoś próbuje zamieść sprawę pod dywan. Generał Papała zginął 25 czerwca 1998 roku, kiedy ok. godziny 22:00 wysiadał na ulicy Rzymowskiego w Warszawie ze swego daewoo espero. W śledztwie badano 11 wersji, przesłuchano 400 świadków. Zlecenie zabicia Papały zarzucano m.in. polonijnemu biznesmenowi Edwardowi Mazurowi. Prokuratura domagała się jego ekstradycji, ale w lipcu 2007 roku nie zgodził się na to Sąd Federalny w Chicago. Deregulacja zawodów Minister sprawiedliwości Jarosław Gowin chce przeprowadzić deregulację sporej liczby zawodów, do których dostęp jest obecnie ograniczany przez specjalne egzaminy, zezwolenia, certyfikaty i limity. Ma to być sposób na walkę z bezrobociem, pobudzenie rynku i rozbicie szkodliwych układów personalnych. 12 kwietnia Gowin wygłosił na Uniwersytecie Wrocławskim wykład pt. Reguły deregulacji, czyli dlaczego dobre prawo i wolny rynek leżą w interesie większości oby Co się działo wateli. W planach jest deregulacja najpierw 49 zawodów, a potem kolejnych. Ma to dać 50 do 100 tysięcy miejsc pracy. Chodzi m.in. o takie zawody, jak prawnicy, księgowi, taksówkarze czy przewodnicy turystyczni. Reakcja środowisk politycznych, związków i korporacji zawodowych jest rozmaita. Niektórzy tradycyjnie twierdzą, że będzie to zamach na jakość usług, ale według innych powinny zwyciężać swobodne decyzje uczestników gry rynkowej. W GOSPODARCE Kwiecień 2012 Słaba dekada Analitycy portalu Money.pl przewidują, że z kryzysem możemy mieć do czynienia nawet do roku W raporcie portalu czytamy m.in.: W 2011 roku firmy zarobiłby tyle, ile udawało im się uzyskać w przedkryzysowych latach Przychody przedsiębiorstw wyniosły 104 miliardy złotych i jest to suma najwyższa w historii. Wygląda jednak na to, że pracodawcy gromadzą te pieniądze na lokatach, bo bezrobocie utrzymuje się na wysokim poziomie 13,3 procent, a nasze podwyżki są tak małe, że pożera je rosnąca inflacja. Realny wzrost roczny przeciętnego wynagrodzenia jest coraz mniejszy, pensje prawie stoją w miejscu. Firmy unikają ryzykownych inwestycji, a także mają opory przed zwiększaniem zatrudnienia. Co więcej, tylko 70% Polaków pracuje na umowach o pracę reszta zatrudniana jest na zlecenie i o dzieło. Jeśli chodzi o Europę w ogólności, to najtrudniejsza jest sytuacja krajów śródziemnomorskich przede wszystkim Grecji, Portugalii i Hiszpanii. Borykają się one z wysokim bezrobociem i ogromnym długiem publicznym, który grozi bankructwem tych państw. maj 2012 Polska miała rację Trybunał Unii Europejskiej uznał, że Komisja Europejska wykroczyła poza swoje kompetencje, gdy w 2007 roku narzuciła Polsce obniżony limit uprawnień do emisji dwutlenku węgla w latach Co więcej, Trybunał odmówił KE prawa ustalania limitu podlegających rozdzieleniu uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Na marginesie warto dodać, że tzw. walka z globalnym ociepleniem jest szkodliwa dla polskiej gospodarki, w której 90% energii uzyskuje się ze spalania paliw kopalnych, głównie węgla. Niedawno polski rząd przeciwstawił się unijnym planom zaostrzenia kryteriów pakietu klimatycznego. Była to zaiste wyjątkowa sytuacja, w której władze naszego kraju wykazały się rozsądkiem, a nawet pewną dozą niezależności. Polska jest największym w Europie oraz dziewiątym na świecie wydobywcą węgla. Mamy ok. 2% globalnych zasobów tego surowca (USA posiada 27%, Rosja natomiast 17%). Próba redukcji do 2050 roku udziału energii węglowej w całokształcie naszej energii z 90% do 20% byłaby dla Polski zabójcza. Nieuchronnie wiązałaby się ze wzrostem bezrobocia, bankructwami przedsiębiorstw i spadkiem dochodu narodowego. Każdy walczy o swoje interesy, więc my również powinniśmy. Nie chodzi o to, by nie prowadzić badań nad odnawialnymi źródłami energii, ale o to, by nie dać się ponieść paranoi, będąc przy tym wykorzystanym przez silniejszych graczy. Zwolnienia na Dolnym Śląsku Na Dolnym Śląsku rośnie bezrobocie być może nie lawinowo, ale i tak jest to zjawisko niepokojące. Dużo ludzi straciło lub straci w najbliższym czasie pracę w takich firmach jak Dialog, Tauron i Whirlpool. Dialog został wykupiony przez Netię, której centrala mieści się w Warszawie, stąd wrocławska centrala Dialogu ulegnie likwidacji. Tauron koncern energetyczny zredukował dotąd zatrudnienie o 1200 osób (w ramach programu dobrowolnych odejść). Napięta jest sytuacja w firmie Whirlpool. Od października 2011 roku pracę straciło tu 150 osób, w dużej mierze doświadczonych pracowników, na miejsce których przedsiębiorstwo przyjmowało pracowników tymczasowych, zatrudnianych przez agencje pracy. Działające na terenie fabryki związki zawodowe weszły w spór z władzami firmy. Może nawet dojść do strajku załogi. Promocja energetyki jądrowej Rząd rozpoczął kampanię informacyjną na temat zalet energetyki jądrowej. Koszt tego przedsięwzięcia to 18 milionów złotych. Pełnomocniczka rządu do spraw energetyki jądrowej pani Hanna Trojanowska twierdzi, że celem kampanii jest rozpoczęcie żywego dialogu ze społeczeństwem. Pierwsza polska elektrownia jądrowa ma kosztować 40 miliardów złotych, które wyłoży inwestor. Przeciwko budowie w Polsce takich obiektów tradycyjnie protestują organizacje ekologów, ale także wielu Niemców. W ich kraju planuje się zamknięcie wszystkich siłowni atomowych do roku 2020.

6 Miasto Węzły przesiadkowe kolej-tramwaj Marek Natusiewicz Kontynuując myśl zawartą w zakończeniu artykułu Kolej w mieście... i nie tylko, opublikowanego w poprzednim numerze Słowa Wrocławian, możemy stwierdzić, że w wielu przypadkach problem przesiadki z tramwaju na kolej jest banalnie prosty. Po prostu Ilustracja 1. Połączenie pętli tramwajowej na Leśnicy z przystankiem kolejowym Wrocław-Leśnica. budując wiadukt (najczęściej kolejowy nad ulicą) trzeba pamiętać o konieczności zlokalizowania na nim przystanku SKM i zapewnienia bezpiecznego zejścia bezpośrednio na perony tramwajowe. Oczywiście banalność rozwiązania nie zawsze idzie w parze z jego prostotą... Dobrą ilustracją może być tu Rondo Reagana na wrocławskim placu Grunwaldzkim. Nie wszędzie mieć będziemy sytuację opcji zerowej, gdyż w wielu przypadkach te węzłowe miejsca obudowane są istniejącymi obiektami albo też konfiguracja przewidywanego rozwiązania odbiegać będzie od klasycznego skrzyżowania osi tras komunikacji zbiorowej pod kątem prostym (lub zbliżonym). Wówczas to, przed podjęciem wiążących ustaleń, konieczna jest bardziej dogłębna analiza funkcjonalno-przestrzenna, nierzadko wielowariantowa. Do prostych rozwiązań należy zapewne przedłużenie linii tramwajowej kończącej się obecnie pętlą na Leśnicy. Plan miasta (por. il. nr 1) niemal narzuca kontynuowanie przebiegu w postaci jednokierunkowej trasy tramwajowej w stronę przystanku kolejowego. W kierunku stacji trasa przebiegałaby ulicą Michała Płońskiego i dalej ulicą Jana Rubczaka. W pierwszym wariancie po torowisku tym poruszałyby się pojazdy aktualnych linii tramwajowych. Ze względu na historyczny charakter ulic można jednak zaproponować zupełnie inny rodzaj pojazdu, który kursowałby tylko po tej nowej trasie, łącząc starą pętlę tramwajową z dworcem kolejowym. W przyszłości można byłoby linią tą obsługiwać również przylegające bezpośrednio do Leśnicy osiedla Stabłowice i Pracze Odrzańskie. Bardziej dogłębnej analizy funkcjonalno-przestrzennej wymagałaby modernizacja węzła przesiadkowego Wrocław-Nadodrze. Świadomie używam tej nazwy, aby odróżnić to zagadnienie od istniejącego już multimodalnego węzła przesiadkowego na pl. Powstańców Wielkopolskich. Proponowanemu przez mnie rozwiązaniu przyświecają dwa cele. Pierwszym i priorytetowym jest umożliwienie bezpośredniego przesiadania się z pociągu na tramwaj, drugim odblokowanie ruchu samochodowego na ulicach Reymonta i Trzebnickiej poprzez eliminację wbudowanych w ich osie linii tramwajowych. Zaproponowane rozwiązanie wyelimino- wało- by również blokujący płynność tramwajowy lewoskręt z Mostu Pomorskiego w ul. Osobowicką, a dzięki niewielkiej przebudowie północno-wschodniego narożnika tego skrzyżowania na 1/4 koniczynki również i samochodowego. Jak widać, w niektórych przypadkach, analizy skutków powinny obejmować o wiele większy obszar niż by się początkowo wydawało... Na szczęście myślenie na papierze jest zdecydowanie tańsze, niż sprawdzanie rozwiązań w tzw. realu, O czym, zdaje się, zapominają czasami miejscy decydenci i planiści! Ilustracja 2: Węzeł przesiadkowy Wrocław-Nadodrze str 6 maj 2012

7 str 7 Osiedle, jakich coraz mniej W dobie globalizacji i galopującego rozwoju inwestycyjnego centra miast zmieniają się w miejsca pozbawione przestrzeni - gęsto zabudowane i hałaśliwe. Ciężko tu znaleźć choćby plac zabaw czy ławeczkę wśród zieleni. maj 2012 Podobnie dzieje się we Wrocławiu, gdzie na Starym Mieście i w Śródmieściu powoli znikają wszystkie wolne przestrzenie, a pośród starych, w znacznej mierze zaniedbanych kamienic powstają biurowce, plomby i parkingi. Ten trend jest nieprzeszło drogę od wioski rybackiej Tschepine znajdującej się pod murami miejskimi, poprzez jedną z najpiękniejszych dzielnic niemieckiego Wrocławia (zwaną Przedmieściem Mikołajskim i praktycznie zrównaną z ziemią podczas Nowoczesne osiedle otoczone zielenią odwracalny, dlatego też wiele rodzin w poszukiwaniu ciszy przenosi się do miejsc na obrzeżach miasta. Teoretycznie można tam wygodnie odpocząć po pracy i wychowywać dzieci z dala od ruchliwych ulic. Teoretycznie, bo przecież widzimy, że Wrocław szybko się rozrasta i wchłania kolejne obszary, które do niedawna były enklawami spokoju. Na tym tle Szczepin zdaje się być ewenementem. To osiedle po przejściach, ze śladami minionych epok, obrony Festung Breslau ), aż po socmodernistyczne budowle powojenne. Oddalając się od Rynku w kierunku północno-zachodnim, po dziesięciu minutach spaceru wchodzimy w obszar, który na pierwszy rzut oka może się wydawać mało atrakcyjny, ale od razu urzeka ilością zieleni między budynkami. Sercem Szczepina można nazwać ulicę Zachodnią, która znajduje się dokładnie pomiędzy głównymi arteriami wylotowymi tej części miasta ul. Legnicką i ul. Odra House nad Odrą Długą. Idąc od Placu Jana Pawła II po prawej widzimy piękny skwerek, którym opiekuje się Spółdzielnia Cichy Kącik. Zgodnie z jej nazwą mamy tu zadbane żywopłoty, szereg pielęgnowanych drzew różnego rodzaju, nowiutkie boiska dla dzieci (do siatkówki, koszykówki i piłki nożnej), są także drabinki i karuzele, ogrodzona piaskownica z ławeczkami dla rodziców pilnujących swoich pociech. Wszędzie jest czysto - widać, że mieszkańcy dbają o porządek. Przechodzimy na drugą stronę ul. Inowrocławskiej, gdzie widzimy kolejny, równie duży skwerek. Wznosi się na nim górka, z której dzieci w zimie zjeżdżają na sankach. Obok dostrzec można ślady po korcie tenisowym może tego lata znowu będzie otwarty? W razie czego przy Poznańskiej mamy centrum rekreacyjne, w którym prócz saun i basenów są także korty. Po lewej minęliśmy właśnie szkołę. Szybko przekonamy się zresztą, że szkół w okolicy jest do wyboru, do koloru! Na Szczepinie znaleźć można Gimnazjum nr 28 przy Zachodniej, Zespoły Szkół nr 1 (Słubicka) i 18 (Młodych Techników) i dwie podstawówki (numery 18 i 46). Mieści się tu także Akademia Muzyczna, stosunkowo niedaleko jest do głównych budynków Uniwersytetu Wrocławskiego. Na ulicy Długiej mamy aż dwa duże supermarkety Tesco i OBI. Przy Słubickiej odwiedzić można Centrum Handlowe TGG, w którym funkcjonuje m.in. supermarket spożywczy Astra. Niewątpliwą atrakcją TGG jest kręgielnia Miraż, w której można pograć także w bilard. Ale to nie wszystko: niedaleko Szczepina, w południowej części Popowic, znajduje się ogromne centrum handlowe Magnolia Park, a w nim mnóstwo sklepów i punktów usługowych najróżniejszego rodzaju. Oczywiście wielu z nas woli robić przynajmniej część zakupów w mniejszych sklepach osiedlowych. Żaden problem: na Szczepinie bez trudu znajdziemy lokalne spożywczaki, warzywniaki i kioski. Widać gołym okiem, że Szczepin (podobnie jak cały Wrocław) intensywnie się rozwija. Pojawiają się nowe inwestycje, które dodają kolorytu temu miejscu. Na zbiegu ulic Rybackiej, Inowrocławskiej i Długiej (w miejscu dawnych magazynów Polsportu) lokalny deweloper, znany z rewitalizacji kwartału na Kępie Mieszczańskiej, wybudował apartamentowiec Odra House. Ten nowoczesny, ośmiopiętrowy, otoczony zielenią budynek posiada nawet drzewa na dachu. Znajdują się w nim również duże rowerownie i klub fitness dla mieszkańców. Nad garażem podziemnym dla 160 samochodów zbudowano plac zabaw dla dzieci z miekką nawierzchnią i fontanną. Jest tu nawet recepcja, która odbiera pocztę i świadczy drobne usługi. Z przestronnych balkonów i tarasów otaczających budynek rozciąga się piękny widok na Szczepin i Stare Miasto, a nawet na górę Ślęzę. Żyć, nie umierać! chciałoby się rzec, patrząc na Odra House. Szczepin to miejsce, które powinien poważnie rozważyć każdy, kto chce mieszkać we Wrocławiu. Już teraz obszar ten ma swoje atuty. Mówiąc potocznie: jest pod wieloma względami w sam raz. Blisko centrum, ale nie w samym sercu zgiełku. Odrobinę na uboczu, ale nie tak, by wypaść poza główny nurt życia miasta i trafić na przedmieścia. Z dobrym dojazdem do stadionu i wrocławskich obwodnic. Wspomniany Odra House jest tu ostatnio jednym z najbardziej charakterystycznych punktów, zaś w następnych latach przekonamy się, jakie inwestycje mu dorównają. Ważne, że są ludzie, którzy pragną dalszego rozwoju tej części miasta. Od ponad 20 lat działa Rada Osiedla Szczepin, wydawana jest także gazetka osiedlowa Wiadomości Szczepińskie. Tę małą, bardzo lokalną tożsamość pielęgnują choćby tacy działacze jak Panowie: Tadeusz Szczyrbak czy Tadeusz Czerniewski. Ten pierwszy planuje powołać nawet Towarzystwo Przyjaciół PReklama 10 min. spacerem od Rynku (widok z okna mieszkania w Odra House) Zielone skwery na Szczepinie Szczepina, które będzie działało na rzecz zwiększenia atrakcyjności osiedla. Pozostaje nam niezłomnie kibicować tym lokalnym patriotom!

8 Praca i finanse Ciekawa historia rat równych Wojciech Sawicki Poradnik kredytowy z 1912 roku podaje: Dla człowieka znającego tak zwane podstawowe działania arytmetyczne i nieco ułamków, obliczenie procentu wielkich trudności nie przedstawia: będzie rachować dłużej lub krócej, ale obrachuje. Należy od razu wyjaśnić, że sto lat temu procentem określano odsetki. Dalej podawane są wzory i przykłady obrachunków, znane nam do dziś, dla spłat pożyczki jednorazowo w całości, z oprocentowaniem podawanym w skali roku. Tu nic się nie zmieniło, wzory znamy ze szkoły średniej. Wiemy jak obliczyć takie odsetki przy spłacie jednorazowej. A przy spłacie kredytu w ratach? Cytowany poradnik i wieloletnia praktyka bankowa wymagały zapłacenia należnych odsetek razem ze zwracanym w danym momencie kapitałem. To jest zgodne z definicją kredytu. Rozumiane jest to tak - spłacamy ratę kapitałową i za cały okres jej kredytowania naliczamy od niej odsetki. Gdy rata kapitałowa była stała, to jej wielkość wynikała z równego podziału po- życzki przez ilość rat, zazwyczaj miesięcznych. Umowa mogła to określać odmiennie, a spłaty mogły być przesuwane w obie strony w granicach końca umowy. Okres kredytowania przy każdej spłacie się wydłuża, więc przy równych ratach kapitałowych powstają tu raty rosnące. Ich zaletą, zapomnianą obecnie, było to, że ponieważ w miarę upływu czasu nasze dochody winny się zwiększać, zatem i spłata większych rat będzie z czasem łatwiejsza. Wadą okazał się jednak problem związany z inflacją. Pewnym rozwiązaniem zachęcającym klientów, był pomysł z ratami malejącymi. A zatem bankowcy wymyślili, że odsetki będą naliczać od wielkości całego kapitału pozostającego w kredytowaniu w danym miesiącu zamiast od kwoty spłacanej. Formalnie jest to naruszenie tradycyjnej zasady kredytu ale powstały w ten sposób raty malejące, a o to bankom chodziło! Dla kolejnych okresów miesięcznych ten okres kredytowania jest stały (wynosi jeden miesiąc), a zmniejsza się stopniowo kwota kredytowana. Istotne jest, że suma odsetek w obu przypadkach jest identyczna, odwrócona jest tyko kolejność spłat pod względem ich wielkości. Raty malejące były daleko bardziej korzystne dla banków, które swoje zyski uzyskiwały wcześniej. Można powiedzieć, że to bank pożycza od nas te pieniądze, które należały mu się później. Zgodnie z tradycyjnym pojęciem pożyczki spłacamy ratę i razem z nią należne od niej odsetki. Mimo że naruszało to tradycję, zmiana ta wprowadzona została niezauważalnie, zapewne dlatego, że światem rządzą właśnie banki, a poza tym kredytobiorcy się na tym nie znają. Jakby na to nie patrzeć, był to poważny przekręt, bo zwiększało to po cichu dochód banków - kwota była jednakowa, tylko wcześniej zapłacona, więc bank mógł z niej czerpać dalsze zyski. Ale raty malejące miały też i inną wspaniałą dla banków zaletę, nie ulega wątpliwości, że od razu kalkulowaną stwarzały możliwość przeliczenia ich na raty równe. Dawniej było to nieopłacalne dla banków, bo przy przeliczaniu z rat rosnących występuje przyspieszenie spłaty, suma odsetek maleje i bank traci. Teraz natomiast suma odsetek rośnie. W latach 70-tych ubiegłego stulecia nastała era komputerów i dopiero teraz stało się możliwe proste wyliczanie rat równych od rat malejących, które były też atrakcyjną nową ofertą banków. Dawniej takie przeliczenie ze względów rachunkowych było praktycznie niewykonalne (odsetki określano krok po kroku, rata po racie, przy pomocy wielostronicowych tablic obliczonych ręcznie). Poza niekwestionowanym argumentem wygody spłat kredytu w jednakowych ratach, drugim przekonującym elementem reklamy jest to, że pierwsze raty malejące są wyższe od równych (ale to nie jest aż tak straszne). To powodowało, że raty równe powoli zaczęły wchodzić do praktyki bankowej. Powoli, bo jest jeszcze inny, niezmiernie poważny, a z pewnością najważniejszy, podstępny problem. Mamy tu bowiem kwestę zasadniczą i cały fortel zagadnienia. W przypadku rat równych naliczanych od rat malejących występuje opóźnienie spłat należnych bankowi, co musi (?) być uwzględnione w rachunku i co zwiększa sumę odsetek! Im wyższe oprocentowanie lub im dłuższy okres str 8 kredytowania, tym koszt rat równych jest większy. Dla kredytu na 30 lat z oprocentowaniem 7,5% ten wzrost kosztu w stosunku do rat malejących (czy rosnących) stanowi 35% (to ponad 1/3) i tyle samo wynosi to dla kredytu na 7,5 roku z procentem 24%. Czy warta jest ta wygoda? W rzeczywistości, w relacji złotówkowej te procenty są daleko większe, nawet dwukrotnie. Gdy do kredytu dodana jest prowizja i ubezpieczenie, to ta prowizja powiększana jest jeszcze o ubezpieczenie, a ubezpieczenie o prowizję, co czyni, że podstawa oprocentowywana ratalnego jest wyższa, a przez to odsetki zwielokrotnione. Fakt tych zysków jest starannie utajniany. Oferta przemilcza tą różnicę, a doradcy najczęściej kłamią, co potwierdziłem w bardzo wielu kontaktach, mających nawet charakter badań ankietowych. 9 na 10 zapytanych bankowców mówi, że to 4 do 6% i w wielu przypadkach jest nawet co do tego przekonana. Tak mi nawet powiedziało dwóch dyrektorów oddziałów banków. W rzeczywistości może to być ponad 30%, czyli w przeciętnym poważniejszym kredycie hipotecznym nawet 150 tys. zł. Zwykły kredytobiorca nie zdaje sobie sprawy z tego, że bank wykorzystał jego niewiedzę i że mamy do czynienia z przestępstwem z Art. 286 Kodeksu Karnego 1. Od redakcji: Informacje publikowane przez pana Wojciecha Sawickiego na pierwszy rzut oka mogą się wydawać niewiarygodne choćby ze względu na nieco sensacyjną formę, w jakiej są podane. W rzeczywistości jednak autor szczegółowo uzasadnia wszystkie podawane przez siebie dane, kwoty i wzory. Z obliczeniami, wykresami i tabelami można zapoznać się na jego stronie internetowej kredyty, a także w napisanej przez niego książce Analiza kredytu czyli jak się nie dać oszkać?. maj 2012

9 str 9 Bankowość uczciwa i oszukańcza Adam Tomasz Witczak Praca i finanse Nie wszyscy posiadacze kont bankowych interesują się tym, czy bank faktycznie posiada wpłacone przez nich pieniądze i czy jest w stanie je wypłacić. Tylko niektórzy zdają sobie sprawę z tego, że żyjemy w świecie bankowości z rezerwą cząstkową, dzięki czemu banki posiadają sumy odpowiadające jedynie pewnej części tego, co klienci wpłacili. Ale nawet uświadomione osoby na ogół nie zawracają sobie tym głowy. Uważają, że wszystko jest w najlepszym porządku, albo wzruszają ramionami, wzdychając przy tym: Cóż, zapewne ktoś mądrzejszy to wymyślił i widocznie tak już musi być. Spójrzmy na problem depozytów bankowych tak, jak robi to wybitny ekonomista Hans Hermann Hoppe w pracy Ekonomia i etyka własności prywatnej (a konkretniej w rozdziale Jak może istnieć pieniądz fiducjarny albo degeneracja pieniądza i kredytu ). Powiedzmy najpierw, że Hoppe postuluje stuprocentowe depozyty na żądanie w złocie. Każdy banknot lub papier wartościowy miałby pokrycie w konkretnej ilości zgromadzonego kruszca. Oczywiście przez wiele stuleci na tym opierał się pieniądz, obecnie jednak żyjemy w systemie pieniądza pustego, a jedynym, wielce zawodnym, gwarantem zaufania, jest rząd, który te papierki drukuje. Nie o samym standardzie złota będziemy jednak mówić. Hoppe wyróżnia dwa zadania banków, o których mówi, że są ściśle odrębne. Pierwszym jest przechowywanie pieniędzy, a więc funkcja depozytowa. Klient wpłaca pieniądz towarowy, a w zamian otrzymuje kwity, które może w dowolnej chwili wymienić z powrotem na pieniądz po cenie nominalnej. Każdy kwit odpowiada określonej ilości prawdziwego pieniądza. Bank nie wypłaca odsetek to deponent płaci bankowi za usługę przechowywania i rozliczania. Na tym polega bankowość ze stuprocentową rezerwą. Hoppe pisze: Na każdy nowo wydany kwit depozytowy przypada równoważna ilość pieniądza wycofana z obiegu ( ). No dobrze, powie ktoś, ale czy to wszystko? Bank ma być jedynie dużą świnką- -skarbonką, w której gromadzimy niewygodne w użyciu złoto czy inny kruszec, dostając za to poręczne papierki? Mało! Istotnie, druga funkcja banku (przypomnijmy zupełnie oddzielna!) to funkcja kredytowa, czyli pośrednictwo między oszczędzającymi a inwestorami. W tym wypadku oszczędzający pożycza bankowi pieniądze na określony okres czasu. Bank zobowiązuje się po upływie tego czasu zwrócić pieniądze wraz z ustalonymi uprzednio odsetkami. Jak pisze Hoppe: Z punktu widzenia oszczędzających, wymieniają oni obecny pieniądz na obietnicę przyszłego pieniądza: odsetki stanowią ich nagrodę za wykonywanie funkcji czekania. Bank pożycza pieniądze dalej, przekazując je inwestorom, którzy zobowiązują się zwrócić je wraz z odsetkami. Dochodem banku jest zatem różnica między odsetkami płaconymi oszczędzającym i pobieranymi od pożyczających. Wszystko jest w porządku ilość pieniądza nie wzrasta, mamy stuprocentowe rezerwy. Co się jednak dzieje, gdy pomieszamy dwie opisane funkcje: depozytową i kredytową? No cóż, na tym polega miłościwie nam panujący system. Deponenci otrzymują odsetki, a oszczędzający prawo do wypłaty na żądanie. Taki bank bazuje na tym, że na ogół ludzie nie przychodzą w tym samym momencie, aby wybrać całość swoich wkładów (zjawisko takie nazywamy runem na banki). Bank zachowuje jedynie tyle pieniędzy, ile wynoszą przeciętne codzienne wypłaty, resztę wypłaca natomiast kredytobiorcom. Dochodzi do kreacji fikcyjnego pieniądza, która dziś uważana jest powszechnie za normę i oczywistość. Mówi się, że system ten jest korzystny dla wszystkich, a poza tym powstaje wskutek wolnej umowy między zainteresowanymi. Hoppe obala te argumenty. Najpierw odwołuje się do pojęcia sprawiedliwości: w tym systemie dochodzi do sytuacji, w której deponenci teoretycznie w dalszym ciągu pozostają właścicielami funduszy, które bank przekazał kredytobiorcom. Oznacza to, że deponent i kredytobiorca jednocześnie uprawnieni są do pełnej kontroli nad tymi samymi pieniędzmi, co jest niemożliwością prawną. Bank, który tak postępuje, nie może wypełnić swoich zobowiązań umownych. No cóż, założmy jednak, że deponenci godzą się na to (w rzeczywistości zazwyczaj nie zdają sobie z tego sprawy lub nie myślą o tym). Wydawałoby się, że to po prostu ich wybór. Gospodarka jest jednak układem naczyń połączonych: banki, deponenci i kredytobiorcy wchodzą w relacje z innymi podmiotami na rynku. Otóż bank, który postępuje w podany sposób, w istocie zwiększa sztucznie podaż pieniądza. Jest tak, ponieważ bank daje kredytobiorcom albo realne pieniądze (nie wycofując odpowiedniej ilości papierów), albo rachunki czekowe (nie wycofując z obiegu prawdziwego pieniądza). Na rynku pojawia się zatem większa ilość pieniądza, niż wcześniej. Jego siła nabywcza zmniejsza się, mamy do czynienia z inflacją. Jest to niekorzystne dla społeczeństwa i stawia w uprzywilejowanej pozycji banki i kredytobiorców. Dalekosiężną konsekwencją tego jest cykl koniunkturalny, który austriacy uważają m.in. za przyczynę słynnego Wielkiego Kryzysu. O co chodzi? Otóż sztucznie zawyżona ilość kredytu przekłada się na jego niższą cenę. To jest fałszywy sygnał, który skłania przedsiębiorców do zaciągania pożyczek, których w normalnych warunkach by nie zaciągnęli. Kredyt polega jednak na tym, że wierzyciel teraz powstrzymuje się od konsumpcji określonych dóbr za obecnie posiadane pieniądze w zamian za obietnicę większych pieniędzy w przyszłości. W wypadku, który rozważamy, takiego poświęcenia nie ma kredyt bierze się z niczego, pieniądz jest sztucznie wytworzony, inwestorzy mają złudne wrażenie, że oszczędności wzrosły. Wycofują dostępne obecnie zasoby, aby przeznaczyć je na przyszłe dobra kapitałowe. Ceny dóbr kapitałowych rosną więc w stosunku do cen dóbr konsumpcyjnych. Później jednak do głosu dochodzi rzeczywista stopa preferencji czasowej społeczeństwa (czyli stopień, w jakim woli ono dobra obecne od przyszłych). Wówczas rosną ceny dóbr konsumpcyjnych, stopa procentowa także rośnie, a część inwestycji dokonanych za fikcyjne kredyty okazuje się błędna. W efekcie dochodzi do recesji i obniżenia się ogólnego poziomu życia. Okazuje się więc, że działania banków pozornie dotyczące tylko trójkąta oszczędzający bank kredytobiorca mają znacznie szersze konsekwencje. Hans Hermann Hoppe, Ekonomia i etyka własności prywatnej, Fijorr Publishing, Warszawa kwiecień maj

10 Targi Dom z drewna Zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną mówimy o królu Kazimierzu Wielkim i nawet poczytujemy mu to za zasługę. Cóż, budowle murowane niemal odruchowo postrzegamy jako mocniejsze, wytrzymalsze i solidniejsze. Zapewne w wielu przypadkach jest to prawidłowe spojrzenie. Trudno zresztą wyobrazić sobie, by np. nowoczesne biurowce, apartamentowce i fabryki zbijane były z desek i bali. Nieco inaczej ma się jednak sprawa z domami jednorodzinnymi. Te wcale jeszcze nie odeszły bezpowrotnie w przeszłość. Henryk Kwiatek Przenieśmy się na chwilę do Ameryki Północnej. W Kanadzie i Stanach Zjednoczonych duża część domów (jeśli nie większość) zbudowana jest w oparciu o tzw. wooden frame, tj. lekki szkielet drewniany. Rozwiązanie to jest od kilkunastu lat obecne także w Polsce, choć modelem dominującym (zarówno na osiedlach podmiejskich, jak i na wsiach) wciąż są domy z cegieł lub pustaków. Załóżmy nawet, że domy murowane są trwalsze i pewniejsze (w możliwie szerokim znaczeniu tego słowa). Dla mieszkańców USA i Kanady nie jest to aż tak istotne, jak dla nas, ponieważ społeczeństwa te są znacznie bardziej mobilne. Po prostu człowiek częściej zmienia tam pracę i co za tym idzie także okolicę. Ludzie przenoszą się z miejsca na miejsce, dziś mogą być na Florydzie, jutro w Dakocie. Oczywiście w Polsce takie zjawisko też występuje, jednak w mniejszym natężeniu, a poza tym dotyczy głównie młodego pokolenia, podczas gdy dla starszych konkretny dom w wybranym miejscu to trwała opoka i symbol stałości. Drewniane domy szkieletowe buduje się bardzo szybko czasami wystarczą nawet trzy miesiące. Ba, niektóre firmy radzą sobie jeszcze szybciej, oferują bowiem tzw. domy gotowe. To oznacza, że na plac budowy dowozi się fabrycznie zmontowane ściany, wyposażone już np. w stolarkę okienną. Małym kosztem osiąga się dobrą ochronę cieplną domu przy czym grubość ścian zewnętrznych jest niewielka, dzięki czemu rośnie realna powierzchnia użytkowa budynku. Jednocześnie domy takie są lekkie (nawet kilkanaście razy lżejsze od murowanych odpowiedników), a ich budowa to de facto łączenie pewnej ilości elementów za pomocą gwoździ, śrub, klinów, łączników i wsporników. Oczywiście życie nie jest takie piękne, jak byśmy chcieli. Poważnym problemem domów drewnianych jest jakość głównego surowca, czyli właśnie drewna. Powinno być ono suszone na sposób przemysłowy (wilgotność co najwyżej 18 proc.), a gotowe elementy winny posiadać zaokrąglone krawędzie i gładką powierzchnię. Nie należy panicznie obawiać się pożarów przed nimi dom będzie chroniony specjalną płytą gipsową, która może w znacznym stopniu złagodzić skutki pożaru. Również samo drewno można nasączyć str 10 substancjami utrudniającymi i opóźniającymi zapłon. Domy kanadyjskie i gotowe to nie jedyne konstrukcje drewniane obecne na rynku. Warto wspomnieć także o domach z bali, które mają ściany zewnętrzne z litego drewna. Nie stosuje się w nich dodatkowej warstwy ocieplenia, przynajmniej nie jest to konieczne, gdy bale mają grubość większą niż 22 centymetry. Bale (w Polsce najczęściej sosnowe) układa się poziomo, w narożnikach łączy na tzw. wręby. Przestrzeń między balami wypełnić można wełną drzewną, sznurem, mchem lub nawet gumą. Oczywiście pewnym zagrożeniem dla drewna są grzyby i szkodniki (np. korniki), nie należy jednak być przewrażliwionym. Znamy przecież wiele budowli drewnianych, które przetrwały całe wieki (np. kościół św. Jana Nepomucena w Parku Szczytnickim czy inne znane drewniane świątynie). Co więcej, obecnie stosuje się rozmaite nowoczesne technologie, dzięki którym drewno jest chronione i impregnowane. Na koniec warto wspomnieć o niewątpliwym uroku, jaki cechuje drewniane domy, w szczególności domy z bali, przywodzące na myśl bliżej nieokreślone stare, dobre czasy, kiedy życie toczyło się powoli i w zgodzie z naturą. Dla estetów prawdziwa gratka maja Hala stulecia WrocłaW deweloperzy, banki, agencje nieruchomości galeria Dzielnicowo targowe promocje i rabaty Targowy Kredyt Mieszkaniowy bezpłatny Katalog Mieszkaniowy mapy inwestycji mieszkaniowych fachowe porady i warsztaty plebiscyt Przyjazny wystawca Patronat Honorowy: Patronat Medialny: Ministerstwo Transportu, Budownictwa I Gospodarki Morskiej PrezydenT MIasTa wrocławia DOLNY ŚLĄSK Patronat Internetowy: Organizator Targów: maj 2012

11 Reklama PReklama str 11 maj 2012

12 Edukacja By nie zboczyć z kursu Ewa Tomaszewska Ministerstwo Edukacji Narodowej. Komu z nas nie zapala się w głowie czerwona lampka na samą myśl o tej instytucji? Coraz częściej na wieść o nowych projektach ustaw dotyczących oświaty reagujemy niczym alergik na wiosenne pylenia. Zapewne nie inaczej jest przy okazji planowanych zmian w szkolnictwie dla dorosłych. MEN zaplanowało spore zmiany w dotacjach darmowych szkół policealnych. Od razu można stwierdzić, iż w związku z nimi zapewne zmniejszy się liczba takich szkół, a w tych, które pozostaną, z przyczyn oczywistych trzeba będzie zmniejszyć liczbę kierunków. O co chodzi? Ano o to, iż MEN zaproponowało, by niepubliczne szkoły policealne otrzymywały pieniądze jakoby po spełnieniu warunku efektywności kształcenia. Dokładniej mówiąc, chodzi o to, że wspomniane placówki otrzymywałyby odpowiednie dotacje dopiero w momencie, kiedy uczeń, na którego będą one przeznaczone, zakończy (z sukcesem) edukację w tymże punkcie. Naturalnie nie można odmówić Ministerstwu pewnych racji. Nie jest tajemnicą, że wielu młodych ludzi zapisuje się do takich szkół wyłącznie po to, by móc zachować pewne ulgi (np. na środki transportu typu PKP czy MPK) i to zapewne m.in. na nich ukręcono ten bicz, jednak co z tymi, którzy nie zmieszczą się na listach, a naprawdę chcieliby się dokształcać? Co z placówkami, które najpewniej będą łożyć na wykształcenie swoich uczniów z, być może złudną, nadzieją na zwrot kosztów? Jakie istnieją alternatywy dla chcących się dokształcać? Rynek pracy coraz częściej zmusza nas do podejmowania kolejnych wyzwań edukacyjnych. Dziś już nie wystarczą dwa skończone kierunki studiów, nie wystarczy nawet doktorat, znajomość języków itd. (swoją drogą ciekawe, że czasem wystarczają wyłącznie znajomości). Trzeba się mocno natrudzić, by znaleźć zatrudnienie najczęściej wcale nie to wymarzone, a po prostu jakiekolwiek. W związku z powyższym, przyszły pracownik ochoczo odbywa całą masę kursów, szkoleń, uczęszcza na różnorakie prelekcje. A przyznać trzeba, że ma w czym wybierać, bo rynek na wzór natury także nie znosi próżni. Często okazuje się, że świeżo upieczony absolwent uczelni wyższej wnosi na rynek pracy wiedzę sporą, lecz w dużej mierze nieużyteczną. Wydaje się, iż kursy w pewnym sensie przystosowują człowieka do otaczającej go rzeczywistości, dają mu pojęcie o tym, co naprawdę jest przydatne, a w końcu uczą, jak posiadaną już wiedzę należy wykorzystać. Gdy przejrzy się kilka stron internetowych pod kątem kursów i szkoleń, można zrobić sobie spory zamęt w głowie. Co wybrać, kiedy oferta jest tak duża? Z jednej strony mamy, dotowane przez Unię Europejską, szkolenia zawodowe, częstokroć mające na celu nauczenie... pozyskiwania środków unijnych. Z drugiej strony kontratakują, bodaj najpopularniejsze, kursy językowe str 12 oraz na prawo jazdy. Jeszcze inny front stanowi cała gałąź szkoleń typowo zawodowych (np. kursy: obsługi kas fiskalnych, wizażu, masażu, obsługi wózków widłowych). Pojawiają się również kursy z pogranicza zawodu i hobby (kurs: malarstwa, fotografii, na pilota wycieczek). Istnieje także całe mnóstwo szkoleń, które można nazwać pragmatycznymi (kurs gotowania czy samoobrony). Niewielka część opisanych możliwości rozwoju jest bezpłatna. Większość wymaga całkiem sporych nakładów finansowych. Warto pamiętać, że są to pieniądze, które wykładamy po to, by w przyszłości mieć prostszą drogę kariery zawodowej. Dokształcanie się jest zarówno przymusem, jak i kwestią wolnego wyboru. Z jednej strony naciska na nas rzeczywistość, z drugiej sami siebie motywujemy do dalszego rozwoju. Zawsze trzeba mieć w głowie jeden pewnik: wiedza nie może być zła, można ją tylko nieumiejętnie wykorzystać. maj 2012

13 str 13 Piramida smaków PReklama Ewa Tomaszewska Kto nie lubi dobrze zjeść? Zwłaszcza dobrze i zdrowo. Chyba bardzo niewielu spośród nas zupełnie nie przywiązuje wagi do tego, co je. Oczywiście czasem skusimy się na jakiś szybki i tani posiłek, jednak bardzo łatwo może się to skończyć niestrawnością, po której pozostaje niesmak. A przecież tak łatwo tego uniknąć. Wrocławski rynek restauratorski daje nam dość spory wybór. Zazwyczaj dla klienta kluczową sprawą jest cena. Jaką restaurację polecić, by móc z czystym sumieniem powiedzieć, iż w parze z ceną idzie jakość? Jest takie miejsce Zarówno przy ulicy Wita Stwosza, jak i świętego Mikołaja znajdują się restauracje o jakże egzotycznej nazwie PIRAMIDA STEAKHOUSE (znajdziemy je także w Bielsku-Białej, Opolu, Dzięki temu wejściu zyskaliśmy klimatyczny ogródek. Zamościu i Kielcach). Warto nadmienić, iż od pewnego czasu restauracja przy ul. św. Mikołaja zmieniła wejście nie da się już wejść od ulicy tylko od podwórka. Niby żaden problem, jednak klienci wydają się dość zagubieni. A wielką szkodą byłoby stracić okazję odwiedzenia Piramidy Steakhouse tylko dlatego, że nie można było trafić. Dlaczego szkoda? Odpowiedź jest bardzo prosta. W opisywanej restauracji zjemy prawdziwe jedzenie. Zero półśrodków i oszukiwania klienta. Zacznijmy od tego, że inspiracji właściciel Piramidy szukał podczas podróży. Szukał i znalazł, a skutki tych wojaży są godne podziwu i absolutnej aprobaty. Pierwszym elementem, który wyróżnia restauracje Steakhouse jest to, że stosowane w kuchni mieszanki przypraw, komponowane są na miejscu. Nie ma więc mowy o torebkowych, mało aromatycznych i sztucznych dodatkach. Kucharze nie uznają także żadnych mrożonek ani półproduktów. 95% potraw przygotowywane jest na miejscu. Nie ma zatem ryzyka, iż na talerze trafią odmrażane, papkowate warzywa czy mięso niekoniecznie pierwszej świeżości. W przypadku tej sieci restauratorskiej można zaobserwować sprawnie zamykające się koło: klient jest zadowolony, bo dostaje świeże jedzenie, a dostaje je, ponieważ restauracja zarabia na zadowolonych gościach, którzy wracają. Nie od dziś wiadomo, iż usatysfakcjonowany klient to podstawa dobrze prosperującej firmy. Na koniec jeszcze słów kilka o menu Piramidy. Znaleźć w nim można potrawy z najróżniejszych zakątków świata: od włoskiej pizzy, przez meksykańską tortillę, egipski zestaw Cheops, do tradycyjnych polskich schabowych. Specjalnością restauracji jest Shaorma wieprzowa lub drobiowa. Jest to danie, do którego skomponowane zostały specjalne mieszanki przypraw o charakterystycznym aromacie i smaku. Mięso jest drobno siekane i pieczone pod salamandrem grzewczym, podawane ze świeżymi surówkami, pieczonymi frytkami lub ryżem. Shaorma to danie najbardziej cenione przez gości. Co ciekawszych czytelników, którzy chcą poznać całe menu, odsyłamy do strony: Tych głodniejszych od razu zapraszamy do odwiedzin na św. Mikołaja czy Wita Stwosza. Czy wypada życzyć smacznego? Może i wypada, jednak będzie to wyłącznie formalność. Wykorzystaj do KUPON 15% ZNIŻKI W Piramida Steakhouse AKADEMIA PIERWSZEJ POMOCY Pokazy ratownicze Zabezpieczenie imprez masowych Kursy pierwszej pomocy i BHP dla: - przedszkoli i szkół - zakładów pracy - służb mundurowych - osób indywidualnych tel.: Specjalista ds. Reklamy Opis stanowiska: Sprzedaż powierzchni reklamowej wydawnictwa poprzez pozyskiwanie nowych i obsługę obecnych klientów Doradztwo z zakresu planowania i realizacji strategii kampanii reklamowych Opracowywanie i prezentacja ofert Reprezentacja wydawnictwa na licznych targach i imprezach Ogłoszenie handlowcy Wymagania: Wysoka kultura osobista, miła aparycja Zmotywowanie do osiągania sukcesu i realizacji celów Rozwinięte zdolności interpersonalne Dyspozycyjność od poniedziałku do piątku Mile widziane: Znajomość rynku i specyfiki reklamy prasowej Własny portfel klientów ze zbudowanymi relacjami Rozbudowane zdolności negocjacyjne S łowo wrocławian Oferujemy: Umowę o pracę lub inną obopólnie korzystną (po okresie próbnym 3 m-cy) Atrakcyjne trzyskładnikowe wynagrodzenie (podstawa + prowizje + premie) Możliwość współtworzenia wydawnictwa, publikacji własnych tekstów i szybkiego awansu zawodowego Regularne szkolenia z zakresu sprzedaży, obsługi klienta, produktów Narzędzia pracy, przyjazne warunki pracy Świadczenia pozafinansowe Aplikuj, wyślij CV na: rek.ph.wroc@slowowroclawian.pl maj 2012

14 Nieruchomości Budujemy nowy dom Adam Tomasz Witczak Co budowano we Wrocławiu pod koniec zimy i co czeka nas wiosną? Warto pokusić się o mały przegląd ostatnich wydarzeń na lokalnym rynku nieruchomości. We Wrocławiu ceny metra kwadratowego spadają (jak wszędzie), ale praca mimo wszystko idzie do przodu. Żyj i mieszkaj we Wrocławiu takim targom branży budowlanej i deweloperskiej patronowało w kwietniu Słowo Wrocławian. Niewątpliwie jest to sugestywne hasło, choć przecież w dobie gospodarczego spowolnienia wielu z nas zadaje sobie w ślad za słynnym rolnikiem z gminy Przysucha pytanie tyleż sakramentalne, co retoryczne: Jak żyć?. Jak żyć, panie premierze?, pytał ów gospodarz innego gospodarza, a właściwie hospodara całego kraju, miłościwie nam panującego Donalda Tuska. Żyć jednak trzeba, a skoro tak, to wypada gdzieś mieszkać. Okazuje się, że na przekór rozlicznym trudnościom, nowe domy i biurowce wciąż powstają. Tyczy się to także Wrocławia i Dolnego Śląska w ogólności. W samym centrum Wrocławia firma AKME wznosi wielofunkcyjny budynek Silence House. Budowla zdobić będzie ulicę Krawiecką, położoną w pobliżu Oławskiej i Świdnickiej. Dlaczego akurat Dom Ciszy? Cóż, w zamierzeniu ma to być zaciszne biegają z okolic ulicy Kamieńskiego: oto tamtejszy szpital dostał od miasta 4 hektary, na których postawi specjalny hotel dla pacjentów i pracowników, gotów na przyjęcie pół tysiąca ludzi. Teren przyszłej budowy położony jest w pobliżu szpitala. Archicom szczyci się z kolei pełną rozmachu inwestycją Olimpia Port, realizowaną w okolicach Swojczyc. Będzie to w zasadzie całe nowe osiedle, liczące w sumie 270 mieszkań 2-, 3- i 4-pokojowych. Dominować będzie tu trzypiętrowa zabudowa mieszkalna, uzupełniana przez sklepy, punkty usługowe, place zabaw i skwery. W planach jest stworzenie urokliwego bulwaru str 14 miejsce ukryte przed wielkomiejskim zgiełkiem i natarczywym ruchem samochodowym. Jednocześnie jednak inwestycja jest realizowana raptem kilka minut drogi od Rynku, przez co przyszli lokatorzy nie będą wyobcowani z miejskiego życia. Budynek ma być gotowy w II kwartale przyszłego roku. Będą się w nim mieścić 33 mieszkania i 4 lokale użytkowe. U zbiegu Borowskiej i Swobodnej trwają prace nad zespołem biurowców o nazwie Aquarius Business House. W listopadzie tego roku ma się zakończyć budowa pierwszego etapu, zaś we wrześniu roku 2013 budowa etapu drugiego. Przedsięwzięcie realizuje firma Eiffage Budownictwo Mitex S.A. W dzielnicy Klecina, przy ulicy Zabrodzkiej, powstaje czterokondygnacyjny budynek, w którym znajdzie się 50 mieszkań o powierzchni od 36 do 65 metrów kwadratowych. Cena jednego metra zaczyna się od 5500 złotych. Inwestycja będzie gotowa dopiero w sierpniu roku Intygujące wieści donad Odrą, pełnego kawiarenek, ławeczek czy przystani dla kajaków. Brzmi zachęcająco, a czas pokaże, co z tego wyniknie. Oczywiście we Wrocławiu dzieje się o wiele więcej, czytelników może jednak zastanawiać także ogólna sytuacja na polskim rynku nieruchomości. Oto portal Money.pl donosi, że ceny mieszkań wciąż lecą w dół. Dla klientów to z pewnością pozytywna wiadomość. We Wrocławiu, Gdańsku i Katowicach w ciągu trzech pierwszych miesięcy roku 2012 cena metra kwadratowego na rynku pierwotnym spadła średnio o 70 zł. W Warszawie spadek był jeszcze większy sięgał nawet 100 zł na metrze. Co prawda zdarzają się także wzrosty cen w Poznaniu o 50 zł na jednym metrze. Ogólna tendencja w kraju jest jednak spadkowa i analitycy sugerują, że taka właśnie pozostanie w najbliższym czasie. Mieszkania tanieją, deweloperzy budują, ciepłe promienie słońca podnoszą na duchu, młodzież cieszy się beztroskim życiem w parkach i nad brzegami rzek słowem, maj w rozkwicie! Pozwolę sobie więc przewrotnie zmącić ten sielankowy obraz. Spójrzmy na rynek wtórny i rynek wynajmu. Na obu panuje obecnie regres, jeśli nie wręcz zapaść. Sytuacja ta może według przewidywań ekspertów potrwać jeszcze nawet 2 lata. Wynajem mieszkań nie odbywa się na większą skalę, zresztą same firmy obawiają się wchodzenia w tę dziedzinę, panuje bowiem przeświadczenie, że instrumenty dyscyplinowania lokatorów, którzy odmawiają płacenia czynszu, są bardzo nieskuteczne. Niektórzy wolą się wręcz wstrzymywać przed wprowadzaniem lokali na rynek wynajmu, a to właśnie z obawy przed osiedleniem się w nich lokatorów, których trudno będzie potem usunąć. Tak to przynajmniej wygląda z perspektywy właścicieli... Ciężar drugiej przykrej wiadomości złagodzony będzie faktem, że nie dotyczy ona bezpośrednio naszego kraju. Warto jednak wiedzieć, że w Portugalii od stycznia do marca banki przejęły 2600 mieszkań o 74 % więcej niż w analogicznym okresie minionego roku. Przyczyną był oczywiście fakt, że mieszkańcy nie byli w stanie uregulować swoich zobowiązań, a to z kolei jest pochodną kryzysu gospodarczego. W marcu bezrobocie w Portugalii osiągnęło poziom najwyższy od 35 lat. Polska leży wprawdzie na drugim końcu Europy, ale Unia Europejska (i gospodarka kontynentu jako taka) to przecież zestaw naczyń połączonych. I tym pesymistycznym akcentem zakończę majową analizę rynku nieruchomości. maj 2012

15 str 15 Praca i co dalej? Czy zdarzyło się Wam otrzymać sygnały świetlne od kierowców jadących z naprzeciwka? Na pewno wiele razy. Oczywiście byliście wówczas przekonani, że w najbliższej miejscowości czy za następnym zakrętem czai się patrol Policji drogowej. A tu niespodzianka pomimo przejechania kolejnych kilometrów patrolu nie było, a następni kierowcy znów puszczali wam oczko swoimi światłami. Otóż Drodzy Kierowcy, prawdopodobnie byliście w ten sposób informowani o tym, że Wasze światła są źle ustawione i być może oślepiały jadących z naprzeciwka. Źle ustawione światła mijania stworzyć mogą zagrożenie przynajmniej na dwa sposoby. maj 2012 Adam Tomasz Witczak Kursy i szkolenia, o których w tym samym numerze Słowa pisze nasza redaktorka Ewa Tomaszewska, to niewątpliwie jakiś rodzaj drogi do pracy i kariery. Nie zawsze okazują się skuteczne, ale takie niestety jest całe życie zawsze będzie istnieć w nim element ryzyka, a coś przecież trzeba wybrać. No, dobrze ukończyliśmy edukację, zaliczyliśmy kursy, przeszliśmy przez etap rozmowy kwalifikacyjnej i tryumfalnie wkraczamy do pracy. Co teraz? Jak się zachować? Jak zrobić dobre wrażenie? Tym kwestiom poświęcone było niedawne spotkanie Dolnośląskiego Stowarzyszenia Kulturalnego Panorama, które odbyło się 17 kwietnia w jednej z sal wrocławskiej Politechniki. Wykład poprowadziła pani Agnieszka Majcher, dziennikarka i doradca Przecież wiele od nas zależy Radosław Musiałek do spraw komunikacji. Było to już drugie spotkanie Panoramy z nią, pierwsze dotyczyło autoprezentacji podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Teraz pani Agnieszka opowiadała o tym, co robić, a czego unikać podczas pierwszych dni i tygodni w nowej pracy. Oczywiście część z tych uwag mogła wydawać się mało zaskakująca, często jest jednak tak, że zapominamy właśnie o najprostszych zasadach. Należy na przykład pamiętać o tym, by tam, gdzie jest się O bezpieczeństwie na naszych drogach powiedziano już wiele. O tym, że Polacy są na drogach nieobliczalni, o kierowcach ciężarówek, nagminnie dyskutujących podczas jazdy przez telefony komórkowe, o demonach prędkości w swych 20-letnich bolidach. Zdaje się jednak, że zapominamy o czynniku, który ma olbrzymi wpływ na ogólny poziom bezpieczeństwa. Chodzi o stan techniczny naszego pojazdu i regularną jego kontrolę. Nie zawsze bowiem tylko inni stwarzają zagrożenie na drodze. Czasami staje się to niestety naszą zasługą, a na domiar złego często w ogóle nie jesteśmy tego świadomi. Po pierwsze doprowadzają do oślepienia kierowców jadących przed nami oraz poruszających się w przeciwnym kierunku. Moment oślepienia kierowcy to kilka sekund, podczas których praktycznie traci on panowanie nad samochodem, co doprowadziło już do niejednej tragedii. Prawdziwa przyczyna nie zawsze znajdowała odzwierciedlenie w policyjnych statystykach, ponieważ czasami faktyczny sprawca wypadku nie brał w nim czynnego, bezpośredniego udziału i nieświadom swojej roli pojechał dalej. Drugie niebezpieczeństwo wynika z tego, że złe ustawienie świateł skutkuje diametralnym spadkiem skuteczności ich działania. Wiąże się to z oświetlaniem niewłaściwych stref drogi przed nami. Swiatła ustawione zbyt nisko oświetlać będą drogę tuż przed naszą maską, ale nie dalej, zaś światła poniesione zbyt wysoko świecić będą w siną dal rozproszonym, nieskutecznym dla kierowcy blaskiem. Kolejnym czynnikiem (ważnym dla bezpieczeństwa ruchu drogowego) jest stan techniczny amortyzatorów. W Polsce, gdzie jakość dróg jest opłakana, ma to znaczenie niebagatelne. Zużyte amortyzatory (na naszych legendarnych dziurach nietrudno o ich ekspresową dewastację) nie spełniają bowiem swojej podstawowej roli. Nie zapewniają stałego kontaktu koła z podłożem. W efekcie samochód znacznie gorzej trzyma się drogi, a jego prowadzenie wymaga znacznie większej uwagi kierowcy. W skrajnych przypadkach to właśnie amortyzator staje się współwinnym wypadnięcia samochodu z drogi (np. na łuku) lub najechania na inny pojazd podczas awaryjnego hamowania (wówczas amortyzator powoduje podskakiwanie koła). Teraz, kiedy część pozimowych ubytków nawierzchni została już uzupełniona, a wakacje zbliżają się wielkimi krokami, jest najlepsza pora na sprawdzenie stanu naszych amortyzatorów. nowym, nie zachowywać się jak stary wyga, nie skracać pochopnie i jednostronnie dystansu, jaki dzieli nas od przełożonych. Trzeba postarać się o to, by klarownie wyjaśniono nam, jaki jest zakres naszych obowiązków, przed kim konkretnie odpowiadamy i kto może wydawać nam polecenia, ile będziemy zarabiać i na jakich zasadach. Nie należy więc pozwalać sobie na to, by źle nas traktowano czy nadużywano naszych dobrych chęci ale z drugiej strony trzeba się wykazywać. To ostatnie oznacza, że nie powinno myśleć się o pracy wyłącznie w kategoriach ósma-szesnasta i uważać, że wszystko, co później, to już drugie życie, zupełnie odrębne. Trzeba liczyć się z tym, że niekiedy warto zostać w pracy nieco dłużej, zrobić coś dodatkowego, wykonać plan przed terminem czy poświęcić czas na poszerzanie swoich kwalifikacji. Pani Majcher mówiła także o sposobach rozwiązywania konfliktów w pracy, o tym, by docenić czyjąś krytykę, jeśli jest uczciwa, a także o sposobach dyskutowania z nieprzyjemnym, źle do nas nastawionym przełożonym. Okazuje się jednak, że nie na wszystko znajdziemy sposób: jeśli sytuacja staje się dramatyczna i przekracza wszystkie normy, jeśli jesteśmy ofiarami otwartej agresji, to lepiej zmienić pracę, niż się w nieskończoność zadręczać. Padły także pytania z sali. Część z nich dotyczyła tego, o czym mówiono na pierwszym spotkaniu, to znaczy rozmowy kwalifikacyjnej. Pytano m.in. o to, czy warto czasem przełamać uładzoną konwencję standardowych pytań i odpowiedzi ( dlaczego wybrała pani naszą firmę? - bo zależy mi na współpracy z rzetelnymi profesjonalistami i rozwijaniu kwalifikacji ) na rzecz brutalnej szczerości ( dlaczego wybrała pani naszą firmę? - proszę pana, i ja, i pan wiemy, że szukam pracy, bo jej po prostu nie mam, a szukam jej w całej branży bez wyjątku ). Ostatecznie uczestnicy spotkania doszli jednak do wniosku, że lepiej trzymać się pewnych standardów, ponieważ przesadna szczerość mogłaby zostać odebrana jako bezczelność. Chcemy przecież, aby jak najwięcej wyjazdów zakończyło się szczęśliwymi powrotami. Rzecz kolejna, o której mało kto pamięta, to spaliny, które nasz samochód emituje do atmosfery. Nie mają one może bezpośredniego wpływu na bezpieczeństwo naszej podróży (no, może poza zasłoną dymną stawianą przez 30-letniego Kamaza), ale na pewno mają znaczenie dla powietrza, którym przecież oddychamy. Poza tym to, co wydostaje się z naszej rury wydechowej może stanowić sygnał, że w naszym silniku dzieje się niedobrze. Z pewnością zauważy to specjalista w stacji diagnostycznej. Wówczas należy pilnie podjąć wszelkie kroki niezbędne do usunięcia usterki. No, chyba że lubimy często wymieniać silnik na nowy. Jak widać, stan techniczny naszego pojazdu ma olbrzymie znaczenie dla bezpieczeństwa naszego, naszych bliskich i innych uczestników ruchu drogowego. Pamiętajmy o tym, że takim mimowolnym uczestnikiem może być nawet pieszy na chodniku koło ruchliwej ulicy. Warto zatem trzymać rękę na pulsie po to, aby nie stworzyć bezsensownego zagrożenia dla życia i zdrowia ludzkiego. PReklama Okręgowa Stacja Kontroli Pojazdów Przeglądy Rejestracyjne CARS CONTROL Grabiszyńska 241 E Wrocław, Tel.: (wjazd przy Lidlu) Wykorzystaj jedną z super ofert: KUPON Pomiar emisji spalin w samochodach spalinowych KUPON Sprawdzanie i ustawianie świateł drogowych i mijania KUPON Sprawdzanie układu kierowniczego i przedniego zawieszenia Kupon do wykorzystania do

16 Styl życia Już nie rumba, teraz prym wiedzie ZUMBA Monika Woźna Brawo! W końcu robimy coś dla siebie. Zdrowo jemy, zdrowo się ruszamy, zdrowo żyjemy. Wszyscy pamiętamy czas, kiedy cała Polska zaczęła tańczyć. Najpierw tańczyliśmy z gwiazdami, a potem sami ruszyliśmy w tango. Chcemy tańczyć, grać zmysłami jak w rumbie, uwodzić poprzez mambo, afirmować wszystko, co nas otacza krokami samby a do tego być sobą, nie musieć pilnować taktu i czekać na spóźniającego się partnera. Dobrze byłoby jednocześnie tracić to i owo w biodrach. można w każdej chwili, nawet gdy wielokrotnie opuścimy zajęcia z trenerem. Sama nazwa zumba oznacza tyle co wystarczy chcieć. Dlatego, Drodzy Państwo, chciejmy, znajdujmy chwile dla samych siebie, odłóżmy na bok problemy, uwolnijmy się od codziennych obowiązków, przez chwilę pozwólmy sobie na zdrowy egoizm po to, by potem emanować zdrowym ciałem i duchem. str 16 Zumba to odpowiedź dla tych, którzy szukają tego wszystkiego w jednej formie ruchu. To fuzja tańca i aerobiku. Inspirowana jest głównie rytmami latynoskimi, pozwala na wyzwolenie duszy i ciała, przenosi nas do ciepłej, egzotycznej, urokliwej krainy, gdzie technika ćwiczeń nie może popsuć nam chwil relaksu i zadowolenia. Ta forma ruchu nie wzięła się znikąd. Zapoczątkowana została w Kolumbii w latach 90-tych XX wieku przez Alberto Beto Pereza znakomitego tancerza i choreografa. Zumba może łączyć w sobie ogromną ilość stylów tanecznych, takich jak: salsa, meregue, samba, cha- -cha, rumba, regaetton, flamenco, taniec brzucha czy twist. Ten trend w fitnessie osiąga swoje apogeum. Nic dziwnego, skoro wylewanie z siebie siódmych potów może być tak przyjemne i efektywne. Bo zumba to nic innego, jak fitness z elementami tańca, taniec z elementami fitnessu. Osiągnęła ogromny sukces, wciągnęła do zabawy tysiące osób, rozprzestrzeniła się jak szalony wiatr po całym świecie i dotarła do Polski, zapraszając nas do wspólnej uciechy. Pozwolę sobie na stworzenie dwóch nowych synonimów słowa zumba. Pierwsze z nich to efektowność, bo przecież choreografia tego trendu to przeplatane ze sobą zmysłowe i energiczne kroki, a to gwarantuje niezapomniane wrażenia estetyczne; drugie efektywność czy wybierając się na zajęcia fitness nie mamy na celu poprawienia naszej kondycji fizycznej, wyglądu ciała? Oczywiście, że tak. Zumba dostarcza wszystkiego, co potrzebne do osiągnięcia naszego celu. Zajęcia pozwalają na pozbycie się zbędnej ilości kalorii, ujędrniają oraz kształtują naszą sylwetkę przy udanej zabawie. A może popularność zumby wynika z jej prostoty? Przecież, aby uprawiać zumbę, nie musimy uczyć się godzinami trudnych choreografii, gdyż włączyć się do układu maj 2012

17 str 17 Naród w ruchu mgr inż. Andrzej Białek PReklama Latem 2009 roku jechałem w Chinach pociągiem ekspresowym z Pekinu do Xi an 1200 km w 8 godzin przeciętna prędkość 150km/godz. W grudnia 2009 otwarto w Chinach najszybszą kolej na świecie. Maksymalna prędkość pociągu wówczas to 394 km na godzinę, a podróż między dwoma chińskimi miastami Wuhan w środkowych Chinach nad rzeką Jangcy do Kantonu na południu kraju, skróciła się z dziesięciu godzin do około trzech. Na razie ten najdłuższy dystans 1068 km pociąg pokonuje w 3 godziny z przeciętną prędkością nieco ponad 350km/godz.. Latem 2011 połączono Pekin z Shanghaiem. Dla tych pociągów wybudowano nowe dworce kolejowe w Pekinie z 23 peronami, w Shangjaju z 30 t-oma i poczekalnią dla pasażerów, z największym na świecie oszklonym dachem. W ruchu miejskim większość mieszkańców Chin porusza się pojazdami jednośladowymi z tego duża część już z napędem elektrycznym. Kraj ten jest praktycznie jedynym producentem tego rodzaju jednośladów na świecie. Dostawcą dla całego świata. Mają największe fabryki rowerów i najwyżej zaawansowane technologie produkcji specjalnych silników, elektroniki i akumulatorów do nich. Kompaktowy tak zwany bezszczotkowy silnik roweru elektrycznego umieszczony jest w piaście koła. Jest to silnik trójfazowy sterowany poprzez specjalną, zaawansowaną elektronikę. Kierujący rowerem obracaniem pedałów nadaje tempo jazdy. Elektronika w takt ruchu pedałów napędza koło. W pierwszym momencie wrażenie jest niesamowite nogi latają w powietrzu bez oporu pedałów a rower jedzie. Ale to nie wszystko. W elektronice zawartych jest wiele funkcji po pierwsze to wspomaganie pedałowania, można nie pedałować tylko jechać z użyciem manetki tak jak na motocyklu, elektronika wyłącza silnik przy użyciu dowolnego z hamulców a również ważną jej funkcją jest odcinanie wspomagania przy dozwolonej, w Europie i również w Polsce, prędkości maksymalnej 25 km/ godz. W ostatnich dniach Prezydent podpisał nowelę ustawy o ruchu drogowym dającą rowerzystom większe uprawnienia i opisującą rower wspomagany elektrycznie angielski skrót - EPAC. Rowery elektryczne, takoż składaki przeróżnej wielkości, skutery czy skutero podobne, hulajnogi i trójkołowce znajdują zastosowanie wszędzie. Dojazdy do pracy bez zmęczenia, dla mniej sprawnych umożliwiają wyjazdy na wycieczki bezpiecznie do ok 50 km trasy. Nie przeszkadzają chore biodra, chorby serca lekkim codziennym pedałowanie na świeżym powietrzu poprawiamy swoją kondycję a jest to na pewno zdrowsze niż okazjonalne ćwiczenia na sali. Lekki, poręczny składak w bagażniku, szczególnie w zatłoczonych miastach, na dojazd z parkingu do zamkniętego centrum. To co pieszo pokonujemy w 20 minut składakiem pokonamy spokojnie w 5. Dodatkowo przewozi nam podręczny bagaż. Piszący ten felieton od kilku lat współpracuje z Chńskimi firmami w za- ul. Stanów Zjednoczonych 35 ul. Sienkiewicza 54 tel kom kresie sprzętu zaawansowanych technologii. Zainspirowany nowościami powołał do życia nową, dynamicznie rozwijającą się firmę, ekorowery oferującą wyselekcjonowane modele rowerów elektrycznych. Zainteresowanych zapraszam do kontaktu poprzez stronę maj 2012

18 Styl życia Nie tylko pizzą żyją Włosi Ewa Tomaszewska Kuchnia śródziemnomorska słynie z tego, że jest jedną z najzdrowszych, jakie istnieją. Zawdzięcza to jadłospisowi, w którym królują zarówno surowe, jak i gotowane warzywa, bogate w kwasy tłuszczowe owoce morza, oliwa z oliwek oraz najrozmaitsze przyprawy. Kuchnia śródziemnomorska unika posiłków z czerwonego, ciężkostrawnego mięsa, potraw zasmażanych i nadmiaru soli. Skutek tego jest niezwykle prosty Włosi, Hiszpanie oraz Grecy uważani są za najzdrowsze narody Europy. Dieta śródziemnomorska znacznie opóźnia procesy starzenia i przeciwdziała miażdżycy, która niestety zaczyna być chorobą cywilizacyjną. Wśród diet kręgu śródziemnomorskiego bodaj najbliższą naszym podniebieniom jest kuchnia włoska. Stało się tak głównie z uwagi na jakże osławioną pizzę. Równie popularne jest spaghetti. Naturalnie makaron jest składnikiem bez którego kuchnia włoska obyć się nie może, jednak przeświadczenie, iż musi mu towarzyszyć zawiesisty, ciężki sos, jest zupełnie mylne. Kuchnię włoską charakteryzuje jeszcze kilka grup żywieniowych. Po pierwsze: Włosi serami stoją. Parmezan, gorgonzola, mascarpone, mozzarella to tylko kilka gatunków serów, które są powszechnie wykorzystywane w kuchni włoskiej. Warto dodać, iż stanowią one nie tylko składnik potraw typowo obiadowych; często stosowane są również przy produkcji deserów. À propos deserów... Któż z nas w upalne letnie dni jest w stanie oprzeć się lodom włoskim? Ilu z nas nie wyobraża sobie życia bez tiramisu, zabaglione czy panna cotty? Wszystko to zawdzięczmy właśnie kuchni włoskiej. Podobnie zresztą, jak: risotto; ravioli, przypominające nasze pierogi; łudząco podobne do polskich uszek tortellini; przepyszną lasagne czy gnocchi. Mówiąc o włoskiej kuchni, nie można również zapomnieć o szlachetnym sma- ku toskańskich win. Niestety na gruncie polskim kultura picia wina nie jest aż tak szlachetna, jak we Włoszech, jednak można mieć nadzieję, że kiedyś na polskich stołach regularnie stawiane będzie Chianti czy Brunello di Montalcino. Jak się okazuje, całkiem sporo dań rodem z Włoch króluje na polskich stołach, na których chyba im wygodnie. Także we Wrocławiu istnieje włoski zakątek, w którym można zakosztować przepysznych dań z południa. Mowa o, mieszczącej się przy ulicy Wawrzyniaka, Restauracji Miguel. Nie jest to jednak wyłącznie restauracja. Właściciele określają swój lokal także mianem pizzerii oraz spageterii. I trudno im się dziwić, gdyż menu Miguela jest naprawdę imponujące. Zacznijmy od tego, że w tygodniu lokal czynny jest od godziny 10 do 22, w weekendy od 12 do 22. Można zjeść w nim, za całkiem przyzwoitą cenę, nieco późniejsze śniadanie. Miguel serwuje także przystawki, zupy, lekkie sałatki, od których warto rozpocząć posiłek. W formie drugiego dania wystąpić mogą zarówno potrawy mięsne (np. cielęcina w sosie cytrynowym czy stek z grilla z polędwicy wołowej w sosie pomidorowym z czosnkiem i oliwkami), jak i ryby czy owoce morza (np. krewetki w sosie gorgonzola). Naturalnie klient do wyboru ma także całe mnóstwo past i pizz. Po sutym posiłku można liczyć na dobrze zaparzoną kawę, lampkę wykwintnego wina lub deser lodowy. Restauracja Miguel nawiązuje do włoskiej atmosfery nie tylko kartą dań, w której każda potrawa zapisana jest zarówno po polsku, jak i po włosku. Również wystrój lokalu przywołuje na myśl przytulne włoskie knajpki, w których panuje iście śródziemnomorski klimat. Zarówno kolor ścian, jak i elementy wystroju sprawiają, że przez chwilę można się poczuć jak na południu Europy. Wrocławianie bez wątpienia powinni pozwolić sobie na relaks u Miguela. Spędzony tam czas z pewnością będzie przyjemny (szczególnie w godzinach 12-14, kiedy restauracja ma tzw. Happy Hour). str 18 tel , mail: biuro@sklepdrzewny.com Wrocław, ul. Robotnicza 6 maj 2012

19 str 19 Starość też radość PReklama Radosław Musiałek Starość nie radość, jak mówi pierwszy człon przysłowia. Młodość nie wieczność dodaje jego rozwinięcie. I w tych kilku banalnych słowach mieści się olbrzymia dawka życiowej prawdy. Starość jest nieuchronna. Starość jest naturalna. Ale starość nie musi wcale oznaczać smutku, samotności i wykluczenia. Każdy z nas, planując powiększenie rodziny, bierze pod uwagę fakt, że nowym członkiem naszej gromady trzeba będzie się opiekować. Nikt nie oczekuje, że zaraz po narodzeniu młody człowiek stanie się samodzielny i wiemy o tym, że będziemy właśnie do niego musieli dostosować w dużej mierze nasze życie, jego tempo i swoje priorytety. Jest to tak oczywiste, że Państwo młodym rodzicom finansuje urlopy macierzyńskie i ojcowskie, właśnie po to, żeby mogli oni swojemu maleństwu zapewnić niezbędną opiekę. Później dziecko idzie do żłobka, szkoły, następnie niektóre z nich kończą studia po to, żeby ostatecznie w wieku 18 do 25 lat, stanąć na własnych nogach, usamodzielnić się. I do tego momentu jest ono niesamowystarczalne wymaga opieki, współfinansowania, zapewnienia mu domu i wyżywienia go. Ale dlaczego właściwie piszę tu o młodych? Co to ma wspólnego z przysłowiową starością? Otóż ma. I to bardzo wiele. Po pierwsze podobnie jak młodość, starość jest naturalną koleją rzeczy. Jest nieuchronna, nieunikniona i czeka każdego z nas (o ile oczywiście nic złego po drodze się nie stanie ). Po drugie starość jest, a w każdym razie może być, piękna. Tak jak młodość, ma swoje dobre strony. Na pewno inne niż w wieku młodzieńczym, na pewno życie jest wówczas całkowicie inne, ale niewątpliwie wiek dojrzały ma swoje uroki. I wreszcie po trzecie w tym wieku my również potrzebować będziemy opieki. Tak, jak w dzieciństwie potrzebowaliśmy rodziców, którzy prowadzili nas przez życie po to, żeby chronić nas przed niebezpieczeństwami, tak na jesieni życia nie ze wszystkim będziemy sobie w stanie sami poradzić. I przyda się wtedy pomocna dłoń Dłoń naszego, dorosłego już dziecka, dłoń innej bliskiej nam osoby, ale może też dłoń podana nam przez osobę nie spokrewnioną, ale merytorycznie przygotowaną do niesienia pomocy i sprawowania opieki nad innymi. Osoba taka wypełni nam czas rozmową, wspólnymi zajęciami, pomoże utrzymać dom, pójdzie na spacer, zrobi zakupy, a w razie konieczności będzie w stanie natychmiast udzielić fachowej pomocy, również medycznej. Będzie naszym przyjacielem, swoistym aniołem stróżem. Po prostu życie zatacza swoiste wielkie koło i, czy tego chcemy czy nie, taka jest kolej rzeczy. Im szybciej to zrozumiemy, im szybciej to zaakceptujemy i im szybciej się z tym pogodzimy, tym łagodniej przyjdzie nam się z tą prawdą skonfrontować. Wszystkim nam życzę, aby nasza starość, aby nasza dojrzała część życia wolne były od trosk i problemów podstawowych. Abyśmy jak najdłużej zachowali pełną sprawność zarówno fizyczną, jak i mentalną. Posłużę się tutaj przykładem mojej Mamy - mam nadzieję, że nie będzie miała do mnie o to pretensji, bo sama czuje się wciąż młodo i tak też wygląda. Poza kilkoma przypadłościami, które nie mają większego wpływu na jej codzienne funkcjonowanie, Mama ma się świetnie. Obecnie mieszka sama, ma pieska, z którym kilka razy dziennie spaceruje po osiedlu, uprawia działkę i wspomaga całą naszą rodzinę ugotuje i przywiezie jakąś zupę, zaopiekuje się wnukami, upiecze ciasto i odwiedzi nas. I oby tak było jej dane funkcjonować zawsze. Ale nie można niestety wykluczyć, że pewnego dnia w jej życiu pojawią się subtelne symptomy starzenia się. Mogą to być kłopoty z pamięcią, koncentracją, poczucie samotności czy bezradności. I nie muszą to być, a niemal na pewno nie będą to zmiany o charakterze rewolucyjnym. Raczej pojawiające się po cichu, dotyczące być może rzeczy mało istotnych przypadki zapomnienia, odbierane i interpretowane jako roztargnienie. Być może nie będzie mogła znaleźć odłożonych gdzieś kluczy albo portfela. Może pilot od telewizora się gdzieś złośliwie schowa, ale może zapomnieć też wyłączyć gazu. I tu zaczyna się czas, to jest ten moment, kiedy należy się naszym Rodzicom odwdzięczyć za włożony w nasze dzieciństwo trud. Mamo, życzę Ci abyś zawsze cieszyła się wspaniałym zdrowiem, abyś zawsze była tak sprawna jak dziś bo zasługujesz na to, żeby pogodnym i wesołym życiem cieszyć się zawsze. Ale jeśli przyjdzie taki moment, w którym poczujesz się mniej pewnie i bezpiecznie, to proszę przyjmij naszą pomocną dłoń. Odruchowo bronimy się przed świadomością i przyznaniem przed samym sobą, że czas leci. Nie dopuszczamy do siebie myśli, że z biegiem lat wkraczamy w kolejne fazy swojej egzystencji. Uważamy wciąż starość za coś wstydliwego, niechcianego, mówiąc Ja?? Stary?? Niedoczekanie Wasze. Skąd taka niechęć? Skąd te obronne odruchy? Otóż właśnie stąd, że kojarzy się nam ona wciąż z niedołężnością, uzależnieniem od innych, niemal ubezwłasnowolnieniem. Ale tak przecież być nie musi. Wiek dojrzały to mądrość, to bogactwo doświadczeń, to cały bagaż niesamowitych przeżyć, których osoba starsza doświadczyła, i którymi może wzbogacić innych nauczyć ich wielu rzeczy i przekazać wiele cennych wskazówek. Przecież to życie jest najlepszą szkołą, a osoby wiekowe to niewątpliwie Profesorowie życia. Starość należy szanować i mieć przed nią wiele pokory z niej należy czerpać i ją należy pielęgnować. Z nią trzeba się oswoić i ją należy przyjąć do swojego życia, czy to poprzez swoją własną bytność na tym świecie, czy też poprzez jej pojawienie się w życiu naszych bliskich. Nie brońmy się przed nią i nie odrzucajmy jej bo jest to misja niemożliwa. Zaprośmy ją i pokochajmy bo ona i tak do nas przyjdzie, a lepiej będzie nam żyć razem kiedy będziemy na to przygotowani. Szanujmy ludzi starszych, nawet jeżeli czasami wydają się nie mieć racji wiele razy okazuje się, że życie, będące obiektywnym sędzią, im tą rację jednak zwraca. PS. Mamo, chciałbym podziękować Ci za mądrość, za całe Twoje zaangażowanie, za trud włożony w Rodzinę to rzeczy nie do przecenienia, a wszystkiego tego co robiłaś i robisz, słowami ująć się nie da. Z okazji Dnia Matki chciałbym życzyć Ci jednego obyś zawsze była w formie takiej, jak dziś. Pamiętaj jednak, że gdybyś kiedykolwiek potrzebowała wsparcia, pomocy, nie wahaj się jej oczekiwać na pewno ją otrzymasz. Od rodziny Od przyjaciół W kolejnych numerach będziemy rozwijać wątki związane z problematyką wieku dojrzałego. maj 2012

20 Prawo Korzyści z zatrudnienia tymczasowego str 20 Zgodnie z art k.p. praca może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Świadczenie pracy w takich warunkach określamy mianem telepracy. Najprościej mówiąc, polega ona na wykonywaniu przez pracownika obowiązków regularnie poza zakładem pracy, wykorzystując środki komunikacji elektronicznej (np. Internet). Pracodawca, który korzysta z pracowników tymczasowych, ma mniejszą ilość obowiązków wynikających z zatrudniania pracowników w ramach stosunku pracy. Wynika to z faktu, że znaczna część tych obowiązków należy do agencji pracy tymczasowej. Podstawą prawną zatrudniania pracowników tymczasowych jest ustawa z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz. U. Nr 166, poz z późn. zm.). W zakresie nieuregulowanym odmiennie przez przepisy powyższej ustawy oraz odrębne przepisy regulujące działalność agencji pracy tymczasowych, do pracownika tymczasowego i pracodawcy użytkownika Sebastian Kryczka Prawnik stosujemy przepisy prawa pracy np. kodeksu pracy odnoszące się do pracodawcy i pracownika. Podmioty pracy tymczasowej W standardowych formach zatrudnienia mamy do czynienia z dwoma podmiotami zatrudniającym i zatrudnianym. W przypadku zatrudniania tymczasowego mamy 3 podmioty, ponieważ praca tymczasowa polega na tym, że agencja pracy tymczasowej zatrudnia pracownika i kieruje go do wykonywania pracy na rzecz pracodawcy użytkownika. Tak więc wyróżniamy 3 podmioty uczestniczące w ramach zatrudniania tymczasowego agencję pracy tymczasowej, pracownika tymczasowego, oraz pracodawcę użytkownika, u którego pracownik będzie wykonywał pracę. Umowa z pra cownikiem tymczasowym Umowa o pracę z pracownikiem tymczasowym zawierana jest w formie pisemnej. W innym wypadku agencja pracy tymczasowej powinna dać pracownikowi tymczasowemu potwierdzenie w formie pisemnej: rodzaj zawartej umowy o pracę i jej warunki. Potwierdzenie to powinno być wydane nie później niż w drugim dniu wykonywania pracy tymczasowej. Agencja pracy tymczasowej ma prawo zatrudnić pracownika tymczasowego tylko na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy. Nie ma w związku z tym możliwości zawarcia z pracownikiem tymczasowym umowy o pracę tymczasową na okres próbny czy na czas nieokreślony. Jeżeli chodzi o zawartość umowy między agencją a pracownikiem tymczasowym, to powinna ona określać rodzaj i strony umowy, datę jej zawarcia, jak również wskazywać pracodawcę użytkownika oraz ustalony okres wykonywania na jego rzecz pracy tymczasowej. Powinna ponadto wskazywać warunki zatrudnienia pracownika tymczasowego w okresie pracy na rzecz pracodawcy użytkownika, szczególnie: rodzaj pracy, wymiar czasu pracy, miejsce wykonywania pracy tymczasowej, wynagrodzenie za pracę oraz termin i sposób wypłacania tego wynagrodzenia przez agencję pracy tymczasowej. Obowiązki stron Pracodawca użytkownik (u którego pracownik tymczasowy fizycznie świadczy pracę) wykonuje obowiązki i korzysta z praw przysługujących pracodawcy jedynie w zakresie niezbędnym do organizowania pracy z udziałem pracownika tymczasowego. Pracownik ten ma z kolei obowiązek stosowania się do poleceń służbowych pracodawcy. Brak wykonywania ciążących na nim obowiązków może stanowić przesłankę do nałożenia na pracownika tymczasowego kary porządkowej lub nawet rozwiązania z nim umowy o pracę. Do obowiązków agencji pracy tymczasowej zaliczyć należy m.in. skierowanie pracownika na wstępne badania lekarskie, prowadzenie dokumentacji pracowniczej (z wyjątkiem ewidencji czasu pracy), zgłoszenie pracownika do ZUS. Agencja jest zobowiązana wypłacać również wynagrodzenie, odprowadzać podatek dochodowy, składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, jak również powinna wystawiać świadectwa pracy. Korzyści z pracy tymczasowej Skorzystanie z usług agencji pracy tymczasowej stanowi korzystne rozwiązanie dla pracodawców, którzy nie chcą osobiście pozyskiwać pracowników oraz ponosić kosztów z tym związanych. Przyjmowanie do pracy pracowników tymczasowych oraz ich zatrudnianie leży bowiem w gestii agencji pracy tymczasowej. Pracodawca użytkownik, u którego świadczą pracę pracownicy tymczasowi, nie musi również zakładać akt osobowych i prowadzić całej skomplikowanej dokumentacji pracowniczej dla pracowników tymczasowych (wyjątek stanowi tu ewidencją czasu pracy). Pracodawca użytkownik jest ponadto zwolniony z obowiązku zgłoszenia nowego pracownika do ubezpieczeń społecznych, a także z dokonywania rozliczeń związanych z wypłacaniem wynagrodzeń. Sebastian Kryczka, prawnik specjalizujący się w problematyce prawa pracy oraz prawa cywilnego s.kryczka@wp.pl DP SYNERGIA biuro rachunkowe maj 2012