Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2013/2014

Transkrypt

1 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 03/04 Wydział Psychologii i Nauk Humanistycznych Kierunek studiów: Psychologia Forma studiów: Stacjonarne Stopień studiów: Magisterskie, jednolite Specjalności: Psychologia edukacyjna i wychowawcza Profil: Ogólnoakademicki Kod kierunku: Psych Przedmiot Nazwa przedmiotu Środowisko rodzinne i instytucjonalne w rozwoju dziecka Kod przedmiotu WPINH Psych AJednolite magisterskies S4 3/4 Kategoria przedmiotu przedmioty specjalnościowe Liczba punktów ECTS 3 Język wykładowy polski Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów Semestr W C K S L I Legenda: W Wykład; C Ćwiczenia/języki; K Konwersatorium; S Seminarium; L Laboratorium, Warsztaty; I Inne, Praktyki;

2 3 Cele przedmiotu Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Cel. Prezentacja szerokiego spektrum zagadnień związanych z istotą prawidłowego i dysfunkcjonalnego środowiska rodzinnego i jego roli w rozwoju jednostki w okresie dzieciństwa. Cel. Prezentacja spektrum zagadnień związanych z istotą środowiska instytucjonalnego i jego rolą we wspieraniu rozwoju dzieci o różnych charakterystykach środowiskowych i rozwojowych. 4 Wymaganie wstępne a. Przedmiot wymaga wcześniejszego opanowania wiedzy z :biologicznych podstaw zachowań cz.,psychologii rozwoju człowieka w biegu życia,psychologii wychowawczej i edukacyjnej oraz ze stymulowania rozwoju i opieki nad dzieckiem. 5 Modułowe efekty kształcenia MW. Wiedza: Student analizuje i opisuje jakość środowiska rozwoju wyodrębniając te czynniki, które umożliwiają i utrudniają rozwój jednostki. MW. Wiedza: Student rozumie istotę i rangę powiązań między rozwojem jednostki w okresie dzieciństwa a szerokim kontekstem społeczno- kulturowym. MU. Umiejętności: Student diagnozuje i ocenia poziom rozwoju oraz jakość środowisk istotnych dla rozwoju dziecka. MU. Umiejętności: Potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii i dyscyplin pokrewnych do ustalania przyczyn problemów w funkcjonowaniu jednostki i małych grup społecznych oraz do modyfikowania niekorzystnych zjawisk. MK. Kompetencje społeczne: Student jest uwrażliwiony na zagrożenia rozwoju dziecka płynące z różnych źródeł i środowisk. 6 Treści programowe W W W3 W4 W5 W6 Wykład Definicje rozwoju i wybrane ( środowiskowe i biologiczne) uwarunkowania rozwoju.rozwój dziecka,jako konsekwencja rozwoju strategii wychowawczych i kierowania zachowaniem dziecka zgodnie z okresami rozwojowymi. Analiza środowiska rodzinnego w ujęciu psychologicznym(rodzina,jako system,zadania i strategie rodziny,modele funkcjonowania rodzin), pedagogicznym (rodzina,jako istotny element systemu wychowawczego wyznaczający warunki wychowania i rozwoju dziecka) i socjologicznym(analiza środowiska rodzinnego,jako grupy i instytucji wychowawczej funkcjonującej wewnątrz społeczeństwa i stanowiącej jego inegralny składnik). Rodzice a rozwój dziecka.wpływ relacji rodzice -dziecko na jego rozwój.postawy rodzicielskie a rozwój dziecka.jakość relacji małżeńskich i zasoby małżonków a relacje z dziećmi i ich rozwój.typy rodzin a rozwój dziecka. Środowisko rodzinne a rozwój kompetencji społeczno- emocjonalnych dziecka. Rola więzi w rodzinie w rozwoju dziecka( przywiązanie a podstawy rozwoju emocjonalno- społecznego,socjalizacja emocji, rodzice a rozwój ekspresji emocji). Rola środowiska rodzinnego w kontekście społeczno- poznawczej teoriii rozwoju Wygotskiego.(rola środowiska rodzinnego w opanowywaniu strategii rozwiązywania problemów,rola efektywnej pomocy rodzicielskiej a rozwój dziecka). Rola środowiska rodzinnego w stymulowaniu rozwoju sprawności językowej dziecka. Strona /6

3 W7 W8 W9 Wykład Analiza warunków rozwoju dziecka w rodzinach dysfunkcjonalnych( niewydolnych wychowawczo i patologicznych). Analiza warunków rozwoju i wychowania dziecka w rodzinach z dzieckiem z niepełnosprawnością lub przewlekłą chorobą somatyczną. Rola podstawowych środowisk wychowawczych w rozwoju dziecka.rola instytucji w środowisku lokalnym w rozwoju dziecka.rola środowiska społecznowychowawczego przedszkola w stymulacji rozwoju dzieci z prawidłowym lub zaburzonym rozwojem. Rola środowiska społeczno-wychowawczego szkoły w stymu- lacji rozwoju dzieci prawidłowo rozwijających się i z utrudnieniami w rozwoju. Analiza roli wybranych instytucji w rozwoju i wychowaniu dzieci zagrożonych(dzieci z niepełnosprawnością i dzieci sieroce). Razem 4 C C C3 C4 C5 C6 C7 Ćwiczenia/języki Definicja i pojęcie środowiska rodzinnego i rodziny.rodzina z perspektywy psychologicznej- strukturalne właściwości rodziny,zadania i strategie rodziny,modele funkcjonowania rodziny.rodzina w ujęciu pedagogicznosocjologicznym(z perspektywy socjologii wychowania)-rola rodziny,jako grupy pierwotnej dla procesów wychowawczo-rozwojowych,rodzina,jako instytucja wychowania naturalnego i integralny składnik społeczeństwa,funkcje rodziny a rozwój i wychowanie dziecka. Środowisko rodzinne,jako czynnik więziotwórczy.pojęcie i typy więzi rodzinnych.uwarunkowania rozwoju bliskich więzi w okresie wczesnego dzieciństwa.przywiązanie,jako podstawa rozwoju społeczno- emocjonalnego dziecka.rola więzi rodzinnej w życiu członków rodziny. Analiza relacji rodzic- dziecko w kontekście jego rozwoju.analiza roli postaw rodzicielskich w rozwoju dziecka- szczegółowa charakterystyka źródeł postaw rodzicielskich(rodzina generacyjna,zasoby małżonków,cechy podmiotowe dziecka,czynniki kulturowe). Charakterystyka typologiczna postaw rodzicielskich z uwzględnieniem ich związku z rozwojem dziecka(postawy a przystosowanie społeczne dzieci,postawy rodzicielskie a osobowość dziecka). Ocena relacji rodzic - dziecko, jako podstawa interwencji psychologicznej wspierającej rozwój dziecka i funkcjonowanie rodziny. Rola środowiska rodzinnego w rozwoju moralnym dziecka.rola środowiska rodzinnego w rozwoju poznawczym dziecka.stymulacja sprawności językowej dziecka uwarunkowana działaniami środowiska rodzinnego. Rola środowiska rodzinnego w stymulacji rozwoju fizycznego dziecka.analiza roli funkcji opiekuńczych rodziny. Problematyka zasadniczego sensu opieki w rodzinie oraz pojęcie opieki wychowawczej. Zagrożenia rozwoju dzieci w rodzinach o skumulowanych czynnikach patogennych( patologia i dewiacje w życiu rodziny a rozwój dziecka-alkoholizm rodzica,rodzina z zagrożeniami socjalnymi,rodzina niepełna,rodzina zagrożona przemocą). Środowisko instytucjonalne-pojęcie i definicje.przedszkole i szkoła,jako przykład instytucji znacząco wpływających na rozwój dziecka Rola integracji syntonii w relacji rodzina- instytucje edukacyjne Powiązania rozwojowo-opiekuńczo- wychowawcze rodziny i szkoły. Strona 3/6

4 C8 Ćwiczenia/języki Rola instytucjonalnych form stymulowania rozwoju i opieki w wybranych grupach dzieci - dzieci z niepełnosprawnością i przewlekle chore oraz dzieci sieroce (ośrodki wczesnej interwencji,leczniczo-rehabilitacyjne i leczniczo- wychowawcze,przedszkola integracyjne,szkoły specjalne i szkoły życia,domy dziecka,jako forma instytucjonalnej opieki całkowitej,rodzinne domy dziecka,rodziny zastępcze,wioski Dziecięce SOS). Razem 4 7 Metody dydaktyczne M6. Wykłady M5. Dyskusja M0. Prezentacje multimedialne M9. Praca z podręcznikiem M8. Praca w grupach M3. Studium przypadku 8 Obciążenie pracą studenta Średnia liczba Forma aktywności godzin na zrealizowanie aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym: Godziny wynikające z planu studiów 8 Konsultacje przedmiotowe 5 Egzaminy i zaliczenia w sesji 5 Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym: Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury Opracowanie wyników 0 Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji 5 Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z całego nakładu pracy studenta 75 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3 9 Metody oceny Ocena podsumowująca P7. Test jednokrotnego wyboru P. Aktywność na zajęciach P5. Referat P4. Kolokwium Warunki zaliczenia przedmiotu a. Zaliczenie na ocenę z ćwiczeń obejmuje:obecność na zajęciach,aktywność w formie dyskusji,prezentacji problemu, analizy przypadku, referatu oraz oceny z cząstkowych sprawdzianów i kolokwium podsumowujcego.zaliczenia z ćwiczeń jest niezbędnym warunkiem przystąpienia do egzaminu końcowego. Strona 4/6

5 b. Ocena ostateczna może zostać podniesiona o pół stopnia za wszystkie obecności na wykładach. Kryteria oceny Na ocenę 3 Na ocenę 3.5 Na ocenę 4 Na ocenę 4.5 Na ocenę 5 od 50 do 59% punktów z testu od 60 do 69% punktów z testu od 70 do 79% punktów z testu od 80 do 89% punktów z testu od 90% i więcej punktów z testu 0 Macierz realizacji przedmiotu Modułowe efekty kształcenia dla przedmiotu MW MW MU MU MK Odniesienie do efektów kierunkowych K_ W[++], K_ W[++], K_ W3[++] K_ W08[++], K_ W[++], K_ W[++], K_ W3[++], K_ W6[++] K_ U0[++], K_ U08[++], K_ U[++], K_ U07[++] K_ U0[++], K_ U06[++], K_ U08[++], K_ U07[++] K_ K03[+++], K_ K04[+++], K_ K08[+++], K_ K[+++] Treści programowe W, W, W3, W4, W5, W6, W7, W8, W9, C, C, C3, C4, C5, C6, C7, C8 W, W3, W4, W5, W6, W8, C, C, C4, C6, C7, C8 W, W, W7, W8, W9, C, C3, C5, C6, C7, C8 W, W, W3, W7, W9, C6, C8 W, W, W3, W4, W5, W6, W7, C, C3, C5, C6, C8 Metody dydaktyczne M6, M5, M0, M9, M8, M3 M6, M5, M0, M9, M8, M3 M6, M5, M0, M9, M8, M3 M6, M5, M0, M9, M8, M3 M6, M5, M0, M9, M8, M3 Sposoby oceny P7, P, P5, P4 P7, P, P5, P4 P7, P, P5, P4 P7, P, P5, P4 P7, P, P5, P4 Wykaz literatury Literatura podstawowa: [] Plopa M. Psychologia rodziny, Elbląg, 005, Wydawnictwo Elbląskiej Uczelni Humanistyczno- Ekonomicznej [rozdział:i, II,III] [] Kawula S.,Brągiel J.,Janke A.W., Pedagogika rodziny.obszary i panorama problematyki., Toruń, 00, Wydawnictwo Adam Marszałek [rozdziały: od II do VI] Strona 5/6

6 Literatura uzupełniająca: [] Dąbrowska-Jabłońska I. Sytuacja szkolna dziecko urodzonego w zamartwicy. Rodzaje zagrożeń i możliwości pomocy., Opole, 00, Wydownictwo Uniwersytetu Opolskiego [rozdziały: II, IV,V] [] Ochmański M. Alkoholizm ojców a sytuacja rodzinna i szkolna dzieci, Lublin, 00, Wydawnictwo UMCS [rozdziały: II,IV,V] Publikacje/prace zbiorowe: [] Opieka i wychowanie dzieci sierocych w Polsce. Kużma J., (red.), Kraków, 007 Informacje o nauczycielach akademickich Osoba odpowiedzialna za kartę dr Maria Borczykowska-Rzepka (kontakt: bormaj@poczta.fm) Strona 6/6