Monitorowanie problemów narkotykowych w województwie świętokrzyskim w 2011r.

Transkrypt

1 Monitorowanie problemów narkotykowych w województwie świętokrzyskim w 2011r. RAPORT Wojciech Żelezik Ekspert Wojewódzki ds. Informacji o Narkotykach i Narkomanii Kielce grudzień 2012r.

2 Spis treści: 1.Wprowadzenie Charakterystyka województwa świętokrzyskiego. 4 2.Stan narkomanii w województwie świętokrzyskim Konsekwencje zdrowotne, społeczne oraz prawne zażywania narkotyków Świadczenie usług w 2011r. w zakresie leczenia uzależnień od substancji psychoaktywnych w wybranych placówkach Struktura hospitalizacji psychiatrycznej spowodowana stosowaniem substancji psychoaktywnych w 2011r Zakażenia HIV oraz zachorowania na AIDS Liczba zgonów z powodu przyjmowania substancji psychoaktywnych Pomoc społeczna udzielana osobom uzależnionym od substancji psychoaktywnych Bilans konsekwencji prawnych odnotowanych przez Policję wynikających z ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz 124, tekst jednolity) Działania podejmowane w ramach przeciwdziałania narkomanii na terenie województwa świętokrzyskiego Współpraca Samorządu Województwa Świętokrzyskiego z organizacjami pozarządowymi w zakresie profilaktyki narkomanii Organizacja i wspieranie działań edukacyjno informacyjnych w 2011 r Kampania społeczna,,narkotyki? Na co mi to Wdrażanie szkolnego programu profilaktycznego,,unplugged Program wczesnej interwencji,,fred Goes Net Synteza działań podejmowanych przez samorządy lokalne województwa świętokrzyskiego w 2011r.65 5.Rekomendacje 79 6.Streszczenie 80 Aneks 3

3 1. Wprowadzenie. Zjawisko narkotyków i narkomanii w Polsce monitorowane jest na podstawie dostępnych danych statystycznych, wskaźników, licznych ekspertyz oraz badań ilościowych i jakościowych, które swoim zasięgiem obejmują populację ogólną czy społeczności lokalne. Niniejsze opracowanie stanowi informację zbiorczą o aktualnych kwestiach związanych z narkomanią na terenie województwa świętokrzyskiego. Nadrzędnym celem dokumentu jest przedstawienie konsekwencji stosowania substancji psychoaktywnych oraz opisanie podjętych sposobów przeciwdziałania zjawisku. W dokumencie znalazły się dane pochodzące : - z Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii, - ze Świętokrzyskiego Oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia, - z podmiotów leczenia uzależnień, - z Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach, - z Kuratorium Oświaty w Kielcach, - z Aresztu Śledczego w Kielcach, - Urzędów Miast i Gmin Charakterystyka województwa świętokrzyskiego. Województwo świętokrzyskie zajmuje powierzchnię km 2, co stanowi 3,7% obszaru kraju. Terytorialnie obejmuje 14 powiatów, w tym 13 ziemskich i 1 grodzki oraz 102 gminy, w tym: 5 miejskich, 26 miejsko - wiejskich i 71 wiejskich. Świętokrzyskie otoczone jest sześcioma województwami (mazowieckie, lubelskie, podkarpackie, małopolskie, śląskie, łódzkie) z największymi aglomeracjami miejskimi w Polsce - warszawską, krakowską, katowicką i łódzką. W 2011 r. liczba mieszkańców Polski wyniosła tyś. osób, z czego ludność województwa świętokrzyskiego liczyła tyś osób. Największa grupę stanowiły osoby w wieku lat tj tyś, a najmniejszą między 5-9 lat tj tyś. Podstawowymi czynnikami wpływającymi na zmiany w liczbie i strukturze ludności były 4

4 m.in.: przyrost naturalny i migracje 1. W naszym województwie obserwujemy niekorzystne zmiany świadczące o starzeniu się społeczeństwa. W 2011 r. w krajowym rejestrze urzędowym Podmiotów Gospodarki Narodowej w województwie świętokrzyskim zarejestrowanych było podmiotów gospodarki narodowej (bez rolników indywidulanych). Podmioty gospodarcze działają na terenie tych powiatów, w których dominuje sektor przemysłowy i usługowy. Natomiast o charakterze rolniczym liczba jednostek gospodarczych jest mniejsza. Najwięcej podmiotów prowadzi działalność na terenie m. Kielce oraz w powiatach kieleckim, ostrowieckim, skarżyskim, starachowickim, sandomierskim, koneckim, jędrzejowskim, buskim oraz staszowskim. Najmniej jednostek odnotowano w powiecie: kazimierskim, pińczowski, opatowskim oraz włoszczowskim 2. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w 2011 r. wyniosła osób i była wyższa w porównaniu z 2010 r. Z ogólnej liczby osób bezrobotnych 55,6%, tj osób to mieszkańcy wsi. Zwiększyła się populacja bezrobotnych kobiet, a zmniejszyła mężczyzn. Zwiększyła się liczba bezrobotnych powyżej 50 lat. Charakterystyczną cechą bezrobocia w województwie świętokrzyskim jest niski poziom wykształcenia zarejestrowanych oraz długotrwałe pozostawanie bez pracy 3. Fakt iż, województwo świętokrzyskie cechuje zróżnicowanie ze względu na poziom rozwoju gospodarczego poszczególnych jego części może mieć wpływ na intensywność i zasięg występowania poszczególnych problemów społecznych. W województwie świętokrzyskim na wskaźniki dotyczące narkomanii może mieć wpływ przewaga społeczności wiejskiej, podział na przemysłową północ regionu oraz rolnicze południe i wschód. W większych aglomeracjach miejskich zjawisko narkomanii jest bardziej anonimowe i niewidoczne od tej z małych miasteczek i wsi. Dynamiczność rozwoju województwa świętokrzyskiego, współpraca międzynarodowa i związana tym duża mobilność społeczeństwa niesie ze sobą ryzyko rozpowszechniania substancji psychoaktywnych. Sytuacja ta sprzyja występowaniu patologii, w tym uzależnienia od środków odurzających. 1 Analiza i ocena sytuacji rynku pracy w województwie świętokrzyskim w 2011 r., WUP Kielce, 2012, s.13 2 Tamże, s Tamże, s. 30 5

5 2. Stan narkomanii w województwie świętokrzyskim W ramach monitorowania problemu narkotyków i narkomanii realizowane są pomiary używania substancji psychoaktywnych w populacji generalnej oraz wśród młodzieży szkolnej. W 2010 roku zrealizowano badanie pt. Używanie i postawy wobec środków psychoaktywnych, badanie świadomości młodzieży na temat zagrożeń związanych z HIV/AIDS oraz problematyki przemocy w województwie świętokrzyskim, które miało na celu diagnozę problemu używania alkoholu, papierosów, narkotyków oraz dopalaczy przez dzieci i młodzież województwa świętokrzyskiego. Była to również okazja do sondowania przejawów przemocy wśród dzieci i młodzieży, zbadania najnowszych zjawisk społecznych, tj. cyberprzemocy, oraz przeanalizowania świadomości tej grupy osób na temat HIV i AIDS. Raport z badania społecznego został opublikowany na stronie internetowej: Z analizy danych zawartych w badaniu wynika, że 19% uczniów przyznało, że doświadczyło już inicjacji narkotykowej. 81% twierdzi, że nigdy nie zażywało żadnych środków odurzających narkotyków. Ponad dwa razy więcej chłopców niż dziewcząt miało styczność z narkotykami, odpowiednio 26% chłopców i 12% dziewcząt. Najwięcej uczniów miało już styczność z narkotykami w powiecie koneckim ponad 50%. Około 32% uczniów powiatu starachowickiego również zadeklarowało, że zażyło narkotyki. Najmniej natomiast uczniów, którzy zetknęli się z narkotykami, jest w powiecie ziemskim Kielce niecałe 7%. Prawie połowa uczniów stwierdziła, że aktualnie pali marihuanę, 37% zadeklarowało, że nie zażywa żadnych narkotyków. 35% uczniów łączy marihuanę z alkoholem, 30% pali haszysz, kolejne 29% zażywa leki uspokajające i nasenne bez recepty. Prawie połowa uczniów stwierdziła, że aktualnie pali marihuanę, 37% zadeklarowało, że nie zażywa żadnych narkotyków. Najmniej uczniów miało styczność z dopalaczami w powiecie sandomierskim: około 85% stwierdziło, że spróbowało ich raz albo dwa razy w życiu. We włoszczowskim z kolei 75% przyznało się, że zażyło dopalacz, co najwyżej dwa razy w życiu. Żaden z uczniów tego powiatu, podobnie jak z powiatu sandomierskiego, nie używa ich regularnie. Około 77% uczniów w powiecie starachowickim zadeklarowało, że najwyżej dwa razy w życiu spróbowało dopalaczy. Największa liczba uczniów, którzy zażywają dopalacze regularnie, mieszka w powiecie skarżyskim aż 40%. Ogólny procent osób, które w miarę regularnie stosują dopalacze, wynosi 26% dla uczniów ze wsi i 16% dla uczniów z miast. Najwięcej uczniów twierdzących, że w ich szkole narkotyki sprzedają koledzy, jest 6

6 w powiecie koneckim około 57%. Stosunkowo dużo uczniów wie o takim procederze w szkołach w powiecie starachowickim. Najmniej uczniów udzieliło pozytywnej odpowiedzi w tej sprawie w powiecie włoszczowskim niecałe 18% i w powiecie skarżyskim również około 18%. Najmniej uczniów miało styczność z dopalaczami w powiecie sandomierskim: około 85% stwierdziło, że spróbowało ich raz albo dwa razy w życiu. Z informacji zawartych w dokumencie pn.,,raport o stanie narkomanii w województwie świętokrzyskim w 2010 r. wynika, że wzrasta zapotrzebowanie na świadczenie usług w zakresie leczenia i rehabilitacji osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych. Potwierdzają to m.in. spostrzeżenia kadry terapeutów i specjalistów specjalizujących się w pracy z osobami uzależnionymi i eksperymentującymi ze środkami odurzającymi. Prezentowane badania wykazały, że w społeczności województwa świętokrzyskiego zdecydowana większość osób zna substancje psychoaktywne. Najbardziej rozpowszechnionym narkotykami były: marihuana, amfetamina, inny lub nieustalony narkotyk, ekstazy oraz leki. Tendencja ta utrzymuje się.,,raport o stanie narkomanii w województwie świętokrzyskim w 2010 r. został zamieszczony na stronie internetowej Departamentu Ochrony Zdrowia. 3. Konsekwencje zdrowotne, społeczne oraz prawne zażywania narkotyków Zdrowotne konsekwencje zażywania narkotyków są jedne z najpoważniejszych ze wszystkich uzależnień. Wobec powyższego niezbędna jest edukacja w celu zabiegania uzależnieniom oraz świadczenie usług w zakresie leczenia. W załączniku nr 1 dołączonym do aneksu znajduje się wykaz podmiotów oraz zakontraktowanych przez Świętokrzyski Oddział Wojewódzki NFZ świadczeń w zakresie leczenia uzależnień. Lista jest uporządkowana wg. powiatów województwa. Najwięcej podmiotów świadczących usługi w zakresie leczenia uzależnień w 2011 roku występowała w Kielcach 5 podmiotów, natomiast w powiecie: kieleckim i starachowickim było po 3 podmioty, w powiatach: koneckim i ostrowieckim po 2 podmioty, w powiatach buskim, jędrzejowskim, kazimierskim, opatowskim, pińczowskim, staszowskim, sandomierskim, skarżyskim i włoszczowskim po 1 podmiocie. 7

7 Dodatkowo, w rozdziale zostały zaprezentowane dane przedstawione przez: Poradnię Profilaktyki i Terapii Uzależnień MONAR w Kielcach, Ośrodek Leczenia Uzależnień od Środków Psychoaktywnych,,San Damiano, Poradnię Leczenia Uzależnień,,San Damiano, Hostel,,Rivotort, Poradnię Leczenia Uzależnień od Substancji Psychoaktywnych oraz Ośrodek Rehabilitacji dla Osób z Uzależnieniem od Substancji Psychoaktywnych w Pałęgach prowadzone przez Stowarzyszenie,,Nadzieja Rodzinie, Poradnię Leczenia Uzależnień w Starachowicach oraz Areszt Śledczy w Kielcach. Tabela 1. Realizacja świadczeń zdrowotnych udzielonych w trybie stacjonarnej i ambulatoryjnej opieki w zakresie leczenia i rehabilitacji osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych w 2011r. SWIADCZENIO- DAWCA ZAKRES SWIADCZEŃ ZAKONTRAKTOWA - LICZBA ZAKONTRA- KTOWANE WARTOŚĆ w PLN ZREALIZO WANA LICZBA ZREALIZO WANA w PLN Hostel Monar w Kielcach NZOZ Ośrodek rehabilitacyjny- Readaptacyjny dla dzieci i Młodzieży - Luta Ośrodek Leczenia uzależnień od środków psychoaktywnych,,san Damiano - Chęciny Ośrodek Leczenia uzależnień od środków psychoaktywnych,,san Damiano - Chęciny Poradnia Profilaktyki i Terapii Uzależnień MONAR w Kielcach Powiatowy Zakład Opieki Zdrowotnej w Starachowicach Stowarzyszenie Nadzieja Rodzinie Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Kielcach Stowarzyszenie Nadzieja Rodzinie Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Kielcach Źródło danych NFZ Świadczenia dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych udzielane w hostelu Świadczenia rehabilitacyjne dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych Świadczenia rehabilitacyjne dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych Świadczenia dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych udzielane w hostelu Świadczenia terapii uzależnienia od substancji psychoaktywnych innych niż alkohol Program Leczenia Substytucyjnego Świadczenia terapii uzależnienia od substancji psychoaktywnych innych niż alkohol Świadczenia rehabilitacyjne dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych ,00 zł , ,00 zł , ,00 zł , ,00 zł , ,00 zł , ,00 zł , ,00 zł , ,40 zł 3 422, ,00 zł 5 232, ,00 zł , ,00 zł , ,00 zł 2 748, ,00 zł 2 956, ,00 zł , ,00 zł , ,00 zł 8

8 Powyższe dane prezentują realizację świadczeń zdrowotnych udzielonych w trybie stacjonarnej i ambulatoryjnej opieki w zakresie leczenia i rehabilitacji osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych w 2011r. Z przedstawionego zestawienia wynika, że wymienieni świadczeniodawcy w większości zrealizowali większą liczbę świadczeń niż zaplanowano. Pomoc osobom używającym szkodliwie, uzależnionym i ich rodzinom świadczona była przez wykwalifikowaną kadrę, co ilustruje tabela poniżej. Tabela 2. Zestawienie ilości kadry pracującej z osobami uzależnionymi od substancji psychoaktywnych w województwie świętokrzyskim w 2011r. Lp. Zawód Stopień specjalizacji Ilość osób udzielających świadczeń 1. Instruktor terapii uzależnień W trakcie 3 2. Instruktor terapii uzależnień specjalista 1 3. Lekarz medycyna rodzinna Specjalista 1 4. Lekarz - psychiatra Specjalista 3 5. Lekarz - psychiatra Specjalista 1 st Lekarz psychiatra dzieci i W trakcie 1 młodzieży 7. Lekarz psychiatra dzieci i Specjalista 1 młodzieży 8. Pielęgniarka 5 9. Psycholog Psycholog kliniczny Specjalista Psychoterapeuta W trakcie Psychoterapeuta Specjalista Specjalista terapii uzależnień W trakcie Specjalista terapii uzależnień Specjalista Specjalista terapii uzależnień Specjalista 1 st Terapeuta zajęciowy 1 RAZEM 58 Źródło danych NFZ Z osobami uzależnionymi w 2011r. pracowało łącznie 58 przedstawicieli różnych zawodów. Największa grupę zawodową stanowili specjaliści terapii uzależnień oraz psycholodzy. 9

9 3.1. Świadczenie usług w 2011r. w zakresie leczenia uzależnień od substancji psychoaktywnych w wybranych placówkach. Profilaktyka wskazująca są to działania kierowane do jednostek, u których rozpoznano objawy zaburzeń lub szczególnie zagrożonych rozwojem problemów wynikających z używania substancji psychoaktywnych. Cele profilaktyki wskazującej to m.in. zapobieganie rozwojowi uzależnienia od substancji psychoaktywnych, ograniczenie częstości używania lub zmiana wzorów używania substancji odurzających. Działania ukierunkowane są głównie na indywidualną diagnozę przyczyn problemu i podjęcia stosownej interwencji. Poradnia Profilaktyki i Terapii Uzależnień MONAR w Kielcach. W 2011 roku do PPiTU MONAR zgłosiło się i podjęło terapię 32 nowych pacjentów z problemem narkotykowym. Osoby zgłaszające się zażywały głównie marihuanę, amfetaminę oraz leki pochodzenia opioidowego (tj. tramal/tramadol). W większości byli to mężczyźni, w wieku lat. Oprócz w/w nowych pacjentów pracownicy Poradni pracowali z osobami, które podjęły terapię w 2010 roku. Terapeuci Poradni udzielili 486 porad pacjentom z problemem narkotykowym oraz członkom ich rodzin. Dodatkowo do placówki zgłaszały się osoby, które były zainteresowane otrzymaniem skierowania do stacjonarnego ośrodka leczenia uzależnienia od narkotyków wydano 13 takich dokumentów. W roku 2011 kadra Poradni zaobserwowała wzrost liczby pacjentów uzależnionych od leków (tramal/tramadol) oraz pacjentów u których występuje uzależnienie mieszane. Ponadto zgłaszały się osoby, które oprócz uzależnienia od narkotyków lub alkoholu miały problem z hazardem. Dodatkowo od r. w Hostelu dla Osób Uzależnionych od Substancji Psychoaktywnych MONAR przebywało 6 osób (spoza woj. świętokrzyskiego) po terapii podstawowej w ośrodku stacjonarnym. Pacjenci ci kontynuowali terapię oraz usamodzielnianie się poprzez kończenie szkoły, podjęcie kursów i zatrudnienia. Pacjenci, którzy zakończyli terapię w Hostelu pozostali w Kielcach gdzie prowadzą zdrowe i trzeźwe życie. 10

10 W PPiTU MONAR pracuje 4 specjalistów terapii uzależnień (w tym dwóch w trakcie procesu certyfikacji), lekarz psychiatra, psycholog, pracownik socjalny oraz prawnik. Tabela 3. Poradnia Profilaktyki i Terapii Uzależnień MONAR w Kielcach Poradnia Profilaktyki i Terapii Uzależnień MONAR w Kielcach w 2011r. Ilość pacjentów 32 Liczba udzielonych porad 486 Liczba wydanych skierowań do stacjonarnego 13 ośrodka leczenia uzależnienia od narkotyków Kadra 8 Najczęstsze problemy osób zgłaszających się do poradni/ośrodka Leki-(tramal/tramadol), uzależnienie mieszane, alkohol, hazard. Poradnia MONAR włączyła się w 2011 roku w działalność Rady Działalności Pożytku Publicznego Kielce. Poradnia prowadzi aktywną działalność profilaktyczną organizując m.in. festyny trzeźwościowe i przeprowadzając programy wśród młodzieży szkolnej o tematyce antynarkotykowej. Ośrodek Leczenia Uzależnień od Środków Psychoaktywnych,,San Damiano Ilość osób leczonych z powodu uzależnienia od substancji psychoaktywnych w Poradni Leczenia Uzależnień,,San Damiano w 2011r. wyniosła 12 osób, w tym 9 mężczyzn. Największa grupę osób stanowili pacjenci w przedziale wiekowym lat 8 osób, następnie od lat 2 osoby, do 18 lat 1 osoba i powyżej 65 lat- 1 osoba. Ilość udzielonych porad wyniosła 68, w tym dla mężczyzn 47. Najliczniejszą grupę pacjentów którym udzielono porad stanowiły osoby w wieku pomiędzy lat 48, a następnie od lat 15, powyżej 65 lat 3, do 18 lat 2. W Ośrodku Leczenia Uzależnień,,San Damiano leczonych z powodu uzależnienia od substancji psychoaktywnych było 83 osoby, w tym 76 mężczyzn. Z kolei ilość osób leczonych z powodu uzależnienia od substancji psychoaktywnych w Hostelu,,Rivotorto wyniosła 16 osób, w tym 16 mężczyzn. 11

11 Ilość kadry pracującej z osobami uzależnionymi była następująca: specjaliści terapii uzależnień 3, specjaliści terapii uzależnień w trakcie szkolenia do uzyskania certyfikatu 5, psycholog 1, instruktorzy terapii uzależnień w trakcie szkolenia do uzyskania certyfikatu 1, lekarze psychiatrzy 1, pielęgniarki 2. Pacjenci przebywający w Ośrodku Leczenia Uzależnień,,San Damiano to osoby uzależnione głównie od amfetaminy i alkoholu, następnie marihuany, marihuany i alkoholu oraz od leków i heroiny. Placówka koncentruje się na działaniach w obszarze leczenia, rehabilitacji, ograniczania szkód zdrowotnych i reintegracji społecznej. W kooperacji z różnymi instytucjami, firmami organizowała działania profilaktyczne na terenie gminy Chęciny. Ponadto placówka współpracowała z podobnymi ośrodkami w Europie Środkowej, zwłaszcza na Słowacji i Czechach. Tabela 4.,,San Damiano Poradnia Leczenia Uzależnień,,San Damiano Ośrodek Leczenia Uzależnień,,San Damiono Hostel,,Rivotort Ilość pacjentów 12 Poradnia, 83 Ośrodek, 16-Hostel Liczba udzielonych porad Ilość kadry 13 Najczęstsze problemy osób zgłaszających się do poradni/ośrodka 68-Poradnia Uzależnienie od amfetaminy, marihuany, alkoholu, leków, heroiny, uzależnienie mieszane. Kadra placówki dostrzega zapotrzebowanie na pobyt w Ośrodku Leczenia Uzależnień. Należy zaznaczyć, iż w Ośrodku Leczenia Uzależnień,,San Damiano oraz w Hostelu,,Rivotorto przyjmowani są pacjenci w wieku od lat z terenu całego kraju. Stowarzyszenie,,Nadzieja Rodzinie w Kielcach W Poradni Leczenia Uzależnień od Substancji Psychoaktywnych w roku 2011 zostało przyjętych 79 pacjentów, w tym 24 mężczyzn. Największą grupę osób leczonych stanowiły osoby w przedziale wiekowym: lat 44 osoby, lat 26 osób, do 18 lat 9 osób. 12

12 Łącznie udzielono 197 świadczeń, z czego 102 stanowiły porady, a pozostałą częścią były sesje psychoterapeutyczne (95). Ponadto prowadzona była również grupa wsparcia dla członków rodzin osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych. W ośrodku dla Osób z Uzależnieniem od Substancji Psychoaktywnych w Pałęgach, przebywało 42 pacjentów. Ośrodek zapewniał całodobową opiekę terapeutyczną. Najbardziej rozpowszechnionymi substancjami psychoaktywnymi wśród pacjentów były: marihuana i amfetamina, a wśród młodzieży akodin. Programy readaptacji społecznej realizowane były poprzez działalność Poradni i Ośrodka, przy wparciu projektu:,,realizacja programów wspomagających proces terapeutyczny i rehabilitacyjny dla osób uzależnionych od narkotyków. W projekcie wzięło udział 23 osoby, które opuściły ośrodki/oddziały rehabilitacji dla osób uzależnionych od narkotyków. Ponadto, stowarzyszenie prowadziło jedyny w dalszym ciągu w województwie Punkt Konsultacyjno Diagnostyczny HIV/AIDS. W minionym roku wykonano 584 testów na obecność wirusa HIV oraz udzielono 110 porad bez zlecenia wykonania testu. Tabela 5. Stowarzyszenie,,Nadzieja Rodzinie Poradnia Leczenia Uzależnień od Substancji Psychoaktywnych Ośrodek dla Osób z Uzależnieniem od Substancji Psychoaktywnych w Pałęgach Ilość pacjentów 79 - w Poradni 42- w Ośrodku Liczba udzielonych porad / świadczeń 197 Ilość kadry 8 Najczęstsze problemy osób zgłaszających się do poradni/ośrodka marihuana, leki amfetamina, Zatrudniony personel medyczny w Poradni Leczenia Uzależnień od Substancji Psychoaktywnych to: lekarz psychiatra 1, pielęgniarka 2, psycholog 1, specjalista terapii uzależnień 4. 13

13 Zakład Opieki Zdrowotnej w Starachowicach W programie metadonowym w 2011 roku uczestniczyło 22 osoby. Wśród nich: 6 kobiet i 16 mężczyzn w przedziałach wiekowych: lat: 2 osoby, lat: 2 osoby, lat: 7 osób, lat: 10 osób, lat: 1 osoba. Osoby korzystające z programu to mieszkańcy: Starachowic 6 osób, Skarżyska Kamiennej 13 osób, Kielc 2 osoby, Ostrowca Świętokrzyskiego 1 osoba. Pacjenci zgłaszający się po ustaloną dawkę metadonu do Poradni Leczenia Uzależnień w Starachowicach podlegają wyrywkowym badaniom moczu. Pacjenci mają zapewnioną terapię indywidualną oraz konsultacje psychiatryczne. W 2011 roku w ramach kontraktu z NFZ realizowano jedynie program metadonowy. Ze środków Urzędu Miasta Starachowice uruchomiono dodatkowe dyżury dla osób zgłaszających się z problemem używania substancji psychoaktywnych oraz dla współuzależnionych. W ramach środków z Urzędu Miasta Starachowice pomocy udzielono: 7 rodzinom; 18 osobom z czego 4 w terapii indywidualnej; 5 osób terapii grupowej (18 22 lata). Formami pomocy były: konsultacje dla rodziców, zlecenia i omawianie wyników badań moczu na obecność substancji psychoaktywnych, terapia indywidualna, terapia grupowa. Zatrudnione w Poradni osoby to: specjalista terapii uzależnień, instruktor terapii uzależnień, pielęgniarka oraz psychiatra. Areszt Śledczy w Kielcach W 2011r. w Oddziale Terapeutycznym dla Osób Uzależnionych od Środków Odurzających lub Psychotropowych ilość osób skazanych wyniosła 120. Większość pacjentów oddziału terapeutycznego dla osób uzależnionych od narkotyków dobrowolnie poddała się terapii. W minionym roku w oddziale odwykowym przebywało 2 skazanych zobligowanych do leczenia decyzją Sądu Orzekającego oraz 11 skazanych do leczenia decyzją Sądu Penitencjarnego. W większości pacjenci pochodzili z sąsiednich województw: małopolskiego, śląskiego i lubelskiego. U pacjentów Oddziału najczęściej diagnozowano uzależnienie od kanabinoli (marihuana), stymulantów (głównie amfetamina) oraz politoksykomanię. W Oddziale 14

14 przeważali skazani w wieku lata. W roku 2011 pacjenci tej grupy wiekowej stanowili połowę ogółu skazanych objętych procesem leczenia. W strukturach Aresztu Śledczego znajduje się oddział przeznaczony dla osób upośledzonych umysłowo lub prezentujących niepsychotyczne zaburzenia psychiczne. W oddziale tym przebywali skazani nadużywający lub uzależnieni od substancji psychoaktywnych. Z uwagi na różnorodne dysfunkcje pacjenci nie mogli poddać się terapii odwykowej w ramach oddziału dla uzależnionych. Z uwagi na powyższe objęci byli programami readaptacyjnymi dla osób ryzykownie lub szkodliwie używających substancji psychoaktywnych. W 2011r. w Areszcie Śledczym zatrudnionych było: 7 psychologów oraz 2 terapeutów uzależnień Struktura hospitalizacji psychiatrycznej spowodowana stosowaniem substancji psychoaktywnych w 2011r. Struktura hospitalizacji psychiatrycznej mieszkańców województwa w zakładach opieki zdrowotnej w 2012 r. przedstawia tabela nr 6. Analiza zestawienia tabelarycznego dostarcza wiedzy na temat najczęstszych przyczyn hospitalizacji psychiatrycznych spowodowanych stosowaniem różnorodnych substancji psychoaktywnych. Dane zawarte w tabeli zostały usystematyzowane wg. powiatów. Tabela 6. Hospitalizacje psychiatryczne spowodowane zaburzeniami psychicznymi i zachowania spowodowane używaniem środków [substancji] psychoaktywnych w województwie świętokrzyskim- za 2011r. (wg ICD-10 /F10-F19/) w podziale na powiaty. ICD 10 kod 3- znakowy ICD10 -nazwa powiat buski F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 326 spowodowane użyciem alkoholu F13 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 1 spowodowane przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 7 spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych Razem 334 liczba hospitalizacji 15

15 powiat jędrzejowski ICD 10 kod 3- ICD10 -nazwa znako wy F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane użyciem alkoholu F13 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających F18 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane odurzaniem się lotnymi rozpuszczalnikami organicznymi razem 407 powiat kazimierski ICD 10 ICD10 -nazwa kod 3- znako wy F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 86 spowodowane użyciem alkoholu Razem 86 Kielce ICD 10 kod 3- ICD10 -nazwa znako wy F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane użyciem alkoholu F11 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem opiatów F13 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających F15 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem innych niż kokaina środków pobudzających w tym kofeiny F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych Razem 850 liczba hospitalizacji liczba hospitalizacji liczba hospitalizacji

16 powiat kielecki ICD 10 kod 3- ICD10 -nazwa znako wy F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane użyciem alkoholu F13 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających F15 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem innych niż kokaina środków pobudzających w tym kofeiny F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych razem 1021 powiat konecki ICD 10 kod 3- znakowy ICD10 -nazwa liczba hospitalizacji liczba hospitalizacji F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 312 spowodowane użyciem alkoholu F11 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 1 spowodowane używaniem opiatów F13 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 2 spowodowane przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 9 spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych razem 324 powiat opatowski ICD 10 kod 3- ICD10 -nazwa liczba hospitalizacji znako wy F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 103 spowodowane użyciem alkoholu F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 4 spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych razem

17 powiat ostrowiecki ICD 10 kod 3- ICD10 -nazwa znako wy F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane użyciem alkoholu F13 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych razem 270 powiat pińczowski ICD 10 kod 3- ICD10 -nazwa znako wy F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane użyciem alkoholu F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych razem 247 powiat sandomierski ICD 10 kod 3- ICD10 -nazwa znako wy F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane użyciem alkoholu F13 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających F15 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem innych niż kokaina środków pobudzających w tym kofeiny F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych Razem 472 liczba hospitalizacji liczba hospitalizacji liczba hospitalizacji

18 powiat skarżyski ICD 10 kod 3- ICD10 -nazwa znako wy F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane użyciem alkoholu liczba hospitalizacji 196 F11 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 1 spowodowane używaniem opiatów F13 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 1 spowodowane przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 10 spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych Razem 208 powiat starachowicki ICD 10 kod 3- ICD10 -nazwa liczba hospitalizacji znako wy F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 241 spowodowane użyciem alkoholu F13 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 1 spowodowane przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 6 spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych Razem 248 powiat staszowski F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 201 spowodowane użyciem alkoholu F13 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 1 spowodowane przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 4 spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych Razem

19 powiat włoszczowski ICD 10 kod 3- ICD10 -nazwa znako wy F10 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane użyciem alkoholu F19 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (f10-f18) i innych środków psychoaktywnych razem 120 liczba hospitalizacji Największa liczba hospitalizacji psychiatrycznych spowodowanych stosowaniem substancji psychoaktywnych w 2011r. a najmniejsza w kazimierskim. 119 była w powiecie kieleckim 1 Tabela 7. Przyjęci do lecznictwa stacjonarnego w latach z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania spowodowanych używaniem substancji psychoaktywnych (ICD X: F11-F16, F18, F19) wg płci. Mężczyźni Kobiety RAZEM N % N % N , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Źródło danych J. Sierosławski, Narkomania w Polsce w 2010 r. Dane Lecznictwa Stacjonarnego (Tabele i wykresy), Instytut Psychiatrii i Neurologii 20

20 Największa liczba pacjentów przyjętych do lecznictwa stacjonarnego w latach z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania spowodowanych używaniem substancji psychoaktywnych (ICD X: F11-F16, F18, F19) była w 2010 r. Mężczyźni stanowili blisko 3 krotnie większą liczbę pacjentów niż kobiety przyjętych do leczenia. Poniżej zostały zaprezentowane tabele zawierające wykaz leczonych w poradniach odwykowych na zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych wg. rozpoznania zasadniczego na przestrzeni r. Z analizy przedstawionych danych wynika, iż w 2011r. o 650 osób wzrosła liczba leczonych ogółem w poradniach odwykowych na zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych. Największy wzrost zaobserwować można w rozpoznaniu zasadniczym,,ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F 19.0, F. 19.1) spowodowane przyjmowaniem kilku substancji lub innych substancji psychoaktywnych. Ponadto zaobserwować można, iż w 2011r. o 624 wzrosła liczba leczonych po raz pierwszy w poradniach odwykowych na zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych. Największy wzrost zaobserwować można również w rozpoznaniu zasadniczym,,ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F 19.0, F ) spowodowane przyjmowaniem kilku substancji lub innych substancji psychoaktywnych. Szczegółowe dane prezentuje tabela 8 oraz 9. 21

21 Tabela 8. Leczeni w poradniach odwykowych na zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych wg. Liczby bezwzględne % do ogółu leczonych rozpoznania zasadniczego r. Wyszczególnienie leczeni ogółem Leczeni ogółem ,0 Kanabinole Opiaty Leki uspokajające Kokaina i nasenne Inn subst. pobudzające (kofeina) Substancje halucynogenne Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F11.0, F 11.1) ,1 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F11.2, F11.3) 2 6 0,5 Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F12.0, F 12.1) ,8 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F12.2, F12.3) ,1 Inne (F12.7, F 12.8, F 12.9) 4 0 0,0 Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F13.0, F 13.1) ,2 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F13.2, F13.3) ,5 Zburzenia psychotyczne (F13.4, F13.5, F13.6) 4 0 0,0 Inne (F13.7, F13.8, F13.9) 0 0 0,0 Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F 14.0, F 14.1) 0 1 0, Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F14.2, F14.3, F 14.7, F14.8, F14.9) Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F15.0, F 15.1) 9 7 0,6 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F15.2, F15.3) ,9 Zaburzenia psychotyczne (F15.4, F15.5, F15.6) 3 2 0, ,6 Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F16.0, F 16.1) 22

22 1 3 0,3 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F16.2, F16.3) Kilka substancji lub inne Lotne rozpuszczalniki substancje psychoaktywne Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F18.0, F 18.1) 0 7 0,6 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F18.2, F18.3) 2 0 0, ,0 Zaburzenia psychotyczne (F18.4, F18.5, F18.6) Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F19.0, F 19.1) ,7 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F19.2, F19.3) ,8 Zaburzenia psychotyczne (F19.4, F19.5, F19.6) 2 1 0, ,1 Inne (F19.7, F19.8, F19.9) Używanie tytoniu (F17) ,4 Opracowano na podstawie danych NFZ W 2011r. w poradniach odwykowych leczących zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych wśród leczonych ogółem odnotowano wzrost zaburzeń spowodowanych stosowaniem m.in. leków uspokajanych i nasennych oraz innych substancji pobudzających. 23

23 Liczby bezwzględne % do ogółu Tabela 9. Leczeni w poradniach odwykowych na zaburzenia spowodowane używaniem substancji r. leczonych psychoaktywnych wg. rozpoznania a zasadniczego leczenie po raz pierwszy 2011r. Leczeni ogółem Opiaty Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F11.0, F 11.1) 2 0 0,0 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F11.2, F11.3) 1 3 0,4 Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F12.0, F 12.1) ,6 Kanabinole Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F12.2, F12.3) ,7 Inne ( 12.7, F 12.8, F 12.9) 0 0 0,0 Leki uspokajające I nasenne Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F13.0, F 13.1) ,5 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F13.2, F13.3) ,3 Zburzenia psychotyczne (F13.4, F13.5, F13.6) 0 0 0,0 Inne (F13.7, F13.8, F13.9) 0 0 0,0 Ostre zatrucia i używanie szkodliwe (F 14.0, F 14.1) 0 0 0,0 Inne subst. Kokaina pobudzające (kofeina) Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F14.2, F14.3, F14.7, F14.8, F14.9) Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F15.0, F 15.1) 0 3 0, ,2 24

24 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F15.2, F15.3) 2 9 1,1 Substancje halucynogenne Lotne rozpuszczalniki Kilka substancji lub inne substancje psychoaktywne Zaburzenia psychotyczne (F15.4, F15.5, F15.6) 1 1 0,1 Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F16.0, F 16.1) 0 6 0, ,1 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F16.2, F16.3) Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F18.0, F 18.1) Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F18.2, F18.3) 0 0 0, ,0 Zaburzenia psychotyczne (F18.4, F18.5, F18.6) Ostre zatrucie i używanie szkodliwe (F19.0, F 19.1) ,4 Zespół uzależnienia i zespół abstynencyjny (F19.2, F19.3) ,4 Zaburzenia psychotyczne (F19.4, F19.5, F19.6) 0 0 0,0 Inne (F19.7, F198, F190.9) 1 0 0,0 Używanie tytoniu (F17) ,1 Opracowano na podstawie danych NFZ W 2011r. w poradniach odwykowych leczących zaburzenia spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych wśród leczonych po raz pierwszy odnotowano wzrost zaburzeń spowodowanych stosowaniem kokainy oraz lotnych rozpuszczalników. Ponadto, najczęstszymi przyczynami zaburzeń było przyjmowanie: leków uspokajających i nasennych, substancji halucynogennych, przyjmowanie kilku substancji lub innych substancji psychoaktywnych. 25

25 Tabela 10. Przyjęci do lecznictwa stacjonarnego w latach z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania spowodowanych używaniem substancji psychoaktywnych (ICD X: F11-F16, F18, F19) wg typów używanych środków. Liczby pacjentów Opiaty Konopie Uspokajające i nasenne Kokaina Inne stymulanty Halucynogeny Wziewne Mieszane i nieokreślone Źródło danych J. Sierosławski, Narkomania w Polsce w 2010 r. Dane Lecznictwa Stacjonarnego (Tabele i wykresy), Instytut Psychiatrii i Neurologii Z danych ogólnych wynika, że w 2010 r. do lecznictwa stacjonarnego z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania spowodowanych używaniem substancji psychoaktywnych (ICD X: F11-F16, F18, F19) najwięcej pacjentów trafiło z powodu używania: mieszanych i nie-określonych substancji psychoaktywnych, leków uspokajających i nasennych, opiatów, innych stymulantów oraz konopi. 26

26 Tabela 11. Przyjęci do lecznictwa stacjonarnego w 2010 r. z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania spowodowanych używaniem substancji psychoaktywnych (ICD X: F11-F16, F18, F19) wg wieku i typów używanych środków (odsetki badanych). Wiek Opiaty Konopie Leki uspokajające Kokaina Inne stymulanty Halucynogeny Wziewne Mieszane i inne -15 1,0 8,8 0,0 0,0 1,7 0,3 0,3 87, ,0 9,3 0,4 0,1 4,8 0,2 0,3 82, ,0 5,7 1,4 0,2 6,6 0,2 0,3 74, ,0 2,7 2,9 0,1 4,9 0,2 0,5 69, ,5 1,3 6,8 0,3 2,6 0,3 0,7 67, ,7 0,7 12,1 0,0 2,5 0,2 0,2 71, ,5 0,5 20,4 0,5 1,4 0,1 0,2 68, ,3 0,3 41,5 0,1 0,4 0,1 0,0 51,2 Ogółem 12,2 3,0 11,9 0,2 3,5 0,2 0,3 68,6 Źródło danych J. Sierosławski, Narkomania w Polsce w 2010 r. Dane Lecznictwa Stacjonarnego (Tabele i wykresy), Instytut Psychiatrii i Neurologii. Na podstawie danych zawartych w powyższej tabeli można wysnuć wniosek, że największy odsetek osób stosujących substancje psychoaktywne tzw. mieszane i inne stanowi młodzież poniżej 15 lat. Młodzież w wieku lat sięgała również po tego typu substancje oraz konopie. Leki uspokajające najbardziej rozpowszechnione były w grupie wiekowej powyżej 45 roku życia. Z kolei opiaty najbardziej powszechne były w grupie wiekowej między oraz lat Zakażenia HIV oraz zachorowania na AIDS Obserwacja nowych zakażeń HIV oraz zachorowań na AIDS w grupie użytkowników narkotyków stanowi źródło informacji na temat konsekwencji zdrowotnych używania narkotyków. Dane otrzymywane są z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny. 27

27 Tabela 12. Liczba nowych zakażeń HIV, w tym wśród IDUs w 2011 Województwo Liczba nowych zakażeń - ogółem Liczba nowych zakażeń wśród IDUs (iniekcyjni użytkownicy narkotyków) Liczba przypadków, gdzie brak jest danych o prawodopodobne j drodze transmisji wirusa Wskaźnik zakażeń wśród IDUs na 100 tyś. mieszkańców Stan populacji Polski w dniu 31 marca 2011 r. - wyniki spisu ludności i mieszkań 2011 r. dolnośląskie , kujawsko-pomorskie , lubelskie , lubuskie , łódzkie , małopolskie , mazowieckie , opolskie , podkarpackie , podlaskie , pomorskie , śląskie , świętokrzyskie , warmińskomazurskie , wielkopolskie , zachodniopomorskie , b.d POLSKA , dane pochodzą z Zakładu Epidemiologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny przesłane przez KBPN Z danych Zakładu Epidemiologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego wynika, że liczba nowych zakażeń wirusem HIV w 2011r. wyniosła Najwięcej zakażeń wykryto w woj. mazowieckim i śląskim a najmniej w świętokrzyskim, podkarpackim oraz podlaskim. Tabela 13. Liczba nowych zachorowań na AIDS, w tym wśród IDUs w 2011 Województwo Liczba nowych zachorowa ń - ogółem Liczba nowych zachorowań wśród IDUs (iniekcyjni użytkownicy narkotyków) Liczba zachorowań, w przypadku których brak jest danych o prawdopodobnej drodze transmisji wirusa Wskaźnik zachorow ań wśród IDUs na 100 tyś. mieszkańc ów Stan populacji Polski w dniu 31 marca 2011 r. - wyniki spisu ludności i mieszkań 2011 r. dolnośląskie , kujawsko-pomorskie , lubelskie ,

28 lubuskie , łódzkie , małopolskie , mazowieckie , opolskie , podkarpackie , podlaskie , pomorskie , śląskie , świętokrzyskie , warmińsko-mazurskie , wielkopolskie , zachodniopomorskie , POLSKA , dane pochodzą z Zakładu Epidemiologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny przesłane przez KBPN Biorąc pod uwagę liczbę zachowań na AIDS wynika, że liczba nowych zachorowań w kraju wyniosła 170. Największa liczba zachorowań wystąpiła w woj. dolnośląskim i łódzkim a najmniej w świętokrzyskim, lubelskim, małopolskim oraz podkarpackim Liczba zgonów z powodu przyjmowania substancji psychoaktywnych Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii, co roku opracowuje dane o zgonach z powodu narkotyków w Polsce. Informacje te powstają na potrzeby krajowe i Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA). W celu porównania sytuacji między województwami liczby zgonów zostały przeliczone na mieszkańców (tabela poniżej). 29

29 Tabela 14. Liczby zgonów z powodu przedawkowania narkotyków w latach oraz wskaźnik z powodu przedawkowania narkotyków (wg krajowej definicji: F11-12, F 14-16, X42, X62, Y12, X44, X64, Y14) w 2012r. wg. województw. Województwo Liczby zgonów wg krajowej definicji: Wskaźnik śmiertelności na 100 tys. mieszkańców Dolnośląskie ,31 Kujawsko ,34 Pomorskie Lubelskie ,46 Lubuskie ,59 Łódzkie ,59 Małopolskie ,48 Mazowieckie ,96 Opolskie Podkarpackie ,14 Podlaskie ,67 Pomorskie ,89 Śląskie ,58 Świętokrzyskie ,39 Warmińsko ,29 Mazurskie Wielkopolskie ,44 Zachodniopomorskie ,77 POLSKA ,68 Źródło danych Krajowe Biuro ds. przeciwdziałania Narkomanii Największą liczbę zgonów z powodu przedawkowania narkotyków w województwie świętokrzyskim odnotowano w 2007 r. W 2010 r. odnotowano 5 zgonów z powodu przedawkowania narkotyków o 4 więcej niż w 2009 r. Natomiast w skali kraju w roku 2010r. największą liczbę zgonów odnotowano w woj. mazowieckim tj Z analizy wskaźnika śmiertelności wynika, że w 2010r. woj. świętokrzyskie było na 11 miejscu w kraju pod względem zgonów z powodu przedawkowania narkotyków. 30

30 3.5. Pomoc społeczna udzielana z udzielana osobom uzależnionym od substancji psychoaktywnych Społeczne niebezpieczeństwa narkomanii objawiają się m.in. w: stratach majątkowych związanych z wydatkami ponoszonymi na próby rehabilitacji, opiekę społeczną, utracie pracy, zmarnotrawienia oszczędności, zniszczenie wartościowych związków interpersonalnych, szerzenie się patologii, spadek produktywności jednostki, czy wzrost przestępczości. Poniża tabela prezentuje liczbę rodzin korzystających z pomocy społecznej z powodu narkomanii w 2010 i 2011 r. Dane dotyczą zarówno informacji ogólnopolskich jaki i każdego województwa. Tabela 15. Liczba rodzin objętych pomocą z powodu narkomanii w 2010 oraz 2011r. Województwo Narkomania w 2010 Narkomania w 2011 r. Liczba rodzin ogółem Liczba rodzin na wsi Liczba osób w rodzinach Liczba rodzin - ogółem Liczba rodzin na Liczba osób w rodzinie wsi dolnośląskie kujawsko - pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko - mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie RAZEM Źródło danych Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, dane ze sprowadzania MPiPS-03-R za I-XII 2010 i 2011 r. 31

31 W 2011 r rodzinom w Polsce przyznano pomoc z powodu narkomanii tj. o 188 rodzin mniej niż w 2010 r. W 2011 r. w woj. świętokrzyskim nieznacznie zmalała liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej z powodu narkomanii. Zaobserwować można wzrost liczby rodzin korzystających z takiej pomocy mieszkających na wsi. Zarówno w 2010r. i 2011r. najmniej rodzin objętych pomocą socjalną z powodu narkomanii było w woj. podkarpackim, podlaskim oraz opolskim. Z kolei największa liczba rodzin objętych przedmiotową pomocą wystąpiła w woj. mazowieckim, dolnośląskim oraz wielkopolskim. W odniesieniu do najważniejszych problemów społecznych należy zwrócić na następujące czynniki: Tabela 16. Przyczyny udzielania pomocy społecznej w 2010 r. oraz 2011r. lp. Problem społeczny Województwo Liczba rodzin ogółem w 2010r. Liczba rodzin ogółem w 2011r. 1 Ubóstwo razem dolnośląskie kujawsko - pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie lp. Problem społeczny Województwo Liczba rodzin ogółem w 2010r Liczba rodzin ogółem w 2011r. 2. sieroctwo dolnośląskie kujawsko - pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie

32 razem małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie lp. Problem społeczny Województwo Liczba rodzin ogółem w 2010r. 3. bezdomność razem Liczba rodzin ogółem w 2011r. dolnośląskie kujawsko - pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie lp. Problem społeczny Województwo Liczba rodzin ogółem w 2010r Liczba rodzin ogółem w 2011r. 4. Potrzeba ochrony macierzyństwa dolnośląskie kujawsko - pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie

33 razem warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie lp. Problem społeczny Województwo Liczba rodzin ogółem w 2010r. 5. wielodzietność razem Liczba rodzin ogółem w 2011r. dolnośląskie kujawsko - pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie lp. Problem społeczny Województwo Liczba rodzin ogółem w 2010r Liczba rodzin ogółem w 2011r. 6. Bezrobocie razem dolnośląskie kujawsko - pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie