G r z e g o r z Wo d o w s k i P o r a d n i a M O N A R w K r a k o w i e

Transkrypt

1 Współpraca organizacji pozarządowych z instytucjami publicznymi na przykładzie Poradni MONAR w Krakowie w przeciwdziałaniu demoralizacji dzieci i młodzieży ze szczególnym uwzględnieniem osób w wieku od 15 do 25 lat G r z e g o r z Wo d o w s k i P o r a d n i a M O N A R w K r a k o w i e Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2 Skala i wzory używania narkotyków w Polsce Konopie indyjskie są nadal najpopularniejszym nielegalnym narkotykiem w Polsce a ich konsumpcja wykazuje tendencje wzrostową lat 10,1 15,1 19,2 15,7 24, lat 17,1 22,4 36,7 27,9 37,3 Co trzeci nastolatek (IPiN 2011) i prawie co piąty dorosły (KBPN 2010) przyznaje się do zażycia konopi co najmniej raz w życiu Tendencje w używaniu konopi przez młodzież gimnazjalną i ponadgimnazjalną w ogólnopolskich badaniach ESPAD 2011 (n=5.316) Policja odnotowuje rozwój krajowych upraw konopi 609 upraw wykrytych przez Policję (KGP 2011) Średnie stężenie THC w marihuanie 9,6% (CLK 2011)

3 Skala i wzory używania narkotyków w Polsce Używanie jakiejkolwiek substancji nielegalnej w czasie ostatnich 12 miesięcy (wg wieku) ,7 3,4 Badanie ankietowe na losowej próbie reprezentatywnej mieszkańców Polski w wieku 16 lat i więcej, ważona próba losowa licząca 3148 osób 2 0 0,3 0,

4 Skala i wzory używania narkotyków w Polsce Dostępność narkotyków oceniana jest jako znaczna Używanie narkotyków przestaje zróżnicowane terytorialnie (wieś miasto) Najbardziej popularnym stymulantem w Polsce pozostaje amfetamina Tendencja spadkowa używania heroiny (również w zakresie iniekcyjnego używania narkotyków) Heroiniści nadal najczęściej zgłaszają się do leczenia (30% wszystkich pacjentów) Stabilny trend nowych zakażeń HIV wśród iniekcyjnych użytkowników narkotyków oraz zgonów z powodu narkotyków

5 Skala i wzory używania narkotyków w Polsce Działanie: pobudzające pobudzające i empatogenne pobudzające i halucynogenne Substancje modyfikowane Status prawny: objęte kontrolą państwa (np. mefedron, metylon) nie znajdujące się na listach środków objętych kontrolą (np. bufedron) Niebezpieczeństwa: zaburzenia akcji serca psychozy uzależnienie psychiczne Brak informacji o długotrwałych skutkach używania Prawdopodobnie bardziej niebezpieczne niż wiele klasycznych narkotyków Niektóre otrzymywane na bazie legalnych farmaceutyków: Lek na przeziębienie zawierający PSEUDOEFEDRYNĘ Prosta SYNTEZA z użyciem łatwo dostępnych odczynników METKATYNON silny, nielegalny stymulant zawierający neurotoksyczne substancje

6 Skala i wzory używania narkotyków w Polsce Uwarunkowania prawne USTAWA ANTYDOPALACZOWA : Ustawa z 8 października o zmianie: Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz Ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (listopad 2010) Internet i czarny rynek Nowelizacja Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii art. 62a (grudzień 2011) Prawo nadal kryminalizuje posiadanie niewielkich ilości narkotyków na własny użytek, ale niekoniecznie penalizuje ten czyn

7 Skala i wzory używania narkotyków w Polsce Niska / żadna skuteczność działań profilaktycznych Niedopasowane do potrzeb i możliwości konkretnej grupy odbiorców Programy skierowane do wszystkich czyli do nikogo Skuteczność nie jest priorytetem Profilaktyka przyjazna dla klienta (oszczędność czasu, wysiłku i funduszy, dostarczenie wrażeń i zabawy) Dominujący nurt profilaktyki spektakle profilaktyczne i pogadanki, konkursy i imprezy profilaktyczne.

8 Skala i wzory używania narkotyków w Polsce Infrastruktura lecznicza 87 ośrodków stacjonarnych w Polsce (KBPN 2011) 224 placówki ambulatoryjne w całym kraju (KBPN 2011) 21 programów metadonowych i 2200 pacjentów (KBPN 2011) Wzrost nakładów finansowych NFZ na leczenie osób uzależnionych, ale również wymogów Zmniejszający się zasięg działania programów wymiany igieł i strzykawek 12 programów w 9 miastach, około 2000 odbiorców (KBPN 2011)

9 Poradnia MONAR w Krakowie PORADNICTWO W ZAKRESIE UZALEŻNIEŃ Osoby wyrażające chęć uczestnictwa w terapii DIAGNOZA UZALEŻNIENIA DIAGNOZA PSYCHIATRYCZNA Każda osoba zgłaszająca się do poradni Wstęp do dalszej pracy Porady jednorazowe Pacjenci zgłaszający zaburzenia psychiatryczne KONSULTACJE PSYCHIATRYCZNE Pacjenci wymagający opieki psychiatrycznej Pacjenci biorący udział w przedłużonej detoksykacji Pacjenci uczestniczący w leczeniu (również osoby uczęszczające na terapię grupową GRUPOWE SESJE PSYCHOTERAPII Poradnictwo Wsparcie Pomoc w kryzysie INDYWIDUALNE SESJE PSYCHOTERAPII PRACA Z RODZINĄ Obecnie prowadzone są trzy grupy Dwie drug-free w cyklu rocznym Jedna dla osób leczonych farmakologicznie LECZENIE FARMAKOLOGICZNE BUPRENORFINĄ

10 Poradnia MONAR w Krakowie DZIAŁANIA Z ZAKRESU PROFILAKTYKI SELEKTYWNEJ Program NARKOTYKI NA GORĄCYM UCZYNKU Program profilaktyczno-korekcyjny dla wychowanków placówek opiekuńczych Działalność informacyjno-edukacyjna i wydawnicza PORADY PRAWNE Pomoc prawna wszystkim pacjentom poradni Przede wszystkim sprawy karne DZIAŁANIA Z ZAKRESU REDUKCJI SZKÓD OUTREACH DROP-IN Wymiana igieł i strzykawek (program uliczny) Asystencja i pomoc klientom w załatwianiu spraw w urzędach, sądach i placówkach służby zdrowia Bezpieczne i przyjazne miejsce / świetlica Możliwość spędzenia bezpiecznie czasu Dostęp do komputera i internetu PRACOWNIK SOCJALNY Współpraca z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej Pomoc dla bezdomnych uzależnionych zgłaszających się do poradni

11 Poradnia MONAR w Krakowie Obserwowane zagrożenia: ZABURZENIA PSYCHIATRYCZNE Zaburzenia związane z używaniem substancji psychoaktywnej Poważne zaburzenia psychiczne (schizofrenia, zaburzenia afektywne lub lękowe) Dwukrotnie większy odsetek zaburzeń psychicznych niż w ogólnej populacji U używających narkotyków zwiększone ryzyko rozwoju zaburzeń U osób z zaburzeniami psychicznymi zwiększone ryzyko rozwoju uzależnienia

12 Poradnia MONAR w Krakowie Obserwowane zagrożenia: POLITOKSYKOMANIA Przyczyny: Maksymalizacja efektu Dostęp do różnorodnych substancji Równoważenie wpływu substancji Kontrola negatywnych skutków Utrudniony dostęp do pożądanej substancji (zastępowanie) Skutki (1+1=11): Słabo przewidywalny efekt działania (m.in. zachowania agresywne) Większe ryzyko powikłań psychiatrycznych (psychozy, depresje) Skumulowany efekt (przedawkowania)

13 Poradnia MONAR w Krakowie Najbliższe plany: Wdrożenie programu FReD GOES NET Program wczesnej interwencji wobec młodych osób, które po raz pierwszy zostały odnotowane w związku z narkotykami lub alkoholem FreD goes net międzynarodowy projekt koordynowany przez Landschaftsverband Westfalen-Lippe z siedzibą w Münster (Niemcy) Program opiera się na współpracy w celu dotarcia do młodych użytkowników narkotyków, w szczególności tych z ryzykownymi wzorami używania Głównymi kanałami dotarcia są: policja, sąd /kuratorzy oraz szkoły i służba zdrowia, także rodzice

14 Poradnia MONAR w Krakowie Najbliższe plany: Wdrożenie programu FReD GOES NET Na program składa się rozmowa kwalifikacyjna oraz osiem godzin zajęć grupowych. Celem interwencji ma być: Zachęcenie użytkownika narkotyków do zastanowienia nad kwestią używania substancji Skonfrontowanie osoby używającej narkotyków z własnymi ograniczeniami i ich wpływem na zachowanie Dostarczenie informacji na temat substancji, efektów działania i ryzyka Zmotywowanie do zmiany postaw i zachowania Umożliwienie podejmowania decyzji w oparciu o samoocenę i ocenę ryzyka Informowanie na temat możliwych form pomocy Dwie osoby pracujące w Poradni MONAR w Krakowie posiadają już certyfikaty do prowadzenia tego programu

15 Dziękuję za uwagę Grzegorz Wodowski