* Rejestr epidemiologiczny: przeprowadzenie i opracowanie wyników sponsorowane przez firmę Sanofi- Aventis-Polska. Nr badania: DPKIN_L_01684
|
|
- Małgorzata Mróz
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 1 Współwystępowanie zaburzeń osobowości, zaburzeń lękowych i uzależnień z zaburzeniami nastroju w populacji polskiej analiza wyników rejestru epidemiologicznego. Część II: Ocena metod leczenia pacjentów z zaburzeniami nastroju i współwystępującymi zaburzeniami lękowymi, zaburzeniami osobowości i uzależnieniami w rutynowej praktyce.* Bartosz Grabski ¹, Dominika Dudek ¹ ² ¹Oddział Kliniczny Kliniki Psychiatrii Dorosłych Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. n. med. Andrzej Zięba ²Katedra Psychiatrii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego Kierownik: prof. dr hab. n. med. Jacek Bomba * Rejestr epidemiologiczny: przeprowadzenie i opracowanie wyników sponsorowane przez firmę Sanofi- Aventis-Polska. Nr badania: DPKIN_L_01684 Streszczenie Cel: Ocena metod leczenia farmakologicznego pacjentów z zaburzeniami nastroju i współwystępującymi zaburzeniami lękowymi, uzależnieniami i zaburzeniami osobowości w rutynowej praktyce psychiatrycznej. Metoda: Wieloośrodkowe nieinterwencyjne badanie obserwacyjne o charakterze rejestru epidemiologicznego. Do badania włączono kolejno zgłaszających się do psychiatry pacjentów powyżej 18 roku życia, z rozpoznaniem zaburzeń lękowych (F40-48 wg ICD-10) i/lub uzależnień od substancji psychoaktywnych (F10-19) i/lub zaburzeń osobowości (F60), u których podczas wizyty lekarz po raz pierwszy dokonał rozpoznania któregoś z zaburzeń nastroju (F30-39). Zebrano podstawowe informacje dotyczące zastosowanego leczenia farmakologicznego.
2 2 Wyniki: W grupie pacjentów 86% otrzymało leki normotymiczne, 68% leki przeciwdepresyjne a 19% leki przeciwpsychotyczne. 80,21% otrzymywało leki przynajmniej z dwóch różnych grup farmakologicznych. Wnioski: Leki normotymiczne są powszechnie i najczęściej stosowaną grupą środków u pacjentów ze współwystępowaniem zaburzeń nastroju i innych zaburzeń psychicznych. Powszechnym zjawiskiem, choć zrozumiałym ze względu na charakter tej populacji pacjentów, ale wymagającym należytej uwagi, jest polipragmazja. Metody farmakoterapii stosowanej w rutynowej praktyce przez polskich psychiatrów w tej grupie chorych nie odbiegają od ogólnych zasad leczenia pacjentów z zaburzeniami nastroju. Słowa kluczowe: współwystępowanie zaburzeń psychicznych, zaburzenia nastroju, farmakoterapia Summary Aim: Assessment of pharmacological treatment of patients with mood disorders and comorbid anxiety disorders, substance dependences and personality disorders in routine psychiatric practice. Method: Multicentre non-interventional epidemiologic registry study. Consecutive outpatients over 18 years, with the ICD-10 diagnoses of anxiety disorders (F40-48) and/or substance dependences (F10-19) and/or personality disorders (F60) and one of the newly diagnosed mood disorder (F30-F39) were included in the study by treating psychiatrists. Basic data on pharmacological treatment prescribed at the study visit was collected. Results: In the group of patients 86% received mood stabilizers, 68% antidepressants, and 19% antipsychotics. 80,21% received agents belonging to at least two different pharmacological groups.
3 3 Conclusion: Mood stabilizers are a commonly and most often used group of medications in patients with comorbid mood and other psychiatric disorders. Application of drugs belonging to several different group is common, which be justified by the characteristics of the studied population, but requires some more attention. The methods of pharmacotherapy used in routine practice by Polish psychiatrists in this group of patients are consistent with existing standards of treating mood disorders. Key words: comorbidity, mood disorders, pharmacotherapy Wstęp Współwystępowanie zaburzeń psychicznych (comorbidity) definiowane jest najczęściej jako obecność więcej niż jednego zaburzenia u danej osoby w ciągu całego życia albo w określonym okresie czasu [1, 2]. Wyniki badań epidemiologicznych i klinicznych pokazują, iż jest to częste zjawisko, a w przypadku takich zaburzeń jak choroba afektywna dwubiegunowa jest raczej regułą niż wyjątkiem. Wiadomo ponadto, że osoby z podwójną diagnozą stanowią grupę, u których zaburzenia mają bardziej uciążliwy przebieg i większą oporność na leczenie [3, 4]. Nie dysponujemy jednak ustalonymi algorytmami postępowania w takich sytuacjach klinicznych, a postępowanie opiera się w dużym stopniu na doświadczeniu klinicznym lekarzy i zindywidualizowanej konceptualizacji przypadku. W tym kontekście poznanie zwyczajów terapeutycznych psychiatrów leczących pacjentów ze współwystępowaniem zaburzeń psychicznych może stanowić pomoc w pracy z tą grupą chorych. Materiał i metoda Badanie zostało przeprowadzone jako wieloośrodkowe nieinterwencyjne badanie obserwacyjne o charakterze rejestru epidemiologicznego. Do badania zostali włączeni kolejno
4 4 zgłaszający się do psychiatry pacjenci powyżej 18 roku życia, z rozpoznaniem zaburzeń lękowych (F40-F48 wg ICD-10) i/lub uzależnień od substancji psychoaktywnych (F10-F19) i/lub zaburzeń osobowości (F60), u których podczas wizyty lekarz po raz pierwszy dokonał rozpoznania któregoś z zaburzeń nastroju (F30-F39). Każdy lekarz miał za zadanie wypełnić podczas wizyty Kartę Obserwacji Pacjenta (aneks 1), zawierającą informację na temat wieku i płci chorego, rozpoznań zgodnych z kryteriami ICD-10, łącznie z danymi o czasie trwania zaburzeń i liczbie hospitalizacji z ich powodu. Karta Obserwacji Pacjenta zawierała także pytania na temat zaleconego podczas wizyty badawczej leczenia farmakologicznego z uwzględnieniem leków: przeciwlękowych, przeciwdepresyjnych, przeciwpsychotycznych, normotymicznych i innych. W badaniu wzięło udział 266 lekarzy w trakcie specjalizacji z psychiatrii lub będących psychiatrami z ośrodków psychiatrycznych z terenu całej Polski. Badający lekarze przyjęli średnio siedemnastu pacjentów. Pierwsza wizyta miała miejsce 1 czerwca 2006 roku, ostatnia wizyta włączona do rejestru odbyła się 18 listopada 2006 roku. Łącznie przebadano pacjentów, natomiast do ostatecznych analiz (ze względu na niekompletne wypełnienie Kart Obserwacji Pacjenta) włączano niekiedy mniejszą liczbę badanych. Jednym z celów badania było oszacowanie relatywnego rozpowszechnienia zaburzeń nastroju, diagnozowanych de novo u pacjentów leczonych z powodu zaburzeń lękowych, uzależnień i zaburzeń osobowości. Otrzymane rezultaty zostały przedstawione w części pierwszej analizy wyników przeprowadzonego rejestru epidemiologicznego. Z kolei prezentacja i analiza metod leczenia stosownych w rutynowej praktyce w odniesieniu do tej grupy chorych jest celem prezentowanego opracowania. Analiza statystyczna
5 5 Opis i podstawowa charakterystyka badanej grupy umieszczona została w części pierwszej analizy wyników rejestru. W tabelach zestawiono liczebności i odsetki osób z poszczególnymi rozpoznaniami zaburzeń nastroju przyjmujących leki z różnych grup farmakologicznych. Do porównań odsetków zastosowano test chi² lub test dokładnego prawdopodobieństwa Fishera. Wszystkie testy miały charakter dwustronny. Obliczenia wykonane zostały przez firmę STATMED w programie Stata v Wyniki W badanej grupie osób ze współwystępującymi zaburzeniami lękowymi, uzależnieniami, zaburzeniami osobowości i zaburzeniami nastroju, najwięcej (86%), otrzymywało lek normotymiczny (lit, walproinian, karbamazepinę). Często stosowano także leki przeciwdepresyjne (68%), natomiast relatywnie rzadko leki przeciwpsychotyczne (19%) (tabela 1). Tabela 1 Liczba i odsetki wszystkich uwzględnionych w badaniu osób (n=4 558¹), które otrzymały lek z określonej grupy podczas wizyty badawczej LPL LPD LPP LNT INNE Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % , , , , ,62 LPL- leki przeciwlękowe, LPD- lek przeciwdepresyjne, LPP- leki przeciwpsychotyczne, LNT- leki normotymiczne; ¹W przypadku 53 osób nie podano informacji o stosowanym leczeniu Tabela 2 Odsetki osób z poszczególnymi de novo rozpoznanymi zaburzenia nastroju otrzymujących leki z danej grupy F30-31 F32-33 F34 LPL 23,17 35,04 32,90 LPD 32,54 87,20 74,60 LPP 47,74 9,76 15,44 LNT 96,66 81,66 85,57 LPL- leki przeciwlękowe, LPD- lek przeciwdepresyjne, LPP- leki przeciwpsychotyczne, LNT- leki normotymiczne
6 6 Tabela 2 zestawia różnice pomiędzy grupami zaburzeń nastroju w zakresie stosowania leków z danej grupy. Leki przeciwlękowe (LPL) były istotnie częściej ordynowane przez badających lekarzy w zaburzeniach depresyjnych nawracających (F32-33) niż w zaburzeniach dwubiegunowych (F30-31) (35,04% w stosunku do 23,17%, p<0,001). LPL stosowano także częściej w uporczywych zaburzeniach nastroju (F34) niż w zaburzeniach dwubiegunowych (32,90% w stosunku do 23,17%, p<0,001). Z kolei różnice pomiędzy grupami z diagnozami F32-33 a F34 nie były istotne statystycznie. Leki przeciwdepresyjne (LPD) częściej stosowano przypadku zaburzeń depresyjnych nawracających (87,20%) niż w pozostałych grupach zaburzeń nastroju (p<0,001). LPD były również częściej ordynowane pacjentom z uporczywymi zaburzeniami nastroju (74,60%) niż z zaburzeniami afektywnymi dwubiegunowymi (32,54%) (p<0,001). Leki przeciwpsychotyczne (LPP) zdecydowanie częściej stosowane były w grupie pacjentów z zaburzeniami dwubiegunowymi (47,74%) niż w zaburzeniach depresyjnych nawracających (9,76%) i uporczywych zaburzeniach nastroju (15,44%) (p<0,001). W tych ostatnich również istotnie częściej niż w przypadku diagnozy F32-33 (p<0,001). W przypadku leków normotymiczych (LNT), najczęściej przepisywano je pacjentom z zaburzeniami dwubiegunowymi (96,66%, p<0,001). Różnica była również istotna (p=0,018) pomiędzy diagnozami F34 (85,57%) a F32-33 (81,66%). Ciekawe wyniki otrzymano dla porównań stosowania leków z wielu grup ( politerapia ) pomiędzy badanymi trzema grupami zaburzeń nastroju. Okazało się, iż lekarze stosowali leczenie oparte na lekach z różnych grup stosowanych w kombinacji najczęściej w zaburzeniach depresyjnych nawracających (83,98%). Dla porównania w zaburzeniach dwubiegunowych takie leczenie zastosowano u 78,34% (p<0,001) a w uporczywych zaburzeniach nastroju u 80,38% (p=0,027). Te dwie ostatnie grupy zaburzeń nie różniły się istotnie w tym zakresie. Tabela 3
7 7 Odsetki osób z poszczególnymi de novo rozpoznanymi zaburzeniami nastroju otrzymujących leczenie farmakologiczne w postaci monoterapii¹ i farmakoterapii kombinowanej F30-31 F32-33 F34 Monoterapia¹ 21,66 16,02 19,62 Politerapia 78,34 83,98 80,38 ¹Właściwie terapia lekiem lub lekami należącymi do tylko jednej grupy Tabela 4 Odsetki¹ osób z poszczególnymi de novo rozpoznanymi zaburzeniami nastroju otrzymujących leczenie farmakologiczne w postaci monoterapii i farmakoterapii kombinowanej dane szczegółowe F30-31 F32-33 F34 Tylko LPL 0,32 0,64 0,14 Tylko LPD 0,65 9,99 7,07 Tylko LPP 1,19 0,50 0,00 Tylko LNT 21,34 6,04 12,41 LPD+LPL 0,22 5,72 5,48 LPP+LPL 0,11 0,18 0,29 LPP+LPD 0,43 0,77 0,58 LPP+LPD+LPL 0,32 0,45 0,72 LNT+LPL 7,97 3,18 6,06 LNT+LPD 14,98 41,72 36,80 LNT+LPD+LPL 6,68 22,88 16,45 LNT+LPP 30,28 1,41 4,62 LNT+LPP+LPL 6,14 0,77 1,73 LNT+LPP+LPD 7,87 4,45 5,48 LNT+LPP+LPD+LPL 1,40 1,23 2,02 LPL- leki przeciwlękowe, LPD- lek przeciwdepresyjne, LPP- leki przeciwpsychotyczne, LNT- leki normotymiczne; ¹Suma różna od 100 ze względu na obecność osób otrzymujących inne leki Tabela 4 zestawia różne warianty leczenia proponowanego pacjentom z zaburzeniami lękowymi, uzależnieniami, bądź zaburzeniami osobowości, u których lekarze postawili de novo rozpoznanie któregoś z zaburzeń nastroju. U pacjentów z diagnozą zaburzenia afektywnego dwubiegunowego lekarze najczęściej stosowali leczenie kombinowane w postaci połączenia leku normotymicznego z lekiem przeciwpsychotycznym (30,28%). Na drugim miejscu znalazła się grupa, u których zaordynowano leczenie tylko lekami
8 8 normotymicznymi (21,34%), a na trzecim połączeniem leku normotymicznego z lekiem przeciwdepresyjnym (14,98%). W przypadku diagnozy nawracających zaburzeń depresyjnych pacjenci najczęściej otrzymali połączenie któregoś z leków normotymicznych z lekiem przeciwdepresyjnym (41,72%), a następnie różne kombinacje leków normotymicznych, przeciwdepresyjnych i przeciwlękowych (22,88%) oraz leczenie wyłącznie lekiem lub lekami przeciwdepresyjnymi (9,99%). Pacjenci z grupy uporczywych zaburzeń nastroju, podobnie zresztą jak z grupy zaburzeń depresyjnych nawracających, najczęściej otrzymali kombinowane leczenie lekiem normotymicznym i lekiem przeciwdepresyjnym (36,80%) oraz lekiem normotymicznym, przeciwdepresyjnym i przeciwlękowym (16,45%). Wśród najczęściej stosowanych przez biorących udział w badaniu lekarzy schematów farmakoterapii w przykup diagnozy F34, na trzecim miejscu, znalazło się leczenie za pomocą jednego, bądź kilku leków normotymicznych (12,41%). Jak podano w tabeli 5 najliczniejszą grupę wśród badanych pacjentów ze współwystępowaniem zaburzeń, stanowiły osoby otrzymujące leczenie kombinowane, z wyraźną przewagą osób, u których lekarze zalecili terapię z użyciem leków przynależnych do dwóch grup (52,65%). Z kolei 25,78% pacjentów otrzymało leki przynależne do trzech różnych grup, a więc więcej niż pacjentów, którym zaproponowano terapię lekami tylko z jednej grupy farmakologicznej, którzy stanowili 19,79% badanej grupy. Tylko u czterech pacjentów zastosowano leczenie włączając substancje ze wszystkich czterech uwzględnionych i zdefiniowanych w rejestrze grup farmakologicznych wraz z dodatkiem specyfików innych, nieprzynależnych do tych ściśle określonych grup. Tabela 5 Liczba i odsetki pacjentów przyjmujących leki z jednej lub kilku grup w badanej próbie (n= 4 558) LICZBA GRUP LEKOWYCH LICZBA PACJENTÓW ODSETEK PACJENTÓW , ,65
9 , , ,09 Omówienie wyników i wnioski Wyniki rejestru pokazują, że najczęściej stosowaną grupą leków u pacjentów ze współwystępującymi zaburzeniami są leki normotymiczne (86%). Sytuacja taka wydaje się zrozumiała i uzasadniona ich wielokierunkowym działaniem klinicznym i szerokim spektrum wskazań obejmującym m. in. stabilizację nastroju i potencjalizację efektu przeciwdepresyjnego lub przeciwlękowego [5, 6]. Taki profil zastosowań może mieć szczególne znaczenie w odniesieniu do chorych ze współwystępowaniem zaburzeń psychicznych, u których przebieg sprawy chorobowej jest cięższy, a w szczególności oporność na leczenie i nawrotowość większa [3, 4]. Nie zaskakuje również powszechne użycie leków przeciwdepresyjnych (68%) w tej grupie chorych, dla których zakres wskazań uległ znacznemu poszerzeniu w ostatnich latach, obejmując także całe spektrum zaburzeń lękowych [5]. Lekarze bardzo często, u ponad 30% chorych, ordynowali także leki przeciwlękowe. Postępowanie takie związane jest niewątpliwie z ryzykiem rozwoju uzależnień, jednocześnie z zadowoleniem należy przyjąć fakt, iż odsetek osób otrzymujących tylko leki z tej grupy nie przekroczył jednego procenta we wszystkich grupach zaburzeń nastroju. Leki te były więc stosowane pomocniczo, co zrozumieć można biorąc pod uwagę charakter leczonej populacji i odpowiada standardom postępowania w różnych zaburzeniach psychicznych [5, 6]. Wyniki analizy metod farmakoterapii w odniesieniu do poszczególnych grup zaburzeń nastroju diagnozowanych u pacjentów z uprzednio rozpoznanymi zaburzeniami lękowymi, uzależnieniami i zaburzeniami osobowości można przyjąć z zadowoleniem. I tak, leki przeciwdepresyjne (LPD) najczęściej stosowano w zaburzeniach depresyjnych nawracających (87%), natomiast lekarze proponowali je 32% pacjentów, u
10 10 których zdiagnozowali zaburzenia afektywne dwubiegunowe. Przyjmując, iż badana populacja składała się z chorych obarczonych większym ryzykiem lekooporności odsetek ten można uznać za uzasadniony i świadczący o znajomości algorytmów postępowania nakazujących zachowanie umiaru w użyciu LPD w zaburzeniach dwubiegunowych [5, 6]. Podobnie nie zaskakuje i zgodne jest z przewidywaniami opartymi zarówno na doświadczeniu klinicznym, jak i algorytmach postępowania, najczęstsze używanie LPP w grupie chorych z diagnozą F Pozostaje mieć nadzieję, że tak jak nakazują współczesne standardy stosowane są, jeśli tylko to możliwe, leki przeciwpsychotyczne drugiej generacji [5, 6]. Najczęściej stosowaną grupą leków (z wyjątkiem LPD w zaburzeniach depresyjnych nawracających), jak wspomniano, były leki normotymiczne. Jakkolwiek w zaburzeniach dwubiegunowych zastosowano je u 96% pacjentów, istotnie częściej niż w pozostałych zaburzeniach nastroju, to także tutaj ich użycie było powszechne (ponad 80%). Odpowiadać to może wcześniej wymienionym charakterystykom tej grupy leków i populacji pacjentów. Otrzymane wyniki pokazują, iż w badanej populacji, ponad 80% pacjentów otrzymało leki psychotropowe z więcej niż jednej grupy farmakologicznej. Wskazuje to niewątpliwie na trudności związane z leczeniem pacjentów ze współwystępowaniem zaburzeń. Być może jednak, co wymagałoby uwagi, odzwierciedla nadmierną skłonność psychiatrów do stosowania polipragmazji. W przypadku zaburzeń dwubiegunowych najczęściej zalecone leczenie składało się z połączenia leku normotymicznego z lekiem przeciwpsychotycznym (30%) lub tylko leku normotymicznego (21%). Oba stosowane schematy, zakładając iż stosowano lek przeciwpsychotyczny drugiej generacji, nie budzą zastrzeżeń [5, 6]. Dość często stosowano również połączenie leku przeciwdepresyjnego z lekiem normotymicznym (15%), postępowanie, które w wielu sytuacjach klinicznych znajduje uzasadnienie. Nie zalecane strategia jaką jest monoterapia lekiem przeciwdepresyjnym należała w przypadku diagnozy F30-31 do rzadkości (0,65%).
11 11 W przypadku pozostałych zaburzeń nastroju dominowało kombinowane leczenie za pomocą leków normotymicznych i przeciwdepresyjnych oraz normotymicznych, przeciwdepresyjnych i przeciwlękowych. Zwraca jednak uwagę, iż trzecim co do częstości schematem postępowania farmakoterapeutycznego w przypadku zaburzeń depresyjnych nawracających była monoterapia za pomocą LPD (10%), a w uporczywych zaburzeniach nastroju leczenie jednym, bądź kilkoma lekami normotymicznymi (12%). Zakładając obecność rozpoznań o charakterze cyklotymii w obrębie klasy diagnostycznej F34 postępowanie takie również odpowiadałoby istniejącym standardom [5, 6]. Podsumowując otrzymane wyniki należy zwrócić uwagę, iż nie opracowano jak dotychczas algorytmów postępowania w odniesieniu do zaburzeń współwystępujących. Zalecenie obejmują więc uwzględnianie zasad leczenia czystych form zaburzeń, rozszerzanie oddziaływań terapeutycznych o metody psychoterapeutyczne oraz zindywidualizowanie opieki nad pacjentem z podwójną diagnozą [4, 5, 6, 7].
12 Aneks 1 Karta Obserwacji Pacjenta 12
13 13 Piśmiennictwo 1. Wittchen H-U. What is Comorbidity-Fact or Artefact? Br. J. Psychiatry 1996; 168: Wittchen H-U. Critical Issues in the Evaluation of Comorbidity of Psychiatric Disorders. Br. J. Psychiatry 1996; 168: Grabski B. Współwystępowanie zaburzeń psychicznych z chorobą afektywną dwubiegunową. Praca Doktorska. Kraków Grabski B, Dudek D. Współwystępowanie zaburzeń a choroba afektywna dwubiegunowa. Kraków: Biblioteka Psychiatrii Polskiej; Rzewuska M (red). Leczenie zaburzeń psychicznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa Rybakowski J, Dudek D, Jaracz J, Jarema M, Koszewska I, Parnowski T, Pużyński S, Święcicki Ł. Standardy farmakologicznego leczenia chorób afektywnych. Farmakoterapia Psych. Neur. 2007; 23(1): Meder J (red.) Pacjenci z podwójną diagnozą problemy diagnostyczne i terapeutyczne. Kraków: Biblioteka Psychiatrii Polskiej; 2004
Część I: Dane epidemiologiczne wraz z analizą związku wybranych zmiennych z rodzajem współwystępujących zaburzeń nastroju. *
1 Współwystępowanie zaburzeń osobowości, zaburzeń lękowych i uzależnień z zaburzeniami nastroju w populacji polskiej analiza wyników rejestru epidemiologicznego. Część I: Dane epidemiologiczne wraz z analizą
Bardziej szczegółowoRejestr codziennej praktyki lekarskiej w zakresie leczenia choroby wieńcowej
Rejestr codziennej praktyki lekarskiej w zakresie leczenia choroby wieńcowej Badanie Nr: BETAX_L_01459 Autorzy: Dr hab. n. med. Marek Kuch, Klinika Kardiologii, Uniwersytet Medyczny w Warszawie Michał
Bardziej szczegółowoPielęgniarstwo Pierwszego stopnia Praktyczny. Znajomość zagadnień z zakresu anatomii, fizjologii, psychologii, farmakologii.
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Moduły wprowadzające/wymagania wstępne: Nazwa modułu / przedmiotu (przedmiot lub grupa przedmiotów) Osoby prowadzące:
Bardziej szczegółowoPodstawowe zasady leczenia zaburzeń psychicznych
Podstawowe zasady leczenia zaburzeń psychicznych Instytucjonalizacja i wykluczenia. i zapomnienie Metody leczenia 1. Biologiczne - farmakologiczne - niefarmakologiczne - neurochirurgiczne 2. Psychologiczne
Bardziej szczegółowoZadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata
Podnoszenie kompetencji kadr medycznych uczestniczących w realizacji profilaktycznej opieki psychiatrycznej, w tym wczesnego wykrywania objawów zaburzeń psychicznych KONSPEKT ZAJĘĆ szczegółowy przebieg
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW
PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW 1. SPECJALNOŚĆ WYBRANA: 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej
Bardziej szczegółowoZjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h
S t r o n a 1 Studiium Psychoterapiiii Uzalleżniień Harmonogram szkolleniia edycjja 2010/2011 II SEMESTR Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2014 r. (poz. ) Załącznik nr 1 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp.
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 6. Lp. Profil oraz rodzaj komórki organizacyjnej Warunki realizacji świadczenia gwarantowanego
Załącznik nr 6 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH PSYCHIATRYCZNYCH I LECZENIA ŚRODOWISKOWEGO (DOMOWEGO) ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp. Profil oraz rodzaj komórki
Bardziej szczegółowoKategoria zaburzeń Przykład Kod ICD-10. zaburzenia nastroju (afektywne) Depresja F30-F39
Wioleta Kitowska Kategoria zaburzeń Przykład Kod ICD-10 zaburzenia psychiczne organiczne, włącznie z zespołami objawowymi Zespół czołowy F00-F09 zaburzenia psychiczne i zachowania spowodowane używaniem
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Problemy psychiatryczne w pytaniach i odpowiedziach 2. NAZWA JEDNOSTKI
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Psychiatria w pytaniach i odpowiedziach. 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Bardziej szczegółowoZjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h
S t r o n a 1 Studiium Psychoterapiiii Uzalleżniień Harmonogram szkolleniia edycjja 2013/2014 II SEMESTR Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny
Bardziej szczegółowoRola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska
Rola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska Katedra i Klinika Okulistyki, II WL, Warszawski Uniwersytet Medyczny Kierownik Kliniki: Profesor Jacek P. Szaflik Epidemiologia jaskry
Bardziej szczegółowoSylabus do przedmiotu Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
Sylabus do przedmiotu Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Wydział Nauki o Zdrowiu Program kształcenia (Kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów
Bardziej szczegółowozaburzenia zachowania (F00 odpowiadające świadczeniu gwarantowanemu (ICD 10) Zaburzenia psychiczne i F99);
Dziennik Ustaw 51 Poz. 1386 Załącznik nr 6 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH PSYCHIATRYCZNYCH I LECZENIA ŚRODOWISKOWEGO (DOMOWEGO) ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ
Bardziej szczegółowoZaburzenia afektywne. Justyna Andrzejczak Kognitywistyka
Zaburzenia afektywne Justyna Andrzejczak Kognitywistyka Podział wg ICD-10 F30 Epizod maniakalny F31 Zaburzenia afektywne dwubiegunowe F32 Epizod depresyjny F33 Zaburzenia depresyjne nawracające F34 Uporczywe
Bardziej szczegółowoAnalysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn
Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with
Bardziej szczegółowoANEKS II WNIOSKI NAUKOWE I PODSTAWY DO ZMIANY CHARAKTERYSTYK PRODUKTU LECZNICZEGO I ULOTEK DLA PACJENTA PRZEDSTAWIONE PRZEZ EUROPEJSKĄ AGENCJĘ LEKÓW
ANEKS II WNIOSKI NAUKOWE I PODSTAWY DO ZMIANY CHARAKTERYSTYK PRODUKTU LECZNICZEGO I ULOTEK DLA PACJENTA PRZEDSTAWIONE PRZEZ EUROPEJSKĄ AGENCJĘ LEKÓW 108 WNIOSKI NAUKOWE OGÓLNE PODSUMOWANIE OCENY NAUKOWEJ
Bardziej szczegółowoDepresja a uzależnienia. Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień
Depresja a uzależnienia Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień Alkoholizm w chorobach afektywnych Badania NIMH* (1990) (uzależnienie + nadużywanie) Badania II Kliniki
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Przejrzystości Stanowisko Rady Przejrzystości nr 5/2012 z dnia 27 lutego 2012 r. w zakresie zakwalifikowania/niezasadności zakwalifikowania leku Valdoxan (agomelatinum)
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 14/2012 Kod PNS modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu I nforma cje ogólne Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
Bardziej szczegółowoZdrowotnych odpowiadające świadczeniu gwarantowanemu. Kody Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów. chorobę lub stany podobne (Z03).
Dziennik Ustaw 5 Poz. 1386 Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. (poz. 1386) Załącznik nr 1 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH
Bardziej szczegółowoSYLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Informacje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
SYLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Kod PNS modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu Informacje ogólne Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne Obowiązkowy Wydział Nauk o Zdrowiu Położnictwo
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Projekt z dnia 28.11.2014 r. WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Załącznik nr 7 Lp. Profil lub rodzaj komórki organizacyjnej
Bardziej szczegółowoPrzegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski.
Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski. Program MOTO-BIP /PM_L_0257/ Ocena wyników programu epidemiologicznego. Dr n. med. Bartosz Małkiewicz
Bardziej szczegółowoPaństwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje w roku akademickim 2012/2013
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu Instytut Zdrowia Karta przedmiotu obowiązuje w roku akademickim 2012/2013 Kierunek studiów: Pielęgniarstwo Profil: Praktyczny Forma studiów: Stacjonarne Kod
Bardziej szczegółowoŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE
ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE Katowice 2007 Śl.C.Z.P Dział Chorobowości Hospitalizowanej 23 luty Ogólnopolski
Bardziej szczegółowodr hab. n. farm. AGNIESZKA SKOWRON
UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI COLLEGIUM MEDICUM WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY ZAKŁAD FARMACJI SPOŁECZNEJ dr hab. n. farm. AGNIESZKA SKOWRON KATOWICE, 24 KWIETNIA 2018R. SESJA B: FARMACEUCI W KOORDYNOWANEJ I PERSONALIZOWANEJ
Bardziej szczegółowoStandardy realizacji świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie terapii uzależnień Miejskiego Centrum Profilaktyki Uzależnień
Standardy realizacji świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie terapii uzależnień Miejskiego Centrum Profilaktyki Uzależnień Poradnia Leczenia Uzależnień i Współuzależnienia (kod resortowy: 1740, 1744) Zadania:
Bardziej szczegółowoLeczenie zaburzeń depresyjnych u pacjentów z rozpoznaniem
FARMAKOTERAPIA W PSYCHIATRII I NEUROLOGII 98,3,78-82 Antoni Florkowski, Wojciech Gruszczyński, Henryk Górski, Sławomir Szubert, Mariusz Grądys Leczenie zaburzeń depresyjnych u pacjentów z rozpoznaniem
Bardziej szczegółowoWolskie Centrum Zdrowia Psychicznego (WCZP)
Wolskie Centrum Zdrowia Psychicznego (WCZP) WCZP jest ośrodkiem leczenia dla osób dorosłych. Rozlokowane jest w dwóch pawilonach szpitalnych, w dwupiętrowym pawilonie 5 przeznaczonym w całości na jego
Bardziej szczegółowoDROGA DO SIEBIE. Program edukacyjny dla osób chorych na schizofrenię i chorobę afektywną dwubiegunową, ich bliskich i terapeutów.
DROGA DO SIEBIE Program edukacyjny dla osób chorych na schizofrenię i chorobę afektywną dwubiegunową, ich bliskich i terapeutów. CSR w branży farmaceutycznej CSR to dobrowolna strategia biznesowa uwzględniająca
Bardziej szczegółowoRaport z rejestru REG-DIAB ocena wybranych aspektów leczenia chorych na cukrzycę typu 2 w warunkach codziennej praktyki lekarskiej w Polsce
Raport z rejestru REG-DIAB ocena wybranych aspektów leczenia chorych na cukrzycę typu 2 w warunkach codziennej praktyki lekarskiej w Polsce Badanie nr: GLIME_L_00670 przeprowadzenie i opracowanie wyników
Bardziej szczegółowoDlaczego potrzebne było badanie?
Badanie mające na celu zbadanie czy lek BI 409306 polepsza sprawność umysłową u osób z łagodną postacią choroby Alzheimera oraz trudności z funkcjonowaniem psychicznym Jest to podsumowanie badania klinicznego
Bardziej szczegółowoPsychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
Europejski System Transferu Punktów Karta opisu przedmiotu Nazwa przedmiotu: Kierunek: Specjalność:- Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne Pielęgniarstwo Wymiar godzin: 195godzin Wykłady: 45godzin,
Bardziej szczegółowoLeczenie w domu pacjenta - praca w Zespole Leczenia Środowiskowego
Leczenie w domu pacjenta - praca w Zespole Leczenia Środowiskowego Zespół Leczenia Środowiskowego Wieliczka Paweł Sacha specjalista psychiatra Idea psychiatrycznego leczenia środowiskowego, a codzienna
Bardziej szczegółowoLECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB
LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH U PACJENTÓW 65+ Włodzimierz Samborski Katedra Reumatologii i Rehabilitacji Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH
Bardziej szczegółowoVII ZACHODNIOPOMORSKIE DNI PSYCHIATRYCZNE
VII ZACHODNIOPOMORSKIE DNI PSYCHIATRYCZNE POSZUKIWANIA NOWYCH LEKÓW I METOD TERAPII W PSYCHIATRII 27-28.05.2011 Hotel Amber Baltic ul. Promenada Gwiazd 1 72-500 Międzyzdroje POLSKIE TOWARZYSTWO PSYCHIATRYCZNE
Bardziej szczegółowoRaport z programu edukacyjnego dla pacjentów chorych na schizofrenię leczonych aripiprazolem. Schizofrenia co poza leczeniem farmakologicznym?
Psychiatria RAPORT tom 15, nr 3, 173 177 Copyright 2018 Via Medica ISSN 1732 9841 Iwona Patejuk-Mazurek Klinika Psychiatryczna, Wydział Nauk o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Mazowieckie
Bardziej szczegółowoRok. II, sem. III C Rodzaj zajęć i liczba godzin. Zajęcia z bezpośrednim udziałem nauczyciela
SYLABUS MODUŁU/PRZEDMIOTU KSZTAŁCENIA Lp. Element Opis 1 Nazwa Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne modułu/przedmiotu 2 Instytut Pielęgniarstwa 3 Kierunek, Pielęgniarstwo, studia pierwszego, profil
Bardziej szczegółowoprof. dr hab. P. Pawłowski (wykład) dr n. med. Z. Foryś (wykład) dr n. med. Z. Foryś (zajęcia praktyczne)
1. Nazwa jednostki Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych 2. Kierunek Pielęgniarstwo Kod przedmiotu 3. Imię i nazwisko osoby /osób prowadzącej moduł 4. Nazwa modułu: 5. Poziom kształcenia 6. Forma studiów Psychiatria
Bardziej szczegółowoPsychiatria - opis przedmiotu
Psychiatria - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Psychiatria Kod przedmiotu 12.2-WL-Lek-Psy Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj studiów
Bardziej szczegółowoMZ-15. DZIAŁ 1. Informacje ogólne o działalności
MINISTERSTWO ZDROWIA CENTRUM SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH OCHRONY ZDROWIA Nazwa jednostki macierzystej Nazwa i adres poradni / gabinetu a/ nazwa: ulica, nr: kod, miejscowość: województwo: MZ-15 sprawozdanie
Bardziej szczegółowoZnaczenie obecności schorzeń towarzyszących łagodnemu rozrostowi stercza w podejmowaniu decyzji terapeutycznych przez polskich urologów.
Znaczenie obecności schorzeń towarzyszących łagodnemu rozrostowi stercza w podejmowaniu decyzji terapeutycznych przez polskich urologów. Program DAL-SAFE /ALFUS_L_01798/ Ocena wyników programu epidemiologicznego.
Bardziej szczegółowoTermin przekazania: zgodnie z PBSSP 2016 r. Nazwa i adres przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego. leczniczego. leczniczego
MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH DEPARTAMENT ZDROWIA MSW-36 Sprawozdanie z działalności jednostki lecznictwa ambulatoryjnego dla osób z zaburzeniami psychicznymi, osób uzależnionych od alkoholu oraz innych
Bardziej szczegółowoMZ-15. Przekazać do dnia 2016.02.29 Za pomocą portalu http://csioz.gov.pl (z danymi za rok 2015)
MINISTERSTWO ZDROWIA CENTRUM SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH OCHRONY ZDROWIA Nazwa i adres podmiotu wykonującego działalność leczniczą. MZ-15 Numer księgi rejestrowej podmiotu wykonującego działalność leczniczą.
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Nazwa przedmiotu/modułu. Farmakologia Kliniczna. Wydział Lekarski I. Nazwa kierunku studiów. Lekarski. Język przedmiotu
Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Wydział Lekarski I Lekarski Jednolite magisterskie stacjonarne polski SYLABUS Farmakologia Kliniczna
Bardziej szczegółowoAnna Kłak. Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę
Anna Kłak Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Wstęp: Świadomość pacjentów
Bardziej szczegółowoWarunki realizacji świadczenia gwarantowanego
Załącznik nr 6 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH PSYCHIATRYCZNYCH I LECZENIA ŚRODOWISKOWEGO (DOMOWEGO) ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ Lp. Nazwa świadczenia
Bardziej szczegółowoWolskie Centrum Zdrowia Psychicznego (WCZP)
Wolskie Centrum Zdrowia Psychicznego (WCZP) WCZP jest ośrodkiem dla dorosłych. Rozlokowane jest w dwóch pawilonach szpitalnych, w dwupiętrowym pawilonie 5 przeznaczonym w całości na jego potrzeby i w pawilonie
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia29 kwietnia 2011 r. Załącznik nr 1 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Bardziej szczegółowo1. Narodowy Fundusz Zdrowia 2. Inne (jakie?)
MINISTERSTWO ZDROWIA CENTRUM SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH OCHRONY ZDROWIA Nazwa i adres podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Numer księgi rejestrowej podmiotu wykonującego działalność leczniczą. MZ-15
Bardziej szczegółowoBADANIE NA TEMAT WIEDZY OCZEKIWAŃ I DOSTĘPNOŚCI TERAPII BIOLOGICZNYCH W POLSCE #KUPAPYTAŃ
PIERWSZE W POLSCE PACJENCKIE BADANIE NA TEMAT WIEDZY OCZEKIWAŃ I DOSTĘPNOŚCI TERAPII BIOLOGICZNYCH W POLSCE #KUPAPYTAŃ PREZENTACJA WYNIKÓW PATRONATY HONOROWE PARTNERZY Badanie zostało przeprowadzone dzięki
Bardziej szczegółowoCharakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego
Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób
Bardziej szczegółowoDepresja Analiza kosztów ekonomicznych i społecznych
Depresja Analiza kosztów ekonomicznych i społecznych Raport badawczy Zaburzenia depresyjne to zaburzenia psychiczne charakteryzujące się obniżeniem nastroju, obniżeniem napędu psychoruchowego, zaburzeniem
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 6. Porada lekarska diagnostyczna
Załącznik nr 6 Wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnych psychiatrycznych i leczenia środowiskowego (domowego) oraz warunki realizacji tych świadczeń L.p. Nazwa świadczenia
Bardziej szczegółowoKonferencja ta odbędzie się w dniach 30 listopada 1 grudnia 2006 r. w Poznaniu, w hotelu Novotel Poznań Centrum.
Klinika Psychiatrii Dorosłych Akademii Medycznej w Poznaniu, Zakład Neuropsychologii Klinicznej UMK Collegium Medicum w Bydgoszczy, Sekcja Psychofarmakologii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz
Bardziej szczegółowoUdzielający świadczeń ogółem (w osobach, stan w dniu 31.12.) 1) ogółem (w osobach)
Nazwa i adres samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej MSW Numer identyfikacyjny REGON MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH DEPARTAMENT ZDROWIA, 02-507 Warszawa, ul. Wołoska 137 MSW-36 Sprawozdanie
Bardziej szczegółowoPostępowanie orzecznicze wobec kierowców z zaburzeniami tolerancji węglowodanów i cukrzycą
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2013 Aneks 2 Postępowanie orzecznicze wobec kierowców z zaburzeniami tolerancji węglowodanów i cukrzycą Opracowano we współpracy z dr.
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu Kierunek: Fizjoterapia SYLABUS Nazwa przedmiotu Podstawy klinicznej w psychiatrii
Bardziej szczegółowoMZ-15. za rok 2010. kod podmiotu, który utworzył zakład (część III) Kod specjalności komórki organizacyjnej (część VIII)
MINISTERSTWO ZDROWIA CENTRUM SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH OCHRONY ZDROWIA Nazwa jednostki macierzystej MZ-15 Adresat Nazwa i adres poradni/gabinetu 1 nazwa ulica, nr kod, miejscowość województwo Numer identyfikacyjny
Bardziej szczegółowoPLACEBO JAKO PROBLEM ETYCZNY PRZY OCENIE BADAŃ KLINICZNYCH
PLACEBO JAKO PROBLEM ETYCZNY PRZY OCENIE BADAŃ KLINICZNYCH W badaniach nowych leków placebo - nieomal standardem. zasady dopuszczające jego stosowanie u ludzi por. Deklaracja Helsińska dyrektywy Unii Europejskiej
Bardziej szczegółowoWykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnych leczenia uzależnień oraz warunki realizacji tych świadczeń
Załącznik nr 7 Wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnych leczenia uzależnień oraz warunki realizacji tych świadczeń L.p. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji
Bardziej szczegółowoDiabControl RAPORT KOŃCOWY
DiabControl OCENA WSPÓŁPRACY PACJENTA CHOREGO NA CUKRZYCĘ TYPU 2 Z LEKARZEM PROWADZĄCYM W ZAKRESIE COMPLIANCE, OBSERWACJA ZJAWISKA DYSFAGII (TRUDNOŚCI W POŁYKANIU) RAPORT KOŃCOWY Październik 214 Autor
Bardziej szczegółowo1. Narodowy Fundusz Zdrowia 2. Inne (jakie?)
MINISTERSTWO ZDROWIA CENTRUM SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH OCHRONY ZDROWIA Nazwa i adres podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Numer księgi rejestrowej podmiotu wykonującego działalność leczniczą. MZ-15
Bardziej szczegółowoZaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV STRESZCZENIE
Autor: Tytuł: Promotor: lek. Anna Zielińska Zaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV dr hab. Anita Bryńska STRESZCZENIE WSTĘP: W
Bardziej szczegółowoChoroby ultra-rzadkie. Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka
Choroby ultra-rzadkie Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Definicje, częstość występowania Podstawą definicji chorób rzadkich są dane epidemiologiczne dotyczące występowania choroby w całej populacji
Bardziej szczegółowoRisperidon w leczeniu epizodu manii oraz profilaktyce nawrotu.
Risperidon w leczeniu epizodu manii oraz profilaktyce nawrotu. Omówienie artykułu: "Risperidon in acute and continuation treatment of mania." Yatham L. N. i wsp. RIS-CAN Study Group. International Clinical
Bardziej szczegółowoJolanta Rajewska, Janusz Rybakowski, Andrzej Rajewski
FARMAKOTERAPIA W PSYCIDATRII I NEUROLOOll, 98, 2, 82-87 Jolanta Rajewska, Janusz Rybakowski, Andrzej Rajewski WPŁYW IMIPRAMINY, DOKSEPlNY I MIANSERYNY NA UKŁAD KRĄŻENIA U CHORYCH NA DEPRESJĘ W STARSZYM
Bardziej szczegółowo1. Omówienie Regionalnych Programów Zdrowotnych w zakresie zaburzeń psychicznych afektywnych oraz nerwicowych oraz zaburzeń spowodowanych używaniem
1. Omówienie Regionalnych Programów Zdrowotnych w zakresie zaburzeń psychicznych afektywnych oraz nerwicowych oraz zaburzeń spowodowanych używaniem alkoholu oraz innych substancji psychoaktywnych, 2. Omówienie
Bardziej szczegółowoNarzędzie pracy socjalnej nr 14 Wywiad z osobą długotrwale chorą 1 Przeznaczenie narzędzia:
Narzędzie pracy socjalnej nr 14 Wywiad z osobą długotrwale chorą 1 Przeznaczenie narzędzia: Etap I (1b) Ocena / Diagnoza (Pogłębienie wiedzy o sytuacji związanej z problemem osoby/ rodziny) Zastosowanie
Bardziej szczegółowoChoroby ultra-rzadkie Warszawa, 12 marca Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka
Choroby ultra-rzadkie Warszawa, 12 marca 2010 Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Definicje, częstość występowania Podstawą definicji chorób rzadkich są dane epidemiologiczne dotyczące występowania
Bardziej szczegółowoPrzekazać do dnia 2014.02.28 Za pomocą portalu http//csioz.gov.pl (z danymi za rok 2013)
MINISTERSTWO ZDROWIA CENTRUM SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH OCHRONY ZDROWIA Nazwa i adres podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Numer księgi rejestrowej podmiotu wykonującego działalność leczniczą. MZ-15
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ
Załącznik nr 3 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ Lp. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu DOSP Nazwa modułu Psychiatria i Pielęgniarstwo Psychiatryczne Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma
Bardziej szczegółowoWykaz świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień oraz warunków ich realizacji
Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia (poz. ) Wykaz świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień oraz warunków ich realizacji L.p. Nazwa świadczenia gwarantowanego
Bardziej szczegółowoSpis treści. I. Podstawy psychiatrii
Spis treści I. Podstawy psychiatrii 1. Zdrowie psychiczne podstawowe zagadnienia Monika Talarowska, Piotr Gałecki....................................................... 3 1.1. Wprowadzenie..............................................
Bardziej szczegółowoProgram Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Województwa Kujawsko- Pomorskiego na lata 2013-2015
Załącznik do uchwały Nr 47/1698/13 Zarządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 27 listopada 2013 r. Program Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Województwa Kujawsko- Pomorskiego na lata 2013-2015 Toruń,
Bardziej szczegółowoANEKS III ZMIANY W CHARAKTERYSTYKACH PRODUKTÓW LECZNICZYCH I ULOTCE DLA PACJENTA
ANEKS III ZMIANY W CHARAKTERYSTYKACH PRODUKTÓW LECZNICZYCH I ULOTCE DLA PACJENTA Poprawki do CHPL oraz ulotki dla pacjenta są ważne od momentu zatwierdzenia Decyzji Komisji. Po zatwierdzeniu Decyzji Komisji,
Bardziej szczegółowoEtyka finansowania leczenia chorób rzadkich onkologicznych
Etyka finansowania leczenia chorób rzadkich onkologicznych Piotr Fiedor VI Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy Opracowano na podstawie źródeł udostępnionych w systemie informacji publicznej 11.08.2016
Bardziej szczegółowoStandardy Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Załącznik nr 2 do ogłoszenia konkursu dla podmiotów leczniczych na wybór realizatorów świadczeń opieki zdrowotnej w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania
Bardziej szczegółowoPrezentacja szpitala ogólnego realizującego usługi medyczne w zakresie ratownictwa medycznego i psychiatrii. Autor: Marek Nowak
Prezentacja szpitala ogólnego realizującego usługi medyczne w zakresie ratownictwa medycznego i psychiatrii Autor: Marek Nowak 1 Jakie znaczenie ma dziś organizacja przedsiębiorstwa udzielającego świadczeń
Bardziej szczegółowoWARUNKI WOBEC ŚWIADCZENIODAWCÓW
YJNEJ 1 2 świadczenia w oddziale psychiatrycznym świadczenia w oddziale psychiatrycznym dla dzieci i młodzieży 4700 4701 4703 4705 oddział psychiatryczny oddział psychiatryczny dla dzieci, oddział psychiatryczny
Bardziej szczegółowoZAANGAŻOWANIE W PRZEBIEG LECZENIA U CHORYCH ZE SCHIZOFRENIĄ PODDANYCH TERAPII PRZECIWPSYCHOTYCZNEJ
ZAANGAŻOWANIE W PRZEBIEG LECZENIA U CHORYCH ZE SCHIZOFRENIĄ PODDANYCH TERAPII PRZECIWPSYCHOTYCZNEJ Raport z Programu Edukacyjno-Badawczego Październik 2017 Założenia programu Małe zaangażowanie w przebieg
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU : PSYCHIATRIA 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Bardziej szczegółowoZapobieganie nawrotom i rozpoznawanie objawów zwiastunowych raport z programu edukacyjnego dla pacjentów chorych na schizofrenię, leczonych olanzapiną
Psychiatria R A P O R T tom 11, nr 2, 120 124 Copyright 2014 Via Medica ISSN 1732 9841 Iwona Patejuk-Mazurek Klinika Psychiatrii, Oddział Fizjoterapii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Mazowieckie
Bardziej szczegółowoRegulacje prawne w zakresie badań naukowych. dr Monika Urbaniak
Regulacje prawne w zakresie badań naukowych dr Monika Urbaniak Badania naukowe mogą przyjąć postać badań interwencyjnych i eksperymentów medycznych Pojęcie: badanie nieinterwencyjne oznacza, że wybór terapii
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 571 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 571 SECTIO D 2005 Klinika Psychiatrii Akademii Medycznej w Białymstoku Kierownik dr hab. med. Andrzej Czernikiewicz Department
Bardziej szczegółowoIII, IV, V(stacjonarne)
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Rok studiów Semestr Moduły wprowadzające / wymagania wstępne i dodatkowe Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku Pielęgniarstwo I
Bardziej szczegółowoI. PODSTAWY TEORETYCZNE WSPÓŁCZESNEJ PSYCHIATRII, PSYCHOPATOLOGII I DIAGNOSTYKI PSYCHIATRYCZNEJ... 15
SPIS TREŚCI PRZEDMOWA Janusz Heitzman........................ 5 I. PODSTAWY TEORETYCZNE WSPÓŁCZESNEJ PSYCHIATRII, PSYCHOPATOLOGII I DIAGNOSTYKI PSYCHIATRYCZNEJ... 15 1. ETIOLOGIA, PATOGENEZA I EPIDEMIOLOGIA
Bardziej szczegółowoTabela Nr 1. Rozliczenie środków finansowych z Wojewódzkiego Programu Profilaktyki Gruźlicy Płuc i Nowotworów Układu Oddechowego
Informacja dla Zarządu Województwa Łódzkiego na temat realizacji w 2004 roku Wojewódzkiego Programu Profilaktyki Gruźlicy Płuc i Nowotworów Układu Oddechowego Wojewódzki Program Profilaktyki Gruźlicy Płuc
Bardziej szczegółowoZaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży
Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży: pojedynczy epizod dużej depresji nawracająca duża depresja dystymia mania lub submania stan mieszany zaburzenia afektywne
Bardziej szczegółowoPośrednie formy opieki psychiatrycznej
Terapia środowiskowa- leczenie domowe w schizofrenii Pośrednie formy opieki psychiatrycznej Leczenie środowiskowe zespół leczenia środowiskowego Wspieranie zdrowienia po przebytym epizodzie schizofrenii
Bardziej szczegółowoSprawdzenie zgodności kryterium wiekowego dla zakresu medycyny sportowej.
ZAKRES KOD OPIS SPO 71401001 SPO 71404001 SPO 71404002 Sprawdzenie kryterium wiekowego dla świadczeń z zakładów pielęgnacyjnoopiekuńczych i opiekuńczo-leczniczych dla dzieci. Sprawdzenie czasu rezerwacji
Bardziej szczegółowo1. Młodzieżowy Ośrodek Rehabilitac yjny Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności Kazuń Bielany 288 ul. Działkowa 13 05 152 Czosnów tel.
NARKOTYKI PLACÓWKI STACJONARNE 1. Młodzieżowy Ośrodek Rehabilitac yjny Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności Kazuń Bielany 288 ul. Działkowa 13 05 152 Czosnów tel. (22) 794 02 97 liczba miejsc 30, ubezpieczenie
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) Fizjoterapia kliniczna w psychiatrii
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Fizjoterapia kliniczna w psychiatrii Kod przedmiotu/ modułu* Wydział
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW 4.
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW 4. ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Psychiatria 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Bardziej szczegółowoAutor: Dr Agnieszka Piróg-Balcerzak Samodzielna Pracownia Farmakoterapii Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Depresja w schizofrenii
Autor: Dr Agnieszka Piróg-Balcerzak Samodzielna Pracownia Farmakoterapii Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie Depresja w schizofrenii DANE OGÓLNE Zaburzenia afektywne występują powszechnie wśród
Bardziej szczegółowoOBJAWY OSTRE Ostre pobudzenie 3 Peter Neu
SPIS TREŚCI OBJAWY OSTRE 1 1. Ostre pobudzenie 3 1.1. Diagnostyka 4 1.2. Leczenie zorientowane na przyczynę 6 1.2.1. Majaczenie i zatrucia 6 1.2.2. Schizofrenia. 8 1.2.3. Mania / 9 1.2.4. Zaburzenia osobowości
Bardziej szczegółowo