Zajęcia 5. Rynek pracy - polityka wobec rynku pracy

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zajęcia 5. Rynek pracy - polityka wobec rynku pracy"

Jacek Dudek
5 lat temu
Przeglądów:

1 Zajęcia 5 Rynek pracy - polityka wobec rynku pracy 1

2 Kolejne zajęcia: Rynek pracy - polityka wobec rynku pracy (c.d.) 1) W. Wojciechowski, Skąd się bierze bezrobocie?, Zeszyty FOR (+słowniczek); (profil) 2) Prasa linkownia część o rynku pracy

3 Popyt na pracę: Rynek pracy Podaż pracy: 3

4 Stany na rynku pracy oraz konstrukcja wskaźników (!) (materiały) (1) Pracujący (2) Bezrobotni (3) Bierni zawodowo (4) Aktywni zawodowo (5) Osoby w wieku aktywności zawodowej współczynnik (stopa) zatrudnienia współczynnik aktywności zawodowej - stopa bezrobocia -

5 Mierzenie bezrobocia w Polsce Bezrobocie rejestrowane: Bezrobotni zarejestrowani w PUP, spełniający ustawowe warunki. Stopa bezrobocia rejestrowanego: 5,3% (II 2019, GUS), 5,1% (wrzesień 2019 r.). Bezrobocie według BAEL: Stopa bezrobocia BAEL: 3,2 % (II kw. 2019, GUS) Z czego wynika różnica w stopie bezrobocia rejestrowanego i BAEL? 5

II kwartał 2018: (materiały) Zatrudnieni: 16 484 tys. Bezrobotni: 548 tys.

6 II kwartał 2018: (materiały) Zatrudnieni: tys. Bezrobotni: 548 tys. Stopa bezrobocia: 3,2 % Bierni zawodowo: tys. Źródło: Kwartalna informacja o aktywności ekonomicznej ludności, GUS.

(materiały) Rodzaje bezrobocia Bezrobocie frykcyjne wynika z naturalnej dynamiki rynku pracy w gospodarce rynkowej (zmiana jednej pracy na drugą, wchodzenie na rynek absolwentów, opuszczanie rynku

7 (materiały) Rodzaje bezrobocia Bezrobocie frykcyjne wynika z naturalnej dynamiki rynku pracy w gospodarce rynkowej (zmiana jednej pracy na drugą, wchodzenie na rynek absolwentów, opuszczanie rynku przez emerytów, tworzenie i likwidacja przedsiębiorstw). Ma miejsce gdy wymagania pracodawców i kwalifikacje siły roboczej są zgodne, ale pewna grupa osób pozostaje bez pracy z powodu niedoskonałego przepływu informacji. Bezrobocie strukturalne powstaje w wyniku niedopasowania struktury podaży do struktury popytu na siłę roboczą, zwł. w aspektach: kwalifikacyjnym, zawodowym i geograficznym. Likwidacja tego bezrobocia wiąże się ze zmianą kwalifikacji, zawodu czy miejsca zamieszkania. 7

8 (materiały) Rodzaje bezrobocia (c.d.) 3) Bezrobocie cykliczne (koniunkturalne) powstaje gdy w wyniku osłabienia aktywności gospodarczej (związanej ze spadkiem zagregowanego popytu na dobra), gdy zgłaszany przez pracodawców popyt na pracę jest niższy od podaży. 4) Bezrobocie klasyczne (płacowe): pojawia się wtedy, kiedy na wskutek presji płacowej związków zawodowych płaca jest utrzymywana powyżej poziomu równowagi. 5) Bezrobocie sezonowe jest spowodowane okresową zmiennością warunków klimatycznych i wynikającą z tego cykliczności produkcji w niektórych dziedzinach, np. w budownictwie, w rolnictwie czy w usługach turystycznych. 8

9 25 Stopa bezrobocia (materiały) I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX

10 (materiały) Teorie rynku pracy Ekonomia neoklasyczna (przyczyny bezrobocia, jego charakter i sposoby jego ograniczania) Ekonomia keynesistowska (przyczyny bezrobocia, jego charakter i sposoby jego ograniczania) Inne wybrane teorie: o Krzywa Philipsa o Naturalna stopa bezrobocia o Nowa ekonomia klasyczna o NAIRU o Nowa ekonomia keynesistowska 10

11 Polityka zatrudnienia i rynku pracy (Kryńska, Kwiatkowski) Polityka zatrudnienia Polityka rynku pracy Różnice: instrumenty, orientacja na podażową/popytową stronę rynku pracy, rodzaj ograniczonego bezrobocia 11

12 Polityka zatrudnienia (Kryńska, Kwiatkowski) Funkcje zatrudnienia: 12

13 Underemployment o Underemployment 13

14 Wykorzystanie zasobów pracy Przyczyny bezrobocia czynniki związane z instytucjami rynku pracy: 1) Nadmierna prawna ochrona zatrudnienia 2) Wysokie pozapłacowe koszty pracy 3) Zbyt wysoka płaca minimalna 4) Zbyt duża siła negocjacyjna związków zawodowych 5) Syndrom welfare dependance nadmiernie rozbudowany system transferów socjalnych 6) Znaczne trudności w prowadzeniu działalności gospodarczej Inne przyczyny bezrobocia? 14

15 Nadmierna prawna ochrona (materiały) zatrudnienia Definicja: Przykładowe formy prawnej ochrony zatrudnienia: Skutki: o Dla bezrobocia ogółem: o Dla bezrobocia długookresowego:

16 New Zealand 1,01 (materiały) United States Canada United Kingdom 1,17 1,51 1,59 Chile 1,80 Australia 1,94 Estonia 2,07 Sumaryczny indeks Ireland Hungary Japan 2,07 2,07 2,09 Sw itzerland 2,10 EPL (OECD, 2013 r.) Finland Korea Israel 2,17 2,17 2,22 Slovak Republic 2,26 Norw ay 2,31 Denmark 2,32 Turkey 2,33 Spain 2,36 Slovenia 2,39 Poland 2,39 Greece 2,41 Austria 2,44 Iceland 2,46 Sw eden 2,52 Mexico 2,62 Czech Republic 2,66 Portugal 2,69 Luxembourg 2,74 France 2,82 Germany 2,84 Źródło: Opracowanie 16 własne na podstawie danych OECD Italy 2,89 Netherlands 2,94 Belgium 2,99 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5

17 (materiały) 17 Wskaźnik EPL dla krajów OECD w 2008 r. zatrudnienie na czas nieokreślony zatrudnienie na czas określony zwolnienia zbiorowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych OECD United States Canada United Kingdom New Zealand Australia Ireland Japan Switzerland Denmark Chile Sweden Hungary Korea Slovak Republic Netherlands Finland Czech Republic Estonia Austria Poland Italy Belgium Germany Norway Slovenia Portugal Greece France Spain Luxembourg Turkey

18 EPL w Polsce (materiały) Ogólny poziom EPL w Polsce jest zbliżony do średniej OECD (2,39 wobec 2,27). Relatywnie ponadprzeciętne restrykcje dotyczą zwolnień grupowych, a mniejsze niż w OECD umów stałych. 18

Podobne dokumenty

Wykład: ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE

Wykład: ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE Pracujący wg BAEL Za pracującą uznano każdą osobę, która w badanym tygodniu: wykonywała pracę przynoszącą zarobek lub dochód jako pracownik najemny, pracujący na własny